3>e£ekW6ou/ta/nt Ernstige keer in Koreaanse kwestie Jjtuman mept /zijn %aad bijeen Hoogspanning te Washington en Lake Success AlacCL%tfiu% aCcvcmeeit de uietetd U.N.O.-strijdkrachten met omsingeling bedreigd Amerika beschuldigt China openlijk HOOGSPANNING OM KOREA KoAh-Mz. Directeur: C. M. v. HAMERSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMS'lREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" WOENSDAG 29 NOVEMBER 1950 42ste JAARGANG No. 12145 Mao brengt de wereld in rep en roer Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., t 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 De Koreaanse kwestie neemt een ernstige keer. De Amerikaanse re gering heeft communistisch China in de Veiligheidsraad der Verenig de Naties van openlijke agressie in Korea beschuldigd. President Tru man heeft de nationale veiligheidsraad, in feite de hoogste politiek be palende instantie, bijeengeroepen en generaal MacArthur heeft 1 zijn voornaamste commandanten te velde uit Korea naar Tokio voor overleg ontboden. De dringende vraag, waarop de ontwikkelingen zich toespitsen, is deze: Zal MacArthur volmacht krijgen de communistische bevoorradings- en verkeerscentra in Mandsjoerije te bombarderen? Deze kwestie houdt het gevaar in, dat een openlijke oorlog uitbreekt tussen de Verenigde Staten en China, dat een verdrag met de Sovjet-Unie heeft. Londen en Parijs schijnen weinig geneigd deze consequentie te aanvaarden. bepalende instantie der regering is gisteren bijeengeroepen, ongetwij feld voor een bespreking van de Koreaanse crisis. Aanwezig waren: president Tru man, vice-president Barkley, de mi nisters van buitenlandse zaken, lands verdediging en financidn Aeheson Marshall en Snijder, de ministers Geheel nieuwe oorlog I Generaal MacArthur heeft de vol gende boodschap tot de wereld ge richt: „De vijandelijke tegenaanval die zich ontwikkeld heeft, toont aan, dat een belangrijk deel der Chinese legermacht, Daar schatting meer dan 200.000 man, in Noord-Korea. ont plooid wordt tegen de verbonden legers. Enorme versterkingen zijn nu ten Noorden van de internationale grens samengetrokken met de be wuste opzet de troepen in Noord- Korea te steunen; de versterkingen bewegen zich constant voorwaarts. Daarom staan wij nu tegenover een geheel nieuwe oorlog. De hoop, dat de Chinese interventie slechts een symbolische zou zijn op de basis van vrijwilligheid, zoals dit zo vaak openlijk bekend werd gemaakt, is de bodem ingeslagen De hoop dat wij de oorlog in Korea tot een snel ein de zouden kunnen brengen door op te rukken naar de internationale grens en ons dan onmiddellijk terug te trekken, is nu eveneens vervlo gen. Door de nieuwe toestand, hoe on aangenaam hij ook moge zijn, komen vraagstukken aan de orde, die buiten de bevoegdheid gaan van de militai re raad der U.N.O. Dit zijn kwesties die opgelost dienen te worden in de Raad van de Verenigde Naties en in de kanselarijen der wereld." AMERIKAANSE NATIONALE VEILIGHEIDSRAAD BIJEEN. 'De Nationale Veiligheidsraad der V. S. in feite de hoogste politiek- voor de vloot, het leger en de lucht- schiep. SCHERPE DALING NEW YORKSE EFFECTENMARKT. Gisteren deed zich een golf van verkopen op de effectenmarkt van New York voor, zulks als gevolg van de jongste ernstige ontwikkelin gen in Korea. Naar schatting belie pen de dalingen der noteringen een bedrag van 2.500.00.000 dollar. verliezen liepen uiteen van een tot ruim vier dollar per aandeel. De da ling der koersen was de scherpste sinds de nederlagen, die de Ameri kaanse troepen in het begin van de Koreaanse oorlog leden. macht, de voorzitter van de chefs der generale staven, generaal Brad- ïey, deze chefs zelf, t.w. admiraal Sherman (marine), generaal Van- denberg (luchtmacht) en generaal Collins (leger), het hoofd van de Amerikaanse geheime dienst, gene raal Bedell Smith en de deskundige voor z>ken betreffende het Verrè Oosten, Jessup en Rusk. De bijeenkomst duurde 75 minu ten. Er werd geen verklaring afge geven. VERKLARING VAN ACHESON. Minister Aeheson heeft de Se naatscommissie voor de Buitenlandse Betrekkingen ingelicht en gewezen op-de noodzakelijkheid om tegen het Sovjet-impevalisme ook in West- Europa op te treden. Generaal George Marshall, de minister van Defensie, verklaarde tijdens een rede, dat de situatie in Korea zeer ernstig was, meer vanwege de terugslag in de wereld, dan gezien de positie op Korea zelf. Na zijn conferentie met de Senaats commissie hield Aeheson een beslo ten bijeenkomst met de commissie voo' Buitenlandse Betrekkingen van het Huis van Afgevaardigden Hij verk'aarde op deze bijeenkomst dat het Chinese optreden in Korea de noodzaak voor resoluut optreden Algemene terugtocht over het gehele front De UNO-strijdkrachten in Noordwest-Korea, die, verbeten achterhoedege vechten leverend, steeds verder moeten terugtrekken, worden thans ook met omsingeling bedreigd. Grote massa's Chinese troepen zijn volgens Amerikaanse vliegers door de bres bij Toksjon, welke stad door de Zuid- Koreanen moest worden opgegeven, naar het Zuiden gestroomd en zwen ken nu in Westelijke richting naar de kust om te trachten achter de UNO- troepen te komen, waarbij een groot deel der UNO-strijdkrachten be dreigd wordt van de rest afgesneden te worden. Intussen gaat ook de Chinese opmars in Zuidelijke richting in snel tempo voort. Rode patrouilles zijn op nog geen 80 km ten Noord-oosten van Pyóngjang, de hoofdstad van Noord-Korea, gesignaleerd De twee Ame rikaanse divisies, die in het centrum het Noord-westelijke front bezetten, moesten ruim 18 km terugtrekken. De artillerie en een groot deel van de infanterie van deze divisies staan thans weer achter de oude Tsjonts- jon-linie. Officieel werd gisteren op het I druk op het Westelijke front te ver hoofdkwartier van het achtste leger I minderen, steeds fellere tegenstand. Aanval op mgr. Beran begonnen „Proces als inleiding" Ofschoon niet in de rechtszaal aan wezig was mgr. Btran, primaat van Tsjecho-Slowakije en aartsbisschop van Praag, de voornaamste beklaag de in het proces der negen geeste lijken. Door zijn voormalige eerste- secrtaris, dr. Boukal, werd hij be schuldigd van samenzwering en spionnage en door dr. Otakar Sved, kanunnik van het kapittel van de Sint Vituskathedraal van Praag, werd hij beschuldigd van verduis tering van gelden. De „bekentenis sen" van de 63 jaar oude kanunnik van de Sint Vituskathedraal, Jaros- lav Kulas, waren bedoeld om de „internationale activiteit en de dienstbaarheid van het Vaticaan aan de kapitalistische oorlogsophitsers" te staven. Volgens dr Boukal heeft mgr. Be ran na Februari 1948 het plan ge vormd Tsjccho-Slowakije van het voiksdemocratische regiem te be vrijden. Deze bevrijding zou moeten geschieden met de hulp van een Ne derlandse strijdmacht, die door de Britse en Amerikaanse kapitalisten naar Tsjecho-Slowakije zou worden gezonden. De verklaring van dr Boukal ver wekte grote opschudding in de rechts zaal. De voorzitter liet duidelijk uit- is van de beklaagde aanvaardde als 't komen dat r'e reehthank de get'-i^en bewijs, dat mgr. Beran inderdaad een spion is. Hij zei, dat de primaat juist vanwege dit feit sinds Juni vorig jaar ieder contact met de buitenwereld was ontzegd Deze aanval op het hoofd van de katholieke Kerk in Tsjecbo-Slowa- kijs vormt wel de kern en de opzet van het hele pro-ces- Zijn positie als primaat wordt hier kunstmatig in disci'ediet gebracht. Priesters en le ken, die zich thans nog aan zijn ge zag onderwerpen en zijn richtlijnen worden volgens het vo^sdemoerati- rche recht thans hosnho"wd als ..me deplichtigen". gesproken over een algemene terug tocht ten Zuiden van Tsjontsjon wanneer de toestand nog slechter zou worden waarbij dan een nieuwe Verdedigingslinie tussen Soektsjon en Soentsjon, 50 km N. van Pyóngjang, zou moeten worden beschouwd, Ten minste vier Chinese legers blij ken nu in actie te zijn. Voortdurend vloeien versterkingen voor de communisten naar het Zui den en er zouden nog negen Chinese legers ten Noorden van de Yaloe ge reedstaan. Tegen het vallen van de avond waren de Amerikaanse 25ste en 2e divisie in de Noordoostelijke sector achter de Tsjontsjon teruggenomen. Meer naar het Westen waren com munistische patrouilles reeds over de rivier en hebben bij Koenoeri de weg enige punten afgesneden. Een grote re aanval in dit gebied werd door de Britse 27e brigade afgeslagen. In het Noordoosten ontmoeten de Amerikaanse mariniers, die nu in Westelijke richting trekken om de "ANDHUIZEN VAN.... PAPIER iien Zweedse architect, Carl Kreü- ger, heeft een landhuis gebouwd, dat is samengesteld uit dikke platen ge perst papier. Deze platen zijn voor af geïmpregneerd om bederf tegen te gaan. Dit bouwmateriaal heeft verschillende voordelen: het is 15 goedkoper en de bouwkosten zijn ge halveerd. Bovendien blijven de ka mers warmer dan bij de tot nu toe gebruikte materialen. Slechts twee personen zijn nodig om dit hele „lichtgewicht"-huis binnen een week ip elkaar te zetten. Spijkers of schroeven zijn hierbij niet nodig. Een buitenaanzicht van het „Paplie ren-Huis''. DELEGATIE VAN DE CHINESE VOLKSREPUBLIEK OVERHAN DIGT GELOOFSBRIEVEN. Le den van de delegatie van de Chinese Volksrepubliek die in Lake Success zijn aangekomen ter bijwoning van de vergadering van de Veiligheids raad, waarin zij de beschuldiging De kwestie Nieuw Guinea Woord houden! „Wij houden ons aan ons op de Ronde-tafelconferentie gegeven woord, namelijk dat het vraagstuk Iran (N.-Guinea) door onderhande lingen uiterlijk op 27 December 1950 zal zijn opgelost en daarom heeft de regering de onderhandelings-de- legatie voor Iran samengesteld," al dus verklaarde gisteren de minister president der Indonesische repu bliek. Op een vraag naar zijn mening ovevr eventueel boycot-acties tegen Nederlanders, antwoordde Moh. Natsir, dat bij het organiseren van acties steeds voorop dient te worden gesteld de vraag, of met deze acties het land al dan niet gebaat is. Wij dienen zeide hij verder te be seffen, dat wij thans, naast de vrij heid, ook verantwoordelijkheid heb ben, namelijk verantwoordelijkheid voor alles wat er in dit land gebeurt Wij kunnen niet tolereren, dat door eventuele acties de nationale belan gen worden geschaad. Moh. Natsir zeide tenslotte: „De veiligheid van van Peking inzake Amerikaanse agressie mogen bespreken, overhan digen hun geloofsbrieven aan Tryg- ve Lie de Secretaris Generaal van de Verenigde Naties. lijf en goed van iedere ingezetene De weg ligt ..thans I ëner rechtsstaat dient gegarandeerd open om mgr. Beran direct voor de te zijn en daar zal de regering dan communistische rechtbank te dagen. ook voor waken.'" het uiterste Noordoosten, bij de Jostkust heroverden de Zuid-Kore- anen het gisteren verloren gegane ge bied ten Noordwesten van de haven stad Tsjongjon. De frontlinie in Korea liep Dins dagavond in een boog van even ten Noorden van Paktsjon in het Westen naar het Oosten over de Tsjongtsjon bij Wonni en dan Zuidoostwaarts naar Poektsjangni. In de afgelopen drie dagen is het front ongeveer 80 km teruggetrok ken. Bij het aanbreken van de dag hadden de verbonden troepen op de rechter flank ten Oosten van Koe noeri nagenoeg geen terrein meer in handen. Volgens een woordvoerder van het eerste legerkorps trekken ten Westen van Toktsjon minstens vijf regimenten op Koenoeri aan, terwijl een andere grote legermacht druk oefent op de verbindingslijnen van het achtste leger in het Zuiden. Gemeld wordt, dat de Turkse bri gade in Korea in haar geheel door communistische troepen is omsingeld. De omsingeling vond ten Oosten van Taetsjon plaats, op acht km ten Zuid-oosten van Koenoeri. Te Bandoeng zijn op last van de militaire autoriteiten de volgende Nederlanders gearresteerd: A. P. de Roo, J. Matray, E. de Boer, allen commissaris van politie eerste klasse A. J. Klop, D. Johan, F. J. de Water alsmede de administrateur en een employé van de onderneming Boe- misari, ten Zuiden van Garoet, W. Ament en Bastiaanse. Van officiële zijde is medegedeeld, dat deze arrestaties zijn geschied op grond van rapporten waaruit kan worden afgeleid, dat de gearresteer den in betrekking hebben gestaan met revolutionnaire organisaties in West-Java. De waarnemend commissaris van het Koninkrijk der Nederlanden te Bandoeng, mr. Feling, heeft over deze zaak contact opgenomen met de autoriteiten. En eist het ingrijpen van de Veiligheidsraad ^E LEIDER van de delegatie der Chinese volksrepubliek, Woe hsioe tsjoean, heeft gisteravond in zijn eerste rede tot de Veiligheidsraad meegedeeld, dat hij niet zal deelnemen aan de besprekingen over Ko rea. Hij gaf deze verklaring nadat de Amerikaanse afgevaardigde Warren Austin China openlijk van agressie in Korea had beschuldigd en een beroep op de Veiligheidsraad had ged aan om zo snel mogelijk 'n besluit te nemen inzake de zesmogendhedenre solutie, waarin de terugtrekking van de Chinese communisten uit Korea wordt gevraagd. Warren Austin stelde de Chinese i communisten gisteren een aantal brandende vragen en deed een beroep op de raad de consequenties onder cgen te zien „Hoeveel Chinese communistische troepen", vroeg Austin, .zijn Kor-ja binnengekomen en wat is hun org;, nisatie?" „Houdt de i -gering van Poking vol, dat deze str;i ïkrachtm geheel zijn samengesteld uit vrijwilligers?" „Hoe zijn particulie'e Chinese our gers in het bent gekomen van straal vliegtuigen?" „Wat zijn de belangen van de re gering van Peking met betrekking tot Korea?" „Ik vraag onze gaster", aldus Austin: „Was interventie werkelijk in het belang van het Chinese volk zoals verklaard is, of geschiedde deze in terventie uit naam van de grote Rus sische macht, waardoor aan Mands joerije reeds zoveel nut onttrokken is ten koste van het Chinese volk?" WORDT BRAND WEÏER" VROUW*'!! Londen heeft naast vrouwelijke hulpcorpsen op verschillend gebied ook een vrouwelijk brandweer corps Men voert thans in de Britse hoofd stad een actie, welke ten doel heeft leden voor dit corps te werven. Een vrouwelijke ordonnans van het Brandweercorps, uitgerust met een „walkie talkie", gereed om uit te rij den. „Zullen de autoriteiten van Peking gehoor geven aan de resolutie van de Veiligheidsraad, waarin er bij henop aan wordt gedrongen hun on derdanen uit Koreau terug te trek ken en hun hulp aan de Noord-Ko- reanen te staken?" „Het antwoord op deze vraag zal wellicht bepalen, of het Koreaanse conflict tot een spoedig einde zal worden gebracht, of voort zal woe den aldus het gevaar verhogend, dat het zich kan uitbreiden en zich zal uitstrekken tot de naburige gebie den.' Austin sprak de beschuldiging van agressie tegen China uit op instruc tie van de Amerikaanse regering. Dit is een ernstige stap, daar 'n becluit van de Ver. Naties, waarbij een land als agressor wordt bestempeld voor de leden-staten een morele verplich ting schept om tegen dit land op te treden. DE ROLLEN OMGEDRAAID. De woordvoerder van de commu nistische Chinese delegatie, Woe, had de „vrijmoedigheid" om de rollen volkomen om te draaien. Hf) ver klaarde, dat de Veiligheidsraad ue onomstotelijke plicht had om, ter verzekering van de internationale vrede en veiligheid, sancties tegen de Verenigde Staten toe te passen, op grond van de door dat land be- pane „misdadige aanvalsdaden jegens Formosa en Korea". Hij diende dt volgende resolutie in: 1. „De Veiligheidsraad moet de handelwijze der Verenigde Staten openlijk veroordelen en concrete stappen nemen om strenge sancties tegen dit land toe te passen. 2 De Veiligheidsraad moet on middellijk maatregelen nemen om 'n volledige terugtrekking van de zich op Formasa bevindende Amerikaan se strijdkrachten te bewerkstelligen. 3 De Veiligheidsraad moet zonder uitstel stappen doen om de terug trekking der Amerikaanse strijd krachten uit Korea te doen geschie den. Aan de volken van Noord- en Zuid-Korea moet worden overgelaten him binnenlandse geschillen zelf te regelen". WIE DE KOPPEN op deze pagina vluchtig heeft overgelezen, heeft weinig moeite meer om tot het be sef te komen, dat de wending, welke het Koreaanse conflict heeft geno men, inderdaad buitengewoon ern stig is. De situatie herinnert aan Pearl Harbor. Ook toen verzeker den de Japanse diplomaten in Ameri ka, dat Japan niet anders dan vre delievende bedoelingen had, en te gelijkertijd waren de Japanse bom menwerpers reeds op weg om de vernietigende slag toe te brengen. Nu zijn de vertegenwoordi- 0 gers van het rode China te Lake Success, waar zij met welwillende toegemoetkoming zijn ontvangen, en tegelijkertijd brengt Mao zijn massale legers over de Ja- loe om de UNO-strijdkrachten onder de voet te lopen. Dat de strategische situatie daar critiek is, bewijzen niet alleen de be richten van het front, maar daarop wijst ook de boodschap van Mac Arthur zelf. „Maar nog critieker is de politieke situatie", zegt Aeheson, want het is nu duidelijk, dat China openlijk partij gekozen heeft in het conflict en dat een uitbreiding van de oorlog met alle onvoorziene con sequenties daarvan voor de deur staat. „Het is een geheele nieuwe oorlog", zegt MacArthur, „een oor log, die niet zo één-twee-drie is af gelopen. Nu moeten de Veiligheids raad en de kanselarijen maar zeg gen, wat er verder moet gebeuren". Daar wordt dan ook op het ogen blik onder hoogspanning geconfe reerd. In Lake Sucess heeft de Ameri kaanse vertegenwoordiger Austin China onomwonden beschuldigd van „openlijke en notoire" agressie en de Veiligheidsraad gevraagd om sanc tie-maatregelen. Waarop de Chinese vertegenwoordiger, als gast aanwe zig, prompt de rollen heeft omge draaid en Amerika heeft beschuldigd van agressie tegen China. De Raad staat thans opnieuw voor een hoogst ernstige beslissing, welke ditmaal moeilijker tot stand zal kunnen ko men dan bij de agressie der Noord- Koreanen. Niet alleen is de strek king van het besluit nu van ve<-l wijder betekenis, maar is de stem ming onder de leden ook minder ge decideerd; Engeland, dat het regiem van Mao reeds heeft erkend, is op het ogenblik gereserveerd t.o.v. een optreden tegen Peking-China en Frankrijk wordt gehandicapt door een regeringscrisis. Maar bovenal zal de aanwezigheid van Rusland alle activiteit van de Raad lam leggen. Wil men tot een krachtige 'reactie komen, dan zal de- pas aangenomen bepaling in werking moeten treden, dat de Assemblé de taak van de Raad kan overnemen, zodra deze laatste machteloos blijkt. Maar voordat deze hele procedure is afgewerkt, kan er zoveel tijd ver loren zijn gegaan, dat de Chinezen op Korea de gelegenheid krijgen de situatie grondig te bederven. Daarom zal Washington waar schijnlijk reeds bezig zijn te overwe gen, wat het zelfstandig doen kan, vooruitlopend op een eventueel be sluit van de UNO. Truman heeft gis teren de Nationale Veiligheidsraad bijeengeroepen, doch wat er bespro ken en besloten is, is niet meege deeld. In Amerika kan men nu van alle kanten suggesties en raadgevingen horen. De één wil MacArthur mach tigen om de tot dusver gerespecteer de doelen in Mandsjoerije te doen bombarderen. De ander spreekt zelfs openlijk van het gebruik van de atoombom. Maar allen zijn het er over eens, dat het ogenblik buiten gewoon ernstig is en dat een krach tige houding moet worden aangeno men. Er schijnt slechts één lichtount te zijn, dat nog enig uitzicht biedt op het vermijden van een regelrechte oorlog met China en dat is, dat de Chinese gedelegeerden nog altijd de fictie handhaven, dat de in Korea binnenvallende Chinezen „vrijwilli gers" zijn. Zal men deze strohalm aangrijpen om alsnog een uitbreiding van het bloedbad te voorkomen? De dode, aan wiens leven geen hoge waarde werd gehecht, laat vaak een leegte achter, wijder dan de plaats, die hij innam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1