S)e CcicbeSoti^Mit MacArthurs jongste offensief „Allemaal met Kerstmis thuis" Duitslands militaire bijdrage CHINEES SCHIMMENSPEL De zaak Bertha Hertogh Ons leger in 1951 Directeur: C. RL HAMEKSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" ZATERDAG 25 NOVEMBER 1950 42ste JAARGANG No. 12142 HtlPT OE BISSCHOP l KEKKEN BOUWEN/ i Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., 1 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 De verbonden troepen zetten vanochtend vroeg het offensief op een front van 130 km breed voort in N.W.-Korea. Volgens berichten van het front heeft ten Z.O. van Taetsjon een Noord-Koreaanse troepenmacht ter sterk te van een regiment tweemaal een tegenaanval ondernomen op afde lingen van de eerste Zuid-Koreaanse divisie en deze een paar kilometer teruggedreven. Later gingen de Zuid-Koreanen tot de aanval over en ge meld wordt, dat zij de situatie beheersen. Toen generaal MacArthur na zijn verkenningstocht gisteren te Tokio landde, zeide hij tot generaal- majoor John Coulter: „Ik wens mijn verklaring, dat ze allemaal hun Kerstdiner thuis eten. waar te maken". Waarnemers in Seoel zeggen, dat het offensief „om de oorlog te beëindigen" een spoedig antwoord zal geven op het raadsel, hoever communistisch China bereid is te gaan in de gewapende tegenstand tegen de Verenigde Naties. De algemene opi nie is, dat de aanval hoofdzakelijk is ontketend om dit raadsel op te lossen. WEER AMERIKANEN VRIJGELATEN Inmiddels hebben de communisten opnieuw 30 Amerikaanse gevange nen vrijgelaten Zij waren allen ge wond, met uitzondering van de drie, die mochten gaan melden, waar de Amerikanen de gevangenen konden afhalen. Allen werden op draagba ren vervoerd. Een kapitein en drie luitenants bevonden zich onder de vrijgelatenen, die van de vorst ge leden hadden, doch overigens goed verzorgd waren. De staf van MacArthur gelooft niet, dat de communisten, die nume riek even sterk moeten zijn als het verbonden leger, de aanval kunnen stuiten, tenzij China meer man schappen en troepen zendt. MacAr thur zou niet langer hebben willen wachten op de „twijfelachtige" uit slag van de politieke onderhandelin gen te Lake Success en hij zou even min van zins zijn de strijdkrachten aan een uitputtingsoorlog op kleine schaal te wagen De generaal zou de knoop doorgehakt hebben om een snelle militaire beslissing af te dwin gen. De tegenstand is verbeten, maar de vijand wijkt onder de hévige sla gen van de luchtmacht, die de aan- voerwegen bestookt. FRANSE PERS VERBAASD OVER' HET OFFENSIEF j De eerste reactie van de Franse pers op MacArthurs offensief in Ko rea op het ogenblik, dat de Chinese delegatie te Lake Success arriveerde, i>; duidelijk ongunstig. „l'Aube" (M. RP.) noemt de stap van MacArthur verbazingwekkend en zegt, dat Mac Arthur de V.N. blijkbaar voor een voldongen feit wil stellen. Het socialistische blad „Le Popu laire" schrijft: „Het wordt tijd, dat de diplomatieke en militaire actie ten nauwste gecoördineerd wordt De laatste weken krijgt men maar al te vaak de indruk, dat die coör dinatie niet bestaat". Het linkse blad „Franc Tireur" meldt pijnlijke verlegenheid te Lon den, Parijs en Washington over het offensief. De partijloze „Combat" schrijft: „Het offensief van MacArthus maakt de taak van de Westerse diplomaten niet eenvoudiger". Pekin« wordt «ehoord De Chinezen uit Peking zijn te La ke Success gearriveerd en zij waren er nog nauwelijks, of Malik verzocht hen, een poging te doen om deel te nemen aan de debatten over Formo sa. De politieke commissie behan delt op het ogenblik de beschuldi ging van Rood-China, dnt de Ver enigde Staten een aanval op China hebben gedaan door hun vloot te zenden naar de wateren rondom Formosa. Met 30 tegen acht stemmen en niet minder dan 22 onthoudingen besloot de politieke commissie inder daad om de vertegenwoordigers van Peking aan het debat te laten deel nemen. Dr Tsjang, de vertegenwoord>er van het nationalistische China pro testeerde heftig, maar het hielp hem niet: Peking zal worden gehoord. De Verenigde Naties hebben on verwacht meegedeeld, dat de Veilig heidsraad vandaag reeds zaï verga deren, om de kwesties Formosa en Korea te bespreken. AMERIKAANS VOEDSEL VOOR TITO'S LEGER. De Verenigde Staten zullen levens middelen beschikbaar stelien voor het Joegoslavische leger, mits de re gering te Belgrado vier voorwaarden in acht neemt. Een van deze voor waarden is, dat de bijstand voor de overeengekomen doeleinden aange wend Zeil worden en zonder toestem ming niet aan andere landen wordt overgedragen. HET KONINKLIJK PAAR IN NE DERLAND TERUGGEKEERD. Gistermiddag zijn H.M. Koningin Ju liana en Z.K.H. Prins Bernhard per vliegtuig van Londen in Nederland teruggekeerd. De regerings-Dakota, waarmee de reis werd gemaakt, werd door Z.K.H. Prins Bernhard persoonlijk bestuurd. Een escorte van achttien „Vampire's" van de Royal Air Force begeleidde het vliegtuig gedurende veertig minuten in formatie. Negen „Spitfire's" van de Nederlandse Luchtstrijdkrachten escorteerden de Koninklijke reizi gers boven Nederlands grondgebied. H. M. Koningin Juliana en Z K. H. Prins Bernhard na hun aankomst op het vliegveld „Soesterberg". West-Duitsiand is bereid een bijdrage te leveren tot een internationale defensie van Europa in de vorm van een troepencontingent, aldus een memorandum van de geallieerde autoriteiten in West-Duitsland De West-Duitse bondskanse ier, dï. Adenauer, onthulde gisteravond, dat hij de Westelijke gea lieerden verzocht had in te stemmen met twee voor stellen, opda- de West-Düitsers zich een „vrij volk" zouden voelen' -en zodoende zouden kunnetn instemmen met het leveren van een bijdrage tot de Westelijke verdediging. De kanselier had verzocht het bezettings statuut te vervangen door een veiligheidsovereenkomst en instemming mee het vormen van een onpartijdige commissie, die een onderzoek zou instellen naar West-Duits!ands vermogen om zijn bijdrage te bekostigen zonder gelden behoeven te onttrekken aan onmisbare sociale voorzienin gen. Bereidverklaring van Adenauer De kanselier verwierp het beginsel van herbewapening door middel van herstel van een nationaal leger en betreurde de „vertraging" in de be sprekingen van de Atlantische mo gendheden over een Duitse bijdrage en zeide te ge'oven, dat het West- Duitse volk met een overweldigende meerderheid bereid zal zijn deze bij drage tot de Westelijke verdediging te leveren, indien deze vraag op de juiste wijze voorgelegd wordt. STRAATSBURG WENST DUITSE DEELNEMING. Gisteravond laat werd te Straats burg een motie aangenomen, waarin de Assemblée van de Raad van Eu ropa zich uitspreekt voor de vorming van een gemeenschappelijk Europees leger met deelneming van 'West-Duits land Het huis van Europa was omringd door een cordon van politie-agenten toen de Assemblée een overvloed van we sprekendheid uitgoot over de aanbeveling aan de ministers. Een paar duizend Franse, Duitse en Ne derlandse studenten marcheerden met brandende fakkels op naar de zetel van de Raad van Europa om te demonstreren voor de idee der fede ratie die door het besluit der As- semb ée naai een verdere toekomstt verschoven was. De Engelse conservatief Duncan Sandys, die het plan-Churchill tot vorming van een Europees leger in de Raadgevende Vergadering van Straatsburg verdedigde, verk1 aarde gisteren dat het Westen zijn beslis sing om de Elbe-linie te verdedigen wel'icht zou moeten herzien als de Duitsers niet bereid zyn of niet in staat gesteld zullen worden, deel te nemen aan de Europese defensie. Duitslands dee' neming aan Euro pa's verdediging was het hoofdpun' van het debat over de defensie. Het werd ingeleid door de Franse minis ter van Buitenlandse Zaken, Schu- man. die een brede omliinmg gaf van de Franse plannen voor de vorming van het Europese leger. Professor Juliot-Curie, de Fran se atoomgeleerde en voorzitter van de wereldvredesraad, die onder com munistische invloed staat, is Vrijdag door de Duitse grenspolitie naar Praag teruggestuurd. Juliot-Curie was op de terugweg van het vredescon gres te Warschau naar Parijs Hij moet nu maar zien, dat hij langs een andere weg naar Parijs komt. RECEPTIE VOOR DE JEUGD OP i Londen dertig vertegenwoordigers 1 zette programma van die dag ge- DE NEDERLANDSE AMBASSADE I van jeugdorganisaties op de Neder schiedde op haar eigen verzoek. TE LONDEN. H. M. Koningin Ju- landse Ambassade ontvangen Deze De Koningin temidden van de le- liana heeft tijdens Haar verblijf inl receptie op haar reeds zo zwaar be-1 den van de jeugdorganisaties. De arrestaties te Djakarta Nog 17 Nederlanders gevangen De heer A. Th. Lamping, de Ne derlandse Hoge Commissaris heeft voor de tweede maal om inlichtingen verzocht over de arrestatie van de zeventien Nederlanders, die na de vrijlating van de heer Spies nog in gevangevangenschap verkeren Hier bij werd er met de meeste klem op aangedrongen de betrokkenen on verwijld in vrijheid te stellen De heer Pellaupessy, de Indonesi sche minister van voorlichting heeft toegezegd, dat hij vandaag vragen over de arrestaties zal beantwoorden De heer P Spies heeft meegedeeld, dat hij noch de reden van zijn arre statie, noch die van zijn vrijlating weet. De Indonesische autoriteiten heb; ben hem vooralsnog tot nader order verboden Djakarta te verlaten Hoe wel de heer Spies toegaf, dat Hamid II, Sultan van Pontianak, een intie me vriend van hem was geweest zag hij niet in, wat dit te maken zou hebben met zijn aanhouding. Amer'kaanse hulp in Indo-China De Verenigde Staten hebben een bedrag van 300 a 400 millioen dollar beschikbaar gesteld voor een twee jarig plan tot hulp aan de Franse en geallieerde strijdkrachten die tegen de communistische opstandelingen in Indo-Chiria vechten, zo is van diplo matieke zyde te Washington ver klaard. Zoals bekend, heeft Frankrijk be sloten Vietnam een grotere mate van onafhankelijkheid te geven. Naar vrede met Japan Amerikaans voorstel Een ontwerp vredesverdrag voor Japan heeft de Amerikaanse rege ring aan een twaalftal andere lan den voorgesteld. Het plan omvat ze ven punten, onder mee? een voor stel, dat Amerikaanse en „wellicht strijdkrachten van andere landen" I de verantwoordelijkheid voor de Ja-1 panse veiligheid na het sluiten van het verdag op zich zullen nemen. Het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken gaf het geheime memorandum vrij, nadat de Mosko- vietische pers een gedachtenwisse- ling tussen Washington en Moskou over het voorgestelde verdrag ontij dig openbaar had gemaakt. De andere Amerikaanse voor waarden zijn: 1. Toelating van Japan tot de Ver enigde Naties. 2. en 3. Japanse er kenning van de onafhankelijkheid van Korea en van de te nemen be slissingen van de „Grote Vier" aan gaande Formosa, de Pescadores- ei landen, Zuid-Sachalin en de Koe- rillen. 4. De Algemene Vergadering der Ver. Naties zal uitspraak over de status van deze gebieden doen, als de „Grote Vier" binnen een jaar niet tot overeenstemming komen. 5. 6. Japan doet afstand van alle voor rechten en aanspraken in China en gaat accoord met een Amerikaans beheerschap vanwege de V.N. over de Bomn- en Rioe-Kioe-eilanden. Australië, als belangstellende mo gendheid, wenst een ontwapend Japan en een defensie-pact voor het gebied van de Stille Oceaan, waar bij de Verenigde Staten zich aan sluiten. De Australische vrees voor de Japanners is te vergelijken met de vrees van Frankrijk voor een herlevend Duits militarisme. De Sow jet-regering heeft op bijna alle punten „opheldering" gevraagd. ÏN DE KOMENDE dagen zullen wij het optreden beleven van de rode heren uit Peking, die naar Lake Success zijn getogen om hun stem te laten horen in de Veiligheidsraad. Tot nu toe zijn zij voor Lake Sue- j cess altijd officieel lucht geweest, zij werden ondanks alle boycot-maatre gelen van Moskou niet toegelaten en als er van China sprake was, bete kende dat alleen het nationalistische China van Tsjang Kai Sjek. Sinds dien zijn de heren echter stout ge weest, hebben zij de grens van Mandsjoerije overschreden 0 en zich gemengd in het Ko reaanse conflict, wat de ver bonden legers van de UNO heel wat last heeft bezorgd. Nu is het blaadje omgekeerd en worden de Pekinezen in Lake Succes toegelaten om daar hun woord te zeggen. Maar de heren komen er niet als boetvaardige en rouwmoedige zondaars om ver antwoording af te leggen van hun op treden in Korea. Neen, zij komen om in de Veiligheidsraad eens geduent van leer te trekken tegen de Ame rikaanse agressie en om de leden van de Veiligheidsraad duidelijk te ma ken, dat dezen niets te maken neb ben op Formosa en beter doen hun handen geheel van Tsjang Kai Sjek af te trekken. Zo zijn de bordjes wel aardig ver hangen. Afgevaardigden van een niet erkend regiem worden netjes en be leefd ontvangen en uit reverentie voor hen zijn alle debatten over de Chinese kwestie opgeschort. Of lie ver: de Chinese kwesties, want het zijn er heel wat. Op de eerste plaats is er de kwestie van de toelating van Peking-China tot de Verenigde Naties, een kwestie, die lelijk ver troebeld is door het dwingerige op treden van Moskou. Vervolgens is er het geval Formosa, waarop de Chinezen aanspraak maken omdat het eiland Chinees grondgebied is. Nog geen uitspraak Rechter Brown te Singapore heeft in tegenstelling tot de algemene ver wachtingen gisteravond bekend ge maakt, dat hij nog geen uitspraak zal doen in de zaak Bertha Hertogh. Vooi het gebouw van het Hoogge rechtshof had zich een menigte van twee duizend Maleise en Indische Mohamir/edanen verzameld. Toen Bertha in gezelschap van de baboe Aminah het hof verliet na afloop van de pleidooien en verhoren, die vijf dagen gevergd hebben, trok het publiek hieruit de conclusie dat Bertha opnieuw niet aan haar ou ders was toegewezen. Even later werd echter bekend, dat de rechter zijn oordeel had opgeschort tot een nader te bepalen datum. Aminah heeft gisteren in een kruisverhoor, waaraan zij onder worpen werd, toegegeven, dat zij Bertha binnen 72 uur, nadat het meisje door het hof van appèl aan haar was toevertrouwd, had uitge huwelijkt Het kind had er op aan gedrongen en daarom had zij toege geven ondanks haar beëdigde ver klaring voor het hof, dat zij het kind bij zich zou houden tot het volwas sen was. Aminah gaf verder toe, dat Bertha haar „man" voor haar huwelijk slechts twee maal had ge zien. Tijdens het kruisverhoor sprak Aminah zich verscheidene malen te gen, zodat de rechter haar waar schuwde dat haar uitvluchten het hem moeilijk maakten geloof te stellen in haar verklaringen. Minister 'sJacob heeft in zijn me morie van antwoord over de begro tingen van oorlog en marine aan de Eerste Kamer medegedeeld, dat sinds zijn optreden de vooruitzichten voor onze weerbaarmaking aanmerkelijk gunstiger zijn geworden, doordat sinds kort de buitenlandse militaire steun een meer concreet karakter heeft gekregen. Hij stelt daarbij uit drukkelijk vast, dat mede door toe doen van zijn voorganger de mi!:- taire steun, die Nederland nu zal toevallen, een feit is geworden. Voor het leger zullen in de loop van 1951 drie infatnerie-divisies, ter ritoriale troepen en een aantal afde lingen luchtdoelartillerie geoefend zijn en voor zover mogelijk van ma teriaal voorzien. Voor de luchtstrijdkrachten zullen eind 1954 gereed zijn 21 eskaders ge vechtsvliegtuigen, deels bestemd voor de luchtverdediging en deels voor steun aan landstrijdkrachten; boven dien een beperkt aantal eskaders voor artillerie-waarneming en lucht- verkenning. Voor de zeestrijdkrachten zullen eind 1954 gereed zijn: één vlieg kampschip, twee kruisers, twaalf ja gers, zes andere escorteurs, vier on derzeeboten, 48 mijnenvegers, onge veer honderd vliegtuigen en de bri gade mariniers. De bewapening van de koopvaar dijvloot zal, naar hij verwacht, dan reeds voor een niet onbelangrijk deel zijn gevorderd. Ten derde is er de invasie der Chi nese troepen in Tibet, welke zaak aanhangig is gemaakt door Salvador. Ten vierde is er de hulp, welke van over de Chinese grens wordt ver leend aan de guerilla-troepen van de Viet-minh in Indo-China, waardoor óe Fransen lelijk in de knoei zijn ge komen. En tenslotte is er de grote kwestie van de Chinese interventie in het Korea-conflict. Over al deze activiteiten van het rode China zou de Veiligheidsraad de heren uit Pe king wel eens graag aan de tand wil len voelen, maar de heren hebben opdracht om alleen te spreken over Formosa. Maar wie weet, of zij de opdracht hebben zich aan hun op dracht te houden? lyiISSCHIEN kunnen de heren eens opheldering geven van hun be doelingen in Noord-Korea, want die zijn tot nog toe niet bepaald helder. Men herinnert zich, hoe de verbon den troepen bij hun opmars in het Moorden op een gegeven ogenblik op toenemende tegenstand begonnen te stuiten en weldra werd het duidelijk, dat dit kwam door Chinese hulp. Chinese formaties kwamen in gro ten getale over de Jaloe en wierpen zelfs de Amerikanen terug. De ver bonden troepen schaarden zich in een nieuwe slagorde en maakten zich ieeds gereed tot een langdurige stel lingenoorlog, toen opeehs de Chine zen terugtrokken. De Uno-le"ers ruk ten behoedzaam op en merkten tot hun verbazing dat de Chinezen de strijd ontweken. Zelfs stuurden zij de laatste dagen Amerikaanse krijgs gevangenen terug met de boodschap, dat de Chinezep niet te*en de Ame rikanen wilden vechten, maar dat zij onderhandeier wilden. Nu breekt men zich het hoofd over de vraag, wat dan toch de bedoelin gen van de Chinezen geweest moeten zijn. Is het de bescherming van de krachtwerken aan de Jaloe geweest? Maar ze hebben deze niet eens ver dedigd, toen de Amerikanen kwa men. Waren ze bang voor grensover schrijding? Maar dan hadden ze kun nen en moeten volstaan met achter hun eigen grenzen post te vatten. Wilden ze de sfeer in het Verre Oos- te vertroebelen? Waarom dan eerst opgerukt en daarna zonder slag of stoot op de vlucht geslagen? Men heeft al geprobeerd om de Chinese leiders gerust te stellen door ronduit en categorisch te verklaren, dat noch Amerika noch de andere aan de campagne deelnemende lan den agressieve bedoelingen hebben en dat de Mandsjoerijse grens in elk geval zal worden geëerbiedigd. Maar men weet niet, of Mao daar geloof aan hecht of niet. Mac Arthur heeft intussen de komst van de rode heren in Lake Succes niet afgewacht; hij is zo juist met een nieuw groot offensief begon- neu, dat volgens het communiqué van zijn hoofdkwartier met één slag een definitief einde moet maken aan de Koreaanse veldtocht. En wij ge loven eerlijk gezegd dat hij het enig goede antwoord op dat alles heeft gegeven, wat hieroo neer komt: „Wat jullie nu eigenlijk willen of niet willen, weet ik niet; maar in elk geval hebben jullie hier niets te maken. Er uit!" Mogelijk heeft hij daarmee aan de V.N. een belangrijke steun in de rug gegeven bij hun „be sprekingen" met de heren uit Pe king, die nu misschien meer geneigd zullen zijn om een paar toontjes la ger te zingen dan anders het geval zou zijn geweest. Maar het is ook mogelijk, dat zij bokkig worden op „advies" van Malik. Dit Chinese schimmenspel wordt spannend. OVERSTROMING IN VENETIë. Men is in Ventië wel aan water ge wend, maar de inwoners van deze Italiaanse stad vonden dat zij teveel van het goede kregen, toen dezer da gen tengevolge van de hevige regen val het Grote Kanaal buiten zyn oevers trad, waardoor het San Mar co plein, beroemd om zijn duiven, geheel blank kwam te staan De win kels rondom het plein moesten ver- scheidne uren gesloten worden Het San Marcoplein, met op de achtergrond de Basiliek en rechts een gedeelte van de San Marco toren. ftaweféje... Het ongeluk is dikwijls de weg door het geluk ingeslagen om ons te bereiken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1