3)e C^idóe(Boti/ta/fil
TOCH NAAR
MAO'S GRENS
Toch naar de grens van
Mandsjoerije
Frans regerings
plan aanvaard
De Praagse
suggesties
Schuman-plan
vordert
Nog geen invasie
Tibet
in
Geen accoord
over Lie
Een Canadees
geschenk
Minister 's Jacob
naarWashington
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROUZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN O MSI REKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 26 OCTOBER 1950
42ste JAARGANG
No.12117
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. omd., 1 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
VREES ZONDER
BODEM
Het „Centrum voor Staatkundige
Vorming', dat, door het aantal
en de gedegenheid zijner beschouwin
gen over verscheidene vraagstukken
van het politieke leven, de belofte
vervult, welke zijn naam inhoudt,
heeft thans de tekst der redevoerin
gen. uitgesproken bij het eerste lus
trum van dit „centrum" in een vlug
schrift uitgegeven. Het vlugschrift,
dat de titel draagt: „Katholicisme.
Verdraagzaamheid en Democratie
naar Nederlandse Verhoudingen" be
vat de toespraken van dr. J. J. Loeff
die het onderwerp leerstelling be
zag en van prof. dr. L. G. J. Ver
berne. die het geschiedkundig be
lichtte.
Ei is in mei-Katholieke kringen
ongerustheid gerezen, wat de Katho
lieken zullen doen, als zij in Neder
land zo sterk zijn aangegroeid, dat
zij in de volksvertegenwoordiging de
meerderheid zullen bezitten
Als zij de meerderheid zullen be
zitten
Het is een treurige zaak, te moe
ten vaststellen, dat aan deze voor
waarde nog lang niet kan worden
voldaan. De nuchtere gegevens over
de laatste tientallen jaren wettigen
in geen enkel opzicht de verwach
ting, dat de verhouding van het aan
tal Katholieken tot de gehele Neder
landse bevolking met fikse sprongen
omhoog zaJ gaan.
Er is dus geen enkele aanleiding,
waarom nu plotseling vrees zou ont
staan bij het niet-Katholieke volks
deel voor een Katholiek overwicht;
er is nog te minder aanleiding voor
die vrees, omdat mochten de Ka
tholieken verhoopt of onverhoopt,
de meerderheid in ons land verwer
ven er geen sprake van zal zijn,
dat de grondwettelijke vrijheden
voor andere levensbeschouwingen
zullen worden aangetast.
Mr. Dr. Loeff heeft in het boven
genoemde vlugschrift, zijn betoog
grondvestend op de natuur-rechtelij-
ke instelling van de Staat, zich de
arbeid getroost in een eerlijke, de
moeilijkheid opzoekende uiteenzet
ting de verontruste gemoederen wat
te bedaren, ofschoon hij geloofde
wel te mogen zeggen: „dat het ons
Katholieken enige moeite kost, het
probleem op deze wijze gesteld, voor
100 ernstig te nemen." En hij
vraagt zich af: Wordt de belang
stelling voor het probleem ener ka
tholieke meerderheid niet opzette
lijk gaande gehouden door het anti-
Katholieke sentiment in bepaalde
kringen?"
Op deze vraag geeft hij zelf het
antwoord met vast te stellen: ?,Dat
dit laatste zeker ook het geval is,
daaraan laai de wijze, waarop in
dezr kringen tegen het Katholicis
me en zijn vertegenwoordigers wordt
te velde getrokken, geen twijfel be
staan."
Deze kringen kan men zeer wijd
nemen. De heer J. J. IJsselmuiden,
lid van Gedeputeerde Staten van
Gelderland, heeft daarover in een
K V. P.-vergadering te Arnhem zijn
gemoed gelucht en het opmerkelijk
genoemd, dat de vertegenwoordigers
van het katholieke volksdeel in hun
rechtmatige verlangens stelselmatig
worden gedwarsboomd door een
starre afwijzing van de overige
volksvert egen woordiger s .Veel al
zei hij „staan allen te zamen
tegenover de Katholieken, vooral bij
de plaatselijke en provinciale bestu
ren." Of deze gezamenlijke afweer
houding ook in de andere provincies
is vast te stellen, daarover wenste de
heer IJsselmuiden een onderzoek te
vragen van de Partijraad
De schromelijk voorbarige actie
waarbij ongegronde vrees wordt in
gejaagd voor 'n katholieke overheer
sing. schijnt dus. haar eigenlijk doel
reeds bereikt te hebben. En niet al
leen in Gelderland. „De Tijd" welke
zich mengde in een twist tussen ••De-
Linie" en „Vrij Nederland" over de
beoordeling van een film-vertoning,
schreef meer in 't algemeen: Uit
vrees, dat Katholieken zich wel eens
onverdraagzaam zouden kunnen to
nen, zijn sommigen onverdraagzaam
tegenover de Katholieken Maar wie
is er dan -in feite onverdraagzaam?
Om eigen onverdraagzaamheid
goed te praten wijst men gaarne met
de vinger on Spanie alsof de
volksaard de geschiedenis en de
staatkundige ontwikkeling in Spanje
ook maar oo één punt vergelijkbaar
is met de Nederlandse! Maar men
vergeet te wijzen op volkeren. naa<
-;drd en ontwikkeling meer overeen
komend met het Nederlandse, volke
ren die in grote meerderheid Katho
liek zijn en door een betrouwbaar
voorbeeld geven of gaven, van wat
in Nederland de niet-Katholieken te
wachten staat, als de Katholieken er
de overhand hebben- Ierland. Tsje-
cho-Slowakiie. Oostenrijk. Polen.
Hongarije. Men kan toch niet in ernst
volhouden, dat in deze landen de ka
tholieke meerderheid er naar streeft
(of in hun vrije tijd" streefde) de
grondwettelijke vrijheden van an
dersdenkende levensbeschouwingen
aan te taster?
Tenzij men vrezen wil om der
vreze wille en om wille van de
munt. welke men uit het rondbazui
nen van vrees wil slaan, is er geen
aanleiding bezorgd te zijn voor een
katholieke meerderheid in ons va
derland.
Misschien dat als het zo ver
ooit komt dan het processie-ver
bod zou worden opgeheven, doch
deze opheffing zou toch bezwaarlijk
"^kenschetst kunnen worden als on-
""•^raagzaamheid jegens andersden-
BEDRIJVIGHEID IN DE BOLLEN-1
STREEK. Als voorzorgsmaatregel I
tegen de verwachte nachtvorsten
die in deze tijd van het jaar weer
optreden, is men in de bollenstreek
druk bezig de velden met een be
schermende laag stro te bedekken;
teneinde te voorkomen dat de bol
len, die met hun bloemenpracht in
het voorjaar duizenden toeristen
trekken, zullen bevriezen. De foto
toont het afdekken van een Hyacin-
tenveld.
De Zuid-Koreanen zijn er al bijna
r\E UNO-STRIJDKRACHTEN op Korea hebben van het Algemeen
Hoofdkwartier te Tokio opdracht gekregen met gebruikmaking van
alle benodigde troepen naar de grens van Mandsjoerije op te rukken,
aldus een woordvoerder van het Amerikaanse Eerste Legerkorps.
Dit bevel moet worden opgevat als een herroeping van de vroegere
instructie, dat de Amerikanen en Britten op 30 km voor de grens zou
den moeten halthouden en dat alleen de Zuid-Koreanen de bezetting
van Noord-Korea moeten voltooien.
Chinese communisten
op strijdtoneel
in Korea
Inmiddels rukt de brigade van 't
Britse Gemebest op in de richting
van de tijdelijke Noord-Koreaanse
hoofdstad Sinoeijoe, welke plaats op
nog geen twee km van de Mandsjoe-
rijse grens is gelegen.
De enige belemmeringen die de
UNO-strijdkrachten bij haar opmars
ondervinden zijn de uiterst slechte
wegen en de zeer onbetrouwbare
kaarten, waarop veelal wegen voor
komen die in het geheel niet bestaan.
Van georganiseerd verzet van enig
belang is geen sprake meer.
Volgens sommige berichten zou
den Zuid-Koreaanse voorhoeden in
tussen reeds op 29 km van de grens
zijn gesignaleerd; nauwkeurige op
gaven van posities worden ook thans
echter niet verstrekt.
In Wonsan, aan de Oostkust van
Noord-Korea zijn Amerikaanse ma
riniers aan land gegaan als voorhoe
de van een strijdmacht van 50.000
man. Wonsan werd reeds enige tijd
geleden door de Zuid-Koreanen be
zet. De weg door Wonsan leidt in
Noordelijke richting naar de Russi
sche grens.
De Deense regering is Donderdag
ochtend vroeg afgetreden nadat zij
in de Tweede Kamer met vier stem
men een nederlaag had geleden. De
regering kwam ten val over de
kwestie van rantsoenering van boter.
Zij wilde de huidige rantsoenering
handhaven, de verenigde oppositie
wilde er daarentegen een einde aan
maken.
De Duitse herbewapening
De Franse Nationale Vergadering
heeft vanmorgen om drie uur haar
goedkeuring gehecht aan het plan
van de Franse regering om de her
bewapening van Duitsland te beper
ken tot zijn deelneming aan een
Europees leger, onder toezicht van
een Europese minister van Defensie.
348 Afgevaardigden stemden voor,
224 tegen. Volgens een desbetreffen
de, door de Assemblée aangenomen
motie, keurt de Assemblée de rege
ringsverklaring goed, met name de
vastbeslotenheid van de regering, de
vorming van een nieuw Duits leger
of een generale staf niet toe te staan.
Tevoren had premier Pleven ver
zekerd, dat Frankrijk niet zou in
stemmen met de herbewapening van
Duitsland, tenzij de andere landen
van het Atlantische Pact de beginse
len van het Franse plan, zoals deze
Dinsdag door hem waren bekend
gemaakt, zouden goedkeuren. Ple
ven stelde drie voorwaarden voor
Duitslands deelneming aan de Euro
pese defensie:
1) Eerst moet het verdrag inzake
de samensmelting van de steenkool-
en staalindustrie getekend worden.
2) Er moet een Europese minister
van defensie zijn benoemd.
3) De politieke Assemblée van
Europa, waaraan hij verantwoording
verschuldigd moet zijn, moet zijn
samengesteld.
Volgens te Seoel ontvangen radio
berichten van Zuidkoreaanse strijd
krachten zijn de naar de Mandsjoe-
rijse grens optrekkende Zuid-Korea
nen op een strijdmacht van commu
nistisch China van naar schatting
5.000 man gestoten.
Door Acheson verworpen
Minister Acheson heeft gisteravond
de voorstellen van het Russische bloc
om tot de hereniging van Duitsland
en het instellen van een Duitse rege
ring voor het hele land te komen,
ronduit verworpen.
In het communiqué, dat Zaterdag
na de conferentie van de Oost-Euro-
pese ministers van Buitenlandse Za
ken te Praag werd uitgegeven werd
o.m. de oprichting van een constitu
tionele vergadering gesuggereerd,
waarin Oost- en West-Duitsland
evenveel zetels zouden hebben.
Gisteravond verklaarde minister
Acheson, dat het voorstel, dat de 18
millioen „gevangen Duitsers in het
Oosten" even sterk vertegenwoor*
digd zouden zijn als de 47 milioen
Duitsers van het Westen „eèn schen
ding van de meest elementaire demo
cratische beginselen"' was.
„Het communiqué van Praag is zui
ver een herhaling van de oude en on
uitvoerbare voorstellen over het
Duitse probleem", aldus de minister
op zijn wekelijkse persconferentie
De tijd is echter voorbij, dat de
holle phrasen van de Sovjet-Unie
over ontwapening, vrede en Duitse
eenheid nieuwe hoop in de wereld
kunnen wekken.
„Wij, die al deze dingen met al
onze krachten hebben nagestreefd,
wensen daden", zo riep de minister
uit.
Een woordvoerder van het Franse
ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft gisteren verklaard, dat een ver
drag, waarbij de West-Duitse zware
industrie onder een centraal beheer
gesteld wordt, met twee of drie we
ken ter ondertekening gereed is
Daarmee zou dan het plan-Schuman
voor een „kolen- en staal-pool" zijn
verwezenlijkt
Tachtig procent van de problemen
is opgelost; voor de resterende 20
procent is nog een compromis-besluit
op het hoogste niveau nodig.
Nederlandse resolutie in de UNO
Als de Russen zich eens aan het
Handvest hielden
jyjR. VAN HEUVEN GOEDHART, het waarnemende hoofd van de Ne
derlandse delegatie in Lake Success, heeft gistermiddag in de politie
ke commissie van de UNO een reso lutie ingediend, waarvoor hij vooraf
de instemming had verkregen van de Verenigde Staten, Groot Brittannië,
Frankrijk en Mexico. De resolutie ga at uit van de overtuiging dat alle
mensen in vrede en veiligheid willen leven en dat zulks mogelijk is,
wanneer men zich houdt aan de be ginselen van het Handvest van de
UNO.
Het is voor het instandhouden van
de vrede noodzakelijk, zegt de Ne
derlandse resolutie, dat elk land zich
bereid verklaart, doeltreffend inter
nationaal toezicht door de UNO op
de productie van atoom-energie te
aanvaarden, teneinde een verbod van
atoom-wapenen mogelijk te maken.
Verder is het noodzakelijk, aldus
de ekst van de resolutie, dat alle lan
den zich bereid verklaren, te komen
Kat-en-muis-spel
Radio Peking heeft omgeroepen,
dat Chinese communistische troepen
oprukken in de richting van de Tibe
taanse grens. In de opgevangen uit
zending werd gezegd, dat de richt
lijnen voor een politieke mobilisatie
gezonden waren aan „eenbeden van
het volksleger, die opdracht hebben
Tibet binnen te rukken om de drie
millioen Tibetanen te bevrijden van
imperialistische onderdrukking en
om de verdediging van de Westelij
ke grenzen van China te consolide
ren".
Reeds maandenlang spreekt de
Chinese radio over de „bevrijding"
van Tibet. Het land werd daarbij
wel aangeduid als een van de meest
anti-communistische gebieden in de
wereld.
Te Washington verklaart men
geen inlichtingen te hebben ontvan
gen over de invasie. De Tibetaanse
delegatie te New Delhi heeft met
klem tegengesproken, dat de Chine
se communisten Tibet zijn binnen
gevallen. Ook de Chinese ambassade
te New Delhi sprak de berichten te
gen.
Het Indiase ministerie van buiten
landse zaken echter heeft berichten
ontvangen over „zekere troepenbe
wegingen en grensschendingen"
langs de grens tussen China en Tibet,
doch niet over een inval in dat land.
De ontvangen berichten hadden be
trekking op het omstreden gebied
van de provincie Sinkiang.
De Grote Vijf hebben gisteravond
aan de Veiligheidsraad gerappor
teerd, dat zij geen overeenstemming
hebben kunnen bereiken over de be
noeming van een nieuwe secretaris
generaal.
Tevoren hadden de vijf permanen
te leden van de Raad gisteren voor
de tweede maal over deze kwestie
beraadslaagd zonder een oplossing te.
kunnen vinden. Naar verluidt zijn op
deze bijeenkomst geen nieuwe namen
genoemd voor een opvolger van
Trygve Lie.
De Raad zal zich nu over een
dere oplossing moeten beraden.
DE BOND VAN NEDERLANDSE
PLATTELANDSVROUWEN JUBI
LEERDE. Te Utrecht werd in een
feestelijke bijeenkomst in Tivoli het
feit herdacht, dat 20 jaar geleden de
Bond van Nederlandse Plattelands
vrouwen werd opgericht. Onder de
ongeveer 1500 deelnemende vrou
wen waren er velen in klederdracht;
waarbij Zeeland zeer sterk vertegen
woordigd was.
tot een regeling voor hun algemene
bewapening, overeenkomstig een
stelsel van controle door de UNO.
Op die manier kan men een gelei
delijke vermindering van de bewa
pening bereiken.
Deze resolutie is een rechtstreeks
antwoord op de Russische „vredesver-
klaring".
De onoprechtheden in deze Russi
sche verklaring werden door de Ne
derlandse wnd. delegatie-leider ge
heel ontrafeld. Hij betoogde, dat dc
wereld, indieh de Sovjets zich slechts
aan letter en geest van het Handvest
der Verenigde Naties wilden houden
en openlijk de tactiek en politiek van
de Kominform zouden desavoueren,
daarin een tastbaarder bewijs van de
Russische vredeswil zou vinden dan
in hoogdravende verklaringen.
Hij voegde daaraan toe, dat Neder
land tegen iedere paragraaf van de
Russische declamatie zowel als tegen
de verklaring in haar geheel zal
stemmen.
GR1EKS-KATH. KERK IN
TSJECHO-SLOKAKIJE
OPGEHEVEN.
Dezer dagen is uit een rondschrij
ven van de door de patriarch van
Moskou aangestelde enarch der
Grieks-Katholieke Kerk in Tsjecho-
Slowakije gebleken, dat de Grieks-
Katholieke Kerk aldaar als zodanig
is opgeheven en is overgegaan naar
dc Russisch-Orthodoxe Kerk.
Onder meer leest men in dit rond
schrijven;
„Op 28 April 1950 is te Priasjew
(PreSov) een historische synode ge
houden van de clerus en de leken,
die officieel de Grieks-Katholieke
Kerk in Tsjechoslowakije vertegen
woordigden; tijdens deze synode
werd vastgesteld:
1. Dat de besluiten, die in 1646 en
1649 te Uzhorod werden genomen
in verband met de hereniging met
de Katholieke Kerk, nietig zijn;
2. dat deze hereniging wordt op
geheven, dat de betrekkingen met
Rome worden afgebroken en dat
men zal terugkeren tot het oude
Orthodoxe geloof der voorvaderen
en tot de RussischOrthodoxe Kerk
Verder besloot men nog een ver
zoekschrift te richten tot de patri
arch van Moskou en van alle Rus
sen om hen op te nemen onder zijn
jurisdictie en een proclamatie uit
te vaardigen, waarin de terugkeer
van de Grieks-Katholieke geestelijk
heid en gelovigen in Tsjechoslowa
kije tot de oude Orthodoxe Kerk
wordt bekend gemaakt.
De kerken zijn thans in beslag
genomen en ter beschikking gesteld
van de Orthodoxe Kerk. Om de ge
lovigen nog zo lang mogelijk te
kunnen bedriegen, handhaaft men
tijdens de kerkelijke plechtigheden
de Grieks-Kath. ritus. In plaats van
voor de paus of voor de bis
schop bidt men thans de voor
de patriarch van Moskou. De gelo
vigen worden automatisch overge
schreven als lid der Orthodoxe
Kerk. daar in de registers van de
burgerlijke stand der Grieks-Katho
lieke Kerk niet meer voortkomt.
Naar het K.N.P. verneemt zijn
thans de laatste priesters van de
Grieks-Katholieke ritus in Roemenië
gevangen genomen en in een concen
tratiekamp opgesloten. Daar werden
zij gedwongen het manifest van
Stockholm en een loyaliteitsverkla
ring te ondertekenen.
Op de foto ziet U een aantal
Zeeuwse dames in verschillende kle
derdrachten en wel van links naar
rechts de vertegenwoordigsters van:
Zuid Beveland, Walcheren, Axel,
Zuid Beveland (het nieuwe streek-
costume, hetwelk men probeert in te
voeren) Zuid-Beveland en Walche
ren.
Uitrusting van een
divisie!
De Canadese regering heeft aan de
Nederlandse materiaal aangeboden
voor de uitrusting en wapening van
een complete divisie infanterie.
De Nederlandse regering heeft het
aanbod gaarne aanvaard; zij ziet er
niet alleen een tastbaar bewijs in van
de geest van onderlinge samenwer
king bij de leden van het Atlantische
pact, maar vooral ook 'n bevestiging
van de uitstekende betrekkingen tus
sen Canada en Nederland.
Uit Ottawa meldt Reuter dat het
Canadese kabinet de onmiddellijke
verscheping van het materiaal naar
Nederland heeft goedgekeurd. Het
verkeert in zeer goede staat.
Er zullen o.m. veldgeschut, anti-
tankgeschut, luchtdoelgeschut, lichte
automatische wapens en munitie naar
Nederland verscheept worden.
Niet optimistisch
Met de K.L.M.-Constellation „Rot
terdam" is de minister van Oorlog
en Marine mr. H. L. s'Jacob gister
avond naar Washington vertrokken,
om daar deel te nemen aan de con
ferentie van ministers van Defensie
der landen, aangesloten bij het At
lantische pact. De minister hoopt 4
November in Nederland terug te
zijn.
Uiteraard kwam het plan dei-
Franse regering voor een Europees
leger ter sprake. Mr. s' Jacob ver
wachtte, dat dit plan de besprekin
gen in Washington zal bemoeilijken.
„Immers", zo zei hij, „nu komt een
geheel andere gedachte naar voren
dan die, welke de in September ge
houden besprekingen der ministers
van Buitenlandse Zaken beheerste.
De minister dacht niet, dat het
Franse plan consequenties voor Ne
derland inhoudt. Wel heeft een en
ander tot gevolg, dat de Nederland
se minister persoonlijk weinig ver
wachtingen koestert omtrent de be
sprekingen in Washington. „Er zul
len". zo zei hij, „naar mijn mening
geen grote besluiten worden geno
men. De herbewapening van Duits
land kan Frankrijk intern politiek
niet verwerken. Ik acht het zelfs niet
Uitgesloten, dat deze moeilijkheden
te zwaar zullen blijken te zijn voor
de huidige Franse regering".
NEDERLANDSE PELGRIMS
HEBBEN PECH.
Een autobus met achttien meisjes
uit het Doofstommeninstituut te St.
Michelsgestel, die vergezeld van
twee geestelijken en vier zusters van
een pelgrimsreis naar Rome terug
keerden, heeft gistermiddag in de
omgeving van Spezzia een ongeluk
gekregen. De wagen reed met het
rechtervoorwiel tegen een stenen
muurtje, en kantelde hierdoor op de
weg. Slechts twee meisjes werden
licht gewond, doordat zij enige glas
scherven in de handen kregen. Zij
werden ter plaatse verbonden. Het
gehele gezelschap logeerde deze
nacht geheel volgens programma
in Rapallo. Uit 's-Hertogenbosch
is inmiddels een andere bus onder
weg, waarin het gezelschap zal over
stappen.
SPOORMANNEN VRAGEN:
HOGER LOON EN PENSIOENEN
De Bedrijfsgroep-Spoorwegen van
„St. Raphael" heeft een motie aan
genomen, waarin met klem erop
'Aordt aangedrongen, dat het wets
voorstel inzake de bijzondere toeslag
op de pensioenen zo spoedig moge
lijk wordt afgehandeld, opdat de
ncod der gepensionneerden voor het
aanbreken van de winter althans
enigermate is gelenigd. Met alge
mene stemmen is deze motie aange
nomen.
De vergaderde ieden van de Be
drijfsgroep Spoorwegen, 127 afde-
i.ngen vertegenwoordigend, hebben
naar aanleiding van de besprekingen,
gevoerd over de loon- en arbeids
voorwaarden een tweede motie aan
genomen, waarin zij wijzen op de
achterstand, die het spoorwegperso
neel op dit gebied heeft.
Zij vragen, „dat bij de thans aan
de orde zijnde herziening van het
Reglement Dienstvoorwaarden de
lonen van het spoorwegpersoneel
met het sinds 1946 gestegen loonpeil
zullen moeten worden rechtgetrok
ken". Tevens vragen zij, dat de per-
soheelsbezetting voldoende ruimte
zal laten voor een redelijke verlof
regeling.
KoA'ititjt...
Niet het weten maar het geweten
is het hoogste bezit.
