S)e Cöid^eSoii^cmt WONSAN VEROVERD Was dr. Drees' telegram onbeleefd Franse tegenslag inIndo-China Directeur: C. M. HAMERSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DINSDAG 10 OCTOBER 1950 42ste JAARGANG Djakarta geeft les in beleefdheid WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Paper-gracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs I 0.35 p. w„ f 1.50 p. mnd„ 1 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Amerikanen ontmoeten een felle tegenstand |"\E EERSTE AMERIKAANSE cavaleriedivisie, die Zondag Noord-Korea U is binnengetrokken in een actie, die door een Amerikaanse leger - woordvoerder „het begin van de grote stoot" genoemd wordt, ondervindt thans voor het eerst sinds weken weer hevige tegenstand. De voorhoe de van de Verenigde Naties stiet 800 meter over de breedtegraad op Noord-Koreaanse versterkingen en kon Maandag slechts 1.600 meter in de richting van Pjongjang oprukken. De Noord-Koreaanse hoofdstad ligt 160 km. verder. Meer naar het Oosten streden Amerikaanse troepen in de plaats Twatsjon. 12 km. over de breedtegraad en intussen bereikten de Zuid-Koreanen in hun opmars langs de Oostkust de belangrijke Noord-Koreaanse havenstad Wonsan, op 140 km. van de grens. de Noordelijken verder het verlies van een belangrijke aanvoerlijn bete kenen, die van Siberië uit, langs de Oostkust naar Pjongjang loopt. Maar bovendien zullen de Zuid-Koreanen in staat zijn het gros van de over blijfselen van het Noord-Koreaanse leger, dat zich ten Zuiden van de lijn WonsanPjongjang bevindt, af te snijden. Op het Amerikaanse hoofdkwar tier schatte men gisteren, dat de Noordelijken nog over 40.000 man beschikken. Toen zij Zuid-Korea bin nenvielen hadden zij 200.000 man on der de wapenen. De communisten schijnen bovendien gebrek aan voor raden en uitrustingen te hebben, ter wijl hun aanvoerlijnen vernield zijn en hun industrie in puin ligt. De Noord-Koreaanse radio heeft intussen nog steeds geen melding ge maakt van generaal MacArthur's jongste eis tot onmiddellijke onvoor waardelijke overgave. DE VAL VAN WONSAN. Volgens een bericht van het Ame rikaanse radionieuwsagentschap „Transradio Presé" zijn Zuid-Ko- reaanse troepen Maandagavond Won san binnengerukt. De radio verklaar de, dat volgens een bericht uit Tae- goe, het Zuid-Koreaanse hoofdkwar tier, straatgevechten worden gele verd in Wonsan. In een bericht van het hoofdkwar tier van het Amerikaanse achtste le ger wordt bevestigd, dat de Zuid- Koreanen Wonsan inderdaad zijn binnengedrongen. Dit gebeurde om 9 uur plaatselijke tijd, 5 uur nadat het vliegveld was veroverd. De Zuid-Koreaanse troe pen waren door een Noord-Koreaan se achterhoede heengeslipt. Volgens de laatste berichten wordt nog in de straten gevochten. DE AMERIKAANSE OPMARS. De Amerikaanse opmars over de 38ste breedtegraad begon Zondag morgen ten Noorden van Kaesong, bij de Westkust. Achthonderd meter ten Noorden van de grenslijn hadden de Noord-Koreanen een diep net van loopgraven aangelegd. Inmiddels staan ook de Britse troepen gereed om achfer de Ame rikaanse voorhoede de grens over te trekken. Pjongjang wordt nu van twee kan ten bedreigd, nl. uit het Zuiden, en uit het Oosten, waar de Zuidelijken na de val van Wonsan in staat zullen zijn in Westelijke richting naar de Noord-Koreaanse hoofdstad af te zwenken. De val van Wonsan zal voor JEZE FOTO TOONT U de Neder- andse delegatie bij de vijfde zitting /an de Algemene Vergadering der herenigde Naties. Het zijn, eerste rij v.r.n.l.: mr G. J. van Heuven Goed hart, vice-voorzitter der dêlegatie, dr L. J. C. De Beaufort, de heer D. J. von Balluseck, Nederlandse gedele geerde bij de Veiligheidsraad dr M. A. M. Klompé, dr W. J A. Kern kamp, hoogleraar aan de Utre/htse Universiteit. Tweede rij: dr Patijn, dr P. V. A. Roling, hoogleraar aon de Groningse Universiteit, en de heer J. H. Sprockel. Volgens Indonesisch parlement wel HET INDONESISCHE PARLEMENT betreurt het beroep dat minister president Drees vorige week op zijn ambtgenoot Natsir gedaan heeft om de strijd op Ambon te staken. Dit telegram wordt een inmenging in binnenlandse aangelegenheden genoemd, het „draagt een ultimatief ka rakter, is minder beleefd en bevat zinsneden, die het hart van het Indo nesische volk wonden". Dit alles wordt gezegd in een resolutie, die de Indonesische volksverte genwoordiging gisteravond met 76 tegen 66 stemmen heeft aangenomen De resolutie doet een beroep op het Nederlandse volk om de Nederland se regering te weerhouden van „een herhaling der agressie in Indonesië" en op het Indonesische volk om paraat te blijven ter verdediging van de eenheid en de souvereiniteit. Ook wordt verklaard, dat de UNCI niet bevoegd is, in de Ambonese kwestie te bemiddelen, daar deze commissie der Verenigde Naties slechts tot taak heeft, de uitvoering van de besluiten der RTC te contro leren. Mgr. Stepinac weigert vrijheid Rechtsherstel, geen ballingschap Konni Ziliacus, een voormalig Brits parlementslid, die wegens zijn communistische sympathieën uit de Labour-partij is gestoten, heeft na 'n bezoek van twee maanden aan Zuid- Slavië verklaard, dat het Tito-re- giem bereid is Mgr. Alois Stepinac, Aartsbisschop van Zagreb, in vrij heid te stellen mits het Vaticaan Mgr. Stepinac een functie buiten Zuid-Slavië verleent. Ziliacus deelde mee, dat de Zuidslavische regering er op staat, dat Mgr. Stepinac na een eventuele vrijlating onmiddellijk het land verlaat. Een woordvoeder van het Vati caan heeft gisteravond meegedeeld, dat het door Ziliacus omschreven voorstel tot vrijlating onlangs aan Mgr Stepinac is gedaan. „De aarts bisschop heeft geweigerd dit te aan vaarden", aldus de woordvoeder. Hij besloot: „Het Vaticaan kan een voor waardelijke vrijlating van Mgr Ste pinac niet aanvaarden Mgr Stepinac dient in zijn volle waardigheid en zonder enige voorwaarde in zijn ambt te worden hersteld". Ziliacus heeft onlangs drie weken vacantie doorgebracht in Tito's zo merverblijf in Bied. Hij heeft daar Tito en de meeste andere Zuidslavi sche leiders ontmoet. Hij verklaarde tenslotte, dat Mgr. Stepinac. die in 1946 tot 16 jaar dwangarbeid is veroordeeld, goed gehuisvest is. De bisschop heeft drie kamers, zijn eigen kapel en een ei gen arts. Hij mag bezoekers en boe ken ontvangen. Het Britse ministerie van finan ciën heeft bevestigd, dat de regering te Belgrado onlangs aan Engeland om een nieuw crediet in ponden sterling heeft verzocht en dat deze aanvraag op het ogenblik wordt on- dcrzocht.In economische kringen te Londen meent men, dat het gevraag de crediet 20 tot 25 millioen pond j ^rling groot is en onder meer zou "'en -voor de aankoop in Engeland werktuigen v.oor de ontwikke- "n de zink- koper- en alumi- -'Oijnen in Joegoslavië. NOG SCHERPERE RESOLUTIES. De resolutie, welke het Indonesi sche parlement na een dag van de batteren heeft aangenomen, vormt overigens nog een vrij gematigde overkoepeling van de drie andere re soluties, die aan de orde waren ge steld. De eerste resolutie (van PSS1, Par kindo, Partai MURBA en Partai Boe- roeh) was nog scherper van toon, een communistische resolutie eiste bo vendien, dat de RTC-overeenkomst zou worden opgezegd. Zij werden verworpen met onderscheidenlijk 74 60 en met 25 stemmen vóór Een derde resolutie werd ingetrokken om dat zij door sommige leden als een motie van wantrouwen in de rege ring werd beschouwd hetgeen*tij dens de algemene beschouwingen over de regeringsverklaringen blijk baar niet direct wenselijk werd ge acht. De partijen, die ten slotte tegen de thans aangenomen 'resolutie stem den. waren: Parta. National Indone sia PSII (Verenigde Islampartij) en PSI. Westduitse minister treedt af Geschil over militaire deelname Dr. Gustav Heinemann, de West duitse minister van Binnenlandse Zaken is afgetreden. Zijn ontslag is door bondskanselier Adenauer aan vaard. Dr. Heinemann, de voor naamste protestantse vertegenwoor diger in het Westduitse kabinet, verklaarde meningsverschillen met dr. Adenauer te hebben over deel neming van West-Duitsland aan de Westeuropese verdediging. „In tegenstelling tot de bondskan selier," zo verkllaarde Heinemann, „sta ik op het standpunt, dat wij deze deelneming niet moeten aan bieden noch er om vragen. Ons atndeel in de militaire verdediging van West-Europa moet op grond van de thans heersende werkelijk heid door de Westelijke mogendhe den aan ons worden aangeboden." Reuter merkt bij het aftreden van dr. Heinemann op, dat deze als voorzitter van de raad van de Duitse Evangelische Kerk nauwe betrekkin gen onderhoudt met de Evangelische leiders ih Oost-Duitsland en zeer dicht bij dr. Niemoeller staat. Dr Niemoeller heeft zich opgeworpen als voorstander van Duitslands neu traliteit in het conflict tussen Oost en West. ..IS DE REGERING BEREID Het Tweede-Kamerlid Gerbrandy (a.r.) heeft de minister-president schriftelijk de vraag gesteld of de regering „lettende op hetgeen de Re gering van de R.I.(S.) bezig is te on dernemen tegen het volk van Ambon, bereid is met eigen militaire machts middelen maatregelen te nemen, ten einde de vrijheid, de veiligheid en het leven van dit volk der eenmaal meest loyale Nederlandse onderda nen te beschermen". MONDJE DICHT. Het Indonesische ministerie van defensie heeft een verbod uitgevaar digd inzake de publicatie van berich ten over de milit-.ire aanval op Am- bon. Volgens onbevestigde berichten zouden de Indonesische strijdkrach ten doorgestoten zijn tot ongeveer 5 of 6 km. van de stad Ambon. Dit wordt door de regering der Zuid-Molukken echter tegengespro ken. Integendeel zou het z.g. Hitoe front thans geheel schoongeveegd zijn en zou Ceram weer in handen der Ambonnezen zijn. Moskou protesteert Tegen beweerde grensschending De Sowjet-Unie heeft bij de Ame rikaanse regering geprotesteerd tegen „schending van haar grens door Ame- rilltanse vliegtuigen", aldus meldt het Sowj et-Russische nieuwsbureau Tass. Volgens Tass ligt het punt van de grensschending ongeveer 100 kilome ter van de Koreaanse grens. In de Sowjet-nota wordt aange drongen op strenge .bestraffing van degenen, die voor „een aanval op een Sowj et-Russisch vliegveld" verant woordelijk zijn. De Sowj et-regering verwacht een verzekering van de Amerikaanse regering, dat zij de noodzakelijke maatregelen zal nemen om „soortgelijke uitdagende hande lingen" in de toekomst te voorko men. Het protest werd aangeboden door de plaatsvervangende minister van buitenlandse zaken Gromyko, aan de kanselier van de Amerikaanse am bassade te Moskou, Barbour. Deze weigerde het protest in ontvangst te nemen ,op grond van het feit,.dat het strijdkrachten der Ver. Naties zijn, die in dat gebied opereren. Witte muizen Slimmeling achten de tralies NATIONALISATIE BRITSE STAALINDUSTRIE De Britse regering zal het beheer over de staalindustrie op 15 Februari 1951 overnemen, zo deelde het Britse ministerie voor de bevoorrading Maandag mede. Volgens de wet op ijzer en staalindustrie van 1949 kan de nationalisatie geschieden op elk tijdstip in de twaalf maanden na 1 Januari van het volgende jaar. Winston Churchill is Maandag met zijn echtgenote voor een driedaags bezoek te Kopenhagen aangekomen. Tijdens Churchills rit door de stad werd een namaak- bom, naar zijn auto geworpen, die met veel vuur werk ontplofte en "n regen papiertjes met communistische leuzen wegslin gerde. De bom' miste de wagen. Koning Frederik heeft Churchill tijdens een banket in het kasteel Fredensborg tot lid benoemd van de Orde van de Olifant, de hoogste Deense orde en een van de oudste orden in Europa. Grens van f 180.- mag overschreden worden De ministerraad heeft gisteren tot zeer laat in de avond vergaderd. On der meer is ter sprake gekomen de recente maximum loonsverhoging van 180. De regering heeft thans bepaald dat de verplichte loonsverhoging van 180.voorgeschreven blijft, ech ter met dien verstande, dat de werk gevers bij algemene vergunning van het College van Rijksbemiddelaars deze grens mogen overschrijden. Lesvliegtuig tegen leiding aevlogen Gistermiddag is een lesvliegtuig van de vliegbasis Woensdrecht, dat aan het oefenen was bij Rilland, in de polder neergestort. Bij het over vliegen van de spoorlijn is het toe stel in aanraking gekomen met een der draden van de nieuw aangelegde hoogspanningsleidingen, die van Bra bant naar Goes lopen. Het toestel kantelde, stortte neer en werd ge heel vernield. De beide inzittenden kregen geen letsel. Zij konden uit de brokstukken worden gehaald. Het toestelletje was van het type Tigermoth. De groepscommandant van de Rijkspolitie te Meerssen zal wel de allerlaatste klant blijken te zijn van de zonderlinge heer J. J Chaquemin uit Florville, die via advertenties Nederlanders opriep, die 250 gulden per maand extra konden verdienen dor witte muisjes voor hem te fok ken. De witte muizen-man is gear resteerd. Hiermede is een einde gekomen aan de geheimzinnige historie van witte muizen. De Belgische politie had reeds eniee maanden peleden de "aak afgemaakt. In Nederland was dit iets moeiliiker, omdat hier de sneeuwbal nog steed<= groeiende was en de vraag naar w'tte muizen het aanbod r>na overtrof. Zoals bekend verkocht Chaouemin «via 'n adres te Meerssen viif naar witte muisies voor vijf en zesti« gulden en ver plichtte zich het gezonde nakome lingschap terug te kopen voor één gulden per stuk. No" altijd overtrof vraag naar Ongewenste vreemdeling Op hetzelfde moment, dat de 48 oorlogsvrijwilligers voor Korea uit Djakarta op Schiphol arriveerden, werd aan de andere zijde van het veld de Franse communistische vak bondsleider Henri Jourdain onopval lend maar met beslistheid uitgewe zen. Ongewenste vreemdeling. Gistermidag arriveerde Jourdain per K.L.M. uit Parijs op Schiphol om te gaan deelnemen aan het „congres van internationale vakbonden", dat onder communistische leiding in Am sterdam wordt gehouden. Er komen wel meer Fransen aan op de drem pel van Nederland. Volkomen arge loos leverde Jourdain bij da passen- controle zijn identiteitspapieren in. „Metallurg", stond als beroep ver meld, De dienstdoende marechaus see keek zijn cliënt met meer aan dacht aan.... Jourdain.... Jour dain, die naam,un moment". „Wat komt u hier doen?" „Vrienden bezoeken".... Inderdaad, de vrien den stonden bij de uitgang al te wui ven, het waren vrienden van „De Waarheid" en na even overleg ge pleegd te hebben met zijn superieu ren, deelde de marechaussee mon sieur Jourdan mee, dat hij onge wenste vreemdeling was en Neder land niet binnen mocht. Hoe of mon sieur Jourdan ook in rad Frans pro testeerde, geen pardon en de kleine communistenleider moest mee met de waakzame M.P om in gezelschap van enige zwijgzame marechaussees zijn vertrek naar Parijs af'te wachten. De „Vrienden van De Waarheid" protesteerdenmonsieur Jourdain protesteerde nogmaals, maar niets I hielp. Zo besteeg monsieur Jourdain onder toezicht van de M.P. de ,.Rem- brand"-Convair naar Parijs Niemand stond hem na te wuiven. „N. v. d. D." kopen a 65 gulden per tien stuks. Bij elke transactie streek deze zonder linge heer dus de zoete winst van 55 gulden per tien muisjes op. Met lede ogen heeft de Rijkspolitie de uitbreiding van deze wonderlijke zaak gadegeslagen. Men zag het aan tal Nederlanders, dat straks na het seringen van de bom, de dupe zou zijn. gestadig groeien, bij voorbaat ervan overtuigd, dat zodra de pro ductie de aanvraag zou overtreffen de firma Chaquemin zou hebben op gehouden te bestaan. Tot zolang heeft de Rijkspolitie niet wilen wachten, in het belang van het Nederlandse publiek. Zater dag heeft zij Chaquemin en zijn hel pers tijdens zijn maandelijks bezoek vijf paar oudermuisjes het aanbod aan Meerssen gearresteerd. Met de van jonge muisjes. Gretig kocht dus witte muizen zit hij nu zelf ook ach- ru„.„ I ter de tralies. Hem zal oplichting ten Chaquemin elk muisje voor een gul- ,aste gelegd worden Vefe Ned/rlan. den om ze een straat verder te ver-1 ders zijn er weer eens ingelopen. IN HINDERLAAG GEVALLEN CRANSE EN .VIETNAMESE strijdkrachten hebben in het grensgebied tussen Tonkin en China de ernstigste nederlaag sedert drie jaar ge leden in hun strijd tegen de communistische troepen van Ho sji min. Het Franse garnizoen, dat uit Coabang terugtrok in de richting van het Zui den, is in het oerwoud in volle afmars in een hinderlaag gevallen van de troepen van de Vietminh. De gevechten hebben vijf dagen geduurd. De Franse verliezen worden „zeer zwaar" genoemd; die van de communisti sche opstandelingen „uiterst zwaar". Fransen en Vietnamezen stonden te genover een overmacht van tien tegen één. HOOFD EN HAND Minister Van den Brink heeft voor de radio een toespraak gehou den tot de jonkheid van Nederland. Zijn bedoeling was de baan open te breken, opdat vele jongemannen er toe zouden worden aangelokt in de industrie te treden, en daarmede zo wel hun eigen belang als het belang der Nederlandse gemeenschap te dienen. In zoverre de jongelui naar de ministeriële toespraak hebben geluister, zal zij bij hen zeker zijn ingeslagen. Dc minister mikte hoog, toen hij iedere jongeman aanzette ernstig te trachten een plaats te ver werven „onder de beste van zijn col lega's", omdat het van het grootste belang is, dat onze vaklieden er naar streven „tot de beste ter wereld te worden gerekend." Zulk een aanspo ring, zich met volle krachten te ge ven aan de uitoefening van een le- vensstaak is juist datgene, wat iedere geestelijk-gezonde jongeman begeert. De minister, goed psycholoog, mikte echter nog veel hoger en door brak daarmede met één slag het hek, dat klein-burgerlijk vooroordeel dwars heeft geslagen op de baan, welke leidt naar de vorming van de vele en goede ambachtslieden en in dustrie-werkers, die ons land zo brood-nodig heeft: „Het is. niet zo belangrijk welk werk wij verrichten. Van groter gewicht is, dat wij het werk, dat wij zelf hebben uitgekozen, zo goed mogelijk ten uitvoer bren gen. Ik heb veel meer waarde ring voor een goed geschoolde arbeider, die voor zijn taak is berekend, dan voor een slecht ingenieur. Het is daarom nood zakelijk, dat we bij het verlaten van de school een vak kiezen, waarvan wij overtuigd zijn, dat het ons ligt." Zou men de Minister van Econo mische Zaken er aanvankelijk van kunnen verdenken, dat hij voor eigen parochie preekte en op een vriendelijke manier arbeiders ron selde voor het industrialisatie-pro ject, uit de aangehaalde zinnen blijkt wel, hoe hij in het panorama van de samenleving, dat zich voor zijn oog ontvouwde meer de jonge mens ont waarde dan de industriële ontwikke ling. Het is een klassiek adagium, wat de minister in andere woorden uitsprak, maar, uit de mond van een zo kundig man als prof dr. Van den Brink vernomen, moet het wel bizonder sterke indruk maken op de jongelui, maar ook op de ouders. Het panorama, dat de radio-toe spraak ontvouwde, is slechts te zien van die zeer hoge bergtop, welke door de wolken heenreikt tot in de hemel. Het komt er niets op aan, wat wij doen, indien we, wat we doen, maar goed doen, indien we, gegeven onze natuurlijke aanleg, ons leven maken tot een harmonie van natuur en boven-natuur. Het is geheel vol gens de natuur van de mens handen arbeid te verrichten en de verrich ting van die arbeid te doen samen smelten met de hoogste levensbe schouwing. Het eenzijdig-intellectua- lisme is een bleek kweekplantje van onze te zeer gespecialiseerde maat schappelijke ordening. In de oudste, en strengste klooster-orden wordt handenarbeid vóórgeschreven Een mens is immers niet een geest, maar een paring van ziel en lichaam. Een levenswijze overeenkomstig de na tuur is heilzaam en aanbevelens waardig, voor iedereen, in 't bizon der echter voor degenen, die aanleg hebben voor landbouw of ambacht. Het moet voor hen, die op de han denarbeid in bekrompen laatdun kendheid neerzien toch wel iets zeg gen, dat Christus bijna al zijn apos telen gekozen heeft uit de ambachts lieden en dat de Zoon van God ver reweg het grootste deel van zijn le ven hier op aarde doorbracht als ambachtsman. Indien er toen al bon den bestaan hadden, zou Christus zich niet bij de hoofd- maar bij de handarbeiders hebben aangesloten. Wie dus, als hij jongeman is, laag op het ambacht neerziet, of, vader en moeder zijnde, handenarbeid voor zijn zoon niet geschikt acht, heeft wel een andere kijk op de waarde van een harmonisch-ontwikkeld mensenleven dan prof. dr. van den Brink, terwijl de hoogste autoriteit (die weliswaar geen professor of doctor was) hun in deze kwestie ook nog wel iets te zeggen moet hebben. De Franse militaire autoriteiten weigeren echter de omvang van de verliezen in cijfers uit te drukken. Wel geven zij toe, dat er verscheide ne bataljons van het Vreemdelingen legioen en Marokkanen bij waren. De sterkte van de Franse en Vietname se troepen in Indo-China is echter van dien aard, dat het verlies van ver scheidene bataljons een critieke toe stand zou scheppen. De aankondiging van deze ernstige toestand is geheel als een verrassing gekomen. De afgelopen veertien da gen hadden de Fransen zelf het ini tiatief van de zuiveringsopearties in de delta van de Mekong in het Zui den van Indo-China genomen. Tege lijkertijd werden aan de Noordgrens met communistisch Chint zes posten en garnizoensplaatsen ontruimd. Het Franse opperbevel gaf hieraan de uit leg, dat deze maatregelen werden genomen om de troepen te concen treren en beter het hoofd te kunnen bieden aan de aanvallen van de re bellen van de Vietminh. De mogelijkheid werd geopperd, dat de communistische leider, Ho sji min, met frisse en pas getrainde krachten de Franse en Vietnamese posities zou aanvallen. Het was een publiek geheim, dat zijn Chinese col lega, Mao tse toeng, hem hielp bij het bewapenen en het opleiden van zijn troepen. De bloembollen- uitvoer In hoofdzaak als gevolg van stij» ging van de prijzen, is het export cijfer van bloembollen reeds nu aan zienlijk hoger dan dat van het gehele vorige jaar. Het bedraagt tot één Oct. bijna 96 millioen gulden tegen bijna 66 millioen over het jaar 1949. De uit- voertonnage bedroeg vorig jaar 31.277, in de eerste maanden van dit jaar 37.718. KjOA'ltltjt... Meer bij ons leed, dan bij ons ge noegen zijn wij geneigd tot de vraag: „Waaraan heb ik dat verdiend".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1