Krachtige samenwerking tussen
K.A.B. en K.A.V. bepleit
De V.N. bestrijden ziekten in Azië
Goedkoper aan de Venezolaanse
man gebracht dan toegestaan
WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1950 DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD PAGINA 1
Tweede Kamer
De Noodwet Ouderdomsvoorziening
verlengd De prijs-verhouding van
boter en margarine
Bij de aanvang der vergadering
van de Tweede Kamer heeft de voor
zitter gisteren o.a. medegedeeld, dat
het definitieve rapport der Nieuw-
Guinea-commissie Maandag aan de
leden is toegezonden en dat er reke-,
ning mee moet worden gehouden,
dat de beraadslaging erover Vrijdag
22 September kan geschieden.
Geweigerde vragen.
De heer SUURHOFF (Arb.) vroeg
verlof tot het stellen van vragen over
de noodzaak van de onmiddellijke af
kondiging van een pr ij zenstop en de
heer GORTZAK (C.P.N.) wilde een
interpellatie over de kwestie der 5
pet. loonsverhoging. Later op de mid
dag is hierover beslist. Op voorstel
van de voorzitter zijn de interpella
tie-aanvragen niet ingewilligd. Voor
wat de eerste betreft waren er 26
stemmen voor (Arb. en C.P.N.) en
45 tegen, voor wat de tweede aan
gaat waren slechts 6 stemmen voor
(C.P.N. en de heer Emmens, Arb.)
en 64 tegen. De voorzitter had opge
merkt, dat over enkele punten, die
de heer Gortzak wilde bespreken de
regering in beraad is met verschei
dene organisaties; hij vertrouwde,
dat de regering na dit beraad mede
deling zal doen van haar opvattin
gen.
Ten aanzien van het verzoek van
de heer Suurhoff deelde hij mede,
dat de regering voornemens is een
nota te doen verschijnen nopens
haar beleid inzake de prijsstop.
Daarover zou Donderdag 21 Sep
tember kunnen worden beraad
slaagd.
In de middagvergadering heeft de
Kamer zich verder bezig gehouden
met het wetsontwerp tot wijziging
der Noodwet Ouderdomsvoorziening,
waardoor de toepassingsmogelijkheid
der wet met twee jaar wordt ver
lengd en waardoor tevens de inko
mensgrenzen worden verhoogd.
Naar aanleiding van uit de Kamer
gemaakte opmerkingen, antwoordde
de MINISTER VAN SOCIALE ZA
KEN, de heer JOEKES, dat de grond
slag der Noodwet moet worden ge
handhaafd. Tegen aftrek van een
deel der eigen inkomsten bestaan be
zwaren. Met vrijstelling van de eer
ste 100 van het eigen inkomen zou
10.300.000 zijn gemoeid; bij 200 en
300 zijn de bedragen respectievelijk
ƒ16.500.000 en ƒ20.000.000.
Het is uiterst bezwaarlijk over
te gaan tot een zekere vrijstelling.
Spr. hoopte, dat het mogelijk zal
zijn de definitieve ouderdomsvoor-
zieningswet binnen twee jaar tot
stand te brengen, doch hij zeide te
vrezen, dat dit niet het geval zal
zijn. Naar zijn opvatting zou het
onjuist zijn nu tussentijds een wij
ziging te brengen in de klasse-in
deling. Hoofdzaak van het onder
havige ontwerp is verlenging der
Noodwet en nu is het bezwaarlijk
er een verhoging van 5 pet. in op
te nemen. Er is overleg dienaan
gaande.
Nadat enige communistische amen
dementen en moties waren verwor
pen, is het wetsontwerp z.h.s. goed
gekeurd.
LANDBOUW-EGALISATIEFONDS.
De avondvergadering was gewijd
aan de algemene beschouwingen over
de begroting van het Landbouw-ega-
lisatiefonds voor 1950. De heer EN-
BELBERTINK (K.V.P.) stelde met
dankbaarheid vast, dat nu duidelijk
is gemaakt, dat de landbouw geen
steun ontvangt en dat de tekorten
zijn ontstaan door de levensmidde
len-subsidies. Hij vroeg of het stel
sel niet moet worden herzien in
verband met het komende Benelux-
accoord en insluipsels uit de bezet
tingstijd. De eigenlijke taak van het
fonds is ondergeschikt geworden;
hoofdzaak van het fonds ligt op het
terrein der subsidie-verlenging op
levensmiddelen en stabilisatie der
consumentenprijzen. Opmerkend, dat
de boter beneden kostprijs naar En
gland gaat, vroeg hij of onze handels
politiek zo zwak is, dat we dat moe
ten nemen. Engelse auto's komen ook
niet beneden kostprijs op onze markt.
De heer DEN HARTOG (V.V.D.)
vroeg nadere inlichtingen over de
contracten met Engeland. Met het
oog op de ontstellende daling van het
boterverbruik vroeg hij na te gaan, of
er een juiste verhouding bestaat tus
sen de prijzen van margarine en bo
ter.
De heer DE RUITER (C.-H.) was
van oordeel, dat de subsidie-verlen
ging op levensmiddelen moet wor
den losgemaakt van de landbouw.
Spr. vroeg zich af of het niet beter
is het melkvet, dat nu met verlies
naar Engeland gaat, beschikbaar te
stellen voor de Nederlandse consu
ment. Hij wilde een juiste verhou
ding tussen de prijzen van boter en
margarine; liefst zag hij geen sub
sidie verleend op de margarine.
De heer BIEWENGA (A.-R.) vond
een scheiding tussen subsidie op le
vensmiddelen en het Landbouw-ega-
lisatiefonds niet nodig, als maar dui
delijk in de begroting wordt aange
geven, waarvoor de gelden gebruikt
worden.
De tuinbouw.
De heer GROEN (K.V.P.) achtte
het gewenst, dat zou worden gepar
ticipeerd in het minimumprijzen-
fonds voor de tuinbouw.
De heer BORST (C.P.N.) zag ach
ter de late indiening dezer begro
ting en die van oorlog Amerikaanse
invloeden.
De heer VONDELING (Arb.)
noemde de wijze van prijsvorming
door het Landbouw-egalisatiefonds
uniek en hij was van oordeel, dat een
dergelijke nrdeningspolitiek straks
ook internationaal mogelijk is. Moch
ten de subsidies over enige jaren
worden afgeschaft, dan moet z.i. het
fonds toch worden gehandhaafd.
De heer CORNELISSEN (V.V.D.)
heeft tenslotte gepleit voor uitbrei
ding van de verbouw van suikerbie
ten
Tegen half twaalf is de vergadering
verdaagd tot hedenmiddag een uur.
Dan komt de Minister aan het woord.
Diocesane vergadering K.A.V.
|K BEN EEN BLOMME". Dit woord van Gezelle stempelt het hele
winterprogram van de K.A.V. in het bisdom Haarlem, die gisteren
haar tweede jaarvergadering hield in Haarlem. Alvorens de diocesane
voorzitster, mej. C. Stringa, dit programma uitvoerig toelichtte, kwamen
de traditionele agendapunten aan de orde en werden er nog door ver
schillende spreeksters en sprekers enkele gedachten meegegeven aan de
afgevaardigden, die van de afdelingen uit heel het bisdom Haarlem in
de Bisschopsstad waren bijeengekomen.
Deze jaarvergadering werd overi
gens opgeluisterd door de aanwezig
heid van enkele gasten, onder wie pa
ter Engelbertus Cap., mevr. van Nis
pen tot Sevenaer, presidente van de
Landelijke Kath. Vrouwenbeweging,
mevr. Hermans, presidente van de
dioc. Kath. Vrouwenbeweging, de
heer Keesen namens de K.A.B., de
heer J. v. d. Akker en vertegenwoor
digsters van Breda en Limburg.
In haar begroetingswoord, waarin
mej. Stringa speciaal de nieuwe gees
telijk adviseur, rector A. Leenders,
welkom heette, gaf de voorzitster
alle lof aan het landelijk bureau,
vooral waar het geen eenvoudige op
dracht is om de verschillende groe
pen in de vrouwenbeweging het hare
te geven.
Maria-hulde.
Tijdens een korte Maria-hulde,
welke met zang werd omlijst, sprak
rector Leenders enkele woorden en
daarbij noemde hij het een gelukkige
gedachte deze hulde te brengen spe
ciaal op het naamfeest van Maria.
Hij bracht voorts naar voren, dat de
leden van de K.A.V. al haar werk on
der Maria's bescherming moesten
doen. Met gebed werd deze intieme
plechtigheid besloten.
Mevr. Driessen uit Leiden gaf daar
na als secretaresse van het Diocesaan
Bestuur uitvoerig verslag van het
geen op de verschillende vergaderin
gen in het afgelopen jaar was be
sproken en besloten. Aangaande het
ontwikkelingscentrum merkte de se
cretaresse nog op, dat er naar nog
meer middelen moet worden uitge
zien om aan de behoefte naar scho
ling van de leden te voldoen.
Mej. v. d. Kley, de penningmees-
teresse, liet horen hoe de stand van
zaken was op financieel gebied en
zowel zij als mevr. Driessen mochten
bijzondere woorden van dank in ont
vangst nemen.
Bestuursverkiezing nam nogal
tijd in beslag.
De bestuursverkiezing nam aan
vankelijk nogal wat tijd in beslag,
maar ten slotte werden in de vaca
tures van mevr. Molenaar en mevr.
van der Lugt benoemd de dames
Stolker en Klaphaken. De twee af
tredende bestuursleden en de dames
Goos en Denijs ontvingen uit handen
Schoolkinderen in Mysore maken gebruik van een
zonnig plekje voor bet doen van de "gezondheids-
oefeningen," die medici en verpleegsters van een
der *.g. malaria-controle ploegen hen geleerd heb
ben. Deze ploegen worden uitgezonden door twee
gespecialiseerde organen der Verenigde Naties: de
Wereldgezondheids-Organisatie (W.H.O.) en het
Internationaal Kindernoodfonds der V.N. (UNICEF)*
Het merendeel dér mensheid kan
geen weerstand bieden aan epide
mieën en kan zelfs geen minimum-
peil van gezondheid handhaven. Al
dus de Wereldgezondheids-Organisa
tie (W.H.O.)een van de gespeciali
seerde organen der Verenigde Na
ties. Er zijn nog steeds pest- en ty-
phusepidemieën; millioenen kunnen
niet werken omdat zij malaria heb
ben opgelopen; vele mensen hebben
geslachtsziekten; het kindersterfte
cijfer loopt in de millioenen
Nergens kunnen deze feiten zo
duidelijk worden geconstateerd als
In het dichtbevolkte Zuid-Azië. Het
gezondheidsprobleem is een dodelij
ke realiteit voor de leden-landen van
de regionale organisatie voor Zuid-
Oost-Azië van de W.H.O., waarvan
o.m. Afghanistan, India, Indonesië
en Thailand deel uit maken.
Medische ploegen werden door de
W.H.O. veelal in samenwerking met
het Int. Kindernoodfonds der V.N.
naar Zuir-Oost-Azië uitgezonden,
teneinde daar gedurende enkele
weken of maanden demonstraties
van moderne gezondheidstechniek te
geven en genezingen te bewerkstel
ligen.
In gebieden die anti-malaria ploe
gen met DDT hebben bestoven zijn
de dodelijke mosquito's practisch
verdwenen; waar anti-geslachtsziek
te ploegen onderzoeken hebben in-
NEDERLAND HERBOUWT. Een
overzichtsfoto van de spoorbrug bij
Wierden, welke thans nagenoeg her
steld is.
Foto ANP-luchtcpname.
gesteld en pennicilline-inspuitingen
hebben verricht kon de geslachts
ziekte onder controle worden ge
bracht. Waar anti-t.b.c. ploegen zijn
werkzaam geweest werden duizen
den ingespoten tegen deze ziekte.
Waar kinder-gezondheids ploegen
moeders hebben voorgelicht is de
kindersterfte aanzienlijk teruggelo
pen.
Geen arts zou kunnen beweren
dat de slag tegen de ziekte ergens
volledig gewonnen is. De specialis
ten van de W.H.O. kunnen echter
wel zeggen dat zij weten dat de
mensheid ziekten kan overwinnen
en wijzen er op wat er in Zuid-Oost
Azië is gebeurd als bewijs daarvoor.
van mej. Stringa een fraaie ingelijste
herinneringsplaat
Gasten aan 't woord.
Daarna was het woord aan de gas
ten. Het was allereerst mevr. Van
Nispen tot Sevenaer, die tot haar
vreugde mocht constateren, dat de
K.A.V. het afgelopen jaar een flin
ke groei had ondergaan en zij felici
teerde de diocesane afdeling daar
mede van harte. Mevr. Hermans toon
de nog eens de noodzaak aan van
een eigen K.A.V. en zij wees er op.
dat de K.A.V. een beweging moet
blijven in de letterlijke zin van het
woord, waarbij ieder lid haar taak
had te vervullen. In diezelfde geest
en op zeer gevoelvolle wijze, sprak
daarna de diocesaan leidster van
Limburg, mej. Stolkman. Een toe
spraak van de heer Keesen werd her
haaldelijk onderbroken door een luid
applaus, toen hij met tal van argu
menten een krachtig samenwerken
tussen K.A.V. en K.A.B. bepleitte.
Al met al was pater Engelbertus
tenslotte van mening, dat er voor
hem nog maar weinig te zeggen viel,
maar hij zette nog eens duidelijk uit
een, waarom de Katholieke arbei
ders, zowel mannen als vrouwen, zich
in hun eigen organisatie moesten ver
enigen.
Winterprogramma fris
uitgevoerd.
Tijdens de middagbijeenkomst
kwam het winterprogram. waarvan
wij in de aanvang reeds gewaagden,
aan de orde. In een wel zeer origi
nele uitvoering was dit program met
tal van illustraties op papier gezet.
Het zou ons te ver voeren om dit
boekwerk-in-klein-formaat tot in de
kleinste details uit te werken. Alle
afdelingen krijgen daarin een groot
aantal tips voor het organiseren van
haar avonden. Overigens wordt er
uiteraard op gerekend, dat de zelf
werkzaamheid bijzondere fleur zal
geven aan de uitvoering van het pro
gramma. Mej. Stringa maakte dit de
leden op de haar eigen wijze duide
lijk.
Het fabrieksmeisje.
De inleiding van mej. M. A. J. G.
Berden, inspectrice van de arbeid,
vormde het besluit van deze tweede
jaarvergadering. Sprekend over „De
problemen van het meisje in loon
dienst", bepleitte zij, dat de leeftijds
grens voor fabrieks-meisjes zou ver
plaatst worden naar de 16 jaar.
Op die leeftijd komt het meisje
langzaam tot rust en heeft zij meer
evenwicht bij haar innerlijke pro
blemen. Momenteel zijn er in Neder
land 150.000 werkende vrouwen, van
wie 50.000 meisjes beneden 18 jaar.
Ieder jaar komen er ongeveer 15.000
arbeidende meisjes van 14 jaar bij.
De problemen rond het werkende
meisje zijn derhalve geen sinecure
en met nadruk wees mej. Berden op
de taak, die hier voor de fabrieks-
kern is weggelegd en waarbij de
mannen meer begrip moeten tonen
voor het meisje
Spreekster tekende tenslotte de
taak van de moeder, die het meisje
de weg kan wijzen bij het zoeken
naar een oplossing van haar geeste
lijke en "lichamelijke moeilijkheden.
MIDDENSTAND
EN OMZETBELASTING.
Men deelt ons mede: De Ned. K.-
K. Middenstandsbond, de Chr. Mid
denstandsbond en de Kon. Ned.
Middenstandsbond hebben in een
adres aan de ministerraad en de
leden van de Tweede Kamer hun
volledige instemming betuigd met
het adres van het landelijk actie
comité der Nederlandse bakkerij en
banketbakkerij in verband met de
voorgestelde verhoging en wijziging
van de omzetbelasting. De betref
fende bonden verklaren geheel ach
ter de actie te staan.
De drie middenstandsbonden ge
ven uiting „namens de gehele Ne
derlandse middenstand,aan de
steeds groeiende bezorgdheid en
onzekerheid, waar herhaaldelijk
maatregelen getroffen worden, of
voorbereid, die in feite de bestaans
mogelijkheid van de zelfstandige
ondernemer in midden- en kleinbe
drijf bedreigen.
Handigheidje bij kaas-uitvoer
De tuchtrechter voor de voedsel
voorziening in het arrondissement
's-Gravenhage veroordeelde heden
de fa. Noordhoek Zn. te Bodegra
ven tot f 2000.boete wegens over
treding van het monopoliebesluit
voedselvoorziening. De ambtenaar
voor de tuchtrechtspraak had een
boete van f 3000.gevorderd.
De Fa. N. en Zn. was tenlastege-
legd. dat zij in de maanden Maart en
April van dit jaar ongeveer twaalf
ton kaas had uitgevoerd naar Vene
zuela zonder van het bedrijfschap
voor zuivel een uitvoermachtiging te
hebben gekregen voor dit land.
De kaas-export is gebonden aan
minimum-exportprijzen. De ver
schillende landen zijn daartoe in
drie groepen ingedeeld. Venezuela
valt in de hoogste klasse en de Ver
enigde Staten in de tussen prijsklas
se. Door nu uitvoermachtiging aan
te vragen voor de Verenigde Staten
en de kaas niettemin rechtsstreeks
naar Venezuela te verschepen, voert
men dus uit zonder geldige uitvoer
machtiging. Men kan dan| in Vene
zuela een lagere prijs vragen dan
langs legale weg mogelijk is. Deze
handelwijze wordt nog hierdoor in
de hand gewerkt, doordat dat bij ex
port naar de Verenigde Staten de
exporteur de beschikking krijgt
over tien procent van het ontvangen
dollarbedrag. Deze exportdollars zijn
meer waard dan de normale dollars.
De exporteur kan daardoor zijn kaas
in Venezuela aanbieden tegen een
nog lagere prijs dan is bepaald voor
de tussen prijsklasse.
Verscheidene kaasexporteurs
hebben naar ter zitting bleek,
op deze wijze de Nederlandse
kaasmarkt in Venezuela bedor
ven. Dit heeft tot gevolg gehad
een mindere deviezen-opbrengst
uit Venezuela voor de Staat der
Nederlanden en bovendien een
benadeling van de bonafide Ne
derlandse exporteur.
De fa. N. en Zn., die een debiet
had in Venezuela, zag haar afzet
daar zienderogen verminderen door
het optreden van malafide expor
teurs. Zij is er toen toe overgegaan
om dezelfde weg te volgen met dien
verstande, dat zij wel de minimum-
Ook
gepensionneerden
wensen 5%
De Algemene Nederlandse Bond
van Gepensionneerden heeft de Raad
van ministers en de beide Kamers
der Staten-Generaal verzocht de laat
ste verhoging van 5 pCt. ook van toe
passing te verklaren voor gepension
neerden.
„De gepensionneerden", aldus de
brief, „zijn sedert Januari 1947 in
een achterstand geraakt, die onder
hen een noodtoestand heeft doen
ontstaan".
De Algemene Bond zegt in zijn
brief „op te treden als Bond van Ge
pensionneerden uit burgerlijk over
heidspersoneel namens ruim 50.000
leden".
TABAK UIT BELGIë NAAR
NEDERLAND?
De Nederlandse en Belgische siga-
rettenfabrieken hebben een plan ont
worpen om te komen tot de invoer
in Nederland van sigarettentabak uit
België, welke dat land met dollars
heeft gekocht en aan ons land tegen
Belgische francs zou leveren. Hier
tegenover zou Nederland dan de ver
plichting op zich nemen een hoe
veelheid Belgische sigaretten af te
nemen.
Naar het „N. v. d. D." van bevoeg
de zijde verneemt, voelt de Belgi
sche Nationale Bank er weinig voor
om dollars daarvoor beschikbaar te
stellen. Men heeft echter hoop dat
bij de onderhandelingen die hierover
I worden gevoerd ten slotte overeen
stemming met de Belgische Bank zal
I worden bereikt.
prijzen voor Venezuela factureerde,
doch, dank zij de meeropbrengst van
de zgn tien procent dollars, tegen
lagere prijzen offertes kon maken.
De verdediger van de fa. mr.
Thunnissen, voerde ter zitting ter
verdediging aan, dat hetzelfde resul
taat ook langs legale weg zou zijn te
bereiken. Zijn cliënt was inmiddels
met de praktijken opgehouden.
De tuchtrechter kon het aange
voerde punt v. d. verdediger voors
hands niet aannemen. In dit geval
zo zeide hij is in elk geval een over
treding begaan.
De fa. Baars, eveneens te Bode
graven, en gevestigd exporteur in
Venezuela had een zelfde feit ge
pleegd met een mindere hoeveelheid
kaas doch alleen met de bedoeling
aan het bedrijfschap voor zuivel aan
te'tonen dat ontduiking van de voor
schriften langs deze weg zeer wel
mogelijk was. De fa. B. trok geen fi
nancieel voordeel van de tien pro
cent vrije dollars.
Het bedrijfschap zou, toen de fa.
B. de aandacht vestigde op de gang
van zaken, niet snel genoeg maatre
gelen hebben genomen tegen het
euvel.
In verband met het speciale ka
rakter van deze zaak werd verdach
te, overeenkomstig de eis van de
ambtenaar, veroordeeld tot schul
digverklaring zonder oplegging van
straf.
DE LOONSVERHOGING EN HET
OVERHEIDSPERSONEEL.
Er is nog geen beslissing genomen
ten aanzien van de loonsverhoging
voor het personeel in Overheids
dienst. Dit vraagstuk woi-dt op het
ogenblik nog door de Raad voor Eco
nomische Aangelegenheden behan
deld. Het schijnt echter wel zo goed
als zeker te zijn, dat ook de Rijks
ambtenaren een verhoging van 5 pro
cent van hun salarissen zullen ont
vangen.
DEZE WEEK BESLISSING LONEN
TAXI-CHAUFFEURS.
Het College van Rijksbcmiddelaars
heeft het advies van de Stichting van
de Arbeid, inzake de regeling der lo
nen van de Amsterdamse taxi
chauffeurs ontvangen. In zijn verga
dering van gisteren werd besloten
het advies nog in de loop dezer week
met de Stichting van de Arbeid in
behandeling te nemen, zodat dan een
beslissing kan worden verwacht.
VOORZilTEK ZUiD-AFK I KJ\ N 'jE
VOLKSRAAD ZAL OPENING STA
TEN-GENERAAL BIJWONEN. De
heer Tom Naudé, voorzitter van de
Zuid-Afrikaanse Volksraad (Tweede
Kamer), zal, tezamen met een van
de volksraadleden, binnenkort naar
Europa komen om de parlementaire
gebruiken in verschillende landen te
bestuderen. Eerst gaat hij naar de
opening van het Britse Parlement, en
daarna zal hij de opening van de
StatenGeneraal in Den Haag be
wonen.