S)e CcicbeSoii^aivt
ATTLEE EN
CHURCHILL
Attlee kondigt opvoering bewapening aan
Het ergste voorbij op Korea
De Drie in Waldorf Astoria
£eft 3e diufaie naai Wl.-Quitdland
Duel tussen Attlee en Churchill
Protest der
Hongaarse
bisschoppen
Communisten uit det
staatsdiensten
De orkaanramp
op St. Maarten
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEIN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
•WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1950
41ste JAARGANG No. 12080
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., 4.50 p. kwart Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 130
KONINGIN JULIANA BEZOCHT
DE UTRECHTSE JAARBEURS.
Dinsdagmiddag heeft H.M. Koningin
Juliana een bezoek gebracht aan de
Jaarbeurs te Utrecht.
Tijdens de rondgang toonde H.M.
de Koningin veel belangstelling voor
de ijzeren long, die op de medische
afdeling geëxposeerd is. Geheel
rechts dr. F. H. Fentener van Vlis-
singen, voorzitter van de Raad van
Bestuur der Jaarbeurs.
De
hamsterwoede
België
in
Beroep op gezond
verstand
In een gisteravond gehouden ra
diotoespraak heeft de Belgische eer
ste minister Joseph'Pholien de ham
sterwoede veroordeeld, die zich de
laatste weken van een groot deel der
Belgen heeft meestergemaakt. Hij
waarschuwde de bevolking in het
bijzonder voor de tussenhandelaren
en sommige winkeliers, die vari de
ze koopwoede gebruik gnaken om
buitensporig hoge winsten te maken.
De 'eerste minister maakte er on
der meer melding van, dat de gros
siers in zeep in een maand dezelfde
hoeveelheid hebben verkocht als
normaal in een jaar. Hij citeerde
verder het geval van een man, die
op een dag drie rijwielen kocht en
van een dame, die 5 kg peper insloeg.
Opmerkelijk is bij deze hamsterpsy
chose, dat zonder enig onderscheid
wordt gekocht en dat in het alge
meen iedere prijs wordt betaald, die
de winkelier maar vraagt. De Belgi
sche premier vroeg zich af, waar het'
traditionele gezonde verstand van de
Belgen is gebleven en legde er de
nadruk op, dat deze aankooprage
slechts in België valt waar te nemen.
Hij wees er vervolgens op, dat de be
treffende artikelen in ruime mate in
België voorhanden zijn en geen en
kele ongerustheid behoeft te bestaan,
dat deze scharser zullen worden.
Vernietigende actie der luchtmacht
f ISTEREN heeft luitenant-generaal
neraal van de verenigde troepen
voorbij is". Nog heeft de vijand het
in staat hem op ieder willekeurig pu
staan te brengen. „Ik ben er nu ze
genhouden", zeide Walker. De Zuid-
de weg JongtsjonAngang oprukt,
km. gevorderd. -Een geallieerde woo
deze sector „geweldig verbeterd"
Een gisteravond gevangen geno
men koerier had een boodschap bij
zich van een Noord-Koreaanse di
visie-commandant aan zijn bevelheb
ber van de volgende inhoud: „Wij
hebben zeer veel te lijden van de
vijand. Omdat het anti-tankbataljon
niet is aangekomen, kunnen wij niet
tot actie overgaan. In deze omstan
digheden kunnen wij het Jongtsjon-
front niet handhaven".
„ZWARE INDUSTRIE" IS
VERNIETIGD.
Alle zware industrieën op Korea
en het merendeel van de lichte en
middelzware bedrijven, zijn door
Amerikaanse bommenwerpers ver
nietigd, zo heeft de Noord-Koreaan
se minister van Buitenlandse Zaken
Pak Hen medegedeeld in een tele
gram aan de secretaris-generaal der
V.N., Trygvie Lie, en de voorzittter
van de Veiligheidsraad, Sir Gladwyn
Jebb.
De Noord-Koreaanse regering
verzoekt dringend maatregelen om
een einde te maken aan de Ame
rikaanse luchtaanvallen, zo werd
hieraan toegevoegd.
Walton Walker, commanderend ge
in Korea, doen weten, „dat het ergste
initatief, maar de geallieerden zijn
nt van het 200 km. lange front tot
ker van, dat wij de vijand kunnen te-
Koreaanse achtste divisie, die langs
is in de twee laatste dagen bijna 16
rdvoerder zeide, dat de toestand in
Bij een explosie in een steen
koolmijn te Handlova in Midden-Slo-
wakije op Woensdag 6 September
zijn vijf mijnwerkers om het leven
gekomen, zo wordt heden gemeld.
Een gunstige sieer ter conferentie
rvE WESTERSE GROTE DRIE zijn gisteren in het Waldorf Astoriaho-
tel te New York begonnen met hun besprekingen. Naar Reuter
meldt werd als volgorde van de agendapunten aanvaard: De Westerse de
fensie, de Duitse herbewapening, de Koreaanse kwestie, tezamen met het
vraagstuk van de.erkenning van communistisch China.
Minister Bevin heeft gezegd van
de besprekingen een „overeenstem
ming tot handelen" te verwachten.
De drie minister zullen geen defi
nitieve beslissingen nemen, maar de
voorstellen, waaromtrent zij eens
gezindheid zullen hebben bereikt,
voorleggen aan de ministers van
Buitenlandse Zaken van de landen
van het Atlantisch Pact, die Vrijdag
zullen bijeenkomen.
De mededeling van Truman, dat
aanzienlijke troepenversterkingen
naar Europa zullen worden gezon
den, heeft een gunstige sfeer voor de
conferentie geschapen, meldt Reu
ter.
Hiertoe heeft ook de verklaring
bijgedragen, welke minister-presi
dent Attlee gisteren in het Lagerhuis
heeft afgelegd, dat Engeland nog een
divisie naar Duitsland zal zenden,
waardoor het totaal van de Britse
troepen in Duitsland zal worden op
gevoerd tot boven de drie volledig
geoefende divisies.
RUSSISCHE CONCENTRATIE
KAMPEN.
Volgens Franz Buechel, voorzitter
van de „Bond van slachtoffers van
Sowjet-Russische concentratiekam
pen" zijn sinds de bezetting var
Oost-Duitsland door Sowjet-Russi-
sche troepen ongeveer 300.000 Duit
sers, onder wie duizenden kinderen,
naar concentratiekampen gezonden.
Naar schatting 100.000 hiervan zijn
vrijgelaten, 100.000 zijn gestorven en
de overige 100.000 zitten een straf
uit in de Sowjet-Unie of in verschil
lende werkkampen en gevangenis
sen in Oost-Duitsland, aldus Buechel.
Minister Johnson
afgetreden
Marshall volgt hem op
Naar Reuter gisteravond uit Wash
ington mededeelde, is de Amerikaan
se minister van Defensie, Louis
Johnson, gisteren afgetreden.
President Truman heeft George
C. Marshall verzocht hem op te vol
gen.
Generaal Marshall heeft de benoe
ming aangenomen.
Het aftreden van minister John
son wordt te Washington, aldus Ass.
Press, gezien als het gevolg van een
meningsverschil tussen hem en mi
nister Acheson over de rol van Duit
se troepen bij de verdediging van
West-Europa.
Johnson was in Maart 1949 James
Forrestal opgevolgd.
Sinds het uitbreken van de oorlog
in Koreau is de defensiepolitiek van
Johnson sterk gecritiseerd.
Generaal George Catlett Marshall
is 69 jaar oud.
In 1939 benoemde president Roo
sevelt hem tot stafchef. Na de val
Van Frankrijk in de tweede wereld
oorlog werd hij tevens opperbevel
hebber van het Amerikanse leger.
Pas op latere leeftijd werd hij staats
man. In Januari 1947 werd hij tot
minister van buitenlandse zaken be
noemd en in Juni van dat jaar werd
het plan geboren, waaraan hij zijn
naam gaf. In December 1948 onder
ging hij een nieroperatie en de vol
gende maand trad hij af, opgevolgd
door Dean Acheson.
In diplomatieke kringen te New
York hoopt men naar aanleiding van
Marshalls benoeming tot minister van
defensie op een nieuwe plan-Mar
shall voor Europees militair herstel,
naar analogie van het economische
plan-Marshall.
Zijn benoeming, die nog door het
Congres moet worden goedgekeurd,
wordt door waarnemers ook gezien
als een versterking van de positie
van Dean Acheson, de minister van
buitenlandse zaken, bij de bespre
kingen der Westelijke „Grote Drie".
Men meent te weten, dat Marshall
Achesons mening, dat Duitsland mi
litair moet worden versterkt om bij
te dragen tot de West-Europese de
fensie, deelt. Men weet, dat Louis
Johnson met Achson op dit punt sterk
van mening verschilde.
Ko-Vititj-e...
De smart kan niet een ding zijn dat
men begeert. Het is, het moet alleen
een ding zijn dat men aanvaardt.
lyiINISTER-PRESIDENT ATTLEE kondigde gisteren in het Lagerhuis
aan, dat Engeland bij de twee infanterie-divisies, die het in West-
Duitsland heeft, nog een derde divisie zal sturen. Alles bijeen zullen de
Britse strijdkrachten te land worden opgevoerd tot 10 divisies, plus 12
territoriale divisies, ongeacht de aanvullingen bij luchtmacht en marine.
In de komende drie jaren zal daaraan 3.6 milliard pond sterling wor
den ten koste gelegd; een kwart millioen arbeiders zal naar de oorlogs
industrie worden overgeheveld.
Churchill:
„Veel te weinig"
„Veel te weinig!" riep Churchill
uit onder levendige toejuichingen
van de oppositie. „Wanneer wij dit
maal vóór de regerirtgs-motie-van-
vertrouwen zullen stemmen dan is
het, omdat wij onze steun willen
verlenen aan alle maatregelen tot
beveiliging van ons land niet dus
omdat wij het eens zijn met die
maatregelen zelf. Er behoort een
Europees leger te komen van 60 a 70
divisies en de Benelux-landen zullen
er daartoe nog vier meer moeten le
veren dan tot dusver toegezegd. Ook
de Duitsers zullen daarvan deel
moeten uitmaken met acht of tien
divisies".
„Denkt de heer Attlee nog steeds,
dat alleen de communistische Duit
sers bewapend moeten worden?",
vroeg Churchill. „Of hij wil of niet,
dat Europese leger komt er. Het is
mijn vaste overtuiging, dat de Sov
jet-oligarchie er van kan worden
weerhouden, in de komende drie of
vier jaar een verschrikkelijke we
reldoorlog te ontketenen, wanneer
wij zulk een legermacht opbouwen
onder het beschermende schild van
de Ameriaanse atoombommen als
wij daarvoor ten minste nog de tijd
krijgen".
Tegen sluiting kloosters
In alle Katholieke kerken'van Hon
garije werd Zondag 10 September
van de preekstoel een herderlijk
schrijven voorgelezen, waarin het
Hongaarse Episcopaat plechtg pro
testeert tegen de sluiting der kloos
ters door de volksdemocratische re
gering, waarbij van 63 religieuze or
den en congregaties 59 van alle rech
ten en eigendommen werden- be
roofd, terwijl ruim 10.000 klooster
lingen worden gedwongen het gees
telijke kleed af te leggen. De Hon
gaarse bisschoppen verklaren, dat zij
van te vpren alles beproefd hebben,
wat maar in het menselijke vermogen
ligt, om deze ramp af te wenden, maar
dat zij tot hun leedwezen er niet in
mochten slagen.
Hiermede verliest de Katholieke
Kerk in Hongarije met één slag de
helft van zijn geestelijkheid. Juist dit
grote aantal wordt door de regering
als voorwendsel genomen voor deze
maatregel: zoveel mensen zijn voor
de kerkelijke dienst niet nodig en bij
gebrek aan werk kweekt dit maar
klaplopers.
Hierbij moet men echter niet uit
het oog verliezen, dat deze mensen
niet voldoende werk hebben, omdat
de staat zelf honderden ziekenhuizen
en tehuizen, alsmede duizenden scho
len heeft gesloten, waar de religieu
zen sinds eeuwen het volk van Hon
garije hebben gediend.
CLEMENT ATTLEE.
GROTE VERSOBERING.
Een overvol Lagerhuis vele le
den hadden hun verlate vacaritie on
derbroken luisterde geboeid, ge
ëmotioneerd naar het duel tussen de
twee mannen, die gedurende het
laatste decennium elk vijf jax*en de
leiding van het Britse imperium in
handen hebben gehad.
Uitvoerig zette eerst Attlee uiteen,
wat de Labóur-regering alzo heeft
besloten. Het driejarenplan zal grote
versobering meebrengen. Er zullen
minder luxe auto's gefabriceerd
worden, minder radio's en televisie
toestellen. De textielproductie zal
worden ingekrompen en de bouw
nijverheid en chemische industrie
zullen de terugslag ondervinden van
de accentverlegging naar de zware
industrie. De regering zal niet schro
men, zo nodig een toewijzingsstelsel
voor belangrijke grondstoffen in het
leven te roepen.
Het kon moeilijk anders of Attlee
moest zich ook uitlaten over de le
vering van machinewerktuigen aan
Rusland, waarover Churchill de
laatste weken de regering duchtig
geattaqueerd heeft. „Wij hebben de
zaak nog eens opnieuw onder de
ogen gezien", verklaarde de minis
ter-president, „en hebben een aantal
Britse fabrikanten geadviseerd, be
stelling op ongewone hoeveelheden,
die misschien de Noord-Koreaanse
troepen van nut kunnen zijn, te wei
geren. Het verscherpte toezicht geldt
echter niet voor orders, die reeds
waren afgesloten".
Deze opmerking bracht Churchill
weer op de been: „Worden de grote
boormachines, die een machinefa
briek te Manchester fabriceert, nog
steeds naar de Sovjet-Unie ge
stuurd?"
Onder honend gehuil van de con
servatieven antwoordde Attlee, dat
deze machines volgens zijn inlich
tingen niet voor Rusland, maar voor
Polen bestemd zijn.
Churchill besloot met te verkla
ren: „Hoe groot onze verschillen op
binnenlands gebied ook mogen zijn
en hoe sclierp ook onze critiek op de
wijze, waarop de minister het beleid
ten uitvoer legt, wij zullen vóór
de regeringsmotie stemmen, omdat
dit de boodschap van eenheid is, die
wij in het huidige tijdsgewricht van
het Lagerhuis uit de wereld willen
inzenden".
Ingrijpende Belgische maatregel
DE BELGISCHE REGERING heeft besloten alle staatsdiensten te zui
veren van ambtenaren en lager administratief personeel die, door
lidmaatschap of anderszins, open lijk de activiteit steunen van een
groepering, welke door de regering als revolutionnair of anti-nationaal
moet worden bestempeld. Deze beoogde verwijdering uit elke staats
betrekking raakt wel iedere revolutionnaire vereniging van welke
strekking ook, maar treft op het ogenblik feitelijk alleen de leden en
volgelingen van de communistische partij.
Deze politieke gebeurtenis van in
grijpende aard is Dinsdag in de loop
van de namiddag door de heer Pho
lien, bij wijze van primeur medege
deeld op een persconferentie op het
departement van de eerste minister.
De aankondiging ging gepaard met
de motivering, dat de Belgische re
gering van de gehele natie bijzonde
re offers moet vragen om de verde
diging der democratische instellin
gen naar buiten beter te verzekeren
en dat zij daarom tegelijkertijd tot
plicht heeft de democratische instel
lingen op binnenlands terrein te be
veiligen; reden waarom niet aan
vaard mag worden, dat op wanorde
in het land aansturende elementen
over invloed in de openbare dien
sten zouden beschikken.
Het rechtstreekse doelwit van de
Belgische regeringsverklaring is nog
verduidelijkt door de mededeling,
dat de communisten en alléén de
communisten op politiek gebied
weigeren deel te nemen aan de na
tionale verzoening rondom de ko
ninklijke prins Boudewijn, dat zij
op sociaal gebied de vrijwillig aan
gegane accoorden tussen de verte
genwoordigers van arbeiders en pa
troons saboteren en dat zij op mili
tair gebied in België precies als in
de naburige landen, een openlijke
oppositie voeren tegen iedere ver
sterking van 's lands veiligheid.
De economische officier van Justi
tie, mr. Pemmink uit Breda, heeft
strenge maatregelen aangekondigd
tegen hamsterende Belgen in de
grensstreek. De eerste Belgische win
kelier. die bij een hamstersmokkel
met zijn auto in Baarle-Nassau met
271 pakken lucifers, 1'52 pakjes was-
poeder en honderden stukken toilet
zeep is aangehouden, is bij snelrecht
tot tien dagen gevangenisstraf ver
oordeeld. Hamsteraars zullen onmid
dellijk in Breda worden berecht.
Niet alleen de Belgische huismoe
ders. maar ook tientallen Belgische
winkeliers komen hun voorraden in
winkels in de grensstreek aanvullen,
zijn de meest gevraagde artikelen,
zijn ds meest gevraagde artikelen.
BOUW STUDENTENSANATORIUM
TE LAREN VORDERT. De bouw
van het studentensanatorium te La
ren, waarmee eind verleden jaar
werd begonnen, vordert flink. Men
hoopt het over een jaar in gebruik
zal plaats bieden aan 83 studenten,
die in kamers voor één, twee, en
meer personen worden gehuisvest.
Via de huisradio zullen de studenten
verschillende colleges kunnen vol
gen. Een luchtopname van het sa-
te kunnen nemen. Het sanatorium natorium in aanbouw.
Tengevolge van de moeilijke ver
bindingen komen eerst nu wat
meer berichten binnen over de or
kaanramp, die de Bovenwindse Ei
landen en in het. bijzonder Sint
Maarten getroffen heeft op 31 Au
gustus en 1 September j. 1.
Het eiland ziet er uit alsof het
afgebrand is. Niet alleen de hui
zen zijn vernield, maar ook een
groot gedeelte van de vruchtbomen.
Vee en pluimvee werd gedood, vele
inwoners hebben hun kleren, meu
belen, huisraad enz. verloren. Ge
zinnen zijn dakloos en weten niet
wanneer hulp verleend zal worden.
DRIE MILLIOEN PELGRIMS NAAR
ROME.
Naar schatting zullen aan het ein
de van het Heilig Jaar ruim drie
millioen pelgrims in Rome zijn ge
weest, dus de helft meèr dan vol
gens de meest optimistische ver-
verwachtingen zouden komen.
Op sommige dagen waren er meer
dan 80.000 pelgrims in de Eeuwige
Stad. Hieruit kan men concluderen,
dat de herhaalde malen uitgesproken
beschuldiging, als zouden de kerke
lijke autoriteiten de Romeinse ho
tels grote nadelen hebben berokkend
door hun pelgrimshuizen, zonder eni
ge grond is. Het Centraal Comité be
schikt namelijk maar over 25.000 bed
den, zodat de andere pelgrims op de
hotels waren aangewezen. Ofschoon
het bijna niet doenlijk is juiste cijfers
te verschaffen over hen, die de drem
pel van de H. Deur van de St. Pie-
ler hebben overschreden, bedraagt
het aantal van hen, die de St. Pieter
hebben bezocht, ongeveer vijf mil
lioen. Bij dit cijfer zijn natuurlijk de
bewoners van de Eeuwige Stad inbe
grepen.
