S)e Is het gevaar op Korea bedwongen Hoofdkwartier acht Poesan veilig Formosa voor de Veiligheidsraad Directeur: C. AL v. HAMERSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN _DE BURCHT" WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1950 41ste JAARGANG No. 12068 Voorzitter Maliks laatste dagen Papengracht 32, Tel. 20015, Adtn. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 koningin wilhelmina woRöt moRqen 70 jaaR „Foto M. C. Meijboom, Amsterdam." REGINAEMERITA LJARE Koninklijke Hoogheid moge het ons niet euvel duiden, dat wij op de vooravond van haar 70ste verjaardag weigeren haar Prinses Wilhelmina te noemen. In de gewone gang van het leven schikt ieder zich, althariS uiterlijk, naar een wens, ingegeven door be scheidenheid en door de verering, welke zij als dochter Koningin Em ma toedraagt een verering welke ook door het gehele volk wordt ge deeld. Maar bij haar 70ste verjaar dag is het voor het nationaal gevoel een onmogelijk iets vast te houden aan de voorgeschreven etiquette en een prinselijke titel toe te kennen aan haar, die in de achting van het Nederlandse volk boven dè konink lijke titel moge worden verheven. Het is niet prettig om te spreken, van de „vorige Koningin" alsof het een figuur uit de geschiedenis betreft en niet hoffelijk, ofschoon wel gemoedelijk, van de „oude Ko ningin". Veel meer echter ligt het voor de hand, om tegen het voorschrift in, bij de heugelijke herdenking van morgen haar te noemen: Hare Maje steit de Koningin-Moeder Wilhel mina. Het is ook passend haar bij onze plechtige gebeurtenis als Koningin Wilhelmina te huldigen. Reeds de simpele samenvoeging van de woor den „Koningin" en „Wilhelmina" roept bij iedereen wakker een slui merende verknochtheid en een vol komen oprechte bewondering en hoogachting voor de Landsmoeder, wier leven zo nauw met het wel en met het wee van het Nederlandse volk verweven is. Koningin Wilhelmina is nooit po pulair geweest, hoe gaarne het Ne- derlafclse volk dat zou hebben ge- wild.^Het lag niet in haar karakter. En toch bleef, toen zij de Kroon twee jaar geleden overdroeg, haar hoofd gekroond met de hoogachting en aanhankelijkheid van de gehele natie zelfs van hen, die rood een schoner kleur vinden (of vonden) dan Oranje. Ook een Koningin is een mens een mens als iedereen, die talenten en begaafdheden heeft ontvangen, elk naar aard en aanleg, talenten, waar zij mee woekeren moeten. „Vijf talenten heb ik ontvangen vijf talenten heb ik erbij verdiend.-' Dat is juist de reden, dat Konin gin Wilhelmina tijdens haar koning schap en daarna en in de vaderland se geschiedenis in hoge ere zal blij ven, omdat zij, de talenten benut tend en uitbuitend haar door God in haar karakter geschonken, onwrik baar plichtsgetrouw het glorieuse, maar zware leven van een Koningin heeft geleid en onmiskenbaar aan het volk een kalme en zekere leiding heeft gegeven. Bewust of onbewust is iedere Ne derlander ervan overtuigd, dat Ko ningin Wilhelmina in haar leven is uitgestegen boven de gewone maat. Haar leven kan slechts in de gróte mate worden gemeten en daarom heeft zij bij ons allen een streepje vóór! Een toonbeeld van plichtsbetrach ting is zij geweest tijdens het ko ningschap een toonbeeld ook is zij als Regina Emerita, als de verdien stelijke Koningin-in-ruste. Het was niet nodig geweest en er is ook niemand, die het wenste, dat zij zich zo volledig uit het openbare leven terug zou trekken. Het is echter overeenkomstig haar karakter, dat geen tussenwegen kent. Als diep-gelovige Vrouwe heeft zij het land bestuurd, gedragen en ge steund door haar plichtsbesef. Toen zij meende de haar opgelegde le venstaak vervuld te hebben en menselijk bezien hééft zij die naar behoren vervuld trok zij zich te rug om zich ongestoord te bezinnen op de Eeuwigheid. Ook zó, als Ko- ningin-in-retraite, is zij haar volk een voorbeeld. Het hoofdkwartier van MacArthur heeft nu het vertrouwen, dat de Ro den alle kansen verloren hebben om door een snelle aanval de Ameri kaanse aanvoerhaven Poesan in handen te krijgen. De mogelijkheid voor de UNO om versterkingen snel naar elk bedreigd punt te brengen en het toegenomen aantal strijdkrachten, nu nog versterkt door de aankomst van de Britten, sluiten een dergelijk rood succes uit. DE SITUATIE AAN HET FRONT AAIERIKANEN VALLEN AAN Volgens een bekendmaking van het hoofdkwartier van MacArthur van Woensdagmorgen heeft de twee de Amerikaanse infanteriedivisie in de nacht drie pogingen der Noord- Koreanen om ten Westen van Jong- san (29 kilometer ten Noorden van Masan) in kleine boten de Naktong over te steken afgeslagen. De zesde Zuid-Koreaanse divisie bedwong een infiltratiepoging van naar schatting 200 Noordelijken. De achtste Zuid- Koreaanse divisie sloeg Dinsdag avond een Noord-Koreaanse aanval in regimentssterkte af. In de nacht v/erd een Zuid-Koreaanse divisie uit Kigje gedreven tot 300 a 400 meter ten Zuiden van de stad. De Zuid-Koreaanse marinepatrouil les, die Maandag ten Noordwesten van Tong jong aan de Zuidkust tus sen Tsjindsjoe en Masan landden, verrasten de Noordelijken zozeer met hun landing, dat deze de strijd tegen elkaar aanbonden en 60 manschap pen der Noordelijken gedood wer den. De mariniers leden geen ver liezen, aldus een bekendmaking van MacArthur. Maandag beschoten Zuid-Koreaan se vlooteenheden troepenconcentra ties der Noordelijken op de eilanden Taeboe en Anhoeng aan de Westkust beneden de 37ste breedtegraad en crachten twee schepen der Noorde lijken, met manschappen geladen, ten Zuiden van Mokpo tot zinken. Buiten de Zuidkust vernietigde een Amerikaanse torpedobootjager, steun verlenend aan de Amerikaanse 25ste divisie, een Noordelijke troe penconcentratie. Dinsdag werd een andere concentratie door het geschut verstrooid. Dinsdag werd door de actie van bombardementsvliegtuigen van het vijfde luchtgorps, van de Australische luchtmacht en van het Amerikaanse marinierskorps een van de meest vernietigende dagen van de oorlog. 512 Vluchten werden uitge voerd. De laatste dagen van Maliks voorzitterschap ^E VEILIGHEIDSRAAD heeft gis teren met zeven tegen twee stem men een nieuw punt op zijn agenda geplaatst: Formosa. De Rus Malik die Vrijdag als voorzitter zal worden opgevolgd door de Engelsman Sir Gladwyn Jebbhad dit geëist. Maar de titel, waaronder hij de kwestie Formosa op de agenda wenste te plaatsen werd niet aanvaard. De benamingen die werden- voor gesteld luiden als volgt: „Verklaring van de centrale volks regering van de volksrepubliek van China, betreffende de gewapende in vasie van het gebied van China door de regering van Amerika en betref fende de schending van het Hand vest der Verenigde Naties" (Sowj et- Unie). „Klacht betreffende Formosa" (Verenigde Staten). „Klacht betreffende een gewa pende invasie op Formosa" (India). De laatste formule werd gekozen na lange debatten. Amerika ver klaarde zich bereid de kwestie For mosa te bespreken, doch de verte genwoordiger van nationalistisch China verzette zich er heftig tegen. Hij zeide van geen agressie af te we ten en verzekerde, dat zijn regering de macht over het eiland Formosa volledig in handen had. Bij de stem ming stemden China en Cuba tegen, Egypte en Joego-Slavië onthielden zich. Malik eiste toen, dat de Veilig heidsraad een vertegenwoordiger van het rode China onmiddellijk zou uit nodigen om deel te nemen aan de be sprekingen over Formosa. Hij zei dit voor te stellen als een maatregel van grote urgentie, uit hoofde van de tijd, die de afgevaardigde nodig zou heb ben om naar Amerika te komen. Dë Britse gedelegeerde verklaarde, dat, hoewel zijn regering gaarne een vertegenwoordiger van het commu nistische China zou zien, hij zich van stemming zou onthouden. „Ik ben niet van oordeel, dat wij onze voor zitter tegemoet moeten komen als hij een gehele maand een Zuid-Koreaan se vertegenwoordiger heeft geweerd". Bij stemming werd het Sowjet- voorstel door vier landen gesteund en wel door India, Joego-Slavië, Noor wegen en de Sowjet-Unie. Tegen stemden de Verenigde Sta ten, Cuba, Eecuador en (Nationalis tisch China. Frankrijk, Engeland en Egypte onthielden zich, waarmede het voorstel door de Raad verworpen was. Malik verdaagde de zitting daarop tot Donderdag 20 uur (Ned. tijd), de laatste dag waarop hij voorzitter is. TAXICHAUFFEURS IN AFWACHTING. Het stakingscomité der Amsterdam se taxichauffeurs had gisternacht de chauffeurs tot een vergadering ge nood in de Brakke Grond. Honderd van hen hadden aan die uitnodiging gehoor gegeven. Besloten werd niet te staken in afwachting van het antwoord der Rijksbemiddelaars. Prinses Elizabeth s dochter Anne zal zij heten De 14 dagen oude dochter van prin ses Elizabeth kreeg gisteren geheel onverwacht men had gedacht, dat haar naam pas bij de doop bekend gemaakt zou worden de namen Anne Elizabeth Alice Louise. Gistermorgen ontving de hertog van Edinburgh, haar vader, een officieel 1 having van MacArthurs prestige in Bij het aanbreken van de dag heeft de Amerikaanse infanterie in het ge bied ten Noord-Westen van Hawan een krachtige tegenaanval geopend na in de nacht 600 meter te zijn te ruggeslagen. Noord-Koreaanse strijd krachten hebben hier sluipschutters tot achter de frontlijn van de troepen der V. N. laten doordringen. Aan dc Oostkust zijn de Noord-Koreanen kort voor het aanbreken van de dag een nieuwe aanval in de richting van Pohang begonnen. GEEN CHINEZEN IN KOREA? Een woordvoerder van het Ameri kaanse leger heeft naar aanleiding van een vraag verklaard, dat het Amerikaanse leger geen enkel be richt hee^t ontvangen, waaruit blij ken zou,,"dat de Chinese communis ten troepen concentreren in Noord- Kor ea. De minister van landsverdediging van nationalistisch China had, zoals bekend, Maandag op Formosa ver klaard, dat 270.000 Chinese commu nistische soldaten in Noord-Korea en Mandsjoerije worden gereed gehou den. Vorige week had deze woord voerder verklaard, dat twee Chinese communistische legers zich ophiel den in een streek van Mandsjoerije, nabij de Koreaanse grens. Truman schreef MacArthur Om de pil te verzoeten President Truman heeft generaal MacArthur een verklaring gezonden, over de Amerikaanse politiek inza ke Formosa en hem tevens lof toe gezwaaid voor zijn leiding van de Koreaanse campagne. De brief van Truman aan Warren Austin was bij de boodschap voegd. Truman verklaart er zeker van te zijn, dat MacArthur, wanneer hij deze brief bestudeert, zal begrij pen waarom de intrekking van zijn verklaring inzake Formosa noodza kelijk was. Men acht het doel van deze stap van Truman tweeledig: le de gehele situatie voor de generaal nog eens helder uiteen te zetten en hem er bedekt aan te herinneren, dat hij niet weer uit de band moet springen; 2e de gemoederen te bekoelen en een bijdrage te leveren tot de hand geboortebewijs tezamen met haar persoonsbewijs en bonkaarten de- cumenten zonder welke geen Britse onderdaan door het leven kan gaan. De baby, die de naam zal dragen H.K.H. prinses Anne Elizabeth Alice Louise van Edinburgh, is het tweede kind van de Britse kroonprinses en is de derde opvolgster tot de troon na haar moeder en haar broertje prins Charles. De ouders zullen voor haar een kindertoeslag ontvangen van 5 shilling per week. Argentinië devalueert peso Tweemaal in één jaar Voor de tweede maal binnen een jaar, heeft Argentinië de peso gede valueerd. De eerste maal dat dat ge beurde was in October 1949 na de devaluatie van het Britse pond. De open markt die eergisteren sloot op de koers van 9.02 per dollar, cpende gisteren op 14.25. Inmiddels heeft de regering bekend gemaakt, dat buitenlandse beleggers in Argentinië in. de toekomst vijf procent van hun winst uit het land mogen brengen. Deze overmakingen zullen geba seerd zijn op het in Argentinië gere gistreerde belegde kapitaal, maar zij zullen niet van toepassing zijn op vroeger gemaakte winsten. NIEUWE CONSTITUTIE VOOR BERLIJN De drie Westelijke commandanten hebben Dinsdag medegedeeld, dat zij c.e nieuwe constitutie van Berlijn, v/elke deze stad „de juridische sta tus zowel van een land (Duitse staat) als van een stad geeft", hebben goed gekeurd. De commandanten zeggen in een verklaring, uitgegeven ter gelegen heid van de afkondiging van de con stitutie, dat deze „een mijlpaal in de ontwikkeling van het zelfbestuur in Eerlijn" is en de stad nog meer maakt tot „een deelgenoot in de de mocratische gemeenschap". het Verre Oosten. DUITSE JODEN KRIJGEN SCHADEVERGOEDING Een Amerikaans gerechtshof heeft beslist, dat de Duitse gemeentebestu ren de Joden, die tijdens het nazi- rgiem gedwongen zijn geweest hun juwelen en andere kostbaarheden in te leveren, schadeloos moeten stel len. Hiermee is de uitspraak van een Duits gerechtshof teniet gedaan. Dui zenden Joden zien zich thans in de gelegenheid gesteld bij de Duitse ge meentebesturen een eis tot schade vergoeding in te dienen. De „testcase" was er een van een vrouw, die verklaarde dat zij ge dwongen was geweest twee zilveren kandelaars en vijf kleine zilveren schaaltjes bij een bank van lening in Neurenberg in te leveren. Het Duit se gerechtshof, dat deze zaak behan delde, had beslist dat het huidige gemeentebestuur niet verantwoorde lijk kon worden gesteld voor de han- delwyze van een regiem dat inmid dels verdwenen is. DE OVERSTROMINGEN IN ASSAM Militairen en politie in motorbo ten hebben Dinsdag 7.000 personen, die dopr het water van de Soeban- siri, een zijrivier van de Brahma- poetra, nabij Noord-Lakhimpoer in Assam waren ingesloten,' gered. Bijna 200.000 personen in deze streek zijn door de overstromingen, die het gevolg zijn van de jongste aardbevingen, dakloos Uitgestrekte rijstvelden zijn met slib bedekt. Dui zenden stuks vee zijn omgekomen. 325 Km ten Noordoosten van Gau- hati dreigt een andere zijrivier van de Brahmapoetra, de Zahmapoetra de stad Pasighat weg te spoelen; ver scheidene gebouwen zijn reeds weg gespoeld. De bewoneYs worden naar andere streken overgebracht. Oli fanten en neushoorns drijven mee in de snelle wateren. Men gelooft, dat veel wilde dieren door de overstro mingen zijn omgekomen. KOREA'S KEERPUNT rVE TIJD VAN de terugtochten is nu definitief afgelopen, ver klaarde één dezer dagen een bevel voerende Amerikaanse generaal op 'Korea. Vlak onder deze verklaring volgde een bericht, dat de Zuid-Ko- reanen een paar kilometers waren teruggedreven. Wanneer wij dat lezen, herinneren wij ons de tijd, toen wij de Duitse legerberichten lazen en tussen de re gels door zeer wel konden raden wat er feitelijk aan de hand was. Nu moe ten Wij ons in deze niet vergissen; de Amerikaanse berichtge- 0 ving is over het algemeen niet onbetrouwbaar in dien zin, dat aan tegenslagen met een han digheidje de schijn van overwinnin gen wordt gegeven. Integendeel: vooral de oorlogscorrespondenten leggen er dikwijls een schepje op en stellen een terugslag opiwille van de sensatie vaak erger voor dan het in werkelijkheid is. Bovendien is de berichtgeving vooral in den beginne zó argeloos oprecht geweest, dat men precies vertelde, welk onderdeel ver liezen leed, tot in details nauwkeu rig, zodat de vijand slechts de kaart behoefde te lezen om te weten, wel ke legeronderdelen op een bepaalde plaats stonden, hoe sterk ze waren en welke verliezen ze geleden had den. Dat is nu uit, door toepassing van een zekefe censuur, maar dat wil niet zeggen, dat de algemene toe stand onjuist wordt weergegeven. Deze algemene toestand ziet er, ondanks de nog dagelijks voorkomen de ongelukjes, zo uit, dat men bin nen niet te lange tijd een terugrol len van de oorlogsfilm mag verwach ten. De kracht van de Noord-Korea nen is nog volstrekt niet gebroken, zij beschikken nog over reserve krachten en hun aanvallen kunnen nog heel wat last veroorzaken. Maar het beperkte terrein, dat de Amerikanen in handen hebben, lijkt op enkele kleinigheden na wel behouden te zullen blijven, totdat er voldoende voorraden aan man schappen en materieel aangevoerd zullen zijn om het tegen-offensief in te zetten. De Russen hebben met hun zin voor de realiteit deze mogelijkheid reeds voorzien; vandaar de aan komst van twee Chinese legers aan de grens van Korea, welke waar schijnlijk in reserve worden gehou den voor het geval de Amerikanen aan de andere kant van de grens aan- kórtiën. Dat een Amerikaanse woord voerder zegt, van geen Chinese le gers af te weten, is nog geen be wijs, dat zij er niet zijn. De inlich tingen uit Formosa zullen wel juist blijken. Intussen tracht Malik onenigheid te zaaien in de Veiligheidsraad, o.a. door het plaatsen van de kwestie- Formosa op de Raadsagenda. Een voor dat doel zeer geschikt object, daar nog pas de controverse Truman- MacArthur heeft bewezen hoe ver schillend, zelfs in Amerikaanse krin gen onderling, over de politiek t.o.v. Formosa gedacht wordt. De kwestie komt Donderdag ter sprake, de laatste dag van Malik's voorzitterschap, en hij hoopt nog juist de gelegenheid te hebben om de kiem te leggen voor een verwij dering. Of het hem gelukken zal? Firefly van Valkenburg in zee gestort Geen spoor van de piloot Even bezuiden Kijkduin is heden morgen om 10 uur een Firefly van de Marineluchlvaartdienst te Val kenburg, ongeveer 1 km. uit de kust in zee gestort. Volgens ooggetuigen is het vliegtuig, dat de registratielet- ters K 76 droeg, brandend omlaag gevallen. Onmiddellijk na het bekend wor den van het ongeluk stegen vliegtui gen van de Marineluchtvaartdienst op ter assistentie. Daar men meende de piloot in zee te hebben zien drijven, is ook de reddingsboot uitgevaren, terwijl te vens de helicopter van de Stichting Hefschroefvliegtuigen zijn diensten verleende. Later werd evenwel gemeld, dat de reddingsboot nog geen spoor van de piloot heeft kunnen vinden. De helicopter is inmiddels reeds terug gekeerd naar zijn basis. De piloot van de helicopter, de lt. vlieger der 2e klasse R. J. Idzerda, meldde, dat hij slechts een olievlek had waargenomen. De Firefly maakte deel uit van een formatie van vier, die op dat mo ment boven land langs de kust vloog Ooggetuigen zagen het vliegtuig zich plotseling uit de formatie los maken en met een brandende staart naar beneden komen. De piloot wendde de Firefly naar zee en poog de hem nog op te trekken. Even la ter kwam hij brandend in zee te recht De Firefly die vandaag in zee stortte, is de vijfde van de M.L.D. sinds Januari van dit jaar. Voorts verongelukte er nog een M.L.D.- Seafury. Twee Fireflies maakten dit jaar een geslaagde noodlanding. De speler, die met brandende ogen aan de speeltafel zit, speelt niet. Een macht speelt met hem.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1