S)e
Is het gevaar op Korea
bedwongen
Hoofdkwartier acht Poesan veilig
Formosa voor de Veiligheidsraad
Directeur: C. AL v. HAMERSVELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN _DE BURCHT"
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1950
41ste JAARGANG No. 12068
Voorzitter Maliks
laatste dagen
Papengracht 32, Tel. 20015, Adtn. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
koningin wilhelmina woRöt moRqen 70 jaaR
„Foto M. C. Meijboom, Amsterdam."
REGINAEMERITA
LJARE Koninklijke Hoogheid moge
het ons niet euvel duiden, dat
wij op de vooravond van haar 70ste
verjaardag weigeren haar Prinses
Wilhelmina te noemen.
In de gewone gang van het leven
schikt ieder zich, althariS uiterlijk,
naar een wens, ingegeven door be
scheidenheid en door de verering,
welke zij als dochter Koningin Em
ma toedraagt een verering welke
ook door het gehele volk wordt ge
deeld. Maar bij haar 70ste verjaar
dag is het voor het nationaal gevoel
een onmogelijk iets vast te houden
aan de voorgeschreven etiquette en
een prinselijke titel toe te kennen
aan haar, die in de achting van het
Nederlandse volk boven dè konink
lijke titel moge worden verheven.
Het is niet prettig om te spreken,
van de „vorige Koningin" alsof
het een figuur uit de geschiedenis
betreft en niet hoffelijk, ofschoon
wel gemoedelijk, van de „oude Ko
ningin".
Veel meer echter ligt het voor de
hand, om tegen het voorschrift in,
bij de heugelijke herdenking van
morgen haar te noemen: Hare Maje
steit de Koningin-Moeder Wilhel
mina.
Het is ook passend haar bij onze
plechtige gebeurtenis als Koningin
Wilhelmina te huldigen. Reeds de
simpele samenvoeging van de woor
den „Koningin" en „Wilhelmina"
roept bij iedereen wakker een slui
merende verknochtheid en een vol
komen oprechte bewondering en
hoogachting voor de Landsmoeder,
wier leven zo nauw met het wel en
met het wee van het Nederlandse
volk verweven is.
Koningin Wilhelmina is nooit po
pulair geweest, hoe gaarne het Ne-
derlafclse volk dat zou hebben ge-
wild.^Het lag niet in haar karakter.
En toch bleef, toen zij de Kroon
twee jaar geleden overdroeg, haar
hoofd gekroond met de hoogachting
en aanhankelijkheid van de gehele
natie zelfs van hen, die rood een
schoner kleur vinden (of vonden)
dan Oranje.
Ook een Koningin is een mens
een mens als iedereen, die talenten
en begaafdheden heeft ontvangen,
elk naar aard en aanleg, talenten,
waar zij mee woekeren moeten.
„Vijf talenten heb ik ontvangen
vijf talenten heb ik erbij verdiend.-'
Dat is juist de reden, dat Konin
gin Wilhelmina tijdens haar koning
schap en daarna en in de vaderland
se geschiedenis in hoge ere zal blij
ven, omdat zij, de talenten benut
tend en uitbuitend haar door God in
haar karakter geschonken, onwrik
baar plichtsgetrouw het glorieuse,
maar zware leven van een Koningin
heeft geleid en onmiskenbaar aan
het volk een kalme en zekere leiding
heeft gegeven.
Bewust of onbewust is iedere Ne
derlander ervan overtuigd, dat Ko
ningin Wilhelmina in haar leven is
uitgestegen boven de gewone maat.
Haar leven kan slechts in de gróte
mate worden gemeten en daarom
heeft zij bij ons allen een streepje
vóór!
Een toonbeeld van plichtsbetrach
ting is zij geweest tijdens het ko
ningschap een toonbeeld ook is zij
als Regina Emerita, als de verdien
stelijke Koningin-in-ruste.
Het was niet nodig geweest en er
is ook niemand, die het wenste, dat
zij zich zo volledig uit het openbare
leven terug zou trekken.
Het is echter overeenkomstig haar
karakter, dat geen tussenwegen
kent.
Als diep-gelovige Vrouwe heeft zij
het land bestuurd, gedragen en ge
steund door haar plichtsbesef. Toen
zij meende de haar opgelegde le
venstaak vervuld te hebben en
menselijk bezien hééft zij die naar
behoren vervuld trok zij zich te
rug om zich ongestoord te bezinnen
op de Eeuwigheid. Ook zó, als Ko-
ningin-in-retraite, is zij haar volk
een voorbeeld.
Het hoofdkwartier van MacArthur heeft nu het vertrouwen, dat de Ro
den alle kansen verloren hebben om door een snelle aanval de Ameri
kaanse aanvoerhaven Poesan in handen te krijgen. De mogelijkheid voor
de UNO om versterkingen snel naar elk bedreigd punt te brengen en het
toegenomen aantal strijdkrachten, nu nog versterkt door de aankomst
van de Britten, sluiten een dergelijk rood succes uit.
DE SITUATIE AAN HET FRONT AAIERIKANEN VALLEN AAN
Volgens een bekendmaking van
het hoofdkwartier van MacArthur
van Woensdagmorgen heeft de twee
de Amerikaanse infanteriedivisie in
de nacht drie pogingen der Noord-
Koreanen om ten Westen van Jong-
san (29 kilometer ten Noorden van
Masan) in kleine boten de Naktong
over te steken afgeslagen. De zesde
Zuid-Koreaanse divisie bedwong een
infiltratiepoging van naar schatting
200 Noordelijken. De achtste Zuid-
Koreaanse divisie sloeg Dinsdag
avond een Noord-Koreaanse aanval
in regimentssterkte af. In de nacht
v/erd een Zuid-Koreaanse divisie uit
Kigje gedreven tot 300 a 400 meter
ten Zuiden van de stad.
De Zuid-Koreaanse marinepatrouil
les, die Maandag ten Noordwesten
van Tong jong aan de Zuidkust tus
sen Tsjindsjoe en Masan landden,
verrasten de Noordelijken zozeer met
hun landing, dat deze de strijd tegen
elkaar aanbonden en 60 manschap
pen der Noordelijken gedood wer
den. De mariniers leden geen ver
liezen, aldus een bekendmaking van
MacArthur.
Maandag beschoten Zuid-Koreaan
se vlooteenheden troepenconcentra
ties der Noordelijken op de eilanden
Taeboe en Anhoeng aan de Westkust
beneden de 37ste breedtegraad en
crachten twee schepen der Noorde
lijken, met manschappen geladen,
ten Zuiden van Mokpo tot zinken.
Buiten de Zuidkust vernietigde
een Amerikaanse torpedobootjager,
steun verlenend aan de Amerikaanse
25ste divisie, een Noordelijke troe
penconcentratie. Dinsdag werd een
andere concentratie door het geschut
verstrooid. Dinsdag werd door de
actie van bombardementsvliegtuigen
van het vijfde luchtgorps, van de
Australische luchtmacht en van het
Amerikaanse marinierskorps een van
de meest vernietigende dagen van de
oorlog. 512 Vluchten werden uitge
voerd.
De laatste dagen van Maliks voorzitterschap
^E VEILIGHEIDSRAAD heeft gis teren met zeven tegen twee stem
men een nieuw punt op zijn agenda geplaatst: Formosa. De Rus Malik
die Vrijdag als voorzitter zal worden opgevolgd door de Engelsman Sir
Gladwyn Jebbhad dit geëist. Maar de titel, waaronder hij de kwestie
Formosa op de agenda wenste te plaatsen werd niet aanvaard.
De benamingen die werden- voor
gesteld luiden als volgt:
„Verklaring van de centrale volks
regering van de volksrepubliek van
China, betreffende de gewapende in
vasie van het gebied van China door
de regering van Amerika en betref
fende de schending van het Hand
vest der Verenigde Naties" (Sowj et-
Unie).
„Klacht betreffende Formosa"
(Verenigde Staten).
„Klacht betreffende een gewa
pende invasie op Formosa" (India).
De laatste formule werd gekozen
na lange debatten. Amerika ver
klaarde zich bereid de kwestie For
mosa te bespreken, doch de verte
genwoordiger van nationalistisch
China verzette zich er heftig tegen.
Hij zeide van geen agressie af te we
ten en verzekerde, dat zijn regering
de macht over het eiland Formosa
volledig in handen had. Bij de stem
ming stemden China en Cuba tegen,
Egypte en Joego-Slavië onthielden
zich.
Malik eiste toen, dat de Veilig
heidsraad een vertegenwoordiger van
het rode China onmiddellijk zou uit
nodigen om deel te nemen aan de be
sprekingen over Formosa. Hij zei dit
voor te stellen als een maatregel van
grote urgentie, uit hoofde van de tijd,
die de afgevaardigde nodig zou heb
ben om naar Amerika te komen.
Dë Britse gedelegeerde verklaarde,
dat, hoewel zijn regering gaarne een
vertegenwoordiger van het commu
nistische China zou zien, hij zich van
stemming zou onthouden. „Ik ben
niet van oordeel, dat wij onze voor
zitter tegemoet moeten komen als hij
een gehele maand een Zuid-Koreaan
se vertegenwoordiger heeft geweerd".
Bij stemming werd het Sowjet-
voorstel door vier landen gesteund en
wel door India, Joego-Slavië, Noor
wegen en de Sowjet-Unie.
Tegen stemden de Verenigde Sta
ten, Cuba, Eecuador en (Nationalis
tisch China. Frankrijk, Engeland en
Egypte onthielden zich, waarmede
het voorstel door de Raad verworpen
was.
Malik verdaagde de zitting daarop
tot Donderdag 20 uur (Ned. tijd), de
laatste dag waarop hij voorzitter is.
TAXICHAUFFEURS IN
AFWACHTING.
Het stakingscomité der Amsterdam
se taxichauffeurs had gisternacht de
chauffeurs tot een vergadering ge
nood in de Brakke Grond. Honderd
van hen hadden aan die uitnodiging
gehoor gegeven. Besloten werd niet
te staken in afwachting van het
antwoord der Rijksbemiddelaars.
Prinses Elizabeth s
dochter
Anne zal zij heten
De 14 dagen oude dochter van prin
ses Elizabeth kreeg gisteren geheel
onverwacht men had gedacht, dat
haar naam pas bij de doop bekend
gemaakt zou worden de namen
Anne Elizabeth Alice Louise.
Gistermorgen ontving de hertog van
Edinburgh, haar vader, een officieel 1 having van MacArthurs prestige in
Bij het aanbreken van de dag heeft
de Amerikaanse infanterie in het ge
bied ten Noord-Westen van Hawan
een krachtige tegenaanval geopend
na in de nacht 600 meter te zijn te
ruggeslagen. Noord-Koreaanse strijd
krachten hebben hier sluipschutters
tot achter de frontlijn van de troepen
der V. N. laten doordringen. Aan dc
Oostkust zijn de Noord-Koreanen
kort voor het aanbreken van de dag
een nieuwe aanval in de richting
van Pohang begonnen.
GEEN CHINEZEN IN KOREA?
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse leger heeft naar aanleiding
van een vraag verklaard, dat het
Amerikaanse leger geen enkel be
richt hee^t ontvangen, waaruit blij
ken zou,,"dat de Chinese communis
ten troepen concentreren in Noord-
Kor ea.
De minister van landsverdediging
van nationalistisch China had, zoals
bekend, Maandag op Formosa ver
klaard, dat 270.000 Chinese commu
nistische soldaten in Noord-Korea en
Mandsjoerije worden gereed gehou
den. Vorige week had deze woord
voerder verklaard, dat twee Chinese
communistische legers zich ophiel
den in een streek van Mandsjoerije,
nabij de Koreaanse grens.
Truman schreef
MacArthur
Om de pil te verzoeten
President Truman heeft generaal
MacArthur een verklaring gezonden,
over de Amerikaanse politiek inza
ke Formosa en hem tevens lof toe
gezwaaid voor zijn leiding van de
Koreaanse campagne.
De brief van Truman aan Warren
Austin was bij de boodschap
voegd. Truman verklaart er zeker
van te zijn, dat MacArthur, wanneer
hij deze brief bestudeert, zal begrij
pen waarom de intrekking van zijn
verklaring inzake Formosa noodza
kelijk was.
Men acht het doel van deze stap
van Truman tweeledig: le de gehele
situatie voor de generaal nog eens
helder uiteen te zetten en hem er
bedekt aan te herinneren, dat hij
niet weer uit de band moet springen;
2e de gemoederen te bekoelen en
een bijdrage te leveren tot de hand
geboortebewijs tezamen met haar
persoonsbewijs en bonkaarten de-
cumenten zonder welke geen Britse
onderdaan door het leven kan gaan.
De baby, die de naam zal dragen
H.K.H. prinses Anne Elizabeth Alice
Louise van Edinburgh, is het tweede
kind van de Britse kroonprinses en
is de derde opvolgster tot de troon
na haar moeder en haar broertje
prins Charles. De ouders zullen voor
haar een kindertoeslag ontvangen
van 5 shilling per week.
Argentinië
devalueert peso
Tweemaal in één jaar
Voor de tweede maal binnen een
jaar, heeft Argentinië de peso gede
valueerd. De eerste maal dat dat ge
beurde was in October 1949 na de
devaluatie van het Britse pond.
De open markt die eergisteren
sloot op de koers van 9.02 per dollar,
cpende gisteren op 14.25.
Inmiddels heeft de regering bekend
gemaakt, dat buitenlandse beleggers
in Argentinië in. de toekomst vijf
procent van hun winst uit het land
mogen brengen.
Deze overmakingen zullen geba
seerd zijn op het in Argentinië gere
gistreerde belegde kapitaal, maar zij
zullen niet van toepassing zijn op
vroeger gemaakte winsten.
NIEUWE CONSTITUTIE VOOR
BERLIJN
De drie Westelijke commandanten
hebben Dinsdag medegedeeld, dat zij
c.e nieuwe constitutie van Berlijn,
v/elke deze stad „de juridische sta
tus zowel van een land (Duitse staat)
als van een stad geeft", hebben goed
gekeurd.
De commandanten zeggen in een
verklaring, uitgegeven ter gelegen
heid van de afkondiging van de con
stitutie, dat deze „een mijlpaal in de
ontwikkeling van het zelfbestuur in
Eerlijn" is en de stad nog meer
maakt tot „een deelgenoot in de de
mocratische gemeenschap".
het Verre Oosten.
DUITSE JODEN KRIJGEN
SCHADEVERGOEDING
Een Amerikaans gerechtshof heeft
beslist, dat de Duitse gemeentebestu
ren de Joden, die tijdens het nazi-
rgiem gedwongen zijn geweest hun
juwelen en andere kostbaarheden in
te leveren, schadeloos moeten stel
len.
Hiermee is de uitspraak van een
Duits gerechtshof teniet gedaan. Dui
zenden Joden zien zich thans in de
gelegenheid gesteld bij de Duitse ge
meentebesturen een eis tot schade
vergoeding in te dienen.
De „testcase" was er een van een
vrouw, die verklaarde dat zij ge
dwongen was geweest twee zilveren
kandelaars en vijf kleine zilveren
schaaltjes bij een bank van lening in
Neurenberg in te leveren. Het Duit
se gerechtshof, dat deze zaak behan
delde, had beslist dat het huidige
gemeentebestuur niet verantwoorde
lijk kon worden gesteld voor de han-
delwyze van een regiem dat inmid
dels verdwenen is.
DE OVERSTROMINGEN IN ASSAM
Militairen en politie in motorbo
ten hebben Dinsdag 7.000 personen,
die dopr het water van de Soeban-
siri, een zijrivier van de Brahma-
poetra, nabij Noord-Lakhimpoer in
Assam waren ingesloten,' gered.
Bijna 200.000 personen in deze
streek zijn door de overstromingen,
die het gevolg zijn van de jongste
aardbevingen, dakloos Uitgestrekte
rijstvelden zijn met slib bedekt. Dui
zenden stuks vee zijn omgekomen.
325 Km ten Noordoosten van Gau-
hati dreigt een andere zijrivier van
de Brahmapoetra, de Zahmapoetra
de stad Pasighat weg te spoelen; ver
scheidene gebouwen zijn reeds weg
gespoeld. De bewoneYs worden naar
andere streken overgebracht. Oli
fanten en neushoorns drijven mee in
de snelle wateren. Men gelooft, dat
veel wilde dieren door de overstro
mingen zijn omgekomen.
KOREA'S
KEERPUNT
rVE TIJD VAN de terugtochten is
nu definitief afgelopen, ver
klaarde één dezer dagen een bevel
voerende Amerikaanse generaal op
'Korea. Vlak onder deze verklaring
volgde een bericht, dat de Zuid-Ko-
reanen een paar kilometers waren
teruggedreven.
Wanneer wij dat lezen, herinneren
wij ons de tijd, toen wij de Duitse
legerberichten lazen en tussen de re
gels door zeer wel konden raden wat
er feitelijk aan de hand was. Nu moe
ten Wij ons in deze niet vergissen;
de Amerikaanse berichtge-
0 ving is over het algemeen
niet onbetrouwbaar in dien
zin, dat aan tegenslagen met een han
digheidje de schijn van overwinnin
gen wordt gegeven. Integendeel:
vooral de oorlogscorrespondenten
leggen er dikwijls een schepje op en
stellen een terugslag opiwille van de
sensatie vaak erger voor dan het in
werkelijkheid is. Bovendien is de
berichtgeving vooral in den beginne
zó argeloos oprecht geweest, dat men
precies vertelde, welk onderdeel ver
liezen leed, tot in details nauwkeu
rig, zodat de vijand slechts de kaart
behoefde te lezen om te weten, wel
ke legeronderdelen op een bepaalde
plaats stonden, hoe sterk ze waren
en welke verliezen ze geleden had
den. Dat is nu uit, door toepassing
van een zekefe censuur, maar dat
wil niet zeggen, dat de algemene toe
stand onjuist wordt weergegeven.
Deze algemene toestand ziet er,
ondanks de nog dagelijks voorkomen
de ongelukjes, zo uit, dat men bin
nen niet te lange tijd een terugrol
len van de oorlogsfilm mag verwach
ten. De kracht van de Noord-Korea
nen is nog volstrekt niet gebroken,
zij beschikken nog over reserve
krachten en hun aanvallen kunnen
nog heel wat last veroorzaken.
Maar het beperkte terrein, dat de
Amerikanen in handen hebben, lijkt
op enkele kleinigheden na wel
behouden te zullen blijven, totdat
er voldoende voorraden aan man
schappen en materieel aangevoerd
zullen zijn om het tegen-offensief in
te zetten.
De Russen hebben met hun zin
voor de realiteit deze mogelijkheid
reeds voorzien; vandaar de aan
komst van twee Chinese legers aan
de grens van Korea, welke waar
schijnlijk in reserve worden gehou
den voor het geval de Amerikanen
aan de andere kant van de grens aan-
kórtiën. Dat een Amerikaanse woord
voerder zegt, van geen Chinese le
gers af te weten, is nog geen be
wijs, dat zij er niet zijn. De inlich
tingen uit Formosa zullen wel juist
blijken.
Intussen tracht Malik onenigheid
te zaaien in de Veiligheidsraad, o.a.
door het plaatsen van de kwestie-
Formosa op de Raadsagenda. Een
voor dat doel zeer geschikt object,
daar nog pas de controverse Truman-
MacArthur heeft bewezen hoe ver
schillend, zelfs in Amerikaanse krin
gen onderling, over de politiek t.o.v.
Formosa gedacht wordt.
De kwestie komt Donderdag ter
sprake, de laatste dag van Malik's
voorzitterschap, en hij hoopt nog
juist de gelegenheid te hebben om
de kiem te leggen voor een verwij
dering. Of het hem gelukken zal?
Firefly van Valkenburg
in zee gestort
Geen spoor van de piloot
Even bezuiden Kijkduin is heden
morgen om 10 uur een Firefly van
de Marineluchlvaartdienst te Val
kenburg, ongeveer 1 km. uit de kust
in zee gestort. Volgens ooggetuigen
is het vliegtuig, dat de registratielet-
ters K 76 droeg, brandend omlaag
gevallen.
Onmiddellijk na het bekend wor
den van het ongeluk stegen vliegtui
gen van de Marineluchtvaartdienst
op ter assistentie.
Daar men meende de piloot in zee
te hebben zien drijven, is ook de
reddingsboot uitgevaren, terwijl te
vens de helicopter van de Stichting
Hefschroefvliegtuigen zijn diensten
verleende.
Later werd evenwel gemeld, dat
de reddingsboot nog geen spoor van
de piloot heeft kunnen vinden. De
helicopter is inmiddels reeds terug
gekeerd naar zijn basis.
De piloot van de helicopter, de lt.
vlieger der 2e klasse R. J. Idzerda,
meldde, dat hij slechts een olievlek
had waargenomen.
De Firefly maakte deel uit van een
formatie van vier, die op dat mo
ment boven land langs de kust vloog
Ooggetuigen zagen het vliegtuig
zich plotseling uit de formatie los
maken en met een brandende staart
naar beneden komen. De piloot
wendde de Firefly naar zee en poog
de hem nog op te trekken. Even la
ter kwam hij brandend in zee te
recht
De Firefly die vandaag in zee
stortte, is de vijfde van de M.L.D.
sinds Januari van dit jaar. Voorts
verongelukte er nog een M.L.D.-
Seafury. Twee Fireflies maakten dit
jaar een geslaagde noodlanding.
De speler, die met brandende ogen
aan de speeltafel zit, speelt niet. Een
macht speelt met hem.