Opdat het nageslacht hun kostbaar offer niet vergete.... yMxigc&n De stakingen in Amsterdam Rotterdam en Twee doden bij auto-ongeluk Vaderhuis omvergereden Man WOENSDAG 16 AUGUSTUS 1950 DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD PAGINA 2 Gedenksteen onthuld op de „Lovert" Acht jaar geleden heerste er diepe verslagenheid in het gijzelaarskamp ..Beekvliet" te St. Michielsgesteld. De bezettende macht had op 15 Augus tus 1942 mateloos onrecht gedaan en nameloos leed gewekt door vijf der bewoners van het kamp voor het vuurpeloton te brengen. Twee maan den later vielen er nog 2 slachtoffers. Gisteren zijn deze slachtoffers van een meedogenloze terreur herdacht in een bijeenkomst op „de „Rovert", waar een gedenkteken is onthuld. Hun namen staan op eon koperen plaats, die bevestigd is aan de voor zijde van een enorme Drentse kei, die hier is geplaatst voor een gro .e vlaggestok. Aan de achterzijde van de kei bevindt zich eveneens een ko peren plaat, met dit opschrift: „Om de fiere geest van het Ne derlandse volk te breken, heb ben de Duitsers in de zomer van het jaar 1942 vele honderden burgers als gijzelaars gevangen gezet in de seminarie te St. Mi chielsgestel en Kaaren. Acht hunner zijn door de vijand dood geschoten. Opdat het nageslacht hun kostbare offer, gebracht voor het vaderland niet vergete en er zich aan sterke, hebben hun mede-gijzelaars deze gedenk steen geplaatst". Uit alle delen des lands waren de oude gijzelaars, zomede genodigden ten getale van vijfhonderd naar Goirle gekomen om hun makkers te gedenken. Men verzamelde zich in een grote schuur op het landgoed, waar oude kennismakingen werder. hernieuwd. Van hier begaf men zich naar de plaats van het drama, dat door de goede zorgen der familie Van Puyenbroek, eigenaresse van hr.t landgoed, in de oorspronkelijke toestand is hersteld. Er staan nog de palen, waaraan de slachtoffers wa ren vastgebonden, en die nog de spo ren van het geweld dragen. Aetherklanken DONDERDAG. HILVERSUM I 402 M. 7.00 AVRO, 7.50 VPRO, 8.00-24.00 AVRO. 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.50 Dag opening.. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram. 8.55 Voor de vrouw. 9.00 Gram. <9.30-9.35 Waterstanden). 10.00 Morgenwijding. 10.15 Amuse mentsmuziek. 10.50 Voor de kinde ren. 11.00 Orgelconcert. 11.45 Tuin- bouwpraatje. 12.00 Chansons. 12.30 Mededelingen. 12.33 „In 't spionne tje." 12.38 Gram. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muziek. 13.45 „U kunt het geloven of niet." 13.50 Gram. 14.00 Cabaretliedjes. 15.00 Voor de zieken. 16.00 Gevarieerd programma 17.00 Voor de jeugd. 17.50 Rege ringsuitzending. 18.00 Nieuws. 18.15 Sportpraatje. 18.30 Theaterorkest. 19.00 „Hindelopen," 'klankbeeld. 19.25 Accordeonorkest. 20.00 Nieuws 20.05 Actualiteiten. 20.15 Radiophil- harmonisch orkest. 21.15 „Hallo, Kansas City." hoorspel. 2U5 Da meskoor en "solisten. 22.05 „Spreken de stenen?" causerie. 22.20 Metro poleorkest. 23.00 Nieuws. 23.15 Zi geuner muziek. 23.25-24.00 Dansmu ziek. HILVERSUM II 298 M. 7.00 KRO, 10.00 NCRV. 11.00 KRO, 14.00-24.00 NCRV. 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnas tiek. 7.30 Gram. 7.45 Morgengebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram. 9.40 Lichte muziek. 10.00 Gram. 10.15 Morgen dienst. 10.45 Gram. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Viool en piano. 12.00 Angelus. 12.03 Lunchconcert. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Ka- thliek nieuws 13.20 Pianorecital. 13.45 Gram. 14.00 Amusementsmu ziek. 14.45 Voor de vrouw. 15.30 Kamerkoor. 16.00 Bijbellezing. 16.45 Vocaal ensemble. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Lichte muziek. 18.00 Gram. 18.15 „Land 'en tuinbouw,' causerie. 18.30 Strijdkrachten. 19.00 Nieuws. 19.15 Voor postzegelverza melaars. 19.30 Gram. 19.40 Radio krant. 20.00 Nieuws. 20.05 Gram. 21.00 Omroeporkest en solist. 21.45 Kamerkoor. 22.15 Buitenlands over zicht. 22.35 Gram. 22.45 Avondover denking. 23.00 Nieuws. 23.15-24.00 Gram. DE STAKINGEN IN DE HOOFDSTAD Amsterdam heeft op het ogenblik vier stakingen, te weten die van de bouwvakarbeiders, die van de taxi chauffeurs, die van de havenarbei ders en die van de stratenmakers, welke gisterochtend is begonnen. In totaal zijn met deze stakingen pl.m. 4000 arbeiders gemoeid. De bouwvakarbeidersstaking De staking der bouwvakarbeiders is begonnen met een staking van de steenzetters en heef zich in de afge lopen week uitgebreid over de gehele stad. De staking heeft tot doel ver- Toen men zich om het gedenkte ken verzameld had, sprak mr. J. A. II. J. van der Dussen, burgemeester van Hengelo (O.) een openings woord. In-het bijzonder begroette hij de vertegenwoordiger van H.M de Koningin, W. A. A. J. baron Schimmelpenninck van der Oye, ka merheer in buitengewone dienst, voorts de nabestaanden der slacht offers, daarbij getuigend van de le venslange verbondenheid met de gevallen makkers. Nadat het Tilburgs mannenkoor onder leiding van Stan Donders van Eyck het „Ecce Quomodo Moritur" had gezongen, sprak. jhr. dr. C. G. C. Quarles van Ufford, Commissaris der Koningin in de provincie Gelderland, een kort herdenkingswoord. Hij me moreerde, wat van de zijde van de kerken gedaan is om de plannen van de bezetters ongedaan te maken. Aanvankelijk zouden vijftig gijze laars gefusilleerd worden. Ds. De Wilde heeft langdurig gepleit bij de Rijkscommissaris. De lijst werd eerst gehalveerd en toen teruggebracht op vijf personen. Spreker herinnerde aan de ontsteltenis in het kamp, toen het bericht der fusillade bekend werd. Het laatste woord, dat uit de monden der slachtoffers klonk was: „Leve de Koningin". Spreker besloot zijn rede met het „Onze Vader". Daarna las hij als dodenappèl de namen der gefusil- leerden voor. De vertegenwoordiger van H. M. de Koningin verrichtte hierna de onthulling. Hij legde namens H.M. een grote krans. Andere kransen en bloemstukken volgden. Tot besluit speelde de harmonie van Goirle het „Wilhelmus". beveiligt U en Uw kinderen ter wijl U slaapt tegen muggebeten. FLACON 50 en 90 ct. DE LONEN IN DE HAVEN VAN AMSTERDAM. De directie van de Scheepvaart- vereniging „Noord" schrijft ons: Het is ongetwijfeld belangrijk na te gaan, welke oorzaken er toe ge leid hebben, dat de haven van Am sterdam thans ook in de staking werd betrokken. Zijn de lonen onvoldoende? Wij geven de navolgende cijfers: De gemiddelde bruto verdiensten per week lag voor alle categorieën vaste arbeiders in dienst der bedrij ven tezamen in het eerste kwartaal 1950 op 58,73. Voor de de reepsgasten was dit cij fer 64,39. Voor de medwerkende voorwerkers 62,90. Voor de con troleurs 65,28. Bovendien genieten al deze arbei ders de sociale voorzieningen en zijn zij o.a. opgenomen in een pensioen regeling, waarin zij de helft van de premie betalen. De werkgevers be talen de andere helft en daarboven de gehele premie voor de weduwen- verzekering, die naast de pensioen regeling voor alle arbeiders als mi nimumregeling werd doorgevoerd. De 1968 arbeiders in dienst van de stichting „Samenwerkende Haven bedrijven" werkten in het eerste kwartaal 4114 uur per week. Deze ontvingen gemiddeld aan loon per week f 54,42. Ook voor hen geldt de pensioenregeling en de weduwen- verzekering, met verdeling der pre mie als voren. Over het tweede kwartaal zijn de definitieve cijfers nog niet geheel beschikbaar. Medegedeeld kan ech ter worden, dat zij niet lager, maar wellicht nog iets hoger zullen liggen dan hier boven aangegeven. Op deze cijfers wordt een staking ingezet, waardoor het gezin van de goedwillende arbeider ernstig wordt getroffen en waardoor het algemeen belang, nog ver uitgaand boven de haven alleen, ernstig wordt ge schaad. De vergadering van 14 Augustus 1950, gehouden in de „Brakke Grond" en die de eerste stoot tot de ze actie gaf stond onder leiding van Berend Blokzijl. Het is wellicht nuttig, dat het pu bliek zelve zich een oordeel vormt over de aanleiding en oorzaken van dit conflict, hetwelk, gezien het voorgaande, door de stakers ten on rechte als een conflict over loon- en arbeidsvoorwaarden wordt bestem peld en waarin zij slechts als gewil lige werktuigen gehanteerd wor den." hoging van de lonen van de steenzet ters. De uniebonden hebben deze staking afgekeurd. De taxistaking De taxistaking vindt haar oorzaak in de daling der inkomsten van de taxichauffeurs, welke nog toenam toen in Amsterdam per 1 Augustus het tarief aanzienlijk verhoogd werd. In den Haag worden thans bespre kingen gevoerd om tot een landelijke regeling te komen voor het taxibe drijf. Ook deze staking wordt om deze reden dan ook niet gesteund door de uniebonden. De delegatie, die de staking van de Amsterdamse taxichauffeurs leidt, deelde vannacht om half een mede, dat er nog geen beslissing is genomen over het advies, dat zij Dinsdagavond laat op een vergadering aan de sta kers heeft uitgebracht. Wat dit ad vies behelst is officieel niet bekend. Vandaag, Woensdag, zal opnieuw een vergadering worden belegd. Havenstaking Op een gisteravond gehouden ver gadering, georganiseerd door de Alg. Bedrijfsbond Transport, een bij de E.V.C. aangesloten organisatie, be sloten ongeveer 350, merendeels ha venarbeiders, gistermorgen in staking te gaan. Aan dit besluit is gistermor gen door 900 arbeiders van de sa menwerkende havenbedrijven gevolg gegeven. Dit zijn arbeiders, die zich iedere morgen melden en ingescha keld worden indien de vaste arbei ders van de havenbedrijven het werk niet aankunnen. Zij ontvangen, een vast basisloon en hebben een ouder dom- en een weduwen- en wezen verzekering. Omdat het op het ogen blik tamelijk druk is in de haven be tekent deze staking een ernstige han dicap. In totaal telt Amsterdam 5000 havenarbeiders. Deze staking vindt evenmin steun bij de uniebonden. De stratenmakersstaking Reeds eergisteren deed het gerucht de ronde, dat enkele categorieën ge meente-arbeiders zich bij de stakers zouden aansluiten. Gistermorgen is dit inderdaad gebeurd en hebben de stratenmakers en hun zogenaamde handlangers het werk neergelegd. Ook hier spelen looneisen een rol. In het algemeen gesproken is het ondanks deze verschillende stakings acties rustig in de hoofdstad. DE HAVEN-STAKING TE ROTTERDAM Ook in de Rotterdamse haven is de staking algemeen geworden. Naar schatting zijn daar- 10.000 stakers of tenminste mensen, die niet werken. Het is moeilijk na te gaan hoeveel arbeiders precies de stakingseisen steunen en hoevelen uit vrees voor terreur niet aan de slag gaan. Het onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties (de destijds af gescheiden groep van de E.V.C.) heeft zich gisteravond achter de sta king gesteld. De burgemeester van Rotterdam heeft bepaald, dat verboden zijn alle samenscholingen in het havengebied. Als verboden samenscholing wordt beschouwd elke vereniging van meer dan drie personen op de openbare weg. Bijna 800 vrijwilligers Tot gistermiddag 12 uur hadden zich in totaal 786 gegadigden per soonlijk, schriftelijk of telegrafisch gemeld voor de marinecompagnie en de compagnie der Koninklijke Land macht, welke de Ned. regering over weegt ter beschikking van de Ver enigde Naties te stellen. Tot en met 21 Augustus kan men zich voor bo vengenoemde legeronderdelen aan melden. 100.000STE GEREPATRIEERDE Aan boord van de „Skaugum" be vonden zich 777 leden van de Ko ninklijke Landmach en 1002 militai ren van het voormalige K.N.I.L. met hun gezinnen. In totaal waren er 300 kinderen op de „Skaugum", waar van 50 babies. Huzaar M. Huizinga uit Apeldoorn werd tot zijn verbazing bij het ver trek van de „Skaugum" uit Indonesië als de 100.000ste repatriërende mili tair aan boord begroet. Van verschil lende zijden werden hem bij het af scheid in Indonesië sloffen sigaretten aangeboden, en eigenlijk was hij bang, dat hem hier in Nederland een dergelijke ontvangst zou staan te wachten. Maar het bleef bij een hand van generaal majoor W. J. K. Baay tn het aanbieden van een sigaretten aansteker namens de maatschappij .Nederland". KONINKLIJKE DEELNEMING BIJ ONGELUK TE GRONINGEN H. M. de Koningin heeft naar aan leiding van het ongeluk te Gronin gen, waarbij Zaterdag zes kinderen om het leven kwamen, haar innige deelneming doen betuigen aan de be woners van Groningen, die door dit ongeluk zo zwaar getroffen zijn. Te vens heeft H. M. doen informeren naar de toestand van de gewonde kinderen en haar beste wensen voor een spoedig herstel tot uitdrukking doen brengen. Intussen is de toestand van enkele der kinderen nog steeds zeer ernstig. Klaas Been en Hilbert Hoeksema ma ken het vrij redelijk. TEGENVALLER VOOR DE LERAREN. Op vragen van het Tweede Kamer- lid Hoogcarspel heeft mr. Lieftinck verklaard, dat de achterstallige leraarsalarissen niet in aanmerking komen voor het bijzondere tarief van art. 48 besluit Inkomstenbelasting. De terzake door dr. Rutten gedane toezegging was buiten Lieftincks voorkennis gedaan. De leraren beta len dus het volle pond over 1949. HET IS EN BLIJFT GEVAARLIJK. De ruim 40-jarige E. te Wijk bij Duurstede vond in zijn land een pro jectiel. Toen hij dit oorlogstuig eens nader ging onderzoeken kwam het tot explosie. De linkerhand van de man werd zeer ernstig gewond. Mis schien zal hij de hand moeten mis sen. STAKING REIZIGERSVERKEER OP DE HAARLEMMERMEER LIJNEN De Minister van Verkeer en Wa terstaat heeft thans aan de N.V. Ned. Spoorwegen toestemming verleend het reizigersverkeer per trein op de ljjnen AmsterdamAalsmeer en Bo venkerkNieuwersluis met ingang van 3 September a.s. te staken. Na genoemde datum zal dit geheel wor den verzorgd door de N.V. Autobus onderneming Maarse en Kroon te Amsterdam. EEN FOTOVAKSCHOOL IN 'S-GRAVENHAGE B. en W. van 's-Gravenhage heb ben de Raad voorgesteld de noodza kelijkheid uit te spreken van de op richting en instandhouding van een fotovakschool, uitgaande van de stichting „De Nederlandse Fotovak school" gevestigd te 's-Gravenhage. De steeds voortschrijdende ontwik keling op het gebied der fotografie heeft thans een zodanig stadium be reikt dat de bestaande cursussen niet meer kunnen voldoen aan de eisen die aan goed vakonderwijs moeten worden gesteld. De noodzakelijkheid van een volledige dag- en avond school wordt dringend gevoeld. De school zal de gelegenheid moeten bieden tot volledig onderwijs in alle bestaande vakken van fotografie, zo wel in technische als in asthetische en economische zin. Dinsdag tegen middernacht is op de Amersfoortse weg ter hoogte van Nieuw-Milligen een ernstig auto-on geluk gebeurd, dat twee doden, een zwaargewonde en drie minder zwaar gewonden heeft geëist. Door tot nog toe onopgehelderde oorzaak reed een personenauto, gaan de in de richting Apeldoorn en be stuurd door mevrouw B. uit Beek bergen, tegen een boom. Zij zelf kwam er met een lichte hersenschud ding nog betrekkelijk goed af, maar het naast haar gezeten 8-jarig zoontje E. R. B. en mevrouw v. d. B.v. d. P. uit Apeldoorn werden op slag ge dood. Van de drie overige inzittenden kreeg mevrouw A. L. A. B. uit Apel doorn, die uit de wagen werd geslin gerd, een schedelbasisfractuur. Haar 13-jarig zoontje brak een been en liep een lichte hersenschudding op, terwijl de 18-jarige mejuffrouw D. L. uit den Haag er met een lichte hersenschudding af kwam. De vier gewonden werden in het Juliana-ziekenhuis te Apeldoorn op genomen, waarheen ook de stoffelijke overschotten van de twee doden wer den overgebracht. Maandagmiddag klom de 15-jarige zoon van de familie Van Velzen, uit de Achterstraat te Wijk bij Duurste de achter het stuur van een auto, die in de garage van de firma Otten was gestald. Hij schakelde de motor in en schoot plotseling met een geweldige vaart door de houten garagedeuren heen, de Achterstraat dwars over en door de gevel van een woonhuis. In de voorkamer kwam de wagen tot slilstand. Toen de jongen om zich heen keek, mérkte hij, dat hij op be kend terrein was. Hij was zijn ouder lijke woning binnengereden. De ravage was groot De voorgevel was gedeeltelijk ingestort, het meu bilair zwaar beschadigd en ook aan de auto mankeerde een en ander. De jongen zelf kwam er het beste af. Hij hal slechts enkele onbetekenende schrammetjes opgelopen. INZITTENDEN VERONGELUKTE BUS TERUG IN EINDHOVEN Veertien inzittenden van de in Grenoble verongelukte Eindhovense touringcar zijn Dinsdagavond met een extra-bus in Eindhoven aange komen. Twaalf inzittenden die ern stiger verwondingen opliepen moes ten in het ziekenhuis te Grenoble achterblijven. Bij geen van hen be staat echter levensgevaar. MILLIOENSTE „AHOY"- BEZOEKER OP REIS. Vanmorgen vroeg is de Hilver summer Jan Bosselaar, die als mil- lioenste Rotterdam-Ahoy bezocht, samen met zijn verloofde op reis ge gaan naar de Sint Gotthard in Zwit serland, een reis, die het tweetal door het tentoonstellingsbestuur gratis was aangeboden. Uiteindelijk doel is het onherbergzame land, waar een van de voornaamste aders van de Rijn ontspringt, Daar zal de heer Udo de Haes van de Stichting Havenbelangen te Rotterdam een geschenk overhandigen aan de pre sident van Tavetsch. Uit een even eens aan te bieden oorkonde zal blij ken, hoezeer de Rotterdammers zich verbonden weten met het land, van waar het water komt dat langs hun stad stroomt en waaraan de stad haar wereldverkeer dankt. RECORD HARINGVANGST Een van de Duitse restitutietraw lers „Tzonne", die in regeringschar ter voor een LJmuidense rederij vaart, heeft de grootste verse ha ringvangst aangevoerd, die ooit door een Nederlands -schip is binnenge bracht. De trawler kwam namelijk vanmorgen met in totaal 4000 kisten haring aan de afslag. De rederij hing ter gelegenheid van dit succes prompt de vlag uit. Inmiddels zijn deze grote aanvoeren allerminst bevorderlijk voor een lonende prijs van de verse haring. De 4000 kisten van vanmorgen verdwenen dan ook voor bijna de helft naar de vismeelfabrieken, daar de handel er geen hogere prijs dan de door de reders vastgestelde opvangprijs voor wilden betalen. BISSCHOPSWIJDING IN HOORN. Dinsdag 22 Augustus zal te Hoorn door mgr. J. P. Huibers, bisschop van Haarlem, tot bisschop worden ge wijd mgr. Cornelius Bronsveld, apos tolisch vicaris van Tabora, titulair bisschop van Carallia. Mgr. Bronsveld werd te Bussum geboren, doch werd, na het overlij den van zijn ouders, te Hoorn opge voed bij een oom en een tante, In 1932 werd hij tot priester gewijd. Spoedig daarna vertrok hij naar Afrika, waar hij in het district Tan- ganijka in de missie heeft gewerkt. AANTAL RADIODISTRIBUTIE- LUISTERAARS MET 10 PROCENT TERUGGELOPEN. De verhoging van de abonnements gelden voor de radiodistributie tot op het vooroorlogse peil, de verhoging van de aansluitingskosten en de rui mere voorziening van radiotoestel len hebben een aanmerkelijke te ruggang van het aantal „distributie luisteraars" tot gevolg gehad. Bedroeg het aantal luisteraars op 1 Juni jl. 490.458, op 1 Juli was dit cijfer tot 488.412 terugelopen. Dit betekent ruim 10 pet. voor het gehele land. In de provincie Noord-Holland verminderde het aantal met ruim 13 pet., in Zuid-Holland met 6 pet. Politieman-inbreker Er heerst op het ogenblik grote verontwaardiging en teleurstelling in het Rotterdamse politiecorps door het misdadige optreden van de 51- jarige brigadier van pplitie J. H. van het bureau Hoflaan. Deze poli tieman, die reeds meer dan 25 dienst jaren heeft, is gisteravond in zijn wo ning gearresteerd, verdacht van het plegen van inbraken in diensttijd. Kort na zijn aanhouding heeft hij er reeds een tiental bekend. Sinds Januari van dit jaar werd in het Oostelijke stadsdeel geregeld ingebroken en steeds bestond de buit uit geld en sigaretten. Na de inbraak in een brandstof- fenhandel vond met een politiefluit; deze is de dader noodlottig gewor den. Men stelde een onderzoek in en constateerde, dat de fluit aan H. toe behoorde. H. pleegde Zondagavond nog een inbraak bij de Manege aan de Kra- lingsweg, waar hij c.a. twaalf pakjes sigaretten buit maakte. Toen hij gisteravond werd aange houden, vond mer. in zijn woning ook de sigaretten, zodat ontkennen niet mogelijk was. Dc brigadier, die geen vaste ronde had en in uniform vrij op straat dienst kon doen, heeft hiervan schromelijk misbruik ge maakt. Telkens als hij de kans schoon zag verbrak hij een ruit of schoof een raam op en wipte naar binnen om te zien wat er van zijn gading was. Op deze wijze heeft hij, voor zover tot nu toe kon worden nagegaan, zevenhonderd gulden buit gemaakt, behalve de sigaretten. H. is in het hoofdbureau van politie opge sloten. Gouden ondergoed Op Schiphol is door de douane een Amerikaan aangehouden, die onder zijn kleding ajs het ware een tuniek van dunne goudplaatjes droeg. Die vreedzame kurassier had intussen een maliënkolder aan van tien kilo gram gewicht en wat belangrijker was van veertig tot vijftig duizend gulden waarde. De douane-recherche neemt aan, dat het hier een op zich zelf staande smokkelpoging geldt. De Amerikaan heeft zijn gouden inter lock moeten afstaan. JONGEN IN ZWEMBAD VERDRONKEN Het achtjarig jongetje J. W. W. uit de Adm. van Gentstraat te Utrecht is in het zwembad „De Kromme Rijn" verdronken. Het kind maakte deel uit van een groep van 85 kinderen van een ontspaninngsvereniging, die het bad en het speelterrein had ge bruikt. Doordat een meisje bij het verla ten van het speelterrein een enkel had verstuikt en de leiders van de kinderen zich met haar bezighielden, b'eef de gebruikelijke controle, toen de kinderen het water verlieten, ach terwege. Toen even later een zwem mer dook, zag hij de jongen drijven. Hij werd onmiddellijk opgehaald, maar langdurige pogingen om met kunstmatige ademhaling en een zuur stofkoffer de levensgeesten op te wekken, faalden. IN HET GRIJS Door A. HRUSCHKA. (Nadruk verboden). 34) Pardon, ik wilde niet indis creet zijn.... het was maar omdat de zaak toevallig, op het tapijt werd gebracht. Ik heb mij vroeger voor zaken van die aard sterk ge ïnteresseerd en ik vergat waarlijk, dat uw familie bij die treurige zaak betrokken is. Wil 't mij niet kwalijk nemen, mevrouw de gra vin.. 1 Gij behoeft u niet te veront schuldigen, meneer Gundling, ant woordde zij vriendelijk. Wij weten heel goed dat u het met de beste bedoeling deed. Mijn arme man is in de laatste tijd zo nerveus! Tel kens, wanneer die zaak ter sprake kemt, geraakt hij van streek. Trou wens, het was zijn broer en de tragische dood van Demeter gaat hem zeer te harte, in weerwil van de onenigheid, die in de loop der jaren tussen hen was ontstaan en waaraan voornamelijk mijn schoon zuster schuld draagt. Dat de graaf zich de dood van zijn broer sterk heeft aangetrok ken, begrijp ik. Bovendien kwam fnijn man door de dood van zijn broer in een pijnlijke positie. Hij weet dingen, die misschien licht op de zaak zou den laxnnen werpen en Heinrich kan ér niet toe besluiten, daarover te spreken. Materieële bewijzen bezit hij niet, en hij zou zich dus kunnen vergissen. Dat zou dan viel blijken! Ja. Maar het is een zeer deli cate aangelegenheid en de gevol gen zouden niet te berekenen zijn. U begrijpt, meneer Gundling, dat dit alles hem opwindt Gundling knikte en leunde ach terover in zijn tuinstoel. O zeker! antwoordde hij, Trou wens, daar schiet mij een zeer inte ressant geval te binnen, dat ik ja ren geleden in Frankrijk heb mee gemaakt. Ook daar werd een vrouw die alleen in de wereld stond, ver moord, en tegelijkertijd een aristo craat, die naar het scheen, met de dode in generlei betrekking stond Maar dat onderzoek bracht aan 't licht, dat hjj jaren tevoren op het punt had gestaan, met die vrouw in het huwelijk te treden. Intriges hadden hem van haar gescheiden. Zij had nooit opgehouden hem te beminnen, en toen zij, op gevor derde leeftijd gekomen, weer tracht te, zijn aandacht te trekken, werd zij vermoord door haar man, die getuige was van een samenkomst. De moordenaar handelde misschien uit wraak; misschien ook omdat zij op het punt stond, haar vroegere verloofde, die in zware geldelijke moeilijkheden verkeerde, haar ver mogen te gevenzo heel juist weet ik het niet meer De gravin had aandachtig gelui sterd. Een interessant geval! zei zij kalm en beleefd. Zij stond op, glimlachte en ging voort: Ik ga zien, waar Heinrich blijft. Misschien hebt u nog lust om 'n partijtje te schaken, en dat zou hem zeker goed doen. De geleerde keek haar een beetje verbluft na. Nog vóór zij het huis had bereikt, kwam de majoor weer buiten, en juist op dat ogenblik hield een auto stil vóór het tuinpoortje. Een elegante jonge dame stapte uit. Vlug trad zij de tuin binnen. Zij wierp snel een blik op de majoor, maakte een buiging, wendde zich tot de gravin en zeide: Mijn naam is Rita von Sydow. Heb ik de eer, mevrouw de gravin von Grauenstein te spreken? Gravin Sibylle zette een verwon derd gezicht en knikte. De nicht van mijn schoonzus terWat verschaft ons de eer van uw bezoek? vroeg zij erg ner veus. Zij kende Rita enkel van naam en wist evenmin als haar man, welke betrekking tussen Walter en de jonge dame bestond. Freule Rita was zeer opgewon den. Verontschuldig mijn indiscre tie, zeide zij snel. Walter zal u later wel alles uitleggen. Is hij thuis? Mijn zoon is de stad ingegaan en zal waarschijnlijk niet vóór het avondeten terugkomen, antwoordde de majoor, niet minder verbaasd dan zijn vrouw. Mag ik u vragen, wat u van hem verlangt? Misschien kan ik Niet thuis! O! stamelde Rita, die bleek was geworden. Wat moet ik nu doen? Wilt u niet binnenkomen, freule? vroeg mevrouw von Grau enstein. Neenneen, ik mag geen tijd verliezen, anders zou mijn af wezigheid de aandacht trekken. U weet dus niet, waar Walter is? Ik moet hem sprekenHerbert zoekt hem in het koffiehuis. Denkt u, dat hij daar is? Mogelijk.... Maar hij wilde nog elders een bezoek brengen. Als het maar niet te laat is! Te laat? Wat moet dat beteke nen? Waarom te laat? Te laat voorde vlucht Ach, ja,u weet nog niets. Men wil Walter gevangen nemen.... hij wordt verdacht van de dubbele moord op zijn oom en op die me vrouw Walker. Dat is natuurlijk onzin, maar de werkvrouw van de weduwe Walker, een zekere vrouw Branders, heeft hem vanmorgen op een haar voorgelegde foto her kend als de persoon, welke haar die avond geld had gegeven. Daar uit maakt men op.... Begrijpt u nu, dat hij de vlucht moet nemen? De majoor keek het meisje vra gend aan. Neen, antwoordde hij. Ik be grijp er niets van. De verdenking is zo dwaas, dat zij de lachlust zou kunnen prikkelen. Hoe kan dat waar zyn? Hij kan noch op die dag, noch op een andere in die .streek zijn geweest! Rita von Sydow kleurde sterk. Als om hulp zoekend vestigde zy haar blik op mevrouw von Grau enstein, wier hand zij werktuige lijk greep. En langzaam sprak zij toen: Tochhij is er geweest, en dat zou hem nu in het verderf kunnen storten. Wij beminnen el kaar sinds lang. Vergeef mij, dat ik u verdriet veroorzaak, hoewel het mijn oprecht verlangen was, u gelukkig te maken. Walter is in 't park van Grauenegg bij mij ge weest. Gedurende de zomer had den wij maandenlang geen gelegen heid gevonden om elkaar te zien. Wij verkeerden in een hachelijke positie, want mijn tante drong er iedere dag op aan, dat ik mij offi cieel zou verloven met Herbert! Wij zagen geen ander middel om om eindelijk eens mondeling over de toekomst en over de stand van zaken te spreken, dan Walter's hei melijke komst naar Grauenegg Geloof mij 'n blijde ontmoeting was het niet! Het was toen reeds enigermate een afscheid voor altijd. Arm als we beiden zijn, zagen we geen andere uitweg, dan het opge ven van onze plannen En dat smartelijk half uur dreigt nu hem in het verderf te storten! (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 6