P PARIJS 12 bekwame Fantasie Dekenwevers IANO Pelfenburg van 1793 Zielzorg voor een volk van koppensnellers mensen-eters en Jixwte Q,aCf Kunstgebitten Marinus Brinks 31 Juli 1 en 2 Aug. R0EL0FARENDSVEEN DIT IS LEIDEN' „DE HEILIGE PASTOOR VAN ARS" Net Persoon DE LA COURT Café-Restaurant „Zomerzorg", Leiden MAANDAG 3 JULI 1950 DE LEIDSE COURANT EERSTE BLAD - PAGINA 4 De taak van Nederland in Nieuw-Guinea Missie-boot op Juliana-rivier (Van onze speciale verslaggever). TILBURG, 1 Juli. „Het is onjuist te beweren, dat Ne derland nooit iets bijzonders heeft gedaan voor Nieuw Guinea. Welis waar minder dan op Java of Suma tra, omdat die beter in het bereik liggen, maar toch zoveel, dat missie en zending vat op het volk hebben gekregen". Zo vertelt ons pater C. Meuwese, de eerste, die zich heeft be zig gehouden met de Doodskopstam- men op Nederlands Nieuw Guinea en die onlangs op Soestdijk is ont vangen om koningin Juliana te ver tellen van het groeiende beschavings werk en H.M. mee te delen, dat hij de rivier, die hij er heeft ontdekt, de naam van Koningin Juliana heeft geschonken. Met de actuele vraag: „Heeft Ne derland een roeping te vervullen in Nieuw Guinea?", had pater Meuwe se een drukbezochte persconferen tie belegd, begrijpelijk na de jong ste verklaring van minister Van Maarseveen en het commentaar daar op in „De Nieuwsgier" van Indo nesië. Uitdrukkelijk heeft pater Meuwese meegedeeld, dat hij zich zeker niet zou bewegen in de politieke sfeer, maar wel in de sfeer van zielzorg voor een volk van koppensnellers en menseneters. Hij zou het prachtig vinden, wanneer Nieuw Guinea door samenwerking van beide Unie-part ners en boven-op zou kunnen wor den geholpen en dat beiden de vol ledige zorg op zich konden nemen. Dat wil zeggen: Nederland levert het intellect, Indonesië de lagere krach ten, zowel voor school als ziekenver pleging. Op de vraag, of Indonesië de zorg eventueel alleen op zich zou kunnen nemen, antwoordde pater Meuwese, dat deze nieuwe republiek de han den te vol heeft, ook financieel, om zich doeltreffend met Nieuw Gui nea te kunnen bemoeien. Daarbij komt, dat Nederland betere krach ten bezit om dit gebied te leiden, dan Indonesië. Moeilijkheden bij missie en emigratie. Wel gedurende een kwart eeuw zijn missie en zending beide on derdrukt, zoodat ze in Nieuw-Guinea weinig of niets konden bereiken. Sindsdien is de toestand verbeterd en onze regering laat alle vrijheid voor de kerstening. Belangrijk ook is de goede verstandhouding tussen missie en zending, hetgeen natuurlijk ook ligt aan de personen die wer den uitgezonden. Natuurlijk blijven er tal van weerstanden te overwin nen, hetgeen verklaarbaar is als men weet welk een wildernis dit uitge strekte gebied nog is. Interessante dingen kan men daarover lezen in het nieuwe boek van de paters Ver- schuere en Meuwese, niet slechts missionarisen, maar ook woudlopers en rimboetrappers. Is dit land ook geschikt voor emi gratie van Nederland uit? Een mis sionaris gaat nu eenmaal uit verhe vener doel de rimboe in dan de leek, ook al dwingt dezen de economische nood. Deze gedachte moet pater Meuwese wel hebben beheerst, toen hij meedeelde, dat emigratie, al thans naar Zuid Nieuw Guinea, niet is aan te raden, tenzij op grote voet. Want de eenling zal in dit land van modder niet veel kunnen uitrichten; slechts een uitgebreide nederzetting zou de bodem kunnen geschikt ma ken voor rijstcultuur. Maar onze boeren kennen daar niets van. Het klimaat kan men niet on-overkomen- lijk achten. Het begon in de thuishaven.... Het moeizame werk van pater Meuwese heeft de jongelui van het Sint Odulphus-lyceum met hulp van de Tilburgse bevolking er toe ge bracht, een grote motorboot te laten maken, waarmee de missionaris de Koningin Juliana-rivier kan beva ren. Een indrukwekkende stoet van autoriteiten, met de fameuze drum band van de Arnhemse katholieke verkenners voorop, is ten overstaan van een zeer talrijk publiek naar de haven getogen, waar de nieuwe boot voer de inzegening door de missie bisschop mgr. J. Vrakking werd ge meerd. Uit naam van het gemeente bestuur heeft wethouder L. Jans- sens herinnerd aan de missiegeest, die in Tilburg steeds vaardig is, te. beginnen met Petrus Donders, de textielarbeider, die als missionaris eerbiedwaardig werd. Daarna wer den de sleutels van de boot overhan digd tezamen met een gift van 4000. Missionarissen als taal kenners. In dit feestelijk samenzijn hebben we ook getroffen pater H. Geurtjens, die vele tientallen jaren op Nieuw- Guinea heeft vertoefd en drs. J. Boe laars, promovendus op de 24 ver schillende talen en dialecten op Nieuw-Guinea, zoals die destijds door pater Drabbe werden vastge legd. Op taalkundig gebied hebben beiden hun sporen wel verdiend, ook met betrekking tot de ethnografie. Zij hebben ons daarvan een enkel staaltje gegeven en getoond, hoe tal van taalkundige vormen in een enkel woord kunnen worden gevangen. Pater Geurtjes nam daartoe de vol gende vraag rond het woord Maroe als voorbeeld: maksabombindiep (Willen wij weer eens naar zijn tuin gaan kijken?) De ontleding van dit enkele woord, waarin dus een gehele zin ligt be sloten, is aldus: de m (van mak) geeft de toe komst aan en de k is de eerste persoon sab is de vragende wijs en omb geeft een betrekking aan de i duidt op een herhaling de e is een meervoudsvorms en de p aan het slot wederom een herhaling. Pater Drabbe schreef eens van een enkel werkwoord alle vormen onder elkaar; hij had vijf meter papier no dig! Alleen voor het werkwoord „dragen" heeft men destijds niet minder dan dertig variaties ontdekt, telkens in andere betekenis. Ondanks al die verscheidenheid heeft de heer Van Hasselt een spraakkunst uit het land van de Papoea's geschreven. Dominee Van Balen en prof. Held stelden een woordenboek samen. Zo ziet men, dat missionarissen ook buiten het werk van zielzorg in staat zijn, een maatschappelijke taak te vervullen, die hen maakt tot cultuur dragers van uitzonderlijke orde. Het katholieke volk in Nederland moet dar nimmer aflatende belangstelling voor bezitten. BINNENLAND Een zeer goede bekende van politie en justitie, zowel in ons land als buiten onze grenzen, heeft zich uit het actieve leven teruggetrok ken, n.l. de politie- en justitiedes- kundige dr. C. J. van Ledden Hul sebosch, die op 73-jarige leeftijd rust gaat nemen. Op het terrein van Van Son's Inktfabrieken te Hilversum is giste ren de zeventienjarige Jac. Boom uit Kortenhoef door een zware vrachtwagen overreden. Hij was vrij wel op slag dood. Koningin-moeder Elisabeth van België zal hedenmiddag de uitvoe ring van Bachs Hohe Messe in de Grote Kerk te Naarden door de Ned Bachvereniging, bijwonen. Binnen afzienbare tijd is de be noeming te verwachten van mr J. J. B. Bosch Ridder van Rosenthal, thans Ned. gezant te Bern, tot onze gezant bij het Deense hof. De laat ste Nederlandse gezant te Kopenha gen was wijlen jhr W. F. van Len- nep. In het bisschoppelijk museum te Haarlem wordt morgen een ten toonstelling van kerksieraden ge opend. Deze tentoonstelling die tot en met Dinsdag geopend blijft, is gratis toegankelijk. De gemeenteraad van Zaandam besloot, dat iemand een vergunning moet hebben om in de kom van de gemeente meer dan drie honden of katten te houden. Wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd gaat mr A. M. Engels, raadsadviseur en hoofd van de afd. Arbeidersbescherming van het departement van Sociale Zaken, met 1 Juli het am'btelijke le ven vaarwel zeggen. Het eerste deel van het Zuider zee-museum in Enkhuizen is Zater dagmiddag onder grote belangstel ling uit alle delen van het land ge opend. Plannen voor het tweede en derde deel liggen, gereed. Het wach ten is nog slechts op een spoedige, gunstige beslissing van de minister. dotje JjeiVC EN DE WENSHANDSCHOENEN 6. Een krassend geluid- Ootje Teur deed de deur van de hut zo goed en zo kwaad als dat ging dicht, pak te een van de schoppen, die in de hoek tegen de muur stonden, stapte in het gat in de grind en begon ener giek te graven. „Ik denk, dat het een paar hon derd jaar geleden is, dat die cshat hier begraven werd!" dacht hij ver der- „Waarschijnlijk door een gene raal, die ergens buit had behaald maar die toen weer verder moest met zijn veldslagHij was nu al zo ver met het graven gevorderd, dat hij tot zijn schouders in het gat stond, maar nog steeds was er van een kist met gouden munten geen spoor te bekennen. „Het wil nog niet hard met de schatgraverij", meende Ootje. „Ik denk dat ik er maar mee ophoud Misschien was het toch wel voor een telefoon of gas of waterleiding. Enfin, ik heb het er lekker warm van gekregen. En nat ben ik ook niet meer!" Mar toen stootte zijn spade op iets hards. Het gaf een krassend geluid, als van metaal op metaal. „Kijk!" riep hij verheugd. „Daar zie je maar weer, dat geduld wordt beloond! Dat is natuurlijk de zwaar met ijzer beslagen kist, waar de ge neraal. Hij begon al fantaserend de grond rondom het voorwerp met zijn vin gers los te halen en was geweldig benieuwd. Op een zandzuigbedrijf te West laren is een arbeider in een onge veer 25 meter diepe kolk geraakt, waaruit zand wordt gezogen. K., die niet kon zwemmen, zonk en ver dronk. Zijn stoffelijk overschot is nog niet gevonden. Rechercheurs van de Haarlem se politie, bijgestaan door Amster damse collega's, hebben gistermor gen om vijf uur in de binnenstad van Amsterdam de 28-jarige inbre ker J. T. C. uit Beverwijk, die Maan dag j.l. uit het Haarlemse politiebu reau ontsnapte, opnieuw gearres teerd. Een dertigjarige boerendochter te Assenraay, die bezig was enkele melkbussen in een waterput te han gen, is voorover in de put gestort. Toen men het ongeluk ontdekte, was zij al overleden. Op de grens van Brandwijk en Bleskensgraaf is een touringcar met 45 inzittenden op een smalle weg in de Graafstroom terecht gekomen. Een 72-jarige inzittende uit Rotter dam kwam bij het ongeluk om het leven. Een cafébezoeker deed bij de Vlissingse politie aangifte, dat zijn portefeuille met een inhoud van enkele honderden guldens was gerold. Bij onderzoek bK?ek, dat zijn vrouw voor alle zekerheid de porte feuille maar uit zijn zak had gehaald, voordat manlief vertrok. De Maria-omgang te den Bosch zal op 9 Juli worden gehouden. In de ondergrondse werken van de mijn Julia te Eygelshoven is Za terdagmorgen de 36-jarige arbeider E. Arkenbosch uit Kerkrade door verstikking om het leven gekomen. had zich in een afgesloten gedeel te van de mijn begeven dat niet Wordt geventileerd. De Cruquins-hoeve in de Haar lemmermeer nabij Heemstede is aangekocht door Chr. Ver. voor de verpleging van lijders aan vallende ziekte. Er zal op dit bijna 48 ha gro te terrein een aantal paviljoens wor den gebouwd, waarin ongeveer 600 patiënten kunnen worden opgeno men. Op het bedrijf zal een aantal patiënten in de landbouw werkzaam kunnen zijn. BUITENLAND. De Zwitserse componist Emile Jacques Dalcroze, die als eerste ver band legde tussen muzikaal rhythme en gymnastiek, is in de leeftijd van bijna 85 jaar te Genève overleden. Zondagmiddag zijn aanhangers van de Iraakse religieuze leider Kasjani voor het parlementsgebouw te Teheran slaags geraakt met aan hangers van de nieuwe minister president Razmara. Talrijke perso nen, die tegen Tazmara betoogden, werden met sabelhouwen uiteen ge dreven. Een twintigtal personen werd gewond. De pijpleiding voor de olie van Texas naar de Amerikaanse Noord- Oostkust, die meer dan 2.000 km lang is, is Zaterdag in de buurt van Bealjisville in de lucht gevlogen. Er zijn geen slachtoffers. Het is de tweede maal in minder dan een half jaar dat de leiding aldaar ontploft. Zaterdagnacht hebben dieven zich in de kathedraal van Exeter meester gemaakt van een zilveren kruis met diamanten, dat 1,50 hoog is en meer dan 50 kg. weegt. Het kruis werd Zondagochtend terugge vonden in een veld op 22 km afstand van de stad, echter ontdaan van de edelstenen, waarvan de waarde op 200.000 gulden wordt geschat. In een grot op het eiland Le- vanzo, ten Westen van Sicilië, zijn rotstekeningen ontdekt, die 10 a 20.000 jaar oud zouden zijn. De te keningen stellen dansende mensen of dieren voor. Hét zouden de oud ste rotstekeningen zijn, die ooit in Italië zijn ontdekt. Aetherklanken DINSDAG. HILVERSUM I 402 M. 7.00 AVRO, 7.50 VPRO, 8.00-24.00 AVRO. 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.50 Dag opening. 8.00 Nieuws en weerber. 15 Gram. 8.55 Voor de vrouw. 9.00 Gram. 9.30 Waterstanden. 9.35 Gram 10.00 Morgenwijtding. 10.15 Gram. 10.50 Voor de kinderen. 11.00 Radio volksuniversiteit. 11.30 Voor de zieken. 12.00 Alt en orgel. 12.20 Voor het platteland. 12.30 Toespraak door H M. Koningin Juliana. 12.50 Gram. 13.00 Nieuws en mededelin gen. 13.15 Financieel overzicht. 13.25 Gram. 13.50 Moeders zesdaagse. 14.00 Piano voordracht en causerie. 14.45 Gram. 16.30 Voor de jeugd. 17.30 Dansmuziek.. 18.00 Nieuws. 18.15 Reportage. 18.30 Radio volksuniversitei. 19.00 Fanfare orkest. 19.25 „Paris vous par- le." 19.30 Pianovoordracht. 20.00 Nieuws. 20.05 Toespraak door H. M. Koningin Juliana. 20.25 Metropole orkest. 21.00 Musette-orkest. 21.30 „Honderd jaar Provinciale Wet," causerie. 21.45 Orkestconcert. 22.15 Buitenlands overzicht. 22.30 Kamer- 7.0i0 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnas tiek. 7.30 Gram. 7.45 Morgengebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram. 8.55 Hoog mis. 10.15 Omroeporkest en solist. 11.00 Voor de vrouw. 11.30 Gram. 11.35 „Lichtbaken." 12.00 Angelus. 12.03 Gram. 12.30 Toespraak door H. M. Koningin Juliana. 12.50 Gram. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws, mededelingen en Katholiek nieuws. 13.20 Lunchconcert. 14.00 „Ja, zo was 't...," klankbeeld. 15.00 Gram. 18.00 Voor de zieken. 16.30 Zieken- lof. 17.00 Voor de jeugd. 17.45 Re geringsuitzending. 18.00 Amuse mentsorkest. 18.20 Sportpraaitje. 18.30 Voor de strijdkrachten. 19.00 Nieuws. 19.15 Actualiteiten. 19.25 „Dit is leven," causerie. 19.40 Gram 19.45 Voor jonge mensen 20.00 Nieuws. 20.05 Toespraak door H. M. Koningin Juliana. 20.15 Provincie parade 21.00 Kamerorkest en so listen. 21.25 Reisbeschrijving. 21.40 Pianov oor dracht. 22.10 Politiekapel. 22.40 Godsdienstige causerie en avondgebed. 23.00 Nieuws. 23.15- 24.00 Gram. t Heden overleed tot onze diepe droef heid. na een langdurig doch geduldig gedra gen liiden. voorzien van de HH. Sacramenten der Stervenden. onze geliefde Zuster. Behuwd zuster en Tante. Mej. Weduwe van P. J. v. d. POEL eerder Weduwe van TH. JUFFERMANS in de gezegende ouder dom van 80 jaar. Namens de familie G. H. Castelein Oegstgeest. 2 Juli 1950. „Huize Duinzicht". De H. Uitvaartdienst zal gehouden worden op Woensdag 5 Juli a.s. in de kapel van ..Huize Duinzicht" om 8.30 uur. waarna de begrafenis om 10 uur 00 het R.K. Kerkhof te Oegstgeest. Enige en algemene kennisgeving. In plaats van kaarten. Heden nam O. L. Heer tot zich door een nood lottig ongeval, ons in nig geliefd kindje en zusje HENNY in de jeugdige leeftijd van bijna 7 jaar. 5223 Haar diepbedroefde Ouders J. J. van Kordelaar J. D. van Kordelaar van der Peet Broertje en Zusjes. Leiden. 2 Juli 1950. Leliestraat 10. De gezongen H. Mis van Requiem zal gehouden worden in de Parochie kerk van de H- Petrus op Donderdag 6 Juli te 8 uur, waarna de be grafenis vanuit de kerk te 10 uur op het R. K. Kerkhof. Rozenkransbidden Dins dagavond 7.30 uur in de rouwkapel van het St. Elizabeth Ziekenhuis en Woensdagavond in de kerk te 8.30 uur. Verzoeke geen bezoek. Tot onze grote droef heid overleed zacht en kalm. na een geduldig gedragen ziekte, meer malen voorzien van de HjH. Sacramenten der Stervenden, mi.jn lieve "Vrouw en onze lieve, zorgzame Moeder. Be huwd- en Grootmoeder PETRONELLA MARIA THEODORA VAN DER MEER Echtgenote van ARNOLDUS JOHANNES PANNEBAKKER Hazerswoude: A. J. A- Pannebakker W. M. van der Poel Pannebakker M. J. van der Poel B. A. F. Pannebakker M. J. M. Panne- bakker-Uoogeveen A. Pannebakker Voorburg: M. W. Bontje— Pannebakker W. B. Bontje Den Haag: C. van Niekerk Pannebakker C. L. van Niekerk Hazerswoude: F. Pannebakker A. M. W. Panne bakkerVerbakei Voorhout: M. E. van Reisen Pannebakker J. C. M- van Reisen en kleinkinderen. Hazerswoude. 1 Juli '50. De plechtige Uitvaart zal plaats hebben op Woensdag 5 Juli te 9.30 uur in de Parochiekerk van de H.H. Engelbe waarders te Hazerswou de. Dorp. waarna de begrafenis in het Fa miliegraf. op het R.K. Kerkhof aldaar. Rozenkransbidden Maandag- en Dinsdag avond te 7.30 uur in de Parochiekerk. 5217 Academicus zoekt liefst ongemeubileerde zit ten) slaapkamer in Leiden of omgeving (Katwijk of Noordwijk) met of zonder pension, liefst met gebruik van telefoon en badkamer. Br. onder no. 8734 bureau van dit blad. AMERIKAANS PLASTIC met volledige garantie. Levering eventueel direct Betaling in overleg. Omzetten van niet-passend gebit in een dag gereed. Spreekuur van 9 tot 4 uur, tevens Maandag, Woens dag- en Vrijdagavond van 78 uur. Hogewoerd 88a, Leiden Telefoon 23970 Onze winkels zijn DINSDAG 4 JULI wegens huwelijk GESLOTEN Steenstraat 5 en 9 Breestraat 169 1e Binnenvestgr. 1 en 2 Per luxe Pullman-car. Dag tocht door Parijs met be zoek aan alle bezienswaar digheden. Bezoek aan Versailles Prijs voor katholieke introducé's f 72.50. Leden genieten reductie. Aanmelden tot en met Zaterdag 8 Juli: Boekhan del: DE SLEUTELSTAD. Breestraat 123. 5212 Betaling aldaar. NED. KATH. REISVER. Adverteert in dit blad heeft plaatsing voor Aanbieding: fabriek Vestestraat Dinsdag 4 Juli a.s. van 13.3014.15 uur geven wij in een zaal van Hotel v. d. Geest, Langeweg 2 te Roelof- arendsveen; gratis inlichtingen over het PIJNLOOS trekken van slechte tanden in EVIPANSLAAP en plaatsen van een Amerikaans Plastic Kunstgebit DIRECT NA HET TREKKEN. N. I. T., De Perponcherstraat 108 - Den Haag door L. C: J. ROOZEN Prijs gebrocheerd f3.75. Gebonden f4.50 Een boeiende levensschets van Henri Ghéon Uit het Frans vertaald door Tanulo Prijs gebrocheerd f2.25 Franco per post f2.40 UITGAVE N.V. DE LEIDSCHE COURANT PAPENGRACHT, LEIDEN Er kan geplaatst worden voor het smeerstation. bij Garage van der Pijl. te Stomp wijk. 5224 <2? Openlijk dank aan God 00 voorspraak van de H. Maagd Maria en H. Anto- nius voor het welslagen van een examen. 8737 TT Gratis regenscherm bij Kinderwagen vernieu wing. Poppen Wandelwa- aen. Bel 21248. Reizigers- bezoek. vrijblijvend. 20 korting heeft U zonder winkeliers bemiddeling. Zendt naar de fabriek uw kinderwagen. Kappen over tïekken. spuiten, chromen, veil Kinderwagen bedrijf Uiterstegracht 14 Leiden. Kajuit-jacht. BI. Mah. S. sp. 8.25 x 2.25 x 1.10. 4 sl.pl.. geheel compl. en in pr- staat ook in ruil voor motorkruiser of woonschip. Tel. 26323. Naaimachine defect? Reparatie direct bij u aan huis. onder garantie. geen vervoer, niet wachten en geringe kosten. J. B. H. Schoots. Riinsburgerweg 29B. Leiden. Tel- 26664. 3? Net meisje gevraagd voor hulp in de huishou ding bij N. J. Verklei. Bak- kersteeg hoek Schoolstraat Voorschoten. 5213 Fraaie originele kruissn. piano ond. voll. garantie f790.- I w. BREESTRAAT 109 KLEERMAKER BREESTRAAT 71 LEIDEN GESLOTEN TOT 12 JULI wegens inkopen in Engeland voor Najaar t/o Station Yanaf 1 Juli het bekende ensemble BAKKER OTERO met de zanger ROBERT DE ROO Iedere Maandag DANNY MULLER Geen Muziekloze dag Bar geopend tot des nachts 2 uur GEVRAAGD EEN NET MEISJE voor dag of dag en nacht, zelfstandig kunnende wer ken van goede getuigen voorzien. Tevens gevraagd SLAGERSLEERLING of halfwas bij W. Oudshoorn, Morsweg 40. Leiden. 5226 VERLOREN Wil de heer. die gisteren avond het gouden polshor loge (gedachtenis) op de 's-Gravendamseweg tussen VoorhoutNoordwijker- hout opraapte, zich ver voegen bii J. van Steijn. Hem wacht een goede be loning. Herenstraat no. 3. Voorhout. 5218 LOONSTATEN (nieuw model) 5 ct. per stuk VERZAMELLOONSTATEN 12 ct. per stuk Verkrijgbaar N.V. De Leidsche Courant Papengracht 32-34

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 4