2)e CeicbeSoii^nt
De
onafhankelijkheid der
Zuid Molukken
De prijs voor een Amerikaanse
zakenman
Vandaag beginnen de
besprekingen
De„Lorelei" blijft
Jachtgeweren
voor W. Duitsers
Hopeloos
verdeeld
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 20 JUNI 1950
41ste JAARGANG No. 12007
Vandaag 4 uur in
de Klokkenzaal te
Parijs
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct, p. mm. Telefoontjes f 1.50
HET IJZER
IS HEET
1JISTORISCHE DAGEN en histori-
**sche uren zijn er in onze tijd bij
de vleet te vinden. Onze aan veran
deringen zo rijke tijd kan elk ogen
blik een uur aanwijzen, waarop weer
iets nieuws op stapel wordt gezet, dat
van grote waarde belooft te worden
voor de historie. Men moet er niet te
veel van spreken.
Maar als vanmiddag de klok in de
klokkenzaal van het Quai d'Orsay te
Parijs 4 uur slaat begint er een be
spreking, waarbij er voor West-Euro
pa toch wel heel wat op het spel
staat, zodat we weer voorzichtig aan
een werkelijk historisch uur gaan
denken.
Het plan-Schuman, dat onze lezers
kennen, heeft vele aspecten; het
heeft er vele van gemeen met an
dere plannen, die alle de economi
sche welvaart van West-Europa op
het oog hebben. Maar in één opzicht
onderscheidt het zich toch van de an
dere en dat is de politieke strekking.
Het is nl. opgezet om een einde te
maken aan de traditionele vijand
schap tussen Frankrijk en Duitsland,
een kern-probleem van West-Europa.
Het is dan ook geen wonder, dat de
Fransen aan dit aspect van het Schu-
man-plan buitengewoon veel waarde
hechten, zozeer zelfs, dat zij over
economische bezwaren gemakkelijk
heen stappen en in 't bijzonder wei
nig oog hebben voor economische
bezwaren van ander landen, die mee
willen doen.
In dit opzicht bezien is het plan-
Stikker een rivaal van het Schuman-
plan, want het legt de nadruk op de
economische samenwerking en bo
vendien in groter verband dan Schu-
man doet. Gaat men deze twee plan
nen combineren, dan krijgt men een
uitgestrekt geheel, dat langdurig pas
sen en meten noodzakelijk maakt,
met alle consequenties van dien.
Zoals de nlogelijkheid van vertra
ging, het gevaar van struikelen op
een onderdeel, enz.
Wij willen niet vooruit lopen op de
resultaten van de thans begonnen
Parijse conferentie, doch er slechts
op wijzen, dat indien te Parijs niet
'anders bereikt zou worden dan alleen
een samengaan van Frankrijk en
Duitsland op het beperkt gebied van
de Frans-Duitse steenkool- en staal
industrie, er enorm veel gewonnen
zou zijn. De oplossing van dit sleu
tel-probleem zou nu West-Europa de
weg openen vor wel verder gaan
de stappen op de weg naar de West-
Europese integratie.
Wordt er meer bereikt, dan....
des te beter!
Het ogenblik is thans bijzonder
gunstig, ook voor verder strekkende
plannen.
Geschrokken door de reactie op het
manifest van de Labourpartij heeft
Engeland zich bezonnen op de rol,
welke het te spelen heeft ten opzich
te van Europa. De tijd van het
„splendid isolation" is voorbij en er is
de* laatste dagen meer kans dan ooit,
dat de Engelse regering bijdraait.
Ook hier zal veel afhangen van de
loop, welke de Parijse besprekingen
nemen.
In België is eveneens de laatste
dagen een gunstiger stemming ont
staan, doordat de bezwaren der Bel
gen tegen de Europese betalingsunie
zijn weggenomen.
De sfeer is dus niet ongunstig voor
Parijs en men moet het ijzer smeden
als het heet is.
NED. BOTER NAAR BELGIë.
Het Belgische ministerie van Land
bouw heeft medegedeeld, dat de in
voer van Nederlandse boter opnieuw
wordt toegelaten tegen betaling, bij
het afleveren der invoervergunning,
van het speciaal recht van 18 franc
per kilogram.
KONINKLIJKE ROMANCE IN
LONDEN. De Deense ambassade
in Londen heeft de verloving bekend
gemaakt van de 30-jarige prins
Georg van Denemarken, Deens mi
litair attaché in Londen, en gravin
Anne Anson, oud 32 jaar en nicht
van koningin Elizabeth.
Gravin Anson en prins Georg op
een bank in Cadogan Square Gar
dens te Londen.
DAMSTAD IN VOGELVLUCHT.
Verschrikt keken de poorters en
poorteressen van Damstad omhoog
toen een enorme vogel met veel ge
daas kwam overvliegen. Zij konden
niet weten, dat het een vliegtuig
was, dé uitvinding uit later eeuwen,
die luchtopnamen kwam maken van
dit oude stadje op de Dam, verrezen
ter gelegenheid van het 500-jarige
bestaan van de Kalverstraat als win
kelstraat.
Luchtopname A.N.P. Foto/Gff-ms
Commissie erkent liet recht
FEN COMMISSIE uit de Ned. Vereniging van Internationaal Recht,
bestaande uit de leden prof. dr. J. K. W. Verzijl, voorzitter, mr. K.
van Rijckevorsel, mr. W. F. A van Haersolte en mr J. J. de Lint komt
in een praeadvies tot de conclusie, dat de Republiek Zuid-Molukken te
recht de onafhankelijkheid heeft uitgeroepen en gerechtigd is die onaf
hankelijkheid tegenover iedereen te handhaven.
De commissie is van oordeel, dat de Republiek der V.S.I. en het Ko
ninkrijk der Nederlanden verplicht zijn tot erkening van de bevoegdheid
van de Republiek Zuid-Molukken o m in volle vrijheid te onderhandelen
omtrent haar speciale verhouding tot die beide staten.
De commissie-Verzijl grondt haar,
conclusie o.m. op de overweging, dat
de Ambonese bevolking, die de
Zuid-Molukken bewoont, de bevol
king is van een gebied als wordt be
doeld in art. 2 van de Ronde-Tafel
overeenkomst. Zij had het recht om
zich tot een afzonderlijke deelstaat
te vormen en daarna de definitieve
constitutie der V.S.I. wel of niet te
aanvaarden. Het krachtens de Ron
de-Tafelovereenkomst aan de Am
bonese bevolking toekomende zelf
beschikkingsrecht kon, aldus de
commissie, niet meer op de in art. 2
omschreven wijze worden uitge
oefend, daar het beroep, dat de re
gering van de deelstaat Oost-Indone-
sië herhaaldelijk op de V.S.I., op Ne
derland en op de Unci heeft gedaan
om art. 2 toe te passen, werd afge
wezen of ter zijde gelegd. De onmo
gelijkheid het zelfbeschikkingsrecht
uit te oefenen werd bovendien be
vestigd door het besluit van de rege
ring der V.S.I. tot opheffing van de
federale structuur dezer republiek,
hoewel deze internationaal rechte
lijk (bij de Ronde-Tafelovereen
komsten) was vastgelegd. Daarom
heeft de Zuid-Molukkenraad, als
vertegenwoordigend lichaam van de
Ambonese bevolking, terecht eigen
machtig het zelfbeschikkingsrecht
verwezenlijkt. In de nationale
rechtsorde is eigenrichting welis
waar ongeoorloofd, althans in het
privaatrecht, maar zodanig verbod
geldt allerminst in de nog onvolko
men, niet door rechterlijke dwang
middelen beschermde internationale
rechtsorde, aldus de commissie.
De kwestie van de rechtstoestand
der Zuid-Molukken was aan de Ned.
Ver. voor Internationaal Recht
voorgelegd door dr. Nikujuluw, ver
tegenwoordiger der Zuid-Molukken
in Nederland. De vereniging zal op
haar op 24 Juni a.s. te Rotterdam te
houden vergadering het praeadvies
behandelen.
De Nikujuluw heeft Zaterdag te
legrafisch bij de Ver. Naties te Lake
Succes geprotesteerd tegen de schen
ding van de doeleinden der Ver. Na
ties door Djokja, doordat niet wordt
toegestaan, dat er goederen naar
Ambon worden gezonden.
„Lloyds" verneemt, dat het Britse
schip „Lake Chilliwack" heeft ge
meld, dat het ruim zevenduizend ton
metende Engelse vaartuig „Indian
Enterprise" in de Rode Zee, ter hoog
te van de kust van Saoedi-Arabië, is
gezonken, nadat zich een ontploffing
aan boord had voorgedaan. Een on
bekend gebleven schip heeft het ge
deelte der Rode Zee, waar de
scheepsramp plaats vond, afgezocht;
een overlevende is opgepikt. Het
schip zette een motorboot uit en
zocht de zee met zoeklichten af.
Geen spoor van de „Indian Enter
prise" werd echter meer aangetrof
fen.
Volgens het Argentijnse blad „De-
mocracia" is enkele dagen geleden
op Luis Batlle Berres, de president
van Urugay, een aanslag gepleegd.
Het blad beroept zich op „zeer be
trouwbare bron", volgens welke een
persoon van dichtbij vijf maal op de
president vuurde ,toen deze in ge
zelschap was van zijn echtgenote en
de vrouw van „een Latijns-Ameri
kaanse ambassadeur". De motieven
voor de aanslag waren persoonlijk,
niet politiek, aldus het blad. „Met
het oog op de intieme achtergrond
van deze aanslag zal de ware toe
dracht waarschijnlijk nooit in het
openbaar opgehelderd worden".
De president werd onmiddellijk
naar het ziekenhuis vervoerd, doch
was niet ernstig gewond en zal bin
nenkort zijn werkzaamheden kunnen
hervatten, aldus „Democracia".
Waarvoor Hongarije Vogeler losliet
I TIT BETROUWBARE BRON is vernomen ,dat de Amerikaanse regering
zich bereid heeft verklaard drie zware eisen van de Hongaarse rege
ring waarbij de uitlevering van de kroon van de Heilige Stefanus
aan de Hnogaarse communisten in te willigen om de invrijheidstel
ling van de Amerikaanse zakenman Robert Vogeler te verkrijgen. Vo
geler is op 24 Februari jongstleden door het volksgerechtshof van Boe
dapest wegens „spionnage en economische sabotage" tot 15 jaar veroor
deeld. Vogeler wordt binnen enkele dagen in Weenen, waar zijn echt
genote en zijn twee zoontjes wonen, verwacht.
Volgens zegslieden in Londen zul
len de Verenigde Staten in ruil voor
Vogeler:
1. Aan Hongarije permissie geven
de consulaten in de Verenigde Staten,
die na het proces op Amerikaans be
vel gesloten werden, weer te openen.
2. De herstelbetalingen vrij geven,
die Hongarije van Duitsland heeft
geëist en de zich nog steeds in Duits
land bevindende kroonjuwelen, waar
onder de historische kroon van de
Heilige Stefanus, uitleveren.
3. Het verbod van het Amerikaan
se ministerie van buitenlandse zaken
voor reizen naar Hongarije intrek
ken.
De Britse autoriteiten in Boedapest
onderhandelen momenteel over de
losprijs voor de Britse zakenman Ed
gar Sanders, die wegens „spionnage"
tegelijk met Vogeler tot 13 jaar is
veroordeeld. Waarschijnlijk zal San
ders kort na Vogeler worden vrijge
laten.
In officiële Amerikaanse en Brit
se kringen is men niet verheugd over
het uitlekken van de berichten over
de onderhandelingen. In Wenen heb
ben Britse en Amerikaanse functio-
narissen gezegd, dat dit zeer schade
lijk zou kunnen zijn.
Mevrouw Vogeler is op de hoogte
gesteld van het nieuws, dat haar
echtgenoot waarschijnlijk spoedig
vrij zal komen. Zij was overstelpt van
vreugde en zei: „Hierop heb ik de
afgelopen zeven maanden steeds ge
hoopt. Ik heb er dagelijks voor ge
beden".
De kroon van Sint Stefanus, een
nationale reliek en het symbool van
Hongarije's souvereiniteit, is van By-
aontijnse oorsprong. Vroeger wer
den de koningen van Hongarije ermee
gekroond. Op de kroon staat een
kruis, dat door een ongeluk een sche-
Conferentie over het Schuman-plan
^'ANMIDDAG is in de klokkenzaal van het Franse ministerie van bui
tenlandse zaken aan de Quai d'Orsay te Parijs de conferentie begon
nen over het plan-Schuman, dat, zoals men weet, de kolen- en staalin
dustrie van de toetredende West-Europese landen onder het gemeen
schappelijk beheer van een supra-nationaal gezagslichaam wil stellen.
Afgevaardigden van Frankrijk, Ita lië, Nederland, België, Luxemburg
en West-Duitsland nemen aan de besprekingen deel. Engeland is niet ver
tegenwoordigd, maar wordt voortdurend op de hoogte gehouden.
De algemene indruk te Parijs is,
dat de conferentie vrij lang zal du
ren. Indien dit waar mocht blijken,
zullen de leiders der buitenlandse
delegaties zich naar alle waar
schijnlijkheid van tijd tot tijd naar
hun hoofsteden begeven om instruc
ties te vragen. De bedoeling is dan
dat ide technische deskundigen te
Parijs blijven om de besprekingen
voort te zetten.
Naar de mening van Parijse ex
perts dient men bij de besprekin
gen twee acties te onderscheiden,
die Logischerwijze op elkaar aan
sluiten. De eerste zou gericht zijn
op de vorming van ihet supra-natio-
naal bestuurslichaam, dat in de
toekomst moet waken over het wel
en wee der Europese kolen- en
staalpool.
Dit bestuurslichaam zal slechts ef
fectief zijn, indien het goedgekeurd
wordt door de betrokken parlemen
ten. Dus wordt van de gedelegeer
den der zes naties een ontwerp-ver-
drag verwacht, dat nauwkeurige
bijzonderheden, behelst over by-
Nationalisatie is te
duur
R.I.S. kan 't
betalen
niet
De Indonesische premier Hatta
antwoordde gisteren in het parlement
van de RIS op vragen over de natio
nalisatie: „nationalisatie van onder
nemingen kunnen wij niet betalen en
wij zijn niet van plan om zonder meer
te onteigenen. Bovendien is nationali
satie van landbouwondernemingen
niet verantwoord, aangezien op de
wereldmarkt de cultuurproducten
al te conjunctuurgevoelig zijn. De
regering zou daardoor een onverant
woord groot risico voor haar rekening
nemen. Ook kunnen wij-de buiten
landse leidng in de ondernemingen
niet missen. Wij hebben er geen
krachten voor, zodat wij de buiten
landers moeten handhaven. Intussen
kunnen wij Indonesische krachten
opleiden".
300 MILLIOEN DOLLAR VOOR
WATERSTOFBOM.
President Truman zal dezer da
gen het Congres vragen een crediet
van 300 millioen dollar beschikbaar
te stellen voor het maken van de
waterstofbom. Dit werd gisteren be
kend gemaakt door een lid van de
commissie voor atoomenergie van het
Huis van Afgevaardigden.
Dit is de eerste keer, dat een be
drag rechtstreeks wordt besteed aan
het vervaardigen van de waterstof
bom.
Een lantasie-bericht
„Louter fantasie" noemde een
woordvoerder van de geallieerde Ho
ge Commissie in West-Duitsland gis
teren een sensationeel bericht in het
(communistische) Oostduitse blad
„Neues Deutschland", als zouden de
geallieerden voorbereidingen treffen
om de beroemde „Lorelei" te St.
Goarshausen, nabij Bingen aan de
Rijn, op te blazen. Het bericht werd
de hele Zondag door de Oostduitse
radio uitgezonden en in een protest
demonstratie, die gisteren in Oost-
Berlijn werd gehouden, zei een com
munistisch woordvoerder: „Wij doen
een beroep op de West-Duitse bevol
king, alles in het werk te stellen om
ye stand heeft gekregen. De kroon Pla5 Jre
bevindt zich thans in handen der
Amerikaanse autoriteiten in Duits
land. Tijdens het „proces" tegen kar
dinaal Mindszenty hebben de Hon
gaarse communisten de kerkvorst
verweten, dat hij de Amerikanen aan
gespoord zou hebben de kroon onder
geen enkele voorwaarde aan de hui
dige machthebbers in Hongarije uit
te leveren.
Naar Aneta verneemt, zal binnen
kort een aantal officieren van de
weermacht der R.I.S. naar Nederland
gaan, teneinde in Breda en Willems
oord een militaire opleiding te ont
vangen.
Het ligt in de bedoeling, ook in an
dere landen, bijv. Engeland en Ame
rika, Indonesische militairen te doen
opleiden.
De bedoeling hiervan zou zijn, al
dus het blad, de Rijn die hier op zijn
smalst is, af te dammen en aldus de
midden-Rijn-vallei te herscheppen in
een kunstmatig meer, teneinde een
mogelijke Russische opmars te kun
nen stuiten. Het is mogelijk, zo zei de
geallieerde woordvoerder, dat het
Oostduitse bericht is geïnspireerd op
een artikel in een populair Westduits
blad over de grote, kunstmatige me
ren, die de Russen in het Oostelijk
deel van de Oeral zouden aanleggen.
Om de aanvang van deze Russische
werken voor zijn lezers te verduide
lijken, vergeleek de schrijver de aan
leg van deze meren met een geheel
gefantaseerd plan van wat er zou ge
beuren, als de Rijn bij Bingen zou
worden geblokkeerd.
Intussen hebben de Oostduitse
communisten zelf wél een historisch
monument opgeblazen, namelijk de
oude toren van de Georgenkirche te
Berlijn.
voeg dih eden, werkwijze en samen
stelling van het bestuursorgaan, als
mede over de sociale richtlijnen.
Bovendien zal het een regeling
moeten behelzen voor de wijze
waarop de regering eventueel in
beroep kan gaan tegen de besluiten
van dit orgaan, benevens over de
sancties, die getroffen kunnen wor
den tegen staten die de gemeen
schappelijke voorschriften niet op
volgen. Kortom: het huishoudelijk
reglement moet ontworpen worden.
Is dit onderdeel geschied, dan zul
len tussen het internationaal ge
zagsorgaan en de afzonderlijke sta
ten de practisdhe overeenkomsten
moeten worden getroffen, nodig om
het gemeensch appel ijk beheer der
kolen- en staalindustrie tot een feit
te maken. Dat hierbij rekening dient
te worden gehouden met allerlei
landelijke geschillen, spreekt van
zelf. Pas na een behoorlijke over
gangstijd noodzakelijk voor het
„proefdraaien en inrijden van de
motor," zo verduidelijkte men op de
Quai d' Orsay kan men geraken
tot de toestand, waarin het be
stuursorgaan inderdaad supranatio
naal, d. w. z. ook bindend voor de
deelnemende regeringen, kan zijn.
Ziehier in grote lijnen de Fran
se opvattingen. Het is geenszins ge
zegd, dat deze in alle opzichten ge
deeld zullen worden door de ande
re landen. Zo vraagt men zich te
Parijs met' belangstelling af hoe de
Nederlandse delegatie zal reageren.
Men houdt hier n. 1. voor ogen,
dat onze minister van Buitenlandse
Zaken, de heer Stikker, slechts en
kele dagen geleden een plan voor
Europese integratie heeft bepleit,
waarin niet slechts de zware indu-
s*rfe'.. doch °°k verwerkende indu
strieën, landbouw, goederenruil en
geldverkeer worden omvat. De mo
gelijkheid bestaat dus dat de heer
Stikker zich zal opwerpen als de
advocaat voor een Europese actie,
die verder reikt dan de door Schu-
man beoogde maatregelen op „een
beperkt maar beslissend terrein."
De West-Duitsers mogen weer be
paalde sport- en jachtwapens bezit
ten en vervaardigen met een vergun
ning van de regering te Bonn, heeft
de geallieerde Hoge Commissie beslo
ten. Het fabriceren en bezitten van
revolvers en pistolen blijft verboden.
De vergunningen behoeven goedkeu
ring van de geallieerde veiligheids
raad.
Voor de boeren, die veel last on
dervinden van wilde zwijnen is het
een uitkomst, dat bepaalde geweren
zijn toegestaan, die bruikbaar zijn
voor de wilde-zwijnenjacht. Autori
teiten verklaren, dat de kudden wil
de zwynen, die de landerijen afstro
pen, niet afdoende bestreden konden
worden met vergiftigd lokaas.
Tot nu toe was alle wapenbezit
aan de West-Duitsers verboden in
het kader van de geallieerde wet ter
voorkoming van de herbewapening.
Over de toekomst
van Eritrea
De uit vijf leden bestaande com
missie der V.N. voor de toekomst
van Eritrea heeft naar verluidt een
rapport opgesteld, dat „hopeloos ver
deelde meningen" weerspiegelt.
Volgens welingelichte kringen te
Lake Success zou het rapport, dat
over enkele dagen gepubliceerd zou
worden, eigenlijk uit „drie minder
heidsrapporten" bestaan, waarin de
tussen haakjes toegevoegde landen
de volgende meningen uitspreken:
1. Eritrea moet onder direct trust
schap van de V.N. worden geplaatst
voor een bepaalde periode, totdat het
land rijp is voor onafhankelijkheid
(Guatemala en Pakistan).
2. Eritrea moet direct bij Ethiopië
gevoegd worden (Noorwegen).
3. Eritrea moet met Ethiopië een
federatie vormen (Zuid—Afrika en
Birma).
Edelmoedigheid is een dienst be
wijzen voor hij gevraagd wordt.
