S)e &2icbe0oti/fcci/nt Nehru's, bezoek aan Indonesië Spaak tegen de koning De betalingsunie komt er toch Labourpartij draaide aanzienlijk bij Mos! ou annexeertSingkiang Het godsdienstig leven in Duitsland MAANDAG 19 JUNI 1950 41ste JAARGANG No. 12006 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN O MSI REKEN WAARIN OPGENOMEN .DE BURCHT" Week-end was gunstig voor internat, plannen Papengracht 32, Te!. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. tnnd., i 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Van grote politieke invloed ^ZATERDAGMORGEN is de minis ter-president van India, Fandit Ne- hru, na zijn reis van 7 dagen do or Indonesië, weer vertrokken. De politieke invloed van zijn bezoek wordt zeer belangrijk geacht. Nehru heeft grote bewondering gewekt in de kringen der Indonesische intelligentia door de wijsheid, de rust en de eenvoud, die uit zijn hou ding, omgang en woorden zijn gebleken. Zijn talloze toespraken hadden tot refrein: „De politieke vrijheid op zichzelf is slechts een middel tot verheffing van de welvaart der bevolking. De politieke vrijheid is niet volledig voordat de economische vrijheid is bereikt. Hiervoor is het weer nodig, dat wij veel van de Westerse landen leren en buitenlands kapitaal trachten aan te trekken. De tijd van de slogans is voorbij, de oude anti- koloniale slogans hebben hun inhou d verloren, aangezien het kolonialis me zo goed als dood is. De politieke vrijheid brengt een grote verant woordelijkheid met zich, die wij niet kunnen overdragen aan andere na ties, maar die wij alleen door harde en gestage arbeid tot bloei van het land kunnen leiden." Inzake de internationale politiek trachtte Nehru duidelijk te maken, dat de Aziatische landen ten koste van alles moeten trachten, een oor log te vermijden, aangezien zij door een oorlog ver achterop zouden ko men. Nehru trekt hieruit de conclu sie, dat Azië geen derde macht moet vormen, aangezien Azië voorlopig geen macht, noch economische- noch militaire, bezit, doch een politiek dient te volgen van verzoening en van overbrugging der tegenstellin gen tussen Rusland en Amerika, waar er maar gelegenheid voor is. In deze verzoeningspolitiek kunnen de Aziatische landen samenwerken. Nehru heeft bij verschillende ge legenheden het Indonesische volk en zijn leiders harde waarheden voorgehouden en steeds bleek hier bij, dat Sukarno doorborduurde op de door Nehru ontwikkelde themata en daardoor aan diens redevoeringen een meer constructieve inhoud wist te geven. Sukarno wist de ietwat philosophisch gekleurde betogen van Indiè's minister president in voor de volksmenigte begrijpelijke bewoor dingen te transponeren, zodat, naar de menig van politieke waarnemers, beider toespraken elkander aanvul den. Een opmerkelijk verschijnsel tij dens de rondreis was, dat in de ge bieden van de voormalige negara's West Java, Oost Java en Bali, het enthousiame voor Sukarno het grootst was, aanmerkelijk groter dan in het Djogjase. De leden van de communistische partij hebben geweigerd de vergade ring van het werkcomité van het K.N.I.P. waar Nehru sprak, bij te wonen. Zij hebben bovendien aan Nehru een open brief geschreven, „Hij is partij-leider" De algemene raad der Belgische socialistische partij heeft met alge mene stemmen een resolutie van Spaak aangenomen, waarin alle Bel gische socialisten worden opgewekt, meedogenloos en onweerstaanbaar tegenstand te bieden aan de terug keer van koning Leopold op de troon. „Wij beschouwen Leopold niet lan ger als de koning der Belgen, maar als de leider van een politieke meer derheid die indien hij door deze meerderheid op de troon wordt te ruggebracht moet verdwijnen, wan neer de meerderheid ophoudt te be staan. Onder geen omstandigheid zal de Belgische socialistische partij er in toestemmen met Leopold samen te werken. Van heden af zal de partij alle noodzakelijke maatregelen ne men voor het ontketenen van een ac tie, die de koning tot afstand zal dwingen", aldus de resolutie. Zij wordt volgende week Zaterdag aan het nationaal congres der socialis ten te Brussel voorgelegd. BLAUW-WIT BEHAALT MON STERZEGE OP ENSCHEDESE BOYS. Met een kopbal geeft La- kentysrg doelman Koper het nakij ken en maakt hiermede het eerste doelpunt voor Blauw Wit. waarin werd geprotesteerd tegen het gevangen nemen van arbeiderslei der in India. Nehru zelf was hier over geprikkeld en zeide, dat deze lieden slecht waren ingelicht. „De communistische partijen ver anderen vaak in de meest reactio naire partijen wanneer zij in het sta dium komen, dat zij haar eigen slo gans niet voldoende onderzoeken op actualiteit en geldigheid." Volgens de mening van waarne mers zal het stelling nemen van Ne hru tegenover de communistische practijken, in Indonesië grote in vloed hebben. Als men de betekenis van dit be zoek van Nehru aan Indonesië wil samenvatten, dan heerst in politieke kringen te Djakarta de indruk, dat dit bezoek in dit stadium, zegenrijk voor Indonesië zal blijken te zijn geweest. OP HAAR REIS DOOR EUROPA kwam mevrouw Roosevelt vandaag in ons land. Moeilijkheden door compromis overwonnen IN DE BESPREKINGEN over de Europese betalingsunie is een gelukkige wending gekomen. Het uit vertegenwoordigers van acht Westeuro- pese landen bestaande uitvoerende comité voor de Organisatie voor Euro pese Economische Samenwerking heeft tijdens het weekeinde in Parijs eenstemmig een ontwerp voor een Europese betalingsunie goedge keurd. Het ontwerp is een compromis waarvoor al^ deelnemende lan den concessies hebben gedaan. België's deelneming^aan de unie schijnt thans verzekerd. Plan-Schuman een moedig initiatiei genoemd OOCIALISTISCHE LEIDERS uit tien West-Europese landen (België, Dènemarken, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk en Zweden) hebben te Londen Zaterdagavond een verklaring uitgegeven, waarin het plan-Schuman tot samensmel ting van de kolen- en staalindustrie een moedig voorbeeld van Europees initiatief wordt genoemd De conferentie bereikte evenwel geen over eenstemming over het standpunt ten aanzien van het machtige boven nationale orgaan, dat de samengesmolten bedrijven zou moeten beheren. De conferentie, die haar werk een dag eerder dan verwacht werd heeft beëindigd, gaf een verklaring van elf punten uit. De voornaamste con clusies zijn: 1. Het voorstel van Schuman moet worden toegejuicht en een vorm van internationale organisatie der basis industrieën zou een belangrijke stap naar Europese eenheid en het verze keren van economische stabiliteit en volledige werkgelegenheid zijn. 2. De afzonderlijke regeringen, die aan een dergelijk plan deelnemen, moeten de verantwoordelijkheid aan vaarden voor het uitvoeren in haar eigen landen van alle besluiten, die op grond van de internationale rege ling worden genomen. 3. De bespreking van de machine rie van economische coördinatie dient te worden verdaagd. De confe- ïentie heeft het in dit stadium niet nuttig geoordeeld in bijzonderheden te onderzoeken, welke regelingen moeten'worden getroffen om de eer der genoemde principes uit te voe- xen. De nodige internationale orga nisatie zal moeten worden uitgewerkt door de betrokken regeringen. 4. De conferentie was het er ech ter over eens, dat de essentiële voor waarden voor een industriële fusie moeten zijn: volledige deelneming van de vakverenigingen, zowel op nationaal als op internationaal niveau: een program van productie-uitbrei ding, volledige werkgelegenheid en verbetering van de arbeidsvoorwaar den; nieuwe investeringen in Europa en de minder ontwikkelde overzeese gëbieden. Voor waarnemers is het duidelijk, dat er op de conferentie een ver schil van mening aan de dag is ge treden tussen degenen, die bereid zijn een deel der nationale souverei- nïteit aan een super-nationaal or gaan af te staan en degenen, die menen dat de kwestie met weder zijds goedvinden der regeringen moet worden geregeld. Naar vernomen wordt, waren de Nederlanders vooi'standers van het eerste, terwijl de oppositie tegen het gezagsorgaan door de Engelsen werd geleid. Morgan Philips, de secretaris van de Britse Labourpartij, deelde na de conferentie aan journalisten het vol gende mede: „De verklaring, waarover men het eens is gewoi'den, laat de deur wijd open voor hen die het nodig achten te ijveren voor een supernationaal gezagsorgaan. De deur staat ook wijd epen voor ons om ons standpunt te propageren". Naar het A.N.P. nader van de heer van der Goes van Naters, een der gedelegeerden van de P. v. d. A., verneemt, stond de Nederlandse de legatie aanvankelijk afwijzend te genover de resolutie der Britse La bourpartij, omdat hierin niet genoeg de nadruk op de federatieve gedach te viel. De meer positieve aanhef van de uiteindelijke tekst is dan ook in belangrijke mate te danken aan een Nederlands amendement. De Franse delegatie zowel als de Nederlandse hebben zich vooral aan het begin der conferentie gewend te gen het Britse „isolationisme" en in derdaad hebben de Britse gedelegeer den ingezien enigszins te ver te zijn gegaan. Men kan concluderen, dat het „bijdraaien" der Britse Labour partij in niet geringe mate te danken is aan het optreden der Nederlandse en Franse delegaties. OVERSTROMING EN BRAND TE CROOKSVILLE Een vloedgolf heeft een dam bij het dorp Croksville in Ohio doorbro ken, een grote pottebakkersoven tot ontploffing gebracht en een brand veroorzaakt, die twee pottebakkerijen in de as legde. Twee gezinnen wor den vermist, nadat hun huizen weg gespoeld waren. De vloedgolf volgde op een geweldige wolkbreuk. De in woners van de lager gelegen gedeel ten van het 3.000 zielen tellende dorp klommen op de daken. Een van de hoofdstraten werd onmiddellijk een rivier van V/2 meter diep. Een pa niek ontstond, toen het water door het dorp golfde. Het water stroomde de electrische centrale binnen en alle stroom werd afgesneden. Terwijl de verschrikte burgers radeloos een wijkplaats zochten in het in donker gehulde dorp, bereikte het water een grote pottebakkersoven, die na een ontploffing onmiddellijk een grote vuurzee werd. Het ontwerp zal onmiddellijk aan de uit afgevaardigden van 18 landen bestaande Raad van de O.E.E.S., die op 6 Juli in Parijs bijeenkomst, ter goedkeuring worden voorgelegd. Ro bert Marjolin, secretaris-generaal van de O.E.E.S., heeft verklaard, dat het practisch zeker is. dat volgende maand een Europese betalingsunie tot stand zal zijn gekomen. Het doel hiervan is de handel in West-Europa geheel vrij te maken door een onder linge regeling van handelsschulden ter vervanging van de thans gebruik te methode der wederzijdse schuld delging. Dit betekent, dat ieder lid van de betalingsunie ieder gewenst product in een ander deelnemend land zal kunnen kopen en met iedere Europese valuta zal kunnen beta len. Bedreiging van India en Pakistan De Zuidelijkste provincie van China, Singiang, is practisch door de Sovjet-Unie geannexeerd. Dit gebied, dat van groot strategisch belang is, omdat het grenst aan India en Pakistan, wordt nu door de Russen omge bouwd als de gelangrijkste basis van Moskou in het Verre Oosten. Reeds nu levert Singkiang uranium, benzine, kolen, ijzer en andere waardevolle grondstoffer, aan Rusland. In de grote woestijnen worden inrichtingen gebouwd om geheime wapens zoals atoombommen en V-wapens te pro beren. Bovendien zijn er tekenen, dat de Sovjet-Unie voorbereidingen treft, haar belangrijkste industrieën naar Singkiang te evacui'eren in geval van een oorlog met het Westen, zoals in de vorige oorlog de industrieën naar de gebieden achter de Oeral werden verplaatst. Er zijn bewijzen, dat hier grote vliegvelden en militaire bases worden aangelegd, gericht tegen India en Pakistan Dit alles gebeurt in de grootste geheimzinnigheid. Uit de verklaringen van vluchte lingen, onder wie vele vroegere poli tieke leiders, die over de hoge berg passen zijn getrokken om redding te zoeken in Kasjmir, uit radio-uitzen dingen uit Tasjkent en Oeroemchi de hoofdstad van Singkiang, en uit enige artikelen in de Russische pers was het mogelijk een beeld te vormen van wat er in Singkiang aan de hand is. Vóórdat Singkiang in communisti sche handen viel had het een zekere graad van zelfbestuur. Sinds jaren maakten de Russen reeds propaganda in het gebied Enkele jaren geleden in een tijd van grensincidenten tussen de bevolking van Singkiang en de Mongolen, kwamen de Russen de Mongolen openlijk te hulp met troe pen en vliegtuigen. China werd toen gedwongen missies in deze provincie to te laten. Hoeveel Russische soldaten er nu in Singkiang zijn is onbekend. Troe pen Turkestani, die op 20.000 tot 30.000 man worden geschat, voeren een guerilla-oorlog tegen de commu nisten, maar veel succes hebben zij niet. De Sovjet-Unie werkt snel om de provincie van China af te scheiden en ze op te nemen in de economie van andere Centraal-Aziatische Rus sische Staten. De Russen hebben reeds minstens tien vli -clden in Singkiang. De Rode Luchtmacht heeft verscheidene groepen officieren gestuurd om vlieg velden voor vier-motorige toestellen aan te leggen Vanuit Singkiang zijn de belangrijgkste punten van India en Pakistan per vliegtuig te berei ken. De wegen worden verbeterd. Men werkt aan een spoorlijn om Tsjoetsjak op de Noord-Westelijke grens, te ver binden met de Chinese provincie Kwansoe, Hierdoor worden de Rus sische met de Chinese spoorwegen verbonden. Als de lijn is voltooid, is er een treinverbinding tussen Mos kou en Sjanhai, een parallellijn dus van de Transsiiberische spoorlijn, die in de oorlog van grote invloed is ge weest. Russische ingenieurs hebben de leiding van dit werk. Een kwart der Katholieken vervult zijn Paasplicht niet rjPEER STERK krijgt men de indruk, dat in Duitsland te weinig „on- rust in de zielzorg" heerst. Hoewel de godsdienstige toestand in de steden en op het platteland nog heilig is vergeleken bij Frankrijk, is de geruisloze geloofsafval onrustbarend en schijnt de zielzorg deze afval als onvermijdelijk te aanvaarden". Dit was een der gevolgtrekkingen, waar toe pater B. van Leeuwen O.F.M., na een studiereis met prof. Zeegers door Duitsland, is gekomen en waarover hij Zaterdag in het Maltezer Ridderhuis te Utrecht tijdens de Algemene Vergadering van het Katho liek Genootschap voor Geestelijke Vernieuwing heeft gesproken. MISLEIDENDE STATISTIEKEN Het merkwaardige is, dat, indien men op de volkstellingen afgaat, Duitsland als een zeer godsdienstig land zou moeten worden beschouwd Immers in 1934 waren er in Duits land slechts vier percent onkerkelij- ken. In 1939 vijf percent en in 1946 na de oorlog eveneens slechts 5 percent. Hieruit volgt dus, dat 95 percent van de bevolking zich heeft opgegeven als te behoren tot een der christelijke kerken en daarvoor ook kerkbelasting wenst te betalen. In Nederland bedroeg iri 1930 het aantal onkerkelijken 14,5 percent en in 1947 17,5 percent. Vei-gelijkt men de beide hoofdsteden, dan blijkt Ber lijn slechts 15 percent onkerkelijken te bezitten tegenover Amsterdam 45 percent. Deze schijnbaar gunstige statistiek- rijfers dienen echter critisch te wor den bezien. Men mag namelijk niet vergeten, dat de Kerk in Duitsland veel meer een volkskerk gebleven is, waarvan de doop de bevestigings- vorm is. Het grote aantal kerkelijken sluit echter niet een even groot aan tal „kerksen" in, dat wil zeggen: personen, die hun minimum van de Paasplicht als regel nakomen. Is de onkerkelijkheid gering, de onkerks heid is zeer groot. Een vierde der ka tholieken in Duitsland vervult zijn Paasplicht niet, tegenover in Neder land 15 percent. In de grote steden is nog een-derde der katholieken ac tief, een-derde noemt zich nog wel katholiek, maar „doet er eigenlijk weinig aan", de rest (eveneens een derde), moet als geheel afgevallen worden beschouwd. Opvallend is, dat in Keulen en Dusseldorp de godsdienstige situatie wel zéér slecht is en de ontkerste ning in Frankrijk nabij komt. Het Ruhrgebied daarentegen kan als een streek met een bloeiend katholiek leven worden beschouwd, vooral on der de arbeiders. Op het Duitse plat teland is het godsdienstig leven even eens zeer ongunstig. De geloofsbele ving is sterk achteruit gegaan, ook al is dit niet te bemerken aan de kerkelijke statistieken. Daar is de kerkelijkheid over het algemeen nog honderd percent en de kerksheid nog 80 tot 90 percent, maar dit garan deert niet, dat er het godsdienstig le ven in orde is. Dit blijkt al uit de herderlijke brieven der bisschoppen. De uiterlijke schijn wordt nog altijd gehandhaafd, maar het innerlijke godsdienstige leven blijkt sterk te zijn uitgehold. WEINIG PRIESTER-ROEPINGEN Tijdens en na de oorlog is de boe- xenbevolking tot de grote bezitters gaan behoren. In de nood van het Duitse volk hebben de boeren zich verre van gunstig gedragen. Het na zisme heeft grote invloed op hen ge had, omdat zij de bevoorrechte stand van de bezitters waren. De priester roepingen onder de boerenbevolking zijn schrikbarend teruggelopen, het aartsbisdom Keulen, waar vroe ger vijftig percent der priesterstu denten van het platteland afkomstig was, bedraagt dit nu nauwelijks één percent. In Paderborn vroeger percent, nu 8 percent. Het aantal gemengde huwelijken in Duitsland is door de invasie van vluchtelingen sterk toegenomen, het geen tevens nog in de hand wordt gewerkt door het geweldige vrou wenoverschot (170 vrouwen tegen over honderd mannen). VLUCHTELINGENPROBLEEM Uitvoerig ging pater Van Leeuwen verder in op het vluchtelingenpro bleem. Hierop wees ook de secretaris van het Genootschap, dr. K. Hahn, die in zijn jaarverslag mededeelde, dat het vluchtelingenvraagstuk Duitsland thans speciaal zou worden bestudeerd door het genootschap. De bedoeling is niet een actie te ontke tenen, doch voorlichting te geven op dit belangrijke terrein. Dr. Hahn her innerde er aan, dat onder invloed van het genootschap de bedevaarten naar Kevelaer weer mogelijk zijn gewor den. De vooritter, ir. J. B. G. M. Rid der de van der Schueren deed een beroep op medewerking van alle vooraanstaande katholieken om zich beschikbaar te stellen voor het geven van conferenties en voordrachten in Duitsland alsmede voor Wilton Park in Engeland. In het nieuwe dagelijks bestuur zal prof. mr. J. J. M. van der Ven de functie van vice-voorzitter waarne men in plaats van pater dr. A. Em- men .O.F.M. Verder deelde de voor zitter mede, dat mr. Cals in verband met zijn benoeming tot statassecre- taris vervangen is door mr. Faurc. Prof. Bellon en pi'of. Zeegers zijn aangezocht om zitting te nemen in de raad van advies. Verkiezingen in Rijnland-Westfalen Verschuiving naar rechts Zondag zijn in Noord-Ri.inland- Westfalen verkiezingen gehouden voor het parlement van deze deel staat. De kiezers hebben bovendien met een „ja" of „neen" hun mening over het al of niet aanvaarden van de nieuwe grondwet moeten uit spreken. Tot nu toe waren slechts do C.D.U., de S.P.D., do F.D.P. (Vrije democratische partij), de K.P.D (communistische partij Duitsland) de Centrumpartij in het parle ment vertegenwoordigd en wel in de volgende verhouding: C.D.U. 96. S.P.D. 64, (katholieke) Centrumpar tij 16, communisten 28, F.D.P. (libe- i-aal) 12. De uitslagen van de verkiezingen van gisteren duiden op een aanmer kelijke verschuiving naar rechts. Toen ongeveer een derde van het to taal aantal uitgebrachte stemmen be kend was, leidden de Christen-de mocraten met 842 000 stemmen, vóór de socialisten met 631.000 stemmen, Vrije Democraten met bijna 200.000 stemmen. De communisten leden ware vex'liezen, vooral in de industriële centra. In Dortmund al leen al, waar de leider der Westduit- se communisten, Reimann, zijn can- didatuur had gesteld, verloor de communistische partij een derde van het aantal stemmen, dat zij in Augus tus vorig jaar had behaald. HET PARLEMENT VAN NOORDRIJN—WESTFALEN. Het nieuwe parlement van Noord- rijnWestfalen komt er als volgt uit te zien (de oude zetels tussen haakjes): Christendemocraten 93 (96) Sociaal democraten 68 (62) Vrije democraten (liberalen) 26 (12) Communisten 12 (28) Kath. Centrumpartij 16 (16) GIULIANO'S MOEDER IS OPGEWEKT. Sinds drie weken geleden is het gedrag van mevrouw Giuliano, de moeder van de Siciliaanse bandieten koning Salvatore, plotseling veran derd. Van een zwijgzame oude vrouw, vol zorgen over haar zoon ,is zij „een opggwekte babbelkous" geworden. Hierdoor zijn geruchten ontstaan, dat haar zoon in veilighed is en zich thans te Boston in de Verenigde Sta ten bevindt. Ko-'i'i.titj.e... Een leeuw is een leeuw, al zijn zijn klauwen ook geknipt en een bond is een hond, zelfs al draagt hij een gouden halsband.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1