S)e C<2ld6e(Soii4ciiit Sabotage bij de Skymasters Fuchs Spionnage-kring van opgerold Brits schip op mijn gevaren Sabotage bij Skymaster- rampen Watersnood in Canada Stalin prijst de Finnen ZATERDAG 17 JUNI 1950 41 sic JAARGANG No. 12005 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826. Abotm. 2093S. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w„ f 1.50 p. mnd., I 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes I 1.50 PLANNEN MAKEN WIJ LEVEN IN het tijdperk van het plan. Wij kennen om ons bij de allex-jongste tijd te bepalen het plan-Marshall, het plan-Schu- man, het plan-Plesman, het plan- Stikker, gezwegen nog van allerlei vijf-jarenplannen. Al deze plannen zijn uitstekend en getuigen van de onverwoestbare le venswil van de mensheid. Zij getui gen ook van het geloof in de goede wil en in het gezond verstand van de mensheid, want zonder een gezond inzicht in de eigen belangen en zon der goede wil slaagt geen enkel plan. Helaas ontbreekt het daar nog wel eens aan. Zo hebben wij bijv. het plan-Schuman van harte toegejuicht, doch ons daarbij niet verheeld, dat er heel wat haken en ogen vastzaten aan de verwerkelijking. Dat is ook al spoedig gebleken, met name rees er al direct verzet in Engeland. Het jongste manifest van de Labourparty onthult ons thans uit welke hoek de wind waait. De „Linie" noemt dit manifest van grote historische be tekenis: „Deze publicatie betekent, aldus het blad, dat de Engelse La bour Party, dus de Engelse socialis ten, gemotiveerd het standpunt ver dedigen, dat zij géén supra-nationaal lichaam erkennen; dat zij nimmer enige verplichting op zich zullen ne men waardoor zij beperkt worden in hun vrijheid om een soc. politiek te voeren en de daarvoor nodige maatregelen te nemen; dat zij het offer van een beperkte nationale souvereiniteit niet wensen te bren gen; óók niet wanneer daardoor de vrede en de rust in Europa kan wor den verkregen; en het betekent ten slotte dat Engeland, wanneer het voor de keuze staat: Europees conti nent of Gemenebest, het Gemenebest kiest. Engeland, althans de Engelse so cialisten keren terug naar het oude en verouderde standpunt der „splen did isolation". Het is onbegrijpelijk, hoe een machtige en intelligente par tij, in dit voor vrede en veiligheid in Europa zo belangrijke liur, deze on waardige houding kan aannemen." Zo is het inderdaad. Men zou van een socialistische partij eerder het tegendeel hebben verwacht dan zulk een enghartig nationalisme; vanouds hebben de socialisten juist nog al sterk internationaal gedacht. Het schijnt echter, dat het vooral het ge liefde stokpaardje is voor deze ont sporing. Wanneer er een internatio naal bestuur aan het hoofd van de verenigde staal- en kolen-industrieën staat, is het duidelijk, dat u van een door de Britse Labour-regering ge leide economie niets terecht komt. Vandaar het verzet in Engeland. Het is echter de vraag of alle Labourlei- dsrs van hetzelfde, gevoelen zijn, want er zijn tekenen van menings verschil, aangewakkerd vooral door de storm van verontwaardiging, wel ke het manifest in het buitenland heeft ontketend. Zelfs de socialisten in Frankrijk zijn danig teleurgesteld en hebben dat niet onder stoelen en banken geschoven. Men dient even af te wachten, hoe de stemming in Engeland zich ten slotte zal kristal liseren. LIET PLAN-STIKKER, dat even- **als het plan-Schuman in ruime kring met enthousiasme is begroet, zal ook dezelfde tegenkanting onder vinden en naar het zich laat aanzien, ook al van een zijde, waarvan men het niet verwachten zou, n.l. van on ze Benelux-partner België. Het plan-Stikker heeft dezelfde strekking als.het plan-Schuman, nl. de éénwording van de West-Euro- pese economie, doch bestrijkt ener zijds een veel wijder terrein en is anderzijds, politiek niet zo ingrij pend. Schumans plan beperkt zich tot de zware industrie en wil deze onder een internationaal bestuurs lichaam plaatsen; Stikkers plan om vat de gehele West-Europese markt, VUUR VERWOEST STATION VAN HELSINKI. Een hevige brand heeft het station te Helsinki groten deels verwoest. Dit station was in 1914 gebouwd, naar een ontwerp van professor Eliel Saarinen, die thans in de Verenigde Staten woont. Een overzicht van de brand. doch geeft geen aanwijzing omtrent de staatsrechtelijke vorm van orga nisatie. Beide plannen staan dus naast elkaar, doch sluiten elkaar niet uit. Stikkers plan is gericht op be vordering van de welstand van West- Euorpa door middel van een geleide lijke opruiming der belemmeringen in het inter-Europees verkeer. Wan neer sommige landen hier of daar na deel zoucjen ondervinden, zouden zij schadeloos gesteld moeten worden uit een „Europees integratiefonds". Dit fonds zou ook steun kunnen verlenen aan bepaalde industrieën van een deelnemend land, die achter op zouden geraken door de ophef fing der beperkende (en dus be schermende) bepalingen. Aldus in grote contouren het voorstel van onze ministex*. Maar.... er is ook hier weer enig optimisme nodig om te menen, dat dit voorstel er met vlag en wimpel door zal komen. Van Engeland verwacht men na de afwijzing van het plan-Schuman al zeer weinig, want al is hier geen supra-nationaal bestuurslichaam aan wezig, dat de nationale souvereini teit in de wielen rijdt, toch zal ieder deelnemend lalnd een flink stuk sou vereiniteit mod en opgeven ten bate van het algemd ie welzijn. Maar ook van Belgische fcant komt er verzet. Dat blijkt niet alleen indirect uit de afwijzende houding tegenover de Europesche betalingsunie een wel haast onvermijdelijke voorafgaande regeling wil het plan-Stikker suc ces hebben maar ook uit de recht streekse stemming tegen het plan zelf. Zo schrijft de „Libre Belgique": „Het plan-Stikker, waartegen door België reeds van het begin af stelling werd genomen, is op ongehoorde wijze doordrenkt van dirigistische ideeën. Het systeem van subsidies op het internationale plan vertoont alle nadelen en meer nog van de bin nenlandse subsidies. Ziet men b.v. reeds de Nederlandse kolenmijnen subsidies verlenen aan de Belgische? Zou de Nederlandse landbouw de oremie betalen, welke België aan zijn kaasfabrikanten uitbetaalt? Het plan Stikker is dus niets anders dan een dirigistisch initiatief, dat niet dienst baar gemaakt kan worden aan de reorganisatie van Europa". Neen, wij zijn er nog niet. De jongste arrestatie van spionnen 'T'WEE AMERIKANEN, Greenglass en Slack, die als handlangers voor Gold en dr. Klaus Fuchs hebben gewerkt,zijn gisteren door agenten van het Federal Bureau of Investigation te Washington gearresteerd. Zij worden ervan beschuldigd militaire geheimen aan de Sovjet-Unie te heb ben uitgeleverd. In 1945, toen Greenglass voor de Russische spionnen werkte, was hij sergeant en werkzaam in de atoomfabrieken van Los Ala mos. Volgens de aanklacht, die tegen hem is uitgebracht, heeft hij gehei men gestolen en uitgeleverd, die direct verband hielden met de samen stelling van de atoombom. Slack heeft volgens de F B.I. geheime formu les ontvreemd over de samenstelling van „nieuwe atoomenergische ont ploffingsmiddelen". Deze twee mannen zijn de laatste» schakels van de spionnagekring, die dr. Klaus Fuchs en Gold verbonden met de Russi sche agenten in de Verenigde Staten. Slack heeft tijdens de oorlog in de atoomfabrieken van Oak Ridge ge werkt en werd later overgeplaatst naar Manhattan Project, waar atoom bommen worden vervaardigd. Drie jaar geleden is hij teruggekeerd naar zijn geboorteplaats Syracuse, waar hij tot nu toe bedrijfsleider was van een verffabriek. De F.B.I. zegt, dat hij zijn gegevens aan Gold overhan digde, die ze verder doorgaf aan zijn Russische opdrachtgever Semenof. Semenof is een van de Russen, die in de aanklacht tegen Gold, onder de schuilnaam „Richard Roe" werd aan geduid, alias „Sam". Officieel stond hij in het vreemdelingenregister bij de politie ingeschreven als employé Met 700 Chinezen aan boord Het Britse schip „Anhoei" (3494 ton) is gisteren met ongeveer 700 Chinese pasagiers aan boord bij de Zuidchinese haven Swatau op een mijn gelopen. Een ander Brits schip, de Hanyang (2876 ton), is onmiddel lijk te hulp gesneld om de passagiers over te nemen. Ook zijn verschilen- de reddingsboten uitgevaren om hulp te verlenen. De ,j^.nhoei" was op weg van Singapore naar Swatau, via Hongkong. PLEZIERBOOT SLOEG OM Een jacht, waarmede een aantal personen uit Rajkot, in West-India, vertrok, voor het maken van een pleziertocht naar de Arabische Zee, is gisteren in de Golf van Koetsj omgeslagen. Vijftien inzittenden, waaronder een aantal meisjes, ver loren het leven. Tot dusverre zijn elf lijken geborgen. van de Russische handelsmaatschap pij Amtorg. Tijdens de oorlog was Semenof lid geweest van de Russi sche Aankoopcommissie. Hij heeft de Verenigde Staten in September 1944 verlaten. In dezelfde aanklacht tegen Gold werd nog een andere Rus genoemd cndr de deknaam „John DOe",alias „John". De werkelijke naam blijkt ie zijn Anatoli Antonowitsl Jakolef, voormalig Sovjet-Russische vice-con sul in New York. Hij is op 24 Decem ber 1946 naar de Sovjet-Unie terug gekeerd. Bij zijn eerste verhoor heeft Slack iedere spionnage-activiteit ontkend. Hij beweert nooit lid van de commu nistische partij te zijn geweest en is zelfs een verstokt tegenstander van haar theorieën. Het geval-Greenglass is ernstiger en tragischer. De geheimen, die hij heeft uitgeleverd, hadden recht streeks betrekking op de samenstel ling van de atoombom. „Ik was des tijds van mening, dat Rusland als bondgenoot van de Verenigde Sta ten het recht had te weten, welke vorderingen wij op het gebied van de atoomenergie maakten. Ik vond het een onrecht, dat Rusland van deze inlichtingen verstoken bleef". Sinds dien is Greenglass echter van me ning veranderd. Hij besloot zijn be kentenis met de wanhopige woor den: „Als ik geen vrouw en kinderen had, dan was ik allang ergens heen gevlucht of ik had de hand aan mij zelf geslagen". HAGEL TEISTERT COGNAC De helft van de druivenoogst in Cognac is gisteren door een z,ware hagelbui vernield. In Oost-Frankrijk kwamen hagel stenen van 200 gram naar beneden, waardoor hoogspanningsdraden wer den vernield en Metz en omgeving zonder stroom kwamen. Verschei dene personen liepen verwondingen op door het breken van ruiten. Een groot aantal kelders kwam onder wa ter te staan. „KING GEORGE V" GAAT „IN DE PEKEL". Eén van Engeland's be roemdste oorlogsschepen, de 35.000 ton metende „King George V" heeft door sleepboten getrokken, de haven van Portsmouth verlaten. De „King George V" zal in Gareloch, Schot land, toegevoegd worden aan de z.g. Engelse „mottenballen-vloot". De kanonnen en de overige uitrusting zijn grondig afgedekt tegen de in werking van het weer. De heiligverklaring Maria Goretti van Op het St. Pieterplein Z. H. Paus Pius XII heeft besloten, dat de ceremonie der heiligverklaring van Maria Goretti volgende week op het St. Pietersplein zal geschieden. Het stoffelijk overschot van dit 12- jarige boerenmeisje, dat stierf toen zij haar kuisheid verdedigde, zal voor deze gelegenheid, die uniek is in deze eeuw, naar Rome worden over gebracht. Voordat de Paus zijn beslissing bekend maakte, waren reeds 200.000 aanvragen binnengekomen van men sen, die de heiligverklaring wilden bijwonen, terwijl de St. Pieter niet meer dan 50.000 personen plaats kan geven. AVOND-AUDIëNTIES BIJ DE PAUS Van 17 Juni a.s. af zullen de alge mene audiënties, die elke Woensdag en Zaterdag in de St Pieter worden gehouden, niet meer om 12 uur, maar om 18 uur worden verleend. De ver andering van dit uur is wederom een bewijs van attentie van de H. Vader jegens de pelgrims. De Paus heeft zijn dagorde veranderd om de deel nemers aan deze algemene audiënties de lasten van de grote hitte van dit jaargetijde op het middaguur te be sparen. Vogelpest in België neemt af De pseudo-vogblpest, die zich het eerst manifesteerde in 't Middelland se Zeegebied in 1947 en die zich van hieruit langzamerhand naar het Noorden over Frankrijk en. België verspreidde om tenslotte ook Neder land te bereiken, blijkt de laatste maanden in België aanzienlijk af te nemen. In het bijzonder sedert April kan men daar vaststellen, dat de pseudo-vogel pest veel van zijn dodelijke kracht heeft verloren en vooral veel minder wordt in de gro te pluimveebedrijven. In de periode van 16 Januari tot en met 31 Mei van dit jaar werden in totaal ongeveer 50.000 kippen in België aangetast en afgemaakt. In kringen van de Belgische vee- artsenijkundige dienst is men van oordeel, dat de kippen langzamer hand immuun tegen de ziekte zul len worden en de pseudo-vogelpest geheel zal verdwijnen. Vrijlating missionarissen in N. Korea verzocht DOOR GEALLIEERDE HOGE COMMISSIE De geallieerde Hoge Commisaris- sen in West Duitsland hebben gene raal Tsjoeikof, de voorzitter van de Sovjet-controlecommissie, een memo randum gezonden, waarin zij verzoe ken om Sovjetrussische stappen ten behoeve van de vrijlating der in Noord-Korea vastgehouden Duitse missionarissen. Bondskanselier Aden auer had onlangs schriftelijk de aan dacht der Hoge Commissie gevestigd op de toestand van de Benedictijner missionarissen in Noord-Korea. In het memorandum verklaren de geallieer de Hoge Commissarissen onder meer, dat hun aandacht gevestigd is op „de jammerlijke toestand van verschei dene buitenlandse missionarissen die xn wrede en ondraaglijke omstandig heden in Noord-Korea worden vast gehouden, zes Benedicts nei-paters en een kloosterzuster, allen van Duitse nationaliteit", aldus het memoran dum, „zijn sedert hun arrestatie een jaar geleden te Pjongjang gedeti neerd". Bisschop Bonifacius Sauer zou in de gevangenis aldaar zijn overleden. 16 Andere Benedictijner- paters, 26 broeders en 20 zusters, al len Duitsers, op een Franse zuster na, zouden zich bevinden in een con centratiekamp in het dorp Kirinli in de provincie Noord-Pjongjang. Door benzinegebrek heeft een Ne derlands toeristenvliegtuig in de om geving van Lanaken (België) een noodlanding moeten maken. Het vliegtuig werd gedeeltelijk vernield. De twee passagiers bleven ongedeerd. PERSWET OP KOMST Dezer dagen is de indiening bij de Tweede Kamer te verwachten van een ontwerp van wet, houdende en kele voorzieningen betreffende het perswezen. HARDNEKKIGE VERMOEDENS J_|ET FRANSE ministerie van Burgerluchtvaart overweegt, voorlopig alle nachtlandingen te staken op het vliegveld Bahrein, waar deze week twee Skymasters uit Indo-China op weg naar Frankrijk veronge lukten, waarbij volgens de laatste opgaven 84 personen het leven ver loren. Is kwaadwilligheid de oorzaak ge weest van deze twee rampen, die met drie dagen tussenruimte op pre cies dezelfde plaats en op precies het zelfde tijdstip de Franse nationale luchtvaart hebben getroffen? Aan dit allerwegen uitgesproken vermoe den hoewel nog niet meer dan een vermoeden werd gisteravond nieuw voedsel gegeven door een te legram van Marcel Bellonte aan het Franse ministerie van Burgerlucht vaart. Bellonte, die aan het hoofd staat van de commissie van onder zoek. seinde uit Bahrein: „Het ongeluk van Maandag het eerste had plaats twee minuten na de laatste draai vóór het landen. Hoogtemeter en radar werkten nor maal. De kwestie is te gecompliceerd om per télegram te bespreken. Ben van oordeel, dat nachtlandingen op Bahrein tijdelijk moeten worden stopgezet." Met parelvissersbootjes, vliegtui gen van de Royal Air Force en heli- copteres van de Amerikaanse lucht macht speurt men nog naar overle venden in de Perzische Golf, terwijl de commissie van onderzoek het dub- RODE BEUL VAN POTSDAM VERDWENEN De „Volks-Staatsanwalt" Ostrow- ski uit Potsdam, gevreesd procureur fiscaal bij het rode „Volksgericht" ter berecliting van politieke misdrij ven, is plotseling verdwenen. Vol gens het in Potsdam omlopend ge rucht is hij gevlucht. In West-Berlijn- se politieke kringen wordt evenwel verklaard, dat Ostrowski bij een eventueel opduiken in West-Duits- land alle kans loopt onder de be schuldiging van misdrijven te worden gearresteerd. Bij de uitoefening van zijn functie als „Volks-Staatsanwalt" heeft hij zich immers berucht en ge haat gemaakt door het klakkeloos doen arresteren van politieke ver dachten, die dan dikwijls aan ern stige mishandelingen bloot stonden en vaak spoorloos zijn verdwenen. Bovendien was hij meedogenloos in zijn eisen tegen de verdachten, die door hem voor de politieke rechtbank werden gebracht. Na de provincie Manitoba wordt thans Brits Columbia door overstro ming bedreigd, aangezien het smel ten van de gletschers in het geberg te plotseling de rivieren doet zwel len, met name de Frazerrivier. Ver scheidene wegen staan reeds onder water en de stroom heeft twee brug gen medegesleurd. De steden in de Fraservallei wor den beschermd door een systeem van dijken om herhaling van de ver schrikkelijke overstromingen in 1948 te voorkomen. De transcontinentale Canadese spoorlijn is te Cisco, ruim 200 kilo meter ten Nooi-den van Vancouver, weggespoeld. Enkele gezinnen zijn reeds gevlucht voor het wassende watef. Ingenieurs van het leger en vrijwilligers werken in het bedreig de gebied om de verzwakte dijk met zandzakken te versterken. De hoofd straat van het dorp Minto staat ruim 1 meter onder water. Het merendeel der 200 bewoners heeft het dorp ver laten. Planters in dit gebied zoeken met bun vee hogere plaatsen op. Sommige boerderijen zijn wegge spoeld. Doordat de Birkenhead bui len zijn oevers is getreden is de spoorlijn van de „Pacific Great East ern Railway" ongeveer 170 kilometer ten Noorden van Vancouver geblok keerd. De Fraser is de afgelopen 24 uur meer dan 30 centimeter geste gen. bele drama tracht te ontraadselen. Haar rapport zal vei'moedelijk eerst na terugkeer te Parijs worden gepu bliceerd, doch een der leden heeft, volgens Reuter, reeds opgemerkt: „Het is denkbaar, dat een sabo teur een of ander bijtend zuur heeft gebruikt, dat de kabels heeft doorge vreten, zonder dat dit door een me canicien, al was hij nog zo oplettend, behoeft te zijn ontdekt". Daar staat dan weer tegenover de verklaring van employé's van Air France te Parijs zowel als te Saigon, die sabotage uitgesloten willen ach ten. VLIEGTUIG VAN DE R.A.F. NEERGESTORT. Een vliegtuig van de meteorologi sche dienst van de R.A.F. is op een berg op het eiland Achil ten Westen van het graafschap Mayo (Eire) neer gestort. Het opsporingswerk werd bemoeilijkt aangezien de 700 meter hoge berg bijna ontoegankelijk is. Na een gehele nacht zoeken op de berg heeft men 5 verkoolde lijken van de bemanning gevonden. Drie wor den nog vermist. „Een eerjijk volk" De Finnen zijn een eerlijk volk, dat zijn verplichtingen nakomt en het is daarom goed een handelsverdrag met hen te sluiten. Dat waren de eerste woorden, die Stalin tot de Fin se premier Kekkonen richtte tijdens diens bezoek aan Moskou. Kekkonen is met alle denkbare hoffelijkheid ontvangen en met grote onderschei ding behandeld. Hij vertelde, dat het verdrag tot dusver de belangrijkste overeen komst op lange termijn is, welke de Sowjet-Unie met een niet-commu- nistisch land heeft aangegaan. De Russen hadden geen ploitieke eisen gesteld en geen andere dan handelstransacties op het tapijt ge bracht. Het verdrag van vijf jaar zal volgens Kekkonen leiden tot het voortzetten van de politiek van vre de en vriendschap met de Sowj et- Unie. De Russen wensen de handel nog verder uit te breiden. De Finse minister van Handel, Tuomioja, die de handelsdelegatie leidde, verklaarde, dat een verdrag op lange termijn bijzonder gunstig was, omdat Finland goederen levert, welke een lange productie-tijd heb ben, zoals schepen en fabrieksinstal- laties. Tienduizenden Finnen zouden werk krijgen. BEJAARDE WINKELIERSTER OPGELICHT. De Haarlemse politie heeft een 35- jarige gehuwde vrouw gearresteerd, die er van wordt verdacht een 78- jarige'winkelihfster in textielgoede- ren voor bijna j 10.000 te hebben op gelicht. Zij zou de oude vrouw met een verhaal over een erfenis van twaalf mille, die haar te wachten stond, hebben bewogen een grote voorraad textielgoederen aan haar af te staan. Deze partij zou zij hebben verkocht en het geld voor haar gezin hebben besteed. De kleine winkelier ster is door dit verlies van goederen zeer ernstig gedupeerd. Wat U aan kennis gegeven is, ie slechts eon heel klein deel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1