S)e ftriddeSoti/fco/iit
Morgen beslissing in de
Belgische koningskwestie
Antwerpse
gangsters
Berlijn in
spanning
Labour behaalde meerder
heid van vijf
Chinees schip
in aanvaring
Gevonden wiel
herkend
De Ambonnezen in opstand
Rijwielen met
hulpmotoren
DONDERDAG 27 APRIL 1950
41ste JAARGANG No. 11965
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSIREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Ouathankelijkeids-
drang op Ambon
Papengrachf 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. tnnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15. ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Een Katholiek-Liberaal kabinet
rVE ONDERHANDELAARS der liberale partij hebben gistermiddag
aan Van Zeeland medegedeeld, dat de liberale delegatie bereid is
tot ondertekening van het vorige week opgestelde protocol met be
trekking tot de wijze van overdracht van dé koninklijke bevoegdhe
den. Zij maken alleen voorbehoud voor de goedkeuring van dit stand
punt door de nationale partijraad, die Vrijdag bijeenkomt.
Van Zeeland heeft zich bereid verklaard zijn beslissing over de for
matie van zijn regering aan te houden tot de liberale partijraad Vrij-
dajgmiddag zijn definitieve standpunt heeft bepaald ten aanzien van
deelneming aan de regering.
Het socialistische antwoord, dat
gisteren werd overhandigd aan Van
Zeeland, was, zoals verwacht kon
worden, negatief. Daarmee was aan
de sinds 15 April levende zwakke
hoop op een accoord tussen de drie
partijen de bodem ingeslagen.
In politieke kringen te Brussel
werd Woensdagavond verwacht,
dat uit de aanzienlijke mate van
politieke verwarring der afgelopen
periode tenslotte Vrijdag een katho
liek-liberaal kabinet te voorschijn
zal kunnen komen. Hoewel het zeer
aannemelijk is, dat van Zeeland de
formateur zal zijn, dient te worden
opgemerkt, dat van liberale zijde
mogelijk alsnog getracht zal wor
den, het nieuwe kabinet weer onder
leiding van de demissionnaire Eys-
kens te stellen Eyskens geniet in
de liberale gelederen in grotere ma
te het vertrouwen dan van Zeeland
en men houdt daarom rekening
met de mogelijkheid, dat de Vrij
dag bijeenkomende partijraad der
liberalen zou kunnen stuwen in de
richting van de voortzetting van
het regiem-Eyskens.
De eerste taak der nieuwe rege
ring zal in elk geval zijn, zoals uit
Sensationele
vuurgevechten
Twee leden van een Antwerpse
gangsterbende hebben gisteren op
nieuw gezegevierd in een vuurge
vecht met de Franse en Belgische
grensbewaking. Drie twintigjarige
bandieten, voor wie na de arresta
tie, van vijf hunner makkers de Ant
werpse grond te heet onder de voe
ten was geworden, waren er Dinsdag
in geslaagd na een pistoolstrijd met
de grensbewaking bij Kortrijk, naar
Frankrijk te ontkomen. Zij maakte
daarbij gebruik van een in Antwer
pen gehuurde auto. Nadat zij door
de Franse politie in Berck waren op
gespoord in de trein naar Parijs,
slaagden twee hunner er opnieuw in
al schietende aan hun achtervolgers
te ontkomen. De derde werd inge
rekend. Zij sprongen op het stations
plein in een taxi en dwongen de
bestuurder onder bedreiging van hun
revolvers naar buiten de stad te rij
den.
Nadat daar de chauffeur gedwon
gen was de auto te verlaten, ontkwa
men de gangsters dank zij het feit,
dat de hen achtervolgende politie
mannen motorpech kregen. Gisteren
hebben de beide revolverhelden,
Beeckmans en Mulder, weer met
evenveel sensatie de terugreis naar
België ondernomen. Zij hebben de
grensposten bij La Panne verrast.
De Antwerpse bende bestond uit
acht jonge mannen, die sedert we
ken sensationele overvallen hadden
gepleegd te Antwerpen,, Dixmuide,
Lier, Mechelen en andere plaatsen.
De oudste was 22 jaar.
Een overval op een postkantoor te
Medhelen heeft de politie de eerste
sporen bezorgd. De bandieten wisten
daar weliswaar met een buit van
meer dan een half millioen francs te
ontkomen, doch zij lieten een spoor
na in de vorm van de voornaam Wal
ter. De Antwerpse politie heeft daar
op systematisch alle Walters in de
stad nagegaan, waarbij zij ontdekte,
dat de 22 jarige Walter van Rooy
een vrijgevige klant van nachtclubs
was. Hij werd spoedig ontmaskerd
als hoofd van de bende en verried
de namen van al zijn collega's. Vijf
hunner konden terstond worden ge
arresteerd, doch de drie overigen
ontsnapten.
de besprekingen tussen katholieken
en liberalen gebleken is, het bijeen
roepen van de Nationale Vergade
ring teneinde deze te doen beslui
ten tot het opheffen van 's konings
onmogelijkheid tot regeren. Wat de
anti-Leopoldistische reacties op
zulk een besluit betreft, menen po
litieke kringen uit de toon van het
socialistische laatste woord aan van
Zeeland te mogen afleiden, dat het
gevaar voor buiten-parlementaire
politieke acties niet zo groot is als
de socialistische vakbond het deed
voorkomen.
Stilte in
Antwerpse haven
Als gevolg van de wilde staking,
die Maandag door communisten is
uitgelokt, lag het werk in de Ant
werpse haven gistermorgen stil.
Van de veertienduïzend arbeiders,
die gewoonlijk in dienst worden ge
nomen, waren er slechts tien bereid
om aan het werk te gaan.
Het havenkwartier verkeert nog
steeds in een staat van beleg. Onge
veer 230 agenten van de rijkswacht
en 150 van de politie patrouilleren
door de straten in 'vrachtauto's.
Achttien schepen, die Dinsdag de
haven binnenliepen, liggen nu nog
met ongeopende luiken. De Noorse
stoomboot Troubadour is naar Rot
terdam gestuurd om daar te worden
gelost.
Twee van de vijftien communisten,
die werden gearresteerd, zijn in vrij
heid gesteld. Het communistische
kamerlid Frans van den Branden is
echter nog in hechtenis. Hij wordt
beschuldigd van opruiing en geweld
pleging tegen de politie.
Acheson weet van
geen wijken
De Westelijke mogendheden heb
ben het onwrikbare voornemen in
Berlijn te blijven. Men heeft alle
mogelijke maatregelen bestudeerd om
de toestand, die met Pinksteren kan
ontstaan als gevolg van de commu
nistische demonstraties het hoofd te
bieden. Zo heeft minister Acheson
gisteren bekend gemaakt. De Weste
lijke geallieerden, zo zei hjj, zullen
doen wat zij van plan zijn te doen.
maar zij zullen niet tevoren bekend
maken wat dit precies is.
De West-Berlynse politie wordt
thans uitgerust met brandspuiten,
waarmee zij eventueel communisti
sche demonstranten, die de Westelij
ke sector zouden willen binnentrek
ken terug kan drijven. Britse^--Ame
rikaanse en Franse officieren: zullen:
aanwezig zijn in alle districtskwar^
tieren van de Berlijnse politie, zodat
onmiddellijk hulp kan worden inge
roepen van de Westelijke troepen als
dat nodig mocht worden.
Weer eens op het nippertje
0E LABOUR-REGERING heeft gisteren haar onzeker bestaan -op
nieuw weten te rekken. Met 304 tegen 299 stemmen nam het La
gerhuis twee onderdelen van de begroting aan, die op conservatieve
critiek gestuit waren en waaraan premier Attlee het lot van zijn ka
binet verbonden had.
Een donderend gejuich steeg op van de Labour-banken toen het
resultaat bekend werd. Het was de ontlading van de intense spanning,
die Ée hele dag groeiende was geweest, tot zij bij de stemmingen
haar climax vond. De grimmige gezichten der regeerders ontspanden
zich tot een glimlach bij deze ovatie. Maar even opgelucht keken
Churchill en de zijnen, die bij een omgekeerde uitslag een laak voor
zich hadden gezien, even weinig benijdenswaard als die, welke thans
Attlee torst: regeren zonder meerderheid van betekenis.
LIEVER VERKIEZINGEN
Over de levensduur van het hui
dige kabinet maakt men zich echter
geen illusies: wat vandaag mislukt
is, kan elk ogenblik slagen. De La-
bourparty heeft daarom gisteren
bekend gemaakt, dat zij tussen 19 en
21 Mei reeds het program voor de
volgende natiohale verkiezingen
zal opstellen. Men verwacht, naar
BOUW NIEUWE PETROLEUM
HAVEN TE ANTWERPEN. In
Antwerpen wordt een nieuwe pe
troleumhaven gebouwd, die de
grootste van Europa moet worden.
Links op de foto: de nieuwe petro-
leumtanks. Rechts: de nieuwe raf
finaderijen, die bij deze haven wor
den gebouwd.
Reuter meldt, toenemende druk op
Attlee door zijn eigen partijgangers
om op zijn laatst in de komende
herfst nieuwe verkiezingen uit te
schrijven.
Zelden zag het Lagerhuis zulk
een verzameling krukken en stok
ken bijeen als tijdens de zitting
van gisteren. De partijen hadden
haar volle sterkte met inbegrip van
de invaliden, in het vuur gehracht
en minister-president Attlee dorst
zich niet verder van het slagveld
verwijderen dan de lunchkamer
van het Lagerhuis, waar hij met,
zijn echtgenote het noenmaal ge
bruikte.
Minister Shinwell (Defensie)
werd vlak voor de stemming on
wel en bleek een acute voedselver
giftiging te hebben. Hij stond er
echter op, de stemming bij te wo
nen alvorens hij zich naar huis liet
vervoeren.
NOORSE ZANGHULDE VOOR KO
NINGIN JULIANA. Het uit 80
leden bestaande Noorse mannen-
hoor Oslo Handverker Sang Fore-
ning, dat op uitnodiging van „Apol
lo" een bezoek aan ons land brengt,
zong gisteren in de stromende re
gen voor het bordes van het paleis
Soestdijk H. M. koningin Juliana
toe. De zangers zongen drie liederen
nl. een Noors volkslied en in het
Nederlands „In naam van Oranje
doe open de poort'', en het „Wilhel
mus".
Op de foto boven: Een overzicht
tijdens het zingen van Wilhelmus
terwijl H. M. de Koningin en prin
ses Margriet toeluisteren Onder:
Koningin Juliana dankt de dirigent
van het Noorse koor, de heer F.
Spalder, voor de zanghulde. Derde
van rechts de gezant van Noorwe
gen, de heer J. Bull, in gesprek met
mevrouw M. Smitt-Avis, particu
lier secretaresse van de koningin.
Geheel rechts W. J. baron van
Heeckeren van Molencate, particu
lier secretaris van de koningin.
Zeventig opvarenden
verdronken
Zeventig opvarende van het 1.600
ton metende Chinese schip „Hsi-
nan" zijn verdronken, nadat het
schip bij mist in aanvaring was ge
komen met het Amerikaanse koop
vaardijschip „California Bear"'
(8.000 ton).
Dit is meegedeeld door het com
munistische nieuwsbureau in China.
Het ongeluk was gebeurd in de
nacht van 20 April tussen Dairen
en Tsjefoe, in de straat Pohai
(Noord-Ghina).
Het nieuwsbureau beschuldigt
het Amerikaanse schip er van, dat
het de internationale bepalingen
betreffende de navigatie heeft over-
-treden. De „California Bear" zou
een half uur gewacht hebben al
vorens een boot uit te zetten om de
Chinezen te hulp te komen.
De verongelukte
„Privateer"
Het vliegtuigwiel, dat Dinsdag door
een Zweedse visser bij Gotteland in
zijn netten is gevonden, behoort toe
aan een „Privateer" van het zelfde
type als dat, wat onlangs boven de
Oostzee is verdwenen, aldus heeft
de Amerikaanse persattaché te Stock
holm gisteravond meegedeeld.
Het wiel is naar het vliegveld van
Kopenhagen gezonden, dat de basis
was voor het zoeken naar de vermiste
„Privateer".
Een gat in het wiel ter grootte van
een cent:meter is volgens deskundi
gen veroorzaakt door een kogel uit
een machinegeweer.
Volgens gewoonlijk betrouwbare
inlichtingen uit de Baltische landen
zijn snelle Russische oorlogsschepen
thans ook begonnen met het zoeken
naar wrakstukken van de vermiste
Amerikaanse „Privateer".
Vondsten als bovengenoemde ko
men de Russen nl. niet gelegen; zij
vinden dergelijke dingen liever zelf.
TELEVISIECONFERENTIE TE
LONDEN.
Op 6 Mei a.s. wordt te Londen een
internationale televisieconferentie
van 16 landen geopend, waaraan on
der meer Engeland, de V.S. en Ne
derland deelnemen. Waarschijnlijk
zullen voorstellen besproken worden
voor een gestandaardiseerd Europees
televisienet, dat „de aangeslotenen
op het gehele Europese vasteland in
staat zou stellen uitzendingen uit elk
der verschillende andere aangesloten
landen waar te nemen".
De Republiek der Zuid-Molukken
^OALS GISTEREN reeds gemeld, is op Ambon en andere eilanden van
de Zuid-Molukken een onafhankelijkheidsbeweging ontstaan, welke
de Republiek der Zuid-Molukken heeft uitgeroepen. Troep van het
voormalige K.N.I.L. steunen deze beweging. Ambon telt 40.000 inwoners,
de Zuid-Molukken hebben een totale bevolking van 400.000 zielen. Ambon
is overwegend Christelijk, sterk Oranje-gezind en heeft altijd keurtroepen
geleverd aan het K.N.I.L. Er zijn geen federale troepen op het eiland.
Volgens welingelichte bronnen is
een van de leiders (achter de scher
men) van de onafhankelijkheidsver
klaring op Ambon, mr. Soemokil,
oud-procureur-generaal van Oost-In-
donesië, die kort voor de landing van
de federale troepen op Celebes per
K.N.I.L.-vliegtuig van Celebes zou
zijn ontsnapt.
De Ambonezen hebben reeds lange
tijd gedreigd tegen de regering der
V.S.I. in verzet te komen. Gedurende
het Nederlands-Indonesische conflict
van 1945 tot 1949 werd Ambon bijna
beschouwd als de twaalfde provincie
van Nederland. Vele Ambonezen heb
ben ernstig aangedrongen op hand
having van de Nederlandse souverei-
niteit over het eiland. Een week voor
dat Aziz op Celebes openlijk in op
stand kwam tegen de federale rege
ring was onder de troepen van het
K.N.I.L. op Ambon muiterij uitge
broken, welke de Nederlandse mili
taire autoriteiten toen echter snel
konden bedwingen. Veel is over die
muiterij nooit bekend geworden.
De komende
voorschrilteu
Nu de voorbereidingen voor de
invoering -van de nieuwe wegenver-
keerswetgeving nagenoeg beëin
digd zijn, en het ontwerp-wegenver-
keers-reglement thans het departe
ment zal verlaten, kan de minister
van Verkeer en Waterstaat nader
mededelen, welke criteria zijnerzijds,
zodra de nieuwe wetgeving hem
daartoe de gelegenheid biedt, zullen
worden aangelegd aan rijwielen met
hulpmotor, waarvoor de bepalingen
voor motorrijtuigen niet volledig
zulen gelden, opdat belanghebben
den daarmede voorzoveel nodig,
reeds thans rekening kunnen hou
den.
Motorrijwielen op twee wielen
'waarvan de bouw, de hoofdafmetin
gen en het gewicht van het frame
geheel of nagenoeg geheel overeen
komen met die van een gewoon rij
wiel en waarvan de aandrijfmo-
tor aan hieronder te noemen eisen
voldoet, zullen worden gelijkgesteld
met rijwielen, met dien verstande,
dat deze voertuigen niet mogen wor
den bestuurd door personen bene
den 16 jaar. Overigens zal voor het
besturen van deze voertuigen geen
rijbewijs zijn vereist.
De uitrusting en de verlichting zal
moeten overeenkomen met die van
een gewoon rijwiel, dat wil zeggen,
zij zullen moeten zijn voorzien van
een deugdelijke stuurinrichting, een
bel,1 waarvan het geluid op een af
stand van 25 M. duidelijk hoorbaar
is en van tenminste een goedwer-
kende rem. Verde. zullen deze voer
tuigen moeten zijn voorzien van een
niet verblindend wit of geel kop-
licht en een wit spatbord met een
rood achterlicht en een rode reflec
tor.
Voor de motor zullen gelden de
volgende eisen:
Het slagvolume van een verbran
dingsmotor mag niet meer bedra
gen dan 50 cm.3, het remvermogen
mag, ongeacht het toerental, niet
meer bedragen dan 0.6 pk. De be
diening mag niet anders geschieden
dan door middel van een orgaan aan
het stuur. De afvoer van de afge
werkte gassen moet geschieden door
een behoorlijk geluiddempende in
richting. Het gewicht van het gehe
le motoragregaat (zonder bedrjjfs-
stoffen) mag niet meer bedragen dan
10 kg. De aanduidingen van het
merk, het type en het nummer moe
ten duidelijk leesbaar aan de buiten
zijde van de motor zijn aangebracht.
Door een eenvoudige handgreep zal
het mogelijk moeten zijn het motor-
agregraat van het voertuig te ont
koppelen, en in zodanige stand vast
te zetten, dat het voertuig als een ge
woon rijwiel kan worden voortbe
wogen, terwijl een inrichting om de
overbrengingsverhouding tussen de
hulpmotor en het aangedreven wiel
te wijzigen niet aanwezig mag zijn.
Het ligt in de bedoeling bij de in
voering van het wegenverkeersregle
ment voor de categorie „rijwielen
met hulpmotor" kentekenbewijzen ir
te voeren, die zullen worden afgege
ven, indien de voertuigen aan de vo
rengenoemde eisen voldoen.
Voorts wordt overwogen vwr deze
categorie voertuigen op rijwielpa
den een maximnmsnelheid van 20
km. in te voeren, en tevens het be
rijden van bepaalde soorten rijwiel
paden met gekoppelde motor te ver-
1 bieden.
OVERSLAAN NAAR CELEBES
VERWACHT.
Hoge officiële kringen te Djakarta
verwachtten gisteravond, dat de op
stand op de Molukken zich tot de
Minahassa op Noord-Celebes zou uit
breiden. In deze kringen werd me
degedeeld, dat vele duizenden leden
van het K.N.I.L., zowel militairen in
actieve dienst als oud-militairen, on
der wie commando-troepen, die hun
opleiding van Westerling ontvingen,
aangemonsterd zouden kunnen wor
den om de pas geproclameerde „Repu
bliek der Zuid-Molukken" te verde
digen.
Generaal-majoor Van Langen is
gisteravond met een Mitchell-bom-
menwerper van Ambon in Djakarta
teruggekeerd. Hij bevestigde de ge
ruchten inzake deze derde militaire
opstand binnen de vier maanden van
het bestaan der V.S.I.
1
Dr LELWENA
ALS BEMIDDELAAR.
Dr. J. M. Leimena, de minister
van gezondheid der R.I.S., is heden
met een extra vliegtuig via Makas
sar naar Ambon vertrokken om daar
een poging te doen, de in de Zuid-
Molukken gerezen kwestie zonder
bloedvergieten te regelen. Dr. Lei
mena, die Ambonnees is, werd ver
gezeld door enige andere autoritei
ten van Ambonnese afkomst.
De bedoeling zou zijn, aldus ver
nam Aneta, dat op een schip in de
omgeving van het eiland Amboina
besprekingen zouden worden ge
voerd met vertegenwoordigers van
de uitroepen „Republiek Zuid Mo
lukken"^
Reuter geeft nog de volgende
bijzonderheden:
Het schip, waarop de besprekin-
f;en nabij Amboina eventueel zul
en worden gehouden, is een der
korvetten, die hebben geassisteerd
bij de landing nabij Makassar en
dat gisteren naar de Zuid-Moluk
ken is gedirigeerd. Bij die bespre
kingen zou dan de leiders van de
in de Zuid-Molukken uitgeroepen
republiek een kans worden gege
ven, de kwestie zonder bloedvergie
ten tot een einde te brengen.
Over mr. Soumokil vernam Reu
ter de volgende bijzonderheden van
Indonesische zijde te Djakarta. Mr.
Soumokil is een advocaat afkom
stig van Ambon. Hij was vroeger
in het K.N.I.L. en heeft als krijgs
gevangene van de Japanners ge
werkt bij de aanleg van de beruch
te spoorlijn door Burma en Siam.
Enige weken geleden heeft mr. Sou
mokil, die bekend staat als een
agressieve leider en een vurig re
denaar, zich tegenover de corres
pondent van Reuter te Makassar al
dus uitgelaten, dat hij, indien no
dig, zijn uniform weer zou aantrek
ken en zou meevechten als de na
tionalistische troepen van Java in
Zuid-Celebes zouden trachten te
landen. Enkele dagen nadat Abdul
Azis e Djakarta werd gearresteerd,
vluchtte hij naar Ambon.
HET BEELD VAN Mr. P. J.
TROELSTRA, dat hedenmiddag
aan de president van de Tweede
Kamer der Staten Generaal, ter
plaatsing in het Kamergebouw
wordt aangeboden.
KoAieltje...
Zij, die menen, dat r.iemand
nodig hebben, wo cl- .delbaar.
