QzQeidUcïBowïcunt
De brief van koning Leopold
Adenauer
herademt
De relletjes
te Antwerpen
De Londense
havenstaking
Berlijn in angstige afwachting
Uit Indonesië
Zuid-Molukken
onafhankelijk?
Warme hulde in de koude
aan het koninklijk paar
Landingsgestel
opgevist
Directeur: C. M.. v. HAMERSVELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WOENSDAG 26 APRIL 1950
41ste JAARGANG No. 11964
Is compromis in
België nog
mogelijk?
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Vergelijk tussen partijen vrijwel onmogelijk
r\E BRIEF, welke koning Leopold aan kabinetsformateur Paul *van
Zeeland bij diens terugkeer uit Pregny heeft meegegeven en waar
in de koning weigert enige schriftelijke garantie te geven, België ook
maar tijdelijk te verlaten na de overdracht van zijn koninklijke gezag
aan prins Boudewijn, maakt de kansen op een vergelijk tussen katholie
ken, liberalen en socialisten uiterst gering. Van Zeeland heeft direct na
aankomst de liberale en de socialistische partij gevraagd haar standpunt
te bepalen.
Max Buset, voorzitter van de so
cialistische partij, verklaarde gister
avond: Ik heb mij in verbinding ge
steld met verscheidene leden van
het hoofdbestuur en dezen hebben
mij unaniem gemachtigd „neen" te
antwoorden.
Een bestuurslid van de liberale
partij meende, dat de brief van de
koning niet de voorwaarden inhield,
die het prins Boudewijn mogelijk
maken de koninklijke prerogatieven
doeltreffend uit te voeren.
Bij de katholieken heeft de weige
ring van de koning om zich bij voor
baat te verplichten tot een verblijf
buitenslands grote bevrediging ge
wekt. Zij interpreteren een terug
keer van de koning op de voorwaar
den der socialisten en liberalen als
een oplossing, die in feite een over
winning zou betekenen van het an-
ti-Leopoldistische standpunt.
In zijn brief schrijft koning Leo
pold, dat hij bereid is met een ver
antwoordelijke regering de nodige
maatregelen te treffen om de kroon
prins de daadwerkelijke uitoefening
van de koninklijke prerogatieven te
verzekeren gedurende de periode
van de machtsoverdracht. Het lijkt
mij hiervoor overbodig, aldus Leo
pold, dat men van mij garanties ver
langt, die niets aan de waarde van
mijn woord kunnen toevoegen. De
koning acht een verbintenis om
België, al ware het ook tijdelijk, na
de overdracht te verlaten, in strijd
met de waardigheid der monarchie.
Belastinggeschil
bijgelegd
Het belastinggeschil tussen de
drie Hoge Commissarissen en
„Bonn", dat het bestaan van de re-
gering-Adenauer bedreigde, schijnt
geregeld te zijn tijdens een onder
houd tussen de bezettingsautoritei
ten en de Westduitse minister van
financiën, dr. Fritz Schaffer. Beide
partijen hebben concessies gedaan.
Volgens betrouwbare bronnen
heeft Schaffer er de geallieerden
van kunnen overtuigen, dat het
vertrouwen in de Westduise mark
bij de Duitsers zou verdwijnen,
wanneer zij, zoals de Amerikanen
wensten, gedwongen zouden wor
den in te tekenen op een regerings
lening. De inkomstenbelasting
moest volgens de minister worden
verlaagd ter stimulering van het
bedrijfsleven.
Volgens Duitse zegslieden heeft
Schaffer ingestemd met een weel
debelasting om onnodige uitgaven
bij de aankoop van verbruiksgoe-
deren, speciaal die, welke met dol
lars in het buitenland worden ge
kocht, te beperken. De minister
heeft ook beloofd, dat het invorde
ren van de belastingen beter geor
ganiseerd zal worden.
KONINKLIJK BEZOEK AAN
MAASTRICHT. Maandagmiddag
zijn H. M. Koningin Juliana en Z.
K. H. Prins Bernhard voor een
twee-daags officieel bezoek in Lim
burg aangekomen. Ondanks het
slechte weer reden de hoge gasten
in een open rijtuig door de straten
van Maastricht, waar tienduizenden
hen hartelijk toejuichten. De aan
komst van H. M. de Koningin en
Z. K. H. Prins Bernhard aan het
stadhuis van Maastricht.
Arrestaties van
communisten
De Antwerpse politie heeft gis
terochtend 11 communistische lei
ders gearresteerd, o.w. de commu
nistische afgevaardigde Franz van
den Branden.
De arrestaties houden verband
met de ongeregeldheden, die gis
teren in het havenkwartier plaats
vonden en waarbij de communisten
de havenarbeiders tot staking
trachtten aan te zetten.
Een politiemacht van ongeveer
400 agenten, onder wie 250 van de
rijkswacht, patrouilleerde met
vrachtauto's en radiowagens door
het havendistrict.
Volgens haven-autoriteiten was
het werk weer in volle gang, daar
vijfduizend arbeiders zich hadden
aangemeld. Het aannemen van per
soneel gebeurde echter niet op het
bureau waar zich gisteren botsin
gen tussen communisten en politie
afspeelden, maar in de kleine ca-
fétjes in de zijstraten.
OOK IN BELGIë WAS HET
WINTER.
Ook België heeft Dinsdagmiddag
een kort wintertje meegemaakt. In
Brussel, Antwerpen en Limburg en
in de gehele provincie Luxemburg
heeft gedurende een half uur een
zware- sneeuwstorm gewoed. In de
Ardennen hebben de kersen- en pe
renboomgaarden door sterke nacht
vorst in de afgelopen nacht veel
geleden.
In de kuststreek is de sneeuw- en
hagelval gisterochtend gepaard ge
gaan met een hevige storm.
Soldaten lossen schepen
De regering van Attlee heeft gis
teren beloofd, nog meer soldaten
naar de Londense haven te sturen
ter vervanging van de stakende ar
beiders Want voor bijna iedere
soldaat of matroos, die een baal op
zijn schouders nam, sloot zich een
havenarbeider bij de onofficiële
staking aan.
George Isaacs, de minister van ar
beid, vroeg de stakers, hun houding
te herzien. Hij zei in het Lagerhuis,
dat er zo veel soldaten zullen wor
den gestuurd als nodig is om de ha
ven volledig aan de gang te hou
den.
Bijna op hetzelfde ogenblik werd
bekend gemaakt, dat zesduizend
man van de R A.F. naar de haven
zullen worden gezonden. Gisteren
werkten er al tweeduizend.
Van conservatieve zijde werd gis
teren in 't Lagerhuis nog gevraagd,
of de arbeiders er genoeg voor zijn
gewaarschuwd, dat de mogelijkheid
besta-.t dat zij worden ontslagen,
als zij weigeren, het werk te her
vatten. Isaacs antwoordde daarop
bevestigend. Churchill beloofde op
nieuw, dat de conservatieve party
de regering zal steunen.
AAN HET BEGIN VAN EEN „VRE-
DES-TOCHT". De secretaris-ge
neraal van de Verenigde Naties,
Trygve Lie, komt met de „Queen
Mary" naar Euröpa, waar hij een
vredes-tocht gaat maken, met als
climax een conferentie met Stalin.
De heer Lie hoopt dat dit onder
houd een einde zal maken aan de
koude oorlog. Tevens zal hij aan
Nederland een bezoek brengen.
Voor het vertrek uit New York
neemt secretaris-generaal Trygve
Lie afscheid van zijn dochter Guri.
Reeds moeilijkheden op 1 Mei a.s.?
VOORBEREIDING VAN DE GROTE DEMONSTRATIE en mar
sen, die met Pinksteren in Oost-Berlijn zullen worden gehouden,
hebben de Oostduitse communisten gisteren nieuwe sterke groepen
gewapende politie in de Russische sector aangevoerd. De geallieerden
verwachten botsingen gedurende het Pinsterweek-end van 27 tot 30
Mei, maar West-Berlijnse bladen voorspellen, dat de moeilijkheden
reeds op 1 Mei zullen beginnen, omdat de communisten zullen probe
ren de viering van die dag in West-Berlijn te verstoren.
Een woordvoerder van de Vrije
Duitse Jeugd, de communistische
jeugdbeweging, die de Pinkstermars
zou uitvoeren, heeft echter herin
nerd aan eerder afgelegde verkla
ringen, dat de demonstraties alleen
in de Russische sector van Berlijn
zouden worden gehouden en dat
men niet van plan was in te gaan
op „Amerikaanse provocaties".
De leider van de Vrije Duitse
Jeugd, Honecker, heeft aan de bur
gemeester van West-Berlijn, Reu
ter, nogmaals formeel om toestem
ming gevraagd de Pinkstermart ook
in de Westelijke sector toe te laten.
Hij verzocht tevens het Olympische
stadion in de Britse sector te mogen
gebruiken voor een bijeenkomst
van ongeveer een half millioen le
den.
Een hoge West-Berlijnse functio
naris heeft gezegd, dat ook dit ver-
sk zal worden afgewezen.
Generaal Handy, de opperbevel
hebber van het Amerikaanse leger
in Europa, is uit Heidelberg te Ber
lijn aangekomen om de verdedi
gingsoefeningen van het Ameri
kaanse garnizoen van Berlijn-Grü-
newala te leiden.
DE DUITSE VERLIEZEN IN DE
TWEEDE WERELDOORLOG.
Volgens ramingen van de Franse
diensten, die belast zijn met het or
denen van het centrale kaartsysteem
van de Wehrmacht, zijn vier millioen
Duitse soldaten in de tweede we
reldoorlog gesneuveld of in gevan
genschap overleden.
Dit cijfer omvat 1.400.000 sterfge
vallen, die genoteerd werden door de
Duitse autoriteiten tot begin 1945, en
ongeveer 1.100.000 latere sterfgeval
len, die zijn vastgesteld door Ameri
kaanse diensten en vervolgens door
Hongaarse klooster
orden protesteren
De hoofden van alle Rooms Ka
tholieke kloosters in Hongarije heb
ben heden in een brief aan de Hon
gaarse regering geprotesteerd tegen
„de vervolging van monniken en
kloosterzusters aldus werd in Ka
tholieke kringen te Rome verklaard.
De brief, die op 15 April is geda
teerd, kwam langs geheime kanalen
naar Rome.
„Wij protesteren tegen de con
fiscatie van onze kloosters, de in
boedel ervan en onze drukpers", al
dus de brief, waarin wordt geëist,
dat de regering een delegatie van
10 kloosterlingen zal ontvangen om
met haar de maatregelen tegen de
kloosters te bespreken..
In de brief protesteren de orde-
hoofden tegen ,,de obstructie van
ons werk" en betuigen hun „on
wankelbare trouw aan alle bis
schoppen!
de Franse diensten door middel van
bovengenoemd kaartsysteem, verder
omvat het bijna anderhalf millioen
man, die door de Duitse autoriteiten
als vermist zijn opgegeven, na het
onderzoek, dat zij in West-Duitsland
hebben ingesteld.
MILLITAIR BESTUUR
TE MAKASSAR
Te Djakarta werd gisteren offi
cieel bekend gemaakt, dat Makassar
tot gesloten stad is verklaard en on
der militair bestuur is gesteld „als
gevolg van een reeks ongeregeld
heden".
VERZOEK TOT UITLEVERING
VAN WESTERLING
De vertegenwoordiger van de In
donesische regering te Singapore, dr
Oetoyo, heeft tegenover een corres
pondent van de Agence France Presse
verklaard, dat hij door Djakarta te
legrafisch ervan op de hoogte gesteld
was, dat een koerier onderweg is
met het verzoek tot uitlevering van
Westerling, afkomstig van de Indo
nesische minister van justitie, dr
Soepomo.
Een groep „plaatselijke leiders"
heeft een onafhankelijke republiek
van de Zuid-Molukken geprocla
meerd, aldus luidt een radiobericht,
dat te Djakarta door een hoogge
plaatste Nederlandse instantie is ont
vangen. (De Zuid-Molukken, gelegen
ten Westen en Zuiden van Nieuw-
Guinea, omvatten o.a. de eilanden
Ceram, Boeroe en de Kei-eilanden).
De koningin in Limburg
..Leve oos deerbaar Koeningshoes, klinkt het hier oet ieder hoes" en
„Veer zint bloe dat geer hire zind".
Kan men de oprechte genegenheid van de Limburger voor 't Koninklijk
paar beter schetsen dan door deze simpele zinnen aan te halen, die aan
gebracht waren op welkomstborden in Valkenburg?
Zo was het langs héél de uitgestrekte route: saluutschoten en klokgelui
in dorp en stad, versierde straten en huizen overal, eindeloze rijen school
kinderen, in toom gehouden door paters en zustertjes in hun Zondagse
habijt afzettingen die verbroken werden ten spijt van stoere agenten, le
den van schutterijen en gilden in hun fraaiste uniform, compleet met sjerp,
kolbak en pluim, deputaties van mijn werkers in beroepstenue ruitervereni-
gingen, de jeugd in allerlei schakering en uniform. Het ene défilé volgde
op het andere en de Oranjeliedereh waren niet van de lucht!
Besneeuwd oranje
Gisteren omstreeks halfvier begon
het pijpestelen te regenen en het Ko
ninklijk paar maakte zijn rondgang
te voet door de tuin en langs de pa
viljoens van het R.K. Sanatorium
voor T.B.C.-patiënten te Hornerhei-
ae zelfs in een complete sneeuwjacht!
Het heuvellandschap, 's morgens nog
vol van prachtige bloesemkleuren en
het geel van het koolzaad op de ak
kers, was in een minimum van tijd
veranderd in een winters geheel. Dat
de hoge gasten zich door dit honden
weer niet lieten weerhouden van de
ze rondgang werd door de patiënten
bijzonder gewaardeerd!
Tegen de namiddag was men door
dit alles circa twee uur op het tijd
schema ten achter. Men kan begrij
pen wat dit betekende voor de dui
zenden, die overal opgesteld ston
den. Des te meer zullen zij het ge
waardeerd hebben dat Koningin en
Prins hen niet tevergeefs lieten wach
ten. Zij hielden vol ondanks be
sneeuwde autoruiten en lang niet al
tijd prettige oponthouden in de open
lucht bij ontvangst en aubade.
Een getrouw op de voet volgen van
alle programmapunten zou ondoen
lijk zijn. Meer dan 35 gemeenten im
mers passeerde de stoet! Men toonde
het Koninklijk paar Limburgs folklo
re en Limburgs leven in hun bonte
verscheidenheid.
Zo gaven b.v. in Geléen de zgn.
„Bielemenneks" van de schutterij
„Marcellinus en Petrus" uit 1638 acte
de présence: wonderlijk uitgedoste
lieden met lange baarden en een
Labours krachtproef
Een meerderheid van
twee stemmen
De negen leden van de liberale
fractie in het Britse Lagerhuis heb
ben besloten vandaag met de con
servatieven tegen de verhoging van
de benzinebelasting en de belasting
op vrachtauto's te stemmen.
De spanning over de uitslag van
de stemming, die waarschijnlijk over
het lot van de Labourregering zal
beslissen, wordt verhoogd doordat 6
Labourleden wegens ziekte niet bij
de stemming aanwezig kunnen zijn.
De Labourpartij bezet op het ogen
blik 311 zetels, terwijl de conserva
tieven en liberalen samen 305 zetels
hebben. Volgens de welingelichte
parlementaire medewerker van de
British Press Association is het ech
ter waarschijnlijk, dat twee leden
van de conservatieve partij oók niet
bij de stemming aanwezig zullen
kunnen zijn.
Onvoorziene omstandigheden uit
gesloten, zou de regeringsmeerder
heid dus slechts twee stemmen be
dragen.
bijl over de schouder, die volgens oud
volksgebruik aan processies vooraf
gingen om eventuele hindernissen op
de weg op te ruimen. In Sittard luis
terde vorst Marot, voorzitter van de
Raad van Elf de plechtigheden op
en was ook de garde van Prins Car
naval aanwezig, van wie de geünifor
meerde vrouwelije leden met een
houten geweer zijn uitgerust. Aan
het défilé daar nam ook een schut
terij uit Hoenge (uit het geannexeer
de zelf kan tgebied) deel. In Weert
werd de Koninklijke gasten vendel-
zwaaien gedemonstreerd. In Roer
mond begroette de Bisschop Koningin
en Prins en had men een grote zang-
hulde op touw gezet. Zo had iedere
gemeente in demonstratie of geschen
ken iets bijzonders bedacht.
Samenvattend kan worden gezegd,
dat dit bezoek van Koningin en Prins,
ondanks de tegenslag van het weer,
ongetwijfeld de banden tussen Lim
burg en het Oranjehuis zal hebben
verstevigd. De belangstelling van Bel
gische zijde, tot uiting komend in het
bezoek van tal van Belgen aan Maas
tricht, en de-begroeting door de geu-
yerneur van Belgisch Limburg, kan
worden gesignaleerd als een blijk van
vriendelijke belangstelling van die
zyde voor het lot van Limburg en
Oranje beide!
Kogels in het wiel
Zweedse vissers hebben in de
Oostzee ten Zuiden van Gotland
wrakstukken opgevist van het lan
dingsgestel van een vliegtuig. De
band van een der wielen zat vol-
kogelgaten, aldus meldt het blad
„Dagens Nyheter".
De vissers hebben hun vondst
naar Burngsvik, aan de Zuidweste
lijke kust van Gotland gebracht.
De ontdekking werd in verband
gebracht met de vermissing van de
„Privateer" in het Oostzee-gebied
op 8 April.
VRIJLATING VAN PETAIN
VERZOCHT.
De Gaullistische afgevaardigde
kolonel Livry-Level heeft in het
Franse parlement een motie inge
diend ter „vrijlating onder toezicht"
van maarschalk Petain. In de mo
tie wordt verklaard, dat een derge
lijke vrijlating niet „rehabilitate of
amnestie" betekende. Het zou
slechts een maatregel zijn, getroffen
in verband met de leeftijd van de
maarschalk.
BLOEDIG INCIDENT IN KENYA.
Naar te Nairobi bekend is gewor
den hebben leden van een inheem
se stam in Noord-West Kenya drie
Engelsen, een Afrikaanse politie
man en 20 Afrikaanse burgers ge
dood.
Volgens een officiële verklaring
trachtte de politie de leider van
een fanatieke godsdienstige secte,
die de laatste twee jaar vele onge
regeldheden had veroorzaakt, te ar
resteren.
300 Leden van de stam der Soeks,
onder wie de gezochte zich bevond,
vielen daarop de politie aan. Onder
een regen van speren opénde de
politie het vuur. Onder de doden
was de gezochte.
DE TWEEDE DAG VAN HET KO-1 ripg- ..Aan de vo?ten van 1?et Ko*
NINKLIJK BEZOEK AAN LIM
BURG. In de grotten van Val
kenburg gaven leerlingen van de
Valkenburgse scholen onder leiding
van de balletgroep van „Wally
Haacke" in enige tableaux vivants
een uitbeelding van enige episoden
uit de geschiedenis van de gemeen
tegrot. H.M. de Koningin en Prins
Bernard aanschouwen de uitvoe1-
ninklijk Paar zijn enige jeugdige
medespelèriden gezeten.
KoJiAe.it
Vaak moet de mens door leed de
weg tot zichzelf vinden.
