Jacoba van Beyeren
verschrikte van het lawaai
Ze bekende nog nooit van Amerika
gehoord te hebben
ffilaetnfeeöien te Ataatduüffl
O?- geaprild M
Het bijzonder
kleuteronderwijs
„3)ie GaCuewiiaete"
WERD NEERLANDS ETALAGE
Roofoverval op een speelclub
VRIJDAG 21 APRIL 1950
DE LEÏDSE COURAN]
TWEEDE BLAD PAGINA 1
„VROUW JACOB" RIJDT IN
STAATSIE urr.
onder regie van Wim Pauw een goed
succes was geworden en een goede
reclame.
In het kasteel bood graaf van
Lynden, de tegenwoordige eigenaar
van „Keukenhof" de erewijn aan en
was het een wirwar van talen, die
in één slag het historisch kasteel tot
een cosmopolitisch centrum maakte.
Jacoba van Beyeren vertrok weer
naar Sassenheim, de gasten naar
„Duin en Kruidberg" te Santpoort
en daarmede was dit historisch feest
van kleur en gratie besloten.
WARE HET NIET, dat honderden
sierlijke auto's gisterenmiddag
de Bollenstreek doorkruisten, men
zou zich gewaand hebben op de oude
heirweg tussen Haarlem en Leiden,
in de dagen nog, dat Jacoba van
Beyeren vanuit haar slot „Teylin-
gen'" bij Sassenheim uitzag over de
velden en bossen, die zich uitspreid
den tot over de horizon.
Datzelfde slot „Teylingen" stond
gisterenmiddag weer in het middel
punt der belangstelling en geduren
de enkele uren was het, alsof die
verre dagen van vroeger waren her
leefd. Toen de zon tot zijn hoogste
punt was geklommen en de bollen
velden een bijzondere glans gaf,
trok Jacoba van Beyeren, vergezeld
van Frank van Borselen, vanuit haar
historisch slot in Sassenheim naar
het wonderrijke „Keukenhof" te
Lisse. De honderden, die zich langs
de oude weg hadden opgesteld, heb
ben kunnen genieten van een fraai
en kleurig schouwspel, dat wel bij
zondere luister gaf aan het gouden
feest van de Bond van Bloembollen
handelaren. Het was immers in het
kader van deze viering, dat heel dit
historisch festijn was georganiseerd
en wij geloven, dat het organiserend
comité, vooral in verband met de
vele buitenlandse gasten, een goede
greep heeft gedaan.
Herauten voorop
De stoet, die zich tussen Sassen
heim en Lisse voortbewoog, werd
geopend door twee herauten met
klaroenen en daarachter, volgde heel
die kleurrijke groep van edellieden,
pages en lansknechten. Een valk in
levenden lijve ontbrak al evenmin.
Statig en toch vriendelijk reed daar
Jacoba van Beyeren op haar paard
en feestelijk klonken de klaroenen,
toen zij op Keukenhof" arriveerde.
Daar hadden zich inmiddels de
buitenlandse gasten en vele andere
genodigden verzameld voor het kas
teel, waar Jacoba van Beyeren door
de jubilerende Bond werd ontvangen.
Leden van het Corps Diplomatique
hadden op de tribune plaats geno
men, toen de Koningin-moeder van
België arriveerde en bescheiden een
plaatsje zocht tussen de gasten.
Het Jacoba-spel
Een evenement was ongetwijfeld
het Jacobaspel, dat op het bordes
van het kasteel werd gespeeld. Alle
fleur van het gevolg was ook nu
weer te bewonderen en het was ver
rassend te zien, hoe vlot Jacoba van
Beyeren, Frank van Borselen en „ge-
angene" Van Waveren him spel
speelden in de Engelse taal. De
schrijver, dr. P. H. Schöder, had hier
op kostelijke wijze heden en verle
den door elkaar gemengd en zo kon
het gebeuren, dat Jacoba plotseling
verschrikt werd door een hels la
waai en de voorzitter van de jubi
lerende Bond, de heer T. van Wa
veren, gekleed als man van de twin
tigste eeuw, geboeid voor haar moest
verschijnen als de dader van al die
onrust.
Zowel Jacoba als Frank van Bor
selen namen hem een streng verhoor
af, waarbij de gevangene verklaar
de, dat hij bezig was met de voor
bereiding van een tentoonstelling op
„Keukenhof".
Komische tegenstellingen bleven
uiteraard, vooral toen Jacoba over
Amerikaanse gasten hoorde vertel
len en zij moest bekennen, dat zij
nog nooit van Amerika gehoord
had.
Frank was jaloers
Het kon uiteraard niet uitblijven,
of de gevangen Van Waveren werd
een goede vriend en Jacoba zegde
toe het beschermvrouwschap over
„Keukenhof" te zullen aanvaarden.
En als bewijs van haar genegenheid
omhing zij onder protest van
Frank van Borselen de glunde
rende voorzitter met haar eigen ke
ten.
Een dankbaar applaus bekroonde
dit spel, dat door het acteren van
mevrouw Uit den Bogaard als Ja
coba, de heer Drost als Frank van
Borselen, de heer Van Waveren en
Noordwijk en de
„Roulette"
Aan een noenmaal, dat gistermid
dag, na de officiële opetning van de
bloemenfeesten, in het Huis ter Duin
werd aangericht, heeft burgemees
ter mr. G. F. W. van Berckel van
Noordwijk het woord gevoerd en
over de betekenis van Noordwijk als
bollen centrum, maar ook als bad
plaats gesproken.
Naar aanleiding van het bericht,
dat het wel als uitgesloten is te be
schouwen, dat in Nederland de rou
lette wordt toegelaten als middel om
het vreemdelingenverkeer te stimu
leren, zeide hij, dat de bevolking van
een plaats als Noordwijk wel op al
lerlei wijzen haar best kardoen zo'n
plaats zo aantrekkelijk mogelijk te
maken, maar dat daarbij gerekend
moet worden op de steun van de re
gering. Hij sprak de hoop uit, dat
de regering dit ook volkomen zou
beseffen.
Koningin-Moeder Elisabeth
bezoekt „Keukenhof'
Vergezeld door de secretaris
van de Bond van Bloembollen
handelaren, mr. F. J. D. Theyse,
heeft H. M. de Koningin-Moeder
Elisabeth van België geheel on
opgemerkt een bezoek aan de
tentoonstelling „Keukenhof" ge
bracht, nadat zij de opvoering
van het Jacoba-spel had gadege
slagen. Terwijl op het tentoon
stellingsterrein duizenden men
sen de halzen rekten en uitza
gen naar de komst van de pseu-
do-gravin Jacoba van Beyeren,
bemerkte geen hunner dat in
middels een koningin in rustig
gesprek met haar begeleider de
bloemenpracht der tentoonstel
ling bewonderde. Na haar be
zoek vertrok de Koningin-Moe
der zonder enig ceremonieel.
De Noordwijkse bloemenfeesten,
die gisterenmorgen officieel zijn
geopend met een aubade van de
schoolkinderen en het leggen van
een bloemenmozaiek voor het raad
huis, hebben tezamen met Jacoba
van Beierens tocht van Teylingen
naar de Keukenhof de Hollandse
Lente ingeluid. Het was een eigen
aardige sensatie, de tocht van
Vrouw Jacob door haar vroegere
bezittingen, het was een plechtig
ogenblik daar voor het raadhuis in
Noordwijk-binnen! Want wat kan
er verder strekkend zijn, dan de
klaarblijkelijke ernst, waarmee jong
Noordwijk de vechtende leeuw op
het zilveren veld in bloemen repro
duceerde, wat hoopvoller dan de
overtuiging, waarmee de elfjarige
Frits Ter Woort en het even oude
Ansje de Wolf hun goede wil t.o.v.
de Noordwijkse gemeenschap bele
den?
Die gemeenschapszin is trouwens
duidelijk zichtbaar in de overal
aangebrachte bloemenversieringen.
Noordwijk komt dit jaar ondanks
de late bloei van de bolgewassen
nog mooier voor de dag dan andere
jaren. Terecht dankte de voorzitter
van het bloemencomité van het po
dium voor het raadhuis af de bur
gerij voor haar ijver.
De burgemeester, mr. G. F. W. v.
Berckel, toonde zich eveneens zeer
verheugd over- het tot stand geko-
mene, waarvoor ook het actieve
bloemencomité verantwoordelijk is.
De met bloemen gekroonde en om
kranste jeugd veroverde blijkbaar
het hart van Noordwijks burger
vader, want haar sprak hij wel zeer
uitvoerig en hartelijk toe. Waar de
schoonheidszin door deze feesten
mede wordt aangekweekt, hoopte de
burgemeester in deze op een roem
rijke traditie. Ook wat het weer
betreft, zou dat te wensen zijn, al
dus spr., want de verjaardag van
H'. M. de Koningin, die juist in deze
feestelijke tijd valt, vraagt even
eens een traditie die van de Oranje
Zon. Een hoeratje voor het bloe
mencomité en drie maal hoera voor
het Kon. gezin besloten deze toe
spraak.
Vrolijk kindergezang en wappe
rende vlaggen overal voltooiden het
feestelijke beeld, dat Noordwijk
gisterenmorgen bood.
MODERNE EN MIDDELEEUWSE GLIMLACH
(Foto: N. v. d. Horst).
De bloemenmozaieken, een be
langrijk onderdeel van de versie
ringen, waren de gehele dag het
onderwerp van keuring van een ter
dege kundige jury. Er waren drie
wedstrijd klassen: die van de scho
len, die van de bedrijven (die o.a.
aan de Noord-Boulevard hun hart
hadden opgehaald), en die van de
particulieren.
BURGEMEESTER ALS SOLIST.
Het ligt in de bedoeling van jhr.
mr. De Ranitz, de burgemeester van
Utrecht, om op eer concert van het
Utrecht stedelijk orkest in de twee
de helft van October op te treden
als solist. Hfj geeft daarmede ge
volg aan een reeds lang gekoesterd
voornemen. Jhr. de Ranitz zal het
tweede piano-concert van Rachma
ninoff ten gehore brengen.
TE NOORDWIJK AAN ZEE MAAKTE DE POLITIE EEN MOZAIK MET HET EMBLEEM DER BADPLAATS
En de financiële
gelijkstelling
Een wettelijke regeling van het
kleuteronderwijs en met name ook
de financiering van dit onderwijs is
dringend noodzakelijk. Het, gro
tendeels bijzonder, kleuteronder
wijs in Nederland verkeert in een
jammerlijke toestand, voornamelijk,
omdat de middelen tot goede ex
ploitatie ontbreken. Blijkens de er
varing kunnen die middelen niet
worden opgebracht door heffing
van schoolgeld en bijdragen van
particulieren. Daarenboven is de
subsidiëring op onbevredigende
wijze geregeld.
Aldus rapporteert de commissie-
Eggermont, ingesteld door het be
stuur van het Centrum voor Staat
kundige Vorming. Het rapport is
verkrijgbaar bij het secretariaat
van het Centrum, Anna Paulona-
straat 93, Den Haag. Om het kleu
ter-onderwijs uit de put te halen,
denkt de commissie aan een subsi
diëringsstelsel en aan financiële ge
lijkstelling, overeenstemmend met
de Grondwet. Financiële gelijkstel
ling waardeert de commissie het
meest; zij mist de aan ieder subsi
diestelsel verbonden nadelen en zal
bewerken, dat, waar nodig, goed
kleuteronderwijs komt.
Voor het geval, dat onmiddellijk
•verwezenlijking der financiële ge
lijkstelling niet mogelijk is, denkt
de commissie aan een overgangs
regeling. De commissie stelt voor
op, dat in gemeenten, die openbaar
kleuteronderwijs doen geven, de
financiering van het bijzonder
kleuteronderwijs in ieder geval met
in achtneming van het beginsel der
financiële gelijkstelling zal dienen
te geschieden. -Voorts dienen be
paalde kosten, als salarissen van
het voorgeschreven personeel en de
kosten van de gebouwen en hun
inrichting, geheel voor rekening te
komen van de overheidskassen.
Na vijf eeuwen herleeft het oud-Hollands
schouwspel met het koninklijk paleis
op de Dam als sluitstuk.
(Van onze speciale verslaggever).
AMSTERDAM, 19 April.
Nimmer heeft het koninklijk pa
leis op de Dam, het trotse bouwwerk
van Jacob van Campen, meegespeeld
in de oud-Hollandse sfeer van een
marktterrein. Dat zal nu geschieden
van 14 Juni tot 15 Juli bij gelegen
heid van het feit, dat de Kalverstraat,
eens genoemd de hoofdstraat van
Nederland, reeds vijf eeuwen oud is.
Op de plaats, die naar onze smaak
Breitner het best in de herinnering
heeft teruggeroepen, zal in stijl van
de zeventiende eeuw een stuk ge
schiedenis gaan herleven. Door mo
numentale poorten, over de bouw
waarvan de heer J. v. d. Kreek uit
Bergen opZoom heeft geadviseerd, zal
men binnen de oude stadsmuren een
afgesloten marktterrein vinden met
een verdiepinghoge taveerne, met
poortgebouw en torens en een stad
huis met luidklok en bordes. Archi
tect N. Charles Dekker heeft ons dit
alles op tekeningen laten zien en ver
klaard, dat er verder kleine gebouw
tjes in stijl zullen komen, welker vi
trines aan grote industriën worden
verhuurd, ook marktkraampjes, uit
hangborden met oude emblemen en
spreuken.
De schout met zijn rakkers zijn
van de partij.
In dit complete stadje zal het toe
gaan als in de dagen der zeventiende
eeuw. De toneelspeler Kees van Ier-
sel zal daarvoor zorgen, want hij is
tot regisseur aangesteld. Hij zal
schout en schepenen onderrichten in
hun ambtelijke bezigheden en ver
tellen, wat zoal de taak van de be
faamde rakkers is.
's Morgens zal de stadswacht door-
de Kalverstraat oprukken en onder
het lossen van schoten de stadspoor
ten openen, de vlag hijsen, de wacht
betrekken en zelfs rondom de wallen
patrouilleren. Dat Damstadje zal een
vaste bevolking krijgen van am
bachtslieden, standwerkers op de
markt, straattypen als omroeper, lan
taarnopsteker, orgelman, muzikanten
en iM»genspelers.
Zelfs het moderne stedelijke ver
keer zal voor dit oude marktgedoe
moeten wijken. Alleen voetgangers
zullen er kunnen binnentreden,
evenals het vroeger was; experts re
kenen op een half millioen bezoekers
uit binnen- en buitenland. En er is
een bedrag genoemd van twee ton,
nodig, om dit marktplein in stijl te
zetten. Wat men tenslotte als batig
saldo hoopt over te houden, komt ten
goede van het Nederlandse Kanker
instituut.
Natuurlijk blijft de Kalverstraat
zelf niet achter; haar aanzien wordt
in vijf tijdperken verdeeld, te begin
nen met 1450. Van Dam tot Munt
plein krijgt men dan een opgaande
lijn van étalages en artikelen te be
wonderen, vanaf de oude snuifdoos
tot moderne plastics Ter afbakening
van die periodes worden zes poorten
geplaatst; versiering en verlichting
zullen niet ontbreken en een comité
van etaleurs zal helpen bij de uitvoe
ring van de historische étalages.
500 KIPPEN GEDOOD.
Op een bedrijf in Achterveld,, tus
sen Amersfoort en Barneveld, is een
geval van (vermoedelijke) pseudo-
vogelpest ontdekt. Uit voorzorg zijn
de 500 kippen van het bedrijf ge
dood en vernietigd aldus het „N.
v. d .D."
Ofschoon tot dusver alle geval
len van pseudo-vogelpest gelocali-
seerd konden worden en van ver
dere uitbreiding nauwelijks sprake
is, blijft waakzaamheid geboden, al
dus het ministerie van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening.
HET JUBILEUM VAN DE BOND
VAN BLOEMBOLLEN
HANDELAREN
Het vijftigjarig feest van de Bond
van Bloembollenhandelaren werd
gisteravond voortgezet in hotel „Duin
en Kruidberg" te Santpoort, waar
de bond vooraanstaande personen
uit ambtelijke kringen en vertegen
woordigers van bevriende organisa
ties in binnen- en buitenland ver
enigde aan een diner, waar mr.
Theysen als tafelvoorzitter fungeer
de Gasten uit Frankrijk, Engeland,
België, Amerika, Zweden, Noorwe
gen en Finland spraken woorden
van bewondering en vriendschap je
gens de jubilerende bond. De voor
zitter van de bond, de heer van Wa
veren, sprak een slotwoord, waarin
hü op geestige wijze liet uitkomen,
dat zich achter een en ander ook
een zakelijke achtergrond bevond.
Georgette Hagedoorn zong enige -En
gelse, Franse en Nederlandse liedjes.
BIJ EVENTUELE WERKLOOS
HEID TE HELMOND
In een memorie van antwoord
naar aanleiding van het begrotings-
onderzoek heeft het gemeentebestuur
van Helmond ter kennis van de raad
gebracht, dat een uitvoerig overz'cht
van plannen zoals; kinderspeelplaat
sen, werkplaats voor minder vali
den, sportpark, badhuis, overdekte
zwemgelegenheid etc. tot een totaal
bedrag van ongeveer zes millioen
gulden zijn ingediend om uit te voe
ren zodra de werkgelegenheid gaat
verminderen.
Personeelsstop op de
ministeries
Voorlopig zal door geen enkel mi
nisterie nieuw personeel worden
aangesteld. Dit betekent dus een tij
delijke personeelsstop, waardoor het
overtollige personeel de plaatsen zal
kunnen gaan bezetten in die functies,
die door pensionnering of vrijwillig
vertrek openvalen. „Alg. Dgbl."
PARAATHEIDSOEFENINGEN.
Wekelijks worden 750 man
opgeroepen.
Blijkens Legerorder 89L, zullen dit
seizoen ongeveer wekelijks 750 man
worden opgeroepen om de paraat
heid te beproeven in het mobilise
ren. Voor het gros hunner zal deze
oefening vier dagen duren; veertien
dagen tevoren ontvangen zij het op
roep bevel .In de afgelopen nacht is
de eerste dezer proefmabilisaties
reeds begonnen. Zij betreft een vijf
tal plaasen: Roermond, Nijmegen,
Eefde, Groningen en Breda. Een vijf
tal compagnieën infanterie en drie
transportcompagnieën zijn hiermede
gemoeid.
Voor de compagniesadministratie
duurt deze oefening zestien dagen,
voor het overige adminitratieve per
soneel negen dagen en voor de
dienstplichtge onderofficieren, val
lende buiten het bovengenoemde,
alsmede voor de dienstplichtigen aan
gewezen voor het kwartier maken:
zes dagen. De mobilisatiebestem
ming is steeds zoveel mogelijk in de
buurt van de woonplaats der betrok
kenen.
Gemaskerden rooiden
4000 gulden
Vijf gemaskerde mannen zijn gis
teravond omstreeks het middernach
telijk uur de Haagse Jockeyclub aan
de Laan van Meerdervoort te Den
Haag binnengedrongen. Gewapend
met een tommygun, drie revolvers
en een lang mes zijn de onbekenden
de luxueuse zalen ingegaan en heb
ben zich meester gemaakt van naar
schatting drie tot vier duizend gul
den. Juwelen werden niet meege
nomen.
Onder de bezoekers van de club,
die roulette speelden, heerste gewel
dige verwarring. Een dame viel
flauw. Zowel de kas als de spelers
werden beroofd. Iedere aanwezige
werd gefouilleerd. Na het doorsnij
den van de telefoonleiding zijn de
rovers, die de deuren achter zich op
slot deden, met hun buit verdwe
nen.
Na het vertrek der rovers wisten
de in de speelzaal opgesloten bezoe
kers een deur open te krijgen.
Iemand snelde naar de telefoon,
doch de draad was doorgesneden.
Een der bezoekers is naar beneden
gegaan en is per motorrijwiel naar
het hoofdbureau van politie gereden
Omtrent de toedracht van deze
sensationale overval wordt nog het
volgende gemeld: Omstreeks half
twaalf belden twee der overvallers,
die toen nog niet gemaskerd waren,
bij de club aan en vroegen toegang.
Een jonge vrouw, die open deed.
weigerde, doch werd met een revol-
verbedreigd. Een der leden van de
club begaf zich naar de deur, doch
hij moest onmiddellijk zijn handen
in de lucht steken. Daarna drongen
de andere rovers gemaskerd binnen.
De eerste twee slachtoffers moesten
voor hen uit de zwaar beloperde
trap naar de eerste verdieping op
gaan. Eén der gemaskerden bleef
beneden, één bleef bij de twee over
vallen leden en drie anderen dron
gen de speelzaal binnen. „Handen
omhoog" luidde een kort bevel en de
aanwezigen, de luchtgekoelde tom
mygun en de revolvers ziende, vol
deden aan dit bevel.
Stuk voor stuk moesten zij nadien
de speelzaal verlaten en werden naar
de conversatiezaal gedreven. Eén der
rovers greep de speelkas. Nadien
werden alle aanwezigen op geld ge
fouilleerd en beroofd. De heren na
men "rustig de tijd voor hun werk;
zij zijn naar schatting twaalf tot
vijftien minuten bezig geweest. Ver
moedelijk is een bedrag van drie
tot vierduizend gulden geroofd.
De bezoeksters en bezoekers wer
den van al hun papiergeld beroofd
Kleingeld, gouden horloges, trouw
ringen, armbanden en andere siera
den werden niet afgepakt.
De boeven hadden, aldus een der
dames, beschaafde stemmen; zij
spraken goed Nederlands. Hun mas
kers waren geïmproviseerd. Zo droeg
een hunner een damesshawltje voor
de ogen, waarin een paar gaten wa
ren geknipt. De overvallers waren
in regenjassen gekleed Het is niet
onmogelijk, dat een of enkelen hun
ner reeds eerder de club als bezoe
ker hebben betreden. Op die manier
zou dan de weg verkend geworden
zijn.
De overvallen Jockey club wordt
geëxploiteerd door een vereniging
die zich toelegt op het roulettespel.
De leden zijn niet alleen uit den
Haag, doch ook uit andere plaatsen
afkomstig.
BROODBAKKEN IN TWEE
MINUTEN.
Te Delft wordt interessant resultaat
bereikt.
Mensen van de wetenschap verrich
ten hier het voor de leek welhaast
ongelofelijk wonder door in twee
minuten een wittebrood te bakken
aldus vertelt het Aig. Dgbl. Op de
„ouderwetse" manier is daar nog al
tijd een half uur mee gemoeid. Zij
doen dit met behulp van een hoog
frequente generator, die in een van
de vertrekken van de technisch-phy-
sische dienst van de T.N.O. aan het
Mijnbouwplan is opgesteld.
Bij de bakproeven worden bijna
vierkante platen van aluminium als
electroden gebruik. Gewone metalen
broodblikken konden niet worden
gebruikt, er moest een niet-geleidend
materiaal worden gevonden. Eerst
werden vormen gemaakt van myca-
lex, dat uit mica en glas bestaat. Ten
slotte bleken vormen van hout (mul
tiplex) het beste te voldoen. Daarna
kwam de oplossing van het verschijn
sel, dat de korst, inplaats van om
het brood in het midden van het
baksel werd gevormd. Door platen
van eterniet te plaatsen tussen elec
troden en houten vorm werd dit
voorkomen.
De meningen van de bakkers
over het product zijn nog niet
eensluidend gunstig. Voor een
belangrijk deel komt dit waar
schijnlijk, doordat volgens deze
werkwijze slechts een vliesachtig
korstje om het brood ontstaat-
De deskundigen zijn evenwel van
mening, dat ook 'voor dit pro
bleem een oplossing is te vinden.
Het roggebrood (in twintig mi
nuten gebakken normaal gaat
er zeker tien uren mee heen)
voldeed nog het beste aan de
eisen, die de mensen uit de
practijk aan een verkoopbaar
product stellen.
De kosten zijn intussen niet ge
ring. Een generator, zoals hier staat,
vergt een bedrag van ongeveer vijf
tigduizend gulden. Rekening hou
dend met een bedrijfsduur van veer
tig uren per week, afschrijving en
dergelijke, komen de kosten van het
bakken op iets meer dan twee en
een halve cent per brood. Op het
ogenblik vraagt het bakkersbedrijf
de helft van dit bedrag.
