S)e CcidóeSoti/fca/ut
Mr. Stikker
bij de Paus
Onvoorwaardelijke
overgave van Makassar
Hamids
bekentenis
Pirenne handelde niet
tactisch
Moskou en de
Zwarte Zee
Bon 444 voor
koffie
Het door de P.T.T. geweigerde
verkiezingsblad
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD»
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 20 APRIL 1950
41ste JAARGANG No. 11959
De weerstand
van Makassar
gebroken
DE LANDING.
Over de landing van de R.I.S.-
troepen wordt nog het volgende
gemeld:
Gistermorgen in de vroegte zijn
de eerste federale troepen, naar
schatting 2000 man, op 65 km ten
Zuiden van Makassar aan land ge
gaan. VolgensvA. P. is bij deze lan
dingen bij Djeneponte tegenstand
geboden. De bevolking en de staats
politie in dit gebied hebben echter,
volgens het Oostindonesische mi
nisterie van Voorlichting, met de
federale troepen samengewerkt,
Van Nederlandse zijde was in
tussen bekendgemaakt, dat de 300
man KNüL-troepen, die naar Ab-
doel Azizi waren overgelopen, ont
wapend en in hun kazernes gecon
signeerd waren,
A.F.P. meldt echter, dat ook vol
gelingen van Aziz Makassar verla
ten hebben. Deze zouden zich heb
ben verschanst in de versterkingen,
die de Nederlanders in 1942 voor de
inval der Japanners ten Oosten van
de stad hadden aangelegd.
OOST-INDONESISCHE
REGERING SCHIKT ZICH.
De Oostindonesische regering
heeft de regering van Djakarta doen
weten, dat zij zich naar haar wén
sen zal schikken. In een officiële
verklaring voor radio Makassar is
verklaard: „De Oostindonesische
regering vertrouwt er op. dat de
aankomst van de troepen van de
S.I, mee zal helpen de huidige
moeilijkheden op vriendschappelij
ke wijze op te lossen."
Het ministerie van voorlichting
laadde de verantwoordelijkheid voor
de opstand in deze radio-boodschap
op onverantwoordelijke elementen
en verklaarde, dat, het behoud van
de nationale eenheid van meer be
lang was dan gevóél. Het waar
schuwde de bevolking er voor zich
niet met de legeraangelegenheden
te bemoeien en het dagelijks werk
gewoon voort te zeten.
CONFERENTIE OVER
STRUCTUUR V.S.I.
Op 25 April a.s, zal een „vier
hoeksconferentie" worden gehou
den tussen vertegenwoordigers van
de regering der R.I.S., van de Re-
publik Indonesia (Djokja), van de
deelstaat Oost-Indonesië en van de
deelstaat Oost-Sumatra, met het
doel een oplossing te vinden voor
de staatkundige structuur van In
donesië, overeenkomstig een motie,
die door Moh. Natsir in het parle
ment der RIS is ingediend
DE OPERATIES OP Z.-CELEBES
T.N.I. TREKT MAKASSAR BINNEN
De eerste eenheden van het batal-
jon-Worang zijn Makassar reeds bin
nengetrokken, aldus meldt de spe
ciale correspondent van Aneta uit
Makassar. Zij werden door de be
volking toegejuicht, terwijl overal
roodwitte vlaggen verschenen. De
officiële intocht zal echter pas he
denmiddag worden gehouden.
De delegatie voor de vierhoeks
conferentie, die eind April te Dja
karta zal worden gehouden, is reeds
samengesteld. Zij zal bestaan uit de
premier, Diapari, de minister van
enderwijs, Doko, het lid van het In
donesische parlement Tong Djin
Leng en de inspecteur van net on
derwijs Ta Teng Keng.
De regering van Oost-Indonesië
heeft de Indonesische premier, de
heer Atta, en de Indonesische minis
ter van defensie, de sultan van Djog-
ja, verzocht, kolonel Kawilarang en
majoor Worang op te dragen zich in
verbinding te stellen met de rege
ring van Oost-Indonesië. opdat deze
zo volledig mógelijk medewerking
kan verlenen bij de landingen en de
inkwartiering.
Papengrachf 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 0.35 p. w<> 1*50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
Oost-Indonesië voegt zich naar de R.I.S.
VOLGENS EEN TE DJAKARI gepubliceerde verklaring van het
ministerie van Defensie der R.I.S. hebben de troepen van Abdoel Aziz
te Makassar zich Woensdag onvoorwaardelijk overgegeven aan majoor
Pieters van de federale troepen, die als plaatsvervanger optreedt van
kolonel Kawilarang, de commandant van de door de R-I.S.-regering
gezonden troepenmacht.
De manschappen zijn ontwapend en zullen als gevangenen worden
behandeld. Zij verblijven thans onder bewaking in hun kazernes.
Het communiqué meldt verder, dat het Worang-bataljon, dat op
Zuid-Celebes aan land is gegaan, thans naar Makassar is opgerukt.
De hoofdmacht van de federale troepen zal spoedig aan land gaan.
ADENAUERS DUITSLANDLIED.
In. verband met het zingen van de
derde strofe van het .Deutschland
über Alles" na de toespraak van de
kanselier Adenauer voor de Duit
se Bondsrepubliek, heeft prof. Heuss,
gisteren verklaard, dat de keuze van
een volkslied een van zijn preroga
tieven is.
Prof. Heuss heeft bovendien ge
zegd. dat het ogenblik niet gekomen
is om een politieke beslissing op dit
gebied te nemen en dat hij slechts
na overleg met de terzake bevoegde
politieke lichamen hiertoe zal over
gaan.
„De Duitsers in de Sowjet-zöne
stonden in de houding bij hun ra
dio's, toen het derde vers van
.Deutschland, Deutschland ueber Al
les" gezongen werd", zo heeft karv-
selier Audenauer gisteren op een
persconferentie verklaard. „He; .was
de hoogste tijd. dat Duitsland weer
een volkslied had. Het derde vers
spreekt van recht en vrijheid. Het is
eerder een teken van progressievi-
teit dan van reactie, dat wij dit vers
gezongen hebben."
„Toen ik de aanwezigen verzocht
dit lied te zingen, meende ik, dat al
le partijen het ermede eens waren".
Burgemeester Reuter, die naast
Adenauer zat, knikte bij de laatste
woorden instemmend.
FELLE BRAND WOEDDE TE
KOOG AAN DE ZAAN Gister
nacht is een zware brand uitgebro
ken in twee pakhuizen van de Duy-
vis' Oliefabrieken te Koog aan de
Za^an. De schade aan gebouwen en
de enorme hoeveelheid verpakkings
materiaal, die daarin was opgesla
gen, is zeer groot.
Beraamde overval op
ministerraad
Sultan Hamid II fieeft volgens een
Aneta-bericht uit Djakarta bekend,
dat hij aan Westerling bevel heeft
gegeven de vergadering van de In
donesische ministerraad in Djakar
ta op 24 Januari te overvallen, alle
aanwezige ministers gevangen te ne
men en de minister van defensie,
sultan Hamengkoe van Djokja,
en diens onderminister, generaal
Boediardjo, en de waarnemend staf
chef, kolonel Simatoepang ter plaat
se neer te schjeten. Daarna zou een
regering worden gevormd, waarin
sultan Hamid de portefeuille van de
fensie zou krijgen.
Van de bekentenis van sultan Ha
mid werd mededeling gedaan in een
communiqué van het ministerie van
voorlichting der VSI, waarin wordt
vermeld, dat sultan Hamid onmid
dellijk na zijn arrestatie aan een
scherp verhoor werd onderworpen.
Volgens goedingelichte kringen
zou de sultan er geen bezwaar te
gen hebben gehad, als Hatta in de
nieuwe regering weer minister-pre
sident zou zijn geweest. Voorts zou
hij hebben verklaard, dat zijn plan
nen mislukt waren, omdat hij de
derkte van de regeringstrouwe
vijdkrachten rondom Djakarta on-
vchat had.
Koning Leopold ontstemd over optreden
yOLGENS LEIDENDE katholieke kringen in Brussel heeft koning Leo
pold III'zijn particuliere secretaris, prof. Pirenne, alle bevoegdheden
ontnomen om nog onderhandelingen te voeren in zake de koningskwestie.
Prof. Pirenne behoudt echter wel zijn functie van secretaris. Hij is giste
ren naar Pregny vertrokken en vandaar niet teruggekeerd. Verondersteld
wordt, dat de koning hem in Zwitserland houdt voor een „vacantie"
Een woordvoerder v^n koning Leopold in Genève noemde dit bericht
over Pirenne „onjuist" Hij gaf echter wel toe, dat de secretaris voorlo
pig zijn werkzaamheden zal staken.
In Leopoldistische kringen in Brus
sel houdt men echter vast aan de
eerste bewering namelijk, dat de ko
ning prof. Pirenne zijn volmachten
om te onderhandelen heeft ontzegd,
omdat hij niet tevreden is over het
feit, dat zijn secretaris vorige week
de katholieke kabinetsformateur niet
op de hoogte heeft gesteld van de be
sprekingen, die tussen Pregny en de
socialistische leider Spaak en de li
beraal Devèzê werden gevoerd. Het
gevolg van deze onderhandelingen
was de radioboodschap van koning
Leopold, waarin deze zich bereid ver
klaarde na zijn terugkeer in België
zijn koninklijke bevoegdheden tijde
lijk aan prins Boudewijn over te dra
gen. De Leopoldisten verklaren deze
manoeuvre van Pirenne door te zeg
gen, dat de secretaris van de koning
verwachtte, dat prins-regent Karei
de lijst van nieuwe ministers, waar
mee Van Zeeland reeds dagen in zijn
zak rondloopt, kort en bondig naar
de papiermand zou verwijzen, omdat
dit „kabinet" geheel uit C.V.P.-ers en
buiten-parlementaire persoonlijkhe
den bestond.
Het was wel opgevallen, dat Piren
ne dagelijks van Brussel naar Pregny
en terug vloog, terwijl Van Zeeland
onderhandelde met de politieke lei
ders. Maar alleen hijzelf, Spaak,. De-
vèze en de koning wisten de oorzaak
van deze buitengewone activiteit. Van
Zeeland vermoedde niets en wist'niet
beter of de professor deed deze koe
rierdiensten om de koning van iedere
ontwikkeling in de regeringscrisis op
de hoogte te houden. Toén Van. Zee
land einde vorige week naar Pregny
ging was de koninklijke radiobood
schap reeds opgesteld. Hij werd vol
komen door dit voldongen feit ver
rast.
Thans zet Van Zeeland zijn onder
handelingen over de vorming van een
coalitieregering voort. De besprekin
gen tussen liberalen en katholieken
zijn gisteren zo gunstig verlopen, dat
de formateur gisteravond optimis
tisch kon zeggen: „Er zit schot in"
De grote moeilijkheid blijft echter het
socialistisch verzet. Heden zou een
definitieve poging worden gedaan om
de socialisten over te halen in de
nieuwe regering zitting te nemen. Ka
tholieken, liberalen en socialisten zul
len gezamenlijk vergaderen.
GESLAAGDE BUIKLANDING TE
PARUS
Een vliegtuig uit Buenos Aires
heeft op het vliegveld'Orly bij Pa
rijs een geslaagde buiklanding ge
maakt. toen het landingsgestel niet
open wilde gaan. Alle 33 inzitten
den bleven ongedeerd, hoewel het
toestel schade opliep. Drie uur lang
cirkelde het toestel boven het vlieg
veld, terwijl de bemanning het lan
dingsgestel naar buiten trachtte te
draaien. Na overleg via de radio rrret
het vliegveld besloot men een buik
landing te maken. Ziekenauto's ston
den klaar, maar behoefden niet ge
bruikt te worden.
PRAAG VERZOEKT OPHEFFING
USIS.
De Tsjecho-Slowaakse regering
heeft om opheffing van de Ameri
kaanse voorlichtingsdienst (USIS)
te Praag en Bratislava verzocht en
om vertrek uit het land van Joseph
Kolarek, de Amerikaanse persatta
ché te Praag.
Moet weer Russische zee
worden
De „Rode Vloot", het orgaan van
de Sowj et-marine, doet een scherpe
aanval op Turkije, als beheerser van
de Zwarte Zee en eist versterking
van de Sow jet-defensie aan dit wa
ter.
Het blad zegt, dat de conventie
van Montreux (1936), die de scheep
vaart in de Dardanellen en de Bos
porus regelt „niet langer beantwoord
aan de behoeften der Zwaxde-Zee-
mogendheden" en beweert, dat Tur
kije, „de bewaker van de Darda
nelles dat tijdens de tweede we
reldoorlog de mogendheden van de
„As" tot de zee heeft toegelaten,
zijn onafhankelijkheid aan de Ame
rikanen heeft verkocht."
Amerikaanse eskaders vliegen dik
wijls boven de zee van Marmora en
Turkse vliegvelden worden als ba
sis gebruikt door de Amerikaanse
luchtmacht. Dit dwingt tot grotere
waakzaamheid en voortdurende
versterking van de defensie van de
Zwarte-Zeekust.
De „Rode Vloot" geeft een over
zicht van de 1300 jaren oude ge
schiedenis van de ..Russische strnd"
om een uitweg uit de Zwarte Zee
en herinert er aan. dat deze zee in
het iaar ROO bekend was als „Rus
sische 7pp"
In 1946 bobben Engeland en Tur
kije een So wiet-voorstel verworoen,
om de conventie van Montreu" te
herzien De conventie Keuaalde ''at
w.rVi'ie ^e sonvp^piniteit over de
Dardan ellen herkreeg, met hel
recht de zone in staat van verdedi
ging te brengen.
DR ADENAUER BEZOEKT BER
LIJN Tijdens zijn verblijf in Ber
lijn, bezocht de West-Duitse bonds
kanselier dr Konrad Adenauer een
receptie in het Schoeneberger Raad
huis. in de Amerikaanse sector van
Berlijn. Van links naar rechts: ge-
neraal-majoor May well D. Taylor,
Amerikaans commandant in Berlijn,
generaal-majoor Jean Ganewal,
Frans commandant, dr Konrad Ade
nauer en generaal-majoor Geoffrey
K. Bourne, Engels commandant.
Levensonderhoud
steeds duurder
Het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek heeft thans de prijsindexcij
fers van het gezinsverbruik samenge
steld per 15 Maart j.l. Hieruit blijkt,
dat de sedert de devaluatie ingetre
den stijging nog steeds voortduurt.
De kosten van levensonderhoud
voor inkomens van f 40 tot 50 per
week zijn op basis van 100 in
1938/39 gestegen tot 214, tegen
209 ih Januari j.l. en 197 op 15 Sep
tember 1949. Een vermeerdering der
halve van 8 pet.
De voornaamste oorzaak van deze
stijging is een gevolg geweest van het
oplopen van de prijzen van voedings
middelen en kleding. De indexcijfers
hiervan bedroegen resp. op 15 Sept.
j.L 235 en 309, op 15 Maart j.l, 259 en
338. Ongetwijfeld mag in de komende
maanden 'n lichte daling van de kos
ten der voedingsmiddelen worden
verwacht als gevolg van seizoensin
vloeden. Maar de algemene index zal
hierdoor nauwelijks worden beïn
vloed.
Bon 444 algemeen is aangewezen
voor het kopen van 125 gram koffie,
geldig van 21 April tot en met 6 Mei.
Het rantsoen moet weer dienen voor
zes weken, aangezien de eerstvolgen
de bonaanwijzing op 1 Juni zal ge
schieden.
Minister mr D. Stikker, die in Ro
me vertoeft in verband met de bij
eenkomst van de Raad van Advies
der vakbonden van de Marshall-
landen zou hedenmorgen door Zijne
Heiligheid de Paus in een officiële
audiëntie worden ontvangen.
Gisteren had de heer Stikker een
onderhoud met zijn Italiaanse col
lega, graaf Sforza, en nam hij als
dienst gast deel aan een diner van
ministers en autoriteiten op het ge
bied van economie en financiën
Dinsdagavond werd ter ere van de
Nederlandse minister een officieel
souper gegeven, waarbij onder
meerderen minister-president De
Gasperi en de ministers Sforza en
Pella aanwezig waren.
DUIZENDEN OP AUDIëNTIE
De stroom van pelgrims houdt
nog steeds zo aan, dat de H. Vader
Zich genoodzaakt heeft gezien ook
Zondag, 16 April, om half een een
algemene audiëntie te geven in de
Sint Pieter, voornamelijk voor pel-
grimis uit verschillende Italiaanse
bisdommen afkomstig. Ein dit niet
tegenstaande, dat reeds Zaterdag j.l.
40.000 pelgrims door de Paus in de
zelfde basiliek in algemene audiëntie
ontvangen waren. Het aantal pel
grims, die Zaterdag de audiëntie
hebben medegemaakt, bedroeg zelfs
45.000, onder wie 4.000 uit het stad
je Viterbo, die in 70 autobussen de
reis naar Rome hébben gemaakt.
OEFENINGEN R.A.F. BOVEN ONS
LAND.
In de nacht van 29 op 30 April
a.s. wordt door de R.A.F. een lucht
verdedigingsoefening gehouden, waar
aan een groot aantal bombarde
mentsvliegtuigen zal deelnemen*
Tijdens deze oefning zullen
de vliegtuigen van de R. A. F.
ook boven Nederland opereren. De
toestellen vliegen op hoogten tussen
3000 en 8000 meter. Zij zullen geen
navigatielichten voeren.
Wanneer het publiek in de ge
noemde nacht zwaar en langdurig
vliegtuiggebrom hoort, is er dus
geen reden voor ongerustheid.
DODELIJKE AANRIJDING TE
DEN HAAG
Gistermorgen kwam op de hoek
van do Piersonlaan en de Linnaeus-
straat te 's-Gravenhage een bestel
auto, bestuurd dozr de 35-jarige H.
W. uit Bodegraven, in aanrijding
met een solex, bestuurd door de 58-
jarige II. van der K van het Rijs-
wijkseplein te Den Haag.
Het ongeluk was te wijten aan het
feit dat de solex geen voorrang
verleende. Van der K is opgenomen
in het ziekenhuis aan de Zuidwal,
alwaar hij gistermiddag is overleden
Op de Dinsdagavond te Nijme
gen gehouden vergadering van de
plaatselijke A. R. Kiesvereniging,
waar mr. Eling Visser uit Arnhem
sprak over „Provincie-politiek", is
zoals reeds gemeld, medegedeeld
dat de P. T. T. weigert het verkie-
zingsfelad voor Gelderland, „De
Vaste Koers", in de provincie, huis
aan huis te verspreiden.
Men basseert deze afwijzing voor
al op een artikel in „De Vaste Koers"
van mr. Eling Visser, getiteld „Be
loften en daden", waarin de schrij
ver het regeringsbeleid van de af
gelopen jaren hekelt.
De heer J. J. G. Boot, burgemees
ter van Ede, heeft naar aanl. van
deze weigering tot verspreiding nog
een onderhoud gehad met de heer
L. Neher, directeur-generaal van de
P. T. T., doch deze was niet bereid
zijn medewerking tot de bekendma
king van het A. R.- standpunt in
zake de regeringspolitiek te verle
nen en handhaafde het eenmaal in
genomen standpunt.
Bij tienduizenden liggen de pro
pagandabladen thans in de Gelder
se steden en dorpen te wachten op
verspreiding. Toch zullen zij vóór
26 April bezorgd moeten worden.
En nu de P. T. T. dit niet doet, zul
len vrijwillige krachten deze taak
moeten overnemen, .aldus „Trouw"
De P. T. T. verstrekte de volgende
commentaar:
„Deze beslissing is gebaseerd op
de overweging, dat in het bedoelde
geschrift passages voorkomen van
een beledigende strekking. Van een
onderdeel van het Overheidsappa
raat, dat P. T. T. is, kan bezwaar
lijk verlangd worden, dat het de on
geadresseerde verspreiding daarvan
huis-aan-huis verzorgt.
De bevoegdheid hiertoe wordt ont
leend aan het voorschrift, dat be
paalt, dat ongeadresseerde stukken,
waarvan de bezorging voor heb
staatslbedrijf een verrichting zou
vormen, niet in overeenstemming
met zijn maatschappelijk doel, niet
voor verspreiding' huis-aan-huis
worden aangenomen. De beslissing
hieromtrent berust bij de directeur-
generaal.
Er wordt op gewezen, dat er vol
doende verspreidingsmogelijkhe-
heden huis-aan-huis bestaan buiten
de P. T. T. en voorts, dat de P. T. T.
de bezorging van dergelijke geschrif
ten, als geadresseerd stuk, te allen
tijde zonder beoordeling van de in
houd daarvan zal uitvoeren."
Maak nooit een bestek, waarin de
term „Zo God wil" niet voorkomt.