S)e Cckl6e6oii^ant
Katholieken ontstemd over
prins Karei
De Amerikaanse
wapens
Amerika aanvaardt
geen protest
De
vergissing van Djakarta
Eerste kamer
Record-uitvoer
groenten
In 1949
Kard.Mindszenty
in Rusland
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 13 APRIL 1950
41ste JAARGANG
No. 11953
Brussel verstaat de
kunst van rekken
Papengrachf 32, Tel. 20015, Adra. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. tnnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
DE SLEPENDE BELGISCHE CRISIS
IN KATHOLIEKE KRINGEN IN BELGIë is men ontstemd over de
houding van de prins-regent, die de oplossing van de konings
kwestie op de lange baan schijnt te schuiven door telkens nieuw over
leg met politieke leiders in te lassen.
De leiding van de Christelijke Volkspartij heeft er reeds bij de
prins-regent op aangedrongen de vorming van een regering niet ver
der te vertragen.
Een katholieke minister zeide: „Het overleg door de regent is niet
normaal, ofschoon hij het recht heeft overleg te plegen. De regering
is vrijwel gevormd en niets zou de officiële vorming in de weg mogen
staan."
ZOEKEN NAAR EEN
COMPROMIS.
Volgens een bericht van het N.
v. d. Dag zou echter koning Leo
pold aan zijn secretaris de bood
schap hebben meegegeven, dat
van zijn kant veel prijs wordt ge
steld op een toenadering tussen de
politieke partijen en op een ver
zoeningsformule, welke dit zou
kunnen bewerkstelligen. Van zijn
kant wordt niet aangedrongen op
een spoedig hervatten zijner ko
ninklijke prerogatieven.
Indien dit juist is, wordt het zoe
ken van de procedure grotendeels
Machteloos
communistisch protest
Vandaag wordt te Cherbourg on
der bescherming van Franse republi
keinse garde en politie met de los
sing begonnen van de eerste gehei
me, voor Frankrijk bestemde zen
ding Amerikaanse wapens. „Geheim"
omdat de aard der lading niet is be
kend gemaakt; men vermoedt echter
dat het gaat om ongeveer 600 ton ar
tillerie en automatische wapens. De
wapens zijn aangebracht door de
Amerikaanse vrachtvaarder „Ame
rican Importer",, die ook handels
goederen voor andere havens in Frank
rijk. Duitsland en Engeland aan boord
heeft.
De ingangen naar de haven van
Cherbourg, dat een Franse marine
basis is, zijn met prikkeldraad af
gezet.
De communisten belegden gisteren
een protestvergadering; deze werd
door vijftig personen bezocht. Nadat
de „Internationale" was gezongen
werd de bijeenkomst opgeheven.
Te Napels heeft slechts twintig pro
cent van de arbeiders gehoor gege
ven aan de communistische oproep
tot staking uitgevaardigd in ver
band met het losen aldaar van de
eerste, voor Italië bestemde Ameri
kaanse wapens.
Politie-patrouilles doorkruisen de
straten van Napels. Alle toegangen
naar de „Piazza Dante" worden door
carabinieri bewaakt, teneinde te ver
hinderen, dat de stakers zich op dit
plein zouden verzamelen, om het als
uitgangspunt te gebruiken voor een
optocht door de straten van de stad.
Voor het Amerikaanse consulaat
te Turijn hebben vrouwelijke com
munisten gedemonstreerd, die aan
plakborden droegen met de leuze:
„Weg met de Amerikaanse wapens;
wij willen vrede". De politie ver
spreidde de demonstrerende vrou
wen. Niemand bekwam letsel.
verklaard. Ook wordt daardoor
verklaard hoe het mogelijk is, dat
schijnbaar onverzoenlijk geworden
tegenvoeters, zoals Spaak, Devèze,
Eyskens en Van Zeeland, Woensdag
te zamen hebben kunnen beraad
slagen.
Na afloop van hun bespreking
werd aan de pers geen enkele me
dedeling gedaan, doch men neemt
aan, dat de vier politici het in
hoofdzaak hebben gehad over een
compromis-oplossing van de ko
ningskwestie en in dit verband ge
tracht hebben hun gezichtspunten
in overeenstemming te brengen.
De veronderstelling wordt geuit,
dat de heren Spaak en Devèze zich
voorstander hebben getoond van de
instelling van een zgn luitenant
generaalschap voor prins Boudewijn
en een „uitgestelde troonsafstand"
van koning LeoDold. Volgens dit
voorstel zou de koning weliswaar
naar België terugkeren, maar zich
niet bezighouden met de politiek
en zich niet vertonen in het open
bare leven. De prins-regent zou wet
tig staatshoofd blijven en na enige
tijd zou de vorst afstand moeten
doen ten gunste van prins Boude
wijn.
Uit een communiqué, dat later
door de contactcommissie van de
CVP werd gepubliceerd en waarin
wordt verklaard, dat de leiding der
CVP niet van haar ingenomen
standpunt (bijeenroeping van de
verenigde Kamers en opheffing van
de wet op het regentschap afwijkt,
mag men concluderen, dat bedoel
de besprekingen niet met succes be
kroond zijn.
VAN ZEELAND NAAR KONING
LEOPOLD.
Koning Leopold heeft kabinetsfor
mateur Paul van Zeeland dringend bij
zich ontboden.
Van Zeeland is hedenochtend per
vliegtuig naar Genève vertrokken.
NAAR VERDWENEN AMERI
KAANS VLIEGTUIG WORDT GE
ZOCHT Van Kastrup uit worden
onderzoekingen gedaan naar het
Amerikaanse vliegtuig, dat tijdens
een oefenvlucht naar Skandinavië
spoorloos is verdwenen. Het toestel
is van het type Lockheed „Priva
teer"
Links op de Foto: aan de hand
van een kaart worden de onderzoe
kingspogingen geregeld. Midden:
van Buil tofta, Zweden, uit wordt
contact onderhouden met de inge-
geschakelde vliegtuigen. Rechts: Pa-
rachuten met voedsel worden klaar
gemaakt voor de bemanning van het
verdwenen vliegtuig, wanneer dit
eventueel in een moeilijk bereikbaar
gebied een noodlanding heeft moe
ten maken.
Het vermiste Amerikaanse vliegtuig
|N DIPLOMATIEKE en militaire kringen te Washington werd gister
avond vernomen, dat men daar een in scherpe bewoordingen gesteld
antwoordnota verwacht op de Sowjet-Russische protestnota inzake „het
incident bjj Libau".
Er wordt op gewezen, dat van mi
litaire zijde is medegedeeld, dat ten
tijde, dat zich het incident zou heb
ben voorgedaan, geen Amerikaan
se bommenwerper zich boven de om
geving van de haven Libau heeft be
vonden, en dat het vermiste patrouil
levliegtuig van het type Privateer
niet bewapend was zodat dit dus
niet het vuur op enig Russisch vlieg
tuig heeft kunnen openen. Indien de
dood van de tien leden der beman
ning van de Pryvateer zou komen
vast te staan, zouden de V. St. zelfs
de Russen kunn°n beschuldigen van
dood door schuld.
Minister Acheson heeft gisteren
op een persconferentie gezegd, dat
hij over meer bijzonderheden moet
beschikken, voordat hij op het Rus
sische protest kan antwoorden. Het
departement van Defensie stelt thans
een diepgaand onderzoek in.
Protest van Oost-Indonesische regering
J^ADIO-MAKASSAR meldt, dat de regering van Oost-Indonesië bij de
centrale Indonesische regering heeft geprotesteerd tegen de Dins
dagavond door het ministerie van voorlichting verstrekte onjuiste in
lichtingen over de beweerde ont scheping van Indonesische troepen
in het Zuiden van Celebes. Bij gisterochtend boven Zuid-Celebes uit
gevoerde verkenningsvluchten is geen spoor ontdekt van het Indone
sische bataljon, dat volgens het ministerie van voorlichting te Djakar
ta Donderdagochtend geland zou zijn. Ook de beide Indonesische troe
pentransportschepen en het korvet, die Maandag de rede van Makas
sar hebben verlaten, zijn niet meer opgemerkt.
Samenvattend kan worden
dat er noch te Napels, noch te Tu
rijn geestdrift bestond voor de com-
ministische proteststakingen.
DJAKARTA ZELF HET
SLACHTOFFER.
Ook de dagblad-correspondenten
te Djakarta hebben heftig geprotes
teerd tegen de wijze, waarop de
voorlichting in deze kwestie behan
deld is. Minister Mononoetoe ver
klaarde, dat de berichtgeving op een
vergissing berustte.
De regering had niet getracht, al-
NA DE AARDBEVINGEN IN ITA-
Llë -T- Op Goede Vrijdag werd het
gebied bij de kustplaats Leghorn
Midden Italië) geteisterd door ze
ventien aardschokken. De voorgaan
de dagen vonden er ook aardbevin
gen plaats. Vele huizen en gebou
wen werden zwaar beschadigd:
slecht een gering aantal ipensen liep
lichamelijk letsel op.
Bewoners van Leghorn, die dak
loos waren geworden, zagen zich
genoodzaakt in de buitenlucht hun
tenten op te slaan.
dus deze minister van voorlichting
de pers voor de gek te houden* doch
zij was zelf het slachtoffer geweest
van foutieve berichten.
Dat was de reden waarom de
speech van Soekarno, waarin tot op
treden bevolen zou worden, gean
nuleerd werd, aldus Mononoetoe.
Hij wilde niet zeggen wie voor deze
berichten verantwoordelijk was.
maar zette uiteen, dat de autoritei
ten een onderzoek instellen.
Gistermorgen vroeg, zo meldt As
sociated Press nog. zijn in de stad
Sungguminasa bij Makassar troepen
van de Aziz in botsing gekomen met
volgelingen van de federale rege
ring.
Het Indonesisch persbureau Anta-
ra, dat van deze botsing melding
maakte, berichtte dat het gevecht
ongeveer een uur heeft geduurd.
Inmiddels kan men aan de hand
van de binnengekomen berichten,
hoewel veelal met elkaar in tegen
spraak. opmaken dat in de straten
van de stad nog steeds soldaten van
Aziz patrouilleren.
AZIS KOMT NIET.
Adoel Azis heeft geweigerd, naar
Djakarta te komen. Hedenochtend te
10.30 uur kwam het extra vliegtuig
uit Makassar aan, dat slechts de
overste Mokoginta, de minister van
voorlichting der negara Oost-Indone-
sië dr. W. J. Ratulangi en de verte
genwoordiger van Oost-Indonesië te
Djakarta, Andi Patepoi, aan boord
had. Vandaag is er uit Djakarta geen
vliegtuig naar Makassar vertrokken
en het heden te Djakarta aangkomen
vliegtuig was daar nog aanwezig. Ab-
doel Azis heeft aan minister Ratu
langi een tweetal brieven meegege
ven, resp. voor président Soekarno
en voor de sultan van Djokja.
NIETS GEVONDEN.
Wat het speuren naar het vermis
te toestel betreft, de ondernomen ac
tie heeft nog niet tot een positief re
sultaat geleid Wel vermeerderen
zich de aanwijzingen, dat het vlieg
tuig inderdaad in de Oostzee is 3
ongelukt, waarbij de inzittenden om
het leven moeten zijn gekomen.
IN GLIJVLUCHT OVER KANAAL.
Lome Welch, Brits instructeur
voor glijvliegtuigen, is gisteren
met een glijvliegtuig het Kanaal
overgestoken. Hij vloog van Redhill,
in Surey, naar Melsbroeck, in de
Belgische provincie Brabant, een af
stand van ongeveer 300 kilometer.
Welch deed over zijn vlucht, die
hij met een volgens een Duits ont
werp gemaakt glijvliegtuig maakte,
ongeveer zes en een half uur.
Welch is de tweede vlieger, die met
een glijvliegtuig over het Kanaal is
gevlogen. De eerste was Stevenson,
die in 1939 van Dunstable naar het
strand van Calais vloog.
TE WEINIG EER.
Te Istanboel is het gisteren tot
relletjes gekomen bij gelegenheid
van de begrafenis van de Maandag
overleden Turkse maarschalk Fevzi
Tcsjamak.
Toen de begrafenisstoet zich in be
weging wilde zetten, rukten studen
ten de kist uit de handen van de
militaire dragers.
Het bleek, dat de studenten niet de
bedoeling hadden de begrafenis te
verstoren, maar dat zij van mening
waren, dat de maarschalk te weinig
eer werd gegeven. Tsjamak was nl.
de stichter van het moderne Turkse
leger en een nationale held uit de
eerste wereldoorlog. De studenten
brachten de kist met het stoffelijk
overschot naar de begraafplaats, de
talrijke hoogwaardigheidsbeklders
verbluft achterlatend bij de affuit,
waarop de maarschalk zou worden
vervoerd.
De studenten demonstreerden zo
lang buiten het gebouw van radio-
Istanboel, dat dit zijn programma's
van lichte muziek stopzette. Ook
dwongen de studenten bars, hotels,
bioscoDen en nachtclubs hun deuren
te sluiten. Bij de relletjes vielen
twee doden en zijn tientallen men
sen gewond.
De motie van prof. Molenaar
(V.V.D.), waarin deze voorstelde een
commissie van Kamerleden te benoe
men om een onderzoek in te stellen
naar de wettigheid van een K.B. ter
uitvoering van de Arbeidswet, is
door de Eerste Kamer met 33 tegen
5 stemmen verworpen. Alleen de
V.V.D. en de C.P.N. stemden voor.
De tegenstanders waren van oor
deel, dat aan een dergelijke com
missie en aan een dergelijk onder
zoek geen behoefte bestaat. De heer
Kropman (K.VP.), die deze mening
onder woorden bracht, verklaarde,
dat men beter doet een proefproces
uit te lokken, waardoor de rechter
over deze kwestie een uitspraak kan
doen.
De Eerste Kamer heeft gisteren
avond tegen tien uur nog een aan
vang gemaakt met de behandeling
van de begroting van het Departe
ment van Justitie.
De heer Molenaar (V.V.D.) sprak
zijn leedwezen uit over 's ministers
voornemen heen te gaan; de Kamer
heeft hem leren kennen als een
plichtsgetrouw, rechtschapen be
windsman, die zich met toewijding
aan zijn werk gaf. De bijzondere
rechtspleging aanroerend vraagt spr.
zich af of de leiders der bewarings-
kampen niets wisten van mishande
lingen, welke er gepleegd zijn. Dat
geeft een onbehagalijk gevoel.
De heer Ruys de Beerenbrouck
(K.V.P.) uit zijn leedwezen over
's ministers heengaan Spr. herinnert
er o.m. aan, dat hij verleden jaar
gepleit heeft voor rechtsherstel voor
Nederlandse vrouwen, die met Duit
sers zijn getrouwd; het resultaat is
z.i. pover geweest. Ten aanzien van
geconfiskeerde vermogens spoort hij
aan tot een milde beoordeling van
hen, die kunnen aantonen geen
vijand van ons volk te zijn geweest.
Te kwart voor elf wordt de ver
gadering verdaagd tot hedenmorgen
elf uur.
De uitvoer van Nederlandse groen
ten en fruit heeft in het afgelopen
jaar het recordcijfer van 675 mil
lioen kilo ter waarde van 235 mil-
lioen gulden bereikt. Bijzonder op
vallend is de enorme stijging van de
export van fruit. In de jaren 1935/
39 werd gemiddeld 13 000 ton vers
fruit uitgevoerd, in 1948 21.000 ton
en in 1949 niet minder dan 207.000
ton. Bovendien werd-ruim 28 000
ton verwerkt fruit geëxporteerd. De
uitvoer van verse en verwerkte
groenten en vroege aardappelen be
droeg 440.000 ton.
Van welke betekenis het herstel
van een vrijer handelsverkeer met
West-Duitsland, vanouds de belang
rijkste markt voor de Nederlandse
tuinbouw, was, blijkt uit de volgen-
ce cijfers. Van de totale export van
fruit van 235.000 ton ging 162.000 ton
naar West-Duitsland. Van de totale
groentenexport van 440.000 ton werd
145.000 ton door dit afzetgebied af
genomen.
EXTRA-STEUN AAN KLEINE
BOEREN
Het ligt in de bedoeling aldus
het Alg. Dgbl. van de regering
om drie millioen gulden extra ter
beschikking te stellen van de kleine
boeren, teneinde dezen steun te ver
lenen bij de rationalisatie van de be
drijven. Dit betekent, dat in plaats
van twee en een half millioen gul
den, welke voor dit doel op de
Landbouwbegroting 1950 zijn uitge
trokken, vijf en een half millioen
beschikbaar komen.
Volgens Osservatore
Romano"
Volgens het Vaticaanse blad „Os
servatore Romano" is kardinaal
Mindszenty van Hongarije naar de
Sovjet-Unie overgebracht om daar
de rest van zijn levenslange gevan
genisstraf uit te zitten. Het blad
heeft dit vernomen uit rapporten,
die uit landen achter het IJzeren
Gordijn naar Rome zijn gesmok
keld.
Het laatste nieuws, dat over kar
dinaal Mindszenty is vernomen, is
zes maanden oud. Men hoorde toen,
dat hij in de gevangenis bezoek had
ontvangen van zijn moeder. Twee
dagen later werd hij weggevoerd
naar een onbekende bestemming.
Sindsdien heeft men niets meer
over hem gehoord, tenzij dat hij in
een Tsjechisch ziekenhuis aan de
keel zou zijn geopereerd en later,
dat hy aan een hartkwaal zou zijn
gestorven. De „Osservatore" meent
thans met zekerheid te weten, dat
de kardinaal naar een gevangenis
in Rusland is overgebracht. Bekend
is dat de Russische staatspolitie al
le veroordeelde politieke en geeste
lijke hoogwaardigheidsbekleders uit
de satellietstaten onder direct toe
zicht wenst te houden.
MR. FOCKEMA ANDREAE NAAR
INDONESIë.
Naar wij vernemen zal de staats
secretaris van oorlog, mr. W. H.
Fockema Andreae, in het begin van
de volgende week naar Indonesië ver
trekken teneinde nader overleg te
plegen over de reorganisatie van het
K.N.I.L.
REPATRIËRING DER 3e DIVISIE
BEGONNEN
Op 7 April j.l. zijn uit Tandjong
Priok, de troepenschepen „Nelly" en
„Dundalk Bay" naar Holland ver
trokken, resp. met 1470 en 1024 pas
sagiers.
Aan boord van de „Nelly bevinden
zich de volgende gesloten onderdelen
der Kon. Landmacht, het 5e bataljon
van het 5e regiment infanterie en het
5e bataljon van het regiment stoot
troepen.
Met de „Dundalk Bay" repatriëren
het 5e bataljon van het le regiment
infanterie, alsmede de 7e, 8e, 9e en
10e infanterie brigade werkplaats.
Met het vertrek van deze beide
schepen is een begin gemaakt met de
repatriëring van de 3e divisie de z.g.
E-divisie.
Op 8 April vertrok uit Priok het
troepenschip „General Ballou" met
1461 repatriërende Nederlandse mili
tairen. Aan boord bevinden zich de
volgende gesloten onderdelen der 3e
divisie: 5-4 R.I., 34 A.A.T., 27 A.A.T.
en de 2e compagnie gewondenver-
voerd.
Voorts vertrok op 9 April van
Tandjong Priok de „General Howze"
met 1536 opvarenden, waaronder 5-3
R.I. en 5-7 R.I.
POST VOOR DE „WATERMAN"
Post, bestemd voor militairen, aan
boord van het m.s. „Waterman", op
weg naar Indonesië, welke in een
der tussenhavens zal worden uitge
reikt, moet uiterlijk vandaag (13
April) in Nedeidand ter post wor
den bezorgd. Post, bestemd voor uit
reiking in de haven van aankomst,
uiterlijk op 27 April.
De brieven moeten alle woi'den
gezonden naar het veldnostkantoor
te Djakarta, met vermelding: „Aan
boord van het m.s „Waterman" op
weg naar Indonesië".
ZILVEREN BISSCHOPS
JUBILEUM PAUSELIJKE
INTERNUNTIUS.
Ter gelegenheid van zijn zilve
ren bisschopsjubileum is de pause
lijke internuntius, mgr. P. Giobbe,
voornemens op 26 April in de St.
Jacobskerk aan de Parkstraat te
's-Gravenhage, een plechtige hoog
mis op te dragen, na afloop waar
van er receptie zal zijn in de pas
torie van de Willemstraat. De
plechtigheid in de kerk zal waar
schijnlijk worden bijgewoond door
het voltallige episcopaat.
BENOEMINGEN PATERS
MONTFORTANEN
Op voordracht van de Provinciaal
der Paters Montfortanen werd door
mgr J. P. Huibers benoemd tot pas
toor van de parochie van O. L. Vr.
Middelares te Voorschoten (Haag
se Schouw) pater C. H. F. Holthui-
zen. Pater Holthuizen werd tevens
benoemd tot Overste van „Huize
Montfort" te Voorschoten.
Voor de missie van Shiré (Brits
Nyasaland) werden voorts aangewe
zen de paters J. Rousseau, P. Quax
en A. Ui'lings; voor Denemarken pa
ter G. Meei*tens; voor de Belgische
Congo pater F. Vermeulen.
Tenslotte werd pater S. Weterings
benoemd te Voorschoten en pater G
de Greeve te Berg en Dal.
KaUeftje...
Waar de innerlijke houvast ont
breekt, wordt de behoefte aan ver
strooiing steeds groter.
