S)e CcicbeSoii^cmt
Moskou stookt
het vuurtje op
Het contract met Fox
geannuleerd
San Severino in opstand
Drie vliegtuig
ongelukken
Moskou organiseert
revolutie in Z.O. Azië
Ook in Australië
arbeidsonrust
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN .DE BURCHT"
VRIJDAG 24 MAART 1950
41ste JAARGANG
Papengracht 32, TeL 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., 4.15 p. kwart Franco p. p. f 4.90. - Advert.: *15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Het diende om de Ned. blokkade te breken
FVE INDONESISCHE minister van Welvaart, ir. Djuanda heeft in ant-
woord op vragen in de Volksvertegenwoordiging verklaard, dat de
regering der Republik Indonesia Se rikat het contract Fox heeft gean
nuleerd in verband met de monopolistische tendens, die de handelsbe
trekkingen tussen Indonesië en de Verenigde Staten te zeer bond. Fox
wordt nog steeds gelegenheid gegev en handelsbetrekkingen met de V.S.
aan te knopen, die echter gebaseerd moeten zijn op vrije concurrentie".
De minister herinnerde er aan, dat het contract indertijd gesloten we^d
met het doel, de Nederlandse blokkade tegen de republiek te breken.
Minister Djuanda zei, dat de rege-
ring na een onderzoek Fox zal scha
deloos stellen voor het geld, dat hij
in de Indonesische onafhankelijk
heidsstrijd heeft gestoken.
Volgens onbevestigde berichten
heeft Fox indertijd de revolution-
naire beweging van Djokjakarta met
meer dan 500.000 dollar gesteund.
Als tegenprestatie stemde de re
gering er in toe, dat de Foxmaat
schappij zou optreden als aan- en
verkoopagent voor de Republikeinse
regering.
In de Verenigde Staten werd het
contract gecritiseerd als een mono
polie, nog geraffineerder dan de
overeenkomsten, die de Oost-Indi
sche Copipagnie twee eeuwen gele
den aan de inlanders afdwong.
Fox bleef volhouden, dat het con
tract niet monopolistisch was. Hij
noemde het een gewoon aankoop
agentschap.
Er zijn verschillende tegenstrijdige
versies en interpretaties van het
contract verschenen, maar de repu
blikeinse regering heeft de officiële
tekst nooit vrijgegeven.
Fox en enkele van zijn medewer
kers hebben de afgelopen maanden
in Djakarta besprekingen gevoerd
met Indonesische autoriteiten, van
wie de meesten reeds leidende figu
ren waren in de oude republiek.
Fox zei, dat hij geen commentaar
wilde geven zolang de onderhande
lingen met de regering nog gaande
zijn.
Belgische crisis
houdt aan
„AGITATIE HEEFT GEEN
ZIN"
Na afloop van de vergadering der
26 ministers van staat in het paleis
van de prins-regent, welke gisteren
om 17 uur was begonnen en om 20.30
uur eindigde, heeft graaf Carton de
Wiart, informateur van de prins-re
gent, die de bijeenkomst heeft voor
gezeten, de pers medegedeeld, dat
hij over de gevoerde besprekingen
verslag heeft uitgebracht aan prins
Karei.
Graaf Carton de Wiart zei, dat de
vergadering van ministers van staat
slechts een officieus karakter had.
De ministers, zo zeide hij, zijn digni
tarissen van het openbare leven en
zij vormen geen staatscollege. Zij
kunnen geconsulteerd worden in
moeilijke omstandigheden. Ik heb
hun advies aangehoord teneinde
mijn taak van informateur te verge
makkelijken. Wij hebben in een geest
.van onderling begrip van gedach
ten gewisseld en de verschillende
aspecten van de politieke situatie
bestudeerd. De ministers hebben
veel begrip getoond voor de moei
lijke positie, waarin wij verkeren.
Wij waren het er in het algemeen
over eens, dat de. huidige agitatie
geen reden van bestaan heeft,
zeide de 80-jarige staatsman verder
en wij waren van oordeel, -dat deze
een oplossing van de problemen eer
der in de weg staat. In dit verband
werd de wenselijkheid uitgesproken
een beroep te doen oo het gezonde
verstand der bevolking.
Naar graaf Carton de Wiart ver
der nog verklaarde, zal hij de koning
in kennis stellen van het resultaat
der besprekingen. Naar hij tenslot
te nog mededeelde, zullen de minis
ters van staat niet meer in verga
dering bijeen komen.
Naar gisteravond in politieke krin
gen verluidde zouden stappen bij ko
ning Leopold te Pregny worden on
dernomen, teneinde hem te bewegen
opnieuw de politieke situatie te on
derzoeken,
DE STAKINGEN IN BELGIë
Slechts het bij het A.B.V.V. aan
gesloten personeel der Brusselse
tramwegen heeft hedenmorgen het
werk neergelegd en op de grote bou
levards rijden nog verscheide trams.
De verbindingen tussen het centrum
van Brussel en de buitenwijken per
tram waren om 9 uur echter in het
algemeen verbroken. Gevreesd moet
evenwel worden, dat de stroomtoe
voer voor de trams zal worden afge
sneden. Het Brusselse stadsbeeld
werd gekenmerkt door het grote
aantal voetgangers en wielrijders.
De particuliere firma's hebben esta
fettediensten voor hun personeel ge
organiseerd en door het grote aan
tal voertuigen, dat zich op de wegen
in het centrum bevond, kwam het
hier en daar tot verkeersopstoppin
gen.
Op de grote boulevards kan men
groepen studenten waarnemen, die
zich blijkbaar opmaken deel te gaan
nemen aan de manifestaties tegen
koning Leopold. Aan de ingangen der
ministeries worden aan het perso
neel, dat zich naar het werk begeeft
pamfletten uitgereikt. In hoeverre
het overheidspersoneel aan de op
roep tot algemene staking van het
A.B.V.V. heeft gehoor gegeven, is op
dit ogenblik nog niet bekend. Inci
denten hebben zich nog niet voorge
daan.
Uit de eerste berichten, die uit
Wallonië zijn ontvangen blijkt dat de
staking daar vrijwel algemeen is.
ONZE ABONNEMENTSPRIJZEN
Door de aanzienlijke stijging van de kosten zijn alle Leidse dagbladen
evenals die in vele andere steden genoodzaakt hun abonnements
prijs met ingang van 1 April drie cent per week te verhogen.
Ieder weet, hoe de lonen (en daarmede de sociale lasten) zijn geste
gen, hoeveel duurder het vervoer is geworden, hoe de prijzen van
grondstoffen en machines zijn opgelopen.
Een voorbeeld slechts: krantenpapier is zesmaal zo duur als voor de
oorlog. Als men beseft, hoe belangrijk de post papier voor een krant
is, dan begrijpt men ook, hoeveel moeite het ons gekost heeft onze
huidige prijs te handhaven. Dit is nu niet langer mogelijk.
Hoezeer wij het ook betreuren, dat wij tot een kleine verhoging moe
ten overgaan, wij vertrouwen, dat de lezers begrip zullen hebben voor
de noodzaak van dit besluit.
DIRECTIE „DE LEIDSE COURANT''
DE OVERSTROMINGEN IN NIEUW I
ZUID-W ALES
MINISTER SCHOKKING OPENT
FABRIEK VOOR VERVAARDI
GING KLEIN MUNITIE. Gister
middag heeft de minister van Oor
log en Marine, mr. W. F. Schok
king aan de Hemweg de opnieuw
ingerichte fabriek voor de vervaar
diging van klein munitie officieel
geopend. Tijdens de openingsrede
van minister Schokking, op de eer
ste rij derde van rechts, mr. H. L.
Woltersom, president-commissaris
van de N.V. Nederlandse Machine
fabriek „Artillerie Inrichting",
tweede van rechts ir F. G. Jünge-
ling, technisch directeur van deze
fabriek.
en toch, voor
beter ondergoed
MIDZA DEELNEMER
Tanks en handgranaten kwamen
eraan te pas
¥N DE ITALIAANSE plaats Severino in Apulië is gisteren een
communistische opstand uitgebroken en 's avonds heerste er vrijwel
de staat van beleg. In de loop van de dag waren vechtwagens binnenge
rukt om de politie uit haar benarde positie te verlossen.
de stad waren binnenge-
Bij Aylesbury in Engeland is gis
teren een vliegtuig van de RAF neer
gestort en in brand gevlogen. Zes
mensen zijn daarbij om het leven ge
komen.
In Amerika is een militaire Dako
ta neergestort kort na de start. Het
is niet bekend hoeveel mensen zich
aan boord bevonden of hoeveel
slachtoffers er zfjn.
Verder is er in de Verenigde Sta
ten een bommenwerper van het ty
pe B-50 neergestort. Het toestel had
veertien man aan boord, van wie er
ten minste negen om het leven zijn
gekomen. De B-50 is een van Ameri-
ka's nieuwste bommenwerpers voor
lange afstanden,
DE ISLAM STAATSGODSDIENST
IN STRIë?
In een gemeenschappelijke nota
aan de wetgevende vergadering in
Damascus, aldus het persbureau der
Ned. Hervormde Kerk, spreken de
prelaten der Grieks-Orthodoxe en
der R. Kath. Kerk in Syrië zich uit
tegen de in de nieuwe grondwet op
genomen clausule, volgens welke de
Islam tot staatsgodsdienst zou wor
den verheven. De kerkelijke leiders
verklaren in deze nota, dat niet-Mo-
hammedaanse burgers gedwongen
zouden worden het land te verlaten,
indien de Islam de voorgesteld po
sitie zou verkrijgen, aangezien zij
zich op grond van hun geloof niet
kunnen onderwerpen aan wetten
welke hen door een andere gods
dienst worden opgelegd.
Duizenden vluchten u
Wagga (Nieuw Zuid-Wales) nu hun
huizen door het water van de Mur-
rumbidgee overstroomd worden.
Sommigen, die dachten, dat zij bui
ten het bereik van de overstroming
woonden, moesten op de daken
klimmen, daar het water tot de dak
lijst is gestegen. In het centrum van
Wagga-Wagga staat het water 1.2 m
hoog. Tweederde deel der bevolking
is reeds geëvacueerd. Het reddings
werk wordt steeds gevaarlijker, daar
de kleine boten door de sterke
stroom uit de koers worden geslagen.
Als nasleep van de algemene sta
king van Dinsdag waren communis
tische arbeiders handgemeen geraakt
met de politie Het kwam zover, dat
er een handgranaat naar politieman
nen werd geworpen, waardoor er
acht werden gewond.
Steeds meer mensen gingen aan de
rel meedoen en de politie werd be
legerd. Tenslotte.waren er ongeveer
vijfduizend demonstranten, van wie
een deel in het wilde weg van de
daken af vuurde en vocht tegen de
soldaten, die na een verzoek om as-
WAT ER BIJ DE BOUW VAN EEN
PAND KOMT KIJKEN. De bor
den, aangebracht bij een te bou
wen pand, doen ons eigenlijk pas
realiseren hoeveel verschillende
vaklieden hierbij emplooi ^vinden.
Voor de bouw van een pand in
Hengelo, kwamen zij uit alle delen
van ons land. Een firma uit Gro
ningen verzorgt er de aanleg van
de sanitairwerken, terwijl de zon
neschermen uit Arnhem komen.
Degeen die de -vloeren legt heeft
zijn bedrijf in Utrecht gevestigd, al
leen de electricien is een inwoner
van Hengelo.
DE ZWARTE PRINS NAAR
BEETSJOEANALAND.
Seretse Khama, die heden per
vliegtuig van Londen naar Beets-
joeanaland zal terugkeren, ter be
hartiging van zijn persoonlijke aan
gelegenheden, heeft in een brief, ge
publiceerd in de „Times", voorge
steld, dat hem zal worden toege
staan gedurende twee jaar of langer
„op proef" zijn functie van stam
hoofd der Banmangwato's uit te
oefenen. Hij stelt in deze brief op
nieuw de eis, dat het de Bamangwa-
to's vrij zal staan degenen tot stam
hoofd te kiezen, die zij zelf daarvoor
het mepst geschikt achten.
Seretse Khama schrijft verder
nog: „Niettegenstaande ik zwaar ben
beproefd, heb ik nog steeds niet kun
nen uitvinden, wat ik nu voor ver
keerds heb gedaan. Men heeft met
mij gehandeld alsof ik een werkne
mer ben. die door zijn baas wordt
ontslagen, uit vrees dat ik iets ver
keerds zal doen en, om de gevolgen
hiervan bij voorbaat te voorkomen,
wordt ik vast de laan uitgestuurd.
Doch ik weet wel, wat de wezenlijke
oorzaak van het conflict tussen de
Britse regering en mijzelf is. Dat is
het Lit, dat ik een blanke vrouw
heb getrouwd, hetgeen aanleiding is
geweest tot het verscherpen van de
tegenstelling tussen hen, die de ge
lijkheid der rassen niet erkennen en
degenen, die dit wel doen".
sistentie
rukt.
Zelfs een colonne vechtwagens is
er aan te pas moeten komen en
daarmee werd de orde voorlopig her
steld. Ondanks de zware gevechten
zijn er geen doden gevallen. Vijftien
politiemannen zijn gewond, de mees
ten door granaatsplinters.
Veertig communisten, onder wie
de vrouw van een senator, bevinden
zich in arrest en het Communisti
sche hoofdkwartier en de kamer van
arbeid zijn door de politie bezet
De algemene staking van Dinsdag
heeft nog een staartje gehad, want
Parma is blijven staken uit protest
tegen het doodschieten van een ar
beiders. In de overige steden had
bet leven qisteren weer een normaal
verloop. Bussen en trams rijden weer
De 'taking heeft het meeste succes
gehad in de industriesteden van N.-
Italie.
FABRIEK BIJ VELLETRI BEZET.
Enige honderden arbeiders heb
ben een fabriek van springstoffen
in do buurt van Velletri (provincie
Rome) bezet naar aanleiding van het
besluit van de directie, het bedrijf
te sluiten in verband met de agitatie
welke onder het personeel werd ge
voerd.
DAT WAS OP 'T KANTJE AF
Enkele ogenblikken nadat een da
me een apotheek te Nottingham had
verlaten, ontdekte de apotheker dat
de vrouw, inplaats van een door haar
gevraagde medicijn tegen de bron
chitis van haar baby van tien maan
den, een fles met vergiftige inhoud
had meegenomen. Een kleine hoe
veelheid ervan zou dodelijk zijn voor
het kind.
De apotheker trachtte tevergeefs
de hem verder onbekende klant te
achterhalen. Toen waarschuwde hij
de politie. Terstond werden agenten
uitgezonden om alle huizen in het
district langs te gaan. Patrouille-
auto's doorkruisten, per luidspreker
waarschuwend, de straten. Ook de
avondbladen en de radio werkten
mee. Tenslotte kwam een van de po
litieagenten terecht bij een zuster
van de vrouw. Toen hij op haar aan
wijzing op het gezochte adres kwam,
bleek, dat de moeder haar baby,
zonder van de medicijn 'gegeven te
hebben te slapen had gelegd. De ge
Instructies aan vakverenigingsleiders
^YNLANGS zijn Oost-Aziatische vakverenigingsleiders, allen commu-
^nist, te Peking bijeen geweest. De geheime notulen van de daar gehou
den besprekingen zijn, volgens een correspondent van de „Daily Tele
graph", Londen in handen gevallen en daaruit blijkt, dat de Sovjet-Unie
directe en gedetailleerde bevelen heeft gegeven aan de rode vakvereni
gingsleiders om de communistische agitatie in Zuid-Oost-Azië en Austra
lië te versterken.
Volgens de „Daily Telegraph"
aldus meldt de „Volkskrant" heb
ben de vakverenigingsleiders de vol
gende opdrachten gekregen: de in
landse bevolking moet heimelijk
worden bewapend en er moeten on
dergrondse contacten tussen de ver
zetsgroepen in de verschillende lan
den tot stand worden gebracht. Bo
vendien moeten de pogingen om sta
kingen te veroorzaken in de nieuwe
landen van Zuid-Oost-Azië geintensi-
ficeerd worden. Er moet geld worden
ingezameld om de activiteit te finan
cieren.
Het onmiddellijke doel van de ac
ties is de militaire hulp, welke de
Westerse landen binnenkort aan de
democratische regeringen van Azië
zullen gaan geven te voorkomen.
Zodoende moet de basis worden ge
vormd voor nieuwe communistische
successen in India, Pakistan, Birma,
Malakka, Siam,. Indo-China en Indo
nesië.
Regering neemt
maatregelen
In de Australische industrie heerst
ernstige onrust en dit is voor de
gouverneur-generaal reden om de
wet voor speciale misdrijven toe te
passen. Handel en verkeer met an
dere landen, zo zegt hij in een pro
clamatie, worden benadeeld en be
dreigd en de speciale wet geeft de
legering vérstrekkende bevoegdhe
den voor noodgevallen, zoals onmid
dellijke arrestatie en het verbieden
van bijeenkomsten. Minister-presi
dent Menzies hééft in het parlement
gezegd:
Wij zullen eens en voor al afre
kenen met de communisten. Schuldi
gen kunnen tot gevangenisstraf wor
den veroordeeld of, indien zij niet
in Australië geboren zijn, tot depor
tatie.
Er dreigt een crisis in de staalin
dustrie door stakingen in het kolen-
gebied van Nieuw-Zuid-Wales. Bo
vendien dreigen een reeks van „rou
lerende" stakingen de scheepvaart
van Queensland te ontwrichten.
De regen kwam
In New York en omgeving is
het maanden lang droog geweest
Voor een Nederlander, die zo on
geveer dagelijks z'n portie regen
krijgt en meer dan hem lief is,
moge dit een ideaal-toestand
schijnen, in werkelijkheid is het
een ramp. Dat hebben de New
Yorkers ervaren. Het stadsbe
stuur kwam er zelfs toe, om een
beroep te doen op de inwoners
om één dag in de week zich niet
te wassen voor de heren al
leen zich niet te scheren. Pre
mies tot 50.000 dollar werden
uitgelooft voor degenen, die erin
slaagden om kunstmatig regon
te maken. Enthousiast gingen de
regenmakers aan het werk,
maar nog vóórdat zij met hun
voorbereidingen klaar waren
is de regen gekomen. Er viel
gisteren meer dan 30 millimeter
regen en dat heeft de uitgeput
te waterreservoirs aanzienlijk
verkwikt. Alleen voor de regen
makers is het jammer.
STAKINGEN IN AUSTRALIë.
Op een van de vergaderingen wer
den Loo duc-Po van Vietnam en Vox
van Australië ontvangen. Zij gaven
inlichtingen over de wijze waarop
havenstakingen ih hun landen ver
wekt kunnen worden.(Men vergelij
ke ons bericht van vandaag over de
maatregelen van de Australische re-
fering tegen de arbeidsonrust). Vox
eloofde op de conferentie in Pe
king dat hij stakingen zou verwek
ken in Brisbane, Melbourne en Syd
ney. „We zullen in Melbourne be
ginnen, omdat daar de beste moge
lijkheden bestaan". Luu-duc-Po had
indertijd goede verwachtingen van
„-de mogelijkheden in Vietnam. Hij'
vaarlijke fles was nog niet geopend, zou proberen wat vredesdemonstra
ties te laten houden, die dan gepaard
zouden gaan met stakingen. Hij had
echter hulp nodig.
TEGEN „OORLOGSCONVOOIEN".
Rostovksi deelde op deze vergade
ring mede, dat „de imperialisten" in
de zomer van 1950 reeds ver gevor
derd zouden zijn met hun voorberei
dingen voor de oorlog. De werkers
in Zuid-Azië moesten daarom alles
doen om „de oorlogsconvooien" in de
Stille Zuidzee „bezig te houden". Er
moeten commissies in de vakvereni
ging worden opgericht, die zich uit
sluitend bezig houden met de „vre-
des-propaganda':. De Chinese vak
verenigingen zullen hun best doen in
Hongkong en Singapore.
De afgevaardigde van. India, Shan-
kar, werd berispt omdat de commu
nisten niet volledig gebruik hebben
gemaakt van de onrusten in India.
Voortaan, zo zei Solovief, moet de In
dische vakbeweging zowel legale
als illegale methoden gebruiken. Alle
cellen van de organisatie moeten
worden vergroot. Alle communisti
sche arbeidersleiders kregen de op
dracht een arbeidersmilitie te vor
men. De vakbewegingsleiders moeten
contact opnemen met de Russische
ambassade in Bangkok als zij in
moeilijkheden verkeren.
De vakverenigingsleiders werden
in Peking steeds in groepjes van niet
meer dan zeven ontvangen door de
Russen Yaklovef, Rostovski en Solo-
vief. Deze Russen en de secretaris
van het communistische Wereldvak-
verbonid, Louis Saillant en een Chi
nese communistische arbeidersafge
vaardigde Li-Li-San vormden de
commissie van ontvangst.
Een werkloze ex-officier van de
Italiaanse luchtmacht is gisteren van
de 60 meter hoge „fluistergalerij" in
de koepel der Sint-Pieterskerk te
Rome gesprongen, doch bleef enkele
meters boven de marmeren vloer
voor het pauselijk altaar hangen aan
een touw, dat hij onder de armen ge
bonden had.
De Pelgrims, die voor het altaar
geknield lagen, gilden van schrik,
toen hij i^aar beneden kwam.
De man, de 28-jarige Franco Zuc-
coni, had vóór hij sprong een touw
onder de armen gebonden en aan de
ijzeren ballustrade van de galerij
vastgemaakt.
Toen hij neerstortte vielen twee
brieven uit zijn zak. Eén was ge
adresseerd aan de Paus en de ander
aan de Italiaanse pers. Hierin vroeg
hij aan de wereld aandacht te schen
ken aan zijn wanhopige toestand en
als het touw niet zou breken
hem werk te geven.
Zucconi werd door de Vaticaanse
garde gearresteerd en aan de Ita
liaanse politie uitgeleverd.
Later werd bekend gemaakt, dat
de Paus Zucconi 10.000 lire heeft
gezonden.
PRINS BERNHARD MOEST
TERUGKEREN
Ten gevolge van de dichte mist.
die gisteren boven Zuid-Engeland
hing, moest prins Bernhard, die met
zijn vliegtuig naar Engeland onder
weg was, terugkeren toen hij midden
boven het Kanaal vloog. Via de ra
dio was gewaarschuwd, dat de lan
dingsmogelijkheden klein waren.
Ko-Vieltj,e....
„Wie zijn hand aan de ploeg slaat
en achterwaarts bjikt, is niet ge
schikt voor het Koninkrijk Gods"
aldus Christus.