Attlee's gereorganiseerde
regering
Van steenkool en stakingen
Nederlandse militairen
hielpen Westerling
Bevestiging door min. Schokking
WOENSDAG 1 MAART 1950
41ste JAARGANG No. 11917
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs t 0.32 p. w., t 1.40 p. mnd-, t 4.15 p. kwart. Franco p. p. 1 4.90. - Advert.: 15 ct.'p. mm. Telefoontjes f 1.50
Weinig verandering in kern-kabinet
FJE BRITSE PREMIER ATTLEE heeft gisteravond de samenstelling
van zijn nieuwe regerjng bekend gemaakt. Het z.g. kernkabinet is
nagenoeg ongewijzigd, doch op lager niveau zijn er enige verrassin
gen. Zo bijv. de promotie van Shin well tot minister van defensie in de
plaats van lord Alexander. De kopstukken, zoals Attlee, Bevin, Cripps
e.a. zijn allen op hun oude post gehandhaafd.
De leden van het kernkabinet
zijn:
Premier en eerste lord van de
schatkist: Attlee.
Lord-president van de raad (mi
nister zonder portefeuille): Morri-
Minister van buitenlandse zaken:
Bevin.
Minister van financiën: sir Staf
ford Cripps.
Minister van stads- en landaan-
leg: Dalton.
Lord grootzegelbewaarder en lei
der hogerhuis: burggraaf Addison.
Kanselier van het hertogdom
Lancaster (minister zonder porte
feuille): lord Alexander.
Lord kanselier (minister van
justitie en hoogste rechter): burg
graaf Jowitt.
Minister van binnenlandse zaken:
Chuter Ede.
Minister van Defensie: Shinwell.
Minister van arbeid: Isaacs.
Minister van volksgezondheid:
Bevan.
Minister van landbouw en visse
rij: Williams.
Minister van opvoeding: Tomlin-
son.
Minister van handel: Wilson.
Minister van koloniën: Griffiths.
Minister voor Schotse aangele
genheden: McNeil.
Minister voor betrekkingen met
het gemenebest: Ordon Walker
De volgende ministers behoren
niet tot het kernkabinet:
Eerste lord van de admiraliteit
(minister van marine): burggraaf
Hall.
Minister van luchtvaart: Hender
son.
Minister van burgerluchtvaart:
lord Pakenham.
Minister van brandstof en voed
selvoorziening: Noel Baker.
Minister van vervoer: Barnes.
Minister van bevoorrading: Rus-
sel Strauss.
Minister van economische zaken:
Gaitskell.
Moskou herhaalt
zijn eis
Druk op Finland
De Finse gezant te Moskou heeft
een Russische nota ontvangen,
waarin opnieuw de uitlevering
wordt geëist van Russische oorlogs
misdadigers, die zich in Finland
schuil houden.
Het Finse, ministerie van buiten
landse zaken wil over de nieuwe
nota nog niets zeggen.
In gewoonlijk welingelichte diplo
matieke kringen te Helsinki is men
van mening, dat de Sowj et-Unie
door haar verzoek op de vooravond
van het aftreden der Finse regering
druk op Finland wil uitoefenen om
de communisten in sleutelposities in
de nieuwe Finse regering op te ne
men.
Minister van nationale verzeke
ring: dr. Edith Summerskill.
Minister van voedselvoorziening:
Webb.
Minister van pensioenen: prof.
Marquand.
Minister van posterijen: Edwards.
Minister van openbare werken:
Stokes.
Minister
Younger.
van staat: Kenneth
Mijnwerkers ondermijnen hun
eigen bestaan
•TERWIJL AMERIKA EEN HEVIGE KOUDE-PERIODE DOORMAAKT,
industrie, spoorwegen en particulieren bijna op de bodem van de
kolenkist zijn aangeland, in New York rantsoenering van de steenkolen,
is ingevoerd en allerlei maatregelen tot kolenbesparing zijn ingesteld,
moest de United Mineworkers, de vakbond der mijnwerkers zich Maan
dag j.l. verantwoorden voor het federale hof wegens „civiel- en straf
rechtelijke ongehoorzaamheid" aan het hof, omdat zijn leden de order
van 11 Februari, om het werk te hervatten, niet hadden opgevolgd.
jyjINISTER SCHOKKING heeft gis termiddag in de Tweede Kamer ver
klaard, dat Nederlandse militairen Westerling hebben geholpen bij
zijn tocht naar Singapore. Hij legde deze verklaring af in antwoord op
vragen van de katholieke fractie- voorzitter prof. Romme. De minister
bleek bereid aan de Kamer nadere inlichtingen te verschaffen zowel met
betrekking tot de medewerking, die die Nederlandse militairen hebben
verleend, als over de maatregelen, die ten aanzien van hen zullen wor
den getroffen.
NED. REGERING ZAL
SCHULDIGEN STRAFFEN
De Nederlandse Hoge Commissaris
heeft de Indonesische minister-presi
dent Moh. Hatta er van in kennis ge-
steld, dat de Nederlandse regering
een verder onderzoek heeft gelast
naar de hulp die van Nederlandse mi
litairen zijde aan Westerling is ver
leend. De Nederlandse regering heeft
besloten, tegen de schuldigen maat
regelen te nemen. De beslissing op
het verzoek tot uitlevering van Wes
terling ligt uiteraard geheel bij de
Britse autoriteiten.
Dr. Hirschfeld voegde aan deze ver
klaring toe, dat de Nederlandse rege
ring niet voornemen is, op deze be
slissing enige invloed uit te oefenen,
hetgeen wil zeggen, dat men van Ne
derlandse zijde aan een eventuele
uitlevering van Westerling aan de
R.I.S. niet in de weg zal staan.
DEZE WEEK VOOR HET
GERECHT.
Westerling zal deze week in Sin
gapore voor het gerecht verschijnen
op beschuldiging van het plegen van
geweld en het illegaal binnenkomen
in Singapore, aldus werd officieel in
Singapore bekend gemaakt. Een
van de beschuldigingen is, dat Wes
terling in' de Changi-gevangenis,
BIJNA KLAAR VOOR DE TOCHT
De skileraar van de prinsesjes
Beatrix en Irene helpt de meisjes
bij het bevestigen van de s^i's. I?n
dan kan de tocht in de sneeuw en
zon beginnen!
waarheen hij van het hoofdbureau
van politie was overgebracht, een
mede-gevangene geslagen heeft. Eer
der op de dag was een bevel tot de
portatie tegen Westerling uitgevaar
digd, alsmede een bevel tot arrestatie
totdat Westerling wordt uitgeleid.
Het is nog niet bekend, naar welk
tand Westerling zal worden overge
bracht.
De opheffing der
deelstaten
Wetsontwerp wordt
noodwet
Dinsdagavond heeft het kabinet der
R.I.S. het reeds bij het parlement in
gediende wetsontwerp tot verande
ring var de staatkundige inrichting
der R.I.S. ingetrokken en dit uitge
vaardigd als een noodwet, die ten
spoedigste door het parlement en de
senaat zal worden bekrachtigd.
Deze beslissing werd genomen in
verband met de huidige politieke ont
wikkelingen en omdat een federaal
webontwerp door parlement en se
naat moeilijk snel kan worden be
handeld. Naar de mening van waar
nemers te Djakarta hebben de ge
beurtenissen, die zich in het afgelo
pen weekeinde in Oost-Java hebben
afgespeeld, dit besluit van het kabi
net beïnvloed.
Het kabinet heeft besloten, in ver
band met de gebeurtenissen op Madu
ra en in Oost-Java zo spoedig mo
gelijk contact te zoeken met de rege
ring der deelstaat Republiek Indone
sië voor een oplossing van de gere
zen vraagstukken.
ALS DE NACHTVORST MAAR
GEEN SCHADE DOET Op het
platteland heerst alom activiteit in
verband met de naderende lente. In
de bollenstreek is men druk bezig de
bedden met bloembollen, welke we
spoedig in bloei hopen te zien staan,
van de 'winterkleding te ontdoen.
De roebel op
goudbasis
Theorie en reclame
De Russische regering heeft beslo
ten de roebel te herwaarderen en te
rug te brengen tot de gouden stan
daard. De dollarkoers van de roebel
wordt van 5.3 op 4 gebracht en de
pond sterlingkoers van 14.84 op
11.20. Het goudgehalte van de roebel
wordt 0.22268 gram. Voorts worden
de prijzen van levensmiddelen en in
dustrie-goederen met ingang van 1
Maart met tien tot veertig procent
verlaagd.
In Londen wordt gezegd, dat de
wijziging in de koersen van de roe
bel een eenzijdige verhoging van de
roebelwaarde ten opzichte van dol
lar en pond sterling betekent. Men
hecht daaraan geen waarde, omdat
de buitenlandse wisselkoersen voor
de roebel „zeer theoretisch" zijn.
Hoewel bijvoorbeeld de dollarkoers
van de roebel tot dusverre 5.3 was,
werd de roebel op de wereldmarkt
verhandeld voor 12.5 dollarcent, het
geen overeenkomt met een koers van
8 Hierbij wordt nog aangetekend,
dat de gehele handel van de Sovjet-
Unie met de West-Europese landen
en een deel van de Russische satel
lietstaten geschiedt in dollars en pon
den en niet in roebels. Het uitdruk
ken van de waarde van een munt in
goud betekent niet, dat deze ook te-
pen goud kan worden omgewisseld.
Wanneer de Russen de diplomatieke
wisselkoersen overeenkomstig wijzi
gen, zal dit onaangenaam voor de di
plomaten in Moskou zijn.. Overigens
schijnen de wijzigingen van zuiver
academische betekenis te zijn.
Echter niet voor radio-Moskou, dat
ze voor propaganda benut. Men
maakt er nl. reclame mee door er op
te wijzen, dat alle levensmiddelen nu
met 20 a 30 pet. goedkoper zullen
worden.
Tsjang Kai Sjek
weer president
Li terzijde, geschoven
Tsjang Kai-sjek is éinds vannacht
twaalf uur weer president van Chi
na. Dat houdt in dat hij ook op
perbevelhebber is van alle nationa
listische strijdkrachten. In Januari
1949 had Tsjang zijn functie neerge
legd. kort voor de hoofdstad Nan-
kin<* ir communistische handen viel.
Vios-president Li Tsjoeng jen
volgde hem op, maar enige maanden
geleden vertrok Li naar New York
om er geopereerd te worden. Sinds
dien, zegt Tsjang Kai-sjek, heeft
China geen president gehad en heb
ben de troepen het zonder opper
bevelhebber moeten stellen. Daar
om heb ik besloten het president
schap weer op te nemen .Of Li
Tsjoeng jen het daarmee eens is,
heeft Tsjang niet gezegd.
BONN LEVERT MAO RAILS
De geallieerde hoge commissie
heeft de Westduitse. regering in
Bonn gemachtigd voor een bedrag
van zeven millioen dollar aan stalen
rails te verkopen aan communistisch
China. De order geldt voor 15.000
ton rails plus een klein bedrag aan
onderdelen. Mao's regering in Pe
king zai in dollars betalen.
De geallieerde hoge commissaris
keurde deze order goed nadat zij
drie maanden geleden een verzoek
van het communistische China om
100.000 ton rails, te leveren door
Duitse fabrieken van de hand ge
wezen met de motivering dat rails
„strategisch" materiaal is. De West
duitse autoriteiten is medegedeeld,
dat zij de goedkeuring van deze or
der niet als een precedent dienen te
beschouwen. De opdracht wordt uit-
j gevoerd door de „Stahlunion" in
Dusseldorp en .Kloeckner und Sohn"
I in Duisburg.
Er zijn twee gedachtcnstromingen
in Amerika waar te nemen omtrent
de rol van Lewis in de huidige sta
king en de houding jegens de over
heid. Sommigen menen, dat Lewis
inderdaad in ernst sprak, toen hij de
mijnwerkers beval naar de mijnen
terug te keren. Formeel neemt het
federale hof 'dit ook aan, reden
waarom de bond maar niet Lewis
zelf van „contempt of court" is be
schuldigd. Dit zou dus betekenen,
dat Lewis zijn volgelingen niet
meer in de hand zou hebben.
Anderen menen echter, dat Le
wis' order slechts een „doekje voor
het bloeden'' was om formeel ge
dekt te zijn.
Men herinnert zich nog steeds,
hoe Lewis in het verleden eens zijn
strategie als volgt omschreef: „We
houden de vitale delen van onze
samenleving in onze handen Ik kan
net zo lang knijpen, draaien en
trekken tot we de onvermijdelijke
overwinning behalen. Wanneer we
ook staken, we hebben altijd de tijd
aan onze kant, want steenkool is de
grondpeiler van onze economie."
Inderdaad heeft de onrust in de
kolenmijn-industrie, die al van Juli
af vorig jaar bestaat, tot een na
tionale noodtoestand geleid. Want
oog verliezen is, dat de kolenindus-
bedreigt niet alleen de spoorwegen
en de particulieren door gebrek aan
brandstof, doch tevens tal van in
dustrieën, vooral o.a. de staannuu-
strie, die zachte steenkool gebrui
ken. Tienduizenden arbeiders zijn
daardoor al werkloos geworden.
De hardnekkige weigering van de
mijnwerkers om het werk te her
vatent zolang er geen nieuw collec
tief arbeidscontract is, is zonder
twijfel geïnspireerd door
dachte, neergelegd in Lewis' stra
tegie, dat zij per saldo de macht in
handen hebben en de natie tot aan
vaarding van hun eisen kunnen
dwingen. Wat zij daarbij uit het
oog verliezen is, dat de kolenindu-
trie niet meer de enige „grondpei
ler van de economie" is en hara op
weg is, tot een peiler van de twee
de of nog veel lagere rang te wor
den. En met deze degradering, be
vordert! door de, naar veler mening,
te ver gevoerde onverzettelijkheid
van Lewis en zijn volgelingen,
wordt hun kracht ondermijnd en
grote schade aan hun zaak en de
bond toegebracht.
De productie van zachte steen
kool is van 600 millioen ton in 1948
verminderd tot 428 millioen ton in
1949. Dat betekent dus, dat in 1949
90 millioen ton minder werd gepro
duceerd dan in 1927. Na 1927 was
de productie voortdurend gestegen,
totdat in 1947 het record van 631
millioen ton werd bereikt. Maar de
onzekerheid ten aanzien van de
steenkoolvoorziening, veroorzaakt
door de stakingsacties, en voorts de
hoge prijs van de steenkolen ten
gevolge van hoge lonen en sociale
Heath over Bulgaarse
toestanden
Donald Heath, Amerikaans gezant
in Bulgarije op het tijdstip, dat de
VS. de diplomatieke betrekkingen
met dit land verbraken, heeft te i-a-
rijs verklaard, dat er vele Sowj et-
Russische militaire adviseurs, ex
perts en missies in Bulgarije zijn,
doch dat niets er op wees, dat er
Sowj et-troepen als zodanig in het
land aanwezig zijn. Op de vraag van
een journalist, of in Bulgarije een
Russische generaal geplaatst zou
worden op de zelfde wijze als gene
raai Rokossofsky in Polep, ant
woordde Heath, dat er geen aanwij
zingen op het treffen van een der
gelijke maatregel duiden of dat
zulks nodig werd geacht. Wel had
den de Bulgaarse minister van de
fensie en de opperbevelhebber van
het leger hoge rangen in het Russi
sche leger bekleed, doch zij waren
Bulgaren. Er heersten sterke gevoe
lens tegen de regering onder de
boerenstand, die 80 procent van de
bevolking uitmaakte, doch er was
naar de mening van Heath geen ge
organiseerde oppositie. Ongeveer 7
procent van de bulgaarse begroting
van 211.000.000.000 leva was be
stemd voor het leger, zonder inbe
grip echter van de gewapende mili
tie, arbeide'rsbrigades en grenspa-
trouilles.
Op de vraag of er binnenkort een
zuivering te verwachten was ant
woordde Heath: „Er worden altijd
personen gezuiverd."
Voorts verklaarde hij, dat de di
plomatieke telefoongesprekken af
geluisterd werden. Men kon de
luisteraars met elkaar horen spre
ken als men telefoneerde. Het leven
in Bulgarije was „niet heel gelukkig
behalve voor hen, die aan de touw
tjes trekken."
voorzieningen, hebben er in toene
mende mate toe geleid, dat de ver
bruikers naar andere brandstoffen
zijn gaan omzien, zoals gas en olie.
Centr.-verwarmingsinstallaties kun
nen omgebouwd worden van kolen-
stook op gas of olie. Spoorweg-loco
motieven worden ook al meer en
meer voor oliestook ingericht. In het
jaar 1927 leverden de kolenmijnen
van de benodigde brandstof
fen in Amerika. In het begin van
deze eeuw was het 90 Thans is
het nog geen 50
Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat
de steenkolen-industrie ten dode is
opgeschreven. Alleen is haar rol
als grondpeiler van de hele écono
mie, naar het schijnt, uitgespeeld,
althans voorzover het de mijnwer
kers betreft. De mijneigenaren slaan
met grote belangstelling de experi
menten gade inet het „vergassen" 1
van kolen, die nog in de grond zit
ten, waardoor het uitgraven door
mijnwerkers tot op zekere hoogte
overbodig zou worden.
Onder de bijproducten van de
steenkool bevinden zich, dank zij
steeds voortschrijdende weten
schap, geneesmiddelen, parfums,
en, ontplofbare stoffen, enz.
plactics, nylons en kleurstoffen
worden voor een groot deel uit het
zwarte goud" gewonnen. Voortdu
rend is men bezig met onderzoekin
gen voor nieuwe toepassings-moge-
lijkheden van steenkool. De perfec-
tionnering van de kolenstokende
gasturbine-locomotief zou de steen
kool misschien weer op de troon
kunnen helpen, voorzover het de
spoorwegen betreft'. En op het ge
bied van de synthetische petroleum
uit steenkool is men nog lang niet
uitgeëxperimenteerd. Herwinning
door de steenkool van een positie
als „gróndpeiler van de Amerikaan-
economie" lijkt evenwel niet
waarschijnlijk.
Het totale aantal Amerikaanse ar
beiders, dat door de mijnwerkerssta
king werkloos is, is heden tot 572.000
gestegen en Pittsburg, de staalstad,
wordt bedreigd met een acuut tekort
aan energie, nu de staking reeds 4
weken duurt en er nog geen teken
van een oplossing is te bespeuren.
Een hoge regeringsfunctionaris,
die verzocht, dat zijn naam niet zou
worden genoemd, verklaarde, dat
naar zijn mening een inbeslagneming
der mijnen door de federale regering
noodzakelijk zou zijn als de staking
niet vóór Woensdag een einde nam.
Er zijn echter geen tekenen, die
er op wijzen, dat president Truman
een dergelijke actie voorbereidt.
DE „BEWAPENING" VAN HET
VATICAAN.
De Zwitserse Garde heeft toestem
ming gekregen om met hun nieuwe
na-oorlogse wapenen te oefenen op
epn schietterrein van de Italiaanse
regering, buiten Vaticaanstad. Er
bestaat namelijk een zeer streng
Fauselijk verbod, dat er geen schot
tinnen Vaticaanstd mag worden ge
lost.
Zo kan dit „leger" van 200 man
niet in „eigen land" met zijn nieuwe
geweren en zijn ene mitrailleur exer
ceren. Wanneer het „leger" Vaticaan
stad uitmarcheert om schietoefenin
gen te gaan houden, hebben zij bo
vendien hun traditionele uniformen
verwisseld voor gewone burgerkle
ding.
DE SCHATKAMER VAN DE DOM
VAN KEULEN.
Al heeft de moiste kerk van Keu
len de dom, tengevolge van de bom
bar., ementen tijdens de oorlog zeer
grote schade geleden, de stad bezit
gelukkig nog de kostmaarheden uit
de schatkamer van de dom. De ver
schillende kunstwerken waren ge
durende de oorlog naar veiliger
plaatsen overgebracht. Het terug
brengen was niet zo eenvoudig; meer
dan eenmaal was men bang kostbare
stukken te verliezen. Thans is het
echter gelukt ale schatten in de oude
schatkamer v eer op te stellen. Alleen
de driekonmgen-schrijn blijft op het
hoofda'.laar van de dom.
Ko-bleitje....
„De stad wordt berènd en de trom
pet roept ons naar de bres, en wij
praten en we doen niets, 't Is een
schande voor ons allen; zowaar God
mij helpe, 't is een sohande stil te
blijven zitten".
(Een Kolonel in Shakespea
re's „Hendrik V").
