S)e CclcbeSoii^ant
De staatkundige structuur
van Indonesië
Hebben Nederlandse militairen
Westerling geholpen
Poolse regering
beschuldigt
bisschoppen
Wantoestanden
in Azerbeidsjan
Ook Bulgarije heeft z'n
Anna Pauker
Attlee wil voorzichtig gaan
beginnen
DINSDAG 28 FEBRUARI 1950
41ste JAARGANG No. 11916
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Wordt Westerling
uitgeleverd
Papengracht 32. Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826. Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., t 1.40 p. mud., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Zou de uitslag van een dergelijke
volksstemming bewijzen dat genoem
de gebieden inderdaad een eigen ne
gara wensen te vormen, dan kan ver
der worden onderhandeld met de cen
trale regering over een afzonderlijke
staatkundige verhouding met de R.I
S en met Nederland, wanneer althans
mocht blijken dat dit door de bevol
king van een dergelijk gebied wordt
verlangd.
Wetsontwerp bij R.LS.-regering ingediend
gij DE VOORLOPIGE REGERING van de R.I.S. is ingediend een wets-
ontwérp waarvan de bedoeling is om binnen het kader van de voorlo
pige constitutie een staatkundige structuur tot stand te brengen, die
meer in overeenstemming is met de werkelijke gevoelens en verlangens
van het volk dan de huidige struc tuur en die daardoor kansen biedt op
grotere duurzaamheid, verklaarde de minister van Binnenlandse Zaken
tegenover de correspondent van het AN.P. te Djakarta.
Het ontwerp is gebaseerd op de
voorlopige constitutie waarin staat,
dat wijziging van het territoir van
enig deelgebied slechts kan geschie
den bij federale wet en met eerbie
diging van „het democratisch begin
sel van in vrijheid tot uitdrukking
gebrachte volkswil" als leiddraad bij
de voltooiing van de federale struc
tuur.
Het initiatief tot wijziging van
structuur kan uitgaan ofwel van de
regering van de R.I.S. ofwel van een
bestaand deelgebied, ofwel van een
bepeald gebied binnen een bestaand
deelgebied, of ook van een gebied,
dat nog geen deel uitmaakt van enige
bestaand deelgebied.
Geen deelstaat kan het initatief ne
men tot uitbreiding van eigen gebied.
De regering van de R.I.S. kan zelf
het initiatief nemen tot verandering
van status van enig gebied nl. betref
fende gebieden, die geen deelgebied
zijn en niet tot een deelgebied beho
ren en betreffende gebieden die be
horen tot een deelgebied en niet hun
wensen door middel van een verte
genwoordigend lichaam voor hun
eigen gebied r.aar voren kunnen
brengen. In dergelijke gebieden kan
de centrale regering een volksstem
ming doen houden.
Ten slotte kan het initatief tot ver
andering van status uitgaan van ge
bieden, die geen deelgebieden zijn
doch wel een vertegenwoordigend
lichaam hebben.
Wanneer besloten wordt tot vor
ming van een eigen negara kan de
centrale regering een dergelijk ver
zoek aanvankelijk afwijzen indien
het bedoelde gebied minder dan een
millioén inwoners heeft. Directe
plaatsing onder de centrale regering
kan worden afgewezen om redenen
van algemeen belang.
Wordt de voorgestelde procedure
aanvaard dan hebben de gebieden
tijdens de Ronde-Tafelconferentie be
kend onder de naam „Waardevolle
belangen" met name dus b.v. Mina-
hassa, Ambon. Timor, de gelegen
heid om langs legale weg tot stichting
van een eigen negara over te gaan
door middel van een plebisciet, waar
bij dan de Unci of een ander daartoe
GEVECHTEN OP OOST-JAVA.
Vrijdag j.l, zijn te Garum en
Blitar (Oost-Java) gevechten uit-
broken tussen het T.R.I.P. (studen-
tenleger) en de brigade-Surahmat.
De oorzaak was waarschijnlijk, dat
volgens opdracht van de militaire
gouverneur van Oost-Java het stu-
dentenleger door genoemde brigade
zou worden vervangen, waarmede
het T.R.I.P. het niet eens was, om
dat deze kwestie niet eerst met de
leiding van het studentenleger was
besproken. Daarna werd een ande
re instructiegegeven, waarmede de
brigade-Surahmat het niet eens
Aneta vernam, dat de brigade-
Surahmat Zondag Blitar bezette,
waarna het T.R.I.P. zich op Lodojo
terugtrok.
ROTA TEGEN COMMUNISTISCHE
LASTER.
Zaterdag is te Rome een proces be
gonnen, dat de Rota, het opperste ge
rechtshof van het Vaticaan heeft aan
gespannen tegen twee communisti
sche Italiaanse couranten.
Mgr. Dino Staffa, president van de
Heilige Rota, verklaarde, dat het Va
ticaan zich verplicht heeft geacht een
aanklacht tegen beide bladen in te
dienen omdat zij de eer van de Rota
in twijfel hebben getrokken door te
schrijven, dat „de Kerk voor een paar
millioen lire ieder huwelijk ongeldig
verklaart". Mgr. Staffa verklaarde
zich bereid de aanklacht tegen één
der kranten in te trekken. Het pro
ces tegen het andere blad zal Zater
dag worden voortgezet.
ONBEMAND OP ZEE.
Het Zuidslavische schip Kosmaj,
dat van Montevideo op weg was naar
Rotterdam is in volle zee geheel ver
laten aangetroffen op 2 gr. Zuid, 27
gr. 15' West, dat is ergens tussen de
kust van Zuid Amerika en West
Afrika. Het werd gisteren ontdekt
door het Italiaanse schip Francesco
Morosini, dat op weg was van Rosario
naar Genua.
Zijn uitlevering blijft problematisch
^E NEDERLANDSE Hoge Commissaris in Indonesië, dr. Hirschfeld, ep
de Staatssecretaris van Oorlog, mr. Fockema Andreae, hebben de In
donesische premier, drs. Hatta, bezocht om de kwestie-Westerling te be
spreken. In een bekendmaking wordt letterlijk gezegd: „Dr. Hirschfeld
speet het ten zeerste, dat Westerling met de hulp van enkele Nederlandse
miltairen uit Indonesië had kunnen vluchten. Het onderzoek wordt voort
gezet en binnen enkele dagen zal het resultaat aan de regering der R.I.S.
ter kennis worden gebracht."
Een officiële Nederlandse woord
voerder verklaarde, dat hoewel Wes
terling met een Nederlands vliegtuig
ontvluchtte, de Indonesische regering
de Nederlandse Hoge Commissaris
niet aansprakelijk stelt voor het ge
beurde.
De Indonesische autoriteiten ne
men aan, dat mevrouw Westerling
en haar kind niet uit Indonesië ont
snapt zijn. „Wij hebben geen beschul
digingen tegen de vrouw van deze
buiten de wet gestelde", zo zeide
majoor Soeparwo.
Een verslaggever van de „Malaya
Tribune", W. M. Blackwood, heeft
gesproken met Westerling enige uren
voor zijn arrestatie. Westerling zou
gezegd hebben, dat de Catalina-
vliegboot door een van „zijn eigen
mensen" was bestuurd en dat hij uit
Tandjong Priok was opgestegen. Wes
terling, die zich niet had vermomd
hij droeg alleen een snorretje
bezocht Vrijdag en Zaterdag in Sin-
gepore hotels restaurants en amuse
mentsgelegenheden.
Westerling vertelde, dat hij finan
cieel niet ondersteund werd, maar
dat hij sedert het einde van de oor
log behoorlijke verdiensten had ge
maakt. ,.Ik strijd voor het volk van
Indonesië en daarvoor heb ik mijn
laatste cent uitgegeven en zelfs mijn
auto verkocht" had de „Turk" te
gen Blackwood gezegd. „De zaak
heeft mij reeds 450.000 gulden ge
kost en nu moet ik zien van andere
zijde stgun te krijgen."
IS WESTERLING WEL
NEDERLANDER?
De Nederlandse consul-generaal in
Singapore, dr. Winkelman, acht het
mogelijk, dat Westerling niet langer
als Nederlander zal worden be
schouwd. „Het is niet uitgesloten,
SLEERIJDERS BINT EN DE STRIJD
AAN MET WIELRENNERS. In
zijn jeugdige overmoed daagde een
12-jarige New-Yorkse jongen een
aantal wielrenners, dat in het Cen
tral Park zich kwam „lostrappen"
voor de 71ste Internationale zes
daagse, uit, om met hem een baantje
om het hardst" te doen. Zij op de
~ts, en hij met zijn zusje op de slee.
Wie de wedstrijd won is niet bekend,
want de fotograaf nam de foto bij
de start. Vermoedelijk waren de kin
deren de winnaars, want wielrenners
zijn doorgaans sportieve lui. De wiel
renners zijn Chris van Gent (Ned.),
zijn koppelgenoot Alvaro Georgetti,
Italië; Antonio Bevilaqua, Italië;
Giulto Rossi, Italië; Severino Rigoni,
Italië; Fernando Teruzzi, Italië en
Maroel Bareth, Frankrijk.
dat Westerling zijn Nederlanderschap
heeft verloren", zeide de heer Win
kelman, die hieraan toevoegde, dat
slechts de Nederlandse regering in
staat is te zeggen, welke nationaliteit
Westerling op het ogenblik bezit.
DE UITLEVERINGSKWESTIE.
Vólgens een uiteenzetting van prol
mr. J. A. van Hamel, voorzitter van
de Ver. voor Internationaal recht,
zou Nederland in de zaak-Westerling
betrokken worden, wanneer Wester
ling op een of andere grond door de
autoriteiten te Singapore aan Neder
land zou worden overgedragen. Dit
achtte prof. v. Hamel op het ogenblik
echter geheel hypothetisch. In 't al
gemeen, zei de hooggeleerde tot een
A.N.P.-verslaggever, wordt een staat
verplicht geacht onderdanen die hem
vanuit de vreemde worden aange
bracht, toe te laten, voor eventuele
uitlevering onzerzijds aan Indonesië
is geen rechtsgrond te zien. De bepa
lingen der R.T.C. bevatten dat niet.
Wel kan volgens prof. Van Hamel
worden gezegd, dat de Unie-verhou
ding op dit gebied zekere bijzondere
consequenties van samenwerking
tussen de regerineen meebrengt. De
rechten der individuen moeten even
wel worden gehandhaafd. Een uitle
veringsrecht dat vanzelf uit de Unie
verhouding zou voortvloeien, is niet
te zien. Afgezien hiervan gelden na
tuurlijk de bepalingen van ons eigen
strafhoek, krachtens welke Nederlan
ders hier te lande kunnen worden
veroordeeld wegens bepaalde straf
bare handehngen, buitenslands be
gaan. Doch hier opent zich, aldus
prof. Van Hamel geheel het veld
der veronderstellingen, waar wij bui
ten kunnen blijven.
De Poolse regering heeft gister
avond de Katholieke bisschoppen in
het land er van beschuldigd, dat
zij „misbruik maken van het gezag
van de Kerk en het godsdienstige
gevoel van de mensen voor zuiver
politieke en staats vijandige doel
einden.'1
Gouverneur en
ambtenaren geschorst
In de Perzische provincie Azer
beidsjan heeft de regering 58 amb
tenaren moeten schorsen wegens ver
waarlozing van hun plichten. Een
minister, die een reis door de provin
cie had gemaakt, kreeg duizenden
kiachten te horen over corruptie en
mishandeling. Het bleek dat meer dan
honderdduizend mensen onder de af
schuwelijkste omstandigheden in de
bergen leven.
Onder de geschorsten bevinden zich
vijf gouverneurs, vier burgemeesters,
vier rechters en zes commissarissen I
van polite.
PRINSES MARGRIET IN DE
SNEEUW. De drie prinsesjes amu
seren zich kostelijk in de sneeuw
Stella Blagojewa achter de schermen
QJTEEDS MEER hoort men in Bulgarije de naam van een vrouw noemen
in de strijd, die de communisten achter de coulissen voeren. Het is
Stella Blagojewa. Ingewijden verzekeren, dat zij reeds grote invloed
uitoefent op alles wat in Bulgarije gebeurt. Wel staat Blagojewa nog niet
zo op de voorgrond als Anna Pauker, de minister van Buitenlandse Za
ken in het naburige Roemenië, maar men weet heel goed, dat het bij de
communistische tactiek helemaal niet van belang is, wie de acteur op het
toneel is en dat de eigenlijke hoofdrollen worden gespeeld door degenen,
die aan de touwtjes van deze marionetten trekken.
van Sankt Anton. Op deze foto ziet
U prinses Margriet, die tussen de
skilessen door even voor de fotograaf
poseerde.
Dat Stella Blagojewa aan de touw
tjes trekt, daarover bestaat geen twij
fel. Men beweert, dat zij min of
meer de beslissende aanleiding ge
worden is, dat Georg Dimitrof enkele
maanden voor zijn dood in ongenade
viel, terwijl hij toch vroeger jaren
lang haar trouwe vriend is geweest.
Stella Blagojewa was de sterkste
drijfkracht bij het samenstellen van
het nieuwe kabinet, ook al heeft zij
zelf daarin geen zitting.
Zij is de dochter van een Bulgaar
se socialistenleider en deed regds
van haar jeugd af aan politiek. Eerst
was zij socialiste vervolgense na het
schisma in de partij, communiste.
Toen oefende zij ook nog een beroep
u't: aan het conservatorium te Praag
en Sofia had zij namelijk haar exa
mens afgelegd en als muzieklerares
was zij werkzaam aan een middel
bare school in Sofia, waar zij in 1924
huwde met de communistische poli-
Over socialisaties wordt rret gesproken
j^AAR TE LONDEN wordt vernomen, heeft premier Attlee besloten
elke zinspeling op nieuwe nationalisaties uit de regeringsverklaring
te laten, welke door koning George bij de openingszitting van het nieuw
gekozen Lagerhuis zal worden voorgelezen. Nu de nieuwe socialistische
regering een dergelijke geringe meerderheid heeft, wil men in de rege
ringsverklaring niets zeggen over regeringsmaatregelen, die tot felle strijd
in het Lagerhuis aanleiding zouden kunnen geven. De regering wil ver
mijden, dat het in het nieuwe parlement reeds direct tot een krachtme
ting tussen socialisten en conservatieven zou komen, voordat het nieuwe
kabinet goed en wel in het zadel zit.
Men verwacht, dat Attlee vandaag
of morgen de samenstelling van zijn
nieuwe regering zal bekend maken.
De nieuwe Lagerhuisleden worden
Woensdag a.s. beëdigd De parlemen
taire werkzaamheden zullen echter
eerst na 6 Maart a.s. de datum,
waarop het Lagerhuis, na het openen
van_ de nieuwe zittingsperiode door
koning George met zijn eigenlijke
werkzaamheden zal beginnen aan
vangen.
Thans zijn de resultaten van de
verkiezingen voor op één na alle La
gerhuiszetels bekend. Op 9 Maart za]
de stemming plaats vinden' in een
kiesdistrict in de omgeving van Man
chester, waar de conservatieve candi-
daat vóór 23 Februari j.l. is overle
den.
De zetelverdeling is thans als volgt:
Socialisten 315, Conservatieven 296.
Liberalen negen en Ierse Nationalis
ten twee zetels, terwijl de Onafhan-
kelijk-Liberale partij één zetel ver
kreeg.
De plaatsvervangende socialistische
minister-president, Herbert Morrison,
heeft op een gisteren gehouden jubi
leum-bijeenkomst der Bi'itse sociaal
democratische partij, gezégd, dat de
socialisten „er verstandig aan zouden
doen zich voor te bereiden op nieu
we algemene verkiezingen, die eer
der spoedig dan later kunnen wor
den verwacht".
ticus Kosta Janko. Dit huwelijk
duurde niet lang. Janko werd in de
barricade-strijd, na de aanslag op
Czaar Boris in de kathedral van So
fia in 1925, gedood. Stella Blagojewa
werd toen als communiste gevangen
genomen. Het jaar daarop kwam zij
echter vrij, maar daar de toestand
voor haar nog onzeker bleef, vlucht
te zij naar Wenen en kwam in con
tact met Dimitrof en Kostof.
In 1927 zien wij Stella Blagojewa
reeds aan het begin van haar grote
communistische loopbaan. Zij wordt
naar Moskou uitgenodigd en leidt
var het centrum der Komintern uit
de communistische ondergrondse be
weging op de Balkan. Jarenlang
hoorde men haar iedere dag in de
Bulgaarse uitzendingen van Radio
Moskou. Zij overleefde, wat toen een
zeldzaamheid was. alle zuiveringen,
die Stalin in de kritieke jaren van
1930 tot 1936 in de partij doorvoerde.
Tijdens de „Vaderlandse Oorlog",
toen het Pan-Slavische slagwoord in
Moskou weer modern* werd, promo
veerde Blagojewa tot vice-presidente
van het Pan-Slavische Convté. In
deze hoedanigheid keerde zij, na de
terugtocht van de Duitsers uit Bul
garije in 1944. naar Sofia terug en
werd automatisch afgevaardigde in
•ie nieuwe Nationale Vergadering.
Haar „verdienste", met de ogen van
het Kremlin gezien, was dat zij zeer
SDoedig met Dimitrof en Kostof niet
meer op goede voet stond. Met haar
zesde zintuig had zij aangevoeld, dat
er bij beiden iets niet in de haak
was en dat zij de politiek, die Mos
kou eiste, niet volgden. Ook Dimi
trof bemerkte spoedig, dat Blagoje
wa hem allesbehalve vriend el iik ge
zind was en haastig vluchtte hij weg
uit Sofia.
Stella Blagojewa werd gezante in
Moskou, juist in de tijd, die voor de
ontwikkeling van de Balkan kritiek
was. Van Moskou uit leidde zij d^
strijd tegen Tito en de Titoïsten. Van,
Moskou u;t dreef zij de zuivering
binnen de Bulgaarse communistische
partij door en vervolgde zij vol ener
gie de aanhangers van Kostof.
Voor het grootste gedeelte is het
ook haar werk, dat de groep van
Tscherwenkof aan de macht kwam
Het lukte haar een van haar gevaar
lijkste rivalen in Bulgarije uit de
partij te stoten. Desondanks schijnt
ook Tscherwenkife die veel aan haar
te danken heeft, zich thans onzeker
te voelen. Het gerucht gaat zelfs, dat
hij haar de post van Scandinavische
gezante heeft aangeboden om haar
.een beetje verder van zich af" te
weten.
Zaligverklaring van
een Australische
Om het kerkelijk proces der zalig
verklaring van Suzanne Aubert de
Laye te bespoedigen, is haar stoffe
lijk overschot op het Karori-kerkhof
in Wellington opgegraven. Suzanne
I Aubert de Laye is een van de be-
I roemdste vrouwen van Nieuw-Zee-
J land en stichteres van de Zusters van
j Erbarming. In de Krimoorlog werkte
I zij samen met Florence Nightingale
J en in de Eerste Wereldoorlog dien
de zij op tachtigjarige leeftijd nog
als verpleegster. Zij stierf in 1926 in
de leeftijd van 92 jaar. Als het pro
ces gunstige resultaten heeft, zal zij
de eerste Nieuw Zeelandse of
Australische zijn, die zalig wordt
verklaard.
Suzanne de Laye was de dochter
van een Frans President in de eerste
helft van de 19e eeuw. Zij studeerde
medicijnen maar omdat vrouwelijke
artsen in die tijd onbekend waren,
zat zij achter een scherm, - geschei
den van de mannelijke studenten. In
de Krimoorlog werkte zij als ver
pleegster samen met Florence Nigh
tingale. Na haar terugkeer in Frank
rijk studeerde zij muziek onder Liszt
en leidde het leven van een welge
stelde Franse vrouw.
Onder de invloed van de H. Pas
toor van Ars voegde zij zich bij
Mgr. Pompallier die als eerste bis
schop van Niew-Zeeland naar zijn
standplaats vertrok. Daar ging zij
naar het „Klooster van Barmhartig
heid" in Auckland om de taal der
Maozi's te leren. Toen zij die taal be-
onc'er de Maori's en vestigde zij pos-
heerste, begon zij haar miss'ewerk
ten bij de Wangui-rivier, die thans
nog bestaat. Deertig jaar lang heeft
zij onder de Maori's gewerkt.
In 1890 ging „Mother Mary Aubert"
met een halve kroon op zak naar
Wellington en stichtte daar een te
huis voor ongeneeslijk zieken en voor
wezen. Zij zorgd evoor voedsel en
kleding en ging er zelf met een man
denwagentje op uit door de straten
van Wellifigton om aalmoezen voor
haar zieken en wezen te vragen.
Toen zij 80 jaar oud was reisde zij
nog naar Rome om regelingen te
treffen voor de toekomst van de con
gregatie, die zij' had gesticht. Spoe
dig na haar aankomst brak echter de
oorlog uit en ondanks haar hoge leef
tijd- besteedde zij gedurende de oor
logsjaren haar tijd aan het ver
plegen van de gewonden in de hos
pitalen. Na de Oorlog keerde zij naar
Nieuw-Zeeland terug maar niet zon
der moeilijkheden. Haar paspoort da
teerde nog van vijftig jaar terug in
Frankrijk en was waarreloos. Bo
vendien had zij nooit het Britse bur
gerschap aangevraagd. De moeilijk
heid werd echter op?elost toen men
haar tenslotte een tijdelijk paspoort
verstrekte. Toen de grondslagen van
haar ziekenhuis te Island Bay waren
gelegd, werd het werk voortgezet
door vrijwilligers, onder leiding van
de toenmalige gouverneur-generaal
Sir Charles Ferguson.
Moeder Maria Aubert stierf in
1926 werd begraven bij het e..Te
huis van Barmhartigheid" in Island
Bay in Wellington.