S)e CclcbeSoii^ant De staatkundige structuur van Indonesië Hebben Nederlandse militairen Westerling geholpen Poolse regering beschuldigt bisschoppen Wantoestanden in Azerbeidsjan Ook Bulgarije heeft z'n Anna Pauker Attlee wil voorzichtig gaan beginnen DINSDAG 28 FEBRUARI 1950 41ste JAARGANG No. 11916 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Wordt Westerling uitgeleverd Papengracht 32. Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826. Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., t 1.40 p. mud., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Zou de uitslag van een dergelijke volksstemming bewijzen dat genoem de gebieden inderdaad een eigen ne gara wensen te vormen, dan kan ver der worden onderhandeld met de cen trale regering over een afzonderlijke staatkundige verhouding met de R.I S en met Nederland, wanneer althans mocht blijken dat dit door de bevol king van een dergelijk gebied wordt verlangd. Wetsontwerp bij R.LS.-regering ingediend gij DE VOORLOPIGE REGERING van de R.I.S. is ingediend een wets- ontwérp waarvan de bedoeling is om binnen het kader van de voorlo pige constitutie een staatkundige structuur tot stand te brengen, die meer in overeenstemming is met de werkelijke gevoelens en verlangens van het volk dan de huidige struc tuur en die daardoor kansen biedt op grotere duurzaamheid, verklaarde de minister van Binnenlandse Zaken tegenover de correspondent van het AN.P. te Djakarta. Het ontwerp is gebaseerd op de voorlopige constitutie waarin staat, dat wijziging van het territoir van enig deelgebied slechts kan geschie den bij federale wet en met eerbie diging van „het democratisch begin sel van in vrijheid tot uitdrukking gebrachte volkswil" als leiddraad bij de voltooiing van de federale struc tuur. Het initiatief tot wijziging van structuur kan uitgaan ofwel van de regering van de R.I.S. ofwel van een bestaand deelgebied, ofwel van een bepeald gebied binnen een bestaand deelgebied, of ook van een gebied, dat nog geen deel uitmaakt van enige bestaand deelgebied. Geen deelstaat kan het initatief ne men tot uitbreiding van eigen gebied. De regering van de R.I.S. kan zelf het initiatief nemen tot verandering van status van enig gebied nl. betref fende gebieden, die geen deelgebied zijn en niet tot een deelgebied beho ren en betreffende gebieden die be horen tot een deelgebied en niet hun wensen door middel van een verte genwoordigend lichaam voor hun eigen gebied r.aar voren kunnen brengen. In dergelijke gebieden kan de centrale regering een volksstem ming doen houden. Ten slotte kan het initatief tot ver andering van status uitgaan van ge bieden, die geen deelgebieden zijn doch wel een vertegenwoordigend lichaam hebben. Wanneer besloten wordt tot vor ming van een eigen negara kan de centrale regering een dergelijk ver zoek aanvankelijk afwijzen indien het bedoelde gebied minder dan een millioén inwoners heeft. Directe plaatsing onder de centrale regering kan worden afgewezen om redenen van algemeen belang. Wordt de voorgestelde procedure aanvaard dan hebben de gebieden tijdens de Ronde-Tafelconferentie be kend onder de naam „Waardevolle belangen" met name dus b.v. Mina- hassa, Ambon. Timor, de gelegen heid om langs legale weg tot stichting van een eigen negara over te gaan door middel van een plebisciet, waar bij dan de Unci of een ander daartoe GEVECHTEN OP OOST-JAVA. Vrijdag j.l, zijn te Garum en Blitar (Oost-Java) gevechten uit- broken tussen het T.R.I.P. (studen- tenleger) en de brigade-Surahmat. De oorzaak was waarschijnlijk, dat volgens opdracht van de militaire gouverneur van Oost-Java het stu- dentenleger door genoemde brigade zou worden vervangen, waarmede het T.R.I.P. het niet eens was, om dat deze kwestie niet eerst met de leiding van het studentenleger was besproken. Daarna werd een ande re instructiegegeven, waarmede de brigade-Surahmat het niet eens Aneta vernam, dat de brigade- Surahmat Zondag Blitar bezette, waarna het T.R.I.P. zich op Lodojo terugtrok. ROTA TEGEN COMMUNISTISCHE LASTER. Zaterdag is te Rome een proces be gonnen, dat de Rota, het opperste ge rechtshof van het Vaticaan heeft aan gespannen tegen twee communisti sche Italiaanse couranten. Mgr. Dino Staffa, president van de Heilige Rota, verklaarde, dat het Va ticaan zich verplicht heeft geacht een aanklacht tegen beide bladen in te dienen omdat zij de eer van de Rota in twijfel hebben getrokken door te schrijven, dat „de Kerk voor een paar millioen lire ieder huwelijk ongeldig verklaart". Mgr. Staffa verklaarde zich bereid de aanklacht tegen één der kranten in te trekken. Het pro ces tegen het andere blad zal Zater dag worden voortgezet. ONBEMAND OP ZEE. Het Zuidslavische schip Kosmaj, dat van Montevideo op weg was naar Rotterdam is in volle zee geheel ver laten aangetroffen op 2 gr. Zuid, 27 gr. 15' West, dat is ergens tussen de kust van Zuid Amerika en West Afrika. Het werd gisteren ontdekt door het Italiaanse schip Francesco Morosini, dat op weg was van Rosario naar Genua. Zijn uitlevering blijft problematisch ^E NEDERLANDSE Hoge Commissaris in Indonesië, dr. Hirschfeld, ep de Staatssecretaris van Oorlog, mr. Fockema Andreae, hebben de In donesische premier, drs. Hatta, bezocht om de kwestie-Westerling te be spreken. In een bekendmaking wordt letterlijk gezegd: „Dr. Hirschfeld speet het ten zeerste, dat Westerling met de hulp van enkele Nederlandse miltairen uit Indonesië had kunnen vluchten. Het onderzoek wordt voort gezet en binnen enkele dagen zal het resultaat aan de regering der R.I.S. ter kennis worden gebracht." Een officiële Nederlandse woord voerder verklaarde, dat hoewel Wes terling met een Nederlands vliegtuig ontvluchtte, de Indonesische regering de Nederlandse Hoge Commissaris niet aansprakelijk stelt voor het ge beurde. De Indonesische autoriteiten ne men aan, dat mevrouw Westerling en haar kind niet uit Indonesië ont snapt zijn. „Wij hebben geen beschul digingen tegen de vrouw van deze buiten de wet gestelde", zo zeide majoor Soeparwo. Een verslaggever van de „Malaya Tribune", W. M. Blackwood, heeft gesproken met Westerling enige uren voor zijn arrestatie. Westerling zou gezegd hebben, dat de Catalina- vliegboot door een van „zijn eigen mensen" was bestuurd en dat hij uit Tandjong Priok was opgestegen. Wes terling, die zich niet had vermomd hij droeg alleen een snorretje bezocht Vrijdag en Zaterdag in Sin- gepore hotels restaurants en amuse mentsgelegenheden. Westerling vertelde, dat hij finan cieel niet ondersteund werd, maar dat hij sedert het einde van de oor log behoorlijke verdiensten had ge maakt. ,.Ik strijd voor het volk van Indonesië en daarvoor heb ik mijn laatste cent uitgegeven en zelfs mijn auto verkocht" had de „Turk" te gen Blackwood gezegd. „De zaak heeft mij reeds 450.000 gulden ge kost en nu moet ik zien van andere zijde stgun te krijgen." IS WESTERLING WEL NEDERLANDER? De Nederlandse consul-generaal in Singapore, dr. Winkelman, acht het mogelijk, dat Westerling niet langer als Nederlander zal worden be schouwd. „Het is niet uitgesloten, SLEERIJDERS BINT EN DE STRIJD AAN MET WIELRENNERS. In zijn jeugdige overmoed daagde een 12-jarige New-Yorkse jongen een aantal wielrenners, dat in het Cen tral Park zich kwam „lostrappen" voor de 71ste Internationale zes daagse, uit, om met hem een baantje om het hardst" te doen. Zij op de ~ts, en hij met zijn zusje op de slee. Wie de wedstrijd won is niet bekend, want de fotograaf nam de foto bij de start. Vermoedelijk waren de kin deren de winnaars, want wielrenners zijn doorgaans sportieve lui. De wiel renners zijn Chris van Gent (Ned.), zijn koppelgenoot Alvaro Georgetti, Italië; Antonio Bevilaqua, Italië; Giulto Rossi, Italië; Severino Rigoni, Italië; Fernando Teruzzi, Italië en Maroel Bareth, Frankrijk. dat Westerling zijn Nederlanderschap heeft verloren", zeide de heer Win kelman, die hieraan toevoegde, dat slechts de Nederlandse regering in staat is te zeggen, welke nationaliteit Westerling op het ogenblik bezit. DE UITLEVERINGSKWESTIE. Vólgens een uiteenzetting van prol mr. J. A. van Hamel, voorzitter van de Ver. voor Internationaal recht, zou Nederland in de zaak-Westerling betrokken worden, wanneer Wester ling op een of andere grond door de autoriteiten te Singapore aan Neder land zou worden overgedragen. Dit achtte prof. v. Hamel op het ogenblik echter geheel hypothetisch. In 't al gemeen, zei de hooggeleerde tot een A.N.P.-verslaggever, wordt een staat verplicht geacht onderdanen die hem vanuit de vreemde worden aange bracht, toe te laten, voor eventuele uitlevering onzerzijds aan Indonesië is geen rechtsgrond te zien. De bepa lingen der R.T.C. bevatten dat niet. Wel kan volgens prof. Van Hamel worden gezegd, dat de Unie-verhou ding op dit gebied zekere bijzondere consequenties van samenwerking tussen de regerineen meebrengt. De rechten der individuen moeten even wel worden gehandhaafd. Een uitle veringsrecht dat vanzelf uit de Unie verhouding zou voortvloeien, is niet te zien. Afgezien hiervan gelden na tuurlijk de bepalingen van ons eigen strafhoek, krachtens welke Nederlan ders hier te lande kunnen worden veroordeeld wegens bepaalde straf bare handehngen, buitenslands be gaan. Doch hier opent zich, aldus prof. Van Hamel geheel het veld der veronderstellingen, waar wij bui ten kunnen blijven. De Poolse regering heeft gister avond de Katholieke bisschoppen in het land er van beschuldigd, dat zij „misbruik maken van het gezag van de Kerk en het godsdienstige gevoel van de mensen voor zuiver politieke en staats vijandige doel einden.'1 Gouverneur en ambtenaren geschorst In de Perzische provincie Azer beidsjan heeft de regering 58 amb tenaren moeten schorsen wegens ver waarlozing van hun plichten. Een minister, die een reis door de provin cie had gemaakt, kreeg duizenden kiachten te horen over corruptie en mishandeling. Het bleek dat meer dan honderdduizend mensen onder de af schuwelijkste omstandigheden in de bergen leven. Onder de geschorsten bevinden zich vijf gouverneurs, vier burgemeesters, vier rechters en zes commissarissen I van polite. PRINSES MARGRIET IN DE SNEEUW. De drie prinsesjes amu seren zich kostelijk in de sneeuw Stella Blagojewa achter de schermen QJTEEDS MEER hoort men in Bulgarije de naam van een vrouw noemen in de strijd, die de communisten achter de coulissen voeren. Het is Stella Blagojewa. Ingewijden verzekeren, dat zij reeds grote invloed uitoefent op alles wat in Bulgarije gebeurt. Wel staat Blagojewa nog niet zo op de voorgrond als Anna Pauker, de minister van Buitenlandse Za ken in het naburige Roemenië, maar men weet heel goed, dat het bij de communistische tactiek helemaal niet van belang is, wie de acteur op het toneel is en dat de eigenlijke hoofdrollen worden gespeeld door degenen, die aan de touwtjes van deze marionetten trekken. van Sankt Anton. Op deze foto ziet U prinses Margriet, die tussen de skilessen door even voor de fotograaf poseerde. Dat Stella Blagojewa aan de touw tjes trekt, daarover bestaat geen twij fel. Men beweert, dat zij min of meer de beslissende aanleiding ge worden is, dat Georg Dimitrof enkele maanden voor zijn dood in ongenade viel, terwijl hij toch vroeger jaren lang haar trouwe vriend is geweest. Stella Blagojewa was de sterkste drijfkracht bij het samenstellen van het nieuwe kabinet, ook al heeft zij zelf daarin geen zitting. Zij is de dochter van een Bulgaar se socialistenleider en deed regds van haar jeugd af aan politiek. Eerst was zij socialiste vervolgense na het schisma in de partij, communiste. Toen oefende zij ook nog een beroep u't: aan het conservatorium te Praag en Sofia had zij namelijk haar exa mens afgelegd en als muzieklerares was zij werkzaam aan een middel bare school in Sofia, waar zij in 1924 huwde met de communistische poli- Over socialisaties wordt rret gesproken j^AAR TE LONDEN wordt vernomen, heeft premier Attlee besloten elke zinspeling op nieuwe nationalisaties uit de regeringsverklaring te laten, welke door koning George bij de openingszitting van het nieuw gekozen Lagerhuis zal worden voorgelezen. Nu de nieuwe socialistische regering een dergelijke geringe meerderheid heeft, wil men in de rege ringsverklaring niets zeggen over regeringsmaatregelen, die tot felle strijd in het Lagerhuis aanleiding zouden kunnen geven. De regering wil ver mijden, dat het in het nieuwe parlement reeds direct tot een krachtme ting tussen socialisten en conservatieven zou komen, voordat het nieuwe kabinet goed en wel in het zadel zit. Men verwacht, dat Attlee vandaag of morgen de samenstelling van zijn nieuwe regering zal bekend maken. De nieuwe Lagerhuisleden worden Woensdag a.s. beëdigd De parlemen taire werkzaamheden zullen echter eerst na 6 Maart a.s. de datum, waarop het Lagerhuis, na het openen van_ de nieuwe zittingsperiode door koning George met zijn eigenlijke werkzaamheden zal beginnen aan vangen. Thans zijn de resultaten van de verkiezingen voor op één na alle La gerhuiszetels bekend. Op 9 Maart za] de stemming plaats vinden' in een kiesdistrict in de omgeving van Man chester, waar de conservatieve candi- daat vóór 23 Februari j.l. is overle den. De zetelverdeling is thans als volgt: Socialisten 315, Conservatieven 296. Liberalen negen en Ierse Nationalis ten twee zetels, terwijl de Onafhan- kelijk-Liberale partij één zetel ver kreeg. De plaatsvervangende socialistische minister-president, Herbert Morrison, heeft op een gisteren gehouden jubi leum-bijeenkomst der Bi'itse sociaal democratische partij, gezégd, dat de socialisten „er verstandig aan zouden doen zich voor te bereiden op nieu we algemene verkiezingen, die eer der spoedig dan later kunnen wor den verwacht". ticus Kosta Janko. Dit huwelijk duurde niet lang. Janko werd in de barricade-strijd, na de aanslag op Czaar Boris in de kathedral van So fia in 1925, gedood. Stella Blagojewa werd toen als communiste gevangen genomen. Het jaar daarop kwam zij echter vrij, maar daar de toestand voor haar nog onzeker bleef, vlucht te zij naar Wenen en kwam in con tact met Dimitrof en Kostof. In 1927 zien wij Stella Blagojewa reeds aan het begin van haar grote communistische loopbaan. Zij wordt naar Moskou uitgenodigd en leidt var het centrum der Komintern uit de communistische ondergrondse be weging op de Balkan. Jarenlang hoorde men haar iedere dag in de Bulgaarse uitzendingen van Radio Moskou. Zij overleefde, wat toen een zeldzaamheid was. alle zuiveringen, die Stalin in de kritieke jaren van 1930 tot 1936 in de partij doorvoerde. Tijdens de „Vaderlandse Oorlog", toen het Pan-Slavische slagwoord in Moskou weer modern* werd, promo veerde Blagojewa tot vice-presidente van het Pan-Slavische Convté. In deze hoedanigheid keerde zij, na de terugtocht van de Duitsers uit Bul garije in 1944. naar Sofia terug en werd automatisch afgevaardigde in •ie nieuwe Nationale Vergadering. Haar „verdienste", met de ogen van het Kremlin gezien, was dat zij zeer SDoedig met Dimitrof en Kostof niet meer op goede voet stond. Met haar zesde zintuig had zij aangevoeld, dat er bij beiden iets niet in de haak was en dat zij de politiek, die Mos kou eiste, niet volgden. Ook Dimi trof bemerkte spoedig, dat Blagoje wa hem allesbehalve vriend el iik ge zind was en haastig vluchtte hij weg uit Sofia. Stella Blagojewa werd gezante in Moskou, juist in de tijd, die voor de ontwikkeling van de Balkan kritiek was. Van Moskou uit leidde zij d^ strijd tegen Tito en de Titoïsten. Van, Moskou u;t dreef zij de zuivering binnen de Bulgaarse communistische partij door en vervolgde zij vol ener gie de aanhangers van Kostof. Voor het grootste gedeelte is het ook haar werk, dat de groep van Tscherwenkof aan de macht kwam Het lukte haar een van haar gevaar lijkste rivalen in Bulgarije uit de partij te stoten. Desondanks schijnt ook Tscherwenkife die veel aan haar te danken heeft, zich thans onzeker te voelen. Het gerucht gaat zelfs, dat hij haar de post van Scandinavische gezante heeft aangeboden om haar .een beetje verder van zich af" te weten. Zaligverklaring van een Australische Om het kerkelijk proces der zalig verklaring van Suzanne Aubert de Laye te bespoedigen, is haar stoffe lijk overschot op het Karori-kerkhof in Wellington opgegraven. Suzanne I Aubert de Laye is een van de be- I roemdste vrouwen van Nieuw-Zee- J land en stichteres van de Zusters van j Erbarming. In de Krimoorlog werkte I zij samen met Florence Nightingale J en in de Eerste Wereldoorlog dien de zij op tachtigjarige leeftijd nog als verpleegster. Zij stierf in 1926 in de leeftijd van 92 jaar. Als het pro ces gunstige resultaten heeft, zal zij de eerste Nieuw Zeelandse of Australische zijn, die zalig wordt verklaard. Suzanne de Laye was de dochter van een Frans President in de eerste helft van de 19e eeuw. Zij studeerde medicijnen maar omdat vrouwelijke artsen in die tijd onbekend waren, zat zij achter een scherm, - geschei den van de mannelijke studenten. In de Krimoorlog werkte zij als ver pleegster samen met Florence Nigh tingale. Na haar terugkeer in Frank rijk studeerde zij muziek onder Liszt en leidde het leven van een welge stelde Franse vrouw. Onder de invloed van de H. Pas toor van Ars voegde zij zich bij Mgr. Pompallier die als eerste bis schop van Niew-Zeeland naar zijn standplaats vertrok. Daar ging zij naar het „Klooster van Barmhartig heid" in Auckland om de taal der Maozi's te leren. Toen zij die taal be- onc'er de Maori's en vestigde zij pos- heerste, begon zij haar miss'ewerk ten bij de Wangui-rivier, die thans nog bestaat. Deertig jaar lang heeft zij onder de Maori's gewerkt. In 1890 ging „Mother Mary Aubert" met een halve kroon op zak naar Wellington en stichtte daar een te huis voor ongeneeslijk zieken en voor wezen. Zij zorgd evoor voedsel en kleding en ging er zelf met een man denwagentje op uit door de straten van Wellifigton om aalmoezen voor haar zieken en wezen te vragen. Toen zij 80 jaar oud was reisde zij nog naar Rome om regelingen te treffen voor de toekomst van de con gregatie, die zij' had gesticht. Spoe dig na haar aankomst brak echter de oorlog uit en ondanks haar hoge leef tijd- besteedde zij gedurende de oor logsjaren haar tijd aan het ver plegen van de gewonden in de hos pitalen. Na de Oorlog keerde zij naar Nieuw-Zeeland terug maar niet zon der moeilijkheden. Haar paspoort da teerde nog van vijftig jaar terug in Frankrijk en was waarreloos. Bo vendien had zij nooit het Britse bur gerschap aangevraagd. De moeilijk heid werd echter op?elost toen men haar tenslotte een tijdelijk paspoort verstrekte. Toen de grondslagen van haar ziekenhuis te Island Bay waren gelegd, werd het werk voortgezet door vrijwilligers, onder leiding van de toenmalige gouverneur-generaal Sir Charles Ferguson. Moeder Maria Aubert stierf in 1926 werd begraven bij het e..Te huis van Barmhartigheid" in Island Bay in Wellington.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1