S)e ftzidaeSoti/tcmt De verkiezingen in Engeland Spanning tussen Djakarta en Djokja Moskou wil toch niet Mao wil naar het Inkrimping van diplomatiek personeel geëist Thans de Finebei Vier jaar geëist tegen Wreszynski „dak der wereld" Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" VRIJDAG 24 FEBRUARI 1950 41ste JAARGANG No. 11913 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. 4.90. - Advert.: 15 ^ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Over de opheliing der deelstaten 'J'USSEN de centrale Indonesische bestaan spanningen over de op vraag is of de deelstaten rechtstreeks komen dan wel deel uit zullen ma spanning is opnieuw tot uiting geko ra, waar demonstranten eisten, dat schikking zou stellen en dat Madoe publiek zou worden. Zainalfatah, regent van Pamekasan heeft toen tegen de demonstranten gezegd, dat hij als resident van de Djokjase Republiek optrad, waarna de menigte juichend wegtrok. Te Dja karta begreep men er niets van. Im mers er was reeds een Commissaris van de centrale regering benoemd en Zainalfatah zou alleen optreden na mens het staatshoofd van Madoera en niet namens de Djokjase Republiek. Intussen blijft de centrale regering op het standpunt staan, dat het staats hoofd en het parlement van Madoera niet buiten functie zijn en dat alleen de centrale regering bevoegd is, in deze kwestie duidelijkheid te schep pen. De procedure voor de vaststel ling van de status der deelstaten is vastgelegd in het reeds ingediende wetsontwerp, waarvan de centrale re gering niet kan afwijken. Politieke waarnemers zien dan ook met spanning de behandeling van het wetsonwerp in het parlement tege moet. In verband met de kwestie- Madoera zijn twee reacties uit Djokja belangrijk: De minister van voorlichting van de regering te Djokja heeft meege deeld, dat de minister van binnen landse zaken van de Centrale rege ring een „vertragingspolitiek" voert inzake de oplossing van de kwesties van Madoera, Oost- en West-Java. Voorts werd een officiële verkla ring van de regering te Djokja uit gegeven, waarin wordt gezegd, dat zij „de overdracht van het bestuur over Madoera, op aandrang van-het volk aan de regent van Pamekasan namens en voor de Republiek Indone sië (Djokja) aanvaardt". Volgens dezelfde mededeling wordt overwogen, Zainalfatah offi cieel te benoemen tot resident van de Djokjase Republiek. Gewapende botsing op Java In een Nederlands legercommu niqué wordt verklaard, dat zich Donderdag te Bekassi, op 48 kilo meter van Djakarta, een gewapen de botsing heeft voorgedaan tussen een Nederlands gewapend convooi en een eenheid van het Indonesche leger. Een Nederlandse soldaat is ge dood en verscheidene zijn gewond. Er zijn nog geen nadere bijzon derheden bekend. De verzoeningscommissie van de V. N. heeft een onderzoek naar het incident ingesteld. TREFFEN IN JOHORE. Maleise guerillastrijders hebben het afgelegen dorp Boekit Kepeng, in het gebied van Maur (Johore), bijna geheel met de aardbodem ge lijk gemaakt. Naar raming 300 man streden drie uur met de politie; 19 politiemannen werden gedood en drie gewond. Twee vrouwen en twee kinderen kwamen eveneens om. De guerillastrijders vernietigden het station en trokken daarna af met medeneming van een hoeveel heid wapens en munitie. DE ONLUSTEN TE ASMARA- Britse troepen met tanks kwamen gisteren in actie en drongen gebou wen te Asmara binnen, waar op roerkraaiers verborgen waren. De botsingen tussen Christenen en Moslims duren thans reeds drie da gen. Er zijn tot nu toe 41 personen omgekomen. In de loop van de dag had men de toestand niet in handen doch tegen de avond beheersten de Britse troe pen de situatie. Er zijn ook plunderingen gemeld. De troepen hebben verschillende stadsgedeelten waar geplunderd is afgezet. Meer dan 150 personen zijn gearresteerd. Ongeveer 130 perso nen zijn gewond. De verliezen zijn uitsluitend geleden onder de Kopti- sche Christenen en Mohammedaan se inwoners. FRANS VISUM GEWEIGERD AAN ILJA EHRENBURG. Aan de Sowjet-schrijver Eja Ehrenburg, die door het permanen te comité van het Wereldcongres voor de vrede naar Parijs was uit genodigd, is een visum voor Frank rijk geweigerd. Aan vier andere le den van de Russische afvaardiging naar het congres zijn wel visa ver strekt. regering en de Djokjase Republiek heffing van de deelstaten. De strijd- onder de centrale regering zullen ken van de Djokjase Republiek. Deze men bij de gebeurtenissen op Madoe- het staatshoofd zijn mandaat ter be- ra een residentie van de Djokjase Re- Verklaring van Truman Op een gisteravond gehouden persconferentie heeft president Truman verklaard, dat hij geen re den- zag voor een nieuw rechtstreeks beroep op de Sowj et-Unie, om een einde te maken aan de „koudi oorlog", daar hij geen enkel teken zag, dat zou duiden op Russische geneigdheid tot beëindiging van di huidige situatie. Truman verklaarde verder nog dat de Verenigde Staten alles in he. werk hadden gesteld om, via dc organisatie der Verenigde Naties en ook door middel van de bestaandt diplomatieke kanalen, tot een oi andere overeenkomst met de Sow jet-Unie te komen, doch al deze po gingen hadden geen enkel resultaat opgeleverd. HERTOGIN VAN VALENCIA*" GEARRESTEERD De Spaanse politie heeft de herto gin van Valencia gearresteerd. Zij is vroeger reeds verscheidene malen gearresteerd wegens monarchistische neigingen. ERNEST BEVIN STEMDE Het was gisteren een zeer belangrijke dag voor het Engelse volk. Vijf jaar geleden koos het zijn Labourregering en thans zal komen vast te staan, of deze regering nog steeds het vertrou wen van het volk heeft. De dag van gisteren zal een eind maken aan de zenuwachtige verkiezingsspanning. NOTA'S AAN WASHINGTON EN LONDEN ^E HONGAARSE REGERING heeft in twee nota's aan de legaties van Engeland en de V.S. te Boedapest geëist, dat het diplomatieke perso neel te Boedapest van beide landen wordt ingekrompen en dat de Britse en Amerikaanse functionarissen, die genoemd zjjn in het spionnagepro- ces tegen Vogeler en Sanders, worden teruggeroepen. De beide landen moesten „de logische conclusie" trekken uit het noemen tijdens het proces van een aantal namen, werd verklaard. Engeland en Amerika hadden veel meer personeel in dienst dan nodig was. Aan Engeland werd gevraagd, of het juist was dat „Hongaren, van wie algemeen bekend is dat zij vijan den zijn van de volksdemocratie, in groot aantal bij de Britse legatie wer ken." In de nota aan de V.S. wordt ge zegd dat bij het jongste spionnage- proces gebleken is „dat een aantal functionnarissen van de Amerikaanse legatie te Boedapest een actieve rol speelden bij het ondermijnende werk van deze groep spionnen en saboteurs tegen de belangen van Hongarije." In de nota aan Engeland wordt voorts verklaard, dat de Britse rege ring,, op ongebruikelijke wijze heeft geïntervenieerd in de zaak tegen San ders" en ook de handelsbesprekingen heeft opgeschort als tegenmaatregel. Hongarije geeft in overweging, dal Engeland „van deze opschorting te rugkomt" en dat de V.S. de sluiting der Hongaarse consulaten te New York en Cleveland ongedaan maken, als ook het verbod voor Amerikanen om naar Hongarije te reizen. In gewoonlijk welingelichte krin gen te Londen is men van mening, dat op de Hongaarse eis represailles van Engeland en de V.S. zullen vol gen. Nederland verzachtte z'n standpunt Aan de regeringen van Frankrijk, Italië, Nederland, België en Luxem burg is gisteren een gedetailleerd voorstel voor een economisch ver bond (Finebei) tussen deze vijf lan den voorgelegd. Aldus delen wel ingelichte diplomatieke bronnen mede. Het voorstel is ontworpen door de deskundigen van de vijf landen na een driedaagse bespre king in Parijs, welke op 21 Januari in een impasse eindigde. Gehoopt wordt, dat het voorstel voor de Fi nebei zal leiden tot een conferentie van de ministers van Financiën. Vorige maand was het niet moge lijk om één plan op te stelen, voor al omdat Nederland bleef vasthou den aan de opneming van West- Duitsland in het verbond. Neder land zou thans zijn standpunt ver zacht hebben FRANSE VAKVERENIGINGS FUNCTIONARISSEN GEARRES TEERD. Twee communistische Franse vak- verenigings-functionarissen van het departement Indre-et-Loire, Jacques Ghauveau en mevrouw J. Disn, zijn Donderdagavond gearresteerd in ver band met sabotage aan vijf leger- tanks, die op een trein waren gela den te Saint-Pierre-des-Corps. Een menigte van honderd vijftig arbeiders uit een naburige fabriek pleegde de sabotage, terwijl Dien en nog een andere vrouw tussen de rails bleven staan om de trein te verhinderen te vertrekken. Eén der Grote kiezers; het is de te genwoordige minister van Buiten landse Zaken, Ernest Bevin, na het uitbrengen van zijn stem in het stem lokaal Westminster City Hall. DE PAUS HERVAT AUDIëNTIES. Z. H. Paus Pius XII, die thans ge heel van zijn griep is hersteld, zal vandaag zijn audinëties hervatten. VERHARDING VAN ZEESTRAND De technici van de Amerikaanse marine hebben in samenwerking met een geleerde van de universiteit van Princeton, een procédé ontdekt, waardoor het mogelijk is zeezand te verharden, aldus een communiqué van het Amerikaanse departement van defensie. Twee uur na de toepassing van dit procédé kan een jeep gemakke lijk over het zand rijden, drie uur later laat een vrachtwagen van 7 ton geen spoor meer na en een dag daar na is de verharding zo ver gevorderd dat het zand een geschikt wegdek is geworden voor een vrachtwagen van 14 ton. Hoewel in het communi qué het gebruikte product niet wordt vermeld, wordt gezegd, dat het ge makkelijk kan vervaardigd worden en dat de kostprijs per kilo 30 cent bedraagt. Een dergelijke weg kan met een snelheid van 4 meter per seconde worden aangelegd, terwijl de breedte afhangt van de capaciteit van het ge bruikte materiaal. Een geraffineerde zwendelaar Vier jaar gevangenisstraf met af trek van de preventieve hechtenis (één jaar) eiste de officier van Justi tie bij de Amsterdamse rechtbank, mr De Muinck Keizer, gistermorgen tegen de 59-jarige statenloze bankier Siegfried Wreszynski, verdacht van oplicnting, meermalen gepleegd. De officier zeide dat het de procu reur-generaal van het voormalige Bijzondere Gerechtshof niet is gelukt uitlevering van verdachte uit België als oorlogsmisdadiger te krijgen. Wa re dit gelukt, dan had verd.'s straf op grond van art. 27 Bijzondere Rechts pleging, om en nabij de 15 jaar kun nen zijn. Doordringend in de baaierd van geraffineerdheden en merkwaardige naieveteiten, achtte spr. de oplichting en de verdustering bewezen. Verd. heeft een vals beeld van zich opge hangen. Zeer geraffineerd is zijn ver haal, dat hij in Nederland een Duitse schoolkameraad had ontmoet, die ge vangenen kon bevrijden. Hij heeft geen tas van Churchill gehad, hij is geen consul geweest in de gewone zin, hoogstens heeft hij zich een con sulschap honoris causa gekocht. Maar het meest geraffineerd is hij geweest, toen hij mensenlevens en mensenleed is gaan exploiteren en losgelden ging aannemen. Het dos sier wemelt van mysterieuze tussen personen, van wie er niemand vlees en bloed is geworden. Geld halen, waar het te halen was, was het doel van verd., aldus de officier. De zwen del lag er boven op. Vol afkeer wenden wij ons af van dergelijke slechtheid en onze deelne ming gaat naar de families van zijn slachtoffers, aldus de officier, die hier de namen Koningsberger, Van Dam en Van Polanen noemde. Verdachte, een vvreemdeling, vergreep zich aan hen, die de besten van ons volk wa ren. Na het requisitoir volgden de plei dooien van de mrs Muller Massis, Mannheimer en Hovius. Vervolgens schorste de president de zitting tot 2 Maart te half tien. Dan zal Wryszyns- ki gelegenheid krijgen tot het laatste wcord. JAPANNERS LEREN HET KA TONEEL KENNEN Een Katholieke toneelgroep on der leiding van de paters Dominica nen uit Amerika zal een tournée door Japan maken. De bedoeling hiervan is de Japanse bevolking de grote Katholieke toneelwerken te doen leren kennen. Pater Rooney, de leider van de groep, is voornemens in Japan zelf een permanent Katholiek theater op te richten. De rivaliteit tussen de beide Lhama's •yiBETAANSE „democratische" kringen in Peking hebben een bood schap gericht tot het Tibetaanse volk. De Tibetaanse regering wordt aangeraden iedere gedachte aan onafhankelijkheid op te geven en zich aan te sluiten. Zij zou afgezanten naar Peking zenden om over een „vreedzame bevrijding" van Tibet te onderhandelen. In de boodschap, die door radio Peking werd uitgezonden, heet het, dat Tibet deel uit maakt van China. Daarom heeft de regering niet het recht naar buiten de indruk te geven, dat het onafhankelijk is. Evenmin heeft de regering van Lhasa het recht afgevaardigden naar het buitenland te zenden. Met dit laatste zinspelen de samenstellers van de boodschap op het kortgeleden verspreide bericht, dat Tibet hulp heeft gevraagd aan Engeland, aan de Verenigde Staten en aan andere landen. De Pantschen-Lhama, een geeste lijke hoogwaardigheidsbekleder der Tibetanen, die reeds in 1923 naar China is gevlucht, heeft aan Mao Tse Toeng en aan de opperbevelhebber van de Chinese, communistische troe pen medegedeeld, dat de „patriotten van Tibet'' zullen medewerken aan de „bevrijding" van het land. Tegelijkertijd protesteerde de Pant schen-Lhama tegen het feit, dat zijn tegenspeler, de Dalai-Lhama, afge vaardigden uitzendt naar de Ver enigde Staten en naar Engeland, ten einde te bewerken, dat deze landen Tibet doen uitroepen tot een onaf hankelijke staat. De Pantschen-Lha ma betitelt deze afvaardigingen als een poging van de Dalai-Lhama om te komen tot samenwerking met „de imperialisten in de strijd tegen de volksregering" en om Tibet van het Chinese moederland af te scheiden. „Ik zweer", zo verzekert de Pant schen-Lhama, „dat ik samen met de patriotten van Tibet wil strijden en ik roep de gehele bevolking van Ti bet op tot gezamenlijke strijd met de volkse bevrijdingslegers". De huidige Pantschen-Lhama, de opvolger van de in 1923 naar China gevluchte tegenstander van de Da laiLhama, is een jongen van nau welijks twaalf jaar, die zich vol komen in de handen van Chinese „opvoeders" bevindt, die Tibet ter nauwernood kennen. De aanspraken, die bij de Chinese communisten thans weer opgeld doen, zyn niet nieuw: China be schouwt zich reeds lang als de recht matige bezitter van Tibet. Maar Ti bet zelf een land zeven maal gro ter dan Engeland en op 3000 meter hoogte volkomen afgesloten van de aangrenzende landen trekt zich weinig van de Chinese aanspraken aan en is er steeds in geslaagd de Chinezen, die als onderdrukkers wor den beschouwd, uit het land te wij zen. Bovendien voelen de Tibetanen zich ook wat ras betreft niet met de Chinezen verbonden, ofschoon een oude culturele invloed van Peking niet zonder gevolgen is gebleven. Evenals haar keizerlijke voorgan gers probeert ook thans de Chinese volksrepubliek de tweespalt tjjssen de Dalai-Lhama en de Pantschen- Lhama uit te buiten teneinde zijn ge- biedsaanspraken te verwezenlijken. Het is duidelijk, dat Moskou, van waar ook het bericht over de hulp- roep van de Dalai-Lhama stamt, hier de man achter de coulissen is. Wan neer men immers Tibet vast in han den heeft, dan ligt India met zijn 3500 km lange grens voor de com munistische invasie open. Aan Koningin Juliana werd door dr. Miquel Alema, president van de Verenigde Staten van Mexico, de grote keten van de Mexicaanse or de van de Azteekse adelaar ver leend, als bewijs van de gevoelens van grote vriendschap van de pre sident jegens Hare Majesteit, als mede van de hartelijke betrekkin gen, welke tussen de regeringen en de volken van beide landen be staan. De grote keten van de Azteekse adelaar is de hoogste rang van de Mexicaanse orde en wordt alleen aan souvereinen en staatshoofden verleend. 60 DAGEN VERLOF VOOR BRAZILIAANSE AMBTENAREN De Braiiliaanse ambtenaren, die voor het verkrijgen van de Jubileum aflaat naar Rome wensen te pelgri meren, kunnen een verlof krijgen van 60 dagen. Aldus heeft de Brazi liaanse staatspresident beslist. Prins Bernhard naar Mexico Prins Bernhard is gistermorgen met zijn eigen Dakota van Curagao naar Mexico vertrokken en gister middag te Merida, de hoofdstad van de Mexicaanse provincie Yucatan aangekomen. Het officiële bezoek aan Mexico, waar president Miguel Alema de prins persoonlijk toe heeft uitgeno digd, zal drie dagen duren, waarna de prins met zijn gevolg zich naar de staat Michoacan zullen begeven, een der schilderachtigste van Mexico. Wehrmacht kruipt waar zij niet gaan kan De geallieerde diensten voor con- tra-spionnage stellen een onderzoek in naar de activiteit van een onder grondse militaire beweging in West- Duitsland, welke luistert naar de trouwhartige naam van Die Bru- derschaft. Naar Hoge commissaris McCloy heeft meegedeeld, veronderstelt men dat de organisatie op poten is gezet door officieren van de voor malige Wehrmacht. Er zijn overi gens geen tekenen die erop wijzen, dat de organisatie bijzonder hecht is of erg verbreid. Ook wordt er een onderzoek in gesteld naar een andere organisa tie, die voorzover men weet geen naam draagt, en bestaat uit oud militairen, onder leiding van onge veer veertig Duitse generaals. Deze beweging maakt een bijzonder on schuldige indruk. Zij houdt zich in het óog van de wereld althans bezig met vraagstukken die betrek king hebben op de pensioenen van Duitse militairen. Indertijd hebben de Amerikanen al eens een onder zoek gesteld, maar zij vonden geen aanleiding om tot maatregelen over te gaan. Nu is men begonnen met een nieuw onderzoek, omdat de or ganisatie bezig schijnt te zijn, zich een grote aanhang in geheel West- Duitsland te verschaffen. Met na me jonge Duitse officieren zouden in de gelederen worden opgenomen. De geallieerden hebben het vor men van verenigingen van oud-mi litairen in geheel Duitsland verbo den. Meeuwen voeren en een enthousiast gebaar Dezer dagen bracht een be woner van de Scheldestad Ant werpen een bezoek aan 's-Gra- venhage. De eerste zonnige voortekenen van het naderen de voorjaar lokten hem tot een wandeling, die hem ook voerde naar de Hofvijver, waar witte meeuwen af en aan vliegen om stukjes brood op te vangen, die hun worden toegeworpen. De Antwerpenaar, die toevallig brood bij zich had, meende niet te mogen achter blijven. Hij deed aen forse greep in zijn zak en met een edelmoedig ge baar wierp hij de aanzwer- mende meeuwen zijn gaven toe. Een luide plons deed hem naar het water zien. Hij zag nog juist, hoe zijn sleutelbos in de vijver verdween. De Belg was radeloos. Op zijn luid mis baar schoot een man van de gemeentereiniging te hulp, met een lange stok. waaraan een haak zat, zou hij de sleutels wel weer opvissen. De straat- hygienist boog zich voorover enplof, daar voegde zich een grote sleutel uit zjjn borst zak bij de sleutels van de Belg in het water. Het was een sleu tel van een gemeentereini- gingspost en de man schrok dus geweldig. Al zijn „vissen" had evenwel geen resultaat. Ten einde raad waarschuw den de Hagenaar en de Ant werpenaar de politie die met een magnetische dreg aan het werk ging. De Antwerpenaar vertrok naar België. Daar ontving hij, tot zijn grote verrassing, zijn sleutels terug, netjes schoon gemaakt en ingevet. De sleutel van de gemeente reiniging ligt nog steeds op de bodem van de vijver. Gelijk is voor allen de aanvang en het einde van het leven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1