S)e ftzidóeSoti/fcci/nt
Het zuiveringsschandaal
in Würtemberg
Ernstige gevolgen van
mijnwerkersstaking
Amerika erkent
geen rood China
Commandant van
„Truculent" schuldig
Marteldood van
pater Bruns
in China
J Ir ect ear: O. M VAN HAMERSVELD.
Qoofdredsctear: TB- WILMEE.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMS1REKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG 11 FEBRUARI 1950
41ste JAARGANG
De mijnwerkers
staking in Amerika
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Wie geld had werd
gezuiverd
Het grootste zuiveringsschandaal,
tot nog toe in West-Duitsland ont
dekt, heeft in het land Würtemberg-
Baden geleid tot een scherp conflict
tussen de Amerikaanse landelijke
commissaris, generaal Gross, en de
regering. De Amerikaanse commissa
ris heeft de regering schromelijke na
latigheid verweten in deze gerucht
makende zaak. De publieke opinie in
Stuttgart is door het geval zodanig
in beweging gebracht, dat de da
gen van het kabinet geteld schijnen
te zijn.
~*De zuivering is in dit land sedert
vier jaren het onderwerp van duiste
re machinaties geweest, waardoor
zich volgens de Duitse pers vertegen
woordigers van de drie grote partijen,
die de regering vormen, n.l. Christen-
Democraten, Sociaal-Democraten en
Duitse Volkspartij, gelijkelijk gebla
meerd hebben.
Nadat in vroegere stadia deze af
faires steeds weer in parlementaire
commissies werden begraven is de
zaak onstuitbaar aan het rollen ge
gaan, toen een corruptie-centrale
werd ontdekt, die in meer dan dui
zend gevallen vermogende lieden
door de procedure der zuivering ge
loodst heeft. De hoofdaanklager, May,
en de vroegere plaatsvervangende
minister voor politieke zuivering,
Rapp, zijn gearresteerd op beschuldi
ging van zich te hebben laten omko
pen. Rapp onderhield in zijn ministe
rie 'n privé-bureau, waar tegen zwa
re betaling ontlastende getuigenissen
werden samengesteld. Ondanks vele
protesten van leden van de zuive
ringskamer werd Rapp door twee
ministers voor de zuivering als on
misbaar in zijn ambt gehandhaafd. De
politie, die de arrestaties verrichtte,
had de opdracht tot het onderzoek
van Amerikaanse zijde ontvangen^
doch gedurende het jaar, dat het on
derzoek geduurd heeft, zijn ettelijke
politieke machinaties hiertegen on
dernomen.
Het balletje der verantwoording
voor een onafzienbare reeks van af
faires is vier jaren lang heen en weer
gespeeld tussen regering en parle
ment en de publieke mening heeft
daaruit de overtuiging geschept, dat
Bestrijding werkloosheid
in W. Duitsland
De West-Duitse regering zal de
massale werkloosheid gaan bestrij
den door naast het woningbouwpro
gramma, waarvoor 2 1/2 milliard
mark uitgetrokken is, nog ruim
900 millioen mark beschikbaar te
stellen voor de uitbreiding van open
bare diensten.
Bij de wet zullen alle beperkingen
op de bewegingsvrijheid worden op
geheven. Deze maatregel was geno
men wegens de woningtekorten, doch
zij belemmeren de werkzoekenden
zich daarheen te begeven, waar de
meeste behoefte aan arbeidskrachten
bestaat.
Bondskanselier Adenauer, die deze
verklaring tijdens de debatten in de
Bondsdag te Bonn aflegde, verklaar
de, dat de werkloosheid hoofdzake
lijk te wijten is aan de onvoorziene
bevolkingsaanwas van anderhalf
millioen in de afgelopen vijftien
maanden. Er zijn 470.000 krijgsgevan
genen teruggekeerd, 600.000 banne
lingen uit Polen aangekomen en
400.000 vluchtelingen uit Oost-Duits-
land te herbergen.
De nieuwe maatregelen moeten één
millioen van de 1.900.000 werklozen
aan werk helpen. Ass. Press ver
neemt voorts, dat deskundigen plan
nen beramen om de zg. „beroeps-
werklozen tot arbeid te dwingen.
Adenauer poogt de grootste West-
Duitse bankiers over te halen om
zijn program te steunen.
VOORJAAR IN ETTEN Nu de
vorst zich bescheidenuit ons land
heeft teruggetrokken, bespeuren de
meest optimisten onder ons al, voor
jaar in de lucht.
Een boer in Etten (Noord-Brabant)
heeft zijn ploeg uit de schiiur gehaald
en ploegt in het zonnetje zijn land.
m
alle leidende partijen behoefte ge
voelden de dingen geheim te hou
den. Buiten de partijen om overstel
pen nu vele organisaties en leden van
de voormalige zuiveringsgerechten de
politie met nieuwe aanklachten. Het
schijnt, dat nu de tijd gekomen is,
waarin met alle verwikkelingen,
waartoe de zaak geleid heeft, afgere
kend zal worden.
Ook de Duitse pers eist een zuive
ring der atmosfeer, mede uit vrees
voor de kans, dat het schandaal in
het kleine land buitenslands zal wor
den beschouwd als symptomatisch
voor de toch al niet zeer gewaardeer
de wijze, waarop Duitsland met zijn
nazi's heeft afgerekend.
Volgens mededelingen van West-
Berlijnse zijde zijn sedert het begin
van dit jaar meer dan driehonderd
Oost-Duitse politici, onder wie mi
nisters, burgemeesters, professoren
e.a. uit Oost-Duitsland naar West-
Berlijn gevlucht vanwege de zuive
ring, die op communistische instig-
natie in de „bourgeois-partijen" is
uitgevoerd.
Het West-Berlijnse hoofdbureau
van de Christelijke-Democratische
partij maakt melding van heer dan
honderdtwintig partijleden, die in de
laatste weken uit Octt-Duitsland zijn
gevlucht en het bureau van de West-
Berlijnse „Vrije Democratische Par
tij" rapporteert, dat sedert het begin
van dit jaar meer dan honderd-en
tachtig leden van de „Liberaal-Demo
cratische Partij" haar zusterpartij in
de Sowjet-zöne, naar Berlijn zijn ge
vlucht.
Amerika gevoelt verlammende werking
D
,E ONDERHANDELINGEN tussen John Lewis en de directeuren van
de Amerikaanse vlamkolenmijnen zijn afgebroken. President Tru
man, wiens bemiddelingspoging hiermee is mislukt, blijft geen andere
weg open dan het federale gerechtshof te verzoeken een verbod uit te
vaardigen van de staking der 400.000 mijnwerkers. Het geheel onder
vindt reeds de verlammende uitwerking van de staking. De kolenvoor-
raden hebben het laagste punt sedert 27 jaar bereikt.
Volgens de door Truman ingestel
de commissie van onderzoek hebben
de besprekingen van John Lewis en
de mijndirecties bewezen, dat ver
der overleg vruchteloos is. Zij acht
beide partijen schuldig aan de ern
stige situatie in de mijnindustrie.
Met de dag worden de gevolgen
van de staking ernstiger. Het passa-
giersverkeer per trein is met 50
procent beperkt en het vrachtver
voer der spoorwegen met 25 procent
ingekrompen. De productie van de
Amerikaanse zware industrie neemt
ten gevolge van de schaarste aan
kolen merkbaar af. Reeds 30.000 ar
beiders zijn ontslagen en "tiendui
zenden anderen zullen binnen en
kele dagen volgen. Acht staalfabrie
ken moesten wegens gebrek aan
kolen haar hoogovens sluiten. De
Chrysler-fabrieken in Chicago heb
ben om dezelfde reden 125.000 leden
van haar personeel ontslagen. Tal
van scholen sluiten noodgedwongen
de deuren, In verscheidene steden,
zoals Lansing, de hoofdstad van
Michigan, mag 's avonds slechts de
Fuchs had contact
met Sovjets
Contanten voor inlichtingen
De Amerikaanse contraspionnage
heeft bij monde van Edgar Hoover
medegedeeld, dat de Engelse atoom
geleerde dr Fuchs in Engeland „over
een langdurige periode" twee keer
per maand een ontmoeting had met
Russische agenten. Ook in de Ver.
Staten verstrekte hij inlichtingen
over atoomenergie aan Sovjetagenten
hoewel minder veelvuldig. Dr Fuchs
werd voor zijn diensten in contanten
betaald.
Volgens Edgar Hoover bevinden
zich in de Verenigde Staten „540.000
communisten en aanhangers". Hij
voegde hieraan toe, dat ongeveer
54.000 communisten een partijkaart
bezitten. Gezegd wordt, dat Hoover
de senaatscommissie voor de toewij
zingen verzocht heeft het corps van
de federale recherche met 300 man
uit te breiden om de veiligheid op
atoomgebied te versterken".
Vooraanstaande Amerikaanse, En
gelse en Canades atoomgeleerden zijn
inmiddels in het Engelse atoomcen
trum Hartwell een conferentie begon
nen, waarop zal worden beslist welke
atoominlichtingen van de geheime
lijst kunnen worden afgevoerd. Uit
gebreide maatregelen zijn genomen
om de geleerden zowel binnen als
buiten de conferentiezaal te' bescher
men. Dr. Fuchs zou deze conferentie
oorspronkelijk ook bijwonen.
meest noodzakelijke verlichting
branden. Over het algemeen strek
ken de voorraden kolen nog voor 17
dagen.
In Washington wordt gezegd, dat
Truman met „zeer grote" tegenzin
de anti-stakingswet van Taft en
Hartley als dwangmiddel zal gebrui
ken. De president ziet hierin de eni
ge mogelijkheid om de Verenigde
Staten voor „zeer ernstige" moei
lijkheden te bewaren. De intrekking
van deze bij de Amerikaanse vak
beweging gehate wet staat op het
verkiezingsprogramma van de de
mocraten. Sinds Maart 1948 heeft
Truman de Taft-Hartleywet zeven
keer toegepast. Vijf keer werd zijn
maatregel gerechtelijk bekrachtigd.
Wel rode Chinezen
De V.S. zullen stemmen tegen elke
resolutie, die het nationalistische
China zijn zetel in de V.N. wil ont
nemen, aldus heeft het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken
bekend gemaakt.
In antwoord op vragen, die aan
het Congres werden voorgelegd te:
doorzending aan president Truman,
zegt het State Department verder,
dat iedere poging van de V.S. om een
niet-Chinees regiem op het eiland
Formosa te vestigen in geheel Azië
zou worden beschouwd als een
schending van beloften om de terri
toriale integriteit van China te res
pecteren. „De Amerikaanse regering
erkent de nationale regering als de
regering van China en heeft de Ame
rikaanse vertegenwoordigers bij de
V.N. geinstrueerd hun stem uit te
brengen tegen moties, die er op zou
den neerkomen, dat de vertegenwoor
digers van de nationale regering van
hun zetels, waarop zij in de Veilig
heidsraad of in andere organen van
de V.N. recht hebben, beroofd wor
den", aldus het State Department
Het verklaart verder, dat indien een
orgaan van de V.N., overeenkomstig
de reglementen van proceduren, een
Chinese communistische vertegen
woordiger een zetel zou toekennen,
de V.S. dit besluit zouden aanvaar
den. Een dergelijke stap zou, uiter
aard. geen erkenning van het Chi
nese communistische regiem door de
V.S. inhouden, zo wordt er aap toe
gevoegd.
AUSTRALïë ROEPT
AMBASSADEUR UIT MOSKOU
TERUG
Het Australische departement van
buitenlandse zaken heeft de Austra
lische ambassadeur te Moskou voor
besprekingen teruggeroepen.
In gezaghebbende kringen is men
van mening, dat deze stap zal wor
den gevolgd door de sluiting van de
Australische ambassade te Moskou.
ONDER LAWINE BEDOLVEN.
Bij Bourg Doisans in de Franse Al
pen heeft een lawine een huis met
naar schatting veertien houthakkers
en andere arbeiders bedolven. Onmid
dellijk gewaarschuwde reddingsploe
gen hebben tot nu toe vijf lijken op
gegraven uit sneeuw, ijs en puin.
Hte huis stond op ongeveer 2000
meter hoogte, boven een toujristen-
centrum. De reddingsploegen trok
ken op ski's uit, nadat zij per radio
door het reddingsstation te Bourg
Doisans gewaarschuwd waren.
OVERDRACHT BEVOEGDHEDEN
IN PASUNDAN.
De Wali Negara van Pasundan,
Wiranata Kusuman, heeft Donder
dagmorgen te Paguan zijn bevoegd
heden overgedragen aan zijn tijde
lijke vervanger, Raden Tumengrung
Djuarda, die op zijn beurt de be
voegdheden Vrijdagmorgen over
droeg aan de Indonesische regerings
commissaris.
DE NEGARA ZUID-SUMATRA.
„De resolutie, die onlangs in de
vertegenwoordigende raad van Zuid
Sumatra is aangenomen, is in een
mysterieus waas gehuld," aldus
heeft de Wali Negara, Abdul Malik,
tegenover d? speciale correspondent
van het A.N.P. verklaard tijdens het
korte bezoek, dat het staatshoofd
thans aan Djakarta brengt.
Op de agenda van de bewuste
vergadering stond slechts één punt,
n.l. eeïi aantal resoluties van diver
se politieke partijen. Geheel onver
wachts en zonder enige voorafgaan
de bespreking met de Wali Negara
kwamen toen eni<?e leden met de re
solutie tot opheffing van de Negara
en de overdracht der bevoegdheden
aan de regering der R.I.S.
De Wali Negara heeft op de reso
lutie geantwoord: „Ik zal er eens
over nadenken."
Op 6 Februari legde Malik een
regeringsverklaring voor de raad af,
waarin gezegd wordt:
1) In dit tijdperk van politieke
moeilijkheden is het niet raadzaam
zulke verreikende beslissingen te
nemen,
2. De resolutie is niet in overeen
stemming met het reglement van de
vergaderingen van de raad en vol
doet niet aan de wensen, die reeds
eerder uitgedrukt waren in resolu
ties van het volk en de politieke
partijen. Voorts is zij tegen de
staatsregeling van Zuid-Sumatra.
3). Elke verandering in de staats
regeling dient te worden goedge
keurd door de' regering der Repu
bliek Indonesia Serikat, die alleen
uiteindelijk kan beslissen.
FRAU GASILLE TOT ZEVEN EN
EEN HALF JAAR VEROORDEELD
Frau Louise Gasille, die zulk een
belangrijke rol speelde bij de stel
selmatige plundering van Arnhem,
werd hedenmorgen door de bijzon
dere strafkamer van de Arnhemse
rechtbank veroordeeld tot zeven
jaar en 6 maanden gevangenisstraf
met aftrek van tien maanden.
De eis luidde negen jaar.
Z.K.H. PRINS BERNHARD TE PA
RAMARIBO Na aankomst van
Prins Bernhard te Paramaribo werd
hij in een plechtige zitting van de
Staten ontvangen. Z.K.H. prins Bern
hard leest de boodschap van H.M. ko
ningin Juliana voor.
Beschamende
ieiten
*7ES uur lang heeft het Leeuwarder
1 Gerechtshof zich beziggehouden
net de wantoestanden, die na de be
vrijding in het kamp voor politieke
ielinquenten in Westerbork heersten.
Enige getuigen vertelden er gisteren
hoe zwaar zieke gevangenen met
gummistokken werden afgeranseld
en daarna in een cel werden gesme
ten. Van de 8000 a 9000 geïnterneer
den stierven er per dag soms twaalf.
Onder zeer miserabele voedingstoe
standen moest vaak onmenselijk hard
worden gewerkt.
Het is goed, dat wij. Nederlanders,
onszelf deze en dergelijke feiten voor
houden, om: ons te schamen en er
lering uit te trekken.
Ons te schamen voor het beestach
tig gedrag van landgenoten.
Er de lering uit te trekken, dat het
dier in de mens zijn kop kan op
steken, van welke nationaliteit die
mens ook is, als hij zich laat drijven
door de laagstedriften en zijn ge
weten het zwijgen oplegt, zich om
God noch gebod bekommerend.
De procureur-generaal te Leeu
warden eiste straffen tegen de be
drijvers van bedoelde afschuwelijke
misdaden; straffen, die o.i. echter niet
zi.in in overeenstemming met de
zwaarte van de misdaden.
KONINGIN EN PRINSES
WILHELMINA TE AMSTERDAM.
Bezoek aan Stadsschouwburg.
Gisteravond hebben koningin Ju
liana en prinses Wilhelmina, die ver
gezeld door haar hofdame mevr. L.
Th. de Beaufort, in de Stadsschouw
burg te Amsterdam de volksvoorstel
ling bijgewoond van „De moord in de
Kathedraal", het toneelstuk van de
auteur Eliot, dat met Albert van
Dalsum in de hoofdrol werd opge
voerd door het Amsterdams Toneel
gezelschap.
Prinses Wilhelmina arriveerde om
twintig minuten voor acht aan de
Stadsschouwburg. Tien minuten later
volgde de Koningin, die alleen was.
NIEUWE KIESWET DIT JAAR IN
KAMER.
Ontwerp-Zondagswet op komst.
Indien enigszins mogelijk zal nog
dit jaar een nieuwe Kieswet bij de
Tweede Kamer worden ingediend.
Over een ontwerp-Zondagswet
worden aanhangig gemaakt. De ad
viezen van de kerkgenootschappen
hierover zullen binnenkort de Ka
mer ter inzage worden toegezonden.
In de Memorie van Antwoord aan
de Eerste Kamer over de begroting
1950 van zyn departement deelt de
minister van Binnenlandse Zaken
verder mee, dat thans in breder ver
band wordt bestudeerd, in hoeverre
bepaalde fupeties al dan niet met
elkaar kunnen worden verenigd.
Daaronder valt ook de vraag, of on
derwijzers bij het bijzonder onderwijs
van het lidmaatschap van de ge
meenteraad uitgesloten moeten blij
ven.
Voorts wordt gewerkt aan een
wetsontwerp op het brandweerwezen,
een nieuwe armenwet, welke de ge
hele sociaal-charitatieve zorg zal om
vatten, een afzonderlijke wet op het
collecte-wezen en een voorlopige ge
deeltelijke wijziging der Armenwet
ten aanzien van de betaling van ver-
pleegkosten. Wanneer de Staatscom
missie, die de nieuwe begrafeniswet
voorbereidt, inderdaad in Mei ge
reed komt, zal waafschijnlijk nog
vóór het najaar een ontwerp van wet
kunnen worden voorgelegd.
Hij kreeg ernstige berisping
UITENANT CHARLES BOWERS, de 28-jarige commandant van de
Engelse onderzeeboot „Truculent", die verleden maand door een
aanvaring met het Zweedse schip „Divina" in de monding van de
Theems tot zinken kwam, waarbij 64 personen het leven lieten, is door
een marine-gerechtshof te Chatham schuldig bevonden aan het in ge
vaar brengen van zijn schip door nalatigheid of verzuim. Hij werd vrij
gesproken van de ernstiger beschul diging, zijn schip door nalatigheid
of verzuim te gronde gericht te hebben. Het vonnis hield een „ernsti
ge berisping" in.
De luitenant verklaarde, dat de
„Divina" de duikboot ruimschoots
had kunnen passeren, indien zij de
koers was blijven sturen, die zij
volgde, toen hij haar waarnam.
Plotseling besefte hij, dat de „Divi
na" veel dichter bij was, dan hij
aanvankelijk had geschat. Hij zag,
dat een aanvaring zeer waarschijn
lijk was en gaf het bevel: „Stop,
scherp stuurboord, sluit alle water
dichte schotten volle kracht ach
teruit." Onder het kruisverhoor gaf
de luitenant toe, dat hij geen spe
ciale studie had gemaakt van de
lichten, die schepen in het Londen-
se havengebied zouden kunnen voe
ren.
Volgens de schriftelijke verkla
ring van de aanklager, kapitein
Browne, de superiéur van de luite
nant, was Bowers op drie punten
schuldig, ongeacht de manoeuvres
van de „Divina". Ten eerste had hij
de „Truculent" naar bakboord doen
uitwijken, terwijl de duikboot zijn
koers had mogen behouden. Ten
tweede had hij na door uitwijken
zijn voorrang te hebben prijsgege
ven geen maatregelen genomen
om snelheid te verminderen of te
stoppen, tot het moment, waarop de
aanvaring onvermijdelijk bleek. Ten
slotte had hij geen geluidssignaal ge
geven, toen hij bevel gaf naar bak
boord uit te wijken.
BIJZONDERHEDEN OVER DE
TERECHTSTELLING.
Over de marteldood van de be
kende Nederlandse Franciscaan pa
ter Leonardus Bruns O.F.M., die zo
als men zich zal herinneren op 20
October 1947 door de Chinese com
munisten werd vermoord, publiceert
het officieus persagentschap Agenzia
Fides van de H. Congregatie De
Propaganda Fide belangrijke bijzon
derheden. Zoals het Romeinse agent
schap verklaart, heeft het eerst
thans de beschikking gekregen over
deze gegevens. Ofschoon 'het K.N.P.
reeds destijds uitvoerig over de dood
van pater Bruns heeft bericht, me
nen wij goed te doen de lezing van
Agenzia Fides, die geheel overeen
stemt met de gegevens van het
K.N.P., die het K.N.P. reeds in Fe
bruari 1948 heeft verstrekt, hieron
der te laten volgen, omdat daaruit
blijkt, hoe ook in Rome de martel
dood van pater Bruns de belangstel
ling heeft.
Agenzia Fides verklaart, dat het
deze gegevens publiceert „om daar
mede de heldhaftigheid van deze
bewonderenswaardige m'issionaris,
zijn prachtige liefde en zijn fijne
tederheid overal te doen kennen".
Toen de dag van zijn terechtstel
ling was aangebroken, verkreeg de
bediende van de missiestatie toe
stemming van de communisten, om
pater Bruns in zijn gevangenis te
bezoeken en hem wat voedsel te
brengen. Pater Bruns deed alle
moeite om de maaltijd te gebruiken,
die door zijn trouwe bediende met
zoveel zorg was klaar gemaakt. Toen
hij echter de droefheid van de be
diende bemerkte, dwong hij zich
vrolijk te zijn en zei met een glim
lach: „Treur maar niet! Je hebt
vandaag een uitstekende maaltijd
voor mij klaar gemaakt en ik zal
nog een tweede keer nemen, daar
het de laatste keer is, dat ik op
aarde van jouw goede kookkunst
proef." En hij bediende zich een
tweede keer.
Pater Bruns wilde barrevoets naar.
de plaats van de terechtstelling gaan
„om het voorbeeld van Christus, die
ook blootsvoets de Calvarieberg be
steeg" na te volgen.
De beulen braken herrr met stok
slagen de schouderbladen. Toen zij
daarna met een zwaard zijn hart
doorboorden stierf hij.
LOOS ALARM DOOR DEFECTE
INSTALLATIE.
Politiemannen rukten gistermiddag
om vijf uur in groten getale uit toen
op het hoofdbureau te Rotterdam de
alarminstallatie van het hoofdpost
kantoor plotseling verwoed begon te
rinkelen. Ook op het postkantoor zelf
snerpte het doordringend geluid van
de installatie door het gebouw ten
teken dat er onraad was. Speciaal
daartoe onderricht personeel haastte
zich de vele deuren en hekken van
bet kantoor te sluiten, zodat de
snoodaards, die eventueel in het ge
bouw mochten zijn, niet konden ont
snappen. Maar alras bleek, dat er
niets aan de hand was en dat een
defect aan de installatie tientallen al
of niet zwaarbewapenden in het ge
weer had geroepen.
Geen audiëntie. Z.H.Exc. de
Bisschop van Haarlem zal Maandag
14 Februari geen audiëntie verlenen.
Een ko-'iie.ttfe.
Wie zichzelf juist beoordeelt, zal
anderen niet lichtvaardig veroorde
len.
