Saargebied wil
zichzelf blijven
Het vredesverdrag met
Oostenrijk vordert niets
Begint het weer
in Berlijn?
Het Saargebied stelt zich
te weer
Malik loopt weg
uit de
ZWARE KATOEN
3.40 PER METER
Winter in
West-Europa
SteCöidóeSou/tarnt
VRIJDAG 20 JANUARI 1950
41ste JAARGANG
'Jirectenr. C. RL VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TB. WIL MER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p, w., 1.40 p. mnd., 4.15 p. kwart, franco p. p. 4.90. - Advert.: 15" ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Wachtende
wetsontwerpen
IN het voorlopig verslag op de be-
groting van Binnenlandse Zaken
wordt door de Eerste Kamer, evenals
door de Tweede Kamer is geschied,
d.e wens uitgesproken, dat er einde
lijk eens concrete voorstellen komen
wat betreft het politievraagstuk, het
brandweerwezen, de Zondagswet, de
Begrafeniswet, de Armenwet en de
centrale gasvoorziening. Men hoopt,
dat de vijfde na-oorlogse minister
van Binnenlandse Zaken (in casu mr.
Teulings) een spoedig einde kan ma
ken aan het werk. dat thans nog in
de sfeer van vele commissies hangt.
Dit is een alleszins verklaarbare
v/ens.
Maar, helaas, is het ook heel goed
verklaarbaar, althans ten dele, dat
er zo lang op bedoelde wetsontwer
pen wordt gewacht.
Ten dele zeggen wij.
Enkele der genoemde wetsont
werpen liggen in de politiek-neutrale
zone, waarbij het gevaar van prin-
cipieel-politieke botsingen vrij ge
makkelijk kan worden ontweken.
Maar anderen liggen op een ter
rein, vol met politieke voetangels en
klemmen.
De Armenwet. Welke plaats nemen
hierin de particuliere en kerkelijke
organisaties?
De Begrafeniswet. Moet lijkver
branding in de wet worden gelijk
gesteld met beaarding?
De Zondagswet. Vóóral de Zon
dagswet. Moet de wet inzake Zon
dagsrust soepeler of stringenter wor
den? Moet de Zondagsheiliging door
de wet positief worden bevestigd?
Vragen, die niet ieder lid in het
huidige Kabinet op dezelfde wijze zal
beantwoorden.
Vandaar onze mening, dat het al
leszins verklaarbaar is, dat bedoelde
wetsontwerpen niet zo vlug voor het
voetlicht der publieke opinie worden
gebracht.
Maar:
Als is gebleken, dat een brede be
spreking in het Kabinet niet ten slot
te tot een het Kabinet bevredigd re
sultaat heeft kunnen leiden, dat men
het dan openlijk verklare.
Ons inziens behoort het echter piet
tot de onmogelijkheden, dat een Ka
binet, welker leden een verschillen
de principieele levensbeschouwing
hebben, tot eenstemmigheid in be
doelde vraagstukken komt.
Er is in genoemde materie zo veel,
waarvan de wenselijkheid los van
elk kerkelijk voorschrift steunt
op de door allen aanvaarde natuur
wet; zo veel, waarvan afgezien
van elke positieve godsdienstige be
lijdenis de sociale nuttigheid voor
allen kan worden gedemonstreerd.
Een voorbeeld. Ook wie niet aan
vaardt het Goddelijk gebod betreffen
de de dag des Heren zal uit sociale
overwegingen een wekelijkse rust
dag moeten waarderen, al verhelen
wij ons niet, dat over de vraag van
het hoe en in hoever de Zondags
rust wettelijk moet worden vastge
legd wel een compromis noodzake
lijk, maar ook mogelijk, zal blijken.
En zo is er veel meer in zaken,
waarbij naar het schijnt principiëele
verschillen een onoverbrugbare klo
ve slaan, welke klove toch bij weder
zijdse goede wil kan worden over
brugd. zonder dat er in het licht der
feitelijke omstandigheden, te grote
offers worden gevraagd.
Gelijkstelling
IN Amsterdam bestaat een goede
subsidie-regeling voor het voorbe
reidend lager onderwijs, het kleuter
onderwijs.
Aan de financiëele gelijkstelling
ontbrak echter nog, dat de (gesubsi
dieerde) salarissen niet genieten van
de gemeentelijke pensioen-voorde
len.
Nu stellen B. en W. van Amster
dam voor om de gelijkstelling volle
dig te maken door het personeel van
de bijzondere kleuterscholen onder
dezelfde pensioenregeling als het
personeel van de openbare kleuter
scholen te laten vallen.
Er is, zoals men weet, een wette
lijke regeling voor heel kleuteronder
wijs op komst. Maar B. en W. van
Amsterdam willen blijkbaar daarop
niet wachten met recht te doen.
Het feit, dat de financieele toe
stand der gemeente zorgelijk is, mag
bij hen en terecht niet van in
vloed zijn bij de kwestie van wat h.i.
recht is.
Het Leids college van B. en W.
moge hier bescheidenlijk worden
voorgehouden het voorbeeld van hun
Amsterdamse collega's.
Amerika's houding
tegenover Spanje
Dean Acheson, de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
heeft bekend gemaakt, dat de Ver
enigde Staten bereid zijn in de Ver
enigde Naties te stemmen voor een
resolutie, die elke regering vrijlaat
om volledige diplomatieke betrek
kingen met Spanje te hervatten.
Acheson legde er evenwel de na
druk op, dat fie houding van de
Verenigde Staten geen goedkeuring
van het Franco-bewind inhoudt.
De minister legde deze verklaring
af in een brief aan senator Connal-
ly, de voorzitter van de senaatscom
missie voor buitenlandse betrekkin
gen.
Gromyko gaf geen garanties
Het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken heeft verklaard,
dat het een „passende actie" zal overwegen „om de vrijheid en on
afhankelijkheid van Oostenrijk te herstellen," omdat het valt te be
twijfelen of met het Oostenrijkse v redesverdag nog vorderingen ge
maakt kunnen worden.
De Amerikaanse, Britse en Franse ambassadeurs te Moskou hebben
Gromyko, de plaatsvervangende minister van Buitenlandse Zaken te
Moskou, gevraagd, welke garanties konden worden gegeven, dat de on
derhandelingen over het verdrag zouden worden voltooid. Gromyko
kon echter voor de naaste toekomst geen verzekeringen verschaffen.
In diplomatieke kringen te Lon
den gelooft men, dat een afzonder
lijk vredesverdrag tussen de Weste
lijke geallieerden en Oostenrijk een
puur theoretische mogelijkheid is,
daar geen der belanghebbende par
tijen eraan zou denken haar troe
pen uit Oostenrijk terug te trekken,
zolang er Russische troepen in We
nen en de Sow jet-zóne zouden blij
ven.
Te Wenen verneemt men in krin
gen, die in nauw contact staan met
de Oostenrijkse minister van buiten
landse zaken, Gruber, dat deze gis
ternamiddag een onderhoud heeft?
gehad met de Russische adjunct
commissaris in Oostenrijk, generaal
Zheltov. Deze zou aan Gruber ver
klaard hebben, dat de Russische re
gering de op 5 December overhan
digde Oostenrijkse tegen-voorstellen
nog steeds bestudeert, en dat zij nog
geen beslissing heeft kunnen nemen.
Hij zeide, dat dit feit de plaatsver
vangers te Londen niet moet belet
ten de besprekingen over de andere
clausules van het Oostenrijkse vre
desverdrag, waarover nog geen ac-
coord is bereikt, voort te zetten.
Treinverkeer
gehalveerd
Duizenden Berlijners moesten gis
termorgen te voet naar hun werk
gaan Het dienstrooster yoor Berlijns
bovengrondse treinverbinding is sterk
ingekrompen, nadat de Amerikanen
het in de Amerikaanse sector van
Berlijn gelegen gebouw, waarin de
onder Sovjet-controle staande spoor
weg-directie zetelde, in beslag had
den genomen. Generaal Maxwell
Taylor heeft in een brief aan zijn
Russische collega, generaal Alexander
Kotikof, diens eis tot onmiddellijke
ontruiming door West-Berlijnse poli
tiemannen beslist van de hand ge
wezen.
De Berlijners vrezen een nieuwe
blokkade. Oostduitse spoorwegauto
riteiten verklaarden, dat het inter
nationale vervoer per trein naar Ber
lijn „weieens beïnvloed zou kunnen
worden" door de recente geschillen
tussen Oost en West.
Zowel van Oostduitse als van Ame
rikaanse zijde werden gisteren en
kele verklaringen afgelegd. Gene-
Taylor heeft laten weten, dat de
spoorwegmannen in het gebouw on
gemoeid hun werkzaamheden kunnen
voortzetten. Hij stelde vast, dat het
600 kamers tellende gebouw zo goed
als leeg stond. De enkele vertrekken
in het gebouw die tot dusverre door
de spoorwegen werden gebruikt zul
len niet aan hun bestemming worden
onttrokken.
De directie van de Berlijnse spoor
wegen zeide, dat de vertraging in het
spoorwegverkeer voortvloeit uit het
feit, dat de Duitse politie het perso
neel van de seinafdeling, die zich in
de kelder van het gebouw bevindt,
overlast bezorgt Directeur Willy
Kreikemeyer heeft gezegd, dat het
treinverkeer eerst in zijn oorspronke-
lijke omvang zal worden hersteld, als I
de Duitse politie uit het gebouw
wordt teruggetrokken. I
GEEN ONDERHANDELINGEN
OVER WATERSTOFBOM;
President Truman heeft gisteren
op zijn wekelijkse persconferentie
verklaard, dat hij de opening van
onderhandelingen met de Sowjet-
Unie over een waterstofbom, waar
over onlangs berichten zijn versche
nen, niet overwoog.
De berichten luidden, dat David
Lilienthal, die spoedig aftreedt als
voorzitter van de Amerikaanse com
missie voor atoomenergie, er bij de
president op aan had gedrongen in
ternationale onderhandelingen te
openen over de controle op wapens,
die massa-vernietiging ten gevolge
hebben, alvorens de verantwoorde
lijkheid op zich te nemen een nieuw
wapen te produceren, dat volgens
schattingen vele malen zo verderfe
lijk is als de atoombom.
De president sprak de berichten
tegen, dat Lilienthal had aangebo
den zelf naar de Sowjet-Unie te
gaan om te trachten overeenstem
ming over dit onderwerp te berei
ken met de Sow jets.
DE ST. PIETERSBERG WORDT
STEEDS VERDER AFGEGRAVEN
De St. Pietersberg te Maastricht,
die jaarlijks vele toeristen trekt,
wordt steeds verder afgegraven ten
behoeve van de cementindustrie. Het
is de Eerste Nederlandse Cement
Industrie die deze afgravingen ver
richt. Een overzicht der werkzaam
heden.
OPRICHTING KATHOLIEKE
UNIVERSITEIT IN SAN DIEGO IN
U.SA.
De bisschop van San Diego, mgr
Buddy, heeft bekend gemaakt, dat in
San Diego binnenkort een Katho
lieke Universiteit zal worden opge
richt.
Premier Hoiiman te«en Westduitse
propaganda
JN EEN REDE voor het parlement van hét Saargebied heeft minister
president Johannes Hoffman gezegd, dat geen inmenging zal worden
geduld in de binnenlandse aangelegen heden van het Saargebied. Hoffman
diende twee wetsontwerpen in, die zoals hij zei nodig waren om de
bevolking te beschermen tegen de propaganda van West-Duitsland.
waarmee begonnen is na het bezoek van de Franse minister van Bin
nenlandse Zaken, Schuman, aan de West-Duitsche federale kanselier,
Adenauer.
De twee wetsontwerpen, die minis
ter-president Hoffman het parlement
van het Saargebied heeft voorgelegd,
stellen gevangenisstraffen, ontslag
uit -regeringsdienst en zelfs ver.ies
van burgerrechten in het vooruit
zicht voor hen, die „valse en mislei
dende berichten verspreiden of an
derszins de democratische orde van
het Saargebied verstoren". Het par
lement heeft de twee ontwerpen in
eerste lezing aanvaard.
„We kennen de methoden van pro
paganda, die vroeger reeds het oor
deel van de bewoners van het Saar
gebied hebben vertroebeld. Wij zul
len niet dulden, dat kwaadwilligen
en onverantwoordelijke onruststo
kers opnieuw het Saargebied naar
het ongeluk slepen", zei Hoffman. Een
eerlijke en blijvende overeenkomst
tussen Duitsland en Frankrijk achtte
hij van het grootste belang voor de
vrede in Europa, maar onafhanke
lijk van een Duits-Franse verstand
houding eiste Hoffman het volledige
recht van zelfbeschikking op voor
het Saargebied. „Het is allemaal
goed en wel, dat Adenauer en Schu
macher thans zo mooi praten, maai
wat hebben zij voor ons gedaan ir
1945, toen de Fransen ons uit de
moeilijkheden hielpen en ons brood
brachten?"
Volgens Hoffman staat de meer
derheid van de bevolking van het
Saargebied achter zijn regering. De
DE PRINS BEZOEKT DE NED. ANTILLEN
CURACAO
minister van opvoeding, dr. Strauss,
beweerde zelfs, dat het 95 percent
van de Saarlanders was. Maar Fran
se autoriteiten menen, dat het juiste
cijfer dicht bij de 65 percent ligt.
DREIGEMENT VAN ADENAUER.
De Amerikaanse Hoge Commissaris
McCloy ontving gisteren de West-
Duitse kanselier, dr. Adenauer, die
hem zei, dat een „onbevredigende
oplossing van het geschil over het
Saargebied" moeilijkheden zal ver
wekken in de Europese samenwer
king. Dit dreigement van Adenauer
wordt in Frankfort beschouwd als 'n
waarschuwing, dat Bonn geen zitting
zal nemen in de Europese Raad.
AMERIKANEN FRONSEN DE
WENKBRAUWEN.
De Amerikanen zien deze ontwik
keling met toenemende ontevreden
heid aan.
In September, toen de West-Duit
se regering werd gevormd om zelf
standig de West-Duitse aangelegenhe
den te leiden, was stilzwijgend over
eengekomen, dat West-Duitsiand 't
eerste jaar zich zou onthouden van
het stellen van „aanspraken". Een
ander punt, waarover Washington
inlichtingen wenst, is de sterke op
leving van het Duitse, nationalisme,
dat duidelijk op de voorgrond is ge
treden, sinds Schuman zijn bezoek
aan Duitsland bracht. De Amerikaan
se regering heeft daarom haar Hoge
Commissaris voor West-Duitsland.
McCloy, ontboden. Woensdag gaat
McCloy naar Amerika. Op zijn weg
daarheen zal hij Parijs aandoen.
GEEN VOLKSWAGENS VOOR
DUITSE SPAARDERS
300.000 Duitsers hebben hun aan
spraak op een „volkswagen", waar
voor zij tijdens het regiem van Hitier
perodiek geldbedragen stortten, ver
loren. Te Hildesheim, nabij Hanno
ver, werd Maandag uitspraak gedaan
in een geding, waarbij meer dan
300 millioen D.M. op het spel stond.
K. Stolz uit Erlinghausen en R.
Meichner uit Berlijn traden in een
proefgeding namens huri 300.000
medeburgers op als eisers tegen de
Volkswagen-fabriek te Wolfsburg.
Zii eisten voor de 150.000 Duitsers,
die het benodigde bedrag van 990 M..
hadden volgestort, prompte levering
van een „volkswagen" en levering
an de resterende „volkswagens"
nadat de andere 150.000 spaarders
het bedrag hadden volgestort
De rechtbank heeft hun eisen af
gewezen.
atoomcommissie
Jacob Malik, de Sovjet-afgevaar
digde bij de Verenigde Naties, heeft
gisteren de besloten zitting van de
atoomenergiecommissie der V. N.
verlaten, uit protest tegen de aan
wezigheid van de gedelegeerde der
Chinese nationalistische regering.
Malik diende een resolutie in tot uit
sluiting van „de vertegenwoordiger
eter Kwomintanggroep". Nadat de
resolutie was verworpen, verliet hij
de vergadering.
De vijf permanente leden van de
commissie hebben in een communi
qué bekendgemaakt, dat het, zolang
de Sovjet-Unie weigert aan de be
sprekingen deel te nemen, onmoge
lijk is hun taak te vervullen.
Twee andere commissies werden
gisteren om dezelfde reden verlaten
door Sovjet-afgevaardigden, zodat
de Sovjet-Unie thans negen organen
boycot.
De vergadering van de Veilig
heidsraad, die heden zou plaats heb
ben, is zonder nadere reden gean
nuleerd.
voor Lakens en Slopen
140 c.m. breed
BULGARIJE VERZOEKT TERUG
ROEPING AMERIKAANSE
GEZANT
Een woordvoerder van het Ame
rikaanse ministerie van buitenland
se zaken heeft medegedeeld, dat
Bulgarije in een nota verzocht heeft
cm de terugroeping van de Ameri
kaanse gezant te Sofia, Donald Heath.
Sommige waarnemers menen, dat
vandaag het verbreken van de di
plomatieke betrekkingen tussen Bul
garije en de Verenigde Staten zal
worden bekendgemaakt.
Er waren tevoren reeds nota's ge
wisseld over Heath, die in het pro
ces tegen Kostof werd genoemd.
DE KWESTIE DER MENSEN^"
RECHTEN.
Het Bulgaarse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft in een brief
aan het Internationaal Gerechtshof
geweigerd deel te nemen aan een
onderzoek van de Britse klacht, als
zouden de menselijke rechten in
Bulgarije niet volgens het vredes
verdrag in acht worden genomen.
De Algemene Vergadering der V.N.
had zich door deze zaak aan te snij
den, in dingen gemengd, die uitslui
tend Bulgarije aangingen. Bulgarije
was geen lid van de Verenigde Na
ties en was daarom niet gebonden
door enige verplichting, voort
vloeiend uit het Handvest der V.N.
Ook erkende Bulgarije niet de ju
risdictie van het Internationaal Ge
rechtshof.
De Roemeense regering heeft de
zelfde houding aangenomen.
ERBARMELIJKE TÓE STAND VAN
STUDENTTEN IN BEIEREN.
Het Beierse Ministerie van On
derwijs heeft statistieken gepubli
ceerd over de levensvoorwaarden
van de 26.000 studenten in Beieren.
Uit deze statistieken blijkt, dat 72
pet. heeft deelgenomen aan de oor
log, dat 50 pet. tweemaal per dag eet,
dat 10 pet. gehuwd is, 5 pet. vader is
en dat slechts 7.7 pet. over de no
dige geldmiddelen beschikt om hun
studies te voleindigen.
In vele delen van West-Europa
deed de winter gisteren zyn intrede.'.
In Parijs maakten de witte vlokken
een einde aan een hele week van
voorjaarsweer. Ook in Engeland
sneeuwde het. In sommige gebieden
van dit land keerde de winter terug,
terwijl in andere het bijna zomers
aandoende weer voortduurt. In Lon
den en omgeving viel natte sneeuw.
In één deel van Suffolk sneeuwde
het, terwijl elders rozen, goudsbloe
men en viooltjes in volle bloei
staan.
In de Pyreneeën en in de bergen
bij Ajaccio op Corsica viel gisteren
zware sneeuw. In de Italiaanse
Apennijnen werden vele passen ge
blokkeerd en telefoonlijnen tussen
Bologna en Florence werden door
sneeuwstormen verbroken.
In de omgeving van Frankfort in
Duitsland vroor het gisteren hard.
En vannacht werd er sneeuw ver
wacht.
Tengevolge van een storm, die
reeds twee dagen boven Venetië
woedt, is een boot omgeslagen. Ze
ven personen kwamen om het le
ven en drie werden gered. Op het
grote kanaal stonden hoge golven, die
de reddingswerkzaamheden bemoei
lijkten. Ook in de rest van Italië
heerst de laatste 48 uur slecht weer.
HEVIGE KOUDE IN DE V. S.
Ook in Amerika is het weer
slecht. 11.000 door de overstromin
gen van de Missisippi en Ohio uit
hun huizen verdrevenen moeten bit
tere goude trotseren. Het gevaar
voor nieuwe overstromingen is nu
afgenomen. Bar winterweer heerst
van de Noordelijke vlakten langs de
Canadese grens tot aan Texas en van
het gebied der Grote Meren tot aan
de Ohio.
In het Noord-Westen der V.S. zijn
in één week 22 mensen van koude
omgekomen. Te Glasgow (Montana)
daalde de temperatuur tot bijna 40
graden Celsius onder nuL
PROF. COPPENS, ERELID VAN
BRITSE VERENIGING VOOR
STUDIE VAN OUDE TESTAMENT
De Britse vereniging voor de Stu
die van het Oude Testament heeft
kanunnik J. Coppens, professor aan
de Leuvense „Alma Mater", benoemd
tot erelid van de vereniging- Deze
benoeming geschiedde ter gelegen
heid van het jubileum van de vijf
tigste studieweek der vereniging.
De vergadering werd voorgezeten
door de Anglikaanse aartsbisschop
van Canterbury, Dr F. G. Fisher,
Kardinaal Griffin, aartsbisschop van
Westminster, was vertegenwoordigd
door mgr Ronald Knox. De Opper
rabbijn van Engeland, dr Brodie en
de moderator van de Presbyteriaanse
Kerken, Dr. W. Farndale, ware even
eens' op deze vergadering aanwezig.
Kanunnik J. Coppens heeft een
wereldbekendheid verworven in we
tenschappelijke kringen met zijn werk
„De critische geschiedenis van de
Boeken van het Oude Testament."
Internationale
Bidweek
IS—25 JANUARI
Intentie voor morgen:
TERUGKEER VAN DE LU
THERANEN EN ANDERE PRO
TESTANTEN VAN EUROPA
PRINSES MARGRIET 7 JAAR.
De 7de verjaardag van prinses
Margriet is op het paleis Soestdijk
intiem gevierd. Het jarige prinsesje
is als alle dagen naar school gegaan.
Prins Bernhard zond een telegrafi
sche gelukwens.
Met enkele bestuursleden van het
Margriet-fonds en zijn moeder
kwam reeds Woensdag een jongen,
die gisteren 10 jaar werd en wiens
vader, bootsman ter koopvaardij, in
de oorlog is omgekomen, namens dit
fonds een grote taart aanbieden.
Het huiselijk ver jaarspartijtje
voor genodigden, speelkameraadjes
enz. is vastgesteld op Zaterdagmid-
GEEN SPREEKBEURTEN MEER
VAN HENRI DE GREEVE.
Zijn Lichtbaken blijft.
Naar de „Tijd" verneemt moet
Henri de Greeve op doktersadvies
zijn spreekbeurten dit jaar annule
ren. Dit geldt niet voor zijn wekelijks
Lichtbaken voor de K.R.O., welke
rubriek normaal zal worden uitge
zonden.
£en koJiAe.it je.
„Als is God ook bereid te ver
geven, Hij wenst van de zondaar
een oprecht berouw en een passende
boetepleging.'.
Uit de jongste I >rstbood-
schap van Z.H. de Paus.