3)e £<2id4e(Soti/ta/nt
Een Britse duikboot geramd en
gezonken
Op de bodem van de Theems
met 58 man aan boord
Vijftien apaatenden zfyti yvted
Jongen ging er met een
treiler vandoor
Madura wil
eenheidsstaat
Premier Eyskens
kan blijven
Een (c,oJL>iettie.
'Jlreoteor: C. M. VAN HAMERSVELD.
Boofdredactenr: TB. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG 13 JANUARI 1950
41ste JAARGANG
Op de bodem van de
Theems in een
gezonken duikboot
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mud., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 et p. mm. Telefoontjes f 1.50
V Waarde van een
juiste voorlichting
VAN onberekenbaar grote waarde
is een goede voorlichting door
de pers.
In dit simpele zinnetje constate
ren wij een feit, waaraan niemand
onzer achteloos mag voorbijgaan,
alsof hij er niets mee te maken
heeft.
Ieder onzer de een meer, de
ander minder draagt een zekere
verantwoordelijkheid voor een goe
de voorlichting over de princiepen,
die de handelingen der mensheid
bepalen, en over de feiten, die er in
het wereldgebeuren plaats grijpen.
Op een treffende wijze heeft Z. H.
de Paus dezer dagen de gróte waar
de. van een juiste voorlichting in de
pers onderstreept door dat Z. H.
door bemiddeling van de Apostoli
sche Nuntius Mgr. Giobbe een gift
van dertig duizend gulden heeft
doen toekomen aan het Katholiek
Nederlands Persbureau.
In deze daad van de Paus moet
niet alléén worden erkend de grote
waarde, die Z. H. ziet en waardeert
in de katholieke persbureaux, welke
ir ieder land behoren werkzaam te
zijn voor een juiste voorlichting in
het eigen land en, in internationaal
verband, in andere landen over wat
in het eigen land geschiedt maar
ook, indirect, de grote waarde, wel
ke naar het oordeel van de Paus de
katholieke pers heeft.
En de katholieken alle katho
lieken moeten met de H. Vader er
in de practijk van het leven blijk
van geven, dat zij het hunne willen
doen, om die juiste voorlichting van
katholieke persbureaux en van de
katholieke pers mogelijk te maken
en in zo breed mogelijke kring te
verspreiden.
Alle practijken in het wereldge
beuren, die in strijd zijn met de
rechten, zelfs met de meest elemen
taire rechten van de mens, en die
ondanks dat niet worden beschouwd
als een kwaad, maar aanvaard als
een goed, vinden hun voedingsbodem
allereerst in een verkeerde voorlich
ting of in gebrek aan juiste voor
lichting door de pers.
Ondanks de menselijke tekortko
mingen, die er ook in het werk van
katholieke persbureaux en van de
katholieke pers kleven, moge het
dagelijks streven om het nieuws te
geven naar objectieve waarheid en
in het licht der ware beginselen,
worden gewaardeerd door, mede
werking en daadwerkelijke sympa
thie vinden bij iedere katholiek.
Onze taak ten
opzichte van
het onderwijs
Y/IJ citeerden gisteren met volko-
men instemming uit een be
schouwing van de nieuwe directeur
van het R.K. Centraal Bureau voor
Opvoeding en Onderwijs, mr Op de
CouL
Vooral zijn opmerking, dat wjj niet
tegen de Staat moeten aanleunen in
alles óók zéker wat betreft het on
derwijs is ons als uit het hart ge
grepen!
Om elk eventueel misverstand te
voorkomen, willen wij hieraan toe
voegen, dat wij vanzelfsprekend
moeten opkomen, en zo nodig strij
den, voor wat ons recht is.
En ons recht is: dat het bijzonder
onderwijs wordt gesubsidieerd op
basis van financiële gelijkstelling
met het openbaar onderwijs.
Maar en dat is klaarblijkelijk
de bedoeling van mr Op de Coul zo
als het ook onze bedoeling is wij
zijn daarmede niet ontslagen van
onze plicht, om ook voor het bijzon
der onderwijs grote offers te bren
gen als deze nodig zijn.
Nodig, waar de financiële gelijk
stelling er niet is.
Nodig, waar, ondanks de „finan
ciële gelijkstelling", feitelijk, door
welke omstandigheden dan ook, niet
aan de redelijke eisen van het bij
zonder onderwijs kan worden vol
daan.
j^ONDERDAGAVOND is de Britse duikboot „Truculent" na een aan
varing met het 630 ton metende Zweedse motortankschip „Divina" in
de Theemsmonding ten Noorden van Whistable gezonken. De duikboot
had 76 man aan boord: 6 officieren 52 manschappen en 18 technici van
een marinewerf. Tot dusver zijn vijftien opvarende gered, onder wie de
commandant, luitenant Bowers, en de eerste machinist, luitenant Ste
venson. Drie lijken zijn geborgen» ht-en-vijftig man bevinden zich dus
waarschijnlijk nog in de gezonken duikboot, die 18 meter diep ligt. De
Britse marine stelt alle pogingen in het werk om de slachtoffers te be
vrijden. De zee is kalm en er bestaat hoop, dat de „Truculent" kan
worden gelicht. Een hoge marine-officier heeft verklaard, dat er geen
reden tot pessimisme is wat betreft het lot van degenen, die zich nog
leyend in de duikboot bevinden.
Aanvaring in de mist
Het ongeluk gebeurde bij dichte
mist. De duikboot bevond zich toen
aan de oppervlakte. Het Zweedse
schip "Divina", waarvan de boeg
platen met het oog op ijsbreken ex
tra waren versterkt, liep door de
aanvaring averij op en hees twee ro
de lichten, ten teken dat het onbe
stuurbaar was. Het liep later aan de
grond, doch is vanmorgen weer vlot
gesleept.
De „Almdijk" van dé Holland-
Amerika-lijn meldde in een radio
boodschap, die door het ANP is op
gevangen, dat hij vijf overlevenden
van de „Truculent" had opgepikt. De
„Almdijk" was van New Orleans op
weg naar Rotterdam. Deze vijf ge
redden bevonden zich op het ogen
blik van de aanvaring in de com
mandotoren.
Een reddingboot heeft later nog
negen overledenen en twee doden
van de duikboot, die zich aan boord
van de „Divina" bevonden, aan land
gebracht.
De „Truculant" werd om 21 uur
aan stuurboordzijde geramd in de
torpedokamer en zonk bijna onmid
dellijk. De mandeksels werden snel
gesloten. De duikboot heeft voldoen-#
de reddingsmateriaal aan boord om
de ontsnapping van alle opvarenden
naar de oppervlakte mogelijk te ma
ken en is bovendien uitgerust met
een z.g. Schnorkel-apparaat, dat op
neming van lucht ook onder water
mogelijk maakt (wanneer men er al
thans gebruik van kan maken.)
Het zoeken naar vermisten, die
mogelijk reeds uit de duikboot zijn
ontsnapt, wórdt door een zware mist
bemoeilijkt. Op verzoek van de Brit
se marine zijn vliegtuigen van de
RAF opkastegen, voorzien van licht-
kegels, rubberboten en parachutes.
De „Truculent", die in 1942 te wa
ter is gelaten, was op een proef
vaart na herstelwerkzaamheden op
een marinewerf te hebben onder
gaan. Vandaar de 18 man werkper-
soneel aan boord. De boot behoort
tot de T-klasse en heeft een water-
verplaatsjng van 1.575 ton,
OPVARENDEN LEVEN NOG
Reddingsvaartuigen hebben van
ochtend een boei gevonden, die is
losgelaten uit de genonken duik
boot en het bericht bevatte, dat de
opvarenden nog in leven waren. De
in de boot aanwezige zuurstof is vol
doende voor 40 uur.
De commandant van de onderzee
boot, luitenant C. P. Bowers, is naar
de marinehaven Shatham gegaan om
te helpen bij" de redding van zijn be
manning. De vier bemanningsleden
die tegelijk met hem zijn gered ziin
in een ziekenhuis opgenomen. Zij
lijden aan uitputting. Verder zijn zij
er goed afgekomen. Een hunner
heeft vermoedelijk een arm gebro
ken.
REDDINGSPOGINGEN
i de monding van Theems be
vindt zich hedenmorgen een van de
grootste reddingsvloten, die Enge
land ooit -heeft gekend, bestaande
GEEN VOORLICHTING VAN DE
NIET-COMMUNISTISCHE PERS!
In haar systematische streven tot
kneveling van de oppositie hebben
de Sovjet-Duitse autoriteiten een
nieuwe stap gezet. De rode rege
ring tracht vooral de in de Ooste
lijke sector van Berlijn verschij
nende leidende bladen der C.D.U.
„Die Neue Zeit" en der L.D.P. „Der
Morgen" de mond te snoeren. On
langs had Gerhard Eisler deze beide,
voor hem blijkbaar de meest gevrees
de oppositie-bladen, reeds gedwongen
in écherpe tegenstelling met de rode
bladen, slechts in uiterst beperkte
omvang te verschijnen.
Bovendien werd beide oppositie
bladen verboden advertenties van
de in de Westelijke sectoren van
Berlijn gevestigde firma's op te ne
men.
Tot overmaat van ramp ligt de
verkoop der kranten in de openba
re kiosken in handen van de commu
nistisch georiënteerde „Zeitung Ver-
friebs Gesellschaft". Alleen reeds het
door de practijken van genoemde
monopolie-houdster geleden verlies
becijfert de directie van „Die Neue
Z*it" op pl.m. 40 pet. van haar vroe
gere afzet.
uit 40 a 50 torpedoboot jagers, red
dingsvaartuigen en -sloepen en an
dere schepen. Duikers maakten zich
gereed af te dalen. De marine-auto
riteiten hebben honderden zeelieden
en havenarbeiders aan het werk ge
zet om de reddingswerkzaamheden
te bespoedigen.
Bij het aanbreken van de dag be
vond zich naar schatting nog voor
ongeveer 30 uur zuurstof in de her
metisch gesloten ruimte, waar de
bemanning zich bevindt. Men had
vanmorgen nog geen contact gekre
gen met de duikboot. In de loop van
de nacht zijn honderden mensen, on
der wie verwanten van de beman
ning, naar de beide oevers ge
stroomd.
Kapitein Hommerberg van de
„Divina" vertelde in een interview
nog het volgende: „Ik was op weg
van Purfleet naar Ipswich met een
lading parafine. Mijn bemanning
bestond uit 14 koppen. Wij hadden
een loods aan boord genomen en
zowel de loods als ik zelf bevonden
zich op de brug op het ogenblik van
de aanvaring. Het was donker, maar
helder, wij zagen de duikboot voor
ons en gaven een waarschuwings-
sein. De botsing deed ons schip van
voor- tot achtersteven schudden en
wij zagen de duikboot onmiddellijk
zinken binnen één minuut. De
duikboot bevond zich op het ogen
blik van de aanvaring aan de opper
vlakte. Wij zagen mensen in het wa
ter liggen en mijn bemanning wierp
onmiddellijk touwen en reddings
gordels uit, terwijl we tevens de
reddingboot uitzetten. Nadat wij de
acht overlevenden een kop koffie
hadden gegeven, bracht de redding
boot hen naar een torpedobootjager.
Vier uren bleven wij op de plaats
van de aanvaring naar overlevenden
zoeken".
Zwalkt in z'n eentje op de Noordzee
•VEVEN BOMMENWERPERS van de R.A.F,, tien Schotse trailers en
een vliegboot van het Noorse leger zoeken de Noordzee af naar de
veertienjarige Schotse jongen John Guthrie, die, naar men gelooft, in
zijn eentje uit de Schotse haven Arbroath is vertrokken met de treiler
Girl Jean, een scheepje van 30 ton.
Men vermoedt dat de jongen op
weg is naar Frankrijk. Alle schepen
op de Noordzee zijn gewaarschuwd
om naar de Girl Jean uit te kijken.
De vissersboot wordt sinds Dins
dagavond uit de haven vermist. Het
eerste vermoeden dat men kreeg dat
John Guthrie iets met de verdwij
ning van het schip te maken had,
was toen men zijn fiets aan de kade
zag staan en hoorde dat hij sinds de
vorige avond thuis werd vermist.
Men vreest dat John Guthrie
zich in nood bevindt.
De jongen weet n.l niet hoe hij
op een kompas moet varen hoewel
hij wel de motor van de boot kan
hanteren. Verzot als hij was op sche
pen, bracht hij bijna al zijn vrije
tijd aan boord van deze treiler door.
MIST HELPT DE SMOKKELAAR
De mist is een goede bondgenoot
van de smokkelaars. De toch al niet
gemakkelijke taak der douanebe
ambten wordt door deze ongunstige
weersfactor nog verzwaard. Steeds
weer zoeken de smokelaars nieuwe
wegen om hun, of beter gezegd onze
goederen, de goederen der Nederlan
ders, naar Duitsland te transporteren
Een paar douaniers ontdekken
over het riviertje de Glane bij de
Oostgrens een nieuwe smokkelweg,
iti de vorm van een omgetrokken
boom.
VOORLICHTING INZAKE INDUS
TRIALISATIE In opdracht van
de Regerings Voorlichtings Dienst is
een affiche ontworpen, die een on
derdeel vormt van de voorlichtings
actie inzake de industrialisatie.
Deze affiche zal met ingang van de
volgende week op grote schaal wor
den verspreid
Tsjiang legt
voorzitterschap
neer
Het Chinese probleem in
de Veiligheidsraad
Dr. Tsiang, vertegenwoordiger
van het nationalistische China bij
de Verenigde Naties en voor deze
maand voorzitter van de Veilig
heidsraad, heeft gisteren bij de ope
ning van de vergadering verklaard,
dat hij gebruik had gemaakt van
zijn bevoegdheid om het voorzitter
schap van de Raad neer te leggen.
Het zal door de Cubaanse afge
vaardigde dr. Carlos Blanco worden
overgenomen.
Als precedent voor zijn handel
wijze noemde dr. Tsiang het optre
den van de Amerikaanse vertegen
woordiger Warren Austin die in
1948 toen de Veiligheidsraad in zijn
bijeenkomst te Parijs het Berlijnse
vraagstuk besprak, zijn voorzitter
schap eveneens neerlegde.
Hierop nam dr. Tsiang de plaats
aan de tafel in. waar hij anders,
volgens de alfabetische volgorde, is
gezeten.
DOODSTRAF IN RUSLAND
WEER INGEVOERD.
Volgens een bericht van het Rus
sische persbureau Tass, aangehaald
door Radio-Moskou, zal voor ver
raad de doodstraf weer worden in
gevoerd in de Sowjet-Unie.
doodstraf, in Mei 1947 afgeschaft
zal nu weer kunnen worden uitge-
Tsjiangs legers
smolten weg
Acheson beschuldigt
Rusland
Dean Acheson, de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken
heeft in een rede te Washington
verklaard, dat Rusland bezig is de
Noordelijke provincies van China
los té maken en „bij de Sow jet-
Unie te voegen".
Acheson noemde dit „een zeer
belangrijk aspect" en verklaarde:
„Niets wat wij doen of zeggen mag
de realiteit van dit feit doen ver
bleken. Het kan door geen propa
ganda verhuld worden, doch het
enige, dat dit feit zou kunnen ver
hullen, zouden onberaden avonturen
van ons zijn".
In antwoord op beschuldigingen,
dat de communistische overwinning
in China het gevolg zou zijn van
„Amerikaans gemodder" zeide
Acheson, dat het Chinese volk de
oplossing van zijn probleem zelf in
handen heeft genomen en zijn steun
aan het nationalistische bewind ont
trokken heeft.
Acheson verklaarde, dat Tsjiang
Kai-Sjek over een geweldige mili
taire irracht beschikte, groter dan
ooit enige regeerder van China
heeft gehad. Voorts genoot Tsjiang
ontzaglijke economische en mili
taire steun van de Verenigde Sta
ten. Zijn legers smolten echter weg
en Tsiiang werd een vluchteling op
een klein eiland voor de Chinese
kust.
COMMUNISTEN
OP HAINAN GELAND?
Volgens onbevestigde Chinese be
richten zijn communistisch? strijd
krachten met succes de Straat van
Hainan overgestoken. Zij zouden te
Ying-Ko, aan de Zuidwestkust van
het eiland, aan land ziin gegaan.
Eerder is reeds gemeld, dat Ying-
Ko door ongeregelde communisti
sche troepen was veroverd.
PATIëNTE STICHTTE DE BRAND
TE DAVENPORT.
Een 22-jarige patiënte van de in
vlammen opgegane vleugel van het
krankzinnigen-gesticht te Davenport,
waarin vrouwelijke geesteszieken
waren ondergebracht, heeft bekend
in haar kamer de brand te hebben
sproken tegen „verraders van het i gesticht, waardoor Zaterdag j.l. 44
vaderland, spionnen en saboteurs", mede-paitënten en een verpleegster
aldus Radio-Moskou. I om het leven zijn gekomen.
Het parlement van Madura heeft
met algemene stemmen een resolutie
aanvaard, waarin gezegd wordt, dat
de Republik Indonesia Serikat van
federale staat moet worden omge
vormd tot een eenheidsstaat. De ne
gara's moeten worden opgeheven,
aldus de resolutie. Het parlement
denkt wat betreft de eigen negara
zijn doel te bereiken door vorming
van een voorbereidingscomité, dat te
Djakarta besprekingen zal voeren.
De beslissing van het parlement is
niet speciaal gericht tegen het voort
bestaan van de negara Madura, maar
tegen het voortbestaan van alle ne
gara's.
DIEFSTALLEN EN ONTVOE
RINGEN TE SURABAJA.
Woensdag zijn te Surabaja we
derom vier auto's verdwenen. De
autodiefstallen gaan nog in onver
minderde mate voort.
Voorts werd ingebroken in het
gebouw van het Landgerecht, waar
3000 gulden en enige schrijfmachi
nes werden gestolen.
De mobiele brigade van de repu
blikeinse en de negara-politie heb
ben Donderdagochtend in een kam
pong een zuiveringsactie uitgevoerd
naar aanleiding van verschillende
ontvoeringen, die vermoedelijk met
moord eindigden. Ruim 100 arre
stanten werden gemaakt.
Het „Journal de la Grotte" in
Lourdes meldt, dat sinds het jaar
1944 steeds meer pelgrims naar
Lourdes komen. In 1949 hebben 1,6
millioen pelgrims Lourdes bezocht.
Verder hebben 1.178 artsen het
„Bureau des Constafcations médi-
cales" bezocht. Zij onderzochten on
geveer 1000 zieken. Van deze werd
in 33 gevallen tot verdere controle
besloten. In de grot werden 55.000
H. Missen opgedragen.
In Lourdes verwacht men, dat in
1950 het aantal pelgrims nog zal
toenemen, daar vele pelgrims, die
naar Rome reizen, ook Lourdes
zullen bezoeken.
ADOLF KOLPING-POSTZEGELS.
Ter herinnering aan de grote pio
nier op sociaal gebied in Duitsland,
Adolf Kolping, de stichter van de
vereniging „Kolpingsgezellen", in
Nederland bekend als de „St. Jozef-
gezellenvereniging", hebben de P.T.
T.-autoriteiten van het Saargebied
postzegels uitgegeven. Deze post
zegels dragen de beeltenis van
Adolf Kolping.
Opzet der oppositie
mislukt
Het Belgische Huis van afgevaar
digden heeft zijn vertrouwen uitge
sproken in premier Gaston Eyskens
en zijn coalitiekabinet. De uitslag
van de stemming was 125 stemmen
voor, 74 tegen en één onthouding.
De motie, waarin aan het Huis
werd voorgesteld, zijn vertrouwen
aan de premier te schenken, was in
gediend door de christen-socialisten
en liberalen naar aanleiding van het
debat, tijdens hetwelk de socialisten
en communisten de premier er van
beschuldigden, dat hij zich, toen hij
nog minister van financiën was, had
schuldig gemaakt aan zorgeloosheid
bij de behandeling van een zaak, die
geleid had tot het schandaal met de
niet-aangegeven effecten.
De oppositie is er dus niet in ge
slaagd het efefctenschandaal, dat
momenteel de Belgische publieke
opinie bezighoudt, op succesvolle
wijze op het politieke terrein te ex
ploiteren. Het lijdt geen twijfel, dat
ce gehouden socialistische en com
munistische interpellaties er op ge
richt waren de regering-Eyskens, die
zo spoedig mogelijk een volksraad
pleging over de koningskwestie wil
organiseren, op de valreep te laten
struikelen.
100-JARIGE KREEG KINDER
BONNEN!
De oudste inwoner van Oosten
rijk, Franz Feichtinger uit Alt-
muenster, heeft in de beste gezond
heid zijn 105de verjaardag gevierd.
Toen er na de oorlog nieuwe bon
kaarten moesten worden uitgereikt,
dachten de ambtenaren van het
plaatselijke distributiekantoor, dat
het geboortejaar van Feichtinger
(1845) verkeerd in hun administra
tie stond vermeld en zij verander
den het in 1945. De grijsaard kreeg
een bonkaart voor zuigelingen
PLOTSELINGE KOERSDALING IN
WALLSTREET.
Als gevolg van grote verkopen
daalden gisteren in Wallstreet de
koersen 1 tot 3 dollar per aandeel.
Deze koersdaling begon zonder eni
ge waarschuwing omstreeks een uur
voor slot.
Een vluchtig onderzoek van voor
aanstaande makelaarshuizen bracht
aan het licht, dat de verkopen niet
door enig bijzonder bericht veroor
zaakt werden. De makelaars waren
geneigd de verkoopbeweging een
natuurlijke reactie te noemen na een
koersstijging van zeven maanden.
In sympathie met de aandelen
daalden ook de noteringen van gra
nen en andere goederen.
A.A.T.-ERS OP DE „WATERMAN".
Met de „Waterman", die om
streeks 15 Januari te Rotterdam
wordt verwacht, repatriëren o.a. 2-1
A.A.T., 4-1 A.A.T. en de staf van
het bataljon A.A.T. der 7 December
divisie. Daarmee is de terugkeer
naar Nederland van dit bataljon
vrijwel voltooid.
Velen verstaan onder „plicht"
datgene, wat anderen moetën doen.