WEG matUur S'Caxte CjoCf ©e ziCaeten PÜHEN AKKERTJES Nieuwe electriciteits-leveng, een voordeel voor Alphen een Leider eer voor MAANDAG 2 JANUARI 1950 DE LEIDSE COURANT PAGINA 2 NEDERLAND KRIJGT GOUD UIT DUITSLAND TERUG Door bemiddeling van de com missie voor de teruggave van door Duitsland uit de bezette landen ge roofd goud een toewijzing gekregen van ruim dertigduizend kilo goud. Dit is voor een waarde van 131 mil- lioen gulden. De eerste toewijzing is in 1947 gegeven. De partij is te Brus sel overgedragen in tegenwoordig heid Van jhr mr G. Beelaerts van Blokland, de Nederlandse zaakge lastigde in België. INDISCHE GEPENSIONNEERDEN IN DIENST VAN HET RIJK. Naar het A.N.P. verneemt heeft de ministerraad besloten te bevorderen, dat het besluit tot het treffen van een regeling voor de salariëring van gepensionneerden Ned. Indische, Suri naamse en Curagaosche overheids dienaren, hier te lande door het rijk aangesteld of op arbeidsovereen komst naar burgerlijk recht in dienst genomen, welk besluit een korting van 5 tot 25 procent inhoudt op de salarissen, alleen van toepassing zal zijn op hen, die na de inwerkingtre ding van laatstgenoemd besluit (28 October 1948) zijn tewerkgesteld. De minister van Binnenlandse Za ken heeft zijn ambtgenoten verzocht reeds met het standpunt van de re gering rekening te houden in afwach ting van de goedkeuring door de Kroon van het besluit van de minis terraad. In verband met de vele vragen, die hierover binnenkomen verzoekt de verkeerspolitie te Amsterdam ons nogmaals te willen mededelen, dat met,ingang van 1 Januari géén rij vergunning voor personenauto's en motorrijtuigen meer nodig is. Dit wil dus zeggen, dat het Zondagsrijver bod geheel is opgeheven. 20 JAAR VOOR MOORD OP~ A. M. DE JONG Het Bijzonder Gerechtshof te Am sterdam heeft uitspraak gedaan in de zaak tegen de 36-jarige gewezen SS-er D. Bernard en de 33-jarige ge wezen SS-er L. Th. van Gog, ver dacht van de Silbertannemoord in October 1943 op de schrijver A. M. de Jong Het hof veroordeelde beiden tot 20 jaar gevangenisstraf met af trek en ontzetting uit de rechten. De advocaat-fiscaal mr dr L. W. M. M. Drabbe had levenslang geëist. Aetherklanken HILVERSUM I 301.5 m 7.00—24.00 KRO. 7.15 Morgengebed en Liturgische ka lender. 7.30 Sluiting. 8.30 Nieuws. 9.00 Weerberichten. 9.35 „Lichtbaken". 10.00 Voor de kinderen. 11.00 Voor de Vrouw. 11.30 „Collegium musicum Amstelodamense". 11.50 Godsdienstige causerie. 12.00 Angelus. 12.03 Lunch concert. 12.30 Mededelingen. 12.33 Lunchconcert. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en kath. nieuws. 13.20 Am sterdamse politiekapel. 14.00 „Der bar bier von Bagdad", opera. 15.30 Ziek'enlof. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Sluiting. 17.30 Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitzending. 18.00 Amuse- metsorkest. 18.20 Sportpraatje. 18.30 Strijdkrachten. 19.00 Nieuws. 19.15 Actualiteiten. 19.25 „Dit is leven", causerie. 19.55 Reportage. 20.00 Nieuws. 20.05 „De gewone man zegt er 't zijne van". 20.12 Radio philhar- monisch orkest.. 22.10 Zang, hobo en harp. 22.45 Avondgebed en Liturgi sche kalender. 23.00 Nieuws. HILVERSUM II 416 m. 7.00—24.00 AVRO. 7.00 Nieuws. 7.30 Sluiting. 8.30 Nieuws 8.40 Radio ochtendblad. 9.00 Weerbe richten. 9.30 Waterstanden. 9.35 Voor de vrouw. 10.15 Populair concert. 10.50 Voor de kinderen. 11.00 Piano concert. 11.30 Voor de kinderen. 12.00 Orgelconcert. 12.30 mededelingen. 12.33 Voor het platteland. 12.40 Amu. sementsmuziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Promenadeorkest. 14.00 Voor de vrouw. 16.15 Voor de jeugd. 16.30 Slui ting. 17.30 Kinderkoor. 18.00 Niuws. 18.15 Pianospel. 18.30 Strijkorkest. 19.00 Voor de kinderen. 19.05 Fanfa re-orkest. 19.25 „Paris vous parle". 19.30 Viool en piano. 20.00 Nieuws. 20.05 Actualiteiten. 20.15 Gevari eerd programma. 21.45 Buitenlands overzicht. 22.00 Orkestconcert. 22.30 Orgelconcert. 23.00 Nieuws. DE 5% LOONSVERHOGING. In de meubelindustrie. Behoudens raadpleging van nog en kele instanties hebben de werkge versorganisaties in de meubilerings industrie in overleg met de bedrijfs- unie besloten de loonsverhoging ad vijf procent van 1 Januari af te zul len toepassen. Ook is overeenstem ming verkregen over de lonen van arbeiders beneden de 23 jaar. Eenzelfde besluit is genomen door de werkgevers in de borstel- en hout- warenindustrie en de sectie groot kuipwerk. In het slagersbedrijf. Tussen werkgevers en werknemers in het slagersbedrijf is overeenstem ming bereikt over de doorvoering van de door de regering aanbevolen loonsverhoging van 5% voor de ge zeilen. Een desbetreffend voorstel zal na der worden geformuleerd en bij het college van rijksbemiddelaars wor den ingediend. In de schoenindustrie. De federatie van Nederlandse schoenfabrikanten heeft aan de werk gevers in de schoenindustrie geadvi seerd met ingang van de eerste loon- week van Januari de toegestane loonsverhoging van 5 procent bereids toe te passen voor de mannelijke werkgevers van 23 jaar en ouder, in dier voege, dat het basisloon met zes cent wordt verhoogd. In deze verho ging is dan de toeslag van 1.— mede verwerkt Over de lonen voor de vrouwen en die voor de mannelijke werkgevers in de hogere leeftijdsklassen beneden 23 jaar wordt nog overleg gepleegd tussen genoemde federatie en de be drijf sunie voor fabriekmatige bedrij ven, bedrijfstak schoenindustrie. VOORTZETTING OVERBRUGGINGS ONDERWIJS Bij de regering bestond het voor nemen de financiële steun aan de „Stichting ter bevordering van het onderwijs aan uit Indonesië gerepa trieerde kinderen" met 1949 te be ëindigen. Intussen is een onderzoek ingesteld naar de mogelijkheid van een overplaatsing per 1 Jan. 1950 van de leerlingen van het door de stichting verzorgde overbruggings- onderwijs naar de normale Neder landse inrichtingen van onderwijs. Dit onderzoek heeft aangetoond, dat deze mogelijkheid niet aanwezig en dus de voortzetting van het het over- bruggingsonderwijs met financiële steun van het rijk tot 1 Sept 1950 onvermijdelijk is. Spreiding De bedrijfsraad voor het bouwbe drijf heeft besloten om in 1950 voor te schrijven, dat in de bouwvakken de vacantieweken zullen vallen voor: Sector 1 (de provincies Noord- Holland 't Gooi inbegrepen Friesland, Groningen, Drenthe) in de week van 15—22 Juli; Sector 2 (de provincies Utrecht, Gelderland, Overijssel en Zuid-Hol land tot en met de grenslijn, ge vormd door de plaatsen Monster, de Lier, Schipluiden, Delft, Berkel, Bergsche Hoek, Zevenhuizen, Moor drecht, Gouderak, Stolwijk, Lopik, Langerak, Goudriaan, Hoornaar, Ar- kel) in de week van 22 tot 29 Juli; Sector 3 (de provincies Noord- Brabant, Zeeland, Limburg en Zuid- Holland met de plaatsen 's-Graven- zande, Maasland, Maassluis, Vlaar- dingen, Schiedam, Rotterdam, Ka- pelel a. d. IJssel, Krimpen a. d. Lek, Krimpen a. d. IJssel, Lekkerkerk, Ammerstol, Nieuwpoort, Groot Am- mers, Ottoland, Peursum, Giessen- Nieuwkerk, Gorinchem en alle plaat sen die ten Zuiden daarvan liggen) m de week van 1522 Augustus. Men hoopt hierdoor een zeer be langrijke bijdrage tot spreiding der vacanties te leveren. Andere vakraden, w.o. die van metaal, textiel, confectie, kleinme- taal zullen met klem him bedrijven adviseren deze regeling over te ne men. Nu de televisie in Nederland wer kelijkheid gaat worden, geven wij hierbij een kaart waarop vermeld de gebieden die vanuit beide televisie zenders, Eindhoven en Hilversum, bereikbaar zijn voor de zendappara tuur. De huidige zenders besjhikken over een reikwijdte van 30 km. Het ligt in de bedoeling in de loop van de komende jaren over het gehele land een aantal zenders te bouwen, zodat iedere Nederlander zal kun nen profiteren van deze radiogra fische huisbioscoop. Gij behoeft ze niet te dulden Pijn verstoort Uw leven, Uw nachtrust, Uw humeur en... dat van Uw omgeving. Neem daarom bij hoofdpijn, zenuwpijn, kiespijn en vrouwenpijnen één of twee AKKERTJESenbinnenlOminuten voelt gij U vrij van pijn. AKKERTJES werken rechtstreeks op de pijnhaard, zijn on schadelijk en gemakkelijk in te nemen. helpen direct MOEDER DOOR GASVERSTIK- KING OM HET LEVEN GEKOMEN Op Nieuwjaarsdag werd de poli tie van Laren gewaarschuwd, dat zich een geval van gasverstikking had voorgedaan bij de familie van der H. De vrouw des huizes, die in valide is, lag Zondagmiddag te bed in een kamer, grenzende aan de keuken. Ter verwarming had men daar een gascomfoortje met een slang aan het gasstel uit de keuken verbonden. Een inwonende schoon moeder heeft, toen het gas op een gegeven moment uitging, een nieuw muntje in de meter gedaan. Verge ten werd evenwel het kraantje van het comfoortje in de slaapkamer opnieuw aan te steken, zodat het gas hier vrijelijk uitstroomde, hetgeen een uur later pas werd ontdekt. Een onmiddellijk ontboden genees heer kon bij de vrouw, een moeder van drie kinderen, slechts de dood constateren. KIND VERBRAND. Gisteravond omstreeks acht uur brak hrand uit in het vooronder van een te Sas van Gent liggende sleep- schip. Ofschoon de brandweer het vuur spoedig meester was, kon niet worden verhinderd, dat een zevenja rig kind, dat daar te ruste was ge legd, in de vlammen omkwam. KIND UIT TREIN GEVALLEN. Gistermiddag omstreeks drie uur is de 5-jarige Peter Kemper uit Hoorn uit de trein van Enkhuizen naar Amsterdam gevallen. Het onge luk gebeurde juist nadat de Hem- brug was gepasseerd. Peter speelde in de coupé, waarin hij met zijn moe der zat en heeft waarschijnlijk de kruk van de deur aangeraakt. Plot seling schoot de deur open en rolde het knaapje naar buiten. Hij kwam op ae spoordijk terecht en kreeg een hersenschudding en een flinke hoofd wond. Met dezelfde trein iemand trok direct aan-de noodrem werd hij naar Amsterdam vervoerd. Hij is in net Binnengasthuis opgenomen. WEERSVERWACHTING (Geldigvan Maandagavond tot Dinsdagavond. Opgemaakt te 10 uur). OVERWEGEND ZWAAR BEWOLKT Zwaar bewolkt met plaatselijk enige lichte regen of motregen en hier en daar mist. Later en kele verspreide opklaringen. Meest matige Westelijke wind, langs de Waddenkust tijdelijk weinig wind. Iets zachter voor al in het Zuiden van het land. ONGELUK BIJ HET BAKKEN VAN OLIEBOLLEN. Ernstige brandwonden bij kinderen. Bij het oliebollen bakken ten hui ze van de familie Bos te Alkmaar op Oudejaarsavond vielen een 2- en 4- jarig kind van de stoel, waarop ze samen zaten, en kwamen da. a jij te gen de kachel aan. In de va* greep een der kinderen de op de kachel staande schaal beet, die gevuld was met gloeiende olie. De olie vloeide dientengevolge over hen heen en veroorzaakte ernstige brandwonden bij de kinderen. Onmiddellijk droe gen de ouders hen naar buiten en dompelden hen geheel in het water van de Ringvaart. Desniettemin ad viseerde de tei'stond geroepen genees heer opname in het ziekenhuis. De toestand der kinderen liet zich aan vankelijk ernstig aanzien, doch di- rechl levensgevaar is geweken. Met ingang van 1 Januari zijn de maximum-verbruikersprijzen voor abrikozen, banen, dadels, krenten, rozijnen, tutti frutti, gedroogde pe ren en egdroogde pruimen opgehe ven. De 12-jarige H. Snijder te Rot terdam is door een vrachtauto aan gereden en gedood. In de lederwarenfabriek van A. v. R. te Waalwijk heeft een brand grote schade aangericht. Oorzaak is onbekend. De 47-jarige G. v. d». M. te Am sterdam is door een autobus aangere den en spoedig daarna overleden. Voorlichtingsdag over de bloem koolteelt. Door het Centr. Bureau van de Tuinbouwveilingen in Neder land, in samenwerking met de Rijks- tuinbouwvoorlichtingsdienst, wordt op 17 Januari a.s. in de Stadsdoelen te Delft, Verwersdijk 44, voorlich ting gegeven over de bloemkool teelt. KATWIJK AAN DEN RIJN Donderdag a.s. keren de paters Franciscanen terug naar het St. Wil- librorduscollege aan de Overrijn. Zo als bekend werden de paters in de bezettingstijd uit de gebouwen ver dreven en nog enige tijd later wer den verscheidene der gebouwen door bommen getroffen. Na de bezettings tijd werden er ex-N.S.B.-ers en soort gelijke personen voor heropvoeding in gevestigd. Deze zijn nu, plus de leiding, vertrokken. Een gedeelte zal weer door de paters en na enige tijd ook door een gedeelte der leerling missionarissen bewoond kunnen wor den. Wat dat betreft zet 1950 dus voor Katwijk a. d. Rijn goed in. Geboren: Cornelis. z van A. van Rijn en N. Hoek; Willem Jacob, z. van C. Varkevisser en KI. Hoek; Ni- colaas, z. van A. Ouwehand en A. Schaap; Jobina, d. van R. Nijgh en C. van Rijn; Geertje, d. van M. Ros en M. van der Bent; Marijke, d. van T. v. Velzen en J. van de Kwaak. Ondertrouwd: W. C. Jonker en A. Hoek; C. van Velsen en M. Souverijn; A. S. Verhoog en M. Abbink; J. F. Jonker en A. J. van der Boog. Getrouwd: W. Swarts en J. E. van den Eshof; B. v. d. Plas en G. Ouwe hand; L. van Rijn en KI. van Beelen; C. Aanhane en T. T. Pape; J. van der Plas en A. v. d. Plas. A. Haasnoot en M. de Vreugd. Overleden: J. E. van der Stok 2 j.; J. Varkevisser 1 j.; W. de Jong 83 j. Wilt U iets weten? Vraag: Waar kan ik inlichtingen bekomen voor de „Rome-reis?" Antwoord: Wend u tot het secre tariaat van de Kath. Reisvereniging, aid. Leiden. Het adres is: H. Can. bier, Herenstraat 14a, Leiden. GEMEENTERAAD VAN ALPIN a. d. RIJN De gemeenteraad van Alphen aan den Rijn nam vervolgens in behan deling het voorstel van B. en W. in zake het aangaan van een nieuwe overeenkomst met de gemeente Lei den betreffende het leveren van elec- triciteit aan de gemeente Alphen aan den Rijn door de stedelijke fabrie ken van gas en electriciteit te Leiden. De heer v. d .Meent (VVD) zeide, dat het electriciteitsverbruik' in Al phen aan den Rijn nooit populair is geweest. De hoge tarieven van Lei den, de leverancier, waren oorzaak hiervan. Zij vórmden in vele cjpzich- ten een belemmering voor het opvoe ren van het verbruik. Spr. juichte de tot standkoming van de nieuwe over- aan den Rijn, minbegrip van de energieverliezen, zamen met het aandeel van Lcidewordt gesteld op veertig ten hoerd. Onder op brengst wordt rstaan de totale winst, zelfs de ierhuren, omzet belasting enz. Dbetekent, dat de gemeente Alphenm den Rijn aan de gemeente Leid moet vergoeden 40 pet. van de tos winst, vermin derd met deel de totale distri- butiekosten der emeente Alphen aan den Rijn. Deyerhouding (40 60 pet.) zag spr. jrne gewijzigd in 30 pet. voor Leid en 70 pet. voor Alphen aan den h. Met de instel ling van een fond'oor onrendabele uitbreidingen enj aarlijks 0.8 pet. eenkomst van harte toe. Nu komen resp. 1.2 pet. van winst te storten de prijzen gelijk. Dat betekent voor in een fonds tot 10.000, kon de K. Alphen een verlaging. Moge dit tenV.P.-fractievoorzit1 wel vereni- goede komen voor de vestiging van i gen. Het make van onredelijke industrieën en voor het opvoeren van winst mag het doniet zijn. Het de- het verbruik. j vies is: naast e billijke reserve, Ook de heer Rogaar (P. v. d. A.) i slechts een matigwinst. Tot heden kon zich met de overeenkomst ver enigen en informeerde, of de nieu we prijzen vanaf 1 Januari worden ingevoerd. De heer Ruijssenaars (K.V.P.) prees de gemeente gelukkig, dat het verouderde contract, dat van 3 No vember 1926 dateert en op 15 Febr. 1939 is gewijzigd, doch voorlopig nog niet zou zijn beëindigd, thans af- lo.opt. In de practijk is herhaaldelijk gebleken, dat onze stroomprys, als gevolg van de te hoge inkoopsprijs, op een te hoog niveau ligt. Hierdoor konden de industrieën niet voldoen de tegemoet gekomen worden. Ook de particulieren konden niet vol doende profiteren van het gebruik van electricileit, als in deze tijd technisch mogelijk zou zijn. Spr. zei achting te hebben voor hen, die de zeer moeilijke en lang durige onderhandelingen hebben ge voerd om dit resultaat te bereiken. In verband met de gewijzigde om standigheden wordt in de provincie Zuid-Holland bij het afsluiten van nieuwe stroomleveringsovereenkom- sten thans een geheel andere verre kening toegepast tussen de stroomop- wekkende en de stroomdistribueren- de gemeenten. Het systeem van ver rekening naar de maatstaven van maximale belasting en stroomver bruik is vervangen door het doen be talen van een vergoeding in de pro ductie kosten en de distributiekosten en tevens een gedeelte van het ex ploitatiesaldo van het distribuerende bedrijf. Samenwerking staat op de voorgrond. Aan de nieuwe overeenkomst ligt met het principe van samenwerking ten grondslag, die leidt tot een ze kere belangengemeenschap. Het ka rakter van enkel koop en verkoop is prijsgegeven. Met genoegen had de heer Ruijsse naars geconstateerd, dat Alphen aan den Rijn als distributie-ge meente met een technische staf al leszins capabel is voor het beheer van een hoogspanningsnet, zelfs tot tevredenheid van Leiden's cen trale. Niet alleen de hoog- maar ook de laagspanningsdistributie krijgt Alphen thans geheel in eigen handen. Hierdoor kan Alphen voortaan de industrie zelfstandig beaiehen. Door de nieuwe voorwaarden zal er een tarievenpolitiek en tarieven- gelijkheid voor alle verbruikers ontstaan in de verzorgingsgebie den tussen de gemeenten Alphen aan den Rijn en Leiden. De ongun stige verschillen tussen de tarieven zullen hierdoor kunnen worden op gegeven, zowel voor de reeds ge vestigde industrieën als de nog te vestigen bedrijven. Enige bezwaren De heer Ruijssenaars kon zich met veel verenigen in de overeenkomst. Echter niet met het meten van de ge leverde energie. Hier wordt bepaald, dat er in de maand December de hoogst gemiddelde belasting wordt bepaald over de eerst, maar ook over de tweede helft van deze maand af zonderlijk, temeer, daar de vergoe ding voor alle kosten voor Leiden verbonden aan het transport naar en in het leveringsgebied van Alphen vormden de winst van de electrici- teitsbedrijven, voor Leiden en Alphen aan Óen ,'n, de kurk waar op de gemeenijke huishouding moest drijven. Onder beding.dat getracht zal worden de winjverhouding 30% tot 70% te bepan, verenigde de KVP-fractie ziclmet de overeen komst waardoor,oals spr her zeide, Alphen aan derRÜn geen zetbaas of filiaal wordt an Leiden. Alphen ht voordeel, Leiden de eer. Nadat nog enkele andere leden hun tevredenléid met deze overeen komst hebben geuit, alhoewel er en kelen waren, die eerst de werking hiervan zoudai willen afzien, alvo rens voor 10p tevredenheid hier mede te betugen, sprak de voorzit ter. Er is jarmlang gewerkt aan de herziening vai het oude contract. En er is veel gedaan, maar ook veel bereikt. Dit was ejen van de belangrijk ste werken [die mr Schokking, de voormalige burgemeester heeft weten te bereiken. Het oude con tract loopt jaren tot voordeel van Leiden, ma?r tot nadeel van Al- Aphen aan den Rijn. Het was daarom niei gemakkelijk hierin verbetering te krijgen. Niettemin heeft Leider zich thans op een ruimer standpunt weten te stellen En dit kan jns tot vreugde stem men en de stad Leiden tot eer strekken. Aiphen aan den Rijn was de eers:e die deze kwestie bij Leiden aanlangig maakte. Hiermede kunnen andere gemeen- ten eveneens hun voordeel doen. Hier komt nu dezelfde toestand als in Leiden. De tarieven waren hier wel hoog, doch niet onjuist. Alles was gebaseerd op het contract met Leiden. De letter der overeenkomst de verordening heeft welis waar wel eens verkeerd gewerkt. De nieuwe tarifering is in het al gemeen wel lager, maar er zullen groepen zijn, voor welke ze geen verbetering betekent. Maar er is een uniforme regeling, met gelijke maat staven. De winst deling (4060) maakte een moeilijke bespreking uit Momenteel is van Leiden niets meer te verwachten. Er is een stroomcommissie in het leven geroepen, waarin elke ge meente. die bij Leiden is aangesloten, een eigen vertegenwoordiger heeft. Voor Alphen was mr Schokking de pleiter. Zijn opvolger is nog niet aangewezen. Zodra nodig, zal hier voor tijdig zorg worden gedragen. Secretaris van die commissie is de heer v. d. Horst van het verificatie bureau. Deze krijgt inzage van de berekeningen der bedrijven te Lei den. Overeengekomen is, dat de com missie zich bij diens uitspraak zal neerleggen. Ook Leiden. Kan de winstverdeling voor Alphen aan den Rijn gunstiger luiden, dan neemt Leiden daarmede ook genoegen. De gemeenteraad van Leiden zal ver moedelijk half Februari deze aan gelegenheid behandelen. De nieuwe tarieven gaan niettemin per 1 Jan. 1950 in, zei de loco-burgemeester, wethouder W. Brouwer. Hierna werd de overeenkoms z.h.st. door de Alphense raad goedgekeurd en de raadsvergadering gesloten. AUTO Door A. HRUSCHKA (Nadruk verboden) 34) Mr Ulleman was door een telefo nisch onderhoud met procureur Lauf. ke reeds van alles op de hoogte ge bracht. Hij keek Silas Hempel vor send aan en vroeg: Zul je mij nu eens openhartig zeggen, wat je er toe bracht naar het éossier van de familie Von Turnwald te vragen? Mr Laufke heeft me gezegd dat je hem met 't oog op die zaak Morfeld ging opzoeken, en dat door die stap de zaak aan 't licht kwam. Dat is ook zo. Anders zou men waarschijnlijk maanden hebben ge tobd alvorens te weten te komen, dat een belangrijk document verdwe nen is. Ik vroeg dus mr Morfeld, of hij het bewuste stuk niet toevallig terzijde had gelegd. Daarvoor, beste Silas, moet je 'n bijzondere reden hebben gehad. Op t.eerste plaats moet je hebben gewe ten, dat er in Wendland's ambtelijke nalatenschap een dossier Von Turn wald bestond. Louter toeval. Ik ken de familie Von Turnwald persoonlijk en mevr. Von Turnwald heeft mij onlangs ge zegd, dat mr Wendland haar rechts kundig raadsman was en de zaken der familie beheerde, 't Moest mij dus op vallen, dat HmGeen andere redenen? Toch wel, antwoordde Hempel zeer kalm. Toen de op Wendland ge pleegde moord bekend werd, bevond ik mij toevallig als gast op het kas teel Sperber-Eck, waar de familie Von Turnwald woont en was getuige van de ontsteltenis, door die verschrikke lijke tijding veroorzaakt. Wendland was niet slechts raadsman der familie, maar ook een harer oudste en beste vriendenBij mijn vertrek naar Wenen verzocht mij mevrouw Von Turnwald, haar alle bijzonderheden aangaande de moord en de opsporing van de dader te willen mededelen. Een zeer begrijpelijk verlangen, niet waar? 't Kwam mij dus goed te pas, waarde heer, door u tot medewerker aan de instructie van de zaak te wor den uitgenodigd. Dat ik lette op iedere kleinigheid, die verband houdt met de zaak, spreekt vanzelf. Een vraag: Verbleef je eenvou dig als gast op Sperber-Eck, of waren er ookberoepsaangelegenheden in 'tspel? Ik was er als gast en ook in een andere kwaliteit. Maar u zult begrij pen, dat ik geen recht heb, mij uit te laten over het laatste punt, want daar voor zou ik over mijn particuliere* aangelegenheid moeten spreken. Ja, dat begrijp ik. En je mening aangaande die verdwijning van het document? Naar ik verneem, heb je het vermoeden geuit, dat de valse be ambte van de criminele politie ook de moordenaar van Mr Wendland is? Ja, dat vermoedde ik. En 't kwam me ook niet onwaarschijnlijk voor, dat de acte rechtstreeks verband houdt met de moord. Waarom zou men an ders, enige uren nadat de misdaad was gepleegd, het stuk op zo sluwe wijze gestolen hebben? Ik moet aannemen, dat je je niet vergist. Maar dan lijkt het ook waar schijnlijk, dat de familie Von Turn wald, althans een lid van de familie. De twee mannen keken elkaar vast in de ogen. Mogelijk, antwoordde Hempel, met goed gespeelde onverschilligheid. Ik begrijp, wat u zeggen wilt. Ja alles is mogelijk. Maar hoogstwaar schijnlijk heeft de familie Von Turn wald zelfs niets met de zaak uit te staan. De moordenaar moet beinvloed zijn geweest door omstandigheden, naar welke wij op het ogenblik nog moeten raden. Wendl. heeft natuur lijk de kapitalen der Von Turnwald's zo goed mogelijk belegd, in onderne mingen, die in de huidige omstandig heden de beste waarborgen schijnen te bieden. Maar u weet evengoed als ik, dat zelfs bij solide ondernemingen ernstige moeilijkheden, transformaties waaronder groepen of personen heb ben te lijden, nodig te maken. Heeft missschien mevrouw Von Turnwald op iets. van dien aard ge zinspeeld? Neen, met geen woord. Wij heb. ben daarover niet gesproken. Maar ik vermoedde onmiddellijk, dat vrees voor de ontdekking van een gepleegd bedrog de aanleiding tot de moord was geweest. Om diezelfde reden moesten dan die documenten verdwij nen, waarin het bewijs was te vinden. Mr Ulleman wreef zich peinzend de kin. Een scherpzinnige conclusie, moest hij bekennen. I Geen conclusie, mijnheer; enkel een der vele mogelijkheden, omtrent welke wij nog in het duister tasten. Laten wij ons voor het ogenblik tot één punt bepalen: wij moeten de val se commissaris ontdekken en 't gesto len dossier terugvinden. Je hebt gelijk; wat je daar zegt, is voor het ogenblik t voornaamste. Ik zal, zo nodig, al onze mannen op de been brengen. Laat vooral ook een onderzoek instellen naar een handelsreiziger met name Otto Meller en zijn verleden. Hij is de man met de krijsende stem, van wie de chauffeur Staufer ons ver teld heeft, dat hij mr Wendl. wachtte vóór op de „Schmelz". Hij heeft in de Alserstrase no. 50 een kamer gehuurd Maar bevindt zich nu op reis. Met hem staat in betrekking een jong meisje, dat zich Anna Milden noemt en even eens moet worden opgespoord. Maar alstublieft, met de uiterste voorzich tigheid! Geen van de twee mag ver moeden, dat er verdenking op hen rust, anders.... Hoe weet je dat die Meller De man met de krijsende stem is? Ik ben er volkomen zeker van; dat moet u voor het ogenblik voldoen de zijn. Maar ik verzoek u dringend, mij onverwijld te verwittigen, in ge val u iets mocht ontdekken en vóór dat u de een of andere maatregel neemt. Mag ik daarop rekenen? Ja, ik beloof het je. Maar leg mjj nu eens uit hoe. De volgende keer, mijnheer. Vandaag heb ik geen minuut meer te verliezen. Tot ziens! Op zijn terugweg naar de Bernard- gasse, waar hij schoon ondergoed en enkele kleinigheden wilde halen, dacht Silas Hempel nog eens grondig na over het verdwenen dossier. Geen twijfel: iemand had zich van die papieren meester gemaakt, omdat er waarschijnlijk een copie van de acte van afstand bij was, misschien zelfs de tussen mr Wendland en Ul- rich Von Turnwald gevoerde corres pondentie. En ook hier duidde alles op Ulrich, want hij alléén kon belang hebben bij het verdwijnen van de papieren. Een baken op de te volgen weg; die zich iedere dag duidelijk af lijnde. Thuis vond Silas een brief en een telegram. De brief kwam van Sper- ber-Eck het telegram uit Buenos Aires. Hij legde de brief voor 'n ogen blik ter zijde en opende met spanning het telegram. 't Behelsde, zoals hij had verwacht, het antwoord op zijn telegram aan de politie te Buenos Aires, met verzoek om inlichtingen aangaande Meller en Andagola. (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 2