S)e CddóeSotvfcant
Nederlandse Marine steunt
de Republiek
Amerika vindt Formosa toch
wel belangrijk
"Jirecteur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
SATERDAG 31 DECEMBER 1949
41ste JAARGANG No. 11866
Vandaag kijken
we allen achterom
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Adverf.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Ik, Ik ben de Heer;
Er is geen ander redder dan Ik.
Is. 43. 11.
J^ATEN wij er maar geen doekjes
om winden! Laten wij wat op
's harten bodem ligt, elkander rond
borstig vertellen: de deur van het
nieuwe jaar wordt door bijna ieder
een met tegenzin geopend.
Als de tijd kon worden stilgezet,
zouden we het oude jaar onbepaald
willen laten voortduren. Wat Neder
land toch betreft, is het jaar 1949
weliswaar vol zorgen en moeilijkhe
den geweest landelijke en huiselij
ke maar over 't geheel genomen
gaf het alle reden tot een dankbaar
„Te Deum" als de deur ervan in het
slot valt. Onherroepelijk in het slot
valt. „Pereunt et imputantur" Het
is voorbijgegaan en op onze rekening
gezet.
De nieuwe denkbeeldige deur gaat
vanzelf open en. gaarne of ongaarne
worden we genoopt een zoveelste
rondgang van de aarde om de zon
mee te maken. Met 2 milliard mensen
op een kluitje zweven en draaien we
de afgrond der oneindigheid in, en na
365 dagen zullen we weer op 't punt
van vertrek terugkeren. Er is echter
niemand, noch degene die dit schrijft,
noch degene die dit leest, die de ze
kerheid heeft na de start met Nieuw
jaar 1950 bij de finish op Oudjaar
1950 nog tot de opvarenden van de
aardbol te zullen behoren. Het is heel
goed mogelijk en dan is het uur
van de dag, waarop het gebeuren zal
reeds vastgesteld het is heel goed
mogelijk, dat er plotseling 'n dubbele
streep onder onze slordig en slecht
bijgehouden boekhouding wordt ge
zet. Onze enige hoop is dan, dat Gods
barmhartigheid tegelijkertijd een
streep dóór de rekening haalt en al
de jegens Hem gepleegde fraudes en
vervalsingen door de vingers ziet.
JJEZE ONTZAGWEKKENDE post
„onvoorzien", deze volkomen on
zekerheid of wij na het begin het
eind van 1950 zullen meemaken,
geeft aan de twaalf afgemeten sla
gen, waarmede de torenklok de laat
ste minuut van het Oudejaar te koop
biedt een plechtige beklemming. Wij
tellen de donkere, bronzen slagen één
voor één. Wanneer de twaalfde na
galmt en wegsiddert in de nachtelij
ke duisternis en als een golfje terug-
deint in de eeuwige oneindigheid, er
vaart ieder denkend mens één ogen
blik scherp en fel, een hulpeloze
schipbreukeling te zyn in de oceaan
van het heelal.
De luidruchtigheid, waarmede de
jaarwisseling vaak pleegt gepaard te
gaan, is een vlucht uit de beklem
ming van dat eeuwige ogenblik. Het
is de vlucht uit een werkelijkheid,
die men niet aandurft en die ieder
mens toch binnen korte tijd als de
enige werkelijkheid zal moeten er
kennen. Er is één ding zeker op deze
onzekere aarde: er is geen ontkomen
aan, dat wij weldra zullen sterven.
Een verantwoorde boekhouding des
ievens kan alleen zo worden opgezet,
dat bij alle berekeningen en ramin
gen wordt uitgegaan van dit ene ge
geven, waarvan we zakelijk zeker
zijn: de dood. Zalig de boekhouder,
die in die geest zijn boeken bijhoudt.
Hij zal binnentreden in de vreugde
van zijn Heer.
J^EZE ZEKERHEID, troosteloos
voor degenen, die de Schepper
niet beminnen, is de grote geruststel
ling nu de aarde de ondoordringbare
mist van het jaar 1950 inrolt. Er zijn
vele profeten van voorheen en thans,
die in die mist een wereldramp ver
moeden en een uitbarsting van Gods
toorn verwachten over een mens
dom, dat Hem vergeet en zelfs laat
dunkend negeert. De Plaatsbekle
der van Christus heeft bij de ope
ning van dit Heilig Jaar 1950 de ver
wachting uitgesproken van een mas
sale terugkeer tot den Christus
nog dit jaar. Of deze veelkleurige
verwachtingen van zonneschijn na
onweer in vervulling zullen gaan, is
het groot geheim, dat de Nieuwjaars-
mist verhult. Het is echter een gerust
stelling voor ieder persoonlijk, dat
een mens slechts éénmaal behoeft te
sterven en dat het er weinig op aan
komt, of hij een jaar korter of lan
ger leeft mits hij zjjn boekhou
ding, naar zwak vermogen, in orde
tracht te houden. Wie God bemint en
althans tracht te doen, wat van hem
wordt verlangd, kan zonder vrees en
zonder tegenzin het jaar 1950 binnen
stappen. Hoe het ook verloopt, het
zal voor hem altijd een Zalig Nieuw
jaar zijn.
JJEZE GERUSTSTELLING, welke
zeer hecht is, omdat zij bouwt
op de enige zekerheid, welke een
mens in zijn leven bezit, zal echter
niemand verleiden tot een zorgeloze
en uitgelaten jubel bij de wisseling
van '49 in '50. Er zullen ook deze keer
oliebollen en appelflappen ver-
schransd en (als 't lijden kan) zoete
wijn gedronken worden, maar wy
zullen het niet meer zo onbezorgd
kunnen doen, indien wij eerlijk voor
ons zeiven en menselijk willen zijn.
Want in de spiegel gestoken van bij
na iedere huiskamer, staat het por
tret van kardinaal Mindszenty als
een zinnebeeld van het ontzettende
leed, dat zich even over onze (denk
beeldige) grenzen eindeloos ver uit
strekt als een moeras van jammer en
verdriet. In het knusse welbehagen
van een zeer breekbare porceleinen
vrede zich niets aantrekken van het
hevige leed onzer medemensen, zou
tartend en uitdagend zijn. Het Nieuwe
Jaar moge ons, na dankbaar proeven
van de tijdelijke welstand waarin wij
verkeren, ons op de knieën vinden,
opdat het Nieuwe Jaar voor ieder
persoonlijk een Zalig en voor de ge
pijnigde en van haar roer losgeslagen
wereld, een Heilig Jaar zy.
NILINE, DE MOEDERSTOF VOOR
VELE FRAAIE KLEURSTOFFEN
De fabricage van kleurstoffen
voor velerlei doel heeft zich in onze
dagen ontwikkeld tot een machti
ge industrie, welke tienduizenden
werk verschaft. Ook ons land heeft
laarin een niet onbelangrijk aan-
•eel.' De ruwe grondstoffen, die zo-
eel mogelijk uit het binnenland be-
"kken worden, verwerkt men in
fabrieken tot tussenproducten.
Van die tussenproducten fabriceert
men aniline verfstoffen.
Op de foto in het middengedeelte
der kuipenbatterijen voor de fabri
cage van Azo-kleurstoffen in de
nieuwe aniline kleurstoffenfabriek
Franken Donders N.V. United Ani
line Works te Tilburg. Deze Azo-
kleurstoffen worden gebruikt in het
textielbedrijf, bij de leder- en pa
pierindustrie en nog vele andere
industriën.
Bij zijn aankomst te Djakarta
werd president Sukarno door een
enthousiaste menigte begroet, met
de roep „Merdeka!" Hij sprak v^n
de marmeren treden van zijn paleis
af de uit ongeveer 200.000 personen
bestaande menigte toe.
Kosten worden door de Republiek
betaald
Het afvloeiingstempo van de Nederlandse marine-strijdkrachten in Indo
nesië zal door de steun, die aan de Indonesische marine wordt verleend,
langzamer zyn dan bij de Koninklij ke Landmacht en de mariniers. Daar
om zal het voorlopig in Indonesië verblijvende marine-personeel vol
gens rouleersysteem der marine worden afgelost. Thans bevinden zich
nog ongeveer 5000 man van de vloot en de militaire lucht vaartdienst in
Indonesië. Dit deelde de staatssecretaris van Marine, schout-bij-nacht H.
C. W. Moorman, mee.
„Indien de ter Ronde-Tafelconfe
rentie gemaakte afspraken en over
eenkomsten door de regering van de
Verenigde Staten van Indonesië wor
den nagekomen en ik ben hierover
optimistisch" aldus de staatssecreta
ris. „dan Iaat het zich aanzien, dat er
in het eerste jaar na de souvereini-
teits-overdacht weinig zal verande
ren voor de Koninklijke Marine en
haar personeel wat betreft aantal en
omvang der taken in Indonesië."
Het zal afhangen van het overleg
tussen de regering der Republiek en
de Nederlandse regering, in hoeverre
de steun van de Koninklijke Marine
na het eerste jaar zal doorgaan en in
welke vorm. Dit overleg zal zo spoe
dig mogelijk na 1 Januari worden
geopend.
Naast haar oude taak krijgt de
Marine een geheel nieuwe: het ver
lenen van steun bij de personele, ma
teriële en administratieve opbouw
van de federale marine. Deze steun
verlening zal komen van de afde
ling Zeemacht van de militaire mis
sie, die geheel los zal staan van de
operationele delen der Koninklijke
Marine. De officieren en manschhap-
pen, vermoedelijk enige honderden
in getal, zullen geheel ter beschik
king van de repübliek worden ge
steld voor wat betreft de opleiding
en de instandhouding van de walor-
ganen. Hun voornaamste standplaats
zal Suvabaja zijn.
De steun, die de Koninklijke Ma
rine op verzoek van de republiek
verleent bij de opbouw van de fede
rale marine, wordt ook door de repu
bliek betaald. Deze en andere kos
ten zijn zeer hoog en daarom is in
onderling overleg besloten voor de
steun bij de opbouw van de federale
marine voor het eerste jaar als limiet
te stellen de Indonesische marine
begroting van 1949 met aftrek van de
kosten van de mariniers, die thans
nog in Indonesië verblijven, maar die
voor zover zij landtaken vervullen
binnen zes maanden naar Nederland
zullen terugkeren.
Overdracht schepen.
Aan schepen zijn er in Indonesië
drie torpedoboot jagers, een aantal
korvetten, mijnenvegers en veel klei
ner materieel Od de dag van de sou-
vereiniteitsoverdracht ziin de kor
vetten ..Morotai" en Tidore" aan de
federale marine overgedragen. Er
zullen nog twee andere volgen. De
vraag, welke toroedo-bootjager na
een jaar aan de reoubliek zal worden
overgedragen heeft nog geen punt
van overweging bij de marineleiding
uitgemaakt.
De huidige sterkte van de lucht
vaartdienst omvat ongevee- 60 vlieg
tuigen van verschilend type, waar
van een deel desgewenst aan de
jonge luchtmacht der republiek zal
worden overgedragen.
Schout-bij-nacht Moorman ver
klaarde voorts, dat er onder het In
donesische personeel van de Konink
lijke Marine belangstelling bestaat
om over te gaan naar de federale
marine. Bii het Europese personeel
der Koninklijke Marine is nog geen
belangstelling voor- overgang geble
ken.
KON. MARINE MAG NIET
PATROUILLEREN.
President Sukarno heeft gisteren
twee speciale noodwetten afgekon
digd. Een daarvan ontneemt de Ne
derlandse marine het recht om sche
pen in beslag te nemen of ladingen
te onderzoeken in de Indonesische
wateren. De wet verbiedt de Neder
landse marine tevens Indonesische
schepen te onderzoeken of aan te
houden buiten de territoriale wate
ren of buitenlandse schepen op te
dragen deze wateren te verlaten In
dien de Nederlandse marinevaartui
gen Indonesische verbindingsofficie
ren aan boord hebben, kunnen dezen
het gezag der Verenigde Staten van
Indonesië ter zee ten uitvoer leggen.
De tweede noodwet zegt', dat het
Verder aankondiging alle wetten die
door de president of de minister van
justitie worden afgekondigd, rechts
kracht krijgen door aankondiging
via de radio of in de kranten.
In Djakarta worden stappen geno
men om de namen van straten, we
gen en boulevards te wijzigen, spe
ciaal die met namen uit het Neder
landse koninklijk huis.
Hulp van Amerika
aan Indonesië
Ter ontwikkeling van de
landbouw
De Verenigde Staten willen Indo
nesië leningen verstrekken voor de
ontwikkeling der landbouw, waar
door Indonesië minder rijst zou be
hoeven aan te kopen in landen met
harde valuta's Voor deze ontwikke
ling zijn landbouwmachines, dam
men en bevloeiingswerken nodig.
Voorts wil Amerika helpen bij het
herstel van hoofdwegen, spoorwegen
bruggen, havens, telefoon- en ande
re nutsbedrijven en het verschaf
fen van transportmiddelen.
Dit deelde de Amerikaanse ambas
sadeur Cochran mee, nadat hij zijn
geloofsbrieven had overhandigd aan
Sukarno, met wie hij over financiële
steun had gesproken. Hij had Sukar
no meegedeeld voor welk soort pro
jecten de Amerikaanse in- en uit-
voerbank leningen zou willen ver
strekken, maar Indonesië moet zelf
de eerste stap doen. Cochran be
sprak de mogelijkheid, dat de Indo
nesische ministers van financiën en
economische zaken naar Amerika
zouden reizen. De Amerikaanse am
bassadeur deelde verder mee, dat
Amerika geen invloed had uitge
oefend op de Indonesiërs om de be
slissing over Nieuw Guinea uit te
stellen. Er waren volgens Cochran
over dit onderwerp geen geheime
onderhandelingen gevoerd.
ANTI-STALINISTISCHE
STROMINGEN
Een anti-Stalinistische onder
grondse communistische partij-orga
nisatie in Hongarije heeft aan af
zonderlijke leden van de socialisti
sche Eenheidspartij in Oost-Duits-
land propaganda-brieven gezonden,
waarin deze aangespoord worden
zich aan te sluiten tot een verenigd
front tegen „Sowjet-terreur", aldus
het West-Berlijnse blad „Sozial-De-
mokrat". De brieven zijn „Boedapest
29 October" gedateerd en vermelden
als naam van de afzender „Het
hoofdbestuur van de illegale com
munistische partij van Hongarije",
die 50.000 leden heet te tellen.
„De onderdrukte Hongaarse arbei
ders wenden zich het eerst tot de ar
beiders in de Oostelijke zone en
Oost-Berlijn, omdat zij weten, dat
deze dezelfde ervaringen met het
Sowjetstelsel opgedaan hebben als
wij", aldus deze brief.
Een nieuwe krachtige politiek
^E VERENIGDE STATEN van A merika schijnen Formosa toch wel
belangrijk genoeg te vinden om aan dit laatste bolwerk der Chine
se nationalisten steun te verlenen. Associated Press verneemt, dat de
Amerikaanse regering besloten heeft een nieuwe krachtige politiek voor
het Verre Oosten uit te werken. De marine heeft bekend gemaakt, dat
de vloot in de Aziatische wateren zal worden versterkt met een vlieg-
dekschip en twee torpedojagers. De ministeries van Buitenlandse Za
ken en Defensie hebben de president geadviseerd een militaire missie
naar Formosa te zenden.
De reden, waarom de Amerika
nen Formosa zo belangrijk vinden
is hierin gelegen, dat dit eiland een
schakel vormt in de Amerikaanse
verdedigingsring langs het Aziati
sche continent. Het maakt sinds de
oorlog juridisch deel uit van China,
hetgeen het voor de Amerikanen
moeilijk maakt rechtstreeks in te
grijpen.
De bevolking van Formosa is zo
wel tegen de communisten als tegen
de nationalisten gekant, maar de re
gering heeft gisteren een beperkte
dienstplicht ingesteld.
Communistische amphibie-strijd-
krachten hebben deze week een
stormaanval op het eiland Matsooe
ondernomen, 160 km van Formosa.
De aanval werd afgeslagen. De com
munisten moeten Matsoe hebben eer
zij een kans maken Formosa te ver
overen
Niet alleen de Amerikanen, maar
ook de Engelsen treffen voorbereid
selen. De gouverneur van Honkong
heeft buitengewone bevoegdheden
ontvangen om aanvallen van buiten
af of binnenuit het hoofd te kunnen
bieden.
India heeft intusssen als eerste
land van het Britse gemenebest de
regering der Chinese communisten
erkend en zijn relaties met het For-
mosa-bewind verbroken.
Bidault krijgt z'nzin
Begroting aanvaard
Het Franse kabinet-Bidault heeft
twee belangrijke belastingverzwa
ringen weten door te drijven, door
tweemaal de vertrouwenskwestie te
stellen.
De Kamer had zich daar weken
lang tegen verzet, doch toen Bidault
dreigde heen te gaan, aanvaardde zij
ten slotte een verhoging van de be
lasting op de industriële productie
van 12 Yt op 13^% en een belasting
op onverdeelde winsten van 10%.
Vorige week kreeg Bidault 303
stemmen, nu respectievelijk 305 en
307 (tegen resp. 287 en 288).
Oorlog raakt uit
de tijd
De visie van Trygve Lie
Trygve Lie, de secretaris-generaal
van de V.N., heeft in een V.N.-radio-
radio-uitzending verklaard: „Ik ge
loof, dat de meerderheid van de
staatslieden en van de volkeren tot
de conclusie is gekomen, dat oorlog
in onze moderne wereld spoedig uit
de tijd za] geraken, en wel door de
vooruitgang van onze wetenschap,
vanwege de atoomboom en het bac
teriologische wapen, welke niemand
de overwinning kunnen bezorgen,
doch alleen chaos kunnen veroorza
ken. Misschien staan we voor nog
vele jaren van politieke spanningen,
economische, psychologische en zelfs
culturele oorlog, doch dit zijn, naar
mijn opvatting, manieren van oorlog
voering, die onder controle gehou
den kunnen worden door vreed
zaam internationaal optreden."
Laten we hopen èn bidden, dat
oorlog werkelijk uit de tijd is!
ONMIDDELLIJK NA DE SOUVE-
REINITEITSOVERDRACHT, is het
ministerie van Ovèrzeese Gebieds
delen omgedoopt in „ministerie voor
Ur.iezaken en. overzeese Rijksdelen".
Een schilder maakt de nieuwe
borden gereed.
De oorlog blijft
voorlopig „koud"
Een voorspelling voor de
tweede helft dezer eeuw
De bekende historicus Toynbee
heeft in een exclusief interview met
United Press de voorspelling ge
daan, dat de „koude oorlog" met
Rusland ten minste tot het jaar 2000
zal voortduren. Het zou hem zeer
verbazen, wanneer één van beide
partijen vóór die tijd zijn toevlucht
zou nemen tot een echte oorlog.
Toynbee is ook van mening, dat
het „slagveld" van de koude oorlog
in die vijftig jaar in Azië zal liggen.
De Sowj et-Unie zal zich in de eer
ste plaats bezig houden met het
consolideren van zijn positie en het
ontwikkelen van zijn hulpbronnen,
gelijk Amerika deed in de vorige
eeuw.
Japan zal zich volgens de Engelse
geleerde rustig houden, zolang
Amerika het van voedsel voorziet.
Oost-Afrika zal het centrum zijn
van de moeilijkheden tussen blank
en zwart. Zuid-Amerika zal in de
halve eeuw, die nu begint, niets tot
de wereldcultuur bijdragen.
TSJECHOSLOWAKEN KEREN
NIET TERUG.
Twee beambten van het Tsjecho-
Slowaaks consulaat te Hamburg heb
ben gezegd, niet naar Tsjecho-Slo-
wakije te zullen terugkeren, of
schoon zij order daartoe ontvangen
hebben. In de loop van dit jaar heb
ben nog tien andere Tsjecho-Slo-
waakse burgers te Hamburg gewei
gerd naar hun land terug te keren.
Te Stockholm heeft een dertig
jarige chauffeur van de Tsjecho-
Slowaakse legatie bij de immigratie
autoriteiten om politiek asyl ver
zocht, na geweigerd te hebben naar
Praag terug te keren.
INTREKKING TWEEDE
DISTRIBUTIESTAMKAARTEN-
BESCHIKKING
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat in verband met de
intrekking van de tweede distributie-
stamkaartenbeschikking 1946 geen
uitgifte van nieuwe stamkaarten
meer zal plaats hebben.
Inlevering van stamkaarten behoeft
voortaan eveneens niet meer te ge
schieden.
De aandacht van het publiek wordt
er op gevestigd, dat de geldende bon
kaarten van kracht blijven en dus
moeten worden bewaard.
De distributie van koffie en kolen
geschiedt thans zonder gebruikma
king van de tweede distributiestam
kaart.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIJF
BLADEN.
Een, &.oA>iettje.
„De mensheid lijdt het meest, door
't lijden, dat hij vreest.
Zo krijgt hij meer te dragen, dan
God te dragen geeft".
