Leidse Courant | 1949 | 31 december 1949 | pagina 17

het

Schaakspel

I

1

A

i

A

A

HP

A

A

A

IJl

m

-y

s

m

ui

s'

m

A

A

A

1

I
A

A

A

Kalenders

ZATERDAG 31 DECEMBER 1949

DE LEIDSE COURANT

VIJFDE BLAD PAGINA 1

(Van onze schaakmedewerker)

Op Oudejaarsavond verwijlen on
ze gedachten in 't verleden. Wij wil
len daarom met deze rubriek niet
uit de toon vallen en daarom moge
hier een partij en partij fragment
volgen uit het verleden. Maar tevens
is het een bewijs, dat de schoonheid
van ons spel van alle tijden is. En
ook, dat we niet alleen bij de groot-
sten in schaakkunst behoeven aan te
kloppen om briljante prestaties, te
verkrijgen.

Wit: J. Husak; Zwart: Fr Kolb
(gespeeld in de schaakclub „Duras te
Praag).

1. d2-d4, d7-d5; 2 c2-c4, Pb8-c6
(een ongebruikelijke maar niet
slechte voorzetting van Tschigorin af
komstig) 3 Pbl-c3, e7-e6; 4 Pgl-f3,
Pg8-f6; 5 Lcl-g5,Lf8-e7; 6 e2-e3, a7-
a6; 7 Tal-cl, 0-0; 8 Lfl-d3, d5xc4; 9
Ld3xc4, b7-b5; 10 Lc4-d3, Ta8-b8;
Dit alles is normaal. Zwart hoopt nu
dat wit „er in loopt" en Pc3xb5
speelt, omdat op Pxb5 niet axbö?
Txc6 zou volgen maar 11 Pc6-b4; 12
Pb5-c3, Pb4xd3f; 13 Dxd3, Txb2)
11 0-0, Lc8-b7; 12 Tfl-el, Pc6-b4; 13
Ld3-bl, Pf6-d5; 14 Pc3-e4( Nu blijft
pion c7 een zwakte, omdat doordat
wit veld c5 driemaal bestrijkt zwart
niet tot c7-c5 kan komen) 14 f7-f5;
15 Pe4-c5! (Na de zet f7-f5 is e6 ook
zwak geworden en deze zwakte
wordt nu onmiddellijk aangevallen)
15 Lb7-c8 (niet Lxg5 wegens Pc5x
e6) 16 Lg5xe7, Pd5xe7 (op Dxe7 vol
gen 17. a3, Pc6; 18 Pxa6, Lxa6; 19
Txc6 met pion winst). 17 Pf3-g5,
Tf8-f6, 18 Ddl-b3! (sterker dan het
voor de hand liggénde D15. Wit
speelt consequent op de zwakte van
e6) 18 Pb4-d5, 19 e3-e4 (zwart krijgt
geen rust) Pd5-f4 (op fxe4; 20Lxe4,
h6 of g6 volgt 21 Pgxe6, Lxe6; 22
Pcxe6, Txe6; 23 Lxd5, Dxd5; 24 Dx
d5, Pxd5; 25 Txe6!) 20 Db3-f3, Pe7-
g6; 21 e4xf5,e6xf5, 22 a2-a3U Een
prachtige zet! De combinatie wordt
met positiespel versterkt. Aan Lbl
wordt veld a2 verschaft en deze lo
per zal beslissend ingrijpen. 22 c7-c6;
23 Lbl-a2f Pf4-d5; 24 Pc5-e6; Lc8x
e6: 25 Tclxc6; Pg6-h4; 26 Dg3-g3, f5-
f4 (Ook zwart speelt zeer vinding
rijk. De opzet is het insluiten van
de witte dame). 27 Dg3xh4, Tf6-h6!?

Het is gelukt maar28 Tc6xe6!ü

Th6xh4; 29 La2xd5 (De loper kon
wegens Te6-e8f niet geslagen wor
den. Ook h7-h6 kan niet wegens
Te6-e8 en g7-g6 faalt na Te6-e8f,
Kg8-g7; Pg5-e6) 29 Kg8-f8 (het eni
ge nog) 30 Te6-e5! en zwart zag
het allereenvoudigste niet en pro
beerde nog Dd8-a5? Waarop natuur
lijk 31 Te5-f5 mat volgde.

Behalve Da5? blijven de "volgen
de pogingen over:

I. 30 Tb8-b6, 31 Te5-f5t, Tb6-f6;
32 Fg5-e6t

H 30 Th4-h6, 31 Te5-f5t Th6-f6;
32 Pg5xh7.
m 30 Dd8-f6! 31 Pg5-e4, Df6-g6;

32 Pe4-c5 (dreigt mat op d7) Tb8-d8:

33 Pc5-e6t enz.

m

m

:JÉ

ABCDEFGH

Stelling na de 10e zet van een
party Benesch-Krejcir te Olmütz. Er
volgde:

11 Lc4xf7f, Kg8xf7; 12 Pf3-g5t,
Kf7-g6 (op Kf8 volgt Dh5 enz) 13
Ddl-d3, Kg6xf6; (op Kh5 volgt g2-
g4 enz) 14 Dd3-f3f, Kf6-e7 (op Kg6
volgt mat in 3 zetten) 15 Df3-f7f,
Ke7-d6; 16 Lcl-f4t,Pc6-e5; 17 d4x
e5f, Kd6-c6; 18 Tfl-clf, Kc6-b6; 19
Df7-c4, c7-c5 (er dreigde zowel Dx
b4 als Pf7) 20 a2-a4 (dreigt mat in
enige zetten door Db5f) 20 a7-a6; 21
Pg5-f7! Dd8-h4 En nu: 22 Dc4xb4fü,
c5xb4 (of 22.... Kb6-a7; 23 Dxc5,
b6; 24 Dc7t, Lb7; 25 a5,Tab8; 25 ax
b6f, Ka8; 27 Tlxa6 Lxa6; 28 Da7
mat) 23 Lf4-e3f,Kb6-a5; 24 Tcl-c5f,
Ka5-b6 (op 24.... b7-b5; 25 axb5,
Kb6, 26 Txc8f en Pd6 mat) 25 a4-a5f
Kb6-a7, 26 Tc5xc8t, b7-b6; 27 a5xb6f
Ka7-b7; 28 Pf7-d6 mat.

Joop doet 't zo...

y-<

Ja, je hebt vau die men
sen, die spelen met de
rook. De kringetjesblazers
en andere „rook-artisten".

Meestal zijn dat de lui,
die met extra zorg hun
sbag en vloeitjes kopen
- en die dan ook zeggen:

Hoe je 't doet...
met Mascotte gaat-ie goed

it

m

»8f

11

t

18

i

SI

m

a

m

ABCDEFGH

Met de beste wensen voor een ge
zellige Oudejaarsavond en een suc
cesvol Nieuwjaar biedt de schaak
redacteur u de volgende „noot om
te kraken" aan:

Wit geeft mat in twaalf zetten.
(Een eclite stelling voor het Oude
jaar: twaalf slagen van de klok,
twaalf zetten op 't bord en na bei
den is het..., uit).

AetherHanken

HILVERSUM 1 301,5 m.
8.00 NCRV. 8.30 IKOR. 9.30 KRO.

17.00 NCRV. 19.45—24.00 KRO.

8.00 Nieuws en weerbercichten. 9.30
Nieuws. 9.55 Hoogmis. 11.40 Piano en
zang. 12.15 Apologie. 12.30 Amuse
mentsmuziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws, mededelingen en Katholiek
nieuws. 13.20 Amusementsmuziek.
13.45 „Uit het boek der boeken". 14.00
Vocaal kwartet. 14.30 Boekbesoreking
15.00 Harp en viool. 15.30 Gewijde
muziek. 15.55 Groeten van zeevaren
den en gramofoonmuziek. 16.15 Re
portage. 16.30 Vespers. 18.30 Voor de
Strijdkrachten. 19.00 Kamerkoor. 19.30
Nieuws. 19.45 Actualiteiten. 20.05 De
gewone man. 20.12 Gevarieerd pro-
grama. 22.45 Avondgebed en litur
gische kalender. 23.00 Nieuws.

HILVERSUM II 416m.
8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.30 IKOR
12.00 AVRO. 17.00 VPRO. 17.30 VARA
20.00—24.00 AVRO.

8.00 Nieuws en weerberichten. 9.30
en groeten van zeevarenden. 1.15 Ver-
zoakprogramma (gr. pl.). 10.15 Voor
de jeugd. 12.00 „Quo Vadis 1950".
12.30 Voor de jeugd.' 12.45 Pianospel.
13.00 Nieuws en mededelingen. 13.15
Mededelingen of gramofoonmuziek.
13.20 Orkestconcert. 13.50 „Even afre
kenen, heren". 14.30 Concertgebouw
orkest en solist. 15.35 Vioolspel. 16.00
Dansmuziek. 16.30 Sportrevue. 17.30
„De avonturen van ome Keesje". 17.50
Orgel en zang. 18.15 Nieuws en sport
uitslagen. 18.30 Semi klassieke muziek.

19.00 „De bruiloft van Kloris en Roos.
je, radiofantasie. 20.00 Nieuws. 20.05
Actualiteiten' 20.15 „Nabucco", opera.
21.45 Nieuiwj aarsprogramma. 22.15
Surinaams muziek. 22.30 Cabaret.
23.00 Nieuws. 23.15 Dansmuziek.

MAANDAG

HILVERSUM I, 301,5 M.

7.00—24.00 N. C. R. V.

7-00 Nieuws. 7.15 een woord voor
de dag. 7-30 uur Sluiting. 8.30 Nieuws
8.40 Gewijde muziek. 9.00 Weerbe
richten. 9.15 Voor de zieken. 9.30
Familiecompetitie. 11.40 Gevariëerde
muziek. 12 30 Mededelingen. 12.33
Kooi, orkest en solisten. 13.00 Nieuws
13.15 Kamerorkest en soliste- 14.00
voer de jeugd. 14.45 voor de kinde
ren. 15.00 Tuinbouwpraatje. 16.30
Sluiting. 17.30 Orgelconcert. 17.45 Re
geringsuitzending. 18.00 Pianoduo.
18.30 Voor de Strijdkrachten. 19.00
Nieuws. 19.1b Engelse les. 19.40 Ra
diokrant. 20.00 Nieuws. 20.15 Geeste
lijke liederen. 20.45 ..Terwille van
een kind". 22.15 Pianorecital. 22.45
Avond.over£enking. 23.00 Nieuws-

7.00 Nieuws, 7.30 Sluiting, 8.30
Nieuws, 9.35 Korte gesprekken, 10.15
Arbeidsvitaminen, 11.00 Op de Uit
kijk, 11.15 Kerk- en Orgelklanken,
12.00 Licht klanken, 12.33 „In 't
spionnetje" 13.00 Nieuws, 14.00 Ita
liaanse liederen. 14.20 „Wat gaat er
om in de wereld," 15.15 Bonbonnière
16.20 Musicalender, 16.30 Sluiting,
18.00 Nieuws, 18.40 Het Leidse A Ca-
pella-koor, 19.30 Inleiding tot mu
ziekbegrip, 20.05 Radioscoop, 23.00
Nieuws.

VOETBAL

JAN VAN ROESSEL NAAR N.A.C.

Jan van Roessel, middenvoor van
Longa en van het Nederlands elftal,
heeft overschrijving gevraagd naar
N.A.C. Als de K.N.V.B. zijn verzoek
inwilligt zal de Tilburger in Sep
tember 1950 voor de Bredase club
uitkomen.

Van Roessel was de „ontdekking"
van de wedstrijd FinlandNeder
land, in Juni van dit jaar te Helsinki.

Een scheenbeenbreuk in de wed-
strijd Zuid-NederlandLuxemburg j
(23 October te Lutterade) ontnam
hem de kans om nog in dit seizoen
een vaste plaats in het Oranjeteam

te veroveren. Van Roessel heeft zijn 1

verzoek om overschrijving ingediend I SCHAKEN

juist nadat zijn blessure hersteld

was; zijn been is korte tijd geleden 1 INTERNATIONAAL TOURNOOI

TE LUZERN.

onze meuwjAARSpuzzle

1. rad, 2. metaal, 3. verscheurend
dier, 4. bekend eenhoevig zoogdier,
5. akelig, 6. hemellichaam, 7. lusthof,
8. deel van het aangezicht,, 9. vereni
ging, 10. verdikking der opperhuid,
11. eenmaal, 12. aantekening. 13. ge
tand werktuig, 14. broeder van Kaïn,
15. salaris, 16. denkbeeld, 17. onder
aards gewelf, 18. broedplaats v. vo
gels, 19. vloeistof om te schrijven, 20
wild zwijn, 21. deel v. d. koe. 22. on
getemd, 23. tijdperk van 12 maan
den, 24. karakter, 25. zangwijs, 26.
schoorsteenzwart.

Bij juiste oplossing vormen de be
ginletters van 1 tot 26 een wens voor
al onze lezers en lezeressen.

Ook ter gelegenheid van de jaar
wisselingen komen wij met een ietwat
bijzondere puzzle, waarvoqr een gro
ter aantal prijsjes dan normaal be
schikbaar wordt gesteld, n.l. twee
portemonnaies, twe,e sigarettenaan
stekers en twee boeken. Oplossingen
worden tot en met Donderdag 5 Jan,
a.s. op ons bureau verwacht. Op de
enveloppe vermelden „Puzzle".

OPLOSSING KERSTPUZZLE.

Horizontaal: 1. zeker. 5. lava, 8.
ster, 11. leder, 15. armee, 17. Erato,
19. Isère, 21. Lent, 23. Monnikendam,
26 Gent, 28. als. 29. do 30. O.T.A.. 31.
eer, 32. ik, 34. Lee. 35. Ti.. 36. deer
ne. 39. Eisden, 42 11.. 43. rem, 44. ver
tellen, 45. ros, 47. Urk, 49. om, 51
K.K., 42. ata, 54. r.i., 55. snel. 56 Fama,
58. er, 59. leest, 61. leren, 63 Lente,
64. menig, 65. ze, 66. trek, 67. peso,

es, 10. ent, 72. en 7. R.T., 74. ert,
75. eer, 77. omkransen. 84. elk. 86. el,
88. gebaar, 90. immers. 92. nu, 93. nog.
95 na, 96 aal, 98. G.R I., 99. es. 100.
Let, 101. tram. 103. rentenieren, 107
vete, 108. Lisse, 110 engen, 111. Es
sen, 113. glans, 114. nors, 115. kelk,
116. brand.

Verticaal: 1. zelateur, 2. kans. 3.
ert, 4. RM., 5. Leo. 6. venter, 7. aria,
8. stee, 9. toneel, 10. Ria, 11. Ie, 12.
erg, 13. deel, 14. ratelaar. 16. emoe,
18. A.K., 20. smid, 22. Eli 24. none,
25. drie, 27. Nel, 29. demonstreren, 33
kerkmeesters, 36. de. 37. R.V., 38. re.
40. Sn., 41. no, 43. R.K., 46. sa, 48.
rillen. 50. meteen, 51. kalmer, 53.
tenger, 55. sent, 47. Arno, 60. Ee, 62.
ei, 65. zeventig. 69. stouterd, 71, te,

74. e.k., 76. eg, 77. o.a., 78. maan, 79.
krater, 80. as, 81. sirene, 82. emir, 83
N.M., 85. L.S., 87. lor, 89 bars, 91.
eens, 92. net, 94. gala, 97. lens, 98.
giek. 100, Lena, 102. min, 104. een,
105. N.G., 106. eek, 107. ver. 109. s.s.,
112 s.b. ZALIG KERSTFEEST.

Overstelpend groot was het aantal
inzendingen, groter nog dan voor de
Sinterklaaspuzzle. Maar helaas zijn er
slechts zeven prijzen, zodat we slechts
een uiterst gering deel van de inzen
ders gelukkig kunnen maken. Die ge-
ïukkigen zijn:

le prijs, een vulpenhouder met
gouden pen (naar keuze voor dame

of heer: mej. W. E. M. Colla, Mare
51. Leiden.

Twee portemonnaies: mej. C. W.
Plaizier, Torenstraat 20, Hazerswou-
de, en Mia v. d. Burg, 's Gravendam-
scheweg 83, Noordwij kerhout.

Twee sigarenaanstekers: A. van
Dongen-Grimmelt, Prins Hendrik
straat 69, Alphen a. d. Rijn, en J. J.
Rusman, Gouverneur laan 41, Sassen-
heiin.

Twee boeken: mevr. C. v. d. Plas,
v. Heekerenstraat 6, Wassenaar, en
mej. M. v. Teylingen, Nieuwe Rijn
109 A, Leiden.

De prijzen zullen worden toegezon
den.

uit het gips gekomen.

„Volkskr."

De secretaris van de Italiaanse
voetbal federatie, Alberto Valen-
tini heeft verklaard, dat Italië be
reid zou zijn het volgend seizoen
een wedstrijd te spelen tegen Rus
land. In verband met berichten, als
zou Rusland te kennen hebben ge-1
geven o.a. ook Italië in voetbal in
terlandwedstrijden te willen ont
moeten, zei Valentini, dat tot nu
toe nog geen officieel verzoek van
de Russische federatie tot het spe
len van zulk een wedstrijd was
ontvangen.

Is Uw Radio defect?

BEL 24244

De Radio-Technische Dienst
I.E.M.C.O. N.V., Nieuwe Rijn 32
repareert vlug. betrouwbaar en vak
kundig

HOCKEY
BATAVIEREN—DE CAMP O 4—0

In een spannende en op goed peil
staande wedstrijd hebben de Bata
vieren gistermiddag op Klein Zwit
serland te Den Haag met 40 van
de R.S.H. Espana Club de Campo uit
Madrid gewonnen.

Het enige doelpunt voor rust werd
gescoord door van Heel Jr (HHYC)
In de tweede helft brachten Eschau-
zier (H.D.M.) en Mendes de Leon
(2x) van Hilversum de stand op
4—0.

Onze landgenoot Kramer won in
de 6de ronde van het internationaal
schaaktournooi te Luzern van de
Zwitserse kampioen Tordion, die
kennelijk de reeks nederlagen, in
dit tournooi geleden, niet te boven
kan komen. Na de 21e zet verloor
hij een paard en gaf kort daarna
de partij gewonnen.

De resultaten van enkele afge
broken partijen luiden:

UnzickerBlau 10, GrobUn-
zicker 10, MuellerZnosko-Bo-
rovsky 10.

De afgebroken partij Blauw
Kramer moest na 8 uur spelen op
nieuw worden afgebroken, doch de
Zwitser staat gunstiger. Hetzelfde
geldt voor zijn afgebroken partij
tegen Rabar (Z. Si

De stand luidt thans:

1. Rabar (Z. SI.) 4 punten 4- 1
afgebroken partij, 2. Unzicker (D.)
4 p.; 3 Kramer (Ned.) 3 p. 1 af
gebroken partij: 4. Grob (Zwitser
land) 3 p.: 5. Blauw 2Vz p. 2 af-
gebr. partijen: 6 en 7. Znosko-Bo-
rövsky en Müller ieder 2Yz pnt.; 8.
Tordion (Zwitserl.) Yi pnt.

DAMMEN

INTERNATIONAAL TOURNOOI TE
HUIS SEN.

Belg Verpoest winnaar.

Gisteren werd te Huissen de 7e, j
tevens laatste ronde van het interna-
tionaal damtournooi gespeeld.
De uitslagen luidden:

Gordijn (Den Haag)Verpoest
(Antwerpen) 11; Dionis (Frankrijk
Guignard (Zwitserland) 11, Van

Dijk (Wageningen)Van Aaltem
(Huissen) 11: Olsen (Rotterdam)
Ham (Rotterdam) 20.

De Antwerpenaar Verpoest is met
11 punten uit 7 wedstrijden onge
slagen winnaar van dit tournooi.
Onze nationale kampioen Gordijn
bezet m'ét 10 punten de tweede
plaats. De eindstand luidt:

1. Verpoest (België) 11 p.; 2. Gor
dijn (Den Haag) 10 p.; 3. Van Dijk
(Wageningen) 9 p.; 4 en 5. Guignard
(Zwitserland) en van Aalten (Huis
sen) 7 p.; 6. Ham (Rotterdam) 6 p.
7 en 8. Dionis (Frankrijk) en Olsen
(Rotterdam) 3 p.

WIELRENNEN

IN 1950 WEER EEN ALPHENSE
WIELERRONDE.

Naar wij vernemen zal in 1950
weer een „Ronde van Alphen" ver
reden worden op het bekende par
cours, nabij het Raadhuis der ge
meente.

In 1949 is deze ronde niet ver
reden, daar van de N.W.U. toen
geen toestemming verkregen kon
worden. Het ligt in de bedoeljng bij
de a.s. ronde weer profs, amateurs
en nieuwelingen te doen starten, zo
dat de groten onder de groten weer
in Alphen op het snelle parcours
hun krachten zullen meten.

Evenals vorige jaren ontvingen
we ook nu weer van verschillende
firma's en instellingen wand kalen
ders voor het jaar 1950, de een al
fraaier uitgevoerd dan de ander:
De N.V. Levensverzekering Maat-

Alle wol is geen SCHlEPJESWOIi

Ongeëvenaard in kwaliteit laag in prijs II

N.V. V/M WED. D. S. VAN SCHUPPEN Zn. - VEENENDAAL

3iet Atieuiue
Jxicvc

Eerst in 1560 heeft Karei IX
Van Frankrijk in een edict be
paald, dat het begin van het
jaar op 1 Januari werd gesteld.

Het Franse parlement ging
daar eerst niet mee accoord,
doch gaf in 1567 z'n tegenstand
op.

Voor die tijd was het begin
van het jaar in de meeste lan
den verschillend: 25 Maart, 25
December werden vaak als het
begin van een nieuw jaar aan
genomen. In Frankrijk begon
men het jaar op de Zaterdag
voor Pasen, na de wijding van
de Paaskaars.

schappij „Arnhem" gaf een fraaie
kinderkalender uit, bevattend een
titelpagina en zes kalenderbladen
met aardige kinderkoppen van oude
middeleeuwse schilders.

De N.V. Nederlandse Spoorwegen'
deed een halfmaandelijkse kalender
het licht zien met tal van foto's op
het verkeer en wat daarmede sa
menhangt betrekking hebbende.

De KLM doet het in haar twee-
maandse kalender voorkomen of het
reizen per KLM niets meer of min
der is dan zich rustig thuis gevoelen
Suggestieve foto's geven daarvan
een aanlokkelijk beeld.

De Leidse Onderwijsinstellingen
gaven een heel practische jaarka
lender uit.'

Verder ontvingen we kalenders
van Reekum's Papierhandel te Am
sterdam, van de Verzekerings Mij.
„De Nederlanden" van de „Esso" Pe
troleum Mij, van de N.V. Wernink's
Aannemingsmaatschappij te Leiden,
van de Papiergroothandel Joz. P.
Vierhout te Den Haag, van H. Lelss-
ler's Grafische Industrie te A'dam,
Drukkerij Imperator te Lisse, van
de Papiergroothandel Lutkie en
Smit te Amsterdam en van Douwe
Egbertsfabrieken te Utrecht en Jou-
re met de welbekende afstandsta
bellen voor het verkeer.

©e zitaeveti A

AUTO

Door A. HRUSCHKA

(Nadruk verboden)

Wat mevrouw Von Turnwald be
treft, die verroerde zich niet en geen
geluid kwam van haar bleke lippen.
Haar donkere ogen waren strak en
wezenloos op haar zoon gericht.

Deze houding maakte Roland on
gerust. Hij sloeg de arm om haar
middel en zei:

U moogt het niet zo zwaar op
nemen, moedertje, 'tls waarlijk niet
onze schuldMisschien ook is
er sterk overdreven. Ik heb het niet
temin nodig geoordeeld, Brömer on
verwijld naar Siehelfeld te zenden,
om aangifte bij de politie te doen.
Maar, ik vraag u dringend ga
thans naar beneden, laat u niets ver
tellen, blijf hier bij Vera en

Het lichaam der moeder was in
zijn armen plotseling zwaar als lood
geworden; hij moest zich inspannen
om het staande te houden.

Voer de eerste maal, voor zover
haar kinderen zich konden herinne
ren, had mevrouw Von Turnwald de
heerschappij over zichzelf en het be
wustzijn verloren.

XVII

Hoe ijverig Silas Hempel ook zocht,
de acte van de afstand vond hij niet
onder de door mr Wendland nagela
ten papieren, die betrekking hadden
op de familie Von Turnwald. Het do
cument was eenvoudig verdwenen.

Toen Hempel die verdwijning had
geconstateerd, ging hij bij Mr Morfeld
opzoeken, die belast was met de re
geling van Wendland's ambtelijke
nalatenschap. De enige hoop, die hem
overbleef, was, dat Morfeld juist die
acte had meegenomen, als noodzake
lijk voor de afrekening met de familie
Von Turnwald.

Een acte, die de zaken van een
familie Von Turnwald betreft? Wacht
even. Daarover sprak mij mr Laufke,
die vele jaren lang mr Wendland als
procureur terzijde heeft gestaan, ant-
woorde nir Morfeld op Hempel's vraag
Laat mij een ogenblik naden
ken, ging hij voort. In de twee laat
ste weken zijn mij zoveel dingen door
'hoofd gegaan, dat ik voor 'togen-
j blik waarlijk niet weetO, nu ben
i ik er! Ja, zó is het. De eerste of de

tweede dag van mijn aanwezigheid
hier zei Laufke mij, dat er iemand
van de politie was geweest, die, naar
hij zei, zekere acte van familie Von
Turnwald nodig had voor de instruc
tie. Mr Laufke meende, het verzoek
om dat stuk niet te mogen afslaan.
De vertegenwoordiger van de politie
verzekerde trouwens, dat ik persoon
lijk het document spoedig zou terug
krijgen.

En is dit het geval geweest?

Neen, voor zover ik mij herin1
ner. Maar ik moet u eerlijk beken
nen, dat, met al die drukte, de zaak
mij door het hoofd was gegaan. Wy
zullen dus bij mr Laufke zelf infor
meren.

De procureur, een heer van middel
bare leeftijd, die jarenlang werk
zaam was geweest op Wendland's
kantoor en het later een poos had
bestuurd, werd geroepen.

Hij bevestigde wat Mr Morfeld
reeds gezegd had. De heer in kwestie
had zich als commissaris van de
criminele politie gelegimiteerd en in
I naam van de politie uitlevering van
de bewuste acte uit het dossier Von
Turnwald gevraagd. Hij was sinds
dien niet teruggekomen en de door
hem meegenomen acte werd ook niet
teruggebracht

Hebt u niet lang naar het stuk
behoeven te zoeken? vroeg Hempel.

O neen, luidde het antwoord,
want het lag niet bij de andere docu-
menten, maar op Wendland's bureau.
Blijkbaar had de overledene nog kovt
vóór zijn dood het dossier Turnwald
ter hand genomen.

- Een lijvig dossier, nietwaar?

Ja, nog al lijvig voor zover mij
bekend, heeft mr Wendland geduren
de ruim een kwart eeuw de zaken van
de familie Von Turnwald beheerd.
Alle daarop betrekking hebbende
stukken werden bewaard in een af
zonderlijke map, waarop een etiket
met de naam der familie is aange
bracht. Geen wonder, dat in de loop
der jaren het dossier tot een zware
bundel is aangegroeid.

Hebt u zelf aan dat werk van
de familie Von Turnwald deelgeno
men?

Neen, mr Wendland belastte
zich daarmee. Werk, waarvoor hij
zich in meer dan gewone mate verant
woordelijk gevoelde, verrichtte hij al
tijd persoonlijk.

Hoe zag die heer van dé crimi
nele politie er uit? Welke dag is hij
hier geweest?

In de morgen van 16 April, on
middellijk nadat de bladen t tragisch
einde van mr Wendland hadden ge
meld. Hoe hij er uit zag? Och, in de
toen nog heersende ontsteltenis en
verwarring heb ik niet veel op zijn

voorkomen gelet. In ieder geval 'héb ik
niets bijzonders aan hem opgemerkt.
Ik meen mij te herineren, dat hij een
kort geknipte knevel droeg en dat ook
zijn haar donker was.

En zijn stem? Welluidend of
schril, bijna krijsend?

Dat zeker niet anders zou 't mij
opgevallen zijn. Ik geloof dat het een
heel gewone stem was, niet direct
welluidend, maar ook niet onaange
naam. De man zelf was niet bijzonder
elegant, maar ook niet ordinair van
houding en voorkomen. Z'n kleding
was netjes. Doch waarom informeert
u zo speciaal naar hem? Is er in die
zaak een of ander niet in orde?

Dat zullen wij gauw te weten
komen. Wees zo goed, de criminele
politie op te bellen, en te vragen
of zij een document uit 't dossier Von
Turnwald heeft laten halen en waar
dat stuk zich op het ogenblik bevindt

Hempel's vermoeden bleek gegrond
te zijn 't antwoord luidde ontkennend

't Is zoals ik dacht, zei Hempel
droogjes tot de twee verblufte juris
ten. U bent er ingelopen. De man, die
zich voordeed als commissaris van de
criminele politie, was een bedrieger,

een schoften waarschijnlijk de

moordenaar van mr Wendland.

Toen men mr Ulleman op de hoogte
bracht, stond hij niet minder verbluft
te kijken. Nog diezelfde voormidag

liet hij Hempel ontbieden. 'tWas
maar goed, dat deze, sinds hij zijn
kamer bij juffrouw Mayer in de Al-
serstrase betrokken had, iedere dag
twee maal aan de oude dame telefo
neerde om te vragen, of er geen
nieuws was gekomen; anders zou het
Silas Hempel niet mogelyk zyn ge
weest, aan mr Ulleman's verzoek zo
snel te kunen voldoen.

Trouwens, gaarne deed hij het niet.
Veel liever zou hy in de zaak-Wend
land de naam Von Turnwald niet heb
ben genoemd, vóórdat hyzelf een bete
re kijk op de staat van zaken had.
Voorlopig mocht mevrouw Von Turn
wald niet worden lastig gevalen met
vragen; voorlopig mocht de politie
haar neus niet steken in deze zaak.
Door onhandig optreden kon alles be
dorven worden.

„In ieder geval", dacht Silas, „moet
ik op mijn hoede xijn, wat Ulleman
betreft, anders krijgt de ouwe, sluwe
vos zeker de waarheid in de nus. Hij
moet al iets hebben geroken en zal ze
ker trachten, van mij een ander dat ik
voor 't ognblik liever niet vertel, te
weten komen.

Dat Hempel zich niet vergiste
bleek ten overvloede uit zijn gesprek
met de Polizeirat.

(Wordt vervolgd)