Hoe verdient de Leidenaar
brood
z n
Provinciale Staten van
Zuid Holland
©e ziCveten
DONDERDAG 22 DECEMBER 1949
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Blijkens recente cijfers behoort
40 pet van het Nederlandse volk tot
de beroeps-bevolking; dat wil zeeeen
dat van elke honderd mensen in ons
land, kinderen, grijsaards en invali
den meegerekend, er veertig zijn, die
op enigerlei wijze in het arbeidspro
ces zijn ingeschakeld. Voor de man
nen afzonderlijk is dit percentage
61 en voor de vrouwen 20.
Hoe staat het in dit ODzicht nu
met de Leidse bevolking? De
meeste steden geven van de norm
méér of minder ver afwijkende
percentages te zien, maar de
Leidse cijfers stemmen met het
rijksgemiddelde vrijwel geheel
overeen: hier is 60 pet van de
mannelijke, 29 pet van de vrou
welijke, 40 pet van de totale be
volking in het arbeidsproces in
geschakeld.
Intussen is het ook te onzent nog
niet zover, dat ieder op rijpere leef
tijd de beroepsarbeid kan laten rus
ten. Van de mannen zowel als van de
vrouwen, die beroepsarbeid verrich
ten, is bijna 1 pet de zeventig jaar al
gepasseerd! 2 pet van de werkende
mannen en 1 pet van de vrouwen is
voorts tussen 65 en 70 jaar.
Zien wij naar het andere uiterste
dan blijkt ruim twee pet van de man
nelijke en vijf pet van de vrouwelijke
arbeidskrachten jonger te zijn dan
zestien jaar.
Wat de tussenliggende leeftijds
klassen betreft, 10 pet van de man
nelijke en 25(iy pet van de vrouwe
lijke arbeidskrachten in Leiden is
tussen 16 en 20 jaar. Voor de groep
van 21 tot 40 jaar zijn de DPrc°n*a-
ges zowel voor de mannen als voor
de vrouwen 45. In hogere leeftijds
klassen gaat het aantal arbeidende
mannen dat der vrouwen ook ver
houdingsgewijs geleidelijk meer over
treffen. Tussen 40 en 50 jaar zijn n.l.
20 pet van de werkende mannen en
12 pet van de dito vrouwen en tus
sen 50 en 65 jaar 19 pet van de man
nen en 10 pet van de vrouwen.
De metaalnijverheid.
In de metaalnijverheid is 13 pet
van het totaal der Leidse beroeps-
bevilking werkzaam. Twintig pet
hiervan is beneden 21 jaar-, 1,5 pet
is de 65 jaar a] voorbij. Vijf pet is
zelfstandig bedrijfshoofd en nog eens
vijf pet is z-g. kleine zelfstandige.
Dit zijn in hoofdzaak de dusgenoem-
de éénmans-bedrijfjes.
De bouw-nijverheid.
De bouwnijverheid geeft emplooi
aan 10 pet van onze beroepsbevol
king. In deze bedrijfstak is 8 net van
de arbeidskrachten beneden 21 jaar
terwijl bijna 3 pet boven 65 jaar is.
Vijftig pet van het geheel is werx-
zaam bij de burgerlijke en utiliteits
bouw; 9 pet vindt een bestaan in het
schildersbedrijf, 5 pet is werkzaam
bij grond- en waterbouwkundige
werken en bij de wegenbouw. In deze
bedrijfstak is 10 pet zelfstandig be
drijfshoofd. 5 pet is kleine zelfstan-
ge terwijl 2 pet in het ouderlijk be
drijf meewerkt.
Het winkelbedrijf-
Het winkelbedrijf biedt in onze
woonplaats een bestaan aan 5 a 6 pet.
van de mannelijke en aan 15 pet van
de vrouwelijke beroepsbevolking. De
aantallen mannen en vrouwen in de
winkels zijn dus nagenoeg even groot
In deze bedrijfstak is 4 pet van alle
krachten beneden 16 jaar; 12 pet is
tussen 16 en 20 jaar; 2 pet is tussen
16 én 20 jr; 2 pet is tussen 65 en 70
jaar terwijl 1,5 pet ouder is dan 70.
Vijftien procent der mannen en 15
pet der vrouwen is werkzaam in
kruidenierszaken; bijna 40 pet daar
van als zelfstandig bedrijfshoofd
terwijl bijna de helft van de vrou
welijke arbeidskrachten meewerkt
in het bedrijf van hun echtgenoten.
Naast de kruidenierswaren-branche
hebben vooral de winkelgroepen
zuivel, groenten en fruit, en slage
rijen een belangrijk percentage van
de arbeidskrachten in deze bedrijfs
tak.
De handel.
In de handel exclusief de winkels,
zijn 10 pet van de mannelijke en 2,5
pet van de vrouwelijke beroepsbe
volking in onze stad werkzaam,
Hiervan is 7 pet betrokken bij de
handel in brandstoffen, 6 pet bij tex
tiel, 8 pet bij de groothandel in aard
appelen enz. 5 pet in de groothandel
in kruidenierswaren, 7 pet bij de lom
penhandel en 9 pet bij de uitgevers
bedrijven.
De textiel-nijverheid.
8 pet van onze Leidse beroepsbe
volking vindt emplooi in de textiel
nijverheid. Ongeveer een derde deel
hiervan zijn vrouwen. De wolspinne
rijen en sajetfabricage heeft 50 pet
van de mannelijke en 60 pet van de
vrouwelijke krachten uit deze be
drijfstak tot zich getrokken; de wol-
len-dekenfabricage 17 pet en de
touwfabricage 12 pet.
Verkeer.
Het verkeer, in ruime zin geno
men, biedt een bestaan aan 8 pet van
de arbeidende mannen en 6 pet van
de werkende vrouwen in Leiden.
Vijftien pet van deze mannen en
30 pet van de vrouwen is zelfstan
dig bedrijfshoofd. Negen pet is werk
zaam bij de spoorwegen, 12 pet bij
de tramwegen. 12 pet bij het auto
transport, 15 pet van de mannen en
10 pet van de vrouwen bij de P.T.T.
en 18 pet van de mannen en 30 pet
van de vrouwen in het restaurant-
en cafébedrijf.
De vrije beroepen.
Voorts zijn bij de overige over
heidsdiensten en in de zogenaamde
vrije beroeoen 11 pet van de manne
lijke en 22 pet van de vrouwelijke
beroepsbevolking in Leiden werk
zaam. Hiervan is ruim een kwart van
de mannen en 13 pet van de vrou
wen betrokken bij het bestuursappa
raat. De belastingdienst heeft 6 pet
van de mannen en 2 pet van de
vrouwen uit deze groep in dienst;
rechts- en politie en gevangeniswe
zen 10 pet van de mannen en 2 pet
van de vrouwen. 10 pet van de
mannen en 2 pet van de vrouwen uit
de groep „overheidsdiensten en vrije
beroepen" werkt in de ziekenhuizen;
5 pet van de mannen en 1 pet van de
vrouwen werk op accountantskanto
ren.
En tot slot:
de gedienstige meisjes.
En tenslotte is 16 pet van alle
vrouwelijke Leidse arbeidskrachten
werkzaam in huiselijke diensten.
Raden van Arbeid
verdwijnen
De regering stelt voor een gro
tere eenheid in de uitvoering van de
sociale verzekering te verkrijgen. Ge
dacht wordt aan de oprichting van
een Centrale Sociale Verzekerings
raad, waarin vertegenwoordigers van
werkgevers en van de overheid zul
len zitting hebben. Deze raad zal
worden belast met het toezicht op
de uitvoering van het gehele com
plex van de sociale verzekering.
In zijn memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer doet de minister
van Sociale Zaken mededeling van
dit voornemen. Hierin schrijft hij
ook, dat het in de bedoeling ligt,
t.z.t. de Raden van Arbeid te laten
verdwijnen en hun taak te laten ver
richten door. de vakbedrijfsverenigin
gen, die thans ter uitvoering van de
Werkloosheidswet worden opgericht.
Deze bedrijfsverenigingen zullen
zich dan, onder het centrale toe
zicht van de verzekeringsraad, ook
gaan bezighoden met ziekte-, kinder
bijslag-, ongevallen- en invaliditeits
verzekering.
De minister deelt mede, dat een
wetsontwerp in deze geest in verge
vorderd stadium van voorbereiding
is en binnenkort aan de Tweede
Kamer zal worden aangeboden.
Volksherstel-actie
OPBRENGST BIJNA TA MILLIOEN
De toeslag op import-sigaretten
ten behoeve van charitatieve doel
einden, de Volksherstel-actie, heeft
in totaal opgebracht 7.430.685.
Van dit bedrag kon aan de Stich
ting Nederlands Volksherstel, respec
tievelijk aan het Koningin Juliana-
fonds, een bedrag van f 7.307.305
worden uitgekeerd en aan het Prins
Bernhard-fonds 123.380.
Gistermorgen om 11 uur werd de
tweede gewone zitting van de Pro
vinciale Staten van Zuid Holland
voortgezet.
Allereerst was aan de orde een
voorstel van Gedeputeerde Staten
om aan de „Bond tegen schenden
door het vloeken van Gods heilige
naam" e ensubsidie van honderd
gulden per jaar te verlenen. De heer
ir Waardenburg (P.v.d.A.) achtte
grote voorzichtigheid geboden bij
het verlenen van dergelijke subsi
dies, omdat het naar zijn oordeel
voor een deel der bevolking door de
wijze van actie voeren moeilijk is
de bond te steunen, ook al maakt
men bezwaar tegen het vloeken zelf
De heer van Praag (CPN) zag hier
geen taak voor de Provinciale Sta
ten' doch voor de kerken. Spr. ver
wees naar een beslissing van B en
W van Den Haag, die een gelijk
verzoek van de bond hebben afge
wezen. De heer Vlasblom (SGP)
vroeg de Staten een ernstig ver
maan te richten tot het volk, niet
meer te vloeken. Spr. vroeg de sub
sidie te verhogen tot f 500 en een
vervolging van godslasteraars zo
als ten tijde van Calvijn. Een ver
volging van godslasteraars, zoals
door de heer Vlasblom was voorge
steld, achtte de heer dr Noteboom
(A.R.) niet wenselijk. Naar zijn oor
deel lag het wel op de weg der sta
ten om de bond te steunen. Nog
verschillende andere sprekers ga
ven hun mening over het voorstel
te kennen. De verschillende bezwa
ren besprekende drong gedeputeer
de mr Schmal aan op aanneming
van het voorstel. Na hoofdelijke
stemming werd het voorstel met 55
tegen 8 stemmen aanvaard. Alléén
de CPN stemde tegen.
Zonder hoofdelijke stemming
werden aanvaard de voorstelllen
van Gedeputeerde Staten tot het
verlenen van subsidie in de kosten
van het herstel van monumenten
van geschiedenis en kunst en subsi
die ten behoeve van de inventari
satie van stedenschoon. Over het
voorstel van Gedeputeerde Staten
om aan de volkshogeschool „Olaerts-
duyn" te Rockanje voor een jaar een
subsidie toe te kennen werd weer
uitvoerig gediscussieerd. Zonder
hoofdelijke stemming werd daarop
het subsidievoorstel van Gedepu
teerde Staten aangenomen. De zit
ting werd vervolgens geschorst tot
half drie.
In de middagvergadering werd al
lereerst besproken een voorstel van
Gedeputeerde Staten om een subsi
die te verlenen aan de Stichting
Vrijzinnig Protestants Gezinswerk te
Rotterdam en aan de afdeling Dor
drecht van de stichting „Hermani-
taa" Zonder hoofdelijke stemming
werd het voorstel aangenomen.
Bij de behandeling van een voor
stel van Gedeputeerde Staten tót
wijziging van enkele artikelen van
het ambtenarenreglement, kwam
weer een motie ter sprake, die mej.
mr Zeelenberg (Arb), in April 1947
had ingediend en waarin werd voor
gesteld geen ontslag te verlenen aan
een vrouwelijke ambtenaar, die gaat
huwen. Gedeputeerde Staten hebben
daarop voorgesteld, het ontslag te
verlenen op de dag na het huwelijk.
In een uitvoerig betoog bepleitte mej
mr Zeelenberg (Arb) de wsnselyk-
heid van haar motie. Zij ging rog
verder en riep de Staten op om als
eerste pro vinei e in Nederland de
„huwelijks-barrière" geheel op te
heffen en het omslag voor de amb
tenares, die gaat huwen uit het
ambtenarenreglement te senrappen.
De Katholieke en A.R.-fractie die
destijds tegen de motie-Zee en berg
hebben gestemd wees mej. mr Zee
lenberg op uitspraken van pof An-
jema, prof Beaufcxt en mej mr Nol-
ten, che zich onomwonden hebben
uitgesproken vo«: vrijheid van de
interne huwf'ijksgemeenschap. Er
zijn geen misstanden op dit gebied
in Nederland, vei klaarde spr. cn
daarom heeft Ie overheid ook niet
het ieoht'in t? giijpen.
De heer van Praag (CPN) ver
klaarde zich op practische gronden
voor het voorstel van Gedeputeerde
Staten. Dd vrijheid van de vrouw
om na haar huwelijk te blijven wer
ken, werd ook door mr van Driel
(Arb) en dr van Praag (Arb.) be
pleit. De heer Deerenberg (KVP)
verklaarde, dat de Partijraad van de
KVP zich nog niet over dit onder
werp heeft uitgesproken. Spr. deel
de mede het voorstel van Gedepu
teerde Staten te zullen steunen. Mr
van Baren (Arb) vroeg zich af, wat
de zin was van het gevoerde debat.
De rijksregering immers wil voor
haar diensten niets weten van de
gehuwde ambtenares en zal daarom
nooit goed keuren dat door de Sta
ten van Zuid Holland een ander
standpunt wordt gehuldigd. Mr van
Baren verklaarde zich een princi
pieel voorstander van het ontslag
van de gehuwde vrouw. Gedeputeer
de Jansen Manenschijn (A.R.) ver
klaarde, dat, zolang het rijk zich nog
niet definitief heeft uitgesproken
over het ontslag of het handhaven
van de gehuwde ambtenares, van
Gedeputeerde Staten niet een voor
stel op dat punt kan worden ver
wacht. Bij de duplieken handhaafde
mej. mr Zeelenberg (Arb.) haar be
zwaren tegen het voorstel van ge
deputeerden.
Na stemming werd de motie-
Zeelenberg met 41 tegen 28 stem
men verworpen waarna de herzie
ning van het ambtenarenreglement
zonder hoofdelijke stemming werd
goedgekeurd. De vergadering werd
daarop verdaagd tot hedenochtend
elf uur.
CUNERAKERK TE RHENEN VOL
TOOID In de fraaie Cunerakerk
te Rhenen brak in September 1934
een grote brand uit. Pinksteren 1945
zou de kerk met een eredienst weer
in gebruik worden genomen. Helaas
werd de toren enige dagen voor de
bevrijding door een bom getroffen,
zodat men weer opnieuw kon be
ginnen. Thans is men met de gehele
restauratie klaar gekomen.
DE ZAAK BOS-VISSER
AANGEHOUDEN.
Zal verder met gesloten deuren
behandeld worden.
Zowel het vonnis in de zaak tegen
de exburgemeester van Den Haag,
mr. W. A. J. Visser als tegen diens
secretaris drs. W. Bos is aangehou
den.
Der Economische Politierechter heeft
gistermorgen een tussenvonnis uitge
sproken in de zaak Visser-Bos. Over
wegende, dat gebleken is, dat het on
derzoek niet volledig is geweest en
een nader verboor gewenst is, heef*
de poütie-rechtT-r besloten Donderdag
29 December hiertoe wederom een
zitting te hot'cen des morgens om 11
uur ver de zaak Bos en Vrijdagmor
gen on. 9.33 uur vooi de zaak Visser.
Verdachten zullen desgewenst nieuwe
getuigen kunnen inbrengen.
De politierechter wil nadere ver
klaringen omtrent de inlichtingen
dienst van drs Bos in de ongenoem
de relatie van mr. Visser, waarvan
deze inderlijd bij het begin van het
onderzoek mededeling heeft gedaan
aan minister Van Maarseveen.
TRAMCONDUCTEUR LIET ER
GEEN GRAS OVER GROEIEN.
De portefeuile, die op het achter-
balcon van een volle tram tussen
Munt en het Rembrandtplein te
Amsterdam door een gretige hand
uit een schoudertas werd gehaald,
zou ongetwijfeld een goede buit
voor de zakkenroller zijn geweest,
als het slachtoffer niet lont had ge
roken. Via haar echtgenoot alar
meerde zy de conducteur, die met
enkele eenvoudige handgrepen de
tram in een arrestantenwagen om
toverde door de hekjes te sluiten.
De bestuurder zette de wagen op
dood spoor en de politie werd ge
waarschuwd, waarna bevoegde han
den in vele zakken verdwenen. De
portefeuille was natuurlijk spoor
loos verdwenen, totdat zij in een
hoekje van het achterbalcon werd
gevonden, nog met de volledige in
houd. Waarschijnlijk heeft de da
der. voor wie in zulke gevallen
steevast een plgats op het kerkhof
wordt ingeruimd, dapper mee schan
de gesproken over deze duistere
practijken, maar gelukkig heeft hij
nog zo veel fatsoen gehad om het
corpus delicti niet in de jaszak van
een argeloze passagier te duwen
„Alg. Dagblad"
Tapt U Oude Klare
uit de waterleiding
Het leidingwater mag nog zo klaar
zijn, in Uw dagelijkse glaasje zult U
wei liever iets anders hebben. Rede
neer ook zo bij het kopen van heren-
modeartikelen. Ga daarheen, waar
men U het beste verschaft.
Alb. B. Timmerman, Breestraat 90.
Herm. Trossel, Hoge woerd 109.
Fa. Wannée, Botermarkt 17.
Jan Westen, Breestraat 147.
Fa. Windsor. Gangetje 6.
Jo van Eyken, Haarlemmerstraat 87.
Jan van Hantevelt, Haarl.str. 210.
H. J. Hols wilder, Nieuwe Rijn 7.
A. Klaassens, Breestraat 114b.
Fa. J. J. v. d. Blij, Haarl.straat 11.
C. H. Nolet, Haarlemmerstraat 206
H. Nolet, Botermarkt 9.
Raumann Teppema, Maarm.st. 4.
G. Schoonwater, Haarl.str. 79.
Bert Schrier, Breestraat 152.
Koopt in een
Speciale
Herenmodezaak
Aetherklinken
VRIJDAG.
HILVERSUM I, 301.5 m.
7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA
12.00 AVRO. 16.00 VARA. 19.30
VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23.00—24.00 VARA.
7.00 Nieuws. 7.30 Sluiting. 8.30
Nieuws. 8.50 Voor de vrouw. 9.00
Weerberichten. 10.00 „This", cause
rie. 10.30 Voor de zieken. 1.00 Voor
de vrouw. 11.15 Verzoekprogr. 11.40
Declamatie. 12.00 Promenade orkest
en soliste. 12.30 Mededelingen. 12.33
Snortpraatje. 13.00 Nieuws. 13.1ij
Kamerorkest en solisten. 14.15 Voor
de vrouw. 14.30 Gitaarspel. 14.40
Causerie en voordracht. 15.00 Kerst
oratorium. 16.00 Voor de jeugd. 16.30
Sluiting. 17.30 Muzikale causerie.
18.00 Nieuws. 18.15 Felicitaties. 18 30
Voor de Strijdkrachten. 19.00 „Denk
om de bocht". 19.15 Accordeonmuz.
19.30 Kerbdienst voor de kinderen.
21.00 Verzoekprogramma. 21.40 „De
Ducdalf". 22.00 Buitenlands over
zicht. 22.40 „Vandaag", causerie.
23.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 416 m.
7.00—24.00 KRO.
7.00 Nieuws. 7.15 Morvengebed en
Liturgische kalender. 7.30 Sluiting.
8.30 Nieuws. 9.00 Weerberichten. 9.30
Waterstanden. 11.00 Voor de zieken.
11.35 Godsdienstige causerie. 11.45
Klassieke muziek. 12.00 Angelus.
12.03 Metropole-orkest. 12.30 Mede
delingen. 12.33 Metropole orkest.
12.55 Zonnewijzer. 13 00 Nieuws en
Katholiek nieuws. 13.20 Harmonie
orkest. 13.50 Zang en piano. P4.15
Gevarieerd progr 15.00 Pianotrio.
15 35 Radiophilharmonisch orkest.
16.00 Voor de zieken. 16.30 Sluiting.
17.30 Voor de kinderen. 17.45 Kin
derkoor. 188.15 Amusementsorkest
en vocaal ensemble. 18.45 Voor de
jeugd. 19.00 Nieuws. 19.30 Blaas-
kwintet. 20.00 Nieuws. 20.05 De ge
wone man zegt er 't zijné van. 20.12
Kerstprogramma: „Ja, zo was 't..."
klankbevld. 21.30 Omroeporkest. In
de pauze: Actualiteiten. 22.15 Kerst
toespraak door Z.II. de Paus. 22.45
„De zin van 't huwelijk", causerie.
23.00 Nieuws.
AUTO
Door A. HRUSCHKA
(Nadruk verboden)
24)
Hij kweekt op grote schaal groenten
en fruit, maar reusachtige kudden
runderen en schapen schijnen zijn
voornaamste rijkdom uit te maken.
Voor die kudden heeft hy zijn eigen
,saladeros'' en conserven en vlees
extract moet hem ieder jaar fabelach
tige sommen opbrengen. Hij zelf is
de zoon van een Duits kolonist en ook
zijn vrouw, die als gouvernante naar
Buenos Aires kwam, is een Duitse
uit de omtrek van Stuttgart. In het
„Imperial" heeft Andagola een apar-
tement van vier kamers op de eerste
verdieping. Noch noch z'n vrouw,
nog zijn chauffeur, William Grant,
heeft iets geheimzinnigs.
Hoe ziet Andagola er uit?
Groot, slank, smal in de heupen,
breed van schouders, edele trekken,
donkerbruin haar, heldere grijze ogen
met donkere wimpers een fijnbesne-
den zeer intelligent gezicht. Kortom:
een aristocratische, maar ook zeer
fijne interessante en sympathieke fi
guur. Licht en zon hebben 't gezicht
gebruind. Onder het linkeroog heeft
hij 'n litteken. Volgens zyn papieren
is hij 38 jaar oud, maar hij ziet er
jonger uit. Ik zou hem nauwelijks
35 gegeven hebben. Bijzonder aange
naam werkt zijn' diepe harmonieuze
stem
Wat een geestdrift mijn waarde
heer!
Geestdrift? Neen, ik spreek van
die eigenaardige diepe welluidende
muzikale rustige stem, opdat die zulk
een indruk op mij maakte.
Een spotlachje krulde Hempel's
lippen, maar feitelijk was het door
de ambtenaar gegeven signalement
van Andagola een verlichting voor
hem.
Er was geen twijfel mogelijk: An
dagola was de man die hy zocht. De
man van Semmering, de man die
Mr Sorel in de avond van 29 Maart
uit het woud had zien komen en in
de „zilveren" auto stappen.
De moordenaar van Gottfried Klu-
ge; niemand anders dan Ulrich Von
Turnwald kon die moordenaar zyn
en niemand anders kon Mr Wend
land zo laf vermoord hebben.'...
Hij stond op, om afscheid van Mr
Ullemann te nemen.
-A'Dus vroeg hij nog, mag ik een
kijkje in de acten en documenten
nemen? Waar kan ik dat doen?
Op Wendland's kantoor. In zo
verre ik kon nagaan, zijn de acten
in een afgeschoten ruimte verborgen.
Een collega van Wendland, Mr Mor-
feld, die zich met de afwikkeling van
de zaken heeft belast, werkt met
Wendland's klerken iedere dag op het
kantoor. Mevrouw Von Erber zal om
de huishouding op te heffen en om
dat het testament eerst geopend moet
worden 't is, naar men zegt bij de
rechtbank gedeponeerd nog enige
tijd in het apartement blijven. Je
zult dus op het kantoor zelf kunnen
werken.
Silas Hempel was voldaan over z'n
bezoek bij de criminele politie. Hij
wist nu, waar Ulrich Von Turnwald
verbleef en onder welke naam. Hij
kon hem nu voorzichtig in het oog
houden en persoonlijk kennis met 'm
maken; afgaande op alles, wat hij
had vernomen, meende hy, dat dit
niet heei moeilijk zou zijn.
Dat Andagola de vlucht zou nemen
vreesde hij niet. Door nu plotseling
uit Wenen te verdwijnen, zou hij
vermoedens wekken en juist dat
moest hy tot iedere prijs vermijden.
Ook moest hij gewichtige plannen
voor de toekomst hebben, want ze
ker was hij voor de uitvoering daar
van gekomen. De personen, welke
aan die plannen in de weg stonden,
I waren dood; hij zou nu enige tijd
wachten, gras laten groeien over de
gebeurtenissen en dan op zekere dag
zijn incognito afleggen en op Sperber-
Eek optreden als teruggekeerd erfg-
genaam.
't Leek dus waarschijnlijk, dat hij
voorlopig rustig in Weenen zou Mu-
ven, totdat naar zijn mening de tijd
was gekomen om de vruchten zijner
misdaden te plukken.
Toch besloot Hempel, om niets te
verzuimen, twee alleszins betrouw
bare mannen te installeren in 't „Ho
tel Imperial": die zouden hem zo
veel mogelijk dag en nacht bewaken
en Hempel onmiddellijk verwittigen,
ingeval zij iets verdachts bespeur
den, dat op toebereidselen voor een
vlucht geleek.
Hempel koos voor die taak Frank
Kober en Hermann Salzer, die hij
sinds jaren kende en wier schran
dere toewijding hem in belangrijke
zaken menigmaal van groot nut was
geweest.
XIII
De volgende dag werd Mr-* Wend
land onder grote belangstelling be
graven. Hempel had in opdracht van
mevrouw Von Turnwald een prach-
tigen krans gezonden.
Na afoop van de plechtigheid werd
het testament geopend. Uit dank
baarheid voor de trouwe diensten,
hem in de loop van zovele jaren be
wezen, had Mr. Wendland zijn huis-
houdser tot universele erfgename be
noemd. Mevrouw Von Erbsr behoef
de zich dus niet meer bezorgd te
maken voor detoekomst.
XXX
Reeds gedurende de plechtigheid
in de kerk had Silas Hempel een
elegant in 't zwart geklede heer met
een dame opgemerkt: die heer stond
dicht vóór hem en scheen te trachten
zo weinig mogelijk de aandacht té
trekken. Want ofschoon er meer naar
voren nog plaats genoeg was, had hij
zich in de schaduw van een zijaltaar
teruggetrokken.
Na afloop van de plechtigheid, toen
iedereen achter de kist de kerk ver
liet, keerde ook de in het zwart ge
klede heer met de dame zich om,
en toen kon Hempel hem in 't ge
zicht zien.
De detective slaakte bijna een kreet
van verrassing. Een gebruind, opval
lend schoon gelaat, schrandere licht
grijze ogen, een litteken onder het
linkeroog't moest Juan Anda
gola zijn! Hempel keek scherper.
Geen zweem van twijfel meer: Juan
Andagola is Ulrich Von Turnwald.
Mevrouw Von Turnwald's oudste
zoon. De familiegelijkenis is« buiten
gewoon, kan, om zo te zeggen, niet
sterker zijn.
Andagola blijkbaar aan smartelijke
ontroering ten prooi, keek peinzend
de kist na, wisselde fluisterend enige
woorden met de dame en verliet met
haar langzaam de kerk, op kort af
stand gevolgd door Hempel.
Wat kon, vroeg deze zich af, Anda
gola er toe hebben gebracht, de be
grafenisplechtigheid bij te wonen?
De drang van de moordenaar, zich
nog eens van de verdwijning van zijn
slachtoffer te overtuigen? Niet veel
eer de storm van herinneringen uit
een heerlijke maar plotseling gebro
ken jeugd?
Ja, dat laatste moest het geval zyn.
Andagola zag er niet uit als een
moordenaar. O neen!
Hempel moest bij zichzelf zeggen
en herhalen, dat niemand anders dan
Ulrich Von Turnwald de bejaarde
advocaat kon hebben vermoord, daar
niemand anders zoveel van hem te
duchten had.
XXX
Ditmaal was het paar niet in de
„zilveren" auto gekomen, maar een
voudig met een taxi keerden de heer
en mevrouw Andagolo terug naar hun
hotel, 't Was duidelijk, dat zij op
generlei wijze de aandacht van het
publiek wilden trekken.
(Wordt vervolgd)
