S)e CeidóeSou/fco/nt
Tweede Kamer aanvaardde R.T.C.
met 71 stemmen voor en 29 tegen
VOOR UW RADIO
K.V.P. P.v.d.A., V.V.D.
Chr. Hist, voor
en
de
China's vasteland opgegeven
De onrust in
Surabaja
De Brits-
Scandinavische
samenwerking
Frankrijk voelt er
niets voor
'Jirectenr: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN -DE BURCHT"
VRIJDAG 9 DECEMBER 1949
41. jt JAARGANG 1
Tweede kamer
heeft beslist
Bur. Papengracht 32, Tele!. 20015, Adm. en Advert. 20826, Aboon 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., f 1.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 11.50
Vannacht is in de Tweede Kamer de beslissing gevallen over de goed
keuring van de besluiten der R.T.C. Met 71 tegen 29 stemmen is het
betrokken wetsontwerp aangenomen. Alle honderd leden waren aan
wezig. Tegen stemden de A.R., de S.G.P., de Communisten, de heer
Weiter en de Chr. Hist. Krol, Beernink, Schmal, Van der Feltz en De
Ruiter. Voor stemden: de K.V.P., de P. v. d. A., de V.V.D. en Chr. His-
torischen Van de Wetering, Wttewaall van Stoetwegen, Kikkert en Ti-
lanus. Het bijna voltallige ministerie (de heer Van Schaik is in Indone
sië) werd na de stemming van vele kanten gelukgewenst. De beslissing
viel om twee minuten over twee.
Vervolg verslag van de kamerzit
ting van gisteren.
Minister Stikker bespreekt ver
volgens de kwestie der Marshall-hulp
en het Atlantisch pact. Men bedenke,
welke ccnsequnties een actie van de
veiligheidsraad, zou hebben gehad;
daarvoor is z.i. niet veel fantasie no
dig. Hij wijst op velerlei moeilijkhe
den, welke te overwinnen waren,
waar toe in Amerika een beter be
grip inzake de Indonesische kwestie
gebracht moest worden. In dit ver
band bespreekt hij mede de kwestie
der Australische havenstaking en de
houding der Australische vakvereni
gingen na de eerste politionele acti.e
Voorts behandelt hij de moeilijk
heden voor de K.L.M. na de tweede
politionele actie, om daarna stil te
staan bij de betekenis van het Brit--
sche wapenembargo. Het heeft de
regering stellig niet aan diligentie
ontbroken, maar ten aanzien van
dit embargo was Nederlands onder
handelingspositie zwak.
Spr. zegt met kracht van over
tuiging te kunnen verklaren, dat
de gevolgen van verwerping der
resultaten van de R.T.C. voor de
toekomst van ons land inernatio-
naal rampzalig zouden zijn.
De wereld zou z.i. Nederland kun
nen dwingen, de onafhankelijkheid
van Indonesië te erkennen op voor-
V Het
historisch uur
ÏJET is nog nooit in de parlemen-
A taire geschiedenis voorgekomen
dat alle honderd Kamerleden aanwe
zig waren.
Dat gebeurde vannacht, toen er ge
stemd werd over het wetsontwerp
inzake Indonesië, in welk wetsont
werp de resultaten der Ronde Tafel-
Conferentie zijn neergelegd.
Het is ook niet vaak voorgekomen,
dat vier minister een wetsontwerp
verdedigden.
Minister van Maarseveen was de
eerste der vier.
„Het Kabinet kan voor de ramp,
die in zijn ogen verwerping van het
wetsontwerp tot overdracht van de
souvereiniteit aan de Verenigde Sta
ten van Indonesië zou betekenen, de
verantwoordelijkheid niet dragen.
Het zou zich dan niet bij machte
achten de fatale gevolgen daarvan te
keren, of zelfs in enigermate aan
vaardbare banen.te leiden. Zij, die
menen, voor zulk een ramspoedig
gebeuren wel de verantwoording op
zich te kunnen nemen, mogen over
dit standpunt van het Kabinet niet
in onzekerheid verkeren."
Mr. Oud, die in de replieken zei-
de voor het ontwerp te zullen stem
men en te hopen, dat al zijn fractie
genoten aldus zouden doen, sprak
terecht van „een beslissing van ont
zaglijke draagwijdte op dit histo
risch uur".
De beslissing is genomen, het wets
ontwerp is aangenomen. Door de
Tweede Kamer. Nu komt de Eerste
Kamer aan de beurt, waar ook twee
derden van de leden voor de aanne
ming van het wetsontwerp wordt
vereist.
Niet alleen het werkelijk zeer
knappe betoog van minister van
Maarseveen, maar ook de, met diepe
overtuiging voorgedragen, redevoe
ringen van de andere ministers, heb
ben nog aarzelenden aan de zijde der
regering getrokken. Minister Stikker
was b.v. heel sterk, toen hij aan
voerde Nederlandse stemmen uit in
dustriële kringen in Indonesië zelf,
die er met klem op aandrongen,
om het wetsontwerp niet te verwer
pen, wat chaos tengevolge zou heb
ben.
Men kan verschillend oordelen
over de vraag, of alles in de Indo
nesische politiek noodzakelijk en on
afwendbaar zo moest lopen, als
het gelopen heeft. Maar het valt ons
moeilijk, ons in te denken in de ge-
dachtengang dergenen, die zich ver
antwoord achtten, om het nu inge
diende wetsontwerp te verwerpen.
Ook wij kunnen het niet anders in
zien, dan dat dit zou hebben bete
kent: een ramp voor Nederland en
voor Indonesië.
waarden die ongunstiger zouden zijn
dan die, welke na moeizame onder
handelingen zijn bereikt.
In Indonesië zelf zouden naar
's ministers oordeel de gevolgen
van verwerping niet minder
rampzalig zijn.
Spr. meent dat het onjuist is te
zeggen, dat degenen met wie onder
handelt wordt niet te vertrouwen
zijn.
Ook in de Indonesiërs moe het bren
gen van offers worden gewaardeerd.
Een sfeer van vertrouwen is nood
zakelijk. Eindelijk is een mogelijk
heid gevonden, een nieuwe basis te
leggen voor toekomstige samenwer
king. Het vertrouwen is er, maar
men moet er voorzichtig mee om-
gaan.
De heer Goetzen, minister zonder
portefeuille, komt hierna aan het
woord.
Spr. acht het verheugend dat er
in Westerse kringen in Indonesië
meer vertrouwen komt. Er is z.i.
geen reden tot defaitisme. Indone
sië is een rijk land, dat er binnen
enkele jaren weer geheel bovenop
kan zijn.
De minister van Sociale Zaken, de
heer Joekes, bespreekt vervolgens
de kwestie van de regering der po
sitie van de ambenaren.
De ambtenaren werden benoemd
door de regering van Indonesië en
zo is er een rechtsverhouding tussen
regering van Indonesië en ambtena
ren ontstaan. De eed van trouw aan
de koningin doet aan deze rechtsver
houding, zoals deze is ontstaan, niets
af. Wat moest bij de overdracht het
doel zijn van Nederland ten aanzien
van de ambtenaren? Het doel was,
de belangen van Indonesië zo-veel
mogelijk te dienen met inachtne
ming van de belangen en aanspra
ken der ambtenaren.
De mogelijkheid is ter sprake ge
bracht om een corps ambteneren ter
beschikking te stellen, doch dat zou
met het oog op de rechtsverhouding
onjuist zijn geweest en bovendien
zou het Nederland voor consequen
ties hebben geplaatst, welke niet te
aanvaarden zijn.
De wenselijkheid is bepleit, dat
de ambtenaren vrije keuze zouden
hebben. Wat zou het effect van een
dergelijke regeling zijn geweest?
Een aantal zou vermoedelijk de voor
keur er aan hebben gegeven de
dienst te verlaten. Een ontslagaan
vrage op grote schaal zou niet be
vorderlijk geweest zijn voor hand
having van de rust.
In de nieuwe verhouding Neder-
iand-Indonesie zullen de ambtena
ren een belangrijke rol te spelen
hebben. Overleg zoals dat anders
geschiedt in omvangrijke mate kon
niet gehouden worden, maar het
overleg is toch niet geheel uitgescha
keld geweest.
De ambtenaren zijn in de mate
waarin dat mogelijk was- gehoord.
De garanties, welke jegens de amb
tenaren worden gegeven, zullen in de
wet moeten worden geregeld; een
desbetreffend ontwerp zal de Kamer
dezer dagen bereiken.
Degenen die gevraagd hebben of
wel voldoende aandacht is geschon
ken aan de belangen der ambtena
ren moeten ook eens overwegen, wat
er met betrekking tot de ambtenaren
zou gaan geschieden als dit voorstel
wordt verworpen.
De minister van Oorlog, de heer
Schokking, zegt dat het geweer bij
de voet gaat en op de plaats rust
wordt gehouden. Er komen grote
veranderingen en die zijn eigenlijk
al begonnen bij het cease fire". De
minister gaat in op de wijze waarop
onze strijdkrachten hun dienst ver
vuld hebben. De wijze waarop dat
geschiedde is hun eer. Spr. herdenkt
degenen, die het hoogste offer bij
het vervullen van hun plicht gaven.
In verband met de opmerking van
de heer Weiter dat alles beheerst
wordt door het feit, dat voor de Kon.
Marine als Nederlands apparaat geen
Nederlandse taak in Indonesië te
vervullen is, merkt spr. op, dat men
dit anders moet zich. In Willemsoord
ziet men b.v. samen Nederlandse,
Belgische en Indonesische adelbor
sten. Zo is het overal. Er zal wel
een taak voor de marine zijn, maar
anders, samen met anderen.
In de komende tijd zal veel tact
i het geduld der militaire leiders
aan beide zijden gevergd worden. De
sfeer, die er nu is geeft reden tot
hoop op goede samenwerking.
De vergadering wordt hierna ge
schorst voor nader beraad der le
den.
Bij heropening der discussies re
pliceerden verscheidene leden, waar
na het wetsontwerp werd aangeno
men met de vereiste twee derden
van de stemmen
Voor stemde de K.V.P. (32 le
den) en de partij van de Arbeid
(27 leden). Van de C.H.U. waren
v o o r 4 leden en tegen 5 leden, van
de V.V.D. voor 8 leden, de A.R.-
fractie stemde tegen (13 leden), de
communistische fractie was tegen
(8 leden) benevens de Staatkundig
Gereformeerde (2 leden) en de
Kath. Nationale-fractie (de heer
Weiter).
MODERNE VERKEERSWEGEN IN
DE NOORD-OOSTPOLDER De
wegen van de Noord-Oostpolder, het
land „aan de IJsselmeer ontrukt" wa
ren voor het autoverkeer nagenoeg
onbegaanbaar. Thans worden de we
gen aan het moderne verkeer aange
past. De pontjes, waar men op aan
gewezen was, worden vervangen
door bruggen. Een der bruggen in
aanbouw; rechts het pontje, dat nog
dienst moet doen tot de werkzaam
heden aan de brug zijn beëindigd.
PHILIPS SPECIAALZAAK
AALMARKT 12
TELEF. 21782
Regering trekt zich terug op Formosa
De Chinese Nationalistische re
gering heeft besloten haar te ver
plaatsen naar Taipeh op het eiland
Formosa, de burcht van Tsjang Kai
Sjek, waar uitgebreide voorzienin
gen getroffen worden voor een
langdurig verzet tegen de Commu
nistische legerscharen, Tsjang Kai
Sjek heeft de huidige hoofdstad
Tsjengtoe reeds verlaten.
De Communisten naderden
Tsjentoe van drie zijden en op
Formosa verluidt dat de Nationa
listen op het vasteland zullen over
gaan tot een guerilla-oorlog. Het
kabinet zal zich via Hongkong naar
Formosa begeven. Op het vasteland
zijn twee guerilla-hoofdkwartieren
ingesteld.
De waarnemende president van
China, Li Tsoeng Jen, bevindt zich
op het ogenblik in het Presbyteri
aanse ziekenhuis te New York,
waar hij een maagoperatie zal on
dergaan. Li kwam Woensdag met
zijn vrouw en twee kinderen in
New York aan. Hij verklaarde geen
Amerikaanse autoriteiten te zullen
ontmoeten en naar China te 7.uien
terugkeren, zodra de behandeling
geëindigd is.
ZIJ VERKOOS DE KRUIWAGEN
Toen mevrouw Delana Aldrich uit
Montrose (Colorado) ter gelegenheid
van haar 103de verjaardag een diner
kreeg aangeboden, zou zij met de auto
worden gehaald. Zij w.eigerde echter
van de auto gebruik te maken en liet
zich door haar 80-jarige zoon Jessie
in een kruiwagen feestwaarts rijden.
Het wordt een
noodtoestand
De onrust in Surabaja duurt voort.
Dinsdag heeft een bende de leerfa
briek „Wonotjolo", 2 km. buiten de
stad, overvallen. De bende, die met
revolvers bewapend was, dreef het
personeel bijeen, maakte zich o.m.
meester van een geldkist en ver
dween met twee eveneens gestolen
auto's.
Zes politieleden en een leider van
een wijk werden ontvoerd.
Voorts werd een groot aantal inbra
ken en gewapende overvallen ge
pleegd; duizenden guldens werden
hierbij buitgemaakt. Bij een politie-
razzia werden door met stenguns be
wapende agenten twee vluchtenden
neergeschoten.
„De Vrije Pers" te Surabaja
schrijft, dat men „langzamerhand van
een noodtoestand kan spreken" en
voorts: „om onbegrijpelijke redenen
werd tot nu toe niet overgegaan tot
enige buitengewone maatregelen".
Gedachte slaat in bij
de Engelsen
De Britse autoriteiten stellen alles
in het werk om zo spoedig mogelijk
de delegatie samen te stellen, die
Donderdag 15 December a.s. te Stock
holm zal onderhandelen over de
vorming van een Brits-Scandinavi
sche economische unie. Deze delega
tie zal bestaan uit vertegenwoordi
gers van de ministeries van buiten
landse zaken, financiën en handel en
van de Engelse bank.
Donderdag a.s. is ook de dag,
waarop de plannen voor nauwere
economische samenwerking tussen
de Marshall-landen te Parijs moeten
zijn ingediend bij de organisatie
voor Europese economische samen
werking. Tot die datum zullen waar
schijnlijk geen nieuwe bijzonder
heden worden bekend gemaakt over
de Britse plannen.
De gedachte van nauwere econo
mische samenwerking tussen Scandi
navië en Engeland heeft in de Brit-
èe periodieke pers algemeen een
gunstige ontvangst gehad.
De (socialistische) „New States
man and Nation" is van mening, dat
Nederland in vele opzichten beter
zou passen in de ,,Uniscan" dan in
de Benelux of de groepering op be
tere basis, de „Fibenel".
De vraag is. aldus het blad, of de
Nederlanders niet reeds te ver ge
gaan zijn. om zich ben een ander
groepering te kunnen aansluiten,
OOSTENRIJKSE POLITIE VRAAGT
WAPENS.
De Oostenrijkse bondskanselier dr
Leopold Figl heeft de geallieerde be
stuursraad van Oostenrijk verzocht
de Oostenrijkse politie te mogen be
wapenen, opdat zij zal kunnen op
treden tegen „zwaar gewapende mis
dadigers in uniform, die in de afge
lopen drie weken te Wenen en in
Neder-Oostenrijk gruwelijke misda
den hebben bedreven". De Oosten
rijkse bondkanselier verklaarde, dat
de Oostenrijkse politie over wapens
dient te beschikken, „voor haar eigen
veiligheid en om te kunnen waken
voor de veiligheid van de Oostenrijk
se bevolking, die in een staat van
grote beroering verkeert".
NOG 250 TSJECHISCHE
PRIESTERS GEVANGEN.
Het blad van de Italiaanse Katho
lieke Actie „II Quotidiano" heeft ge
meld, dat ondanks de jongste „am
nesties" nog steeds 250 Tsjechoslo-
waakse priesters in gevangenschap
verblijven. Geen enkele Tsjechische
priester heeft om zijn vrijlating ge
vraagd, aldus het blad.
Duitslands
herbewapening
De Franse „raad van de republiek"
(de senaat) heeft hedenochtend een
resolutie aangenomen, waarin hjj
zich uitspreekt tegen elke herbewape
ning van Duitsland. De resolutie
werd aangenomen na een debat over
de toelating van Duitsland tot de
Raad van Europa.
In de resolutie wordt verklaard,
dat de politeke wereldsituatie het
noodzakelijk maakt, dat Duitsland
successievelijk in het Westerse inter
nationale leven wordt ingeschakeld.
Deze Duitse deelneming en met na
me de toelating van Duitsland tot een
Europese organisatie, dient echter
slechts onder bepaalde voorwaarden
te geschieden.
DE ZIEKTE VAN GROTEWOHL.
Volgens het Berlijnse bureau van
de sociaal-democratische partij is de
ziekte van Otto Grotewohl. de voor
malige sociaal-democraat en huidige
mede-voorzitter van de Socialistische
Eenheidspartij, te wijten aan een
twist met de communistische leider
Ulbricht.
De twist zou zijn voortgekomen uit
een meningsverschil over de politiek
van de Socialistische Eenheidspartij.
Volgens de liberale „Freie Presse"
te Hamburg zou Grotewohl hebben
getracht zelfmoord te plegen. De Rus
sen zeggen, dat hij gewoon griep
heeft.
Keizerlijke allurus van
Wilhelm Pieck
Wilhelm Pieck, op wiens eenvou
dige afkomst de communisten aan
vankelijk zo trots waren, stelt er se
dert zijn uitverkiezing tot president
der Sovjet-Duitse „Vrije Republiek"
blijkbaar prijs op, zoveel mogelijk het
voorbeeld na te volgen van de laatste
Duitse keizer, Wilhelm II, als wiens
wettelijke opvolger hij zich immers
beschouwt. Hierop wijst ook de bij
naam van „Wilhelm III", die de
volksmond hem inmiddels al heeft ge
geven. Zoals bekend zetelt Pieck in
een paleis der Hohenzollern, het
kasteel Nieder-Schönhausen te Ber-
lijn-Pankov.
Volgens een nieuwe verordening
van de Oost-Duitse „Volkspolitie"
wordt de auto van Wilhelm Pieck
thans uitgerust met een zogenaamde
„Martins-hoom", de karakteristieke
hoorn die ook keizer Wilhelm II als
persoonlijk voorrecht placht te ge
bruiken. Zodra deze hoorn weer
klinkt, moet ook nu, precies zoals
bij de vroegere keizer, alle verkeer
onmiddellijk stop gezet worden. „Alle
voetgangers hebben bij het horen
van dit aeoustische waarschuwings
teken ogenblikkelijk de rijweg te ver
laten". zo gaat de nieuwe verorde-
der „Volkspolitie" letterlijk verder.
„Overtreding van dit bevel wordt ge
straft met een geldboete van 150 D-
Mark-Ost of met hechtenis". Als ver
der onderscheidingsteken is de pre
sidentiële auto in de toekomst voor
zien van speciale blauw gekleurde
schijnwerpers. Bovendien wordt in de
nieuwe verordening nog bepaald, dat
alle auto's in dienst van de Oost-
Duitse staatspresident als bijzonder
kenteken een bordje ontvangen met
de letters „DR". Alle hiermede geken
merkte auto's genieten in het straat
verkeer onbeperkte voorrang.
Voorlopig maken de Berlijners zich
noch zeer vrolijk over deze nieuwe
prerogatieven van hun doorluchtige
I heersers.
SUIKER WORDT ACHT CENT
GOEDKOPER.
De verlaging van de suikerprijs,
die de Regering heeft toegezegd
toen zij de subsidie op varkensvlees
introk, zal waarschijnlijk acht cent
per kilo bedragen.
WORDT JANUARI KOUD?
Het K. N. M. I. deelt mede: In aan
sluiting op onze waarschuwing van
9 November, naar aanleiding van
voorspellingen van een zachte win
ter, kan nu bericht worden, dat de
statistische studies van het K. N. M.
I. eerder aanwijzingen geven van een
te koude maand Januari. Wij wijzen
er echter nogmaals uitdrukkelijk op,
dat deze uit de statistiek verkregen
aanwijzingen slechts een onzeker ka
rakter dragen. Er kan geenszins de
waarde aan gehecht worden, die de
dagelijkse weerberichten verdienen,
die uit talrijke directe waarnemingen
langs physisch verantwoorde weg
worden afgeleid.
Na een vechtpartij gearresteerd.
Gistermiddag half drie, toen zich
ongeveer vijf personen in het hulp-
postkantoortje van de wijk Hoogra
ven gemeente Jutphaas bevonden,
meldde zich een jongemaan aan het
loket, die een zegel van tien cent
vroeg. Terwijl de juffrouw zich even
omdraaide trok hij plotseling een
revolver en deed een greep naar de
geldlade. Een van de aanwezigen,
een heer van 55 jaar, sprong de dader
op de nek. waarna zich een worste-
ng in optima forma ontwikkelde.
Beide mannen kwamen op de grond
te liggen, waarbij de man met de re
volver kans zag zijn tegenstander te
verwonden aan neus- voor- en ach
terhoofd Deze trachtte al vechtend
zijn positie te versterken door zich
de richting van de deur te rollen
om aldus de man van de overval te
beletten te ontvluchten.
Merkwaardig genoeg waren de an
dere aanwezigen zó gebiologeerd door
de vechtpartij, dat zij geen vin ver
roerden. Slechts één juffrouw sprong
in baar angst door een raam- Ten
slotte zag de misdadiger toch kans
te ontsnappen. Toen kwamen ook de
anderen in actie. De juffrouw van
het loket waarschuwde de politie, die
met drie man een achtervolging in
stelde. Na een wilde klopjacht door
Jutphaas lukte het de politiemannen
de dader te overmeesteren, die aan
vankelijk door twee getuigen van de
overval was nagezet onder het geroep
van: houd de dief! De man had een
valse baard aangeplakt en zich met
een hoed vermomd. Hij droeg n. 1.
nooit een hoofddeksel.
Het bleek een 26-jarige bankwerker
lasser uit de gemeente te zijn. die de
revolver, welke niet geladen was,
had weten weg te gooien in een
schuur, waar zij door de politie werd
gevonden. Ook bij zijn arrestatie
bood hij hardnekkige tegenstand,
doch tenslotte moest hij het onder
spit delven. Het vuurwapen had hij
de nacht te voren bij een wapenhan
delaar in Utrecht gestolen door een
ruit van diens zaak in te gooien.
In wezen betreft het hier een tra
gisch geval. De jongeman komt uit
een onbesproken gezin. Hij had het
plan naar Australië te emigreren,
doch daar hij hiervoor het geld niet
bezat besloo' hij het zich op boven
genoemde wijze toe te eigenen. Hii
heeft geruime tijd als illegaal
werker in een concentratiekamp ge
zeten en leed aan toevallen.
(„Algemeen Dagblad").
OP I NOVEMBER RUIM
ZESDUIZEND INWONERS BOVEN
DE 10 MILLIOEN.
Het aantal inwoners in Nederland
bedroeg op 1 November j.l. 10.906.208,
zo kan men het statistisch bulletin
van het centraal bureau voor de sta
tistiek lezen.
In October j.l. werden 7055 huwe
lijke gesloten, 18.459 kinderen gebo
ren (waarvan 298 onwettig) en er
stierven 5714 personerj.
Eén soldaat in Adens ziekenhuis
opgenomen.
Een opvarende militair van het
troepentransportschip „Kota Tnten",
op thuisreis naar Nederland, lijdt aan
pokken. Hij is in Aden opgenomen in
een ziekenhuis.
De betrokken familie is op de
|ioogte gesteld. De toestand van de
patiënt is gunstig. Indien zich geen
verdere gevallen op het laatste deel
van de reis zullen voordoen, zal het
ceh'r on de normale datum, vermoe
delijk 24 December, worden gedebar-
keerd. De opvarenden zullen in dat
geval op de gebruikelijke wijze naar
huis worden vervoerd.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem zal Dinsdag 13 December geen
audiëntie verlenen.
Een dawiettje...
Beklagenswaard zijn zij, die slacht
offer zijn geworden van het gebabbel
van onvoorzichtige mensen.
