PONSIOEN ZOON TELEFOON 38 EN 238 ALPHEN AAN DEN RIJN
Speculaas
Gero zilver en zilmeta - Luxe- en huish. artikelen - Electrische apparaten
NIEUWS UIT DE RIJNSTREEK
Gemeenteraad van Nieuwveen
VRIJDAG 2 DECEMBER t?»
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 2
EEN GROTE KEUS IN SINT NICOLAAS CADEAUX
ALPHEN AAN DEN RIJN
Middenstand De heer J. Snel
handelend onder de firma J. Jansen
heeft gistermiddag zijn nieuwe, ge
heel gemoderniseerde dameskapsalon
en parfumeriëen-afdeling heropend-
De dames hebben de heren hier ver
drongen, want van ouds was deze
«aak in de Van Mandersloosstraat
de drukst bezette herenkapperszaak,
waarin de heer Jansen sedert tien
tallen jaren de heren bediende. De
heer Snel heeft dit vak prijsgegeven,
maar daarvoor in de plaats heeft hij
een grotere ruimte geschapen om een
toenemend dames te kunnen bedie
nen. Het is inderdaad een verbete
ring geworden. Met beperkte midde
len is in zeer korte tijd een salon
en een winkel „geschapen", die in
onze drukke winkelstraat er zijn mo
gen. Er kunnen thans negen dames
gelijk worden geholpen. De nieuwe
salon is voorzien van geheel nieuwe
apparaturen en de heer Snel heeft,
als enige in Alphen aan de Rijn be
slag weten te leggen op het apparaat
„Eugene douce" ter verzorging van
het z.g. Lauw-permanent. Nu is ook
de winkel meer in het middelpunt
van de belangstelling gebracht.
Drie zilveren jubilarissen Op 18
Juni, 12 Juli en 2 November was het
respectievelijk voor de heren K. Ba
telaan, W. den Daas Sr en W. Ver
boom 25 jaren geleden, dat zij bij
Oosthoek en Zoon N.V. te Alphen
aan den Rijn, aan de dakpannen-
fabriek in dienst traden.
Om bijzondere redenen kon de hul
diging van deze arbeiders pas Woens
dag en Donderdag deze week plaats
vinden. De jubilarissen werden met
hun echtgenoten ten huize van de
directeur, de heer A. Oosthoek, ont
vangen.
Zij werden door hem op hartelijke
wijze toegesproken, waarbij de pres
taties van ieder afzonderlijk in het
licht werden gesteld. De direcetur
dankte hen voor hun trouwe plicht
vervulling. Als stoffelijk blijk van
waardering overhandigde de direc
teur aan elk hunner ter herinnering
een gouden horloge, benevens een
oorkonde met medaille. De echtgeno
ten mochten van de heer en mevr.
Oosthoek elk een mooie bloemenmand
in ontvangst nemen.
De heren Verboom en den Daas
mochten deze dag op Donderdag in
intieme kring thuis vieren H. de
Jong, Th de Heij en P. Reumerman.
Namens het gehele personeel ont
vingen deze twee jubilarissen bloe
men, terwijl de heer Den Daas een
huiskamerlamp met schemerlampje
werd geoffreerd en aan de heer
ALKEMADE
Geboren: Jacobus Gerardus
Coraelis z. v. J. E. M. de Koning en
C. M. Vesseur, Anna Maria Quirina
d. v. J. N. Verhaar en A. M. Vermeij
Leonardus Gerardus Maria z. v. J. A.
van Klink en C. J. M. v. d. Meer
Arthur Frits Maria z. v. J. H. de
Jong en R. B. Adema.
Getrouwd W. C. A. de Groot en M.
C. v. d. Voort.
HAZERSWOUDE
Gemeenteraad De raad verga
dert 6 Dec. te 7.30 uur njn. Agenda
0.a. de begroting.
Personalia Geslaagd voor vak
diploma slager de heer M. v. Tol Lz.
LEIDERDORP
Geboren: Jacobina J., d. van J.
M. Wakka en S. A. de Graaf; Caro
lina L. M., d. van A. F. Wickel
H. S. Reitema; Maria, d. van W.
Veefkind en E. de Koning: Gerardus
F., z. van E Scholte en P. C. Vol-
water; Cornelia M. G., d. van J. C.
Koot en P. M. Verkleii; Sijmetie, d.
van P. Braamzeel en J. G. v. Leeu
wen: Teuna, d. van T. Rozendaal en
A. Spek; Marianne W.. d. van B. E.
Turk en J. Rijsdam: Nicolaas, z. van
J. de Vogel en M. N. Bervoets; Ida
A. A., d. van F. J. J. Blokhuizen en
M. Spierenburg; Helena, d. van D.
v. Teijlingen en M. de Jeu; Man'e L.
Th. G., d. van M. H. A. J. v. Noort
en J A. M. Neuteboom.
Ondertrouwd: Rain v. d. Zwan. 28
1. met Giisbertha G. Porreman, 25 j.;
Willem Noordhoek, 25 j. met Arina
J. v. Atten 22 jaar.
Getrouwd: Johannes de Jong, 26 j.
en Maria Snel 22 jj.; Jan v. Driel,
26 j. en Antie Verbeek, 23 j.; Petrus
J. v. Hal, 28 j. te Leiden en Maria
K. Baars, 23 j.: David M. Kuiven-
hoven, 24 j te Leiden en Klazina v.
Laar 21 iaar.
Overleden: Gijsbertha G. v. Vliet,
77 j., wed. v B Borreman; Cornelia
M. v. d. Velde. 70 j. e.v. P. Overde-
vest; Willem M v. Wingerden, 73 j.
wdnr v. E. Vis; Adr*=na J. G. van
LieroD, 10 j., d. van H. v. Lierop en
C. W. Rademaker; Johannes W.
Streng, 24 jz. van A. J. Streng en
C. A. Verkleij.
LEÏMUTDEN
Thuiskomst Met de Volendam
keerde deze week soldaat le klas
Nard v. d. Voort in Leimuiden terug
na 3 jarige Indische dienst. Bij de
ingang van de Nokweg was door de
buren een prachtige erepoort ge
plaatst, terwijl Kath. Thuisfront voor
versiering van de woning gezorgd
front de familie een bezoek, waarbij
muzikale opluistering niet vergeten
was. Tezelfder tijd kwam eveneens
Frans Kroon bij zijn ouders aan de
Weteringselaan terug. Ook hier was
de belangstelling en het medeleven
buitengewoon groot. Prot Thuisfront
kwam hier 's avond op bezoek. Het
muziekgezelschap, wat hierbij te
genwoordig zou zijn moest echter
verstek laten gaan wegens familie
omstandigheden.
Geboren: Maria Cecilia d. v. W.
J. Berends en C. Overdevest, Janna
d. v. H. Bol en A. v. d. Brugge
Getrouwd: C. P. Heemskerk 27 jr
's Gravenhage en J. van Straathof 25
jr J. A. van Tol 29 jr Ter Aar en J.
K. de Bruin 24 jr, D. Kroon 29 jr en
J. Wesselius 32 jr Aalsmeer.
Overleden Gerrit J. Visser 65 jr
echtgen. van W. Kwakernaak.
NIEUWKOOP
Getrouwd Jacobus van Vliet 28
jr Ter Aar en Geertrui Huisman 24
jaar.
Overleden Wilhelmina M. Groe
nendijk 54 jr, echtg. van H. Sprong,
wonende te Zevenhoven.
Verboom een mooi tafel met schoor- ^gd. q€S av0nds bracht kath. Thuis-
steenlooer. De heer K. Batelaan
hoopt deze dag a.s. Zaterdag in in
tieme huiselijke kring te vieren. Het
is de bedoeling, dat het geschenk
van het personeel voor deze jubi'aris
die dag door de fabriekscommissie
wordt aangeboden.
Nieuwe winkel Blijkens een ad
vertentie in dit nummer opent de
heer P. J. van Egmond Zaterdagmid
dag 3 uur zijn winkel in zuivelarti-
kelen en fijne vleeswaren. Dit is een
van de twee nieuwe winkelzaken in
de Brittenrus'straat tot stand zijn ge
komen. Het spreekt welhaast vanze'f
dat deze zaa kdan ook volgens de
nieuwste eisen is ingericht al doet
het uiterlijk van het pand, volgens
do huidire bouwmogelijkheden niet
beoaaM aantrekkelijk aan. Het in
terieur evenwel vo'doet in alle op
zichten aan de hygiëne, hetgeen be
langrijker is.
Vogelpark wordt uitgebreid.
Zoals wij eerder berichtten heeft de
heer G. v. d. Brink ernstige plannen
om nabij zijn villa in wijk Hoorn een
Vogelpark onder de naam „Avifauna"
in te richten en dit, het komende
voorjaar tegen betaling van entree
voor het publiek open te stellen.
De heer v. d. Brink stelt zich voor
zijn plannen in drie phasen tot uit
voering te brengen. In het bestaande
tuin-gedeelte is reeds het een en an
der tot stand gekomen en er wordt al
daar hard gewerkt aan de ten uit
voerlegging van het eerste plan.
Voor deze eerste etappe evenwel
heeft Avifauna behoefte aan een per
ceel weiland ter grootte van onge
veer 1 ha (het geheel wordt zoals ge
meld ongeveer 12 ha groot, waarvan
er inmidels plm. 3 ha is ingericht).
Dit stuk weiland heeft een breedte
van ongeveer 30 m en een diepte van
pl.m. 280 m. Deze grond is destijds
door de gemeente aangekocht van de
veehouder L. de Wit, die het van de
gemeente pacht, tot en met 31 Dec.
van dit jaar.
De heer De Wit is bereid zijn me
dewerking te verlenen en met goed
vinden van het college van B. en W.
heeft hij een regeling terzake met
de heer v. d. Brink getroffen. Het
gemeentebestuur meent, dat, indien
de verwachtingen, die omtrent „Avi
fauna" gekoesterd worden, in ver
vulling zullen gaan, het gemeente
belang daarmede gediend zal zijn.
Voorgesteld wordt genoemde opper
vlakte grond te. verhuren voor de
jaarsom van 500,Voorlopig voor
een jaar.
Jubileum Op 6 December zal de
heer R. J. Pijpers, fabriekschef bij de
N.V. Handelsraad L.T.B. zijn zilveren
dienstjubileum vieren.
OUD-ADE
IJsclub. Woensdagavand hield
de ysciub „Oud-Ade" onder opkomst
van vele leden haar jaarlijkse ver
gadering. De voorz., de heer D. J.
v. d. Poel, heette in zijn openings
woord de aanwezigen hartelijk wel
kom en herdacht net overleden lid
in Indonesië, de heer W. Th. v. d.
Geest Pzn. Als enig ingekomen stuk
oesprak de voorz. de noodzakelijke
aansluiting bij de K.N.S.B., mede in
verband dat het dan alleen nog mo
gelijk was grote wedstrijden met
oekende schaatsenrijders te organi
seren. Deze bekende scnaatsenrijuers
worden dan door de K.N.S.B. aan
gewezen. De penningm., deelce in
zijn jaarverslag mede, dat hij in het
algelopen jaar een batig saldo had
overgehouden van ƒ340.74. De aftr.
bestuursleden, de heren D. J. v.
Poel, N. van Schie, J. A. v. d. Geest
en Chr. v. d. Geest, werden bij stem
ming herkozen.
De voorzitter deelde mede, dat de
volgende jaarvergadering in Januari
1951 zou worden gehouden, in ver
band met het 50-jarig bestaan De
voorzitter deelde mede. dat de leden
allen toegang zouden hebben op ver
toon van het kaartje van de Z.H.IJ.,
en ried aan dit goed te bewaren. Zij,
die volgend jaar (eind 1950) pas lie
worden zijn van harte welkom, al
dus de voorzitter, doch zullen dan
him eigen tractatie moeten betalen.
Dus jongelui, treedt spoedig toe als
lid, om dergelijke risico te voorko
men! Bij de rondvraag kwam voor
de zoveelste maal de „hekken" ter
sprake, totdat de voorzitter het voor
stel voor verkopen ofwel behouden
in stemming bracht, hetwelk tot re
sultaat had „de hekken worden ver
kocht". Hiermede is een algemene
bespreking van de ijsclub-vergade-
ring van het toneel verdwenen; zeer
jammer voor de oppositie-mannen.
Hierna ging men over tot de jaar
lijkse ve.loting, welke menige ge
lukkige prijswinnaar voldaan huis
waarts deed keren.
Tijdens de verkiezingen werd de
vergadering onderbroken door het
binnentreden van een Franciscaans
„patertje", die 'n collecte hield voor
de plaatselijke missienaaikrans wat
de mooie som opbracht van 26.65.
RIJNSATERWOUDE
IJsclub Zoals elk jaar droeg ook
Woensdagavond de algemene jaar
vergadering van de IJsclub „De Een
dracht" weer een feestelijk karakter
Deze ijsvereniging draagt dus haar
naam met ere. 47 Leden waren op de
51ste jaarvergadering in café de
Boer bijeen toen de heer W. Timmers
zijn openingswoord begon. De voorz.
herdacht het overleden bestuurslid
J. W. de Boer, die 23 jaar als be
stuurslid en 15 jaar als penn, de ver
eniging voortreffelijk had gediend.
De secr. S. J. Visser bood het jaar
verslag aan. Het ledental bedraagt
thans 95. De nieuwe penn. de heer
Bergshoeff deed verslag van het af
gelopen boekjaar. Beginsaldo was
f 457,99 het'eincsaldo f 386,72 De he
ren P. den Dubbelden en H. Heins
controleerden de boeken. De be
stuursleden J. E. Hartveld, T. van
Luiing en S. J. Visser werden her
kozen met alg. st. De opengevallen
bestuursfucties werden na herstem
ming bezet door de heren A. W. Jan
sen en C. de Bruin. De uitgaven voor
1950 werd begroot op f 105. Tijdens
de rondvraag werd het bezwaar ge
opperd. dat de vereniging niet altijd
zo spoedig mogelijk ijsfeest georgani
seerd heeft. Het bestuur was echter
van mening, dat op het gevaarlijke
Brasemermeer, de meest mogelijke
veiligheid in acht genomen moet wor
den. De heer van Zwieten sprak hier
na een propaganda woordje voor de
KNSB. De vergadering stelde hierna
f 10 beschikbaar voor het trainin^s-
fonds. Met traditione'e gratis verlo
ting van 23 vleesprijzen en sigaren
besloot men deze vergadering.
helft te verlagen, zodat dansavonden
voortaan met 25 zullen worden
belast. Maar ook de heer van Vliet
kon tevreden worden gesteld, daar
hij de plaatselijke verenigingen wel
ke een cultureel of liefdadig karak
ter dragen van de belasting wil zien
vrijgesteld, waarvoor een mogelijk
heid in de verordening aanwezig is.
Inzake de bouwgrond, welke door
de Nieuwveense bouwvereniging van
de heer Karsemeijer was aangekocht
en waarvoor door de gemeente een
geldlening was verstrekt, werd, na
dat de bouwvereniging had bericht,
dat zij geen behoeften meer heeft
aan dit perceel besloten, dat dit per
ceel door de geiweente zal worden
gekocht.
Het ingekomen verzoek van de
K.A.Bom bij verkiezing van de
Adviescommissie Woonruimtewet,
voor 1950 de katholieken drie zetels
van de vijf toe te kennen, had geen
invloed op de stemming. De aftr.
heren A. W van Zoest, D. Zemel,
N. C. A. Lebesaue, Th. Hoogervorst
en W. van Heusden werden met gro
te meerderheid herkozen. De heer
Zemel bracht namens de Advies
commissie, dank aan de Raad voor
het in hen gestelde vertrouwen. H°t
moest de voorz. van het hart, zijn
dank uit te spreken aan deze Com
missie, omdat op prettige wijze i:
samengewerkt en vooral omdat,
wanneer een enkele maal door B. en
W. van het advies m*oest worden af
geweken. zij het op waardige wijze
wist te dragen.
De gemeenterekening 1948 kon
worden aangeboden met een batig
saldo van 6.371,37. De kapitaals-
dienst sluit met een nadelig slot van
59.141,89, waarin een kasgeldlening
van 13.160,— is verwerkt. De Ge
meentebegroting 1950 sluit met een
post onvoorziene uitgaven van
3.770,97. De inkomsten en uitgaven
met een bedrag van 103.829,08. De
inkomsten kapitaalsdienst 47.680,37,
de uitgaven 88.960,44; het nadelig
slot 41.280,07.
In 1950 gegronde hoop voor
woningbouw!
Dat was het enigste wat de voorz.,
zeer tot zijn spijt tot nog toe kon
antwoorden op het schrijven van de
K.A.B., N.R.K.M. en de L.T.B. afd.
Nieuwveen, waarin zij dringend ver
zoeken om zo spoedig mogelijk di
urgente woningvraagstukken door
nieuwbouw op te lossen. Dé schuld
ligt niet bij B. en W. Uit een schrij
ven blijkt dat er alles wordt gepro-
be°rri om houwvoh'me te verkrii
Nadat de raad haar goedkeuring
nog had gegeven aan een uitgaven
van f 2.500 voor het dempen van een
sloot voor het Raadhuis, het aanbren
gen van een trottoir en een hek en
een nieuwe luid-as voor de gemeente-
klok waaraan een Rijksbijdrage van
f 1.248 wordt verleend en de heer
Zemel omtrtent een verzoek voor
plaatselijke aanbesteding van het te
bouwen brendsoi';tenhuis tevreden
was pesteld. werd de openbare ver-
1 gadering gesloten.
DE GESCHIEDENIS
VAN
Zonder oponthoud door breedvoe
rige besprekingen werd een inhoud
rijke agenda met een flink dossier
ingekomen stukken in een vlot
tempo door de voltallige raad afge
handeld.
Nadat de heer J. Vreeken, welke
de vorige zitting verhinderd was, in
de gelegenheid was gesteld om de
eed af te leggen en de Voorzitter
hem had toegesproken, werd op
voorstel van B. en W., een jaarlijk
se bijdrage Van 12,50 toegezegd
aan het Koningin Wilhelminafonds
ten bate van de kankerbestrijding.
Tegen de bezoldiging van de Wet
houders en de verhoging van de
jaarwedde van de Gemeentesecreta
ris, zoals door Ged. Staten werd
voorgesteld, werden geen bezwaren
ingebracht.
Eerst de cijfers!
Betreffende een ingekomen ver
zoek van de Zwemvereniging „De
Verbetering" om een subsidie van
500,per jaar, waarop door B. en
W. om inlichtingen was gevraagd,
omtrent een opgaaf van het leden
aantal, donaties, entreegelden en
andere bronnen van inkomsten, als
mede overlegging van een finan
cieel overzicht over 1948, waaraan
nog niet was voldaan, werd op voor
stel van B. en W. besloten dit ver
zoek voor kennisgeving aan te ne
men, totdat aan bedoeld verzoek is
voldaan, wat z.h.s. werd aangeno
men.
De caféhouders kregen zonder één
enkel bezwaar hun zin en mogen
hun café's op werkdagen openhou
den tot elf uur en op Zondagen tot
tien uur. Nadat de heer van Vliet
tevreden was gesteld, dat pl. mid
denstanders worden ingeschakeld
voor levering van de leermiddelen
voor lichamelijke oefeningen, waar
om door de heer Breedveld, hoofd
der O.L. School werd verzocht tot
een bedrag van f 307,55, kon de
raad hiermede accoord gaan.
De Raad voelde er geenszins be
hoeften aan om de Voorz. honderd-
zestien artikelen van de ontwerp-
instructie vleeskeuringsdienst te la
ten voorlezen. Zij gaf er haar goed
keuring aan.
V ermakelij kheidsbelast i ng
gehalveerd.
Een bijzonder succes had de heer
Veenboer met zijn goed geargumen
teerd verzoek om verlaging van ver
makelijkheidsbelasting, omdat de
huidige tarieven het organiseren
van één dansavond per 14 dagen
voor instandhouding van zijn bedrijf
hierdoor onmogelijk maken. Dit was
voor B. en W. aanleiding om voor
te stellen de thans geldende tarie
ven, zoals deze in de betreffende
verordening zijn vastgelegd tot de
Met Sinterklaas eten we niet min
der dan anders in het jaar alles wat
goed smaakt; misschien zijn boter
letters rond dien tijd een tikje meer
in tel dan anders, maar in de Sinter
klaastijd hebben we toch éne koek-
soort, die in elk huisgezin bij een
kopje koffie of een tas thee wordt
voorgezet: de speculaas.
Enorme hoeveelheden speculaas
worden in deze dagen gegeten. We
herinneren ons, dat een koekfabri
kant aan de redacteui van „Onder de
mensen", die er eens voor de N.
Rott. Crt." op uittoog, vertelde, dat
hy van 15 Oct. tot 15 Dec. honderd
twee-en-zestig duizend pond kleine
speculaas had gebakken en boven
dien nog zes-en-zeventig duizend
stuks vrijers en vrijsters.
En dat is dan de omzet voor één
enkele fabrikant en het zou ons niet
verwonderen als die omzet nog door
een of andere collega we d overtrof
fen. Amsterdam heeft in de totale
speeulaasomzet elk jaar natuurlijk
een reuzenaandeel, want de Am
sterdammers dragen niet voor niets
de bijnaam van koeketers en boven
dien is Sinterklaas de aloude schuts
patroon dier stad.
De schutsheilige der vissers (en
de bedwinger der stormen tevens) is
te Amsterdam vanaf het ontstaan der
plaats gehuldigd op aderlei wijze en
niet alleen door het stichten van de
St. Nicolaaskapel (thans de Oude
Kerk en steeds de oudste kerk der
stad), maar ook door het houden van
de St. Nicolaasmarkt.
Die markt, de oudste stadsboeken
vermelden het. was, zo vertelt Gos.
de Voogt, een g-oot festijn voor de
Amstelaren en het was dan een druk
gedoe langs „Dammerack", waar de
St. Nicolaaskraampjes en -kruiwa
gens stonden hoog opgetast met
Claescoeck en vele snoeperijen.
Er was veel jolijt, en er werd, vol
gens oud-Hoilandsch gebruik, gewel
dig gegeten en gedronken. De klein
tjes snoepten Claescoecken die reeds
spoedig door een vernuftige bakker
in de vorm van poppen werd gebak
ken. En daar zien wij het ontstaan
van de verschillende vormen van Sin
terklaas-speculaas-
De gelegenheid leende zich bijster
goed om Sinter Claas in deeg te vor
men en zodoende de schutspatroon in
hoogst eigen persoon aan de man te
brengen.
De Overheid schijnt daartegen la
ter bezwaar te hebben gehad, van
wege de aanstoot, die zulk een ter
markt brengen van heiligenbeeldjes,
in deze tijden, aan andersdenkenden
gaf. Want zij ordonneerde „gheen
broodt, coeck, suyeker ofte andere
eetwaren te vercopen, hebben 't fa-
gon van enige beelden ofte daer
eenigh beeld ofte beelden in ofte op
gebacken of gestelt zijn."
Niettegenstaande dat. bleef 't fagon
er r,og langen tijd in. De Claesjens"
die in de 15de en 16de eeuw voor de
kinders gekocht werden, waren een
soort koeken, ga wijd aan Sinter Claes
en daarom moesten die koeken ook
het beeld geven van de populaire
bisschop van Myra, hetzij te voet of
te paard.
Ongetv/ijfeld was dit de aanleiden-
de oorzaak waarom juist het St. Ni-
colaasgebak en onze speculaas, thans
nog zulke talloze vormen doen zien.
De broeders van het St. Obergild
trachtten, alle eeuwen door, elkaar
te overtreffen op dat punt.
Het is inderdaad opmerkelijk, dat
geen ander eenvoudig en algemeen
verspreid goedkoop baksel, dat in
ons land op een oude reputatie kan
wijzen, in zoveel vormvariaties uit
de bakkersovens komt als het spe
culaas-
De Haarlemsche Halletjes zijn rond
en plat gebleven; de Arnhemse meis
jes behielden haar ovale vorm; kra
kelingen zijn nog steeds-krakelingen;
Deventer Bosse. Groninger en Bre
dase koeken komen onveranderlijk
prismatisch uit de ovens; Haagse
Hopjes, Dalfser en B'oemendaaise
moppen. Jan Hagel en Goudse sprits
kwamen sedert eeuwen niet uit hun
traditionele plooien, evenmin als de
Amsterdamse korstjes, de Utrechtse
theerandjes en de Leeuwarder drab-
be'koek.
De speculaas echter kwam, dank
zij de bakkerskunst, in alle mogelijke
vormen tot ons.
Toch zijn er, om bij de meest be
kende daarvan te blijven speculaas-
vormen die onveranderlijk bleven ge
durende halve eeuwen, en die, wan
neer men ze, toevallig op latei'e
leeftijd weer ziet, plotseling een be
goocheling over ons kunnen brengen,
waardoor die kleine, onnozele koek-
dingetjes. herinne-ingen aan vrolij
ke stemmen, thans voor altijd ver
stomd; aan gulle handen, thans ge
voelloos en koud, en aan goedige
glinsterende ogen, thans gesloten en
uitgedoofd
Maar die van ouds bekende vor
men waaraan ook zoveel zoete her
inneringen uit uw jeugdige knab-
belgrage periode verbonden zijn, ze
moeten met een lantaarntje tegen
woordig gezocht worden.
Vraag eens in een koekebakke-s-
winkel, genaamd .Confiserie". om
speculaas en ge krijgt speculaas, doch
waar is de „wieg", de „vuurmand",
het „paard" en helaas waar is
dat dubbel stuk. de „man en de
vrouw" dat voor twee stukken gold
en daarom hoogstens in duplo in het
trommeltje (bij de thge) gepresen
teerd lag?
Er is geen varken" bij, en juist dat
„varken" maakte indruk door de
vele diepe rimoels.; zoek nu ook niet
naar de „hond", want dat stuk ont
breekt stellig of 't is ten minste niet
zo'n hond als vroeger, met dat gezel
lige oortje, dat steeds brak en dus al
heel gauw het eerst mocht opgeee-
ten worden. Het zijn tegenwoordig
allemaal rashonden, rasecht, zelfs in
speculaas.
We kennen allemaal de grote
vrijere en vrijsters in speculaas. De
moderne St. Niklaas-vrijsters en
vrijers zijn Reiner. Het verband tus
sen St. Niklaas en het ,ewig weib-
liche", gaf Tergouw het volgende
in de pen.
„Sinterklaas was de kinderheilige
maar uit deze betrekking v oeide nog
een andere voort. Want daar van
ouds iede- goed patroon zijn vak ver
stond met al wat er toe behoorde,
en zijn taak zóó ruim oovatte, dat
hij tevens al datgene behartigde wat
aan de bloei van zijn patronaat be
vorderlijk was. zo kon 't wel niet
anders of de heilige Klaas moest wel
dra een vriend en de vertrouweling
zijn van alle minnende harten. Zo
werd Sinterklaas de „Hvlikmaker".
Let wel: het is geen heiligmaker,
maar hylikmaker. dat is: huwelijks
maker; want dit was hij metterdaad,
en het stond immers met ziin ambt
van kinderheilige in onmiddellijk
verband."
De Sinterklaasvrijer heette nu en
dan een Sint Jan en ze werden in
gestalte van een Sint Jan gebakken,
even goed als in die van een salet
jonker gesteekt en gepruikt.
Zo'n vrijer, en niet minder zo'n
vrijster, was nog eens de moeite
waard om te vergulden, tot de plooi
tjes van de kraag en de ruitjes van
de breizak toe" zo heet het in
Hildebrand's beschrijving van de
verguldpartij bij de koekenbakker De
ZEVENHOVEN
Pastoor Doeswijk
weer thuis
DRIE MAANDEN IN ARGENTINIë.
Een ijzige binnenwind woei
over Schiphol, toen gisteravond
om vijf over half zeven een zil
veren K.L.M.-vogel, de D.C. 6
Koninin Juliana, neerstreek en
voor het restaurant stilhield, om
de passagiers uit te laten. On
der hen bevond zich pastoor J.
Doeswijk uit Zevenhoven, die
van een drie maanden reis naar
Argentinië terugkeerde en op
de luchthaven werd verwel
komd door het kerkbestuur van
Zevenhoven, enige familieleden
en de heer Kampschöer. algemeen
voorzitter van de L.T.B. De laat
ste was naar Schiphol gekomen
om ir. Heymeyer te ontvangen,
die voor een bezoek van zes we
ken aan Holland de Nederlandse
kolonie in Brazilië verlaten had
en vanaf Rio de Janeiro met pas
toor Doeswijk meereisde.
„Wat is het hier koud", zijn pas
toor Doewijk's eerste woorden.
„Twee dagen geleden liep ik nog te
puffen van de warmte!" Hij is Dins
dag uit Buenos-Aires vertrokken en
had een vliegreis van 39 uur achter
de rug.
„Goede reis gehad?", informeren
we. „Ja, het is me alles meegeval
len. Het is wel een beetje saai zo'n
lange reis, maar vooral aan ir. Hey
meyer had ik aangenaam gezelschap.
Van Dakar tot Lissabon hebben we
erg slecht weer getroffen, zo slecht
als de gezagvoerder in geen twee
jpar op deze lijn had meegemaakt.
We vlogen op 6.000 meter hoogte tus
sen de wolken e'.p het vliegtuig sprong
dan weer eens 20 meter omhoog, om
even later weer 30 meter te vallen,
zodat we steeds in de stoelen vast
gebonden zaten."
We zitten nog even in het restau
rant van Schiphol en ondertussen
vertelt pastoor, die er een ietsje ver
magerd en door de zon gebrand uit
ziet, honderd uit over z'n belevenis
sen in de afgelopen drie maanden
opgedaan. Pastoor Doeswijk maakte
deze reis om het gezin van z'n broer,
dat het vorig jaar naar Argentinië
emigreerde, te bezoeken en tevens
om de mogelijkheden te onderzoeken
voor emigratie van kath. Nederland
se boeren naar dit onmetelijke land,
waar koeien melk geven met vier
procent vet, kinderen per paard
naar school gaan, voetbalwedstrij
den heet als stierengevechten ge
speeld worden en lasso-werpende
Argentijnen per dag een kilo vlees
verorberen. Maar a^ we hem naar
de resultaten van zijn onderzoekin
gen vragen, is slechts een geheimzin
nig glimlachje het antwoord. „Dat
komt later wel eens. Ik moet eerst al
m'n gegevens in rapporten uitwer
ken."
Dan rijden we per auto naar Ze
venhoven. En pastoor Doeswijk geeft
blijk, na deze wereldreis van twee
maal 12.000 km., zijn dorp nog niet
vergeten te zijn. „Kijk", zegt hij. „De
nieuwe brug bij v. d. Wevden is al
klaar. En ik zie waremoel dat er
drie huizen gebouwd zijn!" Overi
gens heeft men hem over het nieuws
rondom Zevenhoven niet in onwe
tendheid gelaten: geboorten en sterf-
ten zijn hem allemaal bekend.
Maar van het ander nieuws weet
hij weinig. „Het is de prettigste tijd
van je leven, om drie maanden lang
geen courant te lezen en geen radio
te horen", aldus pastoor Doeswijk.
Groot dat was iets anders dan de
latere vrijers en vrijsters in meer
moderne kleding. Hoge hoeden van
vrijers zijn niet meer te vergulden
(tenzjj hel, maar dat zou ongepast
zijn, politiehelmen zijn) en de ge
hele verguldmanie van Klaaskoeken
is uit de mode geraakt. In het ..Han
delsblad" van 27 November 1857 kan
men zelfs een waarschuwing lezen,
geschreven door dr. Lobie. tegen
„flikkerende St. Nicolaasooppen met
vals goud beplakt en dit bij het pu
bliek vrij algemeen voor onschadelijk
gehouden metaal, is een verbinding
van koper, tin en zink". De schrijver
dringt er op aan, dat de iiverige ge-
zondheidspolitie en de stedelijke re
gering de verkoop niet meer zouden
gedogen
In December 1862 werden er doo"
de koekebakker H. Wiegand op de
Heiügenweg in Amsterdam zeer bij
zondere St. Nicolaasvrijers uitgesteld
volgens onderstaand vers:
St. Nicolaas. op reis naar h'er.
Die stuurde voor een dag of vier
Een aantal Japanezen.
Gebakken van hetzelfde deeg.
Waarvan men vroeger vrijers
kreeg
Zo flink ze er mogten wezen.
Dat was bij gelegenheid van hel
bezoek van een Japans gezelschap
aan Amsterdam en die bakker ha^
er groot succes mede.
