WONINGZOEKENDEN
Partij van de Arbeid en de
Ronde-Tafel-Conferentie
DINSUAÜ 29 NOVEMBER 1949
UE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA
Gisteravond heeft de federatie Am
sterdam van de Party van de Arbeid
in de grote zaal van het Concertge
bouw te Amsterdam een openbare
vergadering gehouden onder het mot
to „de Ronde-Tafel-Conferentie als
afsluiting van een nieuw begin".
De bijeenkomst werd gepresideerd
door mr. A. de Roos voorzitter van
de Federatie Amsterdam. Spreke-s
waren prof. ir. W. Schermerhorn en
de partij-voorzitter de heer J. J.
Vorrink.
Prof Sche-merhom gewaagde als
eerste spreker van de „gramschap",
die in sommige kringen heerst over
de resultaten van de „R. T. C." Ook
de socialisten zo zeide hij zien
wel in dat de nieuwe situatie in ze
kere zin een verlies voor Nederland
is. Hij gaf te kennen, dat de socialis
tische partij- de enige geweest is die
heeft ingezien hoezeer het Indone
sische vraagstuk e- een was van in
ternationaal karakter. „Oude tegen
standers" zo zijde hij. „zien thans
duidelijk in. dat onze houding jegens
de Indonesiër,.? juist geweest is. Het
is hun duidelijk geworden, dat wij
er met een geweld-politiek niet zou
den komen." Uitvoerig ging prof.
Schermerhorn in od de vrees der
Indonesiërs .materieel het loodje te
moeten leggen, waa- formeel over
eenstemming was bereikt" een ge-
dachtengang, die volgens hem in
grote mate het verloop van de R. T.
C. heeft beheerst.
Snrekende over het. naar hij zeide,
„schrijnende probleem der nrnder-
heden in Indonesië',' gaf prof- Scher
merhorn te kennen, dat het democra
tisch ze^eschikkings-echt van de
Indonesiërs tot stand gekomen is
vrijwel zonder overgangsperiode. De
minderheden moeten than»; hun stem
uitbrengen onder Indonesisch bewind
hetgeen zeker niet gemakkelijk is.
Toch mag dit volgens spreker nooit
een motief zijn om bii de aanstaan
de behandeling in de Twe°de K'mer
de R T. C te laten mislukken. Over
het standpunt van Nederland inzake
Nieuw Guinea gaf prof. Schermer
horn als zijn mening te kennen, dat
dit gebied .het zeker niet waard is
een wrijvingspunt te worden tussen
Nederland en Indonesië". Als de re
sultaten van de R. T- C. door de
Tweede Kamer zouden worden ver
worpen is ons leed in Nederland niet
te ove-zien zo zeide hii, en hii be
sloot zijn toespraak met zijn gehoor
op te wekken, de kracht op te bren
gen de nieuwe weg in te slaan op dit
historisch ogenblik.
De heer Vorrink, die na de pauze
het woord nam roemde de huidige
tijd ,een doorbraak in de geschiede-
WOENSDAG.
HILVERSUM 1. 301.5 M.
7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VA
RA. 19.30 VPRO. 20.00—24.00 VARA
7.00 Nieuws; 7.30 Sluiting; 8.30
Nieuws; 8.50 Voor de "vrouw; 9.00
Weerberichten; 10.20 Voor de
vrouw; 12.00 Hawaianmuziek; 12.30
Mededelingen; 12.35 voor het platte
land; 12.55 Kalender; 13.00 Nieuws;
13.15 Promenade orkest .en solist;
14.00 „Gesproken portret";- 14.15
Jeugdconcert; 15.00 Kinderkoor;
15.30 voor de jeugd; 16.30 Sluiting;
17.30 Reportage; 18.00 Nieuws; 18.30
Voor de strijdkrachten; 19.00 Par
lementair overzicht; 19.30 Voor de
Jeugd; 20.00 Nieuws; 20.05 Actuali
teiten; 20.20 „Der Zigeunerbaron",
operette; 21.40 „Nummer 16', hoor
spel; 22.20 Kwartet; 22.45 Populair-
wetenschappelijke causerie; 23.00
Nieuws.
HILVERSUM 2. 416 M.
7.00—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws; 7.30 Sluiting; 8.30
Nieuws; 8.40 Gewijde muziek; 9.00
Weerberichten; 9.03 voor de zieken;
9.30 Waterstanden; 11.20 „De draad
loze band", klankbeeld; 12.00 herha
ling gevarieerd programma; 12.33
Trio; 13.00 Nieuws; 13.15 Koor en
orgel; 13.50 Strijdkwartet; 14.30 Alt
en piano; 15.00 Orgelconcert; 15.45
Voor de kinderen; 16.30 sluiting;
17.30 pianoduo; 17.45 regeringsuit
zending; 18.00 gemengd koor; 18.30
Radio Volks Universiteit; 19.00
Nieuws; 19.15 Regeringsuitzending;
19.30 Sportcommentaar en gramo-
foonmuziek; 19.40 Radiokrant; 20.00
Nieuws; 20.05 Commentaar familie
competitie; 20.15 Zuid Afrikaanse
melodieën; 20.35 Godsdienstige cau
serie; 21.00 Strijkorkest en solist;
22.00 koor, bas en orgel; 22.20 amu
sementsmuziek; 23.00 Nieuws.
nis der Nederlandse beschaving"
een doorbraak die deel uitmaakt van
de nieuwe ordening der wereld. Hij
belichtte de rechten en plichten der
socialisten, die thans de „volkomen
omvorming van de machtsverhoudin
gen op de wereld" op zich nemen. In
het grote politieke groeiproces dat
zich thans in de wereld voltrekt,
heeft Nederland een belangrijke rol
nu het zich aan het einde bevindt
van de periode van koloniale over
heersing.
Ten aanzien van de huidige ver
houding tussen Nederland en Indone.
sië zeide de heer Vorrink dat de
socialistische partij in Nederland
gaarne een overgangsperiode van 10
a 15 jaar had gezien. (Nog nooit ver
nomen! - Red. L- Crt.), waarin het
Indonesische bewind zich kon aanpas
sen en waarin een sterke band tus
sen Nede-land en Indonesië zou kun
nen v/orden gelegd met een gro
tere mate van zekerheid dan thans
misschien het geval is". Spreker be-
pleitte een afdoende liauidatie van
het kolonialisme. De Benelux.
Westerse Unie en andere internatio
nale verbonden wijzen er op hoe zeer
de wereld thans streeft naar de inter
national samenwe-king En dit geldt
niet alleen voor de Westerse wereld,
doch voor alle volkeren. Een Ver
enigd Europa als voorlor>er van een
Verenigde Wereld ziet spreker ais
een ideaal waarvoor de socialisten
zich moeten inzetten.
De vergade"ing werd besloten met
het zingen van de internationale.
R.K. BOND ..ST. RAPHAEL"
In de Handelsbeurs te Utrecht is
gisteren onder voorzitterschap van
de heer J. M. Blommers de verga
dering van de raad van afgevaar
digden van de Nederlandse R.K.
Bond van Snoor- en Tramwegper
soneel ,.St. Raphael" gehouden.
In een rede behandelde de heer
Blommers eerst de economische en
financiële moeilijkheden, waarvoor
de regering zich geplaatst ziet, om
daarna uitvoerig aandacht te schen
ken aan de nositie van de vervoers
bedrijven. Hii achtte het duidelijk
dat het ook hier geen rozegeur en
maneschijn kan zijn. Bij de spoor
wegen wordt de balans nog steeds
beheerst door de vordering van
ruim 522 millioen gulden op de
Staat betreffende de door het bedrijf
geleden materiële oorlogsschade.
.^Zolang de Staat niet over de brug
komt. moet er dus geld geleend
worden en wanneer men bedenkt,
dat de kosten voor meer dan de
helft personeelsuitgaven betreffen,
weet men wel hoelaat het is"4, aldus
spreker die vervolgde; „Het ergste
is, dat de ontvangsten vooral van het
reizigersvervoer verminderen en dat
t.a.v. 1949 op een belangrijk tekort
gerekend moet worden. Bij het weg
vervoer is de toestand niet veel be
ter". Naar sprekers mening is hier
de beunhazerij een blok aan het
been van de bona fide ondernemin
gen en een beletsel voor een gezon
de ontwikkeling. „Er dienen in Ne
derland wettelijke maatregelen ge
nomen te worden waardoor: a. ne
gatief: een einde wordt gemaakt
aan de economische verspilling op
het terrein van het vervoer, b. po
sitief: grondslagen worden gelegd
waarop een doelmatig sociaal en
economisch verantwoord vervoer
kan worden opgebouwd.
..Wij zijn nog niet half geslaagd
in onze pogingen", aldus spreker,
..om te komen tot één landelijke
loonregeling en tot één landelijk
reglement".
Komende tot de derde loot aan de
St. Raphaelstam, de burgerlucht
vaart, zeide spreker dat „het KLM-
personeel nog zeer weinig organi-
satiegezind is. De invloed van ,,St.
Raphael" is daar nog gering. Door
bemiddeling van de K-A.B. zijn er
enige honderden leden van het
KLM-personeel bij de bond aange
sloten. het begin is er dus wel. In
samenwerking met het N.V.V. en
het C.N.V. is men gekomen tot een
KLM-unie".
Omtrent de kerstgratificatie zeide
de heer Blommers, dat de beslissing
van de minister nog moet afkomen,
doch dat de tekenen voor de uitke
ring gunstig zijn. „Het ledental van
de bond, dat op 1 Januari 1949
17 365 bedroeg, is intussen gestegen
tot ruim 18.000. De samenwerking
in personeelsraden en in de bedrijfs-
unie verloopt vlot. De christelijke
internationale voor spoor- en tram
wegpersoneel heeft haar invloeds
sfeer kunnen uitbreiden doordat de
spoorwegmensen uit het Saargebied
en* uit Oostenrijk wéér zijn aange
sloten.
350 VACATURES OP LAGERE
SCHOLEN.
Bijna 600 gehuwde onderwijzeressen.
Naar uit de Mededelingen van
het departement van O., K. en W.
blijkt, waren er medio September
bij het Lager Onderwijs in ons land
ruim 850 vacatures onder het ver
plichte personeel, meer dan 250 bij
het boventallig personeel en rond
1300 open plaatsen wegens ziekte,
zuivering, militaire dienst e.d.
Deze vacatures worden volgens
de jongste cijfers tijdelijk vervuld
door bijna zeshonderd gehuwde
vrouwen, een honderdveertigtal
voorlopig en definitief gepension-
neerden en ruim 1300 andere tijde
lijk aangestelde leerkrachten.
Onvervuld bleven op de genoem-
d. datum echter nog.rond 150 vaca
tures bij het verplichte èn 40 bij het
boventallig onderwijspersoneel; ir
160 gevallen was voorts geen plaats
vervanger aanwezig voor leerkrach
ten, ontbrekend wegens ziekte, mi
litaire dienst enz. uiteindelijk
derhalve ruim 350 open plaatsen,
waarvan er bijna 140 op de katho
lieke L.ü.-scholen voorkomen.
Middenstand
en Kamers van
Koophandel
De Nederlandse Katholieke Mid
denstandsbond heeft naar aanleiding
van het wetsontwerp „Nieuwe rege
len omtrent de Kamers van Koop
handel en Fabrieken" een adres
doen toekomen aan de leden van de
.Tweede Kamer eer Staten-Generaal.
In dit adres worden de bedenkingen,
welke zij gevoelt tegen redactie en
strekking van het wetsontwerp ter
kennis gebracht.
Deze bedenkingen betreffen met
name de in het wetsontwerp voorge
stelde procedure bij de samenstelling
van de Kamers, de voorgestelde ver
tegenwoordiging van het midden- en
kleinbedrijf, de voorgestelde provin
ciale begrenzing de voorgestelde
vertegenwoordiging van alle bedrij
ven van publiekrechtelijke licha
men, en het ontbreken van een drin
gend voorschrift ten aanzien van pro
vincies en gemeenten, om de hen be
treffende Kamer van Koophandel ad
vies te vragen betreffende de zich
in hun gebied voordoende economi
sche problemen.
Het voorgestelde systeem van be
noeming door de zittende leden van
de Kamers kan weinig waardering
vinden, daar in dit systeem de moge
lijkheid van velerlei ongewenste con
sequenties zit opgesloten en aan ele
mentaire eiser» van democratie en
doorstroming niet wordt voldaan.
Veeleer zou het in de lijn van de
ontwikkeling liggen, aanwijzing der
leden te doen geschieden door plaat
selijke, respectief gewestelijke vrjie
representatieve organisaties, terwijl
daarbij in het algemeen slechts on
dernemers lid van de Kamers dienen
te zijn.
Adressant acht het verder van het
grootste belang ter veiligstelling van
de belangenbehartiging van de mid
den- en kleinbedrijven, de midden- en
kleinbedrijven in iedere Kamer aldus
vertegenwoordigd te doen zijn, dal de
leden van iedere Kamer voor de helft
voortkomen uit de kringen van het
midden- en kleinbedrijf.
Verder meent adressante, dat naast
de provinciale begrenzing, als alge
mene regel, bij wyze van uitzonde
ring een begrenzing op economisch-
geografische gronden in c'e wet mo
gelijk gemaakt moet worden.
Naar de mening van adressant is
het tenslotte onjuist tussen pubb'ek-
rerhteHjke bedrijven en particuliere
drijven de vertegenwoordiging niet
zin dat t.a.v. publiekrechtelijke be
drijven de veretgenwordiging niet
wordt gebonden aan het ingeschreven
zijn in het handelsregister.
VERTREK VAN DE
„WATERMAN."
Het troepenschip „Waterman" zal
Woensdag 30 November 1949 uit de
haven van Rotterdam naar Indone
sië vertrekken, teneinde aldaar re
patriërende troepen aan boord te
nemen. Het schip, dat normaal 1500
personen kan vervoeren, is op de
uitgaande reis slechts ten dele bezet.
Enkele kleine detachementen zullen
de reis naar Indonesië meemaken,
namelijk enig personeel van het
K.N.I.L., dat met verlof hier te lan
de heeft vertoefd, een detachement
van de Koninklijke Marine bestemd
voor normale aflossingsdoeleinden,
alsmede een groep specialisten en
individuele gevallen der Koninklij
ke landmacht.
NIEUWE DEVIEZENREGELING
VOOR TOERISTEN.
Ieder maximaal f 400.
1 Naar de Nieuwe Courant verneemt
hebben de deviezenbanken van de
Nederlandse Bank mededeling ont
vangen, dat met ingang van 1 Jan.
a.s. een belangrijke verandering zal
komen in de toewijzing van devie
zen voor toeristisch verkeer. Ieder
zal dan kunnen beschikken over een
t drag aan deviezen, hetwelk kan
worden gebruikt naar verkiezing,
behalve voor reizen naar Zwitser
land en naar België-Luxemburg.
or het toeristische verkeer op de
ze landen zal nog loting moeten
plaats vinden.
Er wordt voor ieder een bedrag
vastgesteld van f 400,voor kin
deren geldt f 200,Hiervan dienen
ook de kosten van familiebezoek
e.d. te worden bestreden.
De nieuwe regeling betekent dus,
d_t men vrij is in de keuze van va-
cantie naar Denemarken, Finland,
Frankrijk, Engeland, Ierland, Noor
wegen en Zweden.
Voor de administratieve verwer
king va.» de nieuwe regeling wordt
een jpeciaal voor niet-zakelijke
doeleinden bestemd deviezenboekje,
een z.g. toeristendeviezenboekje in
gevoerd, waarop de verschafte be
dragen en de eventueel teruggestor
te of overgehouden deviezen wor
den geboekt. Tenzij in'een door de
Nederlandse Bank verleende ver
gunning uitdrukkelijk staat ver
meld, dat overschrijding van het
jaarmaximum is geoorloofd, zal dit
de f 400 c.q. f 200 niet mogen over
schrijden.
HET REIZEN NAAR ITALIC
IN 1950.
Naar het Franse persburc-:au A.F.P.
uit Rome meldt zal men in het Hei
lig jaar 1950 naar Italië kunnen rei
zen met enkel een bedevaarders
kaart in plaats van een paspoort.
Alle bedevaarders van de landen,
waarmee Italië overeenkomsten
heeft gesloten betreffende de op
heffing van de visa en die het met
deze maatregel eens zijn, zullen
hiervan kunnen profiteren. Deze
maatregel is vervat in een rond
zendbrief van het Italiaanse mini
sterie van buitenlandse zaken aan
de diplomatieke en consuliare ver
tegenwoordigers te Rome, aldus
A.F.P.
Het ANP tekent hierbij aan, dat
Nederland reeds geruime tijd gele
den met Italië een overeenkomst
heeft gesloten betreffende afschaf
fing van visa. Van een bedevaar-
derskaart is echter bij de bevoegde
Nederlandse instanties nog niets be
kend.
DE VOORSTELLEN VAN DE
ARBEIDERS VAKCENTRALEN
T.A.V. LOONSVERHOGING.
Naar wij vernemen is door de ar-
beidersvakcentralen voorgesteld, dat
een loonsverhoging zou plaats vin
den van 5 pet. met een minimum
van f 2.50 waarbij zich dan wijzi
gingen in de kinderbijslag zouden
aansluiten.
Hierbij werd een beroep gedaan
op de stijging van de kosten van het
levensonderhoud, welke thans reeds
3,5 pet. zou bedragen. Zoals bekend
wil de regering door verhoging van
de subsidies op het levensmiddelen
pakket de prijsstijging tegengaan.
Daar de statistische gegevens om
trent de kosten van het levensonder
houd niet voor midden Januari be
kend zullen zijn, zal niet voor die
tijd met kennis van zaken over de
stijging van de kosten van het le
vensonderhoud kunnen worden be
slist.
ZILVERPRIJS IETS VERLAAGD
Blijkens mededeling van H. Drijf
hout en Zoon's Edelmetaalbedrijven
N.V. is de zilverprijs met ingang
van 28 November gesteld op 94.95-
98.45. Tot dusver was de prijs
I 95.7099.20. Deze lichte daling
houdt uitsluitend verband met iets
lagere kosten. De goudprijs bleef
onveranderd gehandhaafd op ƒ4.300-
4.350.
In Doornspijk heeft gisteravond
een ernstig verkeersongeval plaats
gehad. V. d. H., die met paard en
wagen in de richting van Elburg
reed, werd op de rijksstraatweg doot
een uit dezelfde richting komende
personenauto gegrepen. Het slacht
offer, dat van de wagen werd ge
slingerd, kwam tegen een boom te
recht; de man is na een kwartier
overleden.
zoekt U een passende woning en beschikt U over enig kapitaal,
wendt U dan tot de
N.V. „STANDAARDBOUW" te 's-Gravenhage
Wij bouwen in het seizoen 1949/1950 van onze erkende „Stan
daardtype Herenhuis" bevattende: woonkamer met eethoek. keu
ken, drie slaapkamers, badkamer, vliering enz. te 's-Gravenhage:
78 herenhuizen nabij het Zuiderpark aan de van Vleuten-
straat en de Polsbroekstraat (waarvan reeds ruim 50 verkocht).
Wassenaar:
14 herenhuizen aan de Violierenweg te Deyleroord.
Voorburg, speciaal voor gerepatrieerden:
8 herenhuizen aan de Eisbergstraat.
Oegstgeest, speciaal voor gerepatrieerden:
in een voor dit doel in aanleg zijnd villapark zeer gunstig ge
legen tussen 4e gr°te Rijksweg en de Rijngeesterstraatweg, 60
herenhuizen. Als unicum in Nederland wo-dt te Oegstgeest ten
behoeve van de a.s. bewoners een groot park aangelegd ter totale
oppervlakte van ruim 12.000 vierkante meters, met plantsoenen,
vijvers, kinderspeelweide, broeikassen enz. 4118
Ons standaardtype omvat tegen uiterst lage prijs alles wat maar
enigszins moge ijk op dit gebiel te bereiken is.
Al onze prijzen zijn met inbegrip van eigen grond (geen erf
pacht) en varieren van 15.000,tot 18.000,Desgewenst
hoge, voordelige hypotheek beschikbaar. Vestigingsvergunning
absoluut gegarandeerd. Alle huizen worden gebouwd met Rijks-
steun ingevolge Financieringsbesluit 1949.
Inlichtingen, tekeningen, enz-: Hoofdkantoor N.V. „Standaard-
bouw". Bezuidenhoutseweg no 127, 's-Gravenhage, Tel. 770887.
m 770317.. Ingez. Med.
ARBEIDER DODELIJK
GETROFFEN.
In de chemische fabriek van de
N.V. N. J. Menko te Enschede is
Maandagmiddag een ernstig ongeluk
gebeurd, dat aan de 42-jarige arbei
der J. F. Schukking het leven heeft
gekost. De man bevond zich in de
blekerij en, om zich te beschermen
tegen het daar aanwezige chloor,
had hij een doek om het hoofd ge
wonden. Verondersteld wordt, dat
hij op een gegeven ogenblik achter
uit is gelopen en toen met de as van
een machine in aanraking is geko
men, waarbij de doek door de as is
gegrepen. Het gevolg hiervan was
dat S. door' de motor gegrepen
werd. „Trouw".
VERMISTE MAN DOOD OP EEN
WEILAND GEVONDEN
Het lijk van de sinds ruim een
week vermiste 60 jarige heer Ruiter
uit Hem is thans gevonden op een
stuk land van de heer V aldaar. De
man is na het bezoeken van een to
neeluitvoering naar huis gegaan,
waarschijnlijk verdwaald en in het
water gevallen.
Er was kroos op zijn kleren. Hij is
waarschijnlijk nog in staat geweest
uit het water te klauteren, doch
daarna overleden.
Men neemt aan, dat er van mis
drijf geen sprake is. Vandaag zal sec
tie op het lijk worden verricht.
35.000 GULDEN VERDUISTERD
EN ER VANDOOR NAAR
De politie te Amersfoort heeft een
arrestatiebevel uitgevaardigd tegen
de voortvluchtige verkoopleider van
de N.V. Automobiel Willgo te
Amersfoort, J. A. uit Soesterberg.
De heer A., die ervan verdacht
wordt, een bedrag van ongeveer
35.000 gulden te hebben verduister^,
is Woensdag per vliegtuig naar
Amerika gevlucht, nadat de directie
van de Willgo een onderzoek naar
zijn handelingen was begonnen. Op
verzoek van de criminele voorlich
tingsdienst in Den Haag speurt de
politie te New York naar de voort
vluchtige autoverkoper.
Reeds in 1944 was de verkooplei
der begonnen met contracten af te
sluiten voor na de oorlog te leveren
nieuwe auto's. Vele gegadigden
meldden zich daarvoor en zij moes
ten dan een waarborgsom van dui
zend gulden storten. Toen na de
oorlog de prijzen van de auto's te
hoog uitvielen, werden verscheidene
contracten geannuleerd. A. werd
door de directie belast met de terug
betaling van het gestorte geld. Aan
de directie toonde hij getekende
kwitanties van terugbetaalde bedra
gen, maar in werkelijkheid stak hij
steeds weer opnieuw de duizend
gulden in zijn zak en tekende hij
zelf de kwitantie. De directie kreeg
tenslotte aanvraag om terugbetaling
van de storte bedragen en toen men
de kwitanties kon tonen, kwam de
valsheid in geschrifte aan het licht.
„Algem.
KUNSTLIEVENDE HOTEL
HOUDERS.
De deviezenmoeilijk'heden zijn een
belemmering voor vele kunstschil
ders om nu en dan in het buiten
land te gaan schilderen. Een Neder
landse kunstschilder, die onlangs van
een reis uit Frankrijk terugkwam,
heeft aan het departement van O. K.
en W. medegedeeld, -dat een aantal
hotelhouders in Parijs en elde~s in
Frankrijk zich bereid heeft verklaard
een aantal Nederlandse schilders
gastvrijheid te verlenen, waarbij dan
de hotelrekening betaald kan worden
met een of meer schilderijen. Dit
we~d medegedeeld door mej. C. J-
Gisehler chef van de afd. kunst van
het bureau beeldende kunsten aan
het departement van O. K en W. bij
de opening van de December-ten toon
stelling van het kunstenaars-centrum
te Bergen (N.-H.).
In navolging van hun Franse col
lega's hebben t'hans reeds enkele Ne
derlandse hotelhouders zich bereid
verklaard, ook Franse schilders
eveneens op deze basis van contra
prestatie gastvrijheid te verlenen.
Er .is op het ogenblik bij het depar
tement een plan in voorbereiding om
deze uitwisseling van schilders tus
sen Frankrijk en Nederland in goede
banen te leiden.
BEURS: EEN FLAUWE MARKT
Kon. Olie is over de brug van 300
heen en tot 293 afgezakt. Dit was het
teleurstellende feit op de eerste
beursdag van de week, die een voort
zetting liet zien van de gedeprimeer
de tendens der vorige dagen. De
koersdaling, die zich voltrok, accen
tueerde enerzijds een gevolg van de
druk op Kon. Olie onder invloed van
de geruchten en 'tegenspraken inza
ke een aandelen emissie. De ongun
stige stemming voor het hoofdfonds
bleef niet zonder uitwerking op de
andere hoeken.
Goede weerstand boden aandelen
Unilever, die na aarzelende opening
tot 239 aantrokken, dus 2 pet boven
het vorige slot.
In Philips werd niet omgezet, zo
als trouwens reeds geruime tiid het
geval is. Voor aandelen Koloniale
bank blijft de stemming in mineur:
gisteren weer een koersverlies van
4 pet.
De scheepvaartmarkt zag er aan
vankelijk zeer ongunstig uit, maar
viel per saldo mee.
Kon. Olie verliet de markt op 295
(vorige notering 301).
De staatsfondsenmarkt was stil,
maar eerder iets in reactie. De dol-
larlening kon wederom geen belang
stelling trekken.
JiiAte QaCfi
Vergiftigd door kolendamp is te
Schaerberg dood in haar woning
gevonden de 97-jarige weduwe G.
Een zoon werd bewusteloos aange
troffen.
De 62-jarige heer R. is te Nij
megen door een tram gegrepen en
aan de gevolgen overleden.
iDe ziCueven
AUTO
Door A. HRUSCHKA
(Nadruk verboden)
8)
Vier betrokken gezichten.
Vera krijgt plotseling lust om te
gaan schreien.
„U hebt gelijk, mama, het was heel
lelijk van ons. Doch wij meenden
het waarlijk niet kwaad en zullen
oom Gottfried nooit vergeten. Het
was maar een ogenblik, weet u."
„Geef baron Lansberg onmiddel
lijk zijn portefeuille terug. Hoe kwam
je ertoe, ze weg te nemen? Zijn, dat
manieren voor een meisje van twin
tig jaar, dat voor volwassen wil door
gaan?"
Vera reikt de blonde jonge man,
wiens fris gezicht vuurrood is gewor
den onwillig en zwijgend de porte
feuille over.
„Er zijn helemaal geen minne
brieven in," fluistert hij haar in het
oor.
Maar het blonde dametje, zijn zus
ter Lilly stookt nog 'n beetje en in
sinueert:
„Niet waar, Vera! Erik jokt. Hy
heeft het mij zelf gezegd."
„Och, ik heb je wiilen foppen, om
je beiden te straffen voor je onuit
staanbare nieuwsgierigheid."
„Akelige jongen!"
„Kom Roland, wij moeten terug
naar Drobny, en jij vergezelt ons na
tuurlijk een eind weegs
Zij tikt tegen het voorhoofd en
wendt zich snel tot mevrouw Von
Turnwald:
„Lieve hemel, nu was ik bijna weg
zonder de boodschap te hebben ge
daan, waarvoor we eigenlijk geko
men zijnErich, jij had er ook
wel aan kunnen denken!"
„Zeker, excuseer.
„Dus, tante Sybille, mama laat u
hartelijk groeten en verzoekt u, over-
morgenavond heel vroeg te komen,
om met ons papa's verjaardag te vie
ren. Als u reeds in de loop van de
namiddag kunt komen, zou dat nog
veel beter zijn, want mama heeft in
alle mogelijke en onmogelijke din
gen uw raad nodig."
„Met genoe?en, mijn kind."
Eerst nu krijgt baronesse Lilly de
heer Hempel in het oog, deze heeft
zich direct teruggetrokken in een
diepe vensternis en schijnt heel aan
dachtig het park op te nemen.
„O, tante, eerst nu zie ik, dat wij
een vreemde hear op bezoek hebben!
Nu. die zal 'n hoog idee van ons ge
kregen hebben!'' fluistert de jon
ge dame.
Ook haar broer en de jonge Turn-
walds zetten een verlegen gezicht.
Mevrouw von Turnwald glimlacht,
om hen gerust te stellen.
„Die heer," zegt zij, „is geen be
zoeker. maar een huisgenoot: onze
nieuwe bibliothecaris. Hij zal, naar ik
betrouw, geen te hard oordeel over
je vellen, hoewel je hem inderdaad
aanleiding hebt gegeven om
Zij wenkt Hempel ern stelt hem aan
de jongelui voor.
„Mijn zoon Roland, die een paar
weken geleden gepromoveerd is tot
dokter in de rechten, en zijn vriend.
Baron Lansberg, landbouwingenieur,
die nu op Drobny zijn vader helpt."
„Gaat nu, kinderen, ik heb met de
nieuwe bibliothecaris nog een en an
der te bespreken. Aan tafel zien wij
elkaar weer."
De jongelui verwijderden zich.
Mevrouw von TurnwaM en Hempel
volgden hen langzaam. Mevrouw von
Turnwald keek weer ernstig en zelfs
treurig.
„Zij zijn het enig geluk, dat mii is
overgebleven," sprak zij. „en als ik
denk, dat. ook hun gevaar zou drei
gen! Ik zou er krankzinnig van kun
nen worden...."
„Met zulke gedachten mogen wij
ons niet bezighouden, mevrouw, te
minder omdat er voor het ogenblik
geen zweem van aanleiding toe be
staat en dat zal, mogen wij vertrou
wen ook later zo zijn. Met betrekking
tot uw persoon is de toestand niet
zo gunstig, en ik zou gaarne met u
die zaak grondig bespreken. Wij zul
len samen een plan voor uw doen en
laten ontwerpen, dat u tegen alle
mogelijke gevaar beveiligt, zonder
dat iemand enige verandering in uw
levenswijze bespeurt Zoudt u bij
voorbeeld niet een klein voeteuvel
kunnen voorwenden het gevolg
van een val of iets dergelijks dat
u zoal niet alle beweging belet, dan
toch de hulp vap anderen op uw wan
delingen wenselijk maakt?"
„Schijnt zulk een comedie u nood
zakelijk toe, dan moet ik er mij wel
in schikken, hoewel ze natuurlijk
geenszins in mijn smaak valt."
„Van twee kwaden moet men
steeds het minste kiezen. Van uit een
hinderlaag te worden doodgeschoten
zou in ieder geval nog onaangenamer
zijn. En het zal ook niet zo ver
schrikkelijk lang duren slechts
totdat ik mii een weinig in de zaak
heb ingewerkt. Voor het ogenblik
dit moet ik openhartig bekennen
heb ik er nog geen flauw vermoeden
van, wie u naar het leven heeft kun
nen staan en waarom. Doch met dat
feit moet rekening worden gehouden.
Wij zullen ons dus wapenen en een
defensief, misschien ook offensief
plan ontwerpen."
HOOFDSTUK IV
Silas Hempel bevond zich reeds
acht dagen op Sperber-Eck en nog is
hij bij het onderzoek van de geheim
zinnige zaak, die hem geweldig in
teresseert, geen stap verder geko
men. Toch verlangt hij vurig, ze op
te helderen, want mevrouw Von
Turnwald en haar kinderen boeze
men hem veel sympathie en belang
stelling in.
De innige liefde tussen moeder en
kinderen treft zijn edel gevoelig hart
Bovendien heeft mevrouw von Turn
wald iets over zich, dat hem raadsel
achtig voorkomt en voortdurend zijn
nieuwsgierigheid prikkelt/
Bij de eerste kennismaking vond
hij haar nog al koel en trots, maar zij
is noch het een noch het ander. Zij
is integendeel een opgeruimde vrouw
een aangenaam, impulsief karakter,
vol liefde en begrip voor de jeugd,
vriendelijk voor haar ondergeschik
ten, ontvankelijk voor al het goede
en schone. En toch.
Toch gebeurt het niet zelden, dat
plotseling, temidden van een gesprek
een onverklaarbare somberheid haar
overvalt en een waas van koele vast
beradenheid op haar edele trekken
werpt.
Zij leeft voor haar kinderen, en
kan ze toch minutenlang zo geheel
en al vergeten, als bestonden ze niet.
Zij lacht en schertst met hen, en
eensklaps leest Hempel in haar ogen
en op haar gelaat een zo diepe smart
dat hem met een diep medelijden be
vangt.
Haar leven schijnt doorzichtig als
kristal. Tegenover iedereen toont zij
zich eenvoudig en openhartig. Het
verwondert Hempel, dat zij, nu de
stijfheid van de eerste dagen is ge
weken, zelfs hem, die nog bijna een
vreemde voor haar is, zo vertrouwe
lijk haar gedachten en meningen
blootlegt, zelfs over geldelijke aan
gelegenheden spreekt En toch voelt
hij, dat er in haar leven een punt is,
waarover zij met niemand spreekt,
ook niet met hem.
Reeds dikwijls is bij hem de ge
dachte opgekomen, dat dit verzwegen
punt misschien op de een of andere
wijze verband houdt met de schok
kende gebeurtenissen van de laat
ste tijd en dat dit ook de mening va-
mevrouw Von Turnwald is.
(wordt vervol
