S)e ÊcidieSou^cmt
„Vredesvoorstellen" van
Wisjinski
AchesorTs bezoek aan
Duitsland
Generaal De Gaulle over
de Duitsland-politiek
Ned. troepen
trekken af
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 15 NOVEMBER 1949
41ste JAARGANG - Nc
Wisjinski,
de vredelievende
Bur. Papengracht 32, Telei 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 0.3L2 p. w., f 1.40 p. mnd., I 4.15 p kwart. Franco p. p. i 4.9Ö - Advert.: 15 et' p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Indonesië
R/5ET bijzondere belangstelling was
dit jaar tegemoet gezien de rede,
die prof. Romme op het jaarlijks
Congres der KVP houdt.
Met bijzondere belangstelling, spe
ciaal vanzelfsprekend! om wat
de voorzitter der KVP zou zeggen
over Indonesië
Veel heeft hij er niet over gezegd,
omdat, naar hij mededeelde, een af
zonderlijke Partijraad van de K.V.P.,
in begin' December zal worden ge
houden ter bespreking van de Indo-
nesië-politiek welk besluit' zeker
moet worden toegejuicht.
Hoe ingewikkeld de Indonesische
kwestie ook is (en, ons dunkt, dat
alleen zij, die er hélemaal niets van
weten, de kwestie niet ingewikkeld
vinden), alles moet worden beproefd,
om er althans énig inzicht in te ge
ven.
En, als één daartoe de geroepene
is, dan is het prof. Romme, die voor
en achter de schermen een leidende
rol heeft gespeeld in het streven naar
een oplossing van het vraagstuk Ne
derlandIndonesië.
Is hij in dat streven op bevredigen
de wijze geslaagd?
Prof. Romme heeft op het Congres
der K.V.P. duidelijke taal gesproken.
Hij heeft verklaard dat het bereikte
resultaat geheel anders is, dan „wij",
de katholieken het ons hebben voorge
steld! En hij voegde hieraan toe, dat
de centrale leiding voor de Indone
sische politiek, die de K.V.P. in de
Tweede Kamer gevoerd heeft, bij
"hem heeft berust en dat hij daarvoor
dus verantwoordelijk is.
Verder zeide hij echter „toch niet
zo ontevreden" te zijn en zijn geloof
aan een reële samenwerking niet te
hebben verloren.
Op de Partijraadsvergadering in
begin December zal prof. Romme dat
alles natuurlijk breder uitwerken.
Het bestuur van de afd. Nijmegen
van de K.V.P. heeft een telegrafisch
protest gericht tot de voorzitter van
de Tweede Kamerfractie der K.V.P.
over de zinsnede in het Uniestatuut,
luidende:
„Het hoofd der Unie verwezenlijkt
de idee van vrijwillige en duurzame
samenwerking".
Het bestuur van de afdeling Nij
megen van de KVP merkt hierbij op,
dat de Kroon der Nederlanden ons te
dierbaar moet zijn dan dat wij haar
als symbool laten dienen voor deze
niet reële Unie, ons ook min of meer
opgedrongen door buitenlandse in
vloeden.
Dit telegrafisch protest is op de
eerste plaats o.i. ontijdig. In dit sta
dium moet er niet door afd. in de
K.V.P. telegrafisch een oordeel
al dan niet protesterend worden
uitgesproken.
En wat de inhoud betreft willen
wij hier slechts opmerken, dat een
symbool lang niet altijd zonder reële
betekenis is-, dat een symbool, ook als
zodanig, een reeel effect kan èn zal
hebben op allen, die het werkelijk
als symbool erkennen.
Het Westen zou oorlogsvoor
bereidingen treffen
^^NDREI WISJINSKI, de Sowjet-minister van Buitenlandse Zaken, is
gisteren in de politieke commissie der Verenigde Naties heftig van
leer getrokken tegen de „oorlogsvoorbereidingen van het Westen" toen het
Sovjet-voorstel „ter versterking van de vrede" in behandeling werd ge-
De Sowjet-resolutie eist:
1. Veroordeling „van de voorbe
reidingen voor een nieuwe oorlog,
die thans in een aantal landen, spe
ciaal Engeland en de Verenigde Sta
ten, worden genomen".
2. Onmiddellijke aanvaarding van
„practische maatregelen" voor 'n on
voorwaardelijk verbod van de atoom
bom en instelling van een passende
strenge internationale controle.
3. Sluiting van een pact „ter ver
sterking van de vrede" tussen de
Verenigde Staten, Engeland, China,
Frankrijk en de Sowjet-Unie.
Op ouderwetse wijze deed de Sow
jet-minister zijn klachtenboekje
open. West-Duitsland wordt gereed
gemaakt als springplank voor een
aanva'l op de Sowj et-Unie, waar ook
het Atlantisch Pact op gericht is, zei-
de hij. In hetzelfde kader paste naar
zijn mening de anti-Russische pro
paganda van de Tito-kliek, de Kwo-
mintang, Engeland en de Verenigde
Staten. Bevin, aldus Wisjinski, poogt
de schuld van de Berlijnse crisis op
de Sowj et-Unie te schuiven, maar
Engeland en Amerika hebben in Ber
lijn een kunstmatige spoorwegstaking
in het leven geroepen. Het plan-
Marshall was naar zijn zeggen onver
enigbaar gebleken met de staatssou-
vereiniteit.
Het Westen heeft het propaganda-
stadium verlaten en gaat nu over
tothet meer practische strategische
stadium van de militaire voorberei
ding voor een toekomstige oorlog.
De Amerikaanse luchtmacht en de
marine hebben meningsverschillen
over de beste wijze om vredlievende
landen aan te vallen, beweerde hij.
TEGENVOORSTEL.
Onmiddellijk na het indienen van
de Sowj et-resolutie, heeft indertijd
de Amerikaanse afgevaardigde War
ren Austin een uit twaalf punten be
staand plan voor permanente vrede
ingediend namens Engeland en de
Verenigde Staten. Het Westelijk
voorstel sloeg rechtstreeks op de
Sowj et-dreiging tegen Tito en de
Sowjet-hulp aan de Chinese commu
nisten. Deze resolutie eiste o.m. gods
dienstige en politieke vrijheid in
Zonder escorte door de Russische
sector van Berlijn
|"\EAN ACHESON, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, is
U gisteravond per vliegtuig uit Berlijn naar de Verenigde Staten ver
trokken na een vierdaags bezoek aan Duitsland. Hij heeft gisteravond ge
sproken met generaal Vassily Tsjoeikof, hoofd van de Russische controle
commissie in Duitsland, op een cocktail party in de Amerikaanse sector.
Het onderhoud duurde een kwartier. Er werd gebruik gemaakt van een
tolk. De beide mannen schertsten samen en hadden het over de ruïnes
van Berlijn. Aan het einde van de receptie dronken zij op hun volgende
ontmoeting.
Generaal Tsjoeikof was vergezeld
van zijn politieke adviseur, Semenof,
de Russische commandant van Ber
lijn Kotikof en andere hoge functio
narissen. De Russen bleven een uur,
tweemaal zo lang als zij gewoon zijn.
De Britse commandant van Berlijn
WELKOM THUIS! Soldaat eerste
klasse Goedegebaan van 3-3-R.I.
heeft zo zijn eigen manier om aan
iedereen mee te delen dat het voor
herrf afgelopen is. Met grote letters
had hij het woord „habis" op de
klep van zijn vechtpet aangebracht.
en de hoofden van de geallieerde mi
litaire missies, onder wie die van de
Chinees-nationalistische en de Joego
slavische, woonden de receptie bij.
Acheson was gisterochtend uit
Bonn in Berlijn aangekomen. Op een
persconferentie verklaarde hij dat
hij gekomen was om een belofte na
te komen, die hij een jaar geleden
had gedaan, toen Berlijn „een sym
bool was van de grote geestkracht en
moed van het Duitse volk" De be
zettende mogendheden zouden Duits
land blijven helpen, maar de Duitsers
moesten de wil en energie leveren.
..De Verenigde Staten helpen hen, die
zichzelf helpen", aldus de minister.
Op een rit van een uur door Ber
lijn, bracht Acheson, zonder escorte,
een kort bezoek aan de Russische sec
tor. Twee jeeps van de Amerikaanse
militaire politie, die hem met loeien
de sirenes tot de zonegrens hadden ge
ëscorteerd, bleven wachten. De mi
nister bezocht de ruïnes van Hitiers
kanselarij en het voormalige ministe
rie van propaganda van Goebbels.
Des namiddags op een receptie in
het gemeentehuis van West-Berlijn
zei Acheson, dat de Berlijners veel
geleden hadden. Zij konden er van
verzekerd zijn dat John McCloy, d
Amerikaanse hoge commissaris, alles
zou doen wat hij kon om hun proble
men op te lossen. Prof Ernst Reuter,
de burgemeester van West-Berlijn,
antwoordde: „U weet dat u op de
Berlijners kunt rekenen, en de Ber
lijners weten dat zij o pu kunnen re
kenen".
Acheson was- de eerste van de mi
nisters van buitenlandse zaken der
Grote Drie, die een officieel bezoek
aan de Westduitse republiek bracht.
ieder land en drong aan op samen
werking tussen de grote mogendhe
den b.v. in de kwestie van de atoom
controle.
Warren Austin heeft toen gezegd:
„Geen deel van de Sowjet-resolutie
is zelfs waard geamendeerd of aan
vaard te worden. Zij moet verwor
pen worden als een poging tot las
ter, obstructie en bedrog". Hij zeide,
dat indien de Sowjet-Unie bereid
was de essentiële bepalingen van de
Engels-Amerikaanse resolutie ten
uitvoer te leggen, het „vredespact"
van vijf mogendheden onnodig zou
zijn.
NIEUWE TOEKOMST TEGEMOET.
Het eerste contingent gedemobi-
liseerden van de Koninklijke Land
macht, die in Nieuw Zeeland een
nieuwe toekomst willen opbouwen,
is per Constellation naar het nieuwe
vaderland vertrokken.
Vrees voor herbewapening
J^E VERENIGDE STATEN en Enge land zijn op de verkeerde weg met
hun politiek jegens Duitsland, he eft generaal Charles de Gaulle giste
ren op een druk bezochte persconfe rentie te Parijs verklaard. Het gevaar
bestaat dat Duitsland op zekere dag in het verkeerde kamp terechtkomt,
aldus de Gaulle. Washington en Lon den bederven thans de kans op het
behoud van de vrede en op het bereiken van de eenheid in Europa, wel
licht de laatste kans.
De Gaulle vond algeheele toenade
ring tussen Frankrijk en Duitsland
dringend noodzakelijk. Maar aller
eerst economich en cultureel en in
de verre toekomst politiek en defen
sief. Hij nam de wens waar om de
onenigheid tussen Duitsland en
Frankrijk levend te houden, nu men
vertelt, dat alle zaken, die Duitsland
aangaan afdoende geregeld kunnen
worden, tenzij Frankrijk weer roet
in het eten zou gooien. De Franse
regering van de derde macht ver
keert niet in een positie om in Lon
den of Washington met „ja" of
„neen" te antwoorden. Hij eiste een
bewind, dat rechtstreeks met Duits
land zou kunnen onderhandelen.
Daarvoor was een herziening van de
kieswet nodig, om de meeredrheid
aan het woord te laten komen.
De Raad van Europa vond hij inte
ressant als studiegroep, doch waar
deloos als een instrument, waarvan
daadwerkelijke actie moest uitgaan.
Hij stelde een volksstemming voor in
Europa, waarin men zich zou kunnen
uitspreken voor een dergelijke in
stelling. De oplossing voor Duits
land zag de generaal in een losse fe
deratie van staten en een onmiddel
lijke voorziening voor de problemen
van de Ruhr, de Saar en de ontman
teling, welke de atmosfeer vergifti
gen.
In zijn critiek op het Atlantisch
pact kwam zijn eigenlijke bedoeling
voor de dag. De Gaulle vreest een
KERSTMIS WORDT STALIN-FEEST
Na de luisterrijke viering van de
October-Revolutie, die ook in de Sov
jet-Duitse Republiek door alle krin
gen der bevolking moest worden bij
gewoond, worden de gemoederen der
Duitsers in de „Oost-staat" thans
reeds in beweging gebracht voor de
aanstaande herdenking van de zeven
tigste verjaardag van vadertje Stalin
op 21 December. Voor dit nobele doel
werkt in Oost-Duitsland op instiga
tie van het Politburo der S.E.D. bij
zonder ijverig de vereniging „Volks
Solidaritat". In een circulaire wijst
deze rode vereniging op de wense
lijkheid, de viering van het komende
Kerstfeest te vervangen door het
feest van Vadertje Stalin Zoals de
rode kameraden schrijven, zijn ze
ervan overtuigd, dat het Duitse Volk
deze gedachte met geestdrift zal aan
vaarden. Reeds is een grote inzame
ling op touw gezet, teneinde de Rode
Tsaar op zijn zeventigste verjaardag
„uit naam van het gehele Duitse
volk" een huldeblijk aan te bieden.
Hierbij wordt op het voorbeeld ge
wezen dat ook door andere landen
wordt gegeven, en wel zelfs in West-
Europa, waar onder meer de Neder
landse communisten hun vadertje op
zijn verjaardag met een monumen
taal bronzen beeldhouwwerk zullen
verrassen.
TREINRAMP IN TRANSVAAL.
Minstens 70 inheemse en een blan
ke zijn om het leven gekomen, door
dat een trein van een zestien meter
hoge brug in een rivie niet ver van
het stadje Watervalsboven in Oost-
Transvaal is neergestort.
Het ongeluk geschiedde kort na
middernacht. De trein was op weg
van Witwatersrand naar Lourenco
Marquez in Portugees Oost-Afrika
met 500 inheemsen, die juist hun
contract met de Witwaters-rand-mij'-
nen hadden beëindigd en naar huis
terugkeerden.
herbewapening van Duitsland, ten
koste van het overwicht van Frank
rijk. Ook het Marshall-plan moest
meer voor de heruitrustng van Frank
rijk doen, in plaats van het geld uit
te geven voor verbruiksgoederen en
propaganda, meende hij. Het pact
moet na het verdwijnen van het mo
nopolie van de atoombom, de defen
sie van Frankrijk niet geheel in bui
tenlandse handen laten. Ik kan er
niet mee accoord gaan, aldus de
Gaulle, dat Washington vertelt hoe
Frankrijk en Frans-Noord-Afrika
verdedigd moeten worden.
„Zuivering" in
Polen
De Poolse communistische partij
maakt een zuivering onder de voor
aanstaande leden van de partij be
kend. Het lid van het politiebureau
Marian Spychalski is uitgesloten van
alle. leidende functies, doch niet ge
royeerd als partijlid. Spychalski is
minister van de wederopbouw. Als
zijn opvolger als lid van het Politbu-
resau Ier partij is benoemd maar
schalk Rokossofsky, de Russische ge
neraal, die verleden week minister
van defensie is geworden.
Een zelfde maatregel is getroffen
tegen de oud-vice-premier Gomulka
en tegen Kliszko, vice-minister van
justitie.
Na een debat van drie dagen, dat
gisteren geëindigd is, heeft het
hoofdbestuur der partij Spychalski
beschuldigd van „vals opportunisme
en het niet aan de kaak stellen van
de infiltratie van een vreemde ideo
logie"
Gomulka en Kliszko worden be
schuldigd van nationalistische afwij
kingen en van critiek op de pro-
Russische palitiek van de partij.
HOEVEEL ATOOMBOMMEN
ZIJN ER?
In een artikel in het weekblad
„The United States News" wordt de
voorraad atoombommen, waar de V.
S. in 1952 over zullen beschikken, op
ongeveer 850 geschat, terwijl de Sov
jet-Unie naar de verwachting van
dit blad, er dan lOO zou hebben. Het
blad baseerde zyn schatting voor de
V. S. op een bestaande voorraad van
250 en een productie van 200 per
jaar. hetgeen door dr. J. R. Oppen-
heimer. een van de ontwerpers der
bom als een maximum in vredestijd
wordt beschouwd.
SURAKARTA THANS GEHEEL
ONTRUIMD
De evacuatie van Nederlandse troe
pen in de stad en het district Sura-
karta is gisteren beëindigd. Zij ver
liep zonder incidenten, overeenkom
stig het onlangs hieromtrent gesloten
accoord, onder auspiciën van de Unci,
aldus wordt heden in gezaghebbende
kring vernomen. De evacuatie van
de residenties Madiun en Klaten in
Midden-Java is nog in gang. Van
andere zijde wordt vernomen, dat het
gemengde militaire bureau in het dis
trict Bantam een overeenkomst be
reikte over een geleidelijke evacua
tie van Nederlandse troepen uit dit
gebied. Bij de Republikeinse troepen
berust reeds de controle over het
Zuidelijke deel daarvan. Volgens deze
overeenkomst zal de evacuatie op 19
December beëindigd zijn. Tenslotte
hebben, volgens een voorlopig ac
coord, dat te Palembang bereikt werd,
de Nederlandse troepen een aanvang
gemaakt met de ontruiming van ver
scheidene localiteiten in het republi
keinse gebied in Zuid-Sumatra.
De republikeinen stemmen in met
de ontruiming van hun stellingen in
het gebied van Zuid-Sumatra voor de
souvereiniteitsoverdracht.
Terreur-actie op
Midden-Java
Twee militairen van het K.N.I.L.,
die sedert enige weken in het Toem-
pangse (Oostelijk van Malang) wer
den vermist, zijn naar thans bekend
geworden is, in de omgeving van
Wad jak vermoord, de lichamen wa
ren deerlijk verminkt.
Gisteren werd een bus met school
kinderen van de suikerfabriek
.Kremboeng" beschoten. Het vuur
was slecht gericht, waardoor geen
der kinderen werd getroffen; wel
werd de bus geraakt. In de loop der
vorige week werd een jeep van de
zelfde onderneming tussen Porong
en Kremboeng beschoten. Hierbij
werd een korporaal van de bezetting
gewond; deze is thans aan zijn ver
wondingen overleden.
Zaterdag werd te Malang een
wachtmeester van het regiment hu
zaren van Boreel neergeschoten.
Het kantoor van het kadaster te
Malang werd beroofd van kantoor
machines ter waarde van 6000,
T. N. I. ONTWAPENT EXTREME
MAKASAREN EN MENADONEZEN.
In het gebied van LawangPanda
kan is de 4e brigade der T. N. I. op 9
November begonnen met de ontwape
ning van extreme elementen der bri-
gade-Warouw, die voornamelijk be
staat uit Makasaren en Menadonezen,
waarbij zich enkele vuurgevechten
hebben voorgedaan. Volgens een me
dedeling uit republikeinse bron heeft
de bevolking bij deze acties op actie
ve wijze de behulpzame hand gebo
den. Ook in de omgeving van Pasu-
ruan is de T- N. I. opgetreden tegen
afdelingen van de brigade-Warouw.
Een overste van de T. N. I. en de
plaatselijke gemengde commissie zijn
thans voor het instellen van een on
derzoek naar Malang vertrokken.
DRIE DAGEN OP EEN BAKEN.
De man, van wie wij gisteren
meldden, dat hij drie dagen op een
baken in zee voor de haven van
Cherbourg zat, heeft zijn avontuur
blijkbaar met de dood moeten be
kopen. Ofschoon men nog de zee af
speurt naar enig teken, heeft men
de hoop opgegeven hem nog levend
te vinden. De heer Petit kon niet
zwemmen en was, na drie dagen
zonder eten en drinken, zo ver
zwakt, dat hij zich zelf niet meer
kon helpen.
Men neemt aan, dat hy door de
zware zeestroming is meegesleurd
en verdronken.
Arrestaties in
Tsjecho-Slowakije
De 67-jarige mevrouw Frana Ze-
minova, voormalige vice-presidente
van de partij der nationale socialis
ten waartoe Benesj behoorde
is gisteren door de Tsjecho-Slowaak
se veiligheidspolitie gearresteerd. In
de afgelopen week was reeds een
aantal andere leden van deze partij
in hechtenis genomen.
Volgens Westelijke diplomatieke
kringen zijn uit het Westen komen
de buitenlanders in Tsjecho-Slowa
kije ervan op de hoogte gesteld, dat
hun verblijfsvergunning niet zal
worden verlengd. Vele buitenlan
ders hebben aanzegging gekregen het
land binnen 14 dagen te verlaten. Zij
kunnen tegen deze aanzegging in
beroep gaan.
Emigratiepaspoorten voor Tsjecho
slo waakse burgers zijn thans bijna
niet verkrijgbaar. Zelifs communisti
sche functionarissen, die voor zaken
naar het buitenland wilden, konden
geen paspoort krijgen.
De minister van handel, Krajcir,
verklaarde in een redevoering, dat
eind Juli 22.000 winkels genationali
seerd waren. Er zijn thans nog 49.000
zaken in particuliere handen. Voor
het nationalisatieschema waren het
er 62.500.
Tegen het einde ann het volgende
jaar zal de nationalisatie voltooid
zijn. aldus Krajcir. De genationali-
ceerde winkels zullen 75 percent van
alle gedistribueerde goederen ont
vangen.
NEGEN MILLIOEN VOOR RADIO
VATICANA.
Reeds zijn in totaal anderhalf mil
liard lire (ongeveer 9 millioen gul
den) bijeengebracht voor de bouw
van de nieuwe zend-installatie voor
Radio Vaticana, Van verschillende
landen zijn de bijdragen echter nog
niet binnengekomen, zodat het be
drag nog aanzienlijk zal stijgen.
Velen twijfelen eraan, of de ver
schillende gebouwen, die in verband
met het H. Jaar in Rome worden ge
bouwd. tijdig gereed zullen zyn. Van
onze Romeinse correspondent verne
men wij. dat het Pelgrimshuis, dat
de H. Stoel laat bouwen aan de Via
della Conciliazione, in het begin van
de maand Januari in gebruik zal
kunnen worden genomen en in de
lente, wanneer de grote toevloed van
pelgrims zal beginnen, volledig aan
zijn doel zal beantwoorden.
KATH. THUISFRONT WERKT
DOOR.
De geestelijke adviseur van „Ka
tholiek Thuisfront" heeft desgevraagd
medegedeeld, dat „Katholiek Thuis
front" niet zal ophouden te bestaan.
Zolang er nog militairen in Indone
sië zijn, blijft het front er actief. Een
gedeeltelijke verlegging naar Neder
land zelf is zeer gewenst. Bovendien
komt daarbij de vorming van een
eerste divisie van het Atlantisch le
ger in de loop van 1950. Dit brengt
waarschijnlijk ook werk in het bui
tenland met zich mee.
Voor het komend jaar is een be
groting gemaakt van 751.000. Of de
regering het Thuisfront zal steunen
zoals ze dat in het verleden de Ni-
win heeft gedaan, is nog een onbe
antwoorde vraag.
WIES MOENS GENIET HET
ASYLRECHT.
Zoals gemeld is de schrijver Wies
Moens, die door de Belgische krijgs
raad bij verstek veroordeeld was, te
Heerlen gearresteerd en weer vrij
gelaten.
In Den Haag neemt men het ge
beurde nogal laconiek op, aldus de
„Tijd". De Haagse redactie van dit
blad verneemt namelijk bij infor
matie dat het niet bekend is, dat om
uitlevering van Wies Moens ge
vraagd werd.
MOLEN IN OUDE GLORIE HER
STELD. De korenmolen te For-
merum (Terschelling) is thans weer
een. sieraad voor het eiland. Er is
hard gewerkt om hem in zijn oude
luister te herstellen.
£en foiMeftje,.
Tranen van vreugde kunnen van
hoger waarde zijn dan schitterende
paarlen.