S)e ÊcidieSou^cmt „Vredesvoorstellen" van Wisjinski AchesorTs bezoek aan Duitsland Generaal De Gaulle over de Duitsland-politiek Ned. troepen trekken af Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DINSDAG 15 NOVEMBER 1949 41ste JAARGANG - Nc Wisjinski, de vredelievende Bur. Papengracht 32, Telei 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 0.3L2 p. w., f 1.40 p. mnd., I 4.15 p kwart. Franco p. p. i 4.9Ö - Advert.: 15 et' p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Indonesië R/5ET bijzondere belangstelling was dit jaar tegemoet gezien de rede, die prof. Romme op het jaarlijks Congres der KVP houdt. Met bijzondere belangstelling, spe ciaal vanzelfsprekend! om wat de voorzitter der KVP zou zeggen over Indonesië Veel heeft hij er niet over gezegd, omdat, naar hij mededeelde, een af zonderlijke Partijraad van de K.V.P., in begin' December zal worden ge houden ter bespreking van de Indo- nesië-politiek welk besluit' zeker moet worden toegejuicht. Hoe ingewikkeld de Indonesische kwestie ook is (en, ons dunkt, dat alleen zij, die er hélemaal niets van weten, de kwestie niet ingewikkeld vinden), alles moet worden beproefd, om er althans énig inzicht in te ge ven. En, als één daartoe de geroepene is, dan is het prof. Romme, die voor en achter de schermen een leidende rol heeft gespeeld in het streven naar een oplossing van het vraagstuk Ne derlandIndonesië. Is hij in dat streven op bevredigen de wijze geslaagd? Prof. Romme heeft op het Congres der K.V.P. duidelijke taal gesproken. Hij heeft verklaard dat het bereikte resultaat geheel anders is, dan „wij", de katholieken het ons hebben voorge steld! En hij voegde hieraan toe, dat de centrale leiding voor de Indone sische politiek, die de K.V.P. in de Tweede Kamer gevoerd heeft, bij "hem heeft berust en dat hij daarvoor dus verantwoordelijk is. Verder zeide hij echter „toch niet zo ontevreden" te zijn en zijn geloof aan een reële samenwerking niet te hebben verloren. Op de Partijraadsvergadering in begin December zal prof. Romme dat alles natuurlijk breder uitwerken. Het bestuur van de afd. Nijmegen van de K.V.P. heeft een telegrafisch protest gericht tot de voorzitter van de Tweede Kamerfractie der K.V.P. over de zinsnede in het Uniestatuut, luidende: „Het hoofd der Unie verwezenlijkt de idee van vrijwillige en duurzame samenwerking". Het bestuur van de afdeling Nij megen van de KVP merkt hierbij op, dat de Kroon der Nederlanden ons te dierbaar moet zijn dan dat wij haar als symbool laten dienen voor deze niet reële Unie, ons ook min of meer opgedrongen door buitenlandse in vloeden. Dit telegrafisch protest is op de eerste plaats o.i. ontijdig. In dit sta dium moet er niet door afd. in de K.V.P. telegrafisch een oordeel al dan niet protesterend worden uitgesproken. En wat de inhoud betreft willen wij hier slechts opmerken, dat een symbool lang niet altijd zonder reële betekenis is-, dat een symbool, ook als zodanig, een reeel effect kan èn zal hebben op allen, die het werkelijk als symbool erkennen. Het Westen zou oorlogsvoor bereidingen treffen ^^NDREI WISJINSKI, de Sowjet-minister van Buitenlandse Zaken, is gisteren in de politieke commissie der Verenigde Naties heftig van leer getrokken tegen de „oorlogsvoorbereidingen van het Westen" toen het Sovjet-voorstel „ter versterking van de vrede" in behandeling werd ge- De Sowjet-resolutie eist: 1. Veroordeling „van de voorbe reidingen voor een nieuwe oorlog, die thans in een aantal landen, spe ciaal Engeland en de Verenigde Sta ten, worden genomen". 2. Onmiddellijke aanvaarding van „practische maatregelen" voor 'n on voorwaardelijk verbod van de atoom bom en instelling van een passende strenge internationale controle. 3. Sluiting van een pact „ter ver sterking van de vrede" tussen de Verenigde Staten, Engeland, China, Frankrijk en de Sowjet-Unie. Op ouderwetse wijze deed de Sow jet-minister zijn klachtenboekje open. West-Duitsland wordt gereed gemaakt als springplank voor een aanva'l op de Sowj et-Unie, waar ook het Atlantisch Pact op gericht is, zei- de hij. In hetzelfde kader paste naar zijn mening de anti-Russische pro paganda van de Tito-kliek, de Kwo- mintang, Engeland en de Verenigde Staten. Bevin, aldus Wisjinski, poogt de schuld van de Berlijnse crisis op de Sowj et-Unie te schuiven, maar Engeland en Amerika hebben in Ber lijn een kunstmatige spoorwegstaking in het leven geroepen. Het plan- Marshall was naar zijn zeggen onver enigbaar gebleken met de staatssou- vereiniteit. Het Westen heeft het propaganda- stadium verlaten en gaat nu over tothet meer practische strategische stadium van de militaire voorberei ding voor een toekomstige oorlog. De Amerikaanse luchtmacht en de marine hebben meningsverschillen over de beste wijze om vredlievende landen aan te vallen, beweerde hij. TEGENVOORSTEL. Onmiddellijk na het indienen van de Sowj et-resolutie, heeft indertijd de Amerikaanse afgevaardigde War ren Austin een uit twaalf punten be staand plan voor permanente vrede ingediend namens Engeland en de Verenigde Staten. Het Westelijk voorstel sloeg rechtstreeks op de Sowj et-dreiging tegen Tito en de Sowjet-hulp aan de Chinese commu nisten. Deze resolutie eiste o.m. gods dienstige en politieke vrijheid in Zonder escorte door de Russische sector van Berlijn |"\EAN ACHESON, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, is U gisteravond per vliegtuig uit Berlijn naar de Verenigde Staten ver trokken na een vierdaags bezoek aan Duitsland. Hij heeft gisteravond ge sproken met generaal Vassily Tsjoeikof, hoofd van de Russische controle commissie in Duitsland, op een cocktail party in de Amerikaanse sector. Het onderhoud duurde een kwartier. Er werd gebruik gemaakt van een tolk. De beide mannen schertsten samen en hadden het over de ruïnes van Berlijn. Aan het einde van de receptie dronken zij op hun volgende ontmoeting. Generaal Tsjoeikof was vergezeld van zijn politieke adviseur, Semenof, de Russische commandant van Ber lijn Kotikof en andere hoge functio narissen. De Russen bleven een uur, tweemaal zo lang als zij gewoon zijn. De Britse commandant van Berlijn WELKOM THUIS! Soldaat eerste klasse Goedegebaan van 3-3-R.I. heeft zo zijn eigen manier om aan iedereen mee te delen dat het voor herrf afgelopen is. Met grote letters had hij het woord „habis" op de klep van zijn vechtpet aangebracht. en de hoofden van de geallieerde mi litaire missies, onder wie die van de Chinees-nationalistische en de Joego slavische, woonden de receptie bij. Acheson was gisterochtend uit Bonn in Berlijn aangekomen. Op een persconferentie verklaarde hij dat hij gekomen was om een belofte na te komen, die hij een jaar geleden had gedaan, toen Berlijn „een sym bool was van de grote geestkracht en moed van het Duitse volk" De be zettende mogendheden zouden Duits land blijven helpen, maar de Duitsers moesten de wil en energie leveren. ..De Verenigde Staten helpen hen, die zichzelf helpen", aldus de minister. Op een rit van een uur door Ber lijn, bracht Acheson, zonder escorte, een kort bezoek aan de Russische sec tor. Twee jeeps van de Amerikaanse militaire politie, die hem met loeien de sirenes tot de zonegrens hadden ge ëscorteerd, bleven wachten. De mi nister bezocht de ruïnes van Hitiers kanselarij en het voormalige ministe rie van propaganda van Goebbels. Des namiddags op een receptie in het gemeentehuis van West-Berlijn zei Acheson, dat de Berlijners veel geleden hadden. Zij konden er van verzekerd zijn dat John McCloy, d Amerikaanse hoge commissaris, alles zou doen wat hij kon om hun proble men op te lossen. Prof Ernst Reuter, de burgemeester van West-Berlijn, antwoordde: „U weet dat u op de Berlijners kunt rekenen, en de Ber lijners weten dat zij o pu kunnen re kenen". Acheson was- de eerste van de mi nisters van buitenlandse zaken der Grote Drie, die een officieel bezoek aan de Westduitse republiek bracht. ieder land en drong aan op samen werking tussen de grote mogendhe den b.v. in de kwestie van de atoom controle. Warren Austin heeft toen gezegd: „Geen deel van de Sowjet-resolutie is zelfs waard geamendeerd of aan vaard te worden. Zij moet verwor pen worden als een poging tot las ter, obstructie en bedrog". Hij zeide, dat indien de Sowjet-Unie bereid was de essentiële bepalingen van de Engels-Amerikaanse resolutie ten uitvoer te leggen, het „vredespact" van vijf mogendheden onnodig zou zijn. NIEUWE TOEKOMST TEGEMOET. Het eerste contingent gedemobi- liseerden van de Koninklijke Land macht, die in Nieuw Zeeland een nieuwe toekomst willen opbouwen, is per Constellation naar het nieuwe vaderland vertrokken. Vrees voor herbewapening J^E VERENIGDE STATEN en Enge land zijn op de verkeerde weg met hun politiek jegens Duitsland, he eft generaal Charles de Gaulle giste ren op een druk bezochte persconfe rentie te Parijs verklaard. Het gevaar bestaat dat Duitsland op zekere dag in het verkeerde kamp terechtkomt, aldus de Gaulle. Washington en Lon den bederven thans de kans op het behoud van de vrede en op het bereiken van de eenheid in Europa, wel licht de laatste kans. De Gaulle vond algeheele toenade ring tussen Frankrijk en Duitsland dringend noodzakelijk. Maar aller eerst economich en cultureel en in de verre toekomst politiek en defen sief. Hij nam de wens waar om de onenigheid tussen Duitsland en Frankrijk levend te houden, nu men vertelt, dat alle zaken, die Duitsland aangaan afdoende geregeld kunnen worden, tenzij Frankrijk weer roet in het eten zou gooien. De Franse regering van de derde macht ver keert niet in een positie om in Lon den of Washington met „ja" of „neen" te antwoorden. Hij eiste een bewind, dat rechtstreeks met Duits land zou kunnen onderhandelen. Daarvoor was een herziening van de kieswet nodig, om de meeredrheid aan het woord te laten komen. De Raad van Europa vond hij inte ressant als studiegroep, doch waar deloos als een instrument, waarvan daadwerkelijke actie moest uitgaan. Hij stelde een volksstemming voor in Europa, waarin men zich zou kunnen uitspreken voor een dergelijke in stelling. De oplossing voor Duits land zag de generaal in een losse fe deratie van staten en een onmiddel lijke voorziening voor de problemen van de Ruhr, de Saar en de ontman teling, welke de atmosfeer vergifti gen. In zijn critiek op het Atlantisch pact kwam zijn eigenlijke bedoeling voor de dag. De Gaulle vreest een KERSTMIS WORDT STALIN-FEEST Na de luisterrijke viering van de October-Revolutie, die ook in de Sov jet-Duitse Republiek door alle krin gen der bevolking moest worden bij gewoond, worden de gemoederen der Duitsers in de „Oost-staat" thans reeds in beweging gebracht voor de aanstaande herdenking van de zeven tigste verjaardag van vadertje Stalin op 21 December. Voor dit nobele doel werkt in Oost-Duitsland op instiga tie van het Politburo der S.E.D. bij zonder ijverig de vereniging „Volks Solidaritat". In een circulaire wijst deze rode vereniging op de wense lijkheid, de viering van het komende Kerstfeest te vervangen door het feest van Vadertje Stalin Zoals de rode kameraden schrijven, zijn ze ervan overtuigd, dat het Duitse Volk deze gedachte met geestdrift zal aan vaarden. Reeds is een grote inzame ling op touw gezet, teneinde de Rode Tsaar op zijn zeventigste verjaardag „uit naam van het gehele Duitse volk" een huldeblijk aan te bieden. Hierbij wordt op het voorbeeld ge wezen dat ook door andere landen wordt gegeven, en wel zelfs in West- Europa, waar onder meer de Neder landse communisten hun vadertje op zijn verjaardag met een monumen taal bronzen beeldhouwwerk zullen verrassen. TREINRAMP IN TRANSVAAL. Minstens 70 inheemse en een blan ke zijn om het leven gekomen, door dat een trein van een zestien meter hoge brug in een rivie niet ver van het stadje Watervalsboven in Oost- Transvaal is neergestort. Het ongeluk geschiedde kort na middernacht. De trein was op weg van Witwatersrand naar Lourenco Marquez in Portugees Oost-Afrika met 500 inheemsen, die juist hun contract met de Witwaters-rand-mij'- nen hadden beëindigd en naar huis terugkeerden. herbewapening van Duitsland, ten koste van het overwicht van Frank rijk. Ook het Marshall-plan moest meer voor de heruitrustng van Frank rijk doen, in plaats van het geld uit te geven voor verbruiksgoederen en propaganda, meende hij. Het pact moet na het verdwijnen van het mo nopolie van de atoombom, de defen sie van Frankrijk niet geheel in bui tenlandse handen laten. Ik kan er niet mee accoord gaan, aldus de Gaulle, dat Washington vertelt hoe Frankrijk en Frans-Noord-Afrika verdedigd moeten worden. „Zuivering" in Polen De Poolse communistische partij maakt een zuivering onder de voor aanstaande leden van de partij be kend. Het lid van het politiebureau Marian Spychalski is uitgesloten van alle. leidende functies, doch niet ge royeerd als partijlid. Spychalski is minister van de wederopbouw. Als zijn opvolger als lid van het Politbu- resau Ier partij is benoemd maar schalk Rokossofsky, de Russische ge neraal, die verleden week minister van defensie is geworden. Een zelfde maatregel is getroffen tegen de oud-vice-premier Gomulka en tegen Kliszko, vice-minister van justitie. Na een debat van drie dagen, dat gisteren geëindigd is, heeft het hoofdbestuur der partij Spychalski beschuldigd van „vals opportunisme en het niet aan de kaak stellen van de infiltratie van een vreemde ideo logie" Gomulka en Kliszko worden be schuldigd van nationalistische afwij kingen en van critiek op de pro- Russische palitiek van de partij. HOEVEEL ATOOMBOMMEN ZIJN ER? In een artikel in het weekblad „The United States News" wordt de voorraad atoombommen, waar de V. S. in 1952 over zullen beschikken, op ongeveer 850 geschat, terwijl de Sov jet-Unie naar de verwachting van dit blad, er dan lOO zou hebben. Het blad baseerde zyn schatting voor de V. S. op een bestaande voorraad van 250 en een productie van 200 per jaar. hetgeen door dr. J. R. Oppen- heimer. een van de ontwerpers der bom als een maximum in vredestijd wordt beschouwd. SURAKARTA THANS GEHEEL ONTRUIMD De evacuatie van Nederlandse troe pen in de stad en het district Sura- karta is gisteren beëindigd. Zij ver liep zonder incidenten, overeenkom stig het onlangs hieromtrent gesloten accoord, onder auspiciën van de Unci, aldus wordt heden in gezaghebbende kring vernomen. De evacuatie van de residenties Madiun en Klaten in Midden-Java is nog in gang. Van andere zijde wordt vernomen, dat het gemengde militaire bureau in het dis trict Bantam een overeenkomst be reikte over een geleidelijke evacua tie van Nederlandse troepen uit dit gebied. Bij de Republikeinse troepen berust reeds de controle over het Zuidelijke deel daarvan. Volgens deze overeenkomst zal de evacuatie op 19 December beëindigd zijn. Tenslotte hebben, volgens een voorlopig ac coord, dat te Palembang bereikt werd, de Nederlandse troepen een aanvang gemaakt met de ontruiming van ver scheidene localiteiten in het republi keinse gebied in Zuid-Sumatra. De republikeinen stemmen in met de ontruiming van hun stellingen in het gebied van Zuid-Sumatra voor de souvereiniteitsoverdracht. Terreur-actie op Midden-Java Twee militairen van het K.N.I.L., die sedert enige weken in het Toem- pangse (Oostelijk van Malang) wer den vermist, zijn naar thans bekend geworden is, in de omgeving van Wad jak vermoord, de lichamen wa ren deerlijk verminkt. Gisteren werd een bus met school kinderen van de suikerfabriek .Kremboeng" beschoten. Het vuur was slecht gericht, waardoor geen der kinderen werd getroffen; wel werd de bus geraakt. In de loop der vorige week werd een jeep van de zelfde onderneming tussen Porong en Kremboeng beschoten. Hierbij werd een korporaal van de bezetting gewond; deze is thans aan zijn ver wondingen overleden. Zaterdag werd te Malang een wachtmeester van het regiment hu zaren van Boreel neergeschoten. Het kantoor van het kadaster te Malang werd beroofd van kantoor machines ter waarde van 6000, T. N. I. ONTWAPENT EXTREME MAKASAREN EN MENADONEZEN. In het gebied van LawangPanda kan is de 4e brigade der T. N. I. op 9 November begonnen met de ontwape ning van extreme elementen der bri- gade-Warouw, die voornamelijk be staat uit Makasaren en Menadonezen, waarbij zich enkele vuurgevechten hebben voorgedaan. Volgens een me dedeling uit republikeinse bron heeft de bevolking bij deze acties op actie ve wijze de behulpzame hand gebo den. Ook in de omgeving van Pasu- ruan is de T- N. I. opgetreden tegen afdelingen van de brigade-Warouw. Een overste van de T. N. I. en de plaatselijke gemengde commissie zijn thans voor het instellen van een on derzoek naar Malang vertrokken. DRIE DAGEN OP EEN BAKEN. De man, van wie wij gisteren meldden, dat hij drie dagen op een baken in zee voor de haven van Cherbourg zat, heeft zijn avontuur blijkbaar met de dood moeten be kopen. Ofschoon men nog de zee af speurt naar enig teken, heeft men de hoop opgegeven hem nog levend te vinden. De heer Petit kon niet zwemmen en was, na drie dagen zonder eten en drinken, zo ver zwakt, dat hij zich zelf niet meer kon helpen. Men neemt aan, dat hy door de zware zeestroming is meegesleurd en verdronken. Arrestaties in Tsjecho-Slowakije De 67-jarige mevrouw Frana Ze- minova, voormalige vice-presidente van de partij der nationale socialis ten waartoe Benesj behoorde is gisteren door de Tsjecho-Slowaak se veiligheidspolitie gearresteerd. In de afgelopen week was reeds een aantal andere leden van deze partij in hechtenis genomen. Volgens Westelijke diplomatieke kringen zijn uit het Westen komen de buitenlanders in Tsjecho-Slowa kije ervan op de hoogte gesteld, dat hun verblijfsvergunning niet zal worden verlengd. Vele buitenlan ders hebben aanzegging gekregen het land binnen 14 dagen te verlaten. Zij kunnen tegen deze aanzegging in beroep gaan. Emigratiepaspoorten voor Tsjecho slo waakse burgers zijn thans bijna niet verkrijgbaar. Zelifs communisti sche functionarissen, die voor zaken naar het buitenland wilden, konden geen paspoort krijgen. De minister van handel, Krajcir, verklaarde in een redevoering, dat eind Juli 22.000 winkels genationali seerd waren. Er zijn thans nog 49.000 zaken in particuliere handen. Voor het nationalisatieschema waren het er 62.500. Tegen het einde ann het volgende jaar zal de nationalisatie voltooid zijn. aldus Krajcir. De genationali- ceerde winkels zullen 75 percent van alle gedistribueerde goederen ont vangen. NEGEN MILLIOEN VOOR RADIO VATICANA. Reeds zijn in totaal anderhalf mil liard lire (ongeveer 9 millioen gul den) bijeengebracht voor de bouw van de nieuwe zend-installatie voor Radio Vaticana, Van verschillende landen zijn de bijdragen echter nog niet binnengekomen, zodat het be drag nog aanzienlijk zal stijgen. Velen twijfelen eraan, of de ver schillende gebouwen, die in verband met het H. Jaar in Rome worden ge bouwd. tijdig gereed zullen zyn. Van onze Romeinse correspondent verne men wij. dat het Pelgrimshuis, dat de H. Stoel laat bouwen aan de Via della Conciliazione, in het begin van de maand Januari in gebruik zal kunnen worden genomen en in de lente, wanneer de grote toevloed van pelgrims zal beginnen, volledig aan zijn doel zal beantwoorden. KATH. THUISFRONT WERKT DOOR. De geestelijke adviseur van „Ka tholiek Thuisfront" heeft desgevraagd medegedeeld, dat „Katholiek Thuis front" niet zal ophouden te bestaan. Zolang er nog militairen in Indone sië zijn, blijft het front er actief. Een gedeeltelijke verlegging naar Neder land zelf is zeer gewenst. Bovendien komt daarbij de vorming van een eerste divisie van het Atlantisch le ger in de loop van 1950. Dit brengt waarschijnlijk ook werk in het bui tenland met zich mee. Voor het komend jaar is een be groting gemaakt van 751.000. Of de regering het Thuisfront zal steunen zoals ze dat in het verleden de Ni- win heeft gedaan, is nog een onbe antwoorde vraag. WIES MOENS GENIET HET ASYLRECHT. Zoals gemeld is de schrijver Wies Moens, die door de Belgische krijgs raad bij verstek veroordeeld was, te Heerlen gearresteerd en weer vrij gelaten. In Den Haag neemt men het ge beurde nogal laconiek op, aldus de „Tijd". De Haagse redactie van dit blad verneemt namelijk bij infor matie dat het niet bekend is, dat om uitlevering van Wies Moens ge vraagd werd. MOLEN IN OUDE GLORIE HER STELD. De korenmolen te For- merum (Terschelling) is thans weer een. sieraad voor het eiland. Er is hard gewerkt om hem in zijn oude luister te herstellen. £en foiMeftje,. Tranen van vreugde kunnen van hoger waarde zijn dan schitterende paarlen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1