n_r
Torres Bodet voor de Ned. Studenten-ver. over
vechten aan de ment"
MAANDAG 7 NOVEMBER 1949
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
Sovjet Russische
„ambassadeur''
aanvaardt bevel over
Oost-Duitsland
Hartelijk jegens Pieck; koel jegens
Dertinger
De nieuwe Sovjet-Russische „am
bassadeur" bij de Oost-Duitse Sov
jet-regering, Poesjkin, werd Vrijdag
4 November, door de rode staatspre
sident Wilhelm Pieck ter overhandi
ging van zijn geloofsbrieven ontvan
gen. Zowel Poesjkin als Pieck hiel
den hartelijke toespraken. Na afloop
van de audiëntie bij Pieck had „am
bassadeur" Poesjkin een onderhoud
met de Oost Duitse minister van
Buitenlandse Zaken Georg Dertin
ger. Over de inhoud van deze be
spreking kunnen wij berichten, dat
hierbij geen enkel vraagstuk van po
litieke betekenis werd behandeld.
Reeds bij het begin van de bespre
king gaf de zendbode van het Krem
lin te kennen, dat hij door zijn re
gering niet geautoriseerd was enige
principiële verklaring op diplomatiek
gebied af te leggen. De Sovjet-Rus
sische diplomaat voegde hieraan toe,
dat binnenkort bindende richtlijnen
uit Moskou te verwachten waren,
waardoor het complex der tussen de
Sovjet-Unie en haar satellietstaat
zwevende diplomatieke problemen
worden opgehelderd. Het onderhoud
duurde slechts kort en behandelde
hoofdzakelijk problemen van tech
nische aard nopens het toekomstige
diplomatieke verkeer tussen de twee
landen.
In diDlomatieke kringen in Oost-
Berlijn heeft het zeer de aandacht ge
trokken, dat de Oost-Duitse dagbla
den, die hun eigen licht over deze
ontmoeting wilden laten schijnen, op
verzoek van het Sovjet-Duitse pro-
pa»anda-m;msterie hun versla» weer
uit 't zetsel moesten nemen. Zelfs de
„All»emeiner Deutscher Nachrich
tend'enst". het officiële persbureau
der Oost-Duitse regering, moest zijn
bericht weer terugtrekken, zulks_oo
persoonlijk ver7oek van de Soviet-
Duitse minister van Propaganda.
Gerhard Eisler. Inplaats hiervan
moest de officiële tekst worden ver
spreid. die door de Sovjet-Russische
„Ambassade" ter beschikking was
gesteld.
De nieuw benoemde Oost-Duitse
vertegenwoordiger bii het Kremlin.
Rudolf Appel, had zich tot nu toe
niet naar zijn nieuwe standnlaats
kunnen begeven. Eerst Vriida», 4
November, werd hem door de Sov
jet-Russische bezettingsautoriteiten
in Berliin-Karlshorst toestemming
verleend tot ziin vertrek naar de Sov-
jet-Russ;sche hoogstad. B'iii-baar is
tussen de Sovjet-Unie en haar nieu
we Duitse satellietstaat alles toch
nog geen koek en ei.
SPFGTAL*' PO^ZEG^TS TER GE
LEGENHEID VAN HET H. JAAR.
Hst Centraal Comité voor het H.
Jaar te Rome heeft zich in verbin
ding gesteld met het Italiaanse mi
nisterie der Posterijen teneinde be
sprekingen te voeren voor de uit
gifte van een serie herdenkings
zegels van het H. Jaar.
Siena zal ter gelegenheid van het
H. Jaar zijn jaarlijkse paardenren
nen organiseren op het grootste
plein der stad. De hoofdprijs van
deze trad;i;onele paardenrennen, die
ieder jaar in middeleeuwse kleder
dracht worden gehouden, is een ba
nier van de H. Maagd.
Fritz Buschmann, de directeur van
de godsdienstige uitzendingen van
radio München. bevindt zich thans
te Rome met het doel met de direc
tie van radio Vaticana de nodige
maatregelen te treffen voor de her
uitzending van de verschillende
plechtigheden van het H. Jaar.
Tenslotte bericht onze Romeinse
correspondent, dat blijkens het offi
ciële gezangenboekje van het Cen
traal Comité voor het H. Jaar door
de pelgrims tijdens het H. Jaar als
regel de 4e Gregoriaanse Mis zal
worden gezongen.
Zaterdagmiddag omstreeks 6 uur
was de veertienjarige M. Wijnbergen
te Apeldoorn aan het werk in de
schuur waarbij hij een brandende
benzinelamp gebruikte. Plotseling
hoorden de huisgenoten een ontp,of
fing en toen zij gingen kijken kwam
de jongen ernstig gewond wankelend
naar buiten. Enkeie ogenblikken
later stierf hij. De recherche heeft
een onderzoek ingesteld, maar de
oorzaak van de ontploffing heeft men
nog niet met zckerneii kunnen vast
stellen.
DAMAST VOOR H.K.H. PRINSES
ELISABETH VAN ENGELAND.
Hedenmorgen heeft de Nederland
se ambassadeiir te Londen het hu
welijksgeschenk van prinses Wilhel-
mina voor de hertog en de hertogin
van Edinburgh aan prinses Elisa
beth in Clarence House doen toe
komen.
Dit geschenk van Nederlands vroe
gere koningin werd prinses Elisa
beth van Engeland bij gelegenheid
van haar huwelijk met luitenant ter
zee Philip Mountbatten in Novem
ber 1947 toegezegd. De aanbieding
kon evenwel niet eerder plaatsvin
den, daar de patronen van de tafel
linnens ontleend aan de histori
sche betrekkingen tussen Engeland
en Nederland voor deze gelegen
heid ontworpen werden en de ver
vaardiging zeer tijdrovend was. Naar
ideeën en aanwijzingen van prinses
Wilhelmina zelve, werden de tafel
linnens ontworpen door de Neder
landse kunstenares, mejuffrouw K.
van der Myll Dekker, ontwerpster
van de linnenfabrieken E. J. F. van
Dissel te Eindhoven, in welke fa
briek de linnens ook werden gewe
ven. Een uitvoerige beschrijving van
het geschenk zal binnenkort bij de
Bezige Bij verschijnen.
„Met de aanvaarding van de Oor-
logsschadewet door de Tweede Ka
mer is de door de oorlog getroffen
kleine man, arbeider en kleine mid
denstander, vrij goed uit de bus ge
komen," aldus de heer A. Schouten,
secretaris van de Landelijke Fede
ratie van Stichtingen voor Oorlogs
getroffenen. De oorlogsschade\yet in
haar huidige vorm is echter zeèr on
bevredigend voor de beter-gesitu-
eerde getroffenen met bedrijven,
onder andere boerderijbouw. Ten
aanzien van deze punten zal de Lan
delijke Federatie van Stichtingen
voor Oorlogsgetroffenen nog stappen
ondernemen bij de Eerste Kamer.
Een succes achtte de heer Schou
ten de instelling van een beroeps
instantie. „Volkskrant".
MET GROOT VERLOF
Bij beschikking van de minister
van Oorlog zullen uiterlijk met in
gang van 1 December 1949-met groot
verlof worden gezonden een deel der
dienstplichtige korporaals, alsmede
de dienstplichtige soldaten der eerste
klasse en soldaten, die voor 1 Ja
nuari voor eerste oefeningen zijn op
gekomen en minstens 12 maanden in
werkelijke dienst zijn geweest.
Tevens wordt op gelijke datum
groot verlof verleend aan verschil
lende categorieën der legerlucht-
macht. Dit alles geldt uitsluitend
voor hier te lande ingedeelde dienst
plichtigen.
Met ingang van Zaterdag hebben
de gezamenlijke IJmuidense reders
een opvangregeling voor de aan te
voeren makreel in werking gesteld.
Daarbij wordt bepaald, analoog aan
het systeem voor de verse haring,
dat makreel, die naar gelang van
haar kwaliteit beneden de prijs van
f 10.50 of f 12 per 50 kilo zakt, door
de redersvereniging uit de markt
wordt genomen tegen deze prijs, die
dus als „opvangprijs" geldt. Men
wil hiermee een bodem in de markt
leggen daar er voor de komende we
ken grote hoeveelheden makreel aan
de IJmuidense afslag worden ver
wacht met alle gevolgen voor de
prijs van dien.
De Zaanse textielfirma B is door
de Prijsbeheersing beboet voor
25.000 wegens het berekenen van
te hoge prijzen voor textielgoederen
Zaterdagmiddag omstreeks twee
uur heeft een eenmotorig Deens
vliegtuig een geslaagde noodlanding
gemaakt op een weiland in de IJ-
polder achter de Fordfabriek te Am
sterdam. De heer S, die het vliegtuig
bestuurde en een zakenreis maakt
van Kopenhagen naar Engeland,
kreeg met Schiphol in zicht te kam
pen met benzinegebrek. Hij slaagde
er in zijn toestel in het weiland vei
lig aan de grond te zetten zonder
enige schade te krijgen. Nadat van
Schiphol benzine was gébracht lukte
het hem bovendien weer op te stij
gen en naar de Amsterdamse lucht
haven door te vliegen, waar hij tegen
vier uur arriveerde.
DE UTRECHTSE JAARBEURS
IN HET BUITENLAND
Ter versteviging van de interna
tionale betrekkingen en ter vergro
ting van het buitenlands bezoek en
dientengevolge van de Nederlandse
import- en exporthandel heeft de
Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs
een netwerk van reeds meer dan 25
buitenlandse vertegenwoordigingen
opgebouwd. Hieraan zijn heden twee
belangrijke steunpunten toegevoegd
en wel een vertegenwoordiging voor
België en een voor Spanje.
TOESLAG OP SLACHTVARKENS
Met ingang van Maandag zal het
Vee- en Vleesaankoopbureau aan
iedere afnemer van slachtvarkens
een toeslag uitkeren voor elk varken
met een geslacht gewicht van mins
tens 56 kilogram. Deze toeslag welke
55 cent per kilogram bedraagt wordt
beschikbaar gesteld uit het Land-
bouw-Egalisatiefonds.
MISLUKTE OVERVAL IN
KRUIDENIERSWINKEL TE
ROTTERDAM
Twee mannen kwamen na sluitings
tijd de winkel van kruidenier W aan
de Persoonstraat te Rotterdam bin
nen. De bedoeling van de heren werd
de kruidenier direct duidelijk, want
niet zodra waren zij binnen of het
was. „handen omhoog of ik schiet".
De kruidenier, die niet bang was
uitgevallen, riep direct naar achte
ren om hulp, ofschoon hij wist, dat
er niemand was. Een der mannen
maakte een gebaar, alsof hij wilde
schieten. Hiervoor moest hij zijn
hand uit de zak halen en het bleek
dat het wapen een kromgebogen
stuk ijzerdraad was. Na het alarm
van de kruidenier namen de mannen
haastig de benen. Een arbeider van
het G.E.B. en de ijlings gealarmeerde
politie zetten de achtervolging in en
in de Roentgenstraat werden de
mannen gepakt. De 26-jarige loss*:
werkman A. J. B. uit Brunsum en
de 20 jarige losse werkman G. B. uit
Amsterdam die beiden platzak wa
ren, hadden in een logement met el
kaar kennis gemaakt, waarna tot
deze overval werd besloten.
CANDID AAT-NOTARIS
VERDUISTERDE RUIM f 100.000
De 47-jarige candidaat notaris J. A.
S uit Den Haag, beheerder van ver
mogens en bewindvoerder over di
verse nalatenschappen, waartoe hij
bij testament was aangewezen, is
door de recherche gearresteerd. Men
heeft namelijk ontdekt dat S-, die
tot 1942 op het kantoor van een No
taris werkzaam was, op ernstige wij
ze misbruik heeft gemaakt van het
hem geschonken vertrouwen. Hij
heeft van 1942 af tot heden een be
drag van ruim 100,000 gulden van
de aan hem toevertrouwde vermo
gens ten eigen bate aangewend. Een
groot deel van dit geld besteedde hij
om de kosten van een te hoge levens-,
standaard te dekken, terwijl een an-'
der deel door hem voor particuliere
beleggingen werd gebruikt. Om het
ene gat met het andere te stoppen
sloot hij leningen af. Hij gaf dan de
mantels van effecten, welke hij on
der beheer had in onderpand, Zijn
administratie verkeert in een der
mate chaotische toestand, dat het
juiste bedrag van het verduisterde
niet is op te geven. Hij zal ter be
schikking van de justitie worden ge
steld.
VALSE BANKBILJETTEN VAN
10,-.
Naar de „Maasbode" verneemt,
zijn er thans in enkele steden van
ons land valse bankbiljetten van
tien gulden in omloop. Het betreft
hier 1 O-guldenbiljetten van het
oude model, waar geen portret op
voorkomt. Vermoed wordt, dat de
vervaardiger een lithograaf is, om
dat de valse biljetten zó goed zijn
nagemaakt, dat zij moeilijk van de
echte zijn te onderscheiden.
PAARD OP HOL
Op een van de buitenwegen nabij
Lunterën gemeente Ede, ontstond
Donderdagavond een aanrijding tus
sen een met paard bespannen wagen
en een vrachtauto, waarvan de be
stuurder door een tegenligger werd
verblind. Na de botsing, die op zich
zelf geen ernstige gevolgen had sloeg
het paard op hol. De voerman een
landbouwer uit de buurtschap We-
kerom onder Ede, holde het paard
achterna. Door de grote krachtsin
spanning kreeg hij een hartverlam
ming en overleed ter plaatse.
Directeur-generaal van de Unesco in de Leidse Alma Mater
(Van een bijzondere medewerker)
I TIT ALLE DELEN van ons land waren Zaterdag en Zondag studen
ten naar Leiden gekomen, om te luisteren naar en te spreken over
de belangrijke onderwerpen, die in netrekking staan tot de rechten van
de mens. Aan het einde van het vorige jaar is een verklaring van de
Verenigde Naties aanv.aard. De afdeling Leiden van de Nederlandse stu
dentenvereniging voor wereldrechtsorde had een conferentie georgani
seerd, om over dit onderwerp van gedachten te wisselen.
Inleiding van
prof. Kranenburg
Algemeen en bijzonder
Prof. mr. J. V. Rypperda Wierds-
ma, die het voorzitterschap van de
conferentie op zich had genomen,
opende Zaterdagmiddag de vergade
ring en gaf het woord aan de voor
zitter van de Eerste Kamer, prof.
mr. R. Kranenburg. Deze besprak
de rechten van de mens in het alge
meen en de universele verklaring
van de rechten van de mens in het
bijzonder.
Thans liggen de grondrechten ver
spreid in onze Grondwet verankerd.
Geen orgaan mag dwang uitoefenen
zonder rechtsgrond; dit is het begin
sel van vrijheid van persoon, neer
gelegd in art. 164 van onze Grond
wet. Houdt men zich daar niet aan,
zoals in de tijd van de bezetting ge
schiedde, dan zijn wij het ons opeens
zeer goed bewust
Zo garandeert art. 10 van de nieu
we verklaring een eerlijk en open
baar verhoor en het volgende arti
kel zegt, dat ieder het recht heeft op
een openbare behandeling, waarin
hij alle gelegenheid heeft voor zijn
verdediging. Wij hebben, aldus prof.
Kranenburg, aan den lijve onder
vonden, wat het zeggen wil, als er
geen grondrechten zijn Daarom zijn
zij van groot belang, en daarom ook
is deze verklaring van zulk groot
gewicht
Naleving en toezicht
Om aan de belangstelling van de
Ceelnemers zoveel mogelijk recht te
doen wedervaren, was de conferen
tie in vier commissies verdeeld,
waarin ieder naar keuze kon worden
ingedeeld. Op het algemene gedeel
te spraken de voorzitters van de
secties, allen Leidse hoogleraren.
Mr. F. M. van Asbeck, voorzitter
van de juridische commissie, legde
uit, dat de declaratie, de verklaring,
geen bindend karakter heeft. Men
kan, met haar in de hand, niet bij
een rechter ageren. Een covenant
daarentegen, een handvest dus, zal
een volledig bindend verdrag wor
den, met regels van naleving en toe
zicht op de naleving. De declaratie
ligt thans voor ons. Prof. van As
beck sprak de hoop uit, dat het hand
vest volgend jaar bij de algemene
\ergadering van de V. N. in behan
deling moge komen.
Mr. C. Weststrate, voorzitter van
de soc.-economische commissie, wil
de voornaamste rechten op econo
misch en sociaal gebied zien tegen
een achtergrond van economische
situatie en sociale structuur. In de
formulering van deze rechten zit
een grote problematiek. Zij is, om
met Toynbee te spreken, een uitda-
SCHEEPSDIEFSTAL AAN HET
LICHT GEKOMEN.
Donderdagnacht zijn door de re
cherche van de rijkswaterpolitie
twee opvarenden van het ss Maas-
kerk aangehouden. Zij werden ver
dacht van diefstal van in totaal
25.000 cigaretten, een kist met 12
flessen cognac en twee baaltjes tex
tiel. Gisteren zijn de beide arrestan
ten tot een bekentenis gekomen en
hebben zij toegegeven tijdens de
reis naar de West-Afrikaanse kust
bij stukjes en beetjes deze góederen
uit de lading te hebben ontvreemd.
Zij verkochten het in de havens en
zijn van de opbrengst, die zij samen
deelden, gaan passagieren.
Tenslotte werden zij betrapt door
de bootsman en toen het schip in
IJmuiden aankwam, gearresteerd.
Zij zijn overgebracht naar de offi
cier van justitie te Den Haag, daar de
Maaskerk een schip is van de Ver
enigde Nederlandse Scheepvaart
Maatschappij, welke in Den Haag
thuishoort.
ging tot de mensheid; prof. West-
.trate hoopte, dat de mensheid daar
op een juist antwoord zal geven.
In aller harten
Enige kwesties, die op het onder
wijs sloegen, stelde de voorzitter
van de commissie" inzake onderwijs
en voorlichting, dr. F. L. P. Sassen,
aan de orde. Daarenboven stelde hij
het probleem, hoe de verklaring van
de rechten van de mens onderhouden
en geëerbiedigd moeten worden. Zij
moet in het rechtsbewustzijn van de
gemeenschap leven. Dat kan bereikt
worden, als de publieke opinie ge
heel doordrongen is van haar bete
kenis.
Ten slotte stelde prof. dr. L. J. van
Holk, voorzitter van de filosofische
commissie, vast, dat de denkbeelden
van 1789, van de Franse revolutie
dus, in de huidige declaratie voort
leven, en dat de invloeden van Locke
en Spinoza er in waar te nemen ziin.
Zaterdagavond en Zondagmiddag
zijn in de vier afdelingen de proble
men, aan de hand van vraagpunten,
behandeld. De resultaten werden
Zondagmiddag gerapporteerd, waar
na men zich naar het Groot-Audito
rium begaf om te luisteren naar de
rede van dr. Jaime Torres Bodet.
Toevluchtsoord.
Torres Bodet is directeur-generaal
van de Unesco, dat is de organisatie
van de V. N. voor onderwijs, weten
schap en cultuur. Hij volgde als zo
danig in 1948 de Engelsman Julian
Huxley op, en daarmede kreeg de
Mexicaan de leiding van de organi
satie, die tot' doel heeft bij te dragen
tot de vrede door de samenwerking
tussen de volkeren op de gebieden
van onderwijs, wetenschap en cul
tuur te bevorderen. Zij moet tevens
overal ter wereld de eerbied voor de
gerechtigheid, voor de wet en de
rechten van de mens versterken.
In de zeventiende eeuw was Ne
derland, aldus begon de spreker, £ie
zich in het Frans tot zijn vele toe
hoorders richtte, vooral het toe-
vluchtsoord voor vervolgden, een
soort van paradijs van verdraag
zaamheid en vrijheid. Daarom neemt
ons land in de geschiedenis van de
rechten van de mens een vooraan
staande plaats in. Nergens is liet
doel bereikt, dat de Nederlanders
van die tijd zich voor ogen stelden,
en toch zijn de idealen, als men de
verklaring doorleest, nog hoger ge
steld. Sommige aanvullingen spraken
vroeger vanzelf, andere waren vijf
tig of honderd jaar geleden onbe
grijpelijk geweest. De opsomming
van de rechten gaat terug tot ver in
het verleden. De vrijheden, die wij
thans genieten, hebben wij te dan
ken aan hen, die ons voorgegaan
zijn.
Vruchtbare samenvatting
Wij moeten de tekst van het nieu
we wetboek beschouwen als een sa
menvatting van het vruchtbaarste,
dat de geschiedenis van de wereld
cns heeft gebracht. Dit alles moest
veroverd worden, ten koste van tal
rijke offers, men heeft er voor moe
ten worstelen. Een heilig recht als
dat om te leven is ons vermaakt
door millioenen. wier nagedachtenis
nog zeer nabij is. Nog maar kort ge
leden was niemand er zeker van,
dat hij het recht had om te leven; of
hij recht had op eerbiediging van
zijn lichaam en zijn ziel. Sommigen
gaven hun leven om ons wat dit be
treft weer enige zekerheid te ver
schaffen.
Wanneer men verklaart, dat alle
mensen gelijk zijn, dan behoort men
allen met dezelfde achting te behan
delen. Ieder recht, dat men voor
zichzelf eist, dient men ook aan een
ander te geven. Ons allen behoren
de rechten toe. Hebben wij door een
of andere oorzaak meer macht, dan
legt ons dat slechts grotere verant
woordelijkheid op.
Onvoltooid
Aan de andere kant moeten wij er
wel van doordrongen zijn, dat de ver
klaring over de rechten van de mens
geen voltooid monument is. Er zijn
millioenen mensen, voor wie er geen
rechtvaardigheid is, geen gelijkheid,
maar die slechts in angst, ellende en
onwetendheid leven. Dat mag alleen
maar een aansporing zijn, ons in te
spannen om de rechten te doen gel
den. Strijd tegen analfabetisme is
dus het begin, want dan kunnen de
mensen bekend worden met hun
rechten. Om de rechten af te kondi
gen, is een grote solidariteit onder
de mensen beslist noodzakelijk.
Ook sprak de heer Torres Bodet
met nadruk over het belang van het
onderwijs. De leerling van vandaag
is de staatsburger van morgen, en
van zijn onderwijs hangt het af, of
hij rechtvaardigheidszin zal heb
ben. Iedere leermeester moet een
onderwijzer in de rechten van de
mens zijn. Alle takken van weten
schap komen tenslotte terecht bij de
mens, en dientengevolge bij zijn
rechten en plichten. Daarom deed de
spreker een hartstochtelijk beroep
op zijii luisteraars, eerlijk en ruim
te leren denken, en vrije mensen te
worden. Met een woord van Anatole
France drong hij er op aan, het vol
gende geslacht een veiliger en beter
bestaan te verschaffen, dan het
onze is.
Zondagavond verenigde de confe
rentie zich voor de laatste maal aan
een diner.
CONFERENTIES VOOR NIET-
KATHOLIEKEN.
„In Jesus van Nazaret is God mens
geworden".
't Is vandaag het Feest van St.
Willibrord, de grote Apostel van Ne
derland, die de eerste „blijde bood
schap" uit „de hoge Hemel" naar „de
Lage Landen" bracht, de Apostel dus
van heel de Christenheid in ons dier
baar Vaderland. Op deze dag zal nu.
na 12 eeuwen, de Franciscaan Pater
Wijnand Sluys, ons die zelfde blijde
boodschap klaar en duidelijk komen
verkondigenna twaalf eeuwen
nóg" nodig voor de duizenden, die op
recht verlangen, hongeren naar waar
heid, rust en vrede! In de R.K. kerk
aan de Haagweg zal hij zijn 4de Con
ferentie houden: „In Jesus van Na
zaret is God mens geworden".
Na al het stichtend schone, wat wij
in de 3 eerste Conferenties te ge
nieten kregen, hebben wij de vaste
overtuiging, dat de spreker ons nü
vooral een bij uitstek boeiend plei
dooi zal geven voor deze fundamen
tele waarheid, de grondslag van heel
het Christelijk geloof!
Komt en brengt vele oprecht zoe
kenden vooral deze avond mede!
Komt en geniet!Om 8 uur pre
cies beginnen we. Het kerk-koor zal
deze Conferentie met stichtende zang
omgeven!
Jeugdleiderscursus. Het bestuur
van de afdeling Leiden K.N.V.B. zal
het zeer op prijs stellen, als de
leden van de R.K. verenigingen, die
zich voor bovengenoemde cursus
hebben op»e»even, morgenavond in
„Den Burcht" aanwezig willen zijn.
De voorzitter, de heer Caro, heeft
aan allen iets te zeggen.
Statenkring Leiden.
Op Woensdag 30 November des
avonds te 7.30 uur zal in café „In
de Vergulden Turk", Breestraat 84.
Leiden een vergadering worden ge
houden van de Statenkring Leiden
der K.V.P.
De agenda vermeldt o.m. het voor
stel dat de termijn van indiening
voor candidaten voor de Prov. Sta
ten wordt bepaald van 5 December
1949 tot 15 Januari 1950; dat de
stemming over de candidaten in de
Afdelingen zal worden eehouden op
Zondag 19 Februari 1950, waarbij
zes candidaten moeten worden ge
stemd; verkiezing van 8 plaatsver
vangende bestuursleden, voor even
tuele aanvulling van het orgaan, be
last met het uitbrengen van een ad
vies voor de verkiezing der candi
daten voor de Provinciale Staten in
de Statenkring Leiden.
36)
oorspronkelijke roman
door MIES VAN VELSEN.
Loek negeerde deze opmerking.
„Zo is het veel beter, zorg nu maar
dat die kleur gauw echt is en niet
te veel aan de slanke lijn werken."
Gaby staarde enkele ogenblikken
in zwijgende bewondering naar het
beeld, dat de sipegel weerkaatste.
Was zij dat werkelijk kon ze er zo
nog uitzien? Als Mark nu eens hier
was. Ze had zich de laatste tijd te
veel verwaarloosd, maar straks na
afloop zou Mark haar zien, dan zou
ze hem zeggen....''
..Nu voortmaken Gaby, hier is mijn
bontcapeje. Zie je wel dat het best
past!"
Han Warsage stond al te wachten
in de gang.
„En jij trots, dat je met zo'n knap
jong vrouwtje uit mag!" Loek trok
h?m plagend aan het oor.
Hij kuste haar „Je hebt het zelf
voorgesteld, dus kun je me niets
verwijten."
Eenmaal aan de vleugel gezeten,
kreeg Gaby haar kalmte terug. Adem
loze stilte heerste in de stampvolle
zaal. Hedi Bresscher beschikte over
een prachtige sopraan en het publiek
gaf op enthousiaste wijze uiting aan
zijn bewondering. Tot tweemaal toe
moest ze terugkomen. In de pauze
werden bloemen aangeboden. Ook
Gaby kreeg prachtige anjers van 't
comité, bovendien een bos rozen
van de Warsage's en van Nijhoff een
tak orchideeën.
Vermoeid, maar nog vol van het
behaalde succes, zat Gaby naast Han
Warsage in de auto de bloemen op
haar schoot.
Fraulein Bresscher had dringend
verzocht, haar ook de beide laatste
avonden van het tournée te willen
accompagneren en Gaby had zon
der de minste bedenking toegestemd
gelukkig met dit onverwachte bui
tenkansje.
„Je vindt het geen bezwaar, Gaby
dat ik je aan de deur afzet? Een an
dere keer kom ik graag eens bin
nen, maar je weet. tante blijft altijd
wachten. Doe Mark m'n groeten".
Gaby dankte nog eens voor de
bloemen.
Warsage gaf haar de hand „Je hebt
ze ten volle verdiend.'' zei hij met op
rechte bewondering. „Het speet Nij
hoff geweldig, dat hij verhinderd was
te komen volgende week in Den
Haag beslist, zei hij."
Ze wuifde nog even, zocht de sleu
tel uit haar tasje en ging het huis
binnen. Alles bleef stil in de gang.
Zij draaide het licht aan. Mark's
jas hing aan de kapstok. Vluchtig
keek ze in de kleine spiegel, kamde
het haar wat op. Toen opende ze
de deur van de huiskamer.
Aan tafel zat Mark over de krant
gebogen. Hij zag op. Scherp trof hem
net contrast tussen Gaby, zoals hij
haar de laatste tijd gewend was te
zien; moe, onverzorgd en de geheel
andere vrouw, die hier voor hem
stond.
„Laat geworden, hè?" Ze legde de
bloemen op tafel en kwam naar hem
toe, maar terwijl zijn spottende blik
haar van hoofd tot voeten opnam,
schoof hij driftig zijn stoel achter
uit en stond tegenover haar.
„Wat (betekend deze comedie?
Heeft hier mogelijk ook je vaderlijke
vriend Nijhoff de hand in?"
Zijn toon kwetste haar diep zon
der hem een antwoord waardig te
keuren, wilde ze hem voorbij gaan,
doch hij trad haar in de weg.
„Ik verlang antwoord."
De minachtende blik, die ze hem
toewierp en het hooghartig zwijgen
verbitterde hem nog meer.
„Je weet blijkbaar niets te zeg
gen, goed, dan zal ik spreken. Deze
toestand ben ik meer dan beu.
Maandenlang heb je me het leven
tot een hel gemaakt, terwijl je thuis
was waren je gedachten elders. Ik
verdraag het, omdat ik meende, dat
je niet buiten het geld kan, nu be
grijp ik hoe je verlangde dit te be
reiken. Je bent eerzuchtig, je wilt
schitteren. Je hebt invloedrijke
vrienden, ik zal je niet in de weg
staan."
Schijnbaar onbewogen had ze ge
luisterd. de lippen opeengeklemd.
Niets in blik of gebaar verried haar
gevoelens.
De handen in de zakken liep hij
een paar maal de kamer op en neer,
ging dan zitten. Zijn drift was ge
zakt, alleen het diepe grievende leed
om het verloren ideaal schreide in
zijn binnenste. „Zo wil ik ons leven
niet voortzetten," zei hij. „We moe
ten een andere oplossing vinden."'
De verandering in zijn stem trof
haar, „mogelijk zal dat beter luk
ken, als we elkaar niet dagelijks er
geren. Laten we enige tijd onze eigen
weg gaan." Hij zag dat ze «schrok en
de mond opende als wilde ze protes
teren, maar er kwam geen geluid
over haar lippen.
„Ik zal mijn oude verblijfplaats de
schuur weer opzoeken,- jij kunt doen
zoals je goed dunkt. Jij hebt de huur
van de „heidehut" ik zal me wel
redden.
Terwijl hij sprak, maakte Gaby's
verontwaardiging plaats voor pijn
lijke verwondering. Zijn driftbuien
kende ze, zijn grote woorden even
groot berouw, maar bij intuïtie wist
ze: dit was anders. Het plan moest
in Mark gerijpt zijn; hij had er mee
rondgelopen zonder dat ze iets ver
moedde. Hoe lang? Waren ze dan
toch ongemerkt vervreemd?
„Er blijft één moeilijkheid," zei hij
na een korte pauze, „Marjanneke. Ze
zag hem snel aan. Het was of haar
hart stil stond. „Mark je zult toch...
Een snik brak de zin af, hij las de
angst in haar ogen. Als het maar om
het kind gaat, dacht hij bitter.
„Laat haar voorlopig bij tante Loek
blijven."
„Waar jij haar dagelijks kunt be
zoeken, zonder dat ze je in de weg
staat." zei hij schamper, „enfin dat
is jouw zaak, maar weet dit: als ik
hierin toestem is het alleen om het
kind.*
Als een zweepslag troffen haar zn
woorden. Welk recht had hij haar
dit alles toe te voegen. Met moeite
bedwong ze zich terwille van Mar
janneke. „Je onverdiende verwijten
zal ik niet weerleggen," zei ze bijna
toonloos. „Tegen wantrouwen kun je
weinig inbrengen."
Ze nam uit. haar tasje een briefje
van vijf-en-twintig en wierp het op
tafel.
„Dit is de helft van wat ik deze
avond verdiend heb, je kunt het
meenemen."
„Dank je, nooit"
„Zoals je wilt."
Langs hem heen liep ze de kamer
uit.
Even keek hij verbijsterd naar het
geld. Vijftig gulden op één avond,
wat moest hij er voor doen om het
bij elkaar te krijgen. En hij had haar
verweten
Hij klemde de tanden opeen: niet
aarzelen nu. In de keuken lag zijn
rugzak al gereed en de viool. Vlug,
als, vreesde hij van besluit te ver
anderen, nam hij beide en verliet
het huis.
„Stil toch eens," stoorde juffrouw
Sluis het politiek betoog van haar
broer, „hij gaat waarachtig weg" Ze
gluurde door het gordijn.
„Wat zou dat," bromde de jongen
onverschillig.
„Wat dat zou? Die lui hebben
hooggaande ruzie. Nooit heb ik zo'n
raar stel gezien."
„Ze lijkt een fatsoenlijk vrouw
tje," verdedigde Kees.