S)e Ccidóeöoti/fco/nt
Deense vrachtboot op mijn
gelopen
Nederland betaalt er
f 669.000 per dag voor
Het nieuwe gebouw der
U.N.O.
Directear: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 25 OCTOBER 1949
41ste JAARGANG I
De toren van Babel
te New York
Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. w., 11.40 p. mod., f 4.15 p kwart. Franco p. p. i 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Ergerlijk
PEN ergerlijk staaltje van onge-
oorloofd winstbejag vermeldde
dezer dagen „Het Parool".
Een echtpaar schreef op een
advertentie, waarin een woning
werd aangeboden met overname
van het zich daarin bevindende
meubilair tegen taxatieprijs. De
adspirant-huurders brachten een
bezoek aan het aan de Ruysdael-
straat te Amsterdam gelegen
huis en vroegen de makelaar, op
welke waarde het meubilair was
gesohat. pit bedrag bleek vijf
duizend gulden te zijn. Toegege
ven werd echter, dat de werke
lijke waarde de vijftienhonderd
gulden niet te boven ging, maar,
zo verzekerde de makelaar, „het
huis is het waard".
Dat is schandelijk!
Aan de hand van de wet is er niets
tegen te doen, wantvoor meube
len is de prijsbeheersing opgeheven.
Maar lieden, die op zulk een wijze
misbruik maken van hun vrijheid,
gedragen zich als misdadigers, ook
al kan men hen met de hand aan de
wet niet ter verantwoording roepen
en niet straffen.
Ieder weldenkend mens moet zulk
een uitbuiten en profiteren van an-
derergebrek aan woonruimte
verfoeien.
Ieder weldenkend mens.... Maar
is het ten slotte niet volmaakt in
overeenstemming met de „moraal"
van „zaken zijn zaken"? Een moraal,
die, al springt het weerzinwekkende
ervan niet altijd zó in het oog, nog
maar ook door al te veel „brave",
..fatsoenlijke'' lieden wordt in prac-
tijk gebracht? Velen zijn er rijk door
geworden enworden nu om die
rijkdom geëerd.
Keulen en Aken
DE concrete gedachten, hoe voor
de toekomst tot billijker verde
ling van de eigendom te komen, zijn
..niet over-talrijk" aldus prof.
Romme in de „Volkskrant".
Niemand zal ontkennen, dat hier
een onweerlegbare waarheid, or-n on
loochenbare realiteit wordt gecon
stateerd.
Bezien van uit het algemeen be
lang en in het licht van de christe
lijke beginselen, moet ons streven er
op gericht zijn, om tot een billijker
verdeling van de eigendom te gera
ken.
Deze eis is: dringend. Met dit
te beweren overdrijven wij, naar
onze overtuiging, geen speldeknop.
En daarom is het erg jammer, dat
de concrete gedachten, om op dit
terrein te bereiken, wat bereikt moet
worden, „niet over-talrijk" zijn (om
het met prof. Romme euphemistisch
te zeggen).
Zolang zulk een concretisering
niet door onze politici is gevonden en
aanvaard, kunnen wjj de eis van een
billijker verdeling van de eigendom
niet plaatsen in het program van
actie der K.V.P. Want: de mentali
teit van de huidige generatie is zó,
dat zij alléén die desiderata in de
practische politiek wil opgenomen
zien, welke hier en nu inderdaad
verwezenlijkt kunnen worden.
Deze mentaliteit is psychologisch
alleszins verklaarbaar, omdat de
huidige generatie tijdens en na
de oorlog is gegroeid in de verwach
ting, dat er nü zal worden gearbeid
aan een directe opbouw, aan een di
recte vernieuwing van het maat
schappelijk stelsel: de tijd van leu
zen zou voorbij zjjn.
Keulen en Aken zijn echter niet
op één dag gebouwd. En wij mogen
vertrouwen, dat, waar de even be
kwame als actieve leiding in orga
nisatie en Tweede Kamerfractie der
K.V.P. intense belangstelling heeft
voor de eis: billijker verdeling van
c'.e eigendom deze ook tot een
concretisering, hier en nu, zal uit
groeien.
Mooi succes
Ï"\E K.V.P. heeft Zaterdag in Lei-
den een Kaderdag gehouden.
En deze is uitstekend geslaagd.
De voorzitter der K.V.P. de heer
Andriessen hield een rede, die was:
zakelijk en kort en die dus voldeed
aan twee voorwaarden, waaraan een
rede moet voldoen en waaraan
vele redevoeringen op vergaderingen
niet beantwoorden. Hetzelfde kan
worden gezegd van de rede van de
heer Honout uit Gouda.
Er werd een discussie gevoerd,
waarbij breedsprakerigheid over za
ken van bijkomstige en futiele bete
kenis werd vermeden wat ook niet
van alle vergaderingen kan worden
En er was gezorgd voor een aan
gename sfeer.
Zo was bedoelde bijeenkomst een
voorbeeld voor andere vergaderin
gen.
Het Franse persbureau A.F.P.
meldt, dat volgens een officiële me
dedeling dd. heden een Pipercub
van de militaire luchtvaart Zater
dag j.l. 75 km. ten Noord-Oosten van
Padang Pandjang, op republikeins
gebied is verongelukt. De bestuur
der en de werktuigkundige bevinden
zich op het ogenblik ongedeerd in
'oet plaatselijke republikeinse hoofd
kwartier en zullen morgen naar on
l^r Nederlandse controle staand ge
bied worden gebracht.
DE RONDE TAFEL CONFERENTIE
LOOPT TEN EINDE De R.T.C. is
thans in haar eindstadium gekomen
en er bestaat goede hoop, dat voor
het einde van de maand volledige
overeenstemming zal zijn bereikt.
Opname in één der laatste zittin
gen van de Centrale Commissie van
de R.T.C. Van links naar rechts: Moh
Hatta, dr M. J. Prinsen, Hamid II,
sultan van Pontianak, mr F. E. J.
v. d. Valk, secretaris van de Neder
landse delegatie, mr J. H. van Maar-
seveen, minister van Overzese Ge
biedsdelen, dr J. H. van Royen, lid
van de Nederlandse delegatie en mr
D. U. Stikker, minister van Buiten
landse Zaken.
Negentien opvarenden gered
IJET 2219 brt metende Deense vrachtschip „Ivar", dat zonder la
ding op weg was van Hamburg naar Rotterdam, is Maandagmiddag
om 4 uur 20 mijl ten Noord-Westen van Terschelling op een mijn gelo
pen. Het schip zond onmiddellijk S OS-seinen uit en meldde: „Op mijn
gelopen. Positie 63 graden 46 minuten Noord en 4 graden 49 minuten Oost.
Help spoedig. Reddingboot en radio- ontvanger defect. Schip zinkende."
De reddingboot „Dorus Rijkers" en de sleepboot „Holland" hebben 10
Denen gered; de kapitein en de eerste stuurman zijn vannacht op het schip
gebleven. Negen opvarenden waren in een sloep afgedreven, doch zijn
vanmorgen op Ameland aangekomen. Vier man zijn verdronken, toen de
sloep, waarmede zij zich in veiligheid wilden stellen, uit de davits
kantelde en brak.
KLEDING EN VOEDSEL VOOR DE T.N.l.
TNE NEDERLANDSE regering is krachtens een overeenkomst, die Ne-
derland 669.000 gulden per dag kost, begonnen met het betalen van
voedsel en kleding voor de T.N.l. Dit verklaarde de directeur van het
kabinet van de H.V.K., dr Koets, op zijn wekelijkse persconferentie. Ne
derland heeft namelijk het door de republikeinen opgegeven cijfer van
223.000 T.N.I.-soldaten aanvaard en geeft voor iedere soldaat drie gulden
Met de betaling is op 1 October begonnen.
Slechts indien de Nederlandse
commandanten beschikken over ge
gevens, dat de plaatselijke opgege
ven cijfers kennelijk onjuist zijn en
indien de beschietingen door de be
trokken republikeinse afdelingen
voortgaan, zijn deze commandanten
gemachtigd de betalingen op te schor
ten. Voorts deelde dr Koets mede,
dat de eerste 3000 uniformen deze
Indonesië lid van
de F. A. O.
OP VOORDRACHT VAN
NEDERLAND
De Nederlandse regering heeft
haar ambassadeur in de Verenigde
Staten, mr. van Kleffens geïnstru
eerd, Indonesië voor te dragen voor
het lidmaatschap van de F.A.O.
(Food and Agriculture Organisa
tion van de Verenigde Naties). Hier
mede wordt beoogd, dat de Verenig
de Staten van Indonesië zo spoedig
mogelijk na de overdracht der sou-
vereiniteit op gelijke voet met de
andere leden-staten deel zal uitma
ken van de F.A.O. Het ligt daarom
in de bedoeling, dat reeds op de a.s.
5e jaarlijkse algemene vergadering
van de F.A.O., die op 21 November
te Washington zal aanvangen, Indo
nesië zal worden voorgedragen voor
het lidmaatschap, ofschoon dit voor
stel dus, naar het zich laat aanzien,
aanhangig zal worden gemaakt voor
dat de overdracht der soevereiniteit
een voldongen feit kan zijn.
Naar verluidt, heeft de Neder
landse regering zich bij haar besluit
laten leiden door de overweging,
dat het ongewenst zou zijn, de for
mele overdracht der souvereiniteit
af te wachten, omdat dan wellicht
eerst een jaar later, bij de volgende
vergadering der F.A.O., het lidmaat
schap van Indonesië aan de orde zou
kunnen worden gestéld, waardoor
de nieuwe staat zonder noodzaak
geruime tijd van het lidmaatschap
verstoken zou blijven.
KATHOLIEK INDONESIë OFFERT
BIJNA f 18.000 VOOR RADIO
VATICANA
De Apostolische delegatie te Ba
tavia deelt mede, dat Katholiek In
donesië voor de nieuwe zender van
Radio Vaticana een bedrag heeft bij
eengebracht van bijna 18.000. De
bijdragen zijn als volgt verdeeld:
Van het diocees van Dili (Timor)
12.155 Esc. f 1300.—); van de
Apostolische Prefectuur van Sera-
wak 45 f 450,van het
Apostolisch Vicariaat van Batavia
f 4892,36; idem van Semarang
t 3411,85; idem van Soerabaia
1690.id. van Menado 1157,24;
id. van Medan 915,id. van Atam-
boea 874,81; id. van Pontianak
f 846.45; id. van Kleine Soenda-
eilanden f 591,82; id. van Makassar
580,id. 'van Bandjermasin
443,60; id. van Palembang 357,
id. van Poerwokerto 238,71; van
de overige Vicariaten f 217,
maand aan de T.N.l. zullen worden
geleverd.
Overigens zal TNI in de eerstvol
gende 3 maanden tot gedeeltelijke
demoblisatie overgaan. Zij willen
120.000 soldaten naar huis sturen en
hun een maand soldij ineens meege
ven plus kleren voor vijf jaar. De
Nederlanders leveren de stof. In Sin
gapore is al ruim 550.000 meter be
steld.
Beide partijen hebben er in toe
gestemd, dat geen leger aan de bur
gerbevolking belastingen mag opleg
gen of zich voedsel of kleding mag
toe-eigenen zonder daarvoor de nor
male prijs te betalen.
De Nederlanders hebben de in
druk, dat de republikeinse kwartier
meesters, die met de verdeling van
de voorraden belast zijn, hun best
doen om een behoorlijke administra
tie te voeren en een organische sa
menhang in het republikeinse leger
tot stand te brengen.
De Nederlanders zijn reeds begon
nen met de vrijlating van 1500 repu
blikeinse soldaten. Ook hun wapens
krijgen zij terug. Tot nu toe zijn er
700 vrijgelaten. Het waren deze ar
restaties, die volgens de republikei
nen explosieve spanningen in Oost-
Java hadden teweeggebracht.
De heer Koets zei, dat Nederland
nu van de republikeinen verwacht
dat verscheidene honderden Indone
sische ambtenaren, die de laatste
paar maanden wegens hun samen
werking met de Nederlanders ont
voerd werden, ook zullen worden
vrijgelaten.
OVERSTROMINGEN TE GUATE
MALA Een hevige ramp heeft,
zoals bekend, Guatemala getroffen.
4000 mensen verdronken, toen een
regenval, die 72 uur onafgebroken
duurde, de rivieren buiten de oevers
deed treden, 100.000 mensen werden
dakloos. De overblijfselen van enige
huizen in Guatemala City.
Vier man in zee
De „Dorus Rijkers", die nof maar
zee,r kort binnen was na de halve
nacht en de hele dag over de Wad
denzee te hebben gezwalkt op zoek
naar de vermiste Staverse jol (waar
over wij gisteren berichtten), zette
na het opvangen der noodseinen
koers naar de door de „Ivar" opgege
ven plaats. Deze plaats was 61 mijl
van Den Helder verwijderd, zodat
de „Dorus Rijkers" eerst tegen mid
dernacht de „Ivar" zou kunnen be
reiken. De Brandaris, de op Terschel
ling gestationneerde reddingboot, ligt
in Amsterdam voor revisie.
Wel voeren van Terschelling de
sleepboten „Oceaan" en „Holland'
van Doeksen uit.
De „Holland" bereikte omstreeks
acht uur in de avond de „Ivar".
De schipper van de „Holland"
meldde naar de wal, dat er een sloep
met vier Denen uit de davits was ge
slagen en dat men van het lat van de
opvarenden niets wist. De „Holland"
kwam eerst langszij de „Ivar" en nam
twee man over. Kort daarop zetten
de mannen van de „Ivar" een tweede
BIJEENKOMST VAN
KOMINFORM?
In gewoonlijk betrouwbare Duitse
kringen, die beweren in nauw con
tact te staan met de controlecommis
sie in de Sowjet-zóne, wordt gezegd,
dat de Kominform in het begin van
de volgende maand bijeen komt, het
zij in Tsjecho-Slowakije, hetzij in
Roemenië.
Waarnemers van de Oostduitse So
cialistische Eenheidspartij zullen de
bijeenkomst bijwonen, aldus deze
kringen.
De eerste steen met veel
plechtigheid gelegd
f^E EERSTE STEEN voor het nieu
York gelegd onder geweldigeg be
die belangstellingf meer de honderd
son en Wisjinsky, dan de U.N.O. zelf.
schouwspel vooral toen president
plaats van de plechtigheid reed.
De stad New York had haar best
gedaan en hem het grootste escorte
meegegeven, dat ooit een bezoeker
heeft vergezeld. Meer dan honderd
motorfietsen van de politie begeleid
den Trumans auto en duizenden men
sen stonden langs de straten om de
president toe te juichen.
Nog drukker was het op de plaats
waar de wolkenkrabber zal verrijzen,
die de zetel wordt van de Organisa
tie der Verenigde Naties. Zo goed
als alle afgevaardigden bij de UNO
waren aanwezig. Voor de plechtig
heid schudden Truman en Wysjinski
elkaar hartelijk de hand. Trygve Lie
plaatste in de hoeksteen een urn met
een afschrift van het Handvest en een
verklaring van de rechten van de
mens. waarna hij de steen een lief
kozend klopje gaf.
we gebouw van de U.N.O. is te New-
langstelling. Maar waarschijnlijk gold
en politici, onder wie Truman, Ache-
Het was dan ook een prachtig
Truman van het station naar de
Toen hield president Truman een
rede, waarin hij drie voorwaarden
opnoemde voor het totstandkomen
van een betere wereld: controle op
atoomwapens, eerbiediging van de
rechten van de mens en bevorde
ring van de economische ontwikke
ling.
Het nieuwe hoofdkwartier van de
UNO wordt gebouwd midden in Man-
hatan, dicht bij de East River. Het
grootste gedeelte van het terrein is
door Rockefeller geschonken. In het
begin van dit jaar is men met de
bouw begonnen. Men denkt eind 1950
gereed te zijn. De kosten zullen 65
millioen dollar bedragen. Het ge
bouw wordt 39 verdiepingen hoog en
zal aan de buitenkant geheel uit
aluminium, glas en marmer bestaan.
Felle aanval van
„Prawda" op
Finland
„Finland schendt op grove wijze
het verdrag van vriendschap en we
derzijdse bijstand, dat het met de
Sovjet-Unie heeft gesloten," aldus
schrijft het Russsische dagblad Praw
da in een hoofdartikel, dat door de
Russische radio is omgeroepen. De
schrijver van het aritkel, Leontief,
beweert, dat Finland wordt over
stroomd door Amerikaanse toeristen,
correspondenten, industriëlen en ver
tegenwoordigers van alle mogelijke
bedrijfstakken. Voorts wordt Finland
beschuldigd van de wederoprichting
van fascistische organisaties, van
aanslagen op gebouwen van de
communistische partij en van een
openlijke campagne van de minister
van Justitie tegen de voorstanders
van vriendschap met Rusland.
ERNSTIG INCIDENT IN WENEN.
Maandagavond is in de Franse
sector van Wenen een ernstig inci
dent voorgevallen.
Volgens de lezing van ooggetuigen
brak, om tot:dusver onbekende re
denen, een hevige woordenwisseling
uit tussen Oostenrijkse verkeers
agenten en een Frans burger, gewe
zen gedeporteerde, die door een
drukke straat van de stad liep.
De Fransman zou door Oostenrijk
se politiemannen met knuppels ge
slagen, op de grond geworpen er
daarna door het publiek mishan
deld zijn. Hij werd, na door een
landgenoot te zijn bevrijd, onder
groot bloedverlies naar een Franse
militaire club overgebracht.
Gehelmde Oostenrijkse politie
mannen, die ter versterking warer
opgeroepen, kwamen weldra met
een auto voor de club, die zij bin
nendrongen. Een ambulance wagen,
die kwam aanrijden, werd omringd
door een menigte, die vijandige kre
ten tegen de Fransen liet horen.
De Franse gendarmerie moest tus
senbeide komen om de straat te ont-
I ruimen en het vervoer van de ge
wonde mogelijk te maken.
sloep overboord met negen man er in,
die zwemvesten aanhadden en pro
beren wilde de kust te bereiken.
Men vreesde aanvankelijk het erg
ste, daar het vrijwel uitgesloten
werd geacht, dat de sloep door de
zware branding heen zou kunnen ko
men. Doch vanmorgen werd gemeld,
dat de sloep omstreeks half 9 op het
Noorderstrand van Ameland was
aangekomen.
Toen bleek, dat deze sloep in snel
tempo naar het Oosten afdreef, is ook
de reddingsboot „Insulinde" van Oost
mahorn uitgevaren om deze mensen
op te pikken.
Tegen elf uur gisteravond meldde
de schipper van de „Holland", dat hij
met levensgevaar zowel voor zijn
bemanning als voor die van de
,I,avr' nog acht Denen aan boord
had genomen, zodat er op dat ogen
blik tien opvarenden waren gered.
Kapitein en eerste stuurman bleven
aan boord.
VERGEEFS ZOEKEN.
Toen bekend werd, dat de sloep
met negen man aan boord snel af
dreef, heeft radio-Scheveningen aan
alle schepen, varende tussen Den
Helder en Terschelling, verzocht naar
de sloep uit te zien. Men heeft toen
via de radio een nauwkeurig opgezet
reddingsschema opgesteld, waaraan
de sleepboten „Holland" en
„Oceaan", de reddingsboten „Dorus
Rijkers" en „Insulinde", alsmede een
tegen middernacht van het vliegveld
Valkenburg opgestegen marine-vlieg-
tuig deelnamen.
Dit schema klopte echter niet,
doordat men van verkeerde gegevens
uitging. Men had nl. uit de medede
lingen van kapitein Larsen begrepen,
dat de sloep om 8 uur overboord was
gezet, hetgen in werkelijkheid reeds
om 4 uur was geschied. Daardoor
hebben de reddingboten de hele nacht
vergeefs gezocht. Men zou vanmor
gen trachten de „Ivar" naar de kust
te slepen en op het strand te zetten.
Nader wordt gemeld, dat in de
sloep, welke vanmorgen op Ameland
aan wal kwam, slechts zeven per
sonen waren en wel de donkeyman
A. Larsen, zijn 14-jarige zoon A. Lar
sen, hutjongen, de steward G. Lar
sen, de stoker F. Gronborg, de licht
matroos L. Muller, de lichtmatroos
L. Juli en de stoker T. Kresterer.
De mannen bevinden zich lichame
lijk in een redelijke toestand en zijn
ondergebracht in hotel de Zwaan,
waar zij direct van droge kleren wer
den voorzien en een warme maaltijd
kregen.
Zij hebben sinds de explosie 24
zeemijlen afgelegd en zijn in die tijd
5 schepen gepasseerd. Vanuit de
sloep zijn toen lichtkogels afgescho
ten, die vreemd genoeg niet door de
passerende schepen zijn opgemerkt.
De bemanning van de sloep beweert
zelfs, dat zij op enige dezer schepen
de mensen kon zien lopen, zodat de
sloep op zeer korte afstand moet zijn
gepasseerd.
Aan boord van de sloep zijn na de
explosie steeds deze zeven personen
geweest en niet negen, zoals oor
spronkelijk is gemeld.
Grote treinramp
in Polen
Meer dan 200 doden
Volgens onofficiële maar betrouw
bare berichten werden meer dan 200
personen gedood bij een treinramp
nabij Nowy Dwor, ten Noord-Westen
van Warschau. Vele passagiers zou
den gewond zijn. Het ongeluk zou
Zaterdagmorgen vroeg zijn gebeurd,
toen de expresse van Dantzig naar
Warschau uit de bocht vloog. De lo
comotief en verschillende rijtuigen
sloegen over de kop.
Dit is de ernstigste treinramp in
Polen sedert 30 jaar. De oorzaak van
de ramp is onbekend. Er wordt een
onderzoek ingesteld. Van officiële
zijde weigerde men commentaar te
geven. De treinen rijden weer nor
maal. Nowy Dwor ligt 50 kilometer
ten Noord-Westen van Warschau.
Sen- taeÖje
Het hooghouden van een traditie
mag nooit verworden tot slaafse na
volging.
