r
ET
„Wezen en noodzaak der KVP''
keerpunt
MAANDAG 24 OCTOBER 1949
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
K.V.P.-Kaderdag in Kieskring Leiden
Voorzitter Andriéssen over
,.De Katholieke Volkspartij is geen
kerkelijke partij, die op een of an
dere wijze met de Katli. Kerk is ver
weven; zij voert een geheel zelfstan
dige politiek, zonder een geestelijk
adviseur te bezitten. De K.V.P. is
een beginselpartij, niet werkzaam
voor bepaalde klassen, doch voor het
Jiele Nederlandse volk, en stelt zich
ten doel het algemeen welzijn te be
vorderen, door in wetgeving en be
stuur haar beginselen tot uitdruk
king te brengen, welke beginselen
liggen in de door God geschapen we
reldorde cn de Openbaring, zoals
deze door de Kath. Kerk worden ge
leerd".
Aldus ving de
heer W. J. An-
driessen, landelijk
voorzitter van de
K.V.P., Zaterdag
middag in „Den
Burcht" zijn door
wrochte rede aan
over „Enkele be
langrijke punten
over wezen en
noodzaak der K.
V. P.", op de eer
ste kaderdag in de
kieskring Leiden, waarvoor een ver
heugend grote belangstelling be
stond.
Het was deze boven verwachting
grote opkomst, die de voorzitter, de
heer A. C. A. Deerenberg uit
{Schoonhoven, zijn openingswoord in
majeur deed spreken, er op wijzend
hoe noodzakelijk het is tot een ge
degen kadervorming over te gaan,
waarvan deze middag een experi
ment was. Aan de bestuurstafel had
o.a. mr. E. Bolsius, lid van Ged. Sta
ten, plaats genomen. Onder de aan
wezigen bevonden zich verschillen
de kath. wethouders, raadsleden en
afdelings-bestuurders, waaronder la
ter ook wethouder St. Menken uit
Leiden zich schaarde.
K.V.P. is noodzakelijk.
De heer Andriessen legde er spe
ciaal de nadruk op dat de K.V.P. het
Westduitse gaven
werden Russisch
De rode regeerders van de voor
malige Duitse Sovjet-zone, die thans
„Vrije Duitse Republiek" heeft, zijn
er nog steeds niet in geslaagd de le
vensmiddelenvoorziening in hun ge
bied behoorlijk te doen functionne-
ren. Er wordt nog altijd honger
leden.
De aartsbisschop van Keulen, Z.
Em. Kardinaal Frings, heeft daarom
de bevolking van West-Duitsland
opgewekt weer regelmatig pakjes
met levensmiddelen als „Liebesga-
ben" naar Oost-Duitsland te sturen.
Dit edelmoedige initiatief blijkt ech
ter niet naar de zin te zijn van de
Sovjet-Duitse rode autoriteiten.
Vandaar dat het Politburo der S.E.D.
het nodig heeft geoordeeld in een
circulaire aan de kringbesturen der
partij tegen deze „demagogische 'op
hitsing der West-Duitse clericalen"
te waarschuwen.
De kringbesturen dienen volgens
de circulaire zorgvuldig na te gaan
aan wie deze pakjes uit West-Duits-
larfd zijn geadresseerd en deze per
sonen nauwlettend in het oog te
houden.
In dit verband is het bericht van
een Duitse spoorwegbeambte zeer
opmerkelijk. Hij had dienst gedaan
op een goederentrein, die van Maag
denburg naar Berlijn reed. In deze
trein liep een aantal wagons met
aardappelen, die door bemiddeling
van het West-Duitse „Caritas-Ver-
band" door de Westfaalse Katholieke
boeren ter beschikking van de Oost-
Duitse bevolking waren gesteld. De
spoorwegbeambte had op deze goe
derentrein dienst gedaan tot het
goederen-emplacement van het Ber-
lijnse station „Schlesischer Bahnhof".
Hier eindigde zijn dienst en werd
het transport door de Oost-Berlijnse
autoriteiten overgenomen. De be
ambte had echter zijn actetas bij on
geluk in de trein achtergelaten en
keerde derhalve de volgende dag
naar het goederenstation terug, ten
einde zijn eigendom af te halen. Wie
schetst evenwel zijn verbazing, toen
hij op de bewuste aardappelwagons
grote rode transparanten ontwaarde
met het opschrift: „Lebensmittel-
spende aus der Sovjet-Union!".
algemeen welzijn wil bevorderen op
grondslag van de zedelijke normen,
gelegen in de natuurlijke orde en
Goddelijke Openbaring, omdat ook
andere partijen van „zedelijke nor
men" spreken. De K.V.P. gaat hier
echter mee tot aan de diepste bron
en daarom wordt het Kerkelijk leer
gezag als riohtsnoer genomen.
Sprekend over de noodzaak van
een katholieke politieke partij, wees
spr. op enkele positieve argumen
ten, als het voeren van een politiek
overeenkomstig onze beginselen, het
geven van richting aan het politiek
denken van het katholieke deel on
der het Nederlandse volk en het
bundelen van eigen krachten om de
eigen katholieke levensbeschouwing
zo sterk mogelijk te manifesteren,
zonder overigens te vervallen in een
hokjesgeest. Ook negatief zijn er ar
gumenten aan te voeren, waarvan
spr. noemde het behoud van de
door de katholieke emancipatie met
zeer veel moeite verkregen rech
ten. Recente uitlatingen in de socia
listische pers waarschuwen wel om
de aanvallen op zelf verworven po
sities af te slaan. Want ook om stel
ing te nemen tegen anti-katholieke
•tromingen is de K.V.P. noodzake
lijk.
Taak van de Staat.
Dit alles is reeds een afdoend ant
woord op de vraag of het nodig was
na de bevrijding in '45, toen er een
sterke stroming ontstond tot meer
eenheid, weer een katholieke staat
kundige partij in het leven te roe
pen.
Sprekend over enkele principiële
kwesties wees spr er op hoe de K.
V. P. de verschillende verhoudingen
tussen staat en mens, staat en ge
meenschap, en hoe zij de taak van
de staat ziet, n.l. de behartiging van
uitsluitend het aardse welzijn,
met volledige erkenning van de
rechten van de individuele mens en
van de onvervreemdbare rechten
van de Kerk, die souverein is op
Haar terrein. Als we slechts naar
West-Europa zien, wordt het duide
lijk waartoe het kan leiden als de
Staat in flagrante strijd met onze
opvattingen zich met de rechten
der Kerk inlaat.
De K.V.P. staat dus voor ruimte
te geven aan de krachts-ontplooiing
van de individuele mens, in het ka
der van het algemeen welzijn. Dit
houdt in dat de K.V.P. niet mee kan
gaan met de socialisatie- en natio
nalisatie-gedachten van de P, v. d.
A., die daardoor de rechten van het
individu krenkt. De K.V.P. staat
economisch vrijheid voor, gebonden
slechts voor zover het algemeen wel
zijn dat vordert.
Na nog gesproken te hebben over
de K.V.P.-opvattingen inzake het
gezin, huwelijk, onderwijs, allemaal
kwesties op het terrein van de prac-
tische politiek, wees de heer An
driessen op de Godloochenende vor
men die het moderne Humanisme
gaat aannemen, wat alweer een re
den is om er verheugd over te zijn
dat de katholieken hun krachten ge
bundeld hebben in een eigen poli
tieke partij en aldus hun invloed
kunnen uitoefenen. Deze invloed zal
ook uitgeoefend dienen te worden
ten aanzien van het West-Europese
eenheids-streven. „Wij willen geen
hokjes-geest", besloot spreker. ..Wij
willen als katholieken deel uitma
ken van het Nederlandse volk en de
West-Europese gemeenschap, maar
we mogen niet blind zijn voor de
gevaren die ons bedreigen. Laat ons
daarom de ernst van deze tijd goed
inzien en op het terrein van de staat
kunde onze machtsformatie zo sterk
mogelijk maken".
In een even lange als interessante
gedachte-wisseling, waarin de meest
uiteenlopende onderwerpen ter spra
ke kwamen, sprak de heer Andries
sen o.a. over de verhouding met de
F. v. d. A. en benadrukte nog eens
dat de K.V.P. niet in wezen, doch
slechts „par accidence" door bijkom
stigheden, noodzakelijk is. Niet uit
de aard van onze katholieke levens
beschouwing vloeit de noodzakelijk
heid voort van een katholieke staat
kundige partij, doch uit de omstan
digheden.
Taak van het kader.
Na deze „geestelijke hors d'oeuvre"
zaten de vele aanwezigen aan een
smakelijke koffietafel aan, waarna
weer lichamelijk gesterkt het
tweede deel van deze kaderdag aan
ving, met een toespraak van de heer
Hoonhout uit Gouda, propagan
daleider en kring-penningmeester,
over ,.De taak van het kader in de
afdelingen der K.V.P.". Spr. wees op
ae noodzaak van een goed kader, als
kern van de grootste politieke part'j
in Nederland (300.000 leden) en be
sprak de afzonderlijke taken der
verschillende functionarissen. Veie
vragen, opmerkingen en critiek
kwam hierop los en zeer geanimeerd
werd over dit alles heen en weer ge
sproken. Daar het slechts interne
kwesties gold, kunnen wij er kort
over zijn en slechts benadrukken dat
iedere functionnaris zijn taak moet
zien, zoals St. Paulus dat deed: „Ca
ritas Christi nos urget De liefde van
Christus dwingt ons. Dus niet om an
dere redenen dan ter liefde Gods en
niet voor zich persoonlijk, noch om
groepsbelang, mag iemand een func
tie aanvaarden in de kath. staatkun
dige organisatie, welke de heer
Hoonhout even belangrijk noemde
als iedere standsorganisatie, wier
werk zonder de eerste niet vrucht
baar zijn kan.
De tien millioenste
Nederlander
Mr. dr. A.. A. van Rliijn, secreta
ris-generaal van het ministerie van
Sociale Zaken hield voor radio Ne
derland wereldomroep een causerie
naar aanleiding van de binnenkort
te verwachten tienmillioenste Ne
derlander.
Spr. stelde de vraag: „Hoe ont
vangen wij de tienmillioenste Ne
derlander"?
Precies vijftig jaar geleden had
Nederland nog vijf millioen inwo
ners, aldus de heer van Rhijn. Thans
verwachten wij de tienmillioenste
Nederlander.
De oorzaak van deze snelle ver
meerdering is zowel het hoge ge
boortecijfer als het lage sterftecijfer.
Het geboortecijfer was vooral in
de jaren 19461948 hoog. Er wer
den in die periode 800. OOP babies ge
boren, dat is 300.000 meer dan op
grond van de vooroorlogse geboorte
cijfers kon worden verwacht. Elke
twee minuten wordt er een Neder
lander geboren, elke zeven minuten
sterft er een.
Nederland is kennelijk een
zond land. Het heeft thans zelfs het
laagste sterftecijfer ter wereld. De
gemiddelde levenskans van de vijf-
millioenste mannelijke Nederlander
was 46 jaar. De levenskans van de
tienmillioenste mannelijke Neder
lander daarentegen is veel hoger,
namelijk 66 jaar.
ERNSTIGE GEVALLEN VAN
BANKBILJETTENSMOKKEL NAAR
INDONESIë.
Van officiële zijde wordt medege
deeld, dat de laatste weken ernstige
gevallen van bankbiljettensmokkel
in postpaketten naar militairen in In
donesië zijn achterhaald. In verband
hiermede is de controle op deze zen
dingen verscherpt en zullen deze en
dergelijke overtredingen van de de-
viezenvoorschriften met gestreng
heid worden vervolgd.
HOGE ONDERSCHEIDINGEN
VOOR PROF. GRANPRé MOLIèRE
Ter gelegenheid van zijn 25-jarig
jubileum als hoogleraar is prof ir.
M. J. Granpré Moière benoemd tot
ridder in de orde van de H. Gregorius
de Grote en tot ridder in de orde van
de Ned. Leeuw.
Twee ongelukken op
onbewaakte
overweg
BIJ NUNSPEET
Zaterdagmiddag kort na 1 uur is
op de onbewaakte overweg over het
baanvak NunspeetOldenbroek, dat
gekruist wordt door de verkeersweg
NunspeetEpe, een personenauto ge
grepen door de locomotief van een
in de richting Amersfoort rijdende
trein. De wagen werd zwaar bescha
digd. De bestuurder, de 37 jarige za
kenman F. J. Willenborg uit Amers
foort, kreeg een hersenschudding.
Ook de locomotief van de trein ver
toonde duidelijke sporen van de aan
rijding.
BIJ ROZENDAAL
Op de onbewaakte overweg aan de
Hilsestraat onder Wouw bij Roosen
daal heeft Zondag een dodelijk on
geluk plaats gehad. Een auto be
stuurd door de heer A. Aarts, direc
teur van de Katholieke Actie in het
Bisdom Breda, werd gegrepen door
een toevallig pesserende losse ran
geer locomotief. De auto werd een
tiental meters meegesleurd en kwam
daarna in de spoorsloot terecht. Het
lichaam van de 32-jarige besuurder
werd uit de wagen geslingerd en
kwam op de spoorbaan terecht.
PRINS BERNHARD HEEFT
AUTO-ONGELUK.
Prins Bernhard is Zaterdag met
zijn auto, die door hemzelf werd be
stuurd, in botsing gekomen met een
door een paard getrokken wagen te
Wahn, bij Keulen.
Het paard werd gewond en de kar
beschadigd Prins Bernhard en de
drie inzittenden in zijn auto bleven
ongedeerd. Prins Bernhard bracht
een bezoek aan West-Duitsland. Hij
was op weg naar het vliegveld van
waar hij naar ons land terug zou ke
ren.
KIND IN BED VERBRAND
Zaterdagmiddag is het driejarig
zoontje van de familie K, wonende
in de van Swindenstraat te 's-Gra-
venhage door de ouders levensloos
aangetroffen op de resten van een
verbrand bed in de slaapkamer. Toen
de ouders even te voren de woning
hadden verlaten om een boodschap
te doen, hadden zij het kind slapen
de in Zijn ledikantje achtergelaten.
De jongen heeft vermoedelijk luci
fers weten te bemachtigen en is daar
mee gaan spelen op het bed van
zijn ouders. Dit geraakte in brand.
Door de rookontwikkeling is de jon
gen vermoedelijk gestikt. Hii had
enige brandwonden aan het linker
been en aan de linkerarm.
Alg. Oyerste
Zusters van Liefde
Koninklijke onderscheiding
Ter gelegenheid van haar gouden
kloosterfeest, recipieerde Zaterdag 22
October in het moederhuis van de
Zusters van Liefde aan de Oude Dijk
te Tilburg de zeereerw. moeder M
Leonie Ides, overste dezer congrega
tie.
Nadat in de afgelopen week Z.
Em. J. Kardinaal de Jong en de bis
schop van 's Hertogenbosch mgr. W.
Mutsaerts de gouden jubilaresse wa
ren komen gelukwensen, gaven Za
terdag minister Rutten, mgr. dr. B.
Eras, mgr. prof. dr. Th. Goossens,
mgr. Vingerhoets en de deken van
Tilburg M. C. Nabuurs, blijk van hun
belangstelling. Ter receptie versche
nen voorts vele deputaties uit ver
schillende steden van ons land.
Minister Rutten hield een korte
toespraak, waarin hij de grote ver
diensten van de congregatie van de
Zusters van Liefde ten opzichte van
het onderwijs releveerde en vervol
gens mededeling deed, dat het H. M.
de Koningin behaagd heeft zuster M.
Leonie Ides te benoemen tot officier
in de Orde van Oranje Nassau.
IJSELIJK AVONTUUR IN EEN
PUT.
Een inwoner van Renkum heeft
tijdens zijn vacantie in Limburg een
onvrijwillig bezoek aan een diepe
put gebracht, dat ruim 13 uren
duurde. De man, die zich voor oud
heidkunde interesseert was 'n kijkje
gaan nemen in het halfvergane kas
teel te Well. In de z.g. „Draken-
toren" gleed hij onverhoeds uit over
een paar losliggende stenen. Hij
kwam terecht in een zeer diepe put,
een ijskelder waar in vroegere tij
den uit de vijvers gehakt ijs onder
turf werd bewaard.
De amateur-oudheidkundige werd
maar licht gewond: ernstiger was
evenwel, dat hij geen mogelijkheid
zag de put uit eigen beweging te
verlaten. Mondvoorraad had hij
practisch niet; één suikerklontje en
twee kastanjes. Er lag nog een dood
konijn in de put, maar dit kwam
voor consumptie niet meer in aan
merking.
Na ruim een halve dag begon de
hotelhouder van de onfortuinlijke
logé een ongeluk te vrezen. De po
litie die werd gealarmeerd, was ge
lukkig met het bestaan van de put
bekend en had het slachtoffer spoe
dig gevonden.
De gevangene was juist aan zijn
eerste kastanje begonnen.
Oliefabriek in
Overschie verbrand
Een geweldige brand, aangewak
kerd en bijna niet te stuiten door de
gierende zuidwesterstorm, heeft van
nacht van Speelman's oliefabrieken
en van de graanmaalderij van M. C.
en P. Speelman op de langs de
Schie gelegen Delftweg een trooste
loze ruïne gemaakt.
Hoe de brand is kunnen ontstaan
is op het ogenblik nog een mysterie.
Sinds Zaterdag was er niet gewerkt
en zelfs de stoker was nog niet aan
wezig voor het verzorgen der vuren.
Naar wij vernemen, was er heel
wat brandbaar materiaal in de fa
brieken opgeslagen, niet alleen gro
te voorraden graan, maar ook spijs
olie, melasse, veevoeder en alle in
grediënten voor het vervaardigen
van veekoeken en bovendien veel
verpakkingsmateriaal, zoals zakken,
dozen e.d. Dit alles was oorzaak, dat
tevens een brede stroom van von
ken met de storm meegierde tegen
de villa en de koekfabriek aan van
de firma G. J. van Buuren en Zonen
die op enkele meters afstand gele
gen waren, juist in de windrichting.
Daardoor ontstond ook een begin
van brand in een kantoorlokaal, in
deze villa gelegen. Spoedig ingrijpen
kon hier doorzetten van de brand
ROOK HAD GEEN UITWEG NAAR
BUITEN
De Haagse brandweer werd Zater
dagavond omstreeks acht uur gealar
meerd voor een binnenbrand in het
perceel Dirk Hoogenraadstraat 102 te
Scheveningen. Het bleek dat in de
keuken van dit perceel, een kachel
stond, waarvan de pijp niet in de
schoorsteen uikwam, maar door het
plafond heen was gestoken. Tussen
het plafond en het platte dak ein
digde deze pijp, zodat er geen uitweg
was naar de buitenlucht. Door von
ken uit de pijp schijnen het riet en
het hout van het plafond te zijn gaan
smeulen en dit smeulen zette zich
voort tot drie percelen.
Op vier plaatsen in drie verschil
lende woningen van het blok werd
een gat in het dak gemaakt om het
blussingwerk mogelijk te maken.
Omstreeks negen uur had men het
vuur onder de knie. Er was veel wa
terschade, vooral ook van het regen
water dat van het platte dak in de
percelen terechtkwam.
Het vierhonderd ton metende Ne
derlandse motorschip „Casana"
Zaterdagmiddag tussen de Deense
eilanden Funen en Samsö op een
mijn gelopen en gezonken. De negen
opvarenden hebben de schipbreuk
overleefd, maar de zezstig ton stuk
goed is geheel verloren gegaan.
Slechts de scheepsdoc urnen ten kon
den in veiligheid worden gpsteld. De
bemanning is na een vier uur lange
roeitochtongedeerd in een hotel te
Lushagen aangekomen.
TWEE ZEILERS UIT DEN HELDER
OP ZEE VERDWENEN.
Men maakt zich in Den Helder
ernstig ongerust over het lot van
twee stadgenoten, die Zondagmor
gen in een Sta verse jol het Nieuwe
Diep uitvoeren op weg naar Oude
Schild op Texel en sedertdien spoor
loos zijn verdwenen. Het kleine zeil
bootje is voor het laatst Zondagmid
dag in het mal Zwin, een vaarwa
ter van de Waddenzee, waargeno
men. Gezien het hevige stormweer,
dat des avonds opstak, vreest men,
dat de zeilers verongelukt zijn.
Gisteravond alarmeerde men de
reddingboot „Dorus Rijkers",
onmiddellijk zee koos en de gehele
nacht tevergeefs met schijnwerpers
de ruwe zee heeft afgezocht.
WEERSVERWACHTING
(Geldig van Maandavond tot
Dinsdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
ZACHT VOOR DE TIJD VAN
HET JAAR.
Over het algemeen veel be
wolking met nu en dan enige
regen. Matige tot krachtige en
later in de kustprovincies tijde
lijk harde wind tussen Zuidwest
en Zuid. Zacht voor de tijd van
het jaar.
Zaterdagmiddag jl. heeft een dame
uit Zeeland het station Roosendaal
danig in opschudding gebracht. Zij
kwam met de dieseltrein uit Dor
drecht en wilde haar reis in Roosen
daal een ogenblik onderbreken. Ter
wijl de diesel met matige vaart langs
het perron schoof, sprong zij uit haar
coupé, met het gevolg dat zij tussen
de rijdende trein en de perronwand
kwam te vallen. De op het perron
wachtende reizigers waren zeer ont
steld en op hun roepen bracht de
'bestuurder de trein snel tot stilstand.
Nadat zij uit haar benarde positie
onder het rijtuig was verlost bleek
zij volkomen ongedeerd. Slechts
haar mantel droeg sporen van haar
gevaarlijk avontuur.
MILITAIREN VOOR INDIë NEMEN
AFSCHEID VAN FAMILIE.
In de cantine van de Havenkazer
ne en in de grote garage op het
Bastion te Schoonhoven hebben gis
teren van twaalf tot vijf uur hon
derd-tachtig in de barakken van het
Algemeen Depot gelegerde gewezen
deserteurs afscheid kunnen nemen
van hun familieleden, daar zij deze
week met de ZuiderRruis naar In
donesië zullen vertrekken. Alles ver
liep rustig en ordelijk. Men schat,
dat ongeveer vijftienhonderd fami
lieleden gebruik maakten van de
hun door de militaire autoriteiten
geboden gelegenheid om de binnen
kort vertrekkenden vaarwel te zeg
gen en goede gaven mee te geven.
„GROOTE BEER" IS BINNEN
Het troepen transportschip de Groo-
te Beer is gisteravond tijdens storm
weer met gerepatrieerde militairen
aan boord de sluizen van IJmuiden
binengelopen. Zij zullen vandaag
Amsterdam debarkeren.
VFERTIG GULDEN BOETE VOOR
DRIFTIGE KAPELMEESTER VAN
DE WIENER SaNGERKNABEN.
Tot veertig gulden boete of tien
dagen hechtenis veroordeelde de
politierechter te Zutfen Zaterdag de
22-jarige Peter L., kapelmeester van
de Wiener Sangerknaben, die na de
uitvoering door het koor te Winters
wijk op 3 Octobzr twee jongens uit
het koor, tien en elf jaar oud, zou
hebben mishandeld. Een van de jon
gens zou hij hebben geslagen, ge
stompt en geschopt. Het „Algemeen
Dagblad" geeft het hier volgend ver
slag van deze zaak:
De kapelmeester zei, dat hij inder
daad een jongen een oorveeg had
gegeven en toen daarop een volgens
hem ongemotiveerd hard ge
schreeuw volgde, had hij hem er nog
een gegeven. De jongen was toen
weggelopen en daarbij gestruikeld.
Geschopt had de kapelmeester hem
niet, maar wel had hij hem, zo zei
hij, een duw met de voet gegeven.
De electricien, die voor de toneel
verlichting zorgde, was op het ge
schreeuw komen toelopen en zei nu
als getuige, dat hij het optreden van
de kapelmeester zo beestachtig had
gevonden,dat hij hem te lijf had
willen gaan. Een dame uit Amster
dam, die voor de administratie van
de Sangerknaben zorgde, zei, dat de
jongens lastig waren geweest.
In de pauze wordt stilte van de
jongens verlangd, maar een hunner
deed niets dan giechelen en de an
dere jongens aan het Pachen maken.
Niet alleen in de pauze, maar ook
op het toneel was het voorgekomen,
dat onder het zingen van Schlafe
mein Prinzchen schlaf ein, de jon
gen die de solo moest zingen, door
zijn kameraad aan het lachen werd
gemaakt.
Uit het verdere verhoor bleek dat
deze kapelmeester, die vanwege zijn
gezondheid zittend terecht stond, de
hele verantwoordelijkheid heeft voor
deze 22 jongens.
De officier van Justitie vond hot
heel natuurlijk dat de jongens wel
eens lastig zijn. Aan degene, die de
leiding over hen heeft, worden hoge
paedagogische eisen gesteld. Dat de
kapelmeester een jongen die lastig
is, eens een oorvijg geeft, kan men
begrijpen en verontschuldigen, maar
hij had niet mogen schoppen. Tucht
recht heeft deze man niet volgens de
Nederlandse wet, en als hij het wel
had dan zou hij de maat ver te bo
ven zijn gegaan. Hij eiste vijftig gul
den boete of tien dagen hechtenis.
De verdediger, mr. Bottenheim,
vroeg ontslag van rechtsvervolging
dant.wel vrijspraak. De Wiener San
gerknaben zullen alleen maar geluk
kig en tevreden zijn als deze zaak
voor hun kapelmeester geen verdere
gevolgen heeft, zei de verdediger.
De politierechter sprak verdachte
vrij van het ten-laste gelegde slaan
en stompen, maar legde hem voor
het schoppen een boete van veertig
gulden of tien dagen op.
23)
oorspronkelijke roman
door MIES VAN VELSEN.
De ellebogen op de knieën steunde
hij het hoofd in beide handen. Hef
tig schokte z'n schouders. Loek zei
niets ofschoon ze diep medelijden met
hem voelde en graag een troostend
woord had gesproken. Een harde les
was hier noodzakelijk.
„Gelooft u, dat ik zou willen ster
ven om dit ongedaan te maken." zei
hij na enige vagen blikken en zag
haar aan.
„Leven en de gevolgen van onze
fouten dragen is dikwijls moeilijker."
„Gaby zal toch inzien, dat ik in
een ogenblik van waanzin gehandeld
heb. Ik had gedronken, ik wist niet
vat ik deed. Laat me naar haar toe
gaan en het haar zeggen.'"'
Hij stond op en liep zenuwachtig
de kamer heen en weer.
Tk hoop, dat je begrijpen zult, dat
Gaby tijd nodig heeft om zich te
herstellen," zei Loek „ze moet enige
tijd volkomen rust hebben."
Hij knikte. Dan bleef hij voor Loek
staan.
„Durft u mij hoop geven, dat ik
haar niet voor goed verloren heb?"
Ademloos wachtte hij het ant
woord af. Hij leek jaren ouder ge
worden.
„Zover ik mag oordelen, ja, maar
bedenk, dat je Gaby diep beledigd
hebt en zij is geen vrouw, die ge
makkelijk vergeet."
„Ik zal haar schrijven," zei hij wat
kalmer, „mag ik op uw hulp reke
nen?"
„Stel je daar niet te veel van voor,
Mark, dit is een kwestie tussen jul
lie beiden." Opnieuw zag ze de ang
stig verwarde uitdrukking in z'n
ogen.
„Gedraag je als een man." zei
Loek terwijl ze opstond om heen te
gaan, „aanvaard hetgeen je verdient
en bid ook voor haar."
Enige dagen later, toen Loek als
naar gewoonte Gaby zelf het ontbijt
op bed bracht, reikte ze haar een
brief over. De jonge vrouw wierp 'n
haastige blik op de enveloppe en lei
hem dan ongeopend naast zich. Een
gloeiende blos kleurde haar gelaat.
Ze zei niets, doch zodra Loek ver
trokken was scheurde ze hem open
en doorliep vlugi de inhoud, 't Wa
ren slechts enkele regels, die Mark
geschreven had. Een bede om ver
giffenis een belofte geen druppel
alcohol meer aan te raken en de ver
zekering dat hij het haar op geen en
kele wijze moeilijk zou maken. Met
een bittere glimlach vouwde ze het
briefje dicht.
Voor het ogenblik was dit tenmin
ste een geruststelling: hij zou haar
niet dwingen. Ze ging weer liggen
en sloot de ogen. Terug? De gedach
te hieraan deed haar huiveren. Wat
dan? Voor ze een bevredigend ant
woord kon vinden, ging de deur open
en kwam Loek binnen met Marjan-
neke op de arm.
„Hoe heb ik het nu?" Nog niets ge
geten. Dan neem ik voor straf je
dochter weer mee."
„Zo wreed zult u niet zijn," ze
richte zich half op „Kom maar bij
moeder schatje" Met ongewone hef
tigheid kuste ze het kind en drukte
het vast tegen zich aan. „Ben je
moeder's lieveling?"
„Mamma-kindje. pappa-kindje"
herhaalde Marjanneke braaf zoals
haar geleerd was. Grote stille tra
nen drupten neer op het donkere kin
derkopje.
Loek begreep de strijd, die dit jon
ge trotse hart te voeren had.
„Gaat Marjanneke nu weer met
tante Loek mee!" vroeg ze, als had
zij niet bemerkt.
„Tante Loek," zei Marjanneke en
stak haar armpjes uit.
„En nu eerst eens flink ontbijten
drong Loek toen ze het kind weg
gebracht had en Gaby bij haar terug
komst nog met grote ogen voor zich
uit lag te staren „Komaan," ze schoof
haar een kussen in de rug.
Gaby greep Riaar hand: „Wat be
gin ik met mijn leven?" vroeg ze
moedeloos.
„Doe je best eerst physiek weer op
kracht te komen, voor je dergelijke
vragen wilt oplossen."
„Maar ik voel me lichamelijk heel
goed, dat is het juist. Ik weet dat ik
van uw gastvrijheid niet langer ge
bruik behoor te maken."
„Gekheid, lieve kind. Zolang je
wilt staat ons huis voor je open.
Gaby drukte een kus op de hand die
in de hare lag: „U bent zo goed voor
me. Wat had ik zonder u moeten be
ginnen. Begrijpt u dat ik nooit bij
moeder had willen aankomen, al ben
ik haar in deze dagen, heel anders
gaan beoordelen en toen mevrouw
Warsage nog steeds zweeg „mis
schien zult u me heel slecht vinden,
maar ik kan niet terug naar Mark".
„Daar is de tijd ook nog niet voor
gekomen," zei Loek luchtig, „ik laat
je niet gaan voor je minstens tien
pond ben aangekomen."
„Om mij opnieuw te laten mishan
delen? U zoudt zo niet spreken als
u wist, hoe z'n slagen nog branden
op m'n gezicht. Nooit, nooit zal ik die
vernedering vergeten." Snikkend ver
borg ze het gelaat in het kussen.
Het was de eerste maal, dat Loek
haar uiting zag geven aan haar
smart. Het zal haar goed doen, dacht
ze. Eindelijk toen het schreien wat
bedaarde, zei ze zaccht: „Je hebt je
hoge idealen gesteld, Gaby, dat
vraagt grote offers. Je kunt moei
lijk verwachten ongehavend uit de
strijd te voorschijn te komen."
Al gauw voelde Gaby zich vol
doende hersteld om het bed te ver
laten en een kleine wandeling te
maken. Dikwijls speelde ze Warsa-
ge's verzoek 's avond piano las Loek
voor, wanneer deze alleen was, zorg
de voor het kind en putte zich uit in
het bewijzen van kleine diensten.
Over heengaan werd niet gesproken.
Op het eind van de derde week, dat
zij bij de Warsage's was ontving Ga
by twee brieven; een van Rob, blijk
baar door Mark doorgezonden en
een van hem zelf. Nieuwsgierig open
de ze de eerste, 't Was een uitvoerig
verhaal, waarin Rob haar meedeelde
dat hij gesolliciteerd had naar een
betrekking in Indië, Z'n schoonvader
was zeer verontwaardigd geweest;
hij dreigde zijn toestemming tot het
huwelijk niet te geven, aangezien hij
niet voornemens was zijn dochter
naar de binnenlandèn van Sumatra
te laten vertrekken .Veel tranen en
klachten van Els: in één woord een
ellendige boel. Moeder natuurlijk
ook verdrietig enz. enz. Oudere men
sen schenen nooit te begrijpen, dat
er een tijd kwam dat je je eigen weg
moest gaan.
Gaby zuchte: Rob naar Indië Het
leek haar plotseling of ze zich zon
der hem heel eenzaam zou voelen.
Hij wist evenmin als haar moeder
iets van het conflict tussen Mark en
haar en toch was ze overtuigd, dat
ze zonodig een bondgenoot aan hem
zou hebben.
Mark's brief las ze pas 's avonds
in bed. Hijvroeg haar dringend te
rug te komen of hem teminste te
schrijven. Er was ook een briefje van
tien bij ingesloten. „Als je eens wist,
hoe ondragelijk me het leven is". Die
zin hamerde gedurende heel de
nacht onafgebroken in Gaby's hoofd.
Had ze het recht te weigeren? Hoe
streng had ze haar moeder beoor
deeld. Was ze vergeten, wat ze in
haar jeugd geleden had, mocht ze
Marjanneke aan hetzelfde verdriet
blootstellen? Neen wierp ze tegen
Marjanneke was nog te klein om
hem te missen. Later? Zou hij ooit
van het kind afstand willen doen?
(Wordt vervolgd)
