S)e ftjidóeSoti/fco/nt De Ronde Tafelconferentie in het laatste stadium RAADSLID TITO Resultaten zullen worden vast gelegd in overeenkomsten Tsjechisch episcopaat tegen Kerkwetten De Nederlandse belangen in W. Duitsland Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" ZATERDAG 22 OCTOBER 1949 41ste JAARGANG No. 11818 De Ronde Tafel vóór 1 Nov. toch aan kant Bar. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Aboon 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Teleioootjes i 1.50 TEN PAAR DAGEN voordat de As- semblée der Verenigde Naties een keuze moest maken tussen de ver schillende canididaten voor het niet- permanente lidmaatschap van de Veiligheidsraad wegens het perio diek aftreden van Argentinië, Cana da en de Oekraïne had de leider der Sovjet-Russische delegatie Wis- jinski een persconferentie belegd. Op zichzelf was dat reeds een buitenge wone stap, want de Russen zijn niet gewend om veel égards in acht te remen tegenover de niet-communis- tische pers. Men vermoedde reeds direct, dat deze ongewone mededeel zaamheid van Wisjinki in verband zou staan met de candidatuur van Joego-Slavië en dat vermoeden bleek juist. Wisjinski deelde nl. aan de pers mede, dat volgens het standpunt van Moskou de niet-permanente leden van de Veiligheidsraad moesten wor den aangewezen door de landen, v/elke geacht moeten worden tot be paalde regionale groeperingen te be horen. De groep van het Oost-Euro- pese bloc (d.i. Rusland met zijn sa tellieten) had als haar vertegenwoor diger Tslecho-Slowakije aangewezen en zou zich ten sterkste verzetten te gen een verkiezing van Joego-Slavië, dat zichzelf candidaat had gesteld. Een eventuele verkiezing van Joego- Slavië zou als een uitdaging van Moskou worden opgevat. Nu zegt het Handvest van de Ver enigde Naties inderdaad, dat de niet- permanente zetels naar billijkheid over de geographische groeperingen moeten woiden verdeeld, zodat bijv. niet alle zetels aan Zuid-Amerikaanse landen of aan de staten van West- Europa zouden kunnen worden toe gewezen In verband daarmee was er een gentlemans-agreement, om el kaar over de keuze der candidaten te raadplegen en met de verlangens der diverse staten-groepen rekening te houden. Volgens het Handvest moest nu in de vacature van de Oekraine een Oost-Europees land worden gekozen en Joego-Slavië had zichzelf als zodanig aangediend. Na tuurlijk was Moskou daar fel tegen en kwam het aandragen met een eigen candidaat, nl. Tsjecho-Slowa- kije, dat tot nu toe een veel bravere volgeling van vadertje Stalin is dan Joego-Slavië van maarschalk Tito. De Engelse delegatie scheen geneigd te zijn om aan de wens van Rusland en zijn satellieten gevolgd te geven, maar Amerika voelde daar niets voor. Joego-Slavië beantwoordde aan de eisen van het Handvest, was zelfs veel meer Oost-Europees dan Tsjecho-Slowakije en voor de UNO- leden meer acceptabel. Bovendien zal men er aan gedacht hebben, dat binnenkort een permanente zetel, nl. die van China, in communistische handen terecht komt, zodat men er weinig voor voelde om het commu nistische element in de Veiligheids raad nog groter te maken dan het toch al worden zou. Vandaar dat de Assemblée met een meerderheid van twee-derde met Amerika meeging en Joego-Slavië koos. IÏ7ISJINSKI, die vlak vóór de stem- ming nog getracht had het ge vaar te bezweren, was natuurlijk na de uitslag van de (geheime) stem ming vernomen te hebben, braaf ver ontwaardigd, dat de Assemblée niet aan Moskou had gehoorzaamd. Hij noemde de keuze van Joego-Slavië in strijd met het Handvest; zei, dat Joero-Slavië Oost-Europa nooit mocht, kon of zou vertegenwoordi gen en dat hij de verkiezing van dit land dan ook niet erkende. „Door de verkiezing van Joego-Slavië", zo riep hij uit, wordt de Veiligheidsraad een werktuig in handen van het An- glo-Amerikaanse blok". Erg spijtig voor Wisjinski c.s. dat de Veiligheidsraad geen .werktuig in handen van Moskou is geworden. Overigens zal het nog wel loslopen met dat werktuigje spelen in han den van het Anglo-Amerikaanse blok, want Wisjinski zal te rechter tijd heus niet vergeten, dat er nog zo iet. als een veto-recht bestaat. Tenzij de Russen als consequentie van hun niet-erkenning van Joego-Slavië als raadslid de Veiligheidsraad gaan boy cotten en wegblijven. „Erg veel verschil zal dat niet ma ken", constateert een Engels blad. Want tot nu toe heeft de Sovjet-Unie het werk van de Veiligheidsraad toch al gesaboteerd waar zij maar kon, zo dat een uittreding van Moskou al leen maar winst kan betekenen. Het is evenwel de vraag of Wis jinski zover zal willen gaan, want het forum van Veiligheidsraad en Verenigde Naties is een veel te mooi propaganda-toneel om het zo maar v/eg te smijten. Wie zal trouwens zeggen of Joego-Slavië in de toe komst wel zo'n grote aanwinst voor de Westerse politiek zal blijken? Maarschalk Tito moge dan al ge broken hebben met Moskou, zijn hele politiek is nog doordrengt van com munistische leerstellingen en het is hem voorlopig nog veel Waard, als hij zijn vijanden, die hem een anti communistische gezindheid en een kapitalistische instelling verwijten, de wind uit. de zeilen kan nemen. Laten wij hepen, dat de Assemblée met de verkiezing van Joégo-Slavië geen paard van Troje heeft binnen gehaald. Charter van overdracht souvereiniteit voor of op 1 November DE RONDE TAFELCONFERENTIE is thans definitief in haar laatste stadium getreden. Alleen de kw estie Nieuw-Guinea en de regeling van de schulden moeten nog worden opgelost. Deze maand zullen waar schijnlijk als definitieve resultaten van de conferentie drie categorieën van overeenkomsten worden gesloten. In de eerste plaats zal in de ple naire slotvergadering het charter van de overdracht van de souvereini teit worden vastgesteld. Deze zitting zal op of vóór 1 November worden gehouden. Beide partijen hebben zich het recht voorbehouden eventueel op de gedane toezegging terug te komen wanneer geen bevredigende oplos sing voor de regeling van de schul den zou worden gevonden. De commissie, bestaande uit de heren Hirschfeld, Djoeanda en Indra- koesoema is reeds m^t het werk be gonnen. Alle partijen hebben zich bereid verklaard het schuldenbedrag van deze commissie te aanvaarden. De commissie hoopt het komende v/eekeinde met haar werk gereed te komen Voor de overgangsperiode Verder zullen, zo meldt het A. N- P., vóór het einde van de confe rentie een aantal afzonderlijke over eenkomsten worden aangegaan in zake voorzieningen voor de over gangsperiode tot aan de overdracht van de souvereiniteit en eventueel voor de eerstvolgende periode na de oA'erdracht, voor zover wettelijke re gelingen van de Republik Indonesia Serikat niet tot stand zijn gekomen. De derde groep van overeenkom sten wordt gevormd door het sta tuut van de Unie met de daaraan toegevoegde accoorden op militair, financieel-economisch, sociaal en cultureel gebied en op het terrein van de buitenlandse betrekkingen. RAPPORTEN INGEDIEND ie verscheidene commissies en subcommissies hebben gisteren hun ïapporten aan de Centrale commissie voorgelegd. Over het vraagstuk van de buitenlandse handelsaccoorden is overeenstemming bereikt. Deze over eenstemming houdt in, .dat de Unie partners gecoördineerd zullen op treden bij het sluiten van handels overeenkomsten met Europese lan den. De bestaande handelsovereenkom sten zullen door de Republik Indo nesia Serikat worden overgenomen. Er bestaan nog moeilijkheden over de regelingen bij eventuele nationa lisaties. Deze moeilijkheden betref fen de regelingen over het overma ken van schadeloosstellingen in ge val van nationalisatie. De Nederlanders wensen dat in dat geval het bedrag van de schade loosstelling onmiddellijk en in zijn géheel zal worden overgemaakt aan de eigenaren in Nederland. De Indo nesiërs wensen wel algehele schade loosstelling te geven, maar willen zich het recht voorbehouden het tempo en het bedrag van overma king naar Nederland te regelen over eenkomstig de deviezenpositie van het land. Over een transferregeling van gel den van salarissen en pensioenen is overeenstemming bereikt. Wat be treft de monetaire politiek van de Republik Indonesia Serikat is over eengekomen, dat overleg met Ne derland zal worden gepleegd wan neer de R.I.S. belangrijke verande ringen aanbrengt op gebied van fi nanciële wetgeving, de wetten be treffende de federale bank en d( koersverandering van de munteen heid. De UNO en de mensenrechten Ned. delegatie vraagt veroordeling De Algemene Vergadering der V.N. besprak Vrijdagavond de reso lutie van haar politieke commissie om het Internationale Hof van Jus titie advies te vragen over de kwes tie van de menselijke rechten in Hongarije en Bulgarije. In een rede zette mr, van Heuven Goedhart het standpunt van de Nederlandse dele gatie uiteen. Hij vroeg de algemene vergadering om met alle middelen die in haar bereik lagen een eind te maken aan de godsdienstvervolging in Hongarije en Bulgarije. De Neder landse gedelegeerde herinnerde aan het protest, dat de Katholieke Arbei dersbeweging met haar 300.000 leden aan de algemene Vergadering heeft toegezonden. De veroordeling van de gebeurtenissen in Hongarije en Bulgarije, die in dit protest wordt uitgesproken, wordt gedeeld door 90 pet. van de Nederlandse bevol king en een groot deel van West- Europa. De gebeurtenissen in Hon garije en Bulgarije tonen duidelijk het bestaan aan van twee geheel verschillende opvattingen over de menselijke rechten, namelijk een, die geheel onderdanig wordt ge maakt aan de staat en partij of be paalde doctrines, en de opvatting zoals die in de Westerse landen be staat en door de gehele beschaafde wereld wordt erkend. De kwestie is duidelijk, dat de V.N. pal moeten staan; zij moeten een ondubbelzin nig antwoord geven op de schen ding van de menselijke rechten in Hongarije en Bulgarije. Helaas bevat het Handvest niet die wapens die nodig zijn om de nale ving van de menselijke rechten te waarborgen. Dit ontheft ons echter niet van de morele verantwoorde lijkheid, die wij in deze kwestie heb ben. De Algemene Vergadering kan zich laten gelden als het geweten van de wereld. Winsjinsky, de Sowet-minister van buitenlandse zaken verdedigde Bulgarije, Hongarije en Roemenië verklaarde, dat „de verdediging van de mensenrechten door de Verenigde Staten blijkt uit de veroordeling van de 11 Amerikaanse communisten en de relletjes te Peekskill (tijdens een concert van de communistische negerzanger Paul Robeson)". OFFICIëLE OPENING VAN „ABEL TASMAN" Te Delfzijl had Don derdag de officiële opening plaats het nieuwe bijgebouw van het internaat behorende bij de Moorder- kweekschool voor de Zeevaart „Abel Tasman", terwijl tevens het feit werd herdacht dat voor 25 jaar het internaat werd gesticht. Salarisverhogingen moeten geweigerd worden TNE TSJECHISCHE BISSCHOPPEN hebben op een geheime bijeenkomst de_ houding van de Kerk tegenover de nieuwe Tsjechische „kerk- wetten" bepaald. Zij hebben hun standpunt neergelegd in een herder lijk schrijven, dat via een ondergronds koerierssysteem aan alle priesters is overgebracht. In dit in krachtige termen opgesteld docu ment wordt over de nieuwe „wetten" gezegd, dat de leiders van de Kerk in Tsjechoslowakije deze nooit hebben goedgekeurd en zelfs geen kans hebben gekregen ze te bespreken. tige God zorgen, dat wij niet omko men van honger. Hij zal er pp toe zien, dat gij niet bezwijkt en ons Tsjechische en Slowaakse volk zal met respect, eerbied en diepe dank baarheid aan u denken, omdat gij het in de moeilijkste tijden niet in de steek hebt gelaten en omdat gij wist hoe te lijden met de lijdende natie." NEDERLAND IN DE VERENIGDE NATIES De Nederlandse delegatie in de vergadering van de Verenigde Naties, die op het ogenblik te Fluehing Meadows wordt gehouden. Van rechts naar links: mr D. U. Stikker, minister van Buitenlandse Zaken en leider van de delegatie, baron F. C. A. van Pallandt, Ne derlands gezant in Argentinië, pro fessor B. V. A. Roling, adviseur en dr Todung Gelar Sutan Gunung Mu- lia, lid der delegatie. „Deze wetten schenden het onver vreemdbaar goddelijk gezag van de Kerk in zuiver geestelijke aangele genheden; geen enkele priester kan ze aanvaarden op straffe van zwa re zonde. Priesters, die zich onder druk bereid hebben verklaard de wetten na te komen, moeten in het openbaar deze verklaring intrekken." De priesters, zo vervolgen de bisschop pen, moeten vóór het afleggen van een eed verlof vragen aan de bis schoppen. In het herderlijk schrijven wordt er op gewezen, dat zij slechts trouw mogen beloven aan de repu bliek en het welzijn van het volk. Zij moeten de salarisverhogingen, die hun door de kerk„wetten" worden ge boden. weigeren. „Het zou een grove inbreuk zijn op onze liefde tot de naaste", aldus de brief, „indien wij thans, in een tijd, waarin tienduizenden gelovigen uit hun huizen zijn gehaald en hon derdduizenden Tsjechen in gevange nissen en arbeidskampen lijden, ma teriële voordelen zouden aanvaarden. Als wij het Koninkrijk Gods en Zijn gerechtigheid zoeken, zal de almach- De Tsjechische minister van finan ciën, Kabes, heeft in de bladen aan gekondigd, dat spoedig drastische bank- en belastingwetten zullen wor den uitgevaardigd. Onder deze wet ten zullen banken geen leningen meer mogen verstrekken aan zaken lieden, terwijl het zakenleven nieu we belastingen zal moeten opbren gen. Deze zullen vooral zwaar druk ken op de particuliere bedrijven, om dat de genationaliseerde ondernemin gen hiervan waarschijnlijk zullen zijn vrijgesteld. Op 1 December, de 70ste verjaar dag van Stalin, zal op een heuvel in Praag de eerste steen worden gelegd voor een 30 meter hoog standbeeld van Stalin. Overleg met Westerse Unie gevraagd DE NEDERLANDSE regering heeft die van Engeland voorgesteld in Londen een conferentie van Amerika en de Westerse Unie te houden om de Nederlandse economische be langen in West-Duitsland met andere Duitse kwesties te bespreken. Aldus meldt de „Volkskrant". Ook bij de regeringen van Amerika, België, Luxemburg en Frankrijk zijn dezelfde voorstellen ingediend. Het ministerie van Buitenlandse Zaken te Londen onderzoekt of er reden is om óp het verzoek van Den Haag in te gaan. Omdat het nog lang duren zal, voordat er een vredesverdrag met Duitsland tot stand komt, is de Ne derlandse regering van mening, dat er iets gedaan moet worden om dr. Adenauer er toe te bewegen de rech ten van de Westerse landen op her stelbetalingen, hun bezit in Duits land en de handelsbelangen te erken nen. Tot nu toe is er niets van die aard gebeurd en de Duitsers hebben zelf nog geen stap ondernomen om deze kwestie te regelen. De scheepvaart op de Rijn zou een van de belangrijkste punten in deze besprekingen worden. De ervaring van Nederland op dit punt is alles behalve veelbelovend voor andere Nederlandse belangen in de toe komst. De Duitsers worden steeds teerge voeliger. Op het ogenblik is het nog niet te laat om gunstige voorwaar den van de regering van Bonn te verkrijgen. Over enkele maanden zal elke poging van de Westerse mo gendheden om him rechten te verde digen, stuiten op de onwilligheid van een Duitse regering, die door de stemming van het volk gedwongen wordt alle verzoeken uit het buiten land te beschouwen als een aanval op haar zelfstandigheid. In Engeland bestaat er een sterke stroming, die het Nederlandse stand- ondersteunt. BENELUX WORDT INGELICHT. De geallieerde Hoge Commissaris sen voor West-Duitsland hebben be sloten de Benelux-landen volledig op de hoogte te houden van de politiek, die de geallieerden in Duitsland zul len voeren. De drie landen zullen re gelmatig uittreksels uit de officiële minuten en andere gewichtige docu- Zuivering in Bulgarije Volgens buitenlandse kringen te New York zou op het ogenblik in Bulgarije een belangrijke zuivering aan de gang zijn, waarbij meer dan tweehonderd communistische per soonlijkheden betrokken zouden zijn. Behalve Tetkof Koenin, gewezen minister van financiën, en Ivan Nas- larer, die uit de nationale raad van het vaderlandse front zijn gestoten, zouden o.m. de volgende personen zijn aangehouden: Stefanof, voorma lig minister van financiën, Topesja- rof, gewezen minister van buiten landse zaken, die hoofdredacteur van het „Vaderlandse Front" was, Koka- nidof, onderminister van buitenland se zaken, generaal Markof, Goncef, directeur van de Nationale Bank, Tinof. directeur van het tabaksmono polie en Toetef, directeur van de buitenlandse handel. Deze maatrege len zouden verband houden met het voorgenomen proces tegen Kostof, dat aanvankelijk in October gevoerd zou zijn doch is uitgesteld, daar Kostof niet zou willen bekennen Verder zouden in de afgelopen da gen massadeportaties uitgevoerd zijn, waardoor een vijfduizend gezinnen getroffen zouden zijn. KROATISCHE BOEREN WEIGEREN GRAAN TE LEVEREN. Dr. Wladimir Bakaric, de minister president van Kroatië, heeft in een verklaring op een partijbijeenkomst te Zagreb op 26 September jl. ge zegd, dat de boeren in Kroatië wei geren graan te leveren aan de rege ring en dat het graanleveringsplan voor dit jaar in de was gestuurd is. Er is bevel gegeven tot politieel op treden wanneer de boeren zich niet laten overreden. menten toegezonden krijgen. Verte genwoordigers van de Benelux-lan den zullen de gelegenheid krijgen hun standpunt aan het Hoge Com missariaat uiteen te zetten. Complot om Albanië BESCHULDIGING VAN RADIO- TIRANA. Radio-Tirana meldde Donderdag, dat Albanese veiligheids- en politie- troepen een beraamde opstand, wel ke zou hebben moeten samenvallen met een Grieks-Joegoslavische actie tegen Albanië, „in de kiem ge smoord" hebben. Dit zou zijn mee gedeeld door de secretaris van de Albanese Arbeiderspartij op het der de plenaire congres van de partij. Volgens spreker zou ook Italië mee doen aan „de mobilisatie van troe pen rondom Albanië". Griekenland en Joegoslavië zouden door provo caties gepoogd hebben een chaos in Albanië te scheppen en de „reac- tionnaire" elementen in het land te gen de regering op te zetten wellicht met het doel om militair in te kun nen grijpen en het land te verdelen. Een en ander zou in Augustus heb ben moet gebeuren. Directeur Kath. Bureau voor Onderwijs en Opvoeding Mr. F. Op de Coul De zeereerw. heer mr. F. J. C. M. Op de Coul is benoemd tot direc teur van het R.K. Bureau voor On derwijs en Opvoeding in Den Haag, als opvolger van wijlen mgr. Ver hoeven. Mr. Op de Coul is geboren 10 Oc tober 1894, is dus 55 jaar oud. Hij werd priester gewijd in 1918 en is sedert 1943 directeur van het Bis schoppelijk College te Sittard. Na zijn priesterwijding is de zeer eerw. heer Op de Coul gaan stude ren aan de Universiteit te Leiden, eerst in de wis- en natuurkunde, la ter in de rechten. Mr. Op de Coul is toen benoemd tot leraar aan het Bisschoppelijk College te Roermond en tevens pre fect, waarna in 1943 zijn benoeming tot directeur te Sittard volgde. In de Katholieke Jeugdbeweging van het Roermondse Diocees heeft mr. Op de Coul een leidende functie vervuld. Hij is o.m. lid van verschillende examencommissies. Mr. Op de Coul is, zoals bekend, deze week benoemd tot ere-lid van de R.K. Studentenver. „St. Augusti- nus" te Leiden. Mr. Op de Coul gaat nu de plaats innemen van mgr. Verhoeven z.g. een hoogst belangrijke plaats in het nationaal en katholieke openbare le ven. Van een opvolger van mgr. Verhoe ven z.g. wordt veel verwacht. Zij, die mr. Op de Coul kennen in zijn persoonlijkheid, zijn bekwaamheden en de wijze, waarop hij de functies, die hij tot op heden waarnam, ver vulde, juichen deze benoeming toe. Een. (coAAettye Wij zouden ons vaak voor onze schijnbaar schone daden schamen, als de wereld al onze drijfveren zag. La Rochefoucault.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1