S)e ftjidóeSoti/fco/nt
De Ronde Tafelconferentie in het
laatste stadium
RAADSLID
TITO
Resultaten zullen worden vast
gelegd in overeenkomsten
Tsjechisch episcopaat tegen
Kerkwetten
De Nederlandse belangen
in W. Duitsland
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
ZATERDAG 22 OCTOBER 1949
41ste JAARGANG No. 11818
De Ronde Tafel
vóór 1 Nov.
toch aan kant
Bar. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Aboon 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Teleioootjes i 1.50
TEN PAAR DAGEN voordat de As-
semblée der Verenigde Naties een
keuze moest maken tussen de ver
schillende canididaten voor het niet-
permanente lidmaatschap van de
Veiligheidsraad wegens het perio
diek aftreden van Argentinië, Cana
da en de Oekraïne had de leider
der Sovjet-Russische delegatie Wis-
jinski een persconferentie belegd. Op
zichzelf was dat reeds een buitenge
wone stap, want de Russen zijn niet
gewend om veel égards in acht te
remen tegenover de niet-communis-
tische pers. Men vermoedde reeds
direct, dat deze ongewone mededeel
zaamheid van Wisjinki in verband
zou staan met de candidatuur van
Joego-Slavië en dat vermoeden bleek
juist. Wisjinski deelde nl. aan de pers
mede, dat volgens het standpunt van
Moskou de niet-permanente leden
van de Veiligheidsraad moesten wor
den aangewezen door de landen,
v/elke geacht moeten worden tot be
paalde regionale groeperingen te be
horen. De groep van het Oost-Euro-
pese bloc (d.i. Rusland met zijn sa
tellieten) had als haar vertegenwoor
diger Tslecho-Slowakije aangewezen
en zou zich ten sterkste verzetten te
gen een verkiezing van Joego-Slavië,
dat zichzelf candidaat had gesteld.
Een eventuele verkiezing van Joego-
Slavië zou als een uitdaging van
Moskou worden opgevat.
Nu zegt het Handvest van de Ver
enigde Naties inderdaad, dat de niet-
permanente zetels naar billijkheid
over de geographische groeperingen
moeten woiden verdeeld, zodat bijv.
niet alle zetels aan Zuid-Amerikaanse
landen of aan de staten van West-
Europa zouden kunnen worden toe
gewezen In verband daarmee was er
een gentlemans-agreement, om el
kaar over de keuze der candidaten
te raadplegen en met de verlangens
der diverse staten-groepen rekening
te houden. Volgens het Handvest
moest nu in de vacature van de
Oekraine een Oost-Europees land
worden gekozen en Joego-Slavië had
zichzelf als zodanig aangediend. Na
tuurlijk was Moskou daar fel tegen
en kwam het aandragen met een
eigen candidaat, nl. Tsjecho-Slowa-
kije, dat tot nu toe een veel bravere
volgeling van vadertje Stalin is dan
Joego-Slavië van maarschalk Tito. De
Engelse delegatie scheen geneigd te
zijn om aan de wens van Rusland
en zijn satellieten gevolgd te geven,
maar Amerika voelde daar niets
voor. Joego-Slavië beantwoordde
aan de eisen van het Handvest, was
zelfs veel meer Oost-Europees dan
Tsjecho-Slowakije en voor de UNO-
leden meer acceptabel. Bovendien zal
men er aan gedacht hebben, dat
binnenkort een permanente zetel,
nl. die van China, in communistische
handen terecht komt, zodat men er
weinig voor voelde om het commu
nistische element in de Veiligheids
raad nog groter te maken dan het
toch al worden zou.
Vandaar dat de Assemblée met een
meerderheid van twee-derde met
Amerika meeging en Joego-Slavië
koos.
IÏ7ISJINSKI, die vlak vóór de stem-
ming nog getracht had het ge
vaar te bezweren, was natuurlijk na
de uitslag van de (geheime) stem
ming vernomen te hebben, braaf ver
ontwaardigd, dat de Assemblée niet
aan Moskou had gehoorzaamd. Hij
noemde de keuze van Joego-Slavië
in strijd met het Handvest; zei, dat
Joero-Slavië Oost-Europa nooit
mocht, kon of zou vertegenwoordi
gen en dat hij de verkiezing van dit
land dan ook niet erkende. „Door
de verkiezing van Joego-Slavië", zo
riep hij uit, wordt de Veiligheidsraad
een werktuig in handen van het An-
glo-Amerikaanse blok".
Erg spijtig voor Wisjinski c.s. dat
de Veiligheidsraad geen .werktuig in
handen van Moskou is geworden.
Overigens zal het nog wel loslopen
met dat werktuigje spelen in han
den van het Anglo-Amerikaanse blok,
want Wisjinski zal te rechter tijd
heus niet vergeten, dat er nog zo
iet. als een veto-recht bestaat. Tenzij
de Russen als consequentie van hun
niet-erkenning van Joego-Slavië als
raadslid de Veiligheidsraad gaan boy
cotten en wegblijven.
„Erg veel verschil zal dat niet ma
ken", constateert een Engels blad.
Want tot nu toe heeft de Sovjet-Unie
het werk van de Veiligheidsraad toch
al gesaboteerd waar zij maar kon, zo
dat een uittreding van Moskou al
leen maar winst kan betekenen.
Het is evenwel de vraag of Wis
jinski zover zal willen gaan, want
het forum van Veiligheidsraad en
Verenigde Naties is een veel te mooi
propaganda-toneel om het zo maar
v/eg te smijten. Wie zal trouwens
zeggen of Joego-Slavië in de toe
komst wel zo'n grote aanwinst voor
de Westerse politiek zal blijken?
Maarschalk Tito moge dan al ge
broken hebben met Moskou, zijn hele
politiek is nog doordrengt van com
munistische leerstellingen en het is
hem voorlopig nog veel Waard, als
hij zijn vijanden, die hem een anti
communistische gezindheid en een
kapitalistische instelling verwijten,
de wind uit. de zeilen kan nemen.
Laten wij hepen, dat de Assemblée
met de verkiezing van Joégo-Slavië
geen paard van Troje heeft binnen
gehaald.
Charter van overdracht souvereiniteit voor of
op 1 November
DE RONDE TAFELCONFERENTIE is thans definitief in haar laatste
stadium getreden. Alleen de kw estie Nieuw-Guinea en de regeling
van de schulden moeten nog worden opgelost. Deze maand zullen waar
schijnlijk als definitieve resultaten van de conferentie drie categorieën
van overeenkomsten worden gesloten. In de eerste plaats zal in de ple
naire slotvergadering het charter van de overdracht van de souvereini
teit worden vastgesteld. Deze zitting zal op of vóór 1 November worden
gehouden.
Beide partijen hebben zich het
recht voorbehouden eventueel op de
gedane toezegging terug te komen
wanneer geen bevredigende oplos
sing voor de regeling van de schul
den zou worden gevonden.
De commissie, bestaande uit de
heren Hirschfeld, Djoeanda en Indra-
koesoema is reeds m^t het werk be
gonnen. Alle partijen hebben zich
bereid verklaard het schuldenbedrag
van deze commissie te aanvaarden.
De commissie hoopt het komende
v/eekeinde met haar werk gereed te
komen
Voor de
overgangsperiode
Verder zullen, zo meldt het A.
N- P., vóór het einde van de confe
rentie een aantal afzonderlijke over
eenkomsten worden aangegaan in
zake voorzieningen voor de over
gangsperiode tot aan de overdracht
van de souvereiniteit en eventueel
voor de eerstvolgende periode na de
oA'erdracht, voor zover wettelijke re
gelingen van de Republik Indonesia
Serikat niet tot stand zijn gekomen.
De derde groep van overeenkom
sten wordt gevormd door het sta
tuut van de Unie met de daaraan
toegevoegde accoorden op militair,
financieel-economisch, sociaal en
cultureel gebied en op het terrein
van de buitenlandse betrekkingen.
RAPPORTEN INGEDIEND
ie verscheidene commissies en
subcommissies hebben gisteren hun
ïapporten aan de Centrale commissie
voorgelegd. Over het vraagstuk van
de buitenlandse handelsaccoorden is
overeenstemming bereikt. Deze over
eenstemming houdt in, .dat de Unie
partners gecoördineerd zullen op
treden bij het sluiten van handels
overeenkomsten met Europese lan
den.
De bestaande handelsovereenkom
sten zullen door de Republik Indo
nesia Serikat worden overgenomen.
Er bestaan nog moeilijkheden over
de regelingen bij eventuele nationa
lisaties. Deze moeilijkheden betref
fen de regelingen over het overma
ken van schadeloosstellingen in ge
val van nationalisatie.
De Nederlanders wensen dat in
dat geval het bedrag van de schade
loosstelling onmiddellijk en in zijn
géheel zal worden overgemaakt aan
de eigenaren in Nederland. De Indo
nesiërs wensen wel algehele schade
loosstelling te geven, maar willen
zich het recht voorbehouden het
tempo en het bedrag van overma
king naar Nederland te regelen over
eenkomstig de deviezenpositie van
het land.
Over een transferregeling van gel
den van salarissen en pensioenen is
overeenstemming bereikt. Wat be
treft de monetaire politiek van de
Republik Indonesia Serikat is over
eengekomen, dat overleg met Ne
derland zal worden gepleegd wan
neer de R.I.S. belangrijke verande
ringen aanbrengt op gebied van fi
nanciële wetgeving, de wetten be
treffende de federale bank en d(
koersverandering van de munteen
heid.
De UNO en de
mensenrechten
Ned. delegatie vraagt
veroordeling
De Algemene Vergadering der
V.N. besprak Vrijdagavond de reso
lutie van haar politieke commissie
om het Internationale Hof van Jus
titie advies te vragen over de kwes
tie van de menselijke rechten in
Hongarije en Bulgarije. In een rede
zette mr, van Heuven Goedhart het
standpunt van de Nederlandse dele
gatie uiteen. Hij vroeg de algemene
vergadering om met alle middelen
die in haar bereik lagen een eind te
maken aan de godsdienstvervolging
in Hongarije en Bulgarije. De Neder
landse gedelegeerde herinnerde aan
het protest, dat de Katholieke Arbei
dersbeweging met haar 300.000 leden
aan de algemene Vergadering heeft
toegezonden. De veroordeling van
de gebeurtenissen in Hongarije en
Bulgarije, die in dit protest wordt
uitgesproken, wordt gedeeld door
90 pet. van de Nederlandse bevol
king en een groot deel van West-
Europa. De gebeurtenissen in Hon
garije en Bulgarije tonen duidelijk
het bestaan aan van twee geheel
verschillende opvattingen over de
menselijke rechten, namelijk een,
die geheel onderdanig wordt ge
maakt aan de staat en partij of be
paalde doctrines, en de opvatting
zoals die in de Westerse landen be
staat en door de gehele beschaafde
wereld wordt erkend. De kwestie is
duidelijk, dat de V.N. pal moeten
staan; zij moeten een ondubbelzin
nig antwoord geven op de schen
ding van de menselijke rechten in
Hongarije en Bulgarije.
Helaas bevat het Handvest niet die
wapens die nodig zijn om de nale
ving van de menselijke rechten te
waarborgen. Dit ontheft ons echter
niet van de morele verantwoorde
lijkheid, die wij in deze kwestie heb
ben. De Algemene Vergadering kan
zich laten gelden als het geweten
van de wereld.
Winsjinsky, de Sowet-minister
van buitenlandse zaken verdedigde
Bulgarije, Hongarije en Roemenië
verklaarde, dat „de verdediging van
de mensenrechten door de Verenigde
Staten blijkt uit de veroordeling
van de 11 Amerikaanse communisten
en de relletjes te Peekskill (tijdens
een concert van de communistische
negerzanger Paul Robeson)".
OFFICIëLE OPENING VAN „ABEL
TASMAN" Te Delfzijl had Don
derdag de officiële opening plaats
het nieuwe bijgebouw van het
internaat behorende bij de Moorder-
kweekschool voor de Zeevaart „Abel
Tasman", terwijl tevens het feit
werd herdacht dat voor 25 jaar het
internaat werd gesticht.
Salarisverhogingen moeten
geweigerd worden
TNE TSJECHISCHE BISSCHOPPEN hebben op een geheime bijeenkomst
de_ houding van de Kerk tegenover de nieuwe Tsjechische „kerk-
wetten" bepaald. Zij hebben hun standpunt neergelegd in een herder
lijk schrijven, dat via een ondergronds koerierssysteem aan alle
priesters is overgebracht. In dit in krachtige termen opgesteld docu
ment wordt over de nieuwe „wetten" gezegd, dat de leiders van de
Kerk in Tsjechoslowakije deze nooit hebben goedgekeurd en zelfs geen
kans hebben gekregen ze te bespreken.
tige God zorgen, dat wij niet omko
men van honger. Hij zal er pp toe
zien, dat gij niet bezwijkt en ons
Tsjechische en Slowaakse volk zal
met respect, eerbied en diepe dank
baarheid aan u denken, omdat gij
het in de moeilijkste tijden niet in
de steek hebt gelaten en omdat gij
wist hoe te lijden met de lijdende
natie."
NEDERLAND IN DE VERENIGDE
NATIES De Nederlandse delegatie
in de vergadering van de Verenigde
Naties, die op het ogenblik te
Fluehing Meadows wordt gehouden.
Van rechts naar links: mr D. U.
Stikker, minister van Buitenlandse
Zaken en leider van de delegatie,
baron F. C. A. van Pallandt, Ne
derlands gezant in Argentinië, pro
fessor B. V. A. Roling, adviseur en
dr Todung Gelar Sutan Gunung Mu-
lia, lid der delegatie.
„Deze wetten schenden het onver
vreemdbaar goddelijk gezag van de
Kerk in zuiver geestelijke aangele
genheden; geen enkele priester kan
ze aanvaarden op straffe van zwa
re zonde. Priesters, die zich onder
druk bereid hebben verklaard de
wetten na te komen, moeten in het
openbaar deze verklaring intrekken."
De priesters, zo vervolgen de bisschop
pen, moeten vóór het afleggen van
een eed verlof vragen aan de bis
schoppen. In het herderlijk schrijven
wordt er op gewezen, dat zij slechts
trouw mogen beloven aan de repu
bliek en het welzijn van het volk.
Zij moeten de salarisverhogingen, die
hun door de kerk„wetten" worden ge
boden. weigeren.
„Het zou een grove inbreuk zijn
op onze liefde tot de naaste", aldus
de brief, „indien wij thans, in een
tijd, waarin tienduizenden gelovigen
uit hun huizen zijn gehaald en hon
derdduizenden Tsjechen in gevange
nissen en arbeidskampen lijden, ma
teriële voordelen zouden aanvaarden.
Als wij het Koninkrijk Gods en Zijn
gerechtigheid zoeken, zal de almach-
De Tsjechische minister van finan
ciën, Kabes, heeft in de bladen aan
gekondigd, dat spoedig drastische
bank- en belastingwetten zullen wor
den uitgevaardigd. Onder deze wet
ten zullen banken geen leningen
meer mogen verstrekken aan zaken
lieden, terwijl het zakenleven nieu
we belastingen zal moeten opbren
gen. Deze zullen vooral zwaar druk
ken op de particuliere bedrijven, om
dat de genationaliseerde ondernemin
gen hiervan waarschijnlijk zullen zijn
vrijgesteld.
Op 1 December, de 70ste verjaar
dag van Stalin, zal op een heuvel in
Praag de eerste steen worden gelegd
voor een 30 meter hoog standbeeld
van Stalin.
Overleg met Westerse Unie gevraagd
DE NEDERLANDSE regering heeft die van Engeland voorgesteld in
Londen een conferentie van Amerika en de Westerse Unie te houden
om de Nederlandse economische be langen in West-Duitsland met andere
Duitse kwesties te bespreken. Aldus meldt de „Volkskrant". Ook bij de
regeringen van Amerika, België, Luxemburg en Frankrijk zijn dezelfde
voorstellen ingediend. Het ministerie van Buitenlandse Zaken te Londen
onderzoekt of er reden is om óp het verzoek van Den Haag in te gaan.
Omdat het nog lang duren zal,
voordat er een vredesverdrag met
Duitsland tot stand komt, is de Ne
derlandse regering van mening, dat
er iets gedaan moet worden om dr.
Adenauer er toe te bewegen de rech
ten van de Westerse landen op her
stelbetalingen, hun bezit in Duits
land en de handelsbelangen te erken
nen. Tot nu toe is er niets van die
aard gebeurd en de Duitsers hebben
zelf nog geen stap ondernomen om
deze kwestie te regelen.
De scheepvaart op de Rijn zou een
van de belangrijkste punten in deze
besprekingen worden. De ervaring
van Nederland op dit punt is alles
behalve veelbelovend voor andere
Nederlandse belangen in de toe
komst.
De Duitsers worden steeds teerge
voeliger. Op het ogenblik is het nog
niet te laat om gunstige voorwaar
den van de regering van Bonn te
verkrijgen. Over enkele maanden zal
elke poging van de Westerse mo
gendheden om him rechten te verde
digen, stuiten op de onwilligheid van
een Duitse regering, die door de
stemming van het volk gedwongen
wordt alle verzoeken uit het buiten
land te beschouwen als een aanval
op haar zelfstandigheid.
In Engeland bestaat er een sterke
stroming, die het Nederlandse stand-
ondersteunt.
BENELUX WORDT INGELICHT.
De geallieerde Hoge Commissaris
sen voor West-Duitsland hebben be
sloten de Benelux-landen volledig op
de hoogte te houden van de politiek,
die de geallieerden in Duitsland zul
len voeren. De drie landen zullen re
gelmatig uittreksels uit de officiële
minuten en andere gewichtige docu-
Zuivering in
Bulgarije
Volgens buitenlandse kringen te
New York zou op het ogenblik in
Bulgarije een belangrijke zuivering
aan de gang zijn, waarbij meer dan
tweehonderd communistische per
soonlijkheden betrokken zouden zijn.
Behalve Tetkof Koenin, gewezen
minister van financiën, en Ivan Nas-
larer, die uit de nationale raad van
het vaderlandse front zijn gestoten,
zouden o.m. de volgende personen
zijn aangehouden: Stefanof, voorma
lig minister van financiën, Topesja-
rof, gewezen minister van buiten
landse zaken, die hoofdredacteur van
het „Vaderlandse Front" was, Koka-
nidof, onderminister van buitenland
se zaken, generaal Markof, Goncef,
directeur van de Nationale Bank,
Tinof. directeur van het tabaksmono
polie en Toetef, directeur van de
buitenlandse handel. Deze maatrege
len zouden verband houden met het
voorgenomen proces tegen Kostof,
dat aanvankelijk in October gevoerd
zou zijn doch is uitgesteld, daar
Kostof niet zou willen bekennen
Verder zouden in de afgelopen da
gen massadeportaties uitgevoerd zijn,
waardoor een vijfduizend gezinnen
getroffen zouden zijn.
KROATISCHE BOEREN
WEIGEREN GRAAN TE LEVEREN.
Dr. Wladimir Bakaric, de minister
president van Kroatië, heeft in een
verklaring op een partijbijeenkomst
te Zagreb op 26 September jl. ge
zegd, dat de boeren in Kroatië wei
geren graan te leveren aan de rege
ring en dat het graanleveringsplan
voor dit jaar in de was gestuurd is.
Er is bevel gegeven tot politieel op
treden wanneer de boeren zich niet
laten overreden.
menten toegezonden krijgen. Verte
genwoordigers van de Benelux-lan
den zullen de gelegenheid krijgen
hun standpunt aan het Hoge Com
missariaat uiteen te zetten.
Complot om
Albanië
BESCHULDIGING VAN RADIO-
TIRANA.
Radio-Tirana meldde Donderdag,
dat Albanese veiligheids- en politie-
troepen een beraamde opstand, wel
ke zou hebben moeten samenvallen
met een Grieks-Joegoslavische actie
tegen Albanië, „in de kiem ge
smoord" hebben. Dit zou zijn mee
gedeeld door de secretaris van de
Albanese Arbeiderspartij op het der
de plenaire congres van de partij.
Volgens spreker zou ook Italië mee
doen aan „de mobilisatie van troe
pen rondom Albanië". Griekenland
en Joegoslavië zouden door provo
caties gepoogd hebben een chaos in
Albanië te scheppen en de „reac-
tionnaire" elementen in het land te
gen de regering op te zetten wellicht
met het doel om militair in te kun
nen grijpen en het land te verdelen.
Een en ander zou in Augustus heb
ben moet gebeuren.
Directeur Kath. Bureau
voor Onderwijs en
Opvoeding
Mr. F. Op de Coul
De zeereerw. heer mr. F. J. C. M.
Op de Coul is benoemd tot direc
teur van het R.K. Bureau voor On
derwijs en Opvoeding in Den Haag,
als opvolger van wijlen mgr. Ver
hoeven.
Mr. Op de Coul is geboren 10 Oc
tober 1894, is dus 55 jaar oud. Hij
werd priester gewijd in 1918 en is
sedert 1943 directeur van het Bis
schoppelijk College te Sittard.
Na zijn priesterwijding is de zeer
eerw. heer Op de Coul gaan stude
ren aan de Universiteit te Leiden,
eerst in de wis- en natuurkunde, la
ter in de rechten.
Mr. Op de Coul is toen benoemd
tot leraar aan het Bisschoppelijk
College te Roermond en tevens pre
fect, waarna in 1943 zijn benoeming
tot directeur te Sittard volgde.
In de Katholieke Jeugdbeweging
van het Roermondse Diocees heeft
mr. Op de Coul een leidende functie
vervuld.
Hij is o.m. lid van verschillende
examencommissies.
Mr. Op de Coul is, zoals bekend,
deze week benoemd tot ere-lid van
de R.K. Studentenver. „St. Augusti-
nus" te Leiden.
Mr. Op de Coul gaat nu de plaats
innemen van mgr. Verhoeven z.g.
een hoogst belangrijke plaats in het
nationaal en katholieke openbare le
ven.
Van een opvolger van mgr. Verhoe
ven z.g. wordt veel verwacht. Zij,
die mr. Op de Coul kennen in zijn
persoonlijkheid, zijn bekwaamheden
en de wijze, waarop hij de functies,
die hij tot op heden waarnam, ver
vulde, juichen deze benoeming toe.
Een. (coAAettye
Wij zouden ons vaak voor onze
schijnbaar schone daden schamen, als
de wereld al onze drijfveren zag.
La Rochefoucault.