S)e CoidóeSomci/nJ:
Massa arrestaties
in
Tsjecho-Slowakije
B
Grotewohl presenteert zijn
kabinet
Hij vertolkte „his master's voice"
zeer wel
Benelux-conferentie in
Luxemburg
Van het welslagen hangt veel af!
Massa-arrestaties Tsjecho-
Slowakije gaan door
Voornamelijk gericht tegen
middenstanders
De deportaties
in de Sovjet-Unie
Devalutie-
gevolgen
Om deze maand
klaar te komen
Beter Ondergoed
Twee „Mustang"
jagers vermist
Directeur: O. M. VAN HAMERSVELD.
Soofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 13 OCTOBER 1949
41ste JAARGANG No. 11810
Bur. Papengracht 32, Telet. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 Abonnementsprijs 10.32 p. w„ 11.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 11.50
De P.B.O.
IJ de behandeling van het wets-
ontwerp op de P. B. O. is het
woord gevoerd door prof. Romme.
En hij stipuleerde uitdrukkelijk,
dat de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie, ook bij haar allerbeste
uitvoering, „toch geen oplossing van
alle sociaal-economische kwalen van
de tijd is"
„Zozeer" zeide hij verder
„als de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie een zegenrijke afronding
betekenen kan van een lange maat
schappelijke ontwikkeling, zo wei
nig is zij voor ons een einde; veeleer
is zij een begin, en wel van een ver
dergaande hervorming, die zich
voor een belangrijk deel zal afspe
len rondom de orde van de onder
neming enerzijds en rondom het re
sultaat van de onderneming ander
zijds."
Wij kunnen ons met deze mening
van prof Romme van ganser harte
verenigen.
Indertijd hebben wij met de
staatk. hoofdred. van de „Volks
krant" eqn polemiek je gevoerd over
de vraag: wat in tijdsorde primair
moest zijn, de P. B, O. of de sociale
reorganisatie van de onderneming.
Wij meenden en menen nog in
tegenstelling met prof. Romme
dat de laatste ook in tijdsorde pri
mair moest zijn, of althans gelijktij
dig wettelijk moest worden gere
geld.
Dat is niet gebeurd.
Soit het heeft geen enkel nut
er langer over te praten.
Het verheugt ons, dat prof. Rom
me nóg eens duidelijk als zijn me
ning verkondigt, dat de sociale re
organisatie van de onderneming in
ieder geval als primair moet wor
den beschouwd wat betreft haar be
langrijkheid.
Die belangrijkheid zien wij in de
direct-effectieve invloed, welke zij
kan hebben voor de oplossing van
sociaal-economische kwalen van de,
tijd. Kwalen, als: gemis aan arbeids
vreugde, gebrek aan erkenning van
de waarde en waardigheid van de
arbeidende mens, onthouding- van
practische waardering bij de arbeid,
onwetenheid inzake doel en effect
van de arbeid, objectief beschouwd.
Zeker, wij zijn geen utopisten: ook
in de wettelijk gereorganiseerde
onderneming verdwijnt dat alles niet
eensklaps. Wij weten maar al te
goed, dat wetten de zeden niet ma
ken zelfs, dat het veel beter is,
als men goede zeden kan vormen
zonder wetten.
Maar in feite zal de wetgever
moeten medewerken om over heel
de linie de uit sociaal-economisch
oogpunt gewenste reorganisatie van
de onderneming te bereiken.
ISTEREN heeft de eerste communistische kanselier van de nieuwe
democratische Oostduitse republiek, Otto Grotewohl zijn kabinet aan
het parlement voorgesteld. De regering telt acht leden van de (commu
nistische) socialistische eenheidspartij, vier christen-democraten, drie li
berale democraten, een nationaal-democraat en een lid van de boeren
partij.
De vertegenwoordigers van de sa
tellietstaten en de Sowjet-Unie, die
de parlementszitting bijwoonden,
werden met handgeklap begroet. Het
applaus verzwakte echter merkbaar,
toen aangekondigd werd, dat ook de
Joego-Slavische missie vertegenwoor
digd was. Grotewohl betoonde zich
een ijverige spreektrompet der
Sow jets. Alle bekende beschuldigin
gen over het Marshall-plan en het
Atlantisch Pact passeerden de revue.
Zowel Pieck Dinsdag als Grote
wohl gisteren deed in zijn toespraak
een beroep op de nationale gevoelens
der Duitsers en prees het Sowjet-be-
wind door het voor te stellen, alsof
de Westelijke democratieën voortdu
rend de eenheid van Duitsland heb
ben belaagd, terwijl daarentegen
Rusland steeds opgekomen was voor
een centraal geregeerd Duitsland.
Pieck deed een beroep op de West-
duitse regering om zich van het Wes
ten te bevrijden. Grotewohl noemde
de federatie van Bonn een camou
flage.
Een opvallende zin in deze rege
ringsverklaring was de belofte, dat
alle ex-nazi's in het wederopbouw-
programma zullen worden opgeno
men, „zonder hun politiek verleden
in aanmerking te nemen".
Herstel oude grens
van Oostenrijk
De Verenigde Staten en de Sovjet-
Unie zijn informeel overeengeko
men om Oostenrijk zijn vooroorlog
se grenzen terug te geven. „De
grenzen zoals ze waren voordat Hit-
Ier binnenviel". Dit heeft de
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Dean Acheson, gister
in de commissie voor buitenlandse
betrekkingen van de Senaat meege
deeld.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
DE PROVINCIE OVERIJSEL
Tijdens een bezoek aan Nijverdal,
maakten H.M. koningin Juliana en
Z.K.H. prins Bernhard een wandeling
door de stad in gezelschap van de
burgemeester, Ed C. Witschey,
Gisteravond werden de formalitei
ten der regeringsvorming besloten
met de beëdiging van het kabinet
door Pieck in diens residentie, het
rococo-paleis Hohenzollern in het
centrum van de arbeiderswijk Pan-
kow in Oost-Berlijn.
Tevoren hadden sprekers van alle
partijen hun volledige instemming
in het parlement met de regerings
verklaring betuigd. De christen-de
mocraat Rohner was de enige, die
repte van vrijheid voor de enkeling
en rechtszekerheid als de voornaam
ste voorwaarde, die de nieuwe staat
volgens zijn partij te vervullen
heeft.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
DE PROVINCIE OVERIJSEL
Het was een treffend ogenblik gis
termorgen, toen de Hellendoornse
drieling van de familie Kapteyn,
wier vader na de aanslag op Rau-
ter op de Woeste Hoeve werd neer
geschoten, aan koningin Juliana en
prins Bernhard bij hun aankomst te
Hellendoorn bloemen aanbood.
WANDAAG begint er in Luxemburg een conferentie van Benelux, welke
niet alleen van het grootste belang is voor de drie betrokken lan
den, maar ook voor geheel Europa en de rest van de wereld. Want
mocht Benelux een mislukking worden, dan kan men gerust de hoop op
geven om tot samenwerking te geraken op nog grotere schaal, b.v. tot de
oprichting van een Europese economische unie.
Maar wanneer Benelux een succes
wordt, kan deze organisatie de kern
worden van een veel meer omvatten
de samenwerking op economisch ge
bied. Het lot van Benelux staat op
bet spel op de conferentie welke nu
begint.
De hoofdpunten van de agenda zul
len zijn:
1. Coördinatie en unificatie van de
monetaire en handelspolitiek;
2. Landbouwproblemen;
3. Unificatie van de omzetbelas
tingen, welke van grote invloed zijn
op de prijsverschillen in de drie lan
den.
Men zal proberen een soort van
omwisselbaarheid te bereiken van
|"\E MASSA-ARRESTATIES van middenstanders zijn gisternacht en
gisteren voortgezet. Westelijke diplomaten achten het veelbeteke
nend, dat de arrestaties volgen op het proces-Rajk en voorafgaan aan
de in werkingtreding van de Kerkwet, die de strijd tussen Kerk en
staat op een hoogtepunt zal brengen. Morgen (Vrijdag) zal het parlement
deze wet aannemen. Uitnodigingen voor bijwoning van de parlementaire
zitting op Vrijdag zijn gezonden aan vertegenwoordigers van kerken en
andere religieuze organisaties, doch volgens Katholieke bronnen heeft
geen enkel lid van het episcopaat een uitnodiging ontvangen.
De landbouw is van belang voor
beide landen. In Nederland worden
de prijzen door middel van rege
ringssubsidies op een bepaald peil
gehouden, dat lager ligt dan het Bel
gische. Landbouwproducten vormen
een van Nederlands belangrijkste ex
port-artikelen, en tot nu toe heeft
België aan de invoer beperkingen op
gelegd om zijn eigen boeren te be
schermen!
De voor-unie van Benelux is zo
goed als een feit. In de komende ne
gen maanden zal men van deze
voor-unie een volledige unie moeten
maken. Er is op verscheidene gebie
den al veel bereikt.
De arrestatie-rage is in hoofdzaak
gericht tegen de kleine zelfstandige
zakenlieden, de weinige overgebleven
landeigenaren en mensen uit de be-1
zittende klasse, advocaten, artsen en
andere intellectuelen.
De laatste dagen hebben vooral de
winkeliers het moeten ontgelden.
Toen de huismoeders in Praag gister
ochtend hun boodschappen gingen
doen, bleek, dat de slagerij, de bak
kerij of de apotheek plotseling eigen
dom van de staat waren geworden.
De vroegere eigenaren waren eruit
verdwenen gearresteerd en in de
mijnen tewerk gesteld, en ook hun
gezinnen waren uit hun huizen gezet.
In de Tsjechische pers is tot dus
ver slechts een enkele maal op de
politie-actie tegen de zakenlieden ge
zinspeeld. In het communistische par
ty-orgaan Rude Pravo werd de be
schuldiging uitgesproken, dat er zich
onder de Praagse apothekers vele
fascistische gezinde lieden bevinden
Het blad meldde, dat tot dusver twee
Een systematische
volksverhuizing
De Griekse regering heeft, naar
eerst thans bekend is gemaakt, op
24 Juni in een nota aan het Sowjet-
russdsche departement van buiten
landse zaken haar „diepe bezorgd
heid over de deportatie van ongeveer
17.000 Grieken uit de Sowjetrussische
republiek Georgië" uitgedrukt. Grie
kenland heeft nog geen antwoord
ontvangen.
Volgens Griekse diplomatieke krin
gen zijn de Grieken op 14 Juni in
Tiflis en andere streken van Georgië
gearresteerd en ondermilitaire be
waking naar naburige spoorwegsta
tions gebracht. Zij zouden naar Zuid-
Kazakstan' ten Noord-Oosten van de
Kaspische Zee aan de oogst te werk
zijn gesteld zonder loon te ontvan-
een en onder omstandigheden, die
een schending van de conventie der
V.N. over rassenmoord en de rechten
van de mens betekenen. Ten minste
twee derden der gedeporteerden zou
den Griekse burgers met Griekse
paspoorten zijn.
Te Londen ziet men de beweerde
deportatie als-, deel van een systema
tische gedwongen volksverhuizing
niet-Russische volken uit de kust
en grensgebieden van de Sowjet-
Unie.
De Griekse bevolking van de Krim,
die ongeveer 10.000 personen omvat
te, is enige jaren geleden naar Cen-
traal-Azië gedeporteerd, aldus ver
klaarden Griekse kringen te Londen.
Volgens te Londen beschikbare in
lichtingen is hetzelfde geschied met
Balten, Kümtartaren en Kalmukken.
Kazakstan heeft een streng kli
maat. Na de Russische invasie van
Polen in 1939 zijn vele Polen naar
dezelfde streek gedeporteerd.'
apotheken in beslag genomen en ge
nationaliseerd waren. De reden daar
voor was, dat de eigenaar van de ene
apotheek had geweigerd om medicij
nen te verkopen aan 'n communist,
terwijl de eigenaar van de tweede
een zeer bekend medicijn niet in
voorraad had, hetgeen als sabotage
werd beschouwd.
Het is zeer moeilijk, zo niet onmo
gelijk om inlichtingen te krijgen over
gearresteerde bloedverwanten.
De ouders van een gearresteerde
jonge vrouw vertelden, dat zij ver
scheidene malen door het hoofdbu
reau van politie waren weggestuurd
met de mededeling, dat de politie
niet wis-t hoeveel mensen er gearres
teerd waren en dat het ondoenlijk
was om een enkel geval uit te zoeken.
Zij kregen te horen, dat zij een voed
selpakket konden brengen en als dat
aangenomen werd .konden zij daar
uit de conclusie trekken, dat hun
dochter inderdaad gevangen zat.
LYBIë WORDT ONAFHANKELIJK.
De uit 21 landen bestaande sub
commissie, gevormd door de politie
ke commissie van de V.N. heeft gis
teren met 18 tegen 3 stemmen in
principe besloten, -dat Libye zo spoe
dig mogelijk, maar niet later dan 1
Januari 1952 onafhankelijk moet wor
den. De Sowjet-Unie, Polen en Tsje
cho-Slowakije, die onmiddellijke on
afhankelijkheid wilden, stemden te
gen.
De subcommissie nam met 17 stem
men voor, bij 4 onthoudingen, het
voorstel aan dat, wanneer de V.N.
eenmaal een definitieve beslissing
hebben genomen, Engeland en Frank
rijk als de besturende mogendheden
onmiddellijk maatregelen zullen tref
fen om de souvereiniteit en alle no
dige staatsbevoegdheden aan de nieu
we staat Libye over te dragen. Rus
land, Polen, Tsjecho-Slowakije en
Guatemala onthielden zich.
ANTWERPEN VOELT ZE.
De voorzitter van de Belgische
Kamer, Van Cauwelaert, oud-minis
ter Kamiel Huysmans, de voorzit
ters van Kamer van Koophandel,
Nijverheidskamer, scheepvaartver
eniging en bond van expediteurs, af
gevaardigden der vakbonden, volks
vertegenwoordigers en senatoren,
woonden op het Antwerpse stadhuis
een bespreking bij over de econo
mische moeilijkheden van Antwer-
pens haven. De concurrentie van de
Rotterdamse haven, die vooral r
de devaluatie van zeer grote invloed
is geworden, de verbinding met de
Rijn en andere vraagstukken wer
den behandeld. Een afvaardiging
kreeg opdracht zich in verbinding te
stellen met de minister-president en
er op aan te dringen, dat bij de be
sprekingen te Luxemburg, de Ant
werpse havenbelangen niet uit het
oog zullen worden verloren.
SPOORWEGONGELUK
BIJ HOWRAH.
De trein van Calcutta naar Bom
bay is gisteravond na het vértrek
uit Howrah 130 kilometer ten Wes
ten van Calcutta ontspoord. Volgens
de eerste officiële berichten zijn 4
personen om het leven gekomen en
31 gewond.
HET TREINONGELUK IN
ARGENTINIë.
Achttien personen zijn om het le
ven gekomen bij de treinbotsing te
Buenos Aires1 en 56 werden gewond,
aldus de officiële cijfers.
In Argentinië zal met ingang van
Donderdag drie dagen worden ge
rouwd voor de meer dan honderd
slachtoffers, die de afgelopen maan
den bij ongelukken te land, ter zee
en in de lucht zijn gevallen.
DE RONDE
TAFELCONFERENTIE
Van officiële zijde vernemen wij:
„Gisteren kwamen de voorzitters
en vice-voorzitters der drie delega
ties ter R.T.C. bijeen, om te beraad
slagen over maatregelen, welke ge
nomen kunnen worden om de R.T.C.
nog deze maand te doen slagen.
Dienaangaande werd over ver
schillende punten overeenstemming
bereikt."
FRACTIELEIDERS INGELICHT.
Van welingelichte zijde vernemen
wij, dat de Nederlandse regering,
vertegenwoordigd door de ministers
van1 Schaik, van Maarsseveen, Goet-
zen en Lieftinck, gistermorgen in
een samenkomst met fractieleiders
van de Eerste en Tweede Kamer een
overzicht gegeven heeft van de
stand van zaken ter R.T.C. Deze bij
eenkomst is te beschouwen als de
vervulling van een destijds in par-
lementskringen opgekomen wens, op
de hoogte te worden gehouden van
de ontwikkeling der vraagstukken
op de R.T.C. Zoals men weet, is wel
de „commissie van 9", waarin enige
fractieleiders zitting hebben, opge
nomen in de Nederlandse delegatie
en dus bij de gang van zaken voort
durend betrokken, maar een aantal
fractieleiders der Eerste en Tweede
Kamer mist dit contact. De voorzit
ter der Nederlandse delegatie, mi
nister van Maarsseveen, heeft in
deze bijeenkomst een algemeen
beeld gegeven van de ontwikkelin
gen ter conferentie, terwijl de mi
nisters Lieftinck en Goetzen in het
bijzonder de financiële en economi
sche aspecten hebben toegelicht.
VOOR
NAAR EEN SPECIAAL
ADRES
J. VERDUYN
BREESTR.65 TEL. 21800 LEIDÉN
(jEVERSSTR.-II TEL. 73917 OEGSTGEEST
ZIE ONZE ETALAGE
NIEUW KANTOORGEBOUW NE
DERLANDSE SPOORWEGEN
Ter bevordering van het snelle ver
werken van het reizigersverkeer
wordt te Hoek van Holland in op
dracht van de Nederlandse Spoor
wegen een nieuw kantoorgebouw op
gericht, waarin accomodate zal zijn
voor verschillende bedrijven en in
stanties. In het nieuwe gebouw, dat
zullen worden ondergebracht de kan
toren van de mij. „Zeeland" firma
Hudig en Pieters, de P.T.T., de
bouw zal plm. 106 meter lang 17 1/2
meter breed en 8 1/2 meter hoog
worden.
DE NOORSE VERKIEZINGEN.
Hoewel nog enkele stemmen ge
controleerd moeten worden, kunnen
de volgende cijfers beschouwd wor
den als de waarschijnlijk definitieve
samenstelling van het Noorse parle
ment, aldus meldt het Franse pers
bureau A.F.P.:
Socialisten 84 zetels (76 in 1945),
792.246 geldige stemmen; Conserva
tieven 23 (25), 276.291 st.; Liberalen
21 (20), 214.928 st.; Boerenpartij 12
(10), 85.008 st.; Christelijke Volks
partij 9 (8), 146.364 st.; Communisten
1 (11), 100.242 st.; Concentratie bur
gerlijke partijen 106.951 st.; Kleinere
groeperingen 12.904 st. Totaal
1.734.934.
In tegenstelling met eerdere be
richten is Emil Loevlin, vice-voorzit-
ter van de communistische parle-
mentsfractie, herkozen.
OP DIENSTVLUCHT VAN MEDAN
NAAR BANDUNG.
Door de dienst legercontacten van
het Kon. Ned. Indisch leger is mede
gedeeld, dat twee Mustang-jachtvlieg
tuigen van de militaire luchtvaart,
die voor een dienstvlucht uit Medan
naar Bandung waren vertrokken,
spoorloos zijn verdwenen.
De vliegtuigen zijn 's morgens om
acht uur uit Medan vertrokken, waar
bij in Zuidoostelijke richting werd
gevlogen. Sindsdien is niets meer
van de toestellen vernomen. De vlieg
tuigen hebben zich ook niet langs
radiografische weg met Medan of
Palembang in verbinding gesteld.
Vliegtuigen van de Kon. Marine in
Indische wateren zijn terstond met
opsporingswerkzaamheden begonnen.
De mogelijkheid, dat de „Mus-
tang"-jagers, als gevolg van onder
vonden slecht weer, onder de vlucht
met elkaar in botsing zijn gekomen,
moet niet uitgesloten worden geacht.
De namen van de bestuurders der
toestellen zullen bekend worden ge
maakt, zodra de familieleden zijn in
gelicht.
Een „Piper Cub" sportvliegtuig,
gevlogen door de heren Groen en
Beek uit Rotterdam, is Dinsdag bij
Nancy (Frankrijk) verongelukt. Het
toestel was op weg naar Oran
(Noord-Afrika) om daar deel te ne
men aan de „Internationale ralley
des vins fins d'Oranie" die op 15 en
16 October wordt gehouden. De ma
chine is ten gevolge van de mist in
aanraking gekomen met de toppen
van de bomen van het bos van Bra-
he in het departement Meurthe en
Moezel. Het vliegtuig werd vernield.
De inzittenden konden het toestel
ongedeerd verlaten.
£m ^CLUeÖje...
„Vergeld niemand kwaad met
kwaad. Laat U niet overwinnen door
het kwaad, maar overwin het kwade
door het goede".
(Rom. XII 16—21).
