S)e CcicbeSoii^ant
Pieck president van
Oost-Duitsland
Spoedige oplossing van Belgische
koningskwestie verwacht
Directeur: C. M. VAN BAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER,
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WOENSDAG 12 OCTOBER 1949
41ste JAARGANG 1, No. 11819
Nogmaals de
Belgische
koningskwestie
Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs i 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Teleloontjes i 1.50
Ontstellende
onkunde
KJIET alleen in andere landen, ook
in eigen land ligt nog een zo
breed veld open, om er de christe
lijke cultuur te brengen.
Niet alleen de beleving van de
christelijke cultuur waaraan ook
bij ons christenen, nog wel een en
ander ontbreekt! maar ook de
kennis, zelfs de meest primitieve
kennis van de christelijke cultuur.
Ieder onzer is daartoe geroepen.
Niet alléén de priesters, ook de
leken.
Dat kan en moet gebeuren indivi
dueel; dat kan en moet ook gebeuren
in onderling contact. Op deze laatste
wijze geschiedt het b.v. te Leiden
door de „Vrouwen van Bethanië", die
gezamenlijk in „Verbum Dei" haar
taak van christelijk-culturele arbeid
in en om Leiden verrichten; een
taak, welke direct gericht is op de
uitbreiding van het Rijk van Chris
tus in de zielen.
Hoe groot de onkunde is in onze
beschaafde streken betreffende het
Christendom constateerde F. S. in het
laatste nummer van het „Kathplieke
Schoolblad" in enige feiten (zoals
wij er helaas vele soortgelijke ken
nen uit onze eigen stad!) Hij schreef
„In Dux van deze maand is dr.
Terstoet, S.M.M. heel dpenhartig uit
de school zijns leven aan 't klappen.
Hij vertelt van zijn ervaringen in
de Stad der Sinjoren waar hij bijbel
conferenties gaf voor Vlaamse vrou
wen. Na het noenmaal kwam een
madammeke op zijn deur kloppen:
„Gij hebt toch zo schoon geklapt over
de Evangeliën, ik zou zo wel 'n keer
aan mijn kinderkens willen voorle
zen uit dat Evangelie".
Maar ze had een moeilijkheid. Er
waren toch vier edities en ze wou
liefst de laatste hebben.
Toen de pater haar vertelde, dat ze
alle vier al uit de eerste eeuw wa
ren, was ze weg van verbazing: „Wat
ge me nou toch zegt.en dat in
zo'n schoon Vlaams!"
Later werkt hij op de H. Land
stichting.
Daar had hij volop gelegenheid
„met velerlei vormen van onkunde"
in aanraking te komen:-
„Over de droevige," soms zelfs er
gerlijke onkunde bij vele groepen
jongelui van openbare scholen in ons
land, waren we van plan niet veel
te zeggen. Die leerlingen gaven
meerdere malen blijk de meest
eenvoudige toespelingen op feiten of
personen, zowel uit het Oude als het
Nieuwe Testament, niet in het minst
te begrijpen. Verwonderd zag men
hen opkijken, als ergens in een hoek
van een monument of midden in de
luisterende groep plotseling een lach
van begrijpen opging of spontaan een
„ja" of een ,nee" werd geroepen.
Voor hen was de Wereldfiguur van
Jezus Christus „een jood, eerwaar
de" of „een profeet, mijnheer". Het
Eerste Boek der wereldliteratuur is
voor hen met zeven zegels gesloten.
Toen werd ons duidelijk, hoe vier
A.J.C.'ers voor een m^er dan levens
groot Crucifix in de St. Pietersberg
ons als jongens vroegen: „Mijnheer,
wie is die man?" En deze jongelui
kwamen uit Haarlem. Van zuiver
cultuurstandpunt uit gezien staan
deze jongens en meisjes bij hun tijd
genoten van de Christelijke scholen
hoe vaak hebben deze ons niet
door hun ongedwongen, pittige op
merkingen verrast! één echte be-
schavings-graad achter."
Er is nog zo heel veel te doen
rondom ons vanwege de ontstellen
de onkunde wat betreft Christus,
Diens Leer en Diens Kerk.
Mag niet worden
vergeten
NAAR aanleiding van een proces
tegen de schrijver Albert Kuyle
schrijft de Linie van 7 October een
uitvoerig artikel.
Wij komen zowel op dat proces als
op het artikel nog nader terug. (Ons
schijnt het nog steeds gezond en goed
toe in de pers niet te schrijven over
een zaak, die nog „sub judice" is, nog
bij de rechter aanhangig is).
Maar het slot van bedoeld artikel,
geschreven door de hoofdredacteur
van De Linie dr. J. H. C. Creyghton
S.J. willen wij hier afdrukken:
„Wij leven allen, wie wij ook zijn,
van liefde en barmhartigheid. En
voordat iemand opstaat om met
stenen te werpen naar wie door
menselijke rechters in abnormale
omstandigheden misschien op het
punt staat te worden veroordeeld,
herleze hij de woorden onzer Bis
schoppen van 11 Augustus 1946:
„God, die harten en nieren door
grondt en die niet naar de schijn,
maar naar het wezen, niet naar het
uiterlijk maar naar het innerlijk
oordeelt, wéét bovendien dat vele
van deze harteloze en eigenge
rechtigde christenen door hun
eigen zondig leven heel wat schul
diger tegenover Hem staan dan me
nigeen van de door hen zo verfoei
de politieke delinquenten"."
We vergeten zo gauw.
En het is voor ons, individueel
en sociaal beschouwd, van zó groot
belang dat citaat uit het Bisschoppe
lijk Schrijven van 11 Aug. 1948 niet
te vergeten.
WILHELM PIECK is gisteren zoals verwacht werd, gekozen tot presi
dent van de nieuwe staat in Oost-Duitsland. Toen Otto Nuschke,
voorzitter van de C.D.U., Piecks benoeming voorstelde, daar „hij verre
weg de waardigste politieke strijder voor vrede en eenheid" was, weer
klonk luide bijval en werd met bouquetten gewuifd. Vele handen wer
den opgestoken, toen de voorzitter de goedkeuring der aanwezigen ver
zocht. De volle zaal stond op, toen Pieck daarop verrees.
Pieck legde de volgende eed af:
„Ik zweer, dat ik mijn kracht in
dienst zal stellen van het welzijn
van het Duitse volk. Ik zal de
grondwet en de wetten verdedigen
en nauwgezet mijn plichten vervul
len en rechtvaardig tegenover allen
handelen."
Uit alle delen van Oost-Berlijn
hadden mensen zich naar Unter den
Linden begeven. Urenlang trokken
optochten met vlaggen door de stra
ten. Boeren uit de Russische zóne
waren gekomen met wagens en
tractoren, die met bloemen waren
versierd.
In zijn presidentiële toespraak
beloofde Pieck alles te doen wat hij
kon om de vreedzame wederop
bouw van Duitsland op democrati
sche basis te bevorderen. „Het is
niet belangrijk, zei hij, of de twee
Duitse regeringen elkaar erkennen
of niet. Het is alleen van belang,
dat zij gezamenlijk voor de eenheid
van Duitsland strijden." Hij wekte
de Westduitse regering op te vech
ten tegen „de maatregelen, die door
de Westerse imperialisten zijn op
gelegd".
Aan het slot van" zijn rede ver
zocht Pieck de afgevaardigden een
driewerf hoera uit te brengen op de
eenheid van Duitsland, de vriend
schap met de Sowjet-Unie en de
vrijheidslievende landen en op de
totstandkoming van nauwe econo
mische betrekkingen tussen Oost
en West.
Toen Pieck het gebouw verliet,
presenteerde de volkspolitie het ge
weer. De nieuwe president reed in
een open auto, geëscorteerd door
acht politiemannen op motoren,
naar Unter den Linden, waar hij
een menigte van naar schatting
meer dan 100.000 personen toesprak.
„WILHELM 3, KEIZER VAN
PIECKISTAN".
Het met Franse licentie verschij
nende Westberlijnse blad „Der Ku-
rier"heeft de nieuwe Oostduitse
staat, waarvan Wilhelm Pieck pre
sident geworden is, „Pieckistan" ge
doopt.
„Der Abend", dat met Amerikaan
se vergunning werkt, sprak van
Wilhelm Pieck als „Wilhelm de
derde".
DE LOOPBAAN VAN EEN
REV OLUTIONN AIR
De nieuwe president van de Oost
duitse republiek, Wilhelm Pieck, is
sedert zijn jeugdjaren een overtuigd
communistisch strijder in hart en
nieren. Dat zegt heel wat, want hij
is thans 73 jaar en het is reeds vijf
tig jaren geleden, dat hij het avon
tuurlijke bestaan van barricaden-
vechter begon. Hij heeft gedurende
Voor het Sophia Ziekenhuis in de
Rhijnvis Feithlaan te Zwolle ston
den, toen H.M. de Koningin en
Z.K.H. Prins Bernhard daar gister
middag, tijdens hun rijtoer passeer
den deputaties uit Urk en Staphorst
bpgesteld. De calèche hield hier halt
en een Urker meisje bood de Vorstin
bloemen aan.
deze jaren vele malen de dood in
het gezicht gezien, maar had het
geluk de dans te ontspringen. Met
Karl Liebknecht en Rosa Luxem
burg heeft hij in 1919 de communis
tische partij gesticht. Met hen sa
men viel hij ook in handen vdn
veemmoordenaars. Hij was de eni
ge die gered werd.
Toen hij in Februari 1918 met zijn
zoon Arthur naar het Westelijk
front zou worden gezonden, deser
teerde hij. Hij vluchtte met zijn
zoon naar Nederland, waar hij in
Amsterdam zijn brood verdiende
door zijn oude handwerk van meu
belmaker weer aan te pakken. Als
geboren revolutionnair zette hij zijn
anti-oorlog activiteit ook als emi
grant voort. In October 1919 ging
hij terug naar Duitsland, waar hij
zich ontpopte als veldheer in straat
gevechten en organisator van sta
kingen.
In 1928 kwam hij in de leiding
van de Komintern, waar hij later
secretaris-generaal werd. Hij werd
een persoonlijke vriend van Stalin,
een vriendschap die zich verder
ontwikkelde toen hij voor Hitiers
bewind de wijk nam naar Moskou.
Twaalf jaren heeft Pieck daar ge
woond. Hij richtte het comité
„Freies Deutschland" mede op. In
het kielzog van de Russische legers
en naar men te Berlijn zegt in het
uniform van Russisch officier kwam
hij terug naar Berlijn.
Hier had hij onafgebroken de lei
ding van de communistische en la
ter van de eenheidspartij.
Meer vrijheid voor
West-Duitsland
Eigen vertegenwoordiger bij
O.E.E.S.
De federale regering van West-
Duitsland heeft van de geallieerde
Hoge Commissie toestemming ont
vangen haar eigen gedelegeerden te
benoemen voor de organisatie voor
Europese economische samenwerking
te Parijs, aldus wordt medegedeeld
in een regeringcommuniqué. Tot
dusverre werd Duitsland in Parijs
vertegenwoordigd door gedelegeer
den, die werden benoemd door de mi
litaire regering in samenwrking met
Duitse deskundigen.
Communistische
nederlaag in
Noorwegen
Hedennacht om 3 uur was na de
Noorse verkiezingen de verdeling der
zetels in het Storting (Noorse parle
ment) volgens de op dat ogenblik be
kende cijfers als volgt.
Socialisten 80, conservatieven 21,
liberalen 20, boerenpartij 12 Chr.
Volkspartij 8, communisten 1. De
communisten hebben 10 van de 11
zetels verloren.
KONINKLIJK BEZOEK AAN
ZWOLLE H.M. de Koningin en
Z.K.H. Prins Bernhard hebben gis
teren een bezoek gebracht aan Zwol-
ie. Voor de woning van de Commis
saris van de Koningin vormde een
compagnie Nationale Reserve de
eie.-wacht. Dit was de eeiste maal
dat de Nationale Reserve naar bui
ten optrad. H.M. Koningin Juliana
en Z.K.H. Prins Bernhard inspecte
ren deze ere-wacht.
Minister-president Eyskens heeft
heeft zich gisteravond zeer optimis
tisch uitgelaten, over de oplossing
van de Belgische koningskwestie. Hij
verwacht, binnen enkele weken tot
een definitieve oplossing te kunnen
geraken.
De senaatscommissie van justitie
en binnenlandse zaken hebben enige
weken geleden hun goedkeuring ge
hecht aan een volksraadpleging. Gis
termorgen hebben zij zich uitgespro
ken voor een volksraadpleging per
arrondissement.
Het resultaat van een eventuele
volksraadpleging zal dus in de hoofd
steden van elk arrondissement afzon
derlijk worden vastgesteld en niet
centraal te Brussel.
Door deze regeling wordt in be
langrijke mate tegemoet gekomen aan
de wensen der Waalse provincies, die
herhaaldelijk hebben betoogd, dat de
volksraadpleging regionaal dient te
geschieden om duidelijk te doen uit
komen, dat Leopold slechts de vorst
der katholieke Vlamingen is en in
Wallonië vrijwel geen aanhangers
telt.
Omtrent een percentage is nog
geen beslissing genomen.
Het debat over deze kwestie zal op
25 October in de Senaat beginnen. De
dertien socialisten stemden in de
commissies tegen en de vijf liberalen
onthielden zich. De 23 leden van de
C.V.P. stemden voor.
Wanneer het wetsontwerp door het
parlement wordt aangenomen, zullen
alle Belgen boven 21 jaar, behalve
degenen, die zich bij de gewapende
macht bevinden, dus steun uitbren
gen over de vraag of zij de terugkeer
van koning Leopold wensen, dan wel
zijn abdicatie ten gunste van zijn
zoon Boudewijn.
België voor de
keus
Belgische textiel exporterén of
Hollandse boter importeren?
Tijdens een vergadering van de
Bcerenbond uit het arrondissement
Oostende heeft de Belgische minis
ter van Landbouw, Orban, verklaard
dat de Voorunie van de Benelux
zeer belangrijke problemen opwerpt
voor de Belgische landbouw.
Met betrekking tot de bijeenkomst
der ministers der Beneluxlanden op
13. 14 en 15 Oct. te Luxemburg, ver
klaarde minister Orban o.a.: „Daar
de Nederlandersde van hun gedrags
lijn met betrekking tot de door ce
Beneluxlanden overeengekomen land
bouwpolitiek zijn afgeweken, willen
wij niet langer een stelsel van vrij
heid verdedigen, dat onze landbou
wers in een nadelige positie zou
brengen. In geen geval zal ik de
v. are Belgische en vooral de Vlaam
se landbouwbelangen prijsgeven aan
de Nederlandse".
TREINBOTSING IN ARGENTINIë.
Minstens 40 doden
Kort voor middernacht zijn te
Buenos Aires een electrische perso
nentrein en een goederentrein met
elkaar in botsing gekomen. Volgens
de laatste berichten werden 40 per
sonen gedood en 100 gewond. Drie
wagons werden bijna geheel vernield.
Brandweer, politie en militairen zijn
bezig de verminkte lichamen uit de
wrakstukken te voorschijn te halen.
De oorzaak van de ramp wordt
toegeschreven aan een fout van de
wisselwachter en de snelheid van de
electrische trein, die 7 minuten over
tijd was. Men vrees-t, dat het aantal
slachtoffers nog groter zal zijn.
NOODWEER IN COLORADO
Door een hevige orkaan, die over
Colorado heeft gewoed, zijn 24 per
sonen om het leven gekomen.
De orkgan heeft bovendien grote
materiële schade aangericht. Slag
regens hebben overstromingen ver
wekt tot in Texas en Oklahoma.
Terrorisme op Java
Op de oliepalmonderneming „Dolok
Sinumbah" van de Handelsvereniging
„Amsterdam" in het Siantarse is
Maandagmiddag de 39-jarige planter
K. W. G. Catharinus op klaarlichte
dag door een achttal lieden vermoord
Het slachtoffer bevond zich, verge
zeld door een gewapend onderne
mingswachter,in de tuinen. Tevoren
was een jeep met enkele andere ge
wapende ondernemingswachtrs, ach
tergelaten In de tuinen ontmoette
Catharinus acht lieden, die om vuur
voor een sigaret vroegen, hetgeen
door de ondernemingswachter ver
strekt werd. Plotseling werd de on
dernemingswachter het geweer uit de
handen gerukt, waarop de planter en
de ondernemingswachter het op een
lopen zetten. De Indonesiër, die het
geweer had bemachtigd, schoot daar
op de heer Catharinus in de nek. De
daders, die ontkwamen en wier in-
dentiteit niet bekend is, waren ver
moedelijk ongewapend tot zij het ge
weer in handen kregen. Op „Dolok
Sinumbah" was tevoren nooit een
aanslag gepleegd.
5 Gesneuvelden
bij Malang
Maandag zijn in het Malangse,
nabij het bergoord Tretes in Oost
Java, 5 Nederlandse militairen ge
sneuveld toen een uit 8 man be
staande patrouille werd overvallen
door een gewapende bende van on
geveer 140 man. Slechts twee der
militairen wisten te ontkomen en
een wordt vermist. Onder de gesneu
velden bevindt zich de patrouille
commandant,
Reuter meldt hierover nog, dat de
patrouille werd tegengehouden door
guerillastrijders, die de geweren van
de militairen opeisten. Toen di
werd geweigerd, openden de gueril
lastrijders a bout portant het vuur.
Moch kabinets-formateur
in Frankrijk
Jules Moch heeft gisteravond aan
de president der republiek medege
deeld, dat hij de functie van kabinets
formateur aanvaardt. Zo spoedig mo
gelijk zal hij zijn lot in handen leg
gen van de assemblée, waar hij vol
gens de grondwet minstens 311 stem
men in de wacht moet slepen, wil
hij zich ooit minister-president kun
nen noemen.
Het programma, waar Jules Moch
mede voor het parlementaire front
verschijnt, behelst inderdaad de klei
ne, maar lang verbeide verrassing
voor de laag-gesalarieerden: Voor zo
ver zij onder 15.000 francs per maand
verdienen, wil hij hen een slechts een
keer uit te betalen premie van 3000
francs toekennen. Voorts wil hij de
prijzen omlaag drukken voor steen
kolen en voor verschillende andere
producten subsidies invoeren. De re
geringspartijen vinden dit in begin
sel niet onaanvaardbaar, doch de ra
dicalen en de leden van de UDSR
hebben bij monde van René Mayer
en Plevèn ernstige bedenkingen ge
uit in verband met de financiële con
sequenties van „het plan-Moch". Zij
wensen de waarborg, dat de premie
inderdaad slechts eenmaal zal worden
uitgekeerd en niet zoals vroeger wel
gebeurde, een aanloopje zal blijken
tot een loonsverhoging. Bovendien
verlangen zij maatregelen ter verho
ging van de productie, b.v. door ver
mindering van de loonbelasting, in
dien er overgewerkt wordt, hetgeen
een aansporing te meer voor de ar
beiders zou zijn.
Paus roept op tot
belangstelling voor
Missie
In een bijzondere boodschap ter
gelegenheid van de komende Missie-
Zondag op 23 October heeft de H.
Vader zich gewend tot de Katholie
ken van de Verenigde Staten. In de
ze boodschap zeide de H. Vader: „Nu
Wij staan op de drempel van het H.
Jaar en de sluizen van de goddelij
ke genade zullen worden geopend
door de gebeden en offers van vele
vrome pelgrims, die zullen komen
naar het middelpunt van de Kerk,
doen Wij een dringend beroep op al
le gelovigen om gehoor te geven aan
het verzoek van Christus en hun be
langstelling voor de missie, die Zijn
Hart zo dierbaar is, te verdiepen".
Hernieuwde arrestaties
in Tsjecho-Slowakije
Uit Praag wordt vernomen, dat
men opnieuw tot arrestaties is over
gegaan en thans op grotere schaal
dan ooit tevoren. Maandagavond en
Dinsdagavond deden leden van de
veiligheidspolitie weer de ronde na
een rustig weekeinde.
Volgens berichten uit de eerste
hand zouden de arrestaties reeds
vijf weken gaande zijn.
Ook na Zondag gold de actie ver
tegenwoordigers van de midden
stand. Hierdoor wordt de theorie ver
sterkt, aldus Reuter, dat de veilig
heidspolitie het uiteindelijk gemunt
heeft op de ontbinding van deze
groep, die door de communisten be-
schouwdt wordt als de klasse, waar
van het het meest aannemelijk is,
dat zij het regiem vijandig gezinde
elementen bevat.
Det politie weigert aan achterge
bleven familieleden inlichtingen te
verstrekken en ook op verzoeken
van de buitenlandse pers om een
verklaring zijn de autoriteiten niet'
ingegaan.
Er zijn een aantal vooraanstaande
juristen gearresteerd.
In de weinige gevallen, waar men
inlichtingen heeft kunnen verkrij
gen, werd vernomen, dat de gear
resteerden bijna onmiddellijk naar
arbeidskampen zijn overgebracht.
Vele gearresteerde kregen het ad
vies warme kleren en zwaar schoei
sel mede te nemen.
DE RODE OPMARS NAAR
KANTON.
Van gewoonlijk betrouwbare Chi
nese zijde werd te Hongkong verno
men dat ongeregelde Chinese com
munistische troepen Waits jou, dat
ten Noord-Oosten van Hongkong, op
slechts negentig kilometer van Brits
gebied, is gelegen, hebben bezet.
Waitsjou ligt ongeveer 120 kilome
ter ten Oosten van Kanton. Het is
ongeveer dertig kilometer van de
spoorweg tussen Kanton en Hong
kong verwijderd.
Voorts wordt gemeld dat de com
munistische troepen van generaal
Tsjen Keng, die Kanton van het
Noorden uit aanvallen, Tsingjoean,
dat op een afstand van 65 kilometer
van Kanton ligt, hebben veroverd.
Volgens een onbevestigd bericht
van Chinese zijde zou generalissimus
Tsjang Kai-Sjek opdracht hebben
gegeven, dat zijn troepen Kanton
verlaten.
Van buitenlandse zijde werd gis
teravond te Kanton vernomen dat
alles erop wees, dat de stad niet
tegen de communistische troepen
zou worden verdedigd.
Een kaJiAeltje.
Vele dieven zijn niet zulke grote
misdadigers als „brave" roddelaars.