S)e Z. H. de Paus geeft aan de Katholieken van Duitsland enige richtlijnen Inleidende besprekingen vorderen goed Kanselboodschap van mgr. Beran «ste JAARGANG No. 11788 MAANDAG 5 SEPTEMBER 1949 Directeur: C. M. VAN HAMEBSVELD. Hoofdredacteur: TH. VP1LMEK. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT' Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w-, 1.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Grootse Katholiekendag te Bochum Bij het sluiten van de Duitse Ka tholiekendag te Dortmund heeft Z. H. de Paus door de radio een rede gehouden, waaraan het volgende is ontleend: „Met hartelijke gevoelens van va derlijke genegenheid geven Wij ge volg aan het verzoek van onze eer biedwaardige broeder, de aartsbis schop van Paderborn, en richten tot U allen, die hier verzameld zijt op dit indrukwekkend terrein van het nijvere 'industriegebied van de Ruhr, om het machtige teken van het hoog- opgerichte Kruis in Uw midden, eni ge woorden en hopen daarmede de weg te vinden tot Uw oor, maar bo venal tot Uw hart". Z. H. wilde enige richtingwijzende gezichtspunten naar voren brengen. 1. In het land. waar eens de so ciale bisschop Wilhelm Emmanuel Baron von Ketteler werkte, zal geen rechtschapen mens het wagen de Kerk te verwijten, dat Zij geen hart zou hebben voor de noden der ar beidende bevolking. Zo juist werd gij nog herinnerd adn de baanbre kende encycliek van Onze grote voorganger Paus Leo XIII. Wij mo gen wel zeggen, dat er sindsdien weinig was, dat de Plaatsvervanger van Christus op de Stoel van Pe trus meer heeft beziggehouden dan de oplossing van het sociale vraag stuk. Hiertoe hebben de Pausen al hetgeen in Hun vermogen stond, bij gedragen .Het komt er echter op aan, de richtlijnen van de Paus, ook in daden om te zetten. De oplossing van het sociale vraagstuk eist ech ter van alle hierbij betrokken par tijen de bereidheid tot het brengen van offers. 2. Het sociale programma berust op drie hechte zedelijke peilers. -Dit zijn Waarheid, Rechtvaardigheid en Christelijke Liefde. Nooit zou de Kerk er in toestemmen, hiervan ook maar een haarbreed af te wijken. Uiteraard kan de Kerk er dus niet aan- denken, aan de hartstochtelijke eisen van de klassenstrijd, van wel ke zijde deze ook moge komen, te voldoen. Le Kerk immers komt niet op voor de belangen van een be paalde sociale kring ,maar slechts voor die van net gehele volk.. 3 De Kerk zal ook nooit ophou den er cp te wijzen, dat de ogen schijnlijke tegenstelling tussen ka pitaal en arbeid tussen werkgever en werknemer, kan worden opgelost in de praktische geest van een cor poratieve structuur. De omstandig heden zijn hiervoor niet ongunstig. De vreselijke ramp, 'die U heeft neergeslagen, heeft ten minste het goede gevolg gehad ,dat zij de men sen dichter tot elkaar heeft gebarcht. De gemeenschappelijke nood is een harde, maar goede tuchtmeester. Mo ge derhalve dit kostbare goed van de .vare volksgemeenschap onder U niet meer verloren gaan! Het mag niet gebeuren, dat de klove tussen arm en rijk en tussen de verschil lende standc' opn.euw v orut open gereten. Tracht veel meer van deze nieuwe volksgemeenschap uit te gaan en de weg te affennn voor een nieuwe sociale orde. 4. Christelijke culturele politiek en christelijke sociale politiek laten zich niet van elkander schei den. Tot het wezen van een christe lijke sociale politiek benoort een christelijke culturele politiek, zoals een afzonderlijk, orgaan behoort tot het gehele organisme. Als voor beeld voor deze verbondenheid noe men Wij U slechts de Katholieke confessionele school. Denkt er wel om, dat deze een onvervangbaar goed is. Spannen wij ons hiervoor in, dan werken wij aan een 'van de grondslagen van ware christelijke sociale politiek. 5 Het mag niet gebeuren, dat de massa der arbeiders wordt overge- STRATOCRUISER OP SCHIPHOL Zaterdagavond arriverde op Schiphol het grootste toestel dat ooit boven Nederland heeft gevlogen of op een Nederlandse luchthaven is geland. Het was de Amerikaanse stratocruiser „Europe" Duizenden begavep zich Zondag naar het Am sterdamse vliegveld om de reus achtige machine te bewonderen. De „Europe" op Schiphol. leverd aan een godsdienstig materia lisme. Het is de plicht van eenieder, zijn beste krachten tot het uiterste hiervoor in te spannen. Werkt allen mede. om te zorgen, dat iedere ar beider de zekerheid heeft van zijn materieel bestaan. Het gaat om het geluk en de waardigheid, het recht en de vrijheid van de werkende klasse voor het komende tijdperk. Dit zijn de bijzondere vermaningen, die Wij bij deze plechtige gelegen heid tot U menen te moeten rich ten". Tenslotte deed de Heilige Vader een beroep op Zijn toehoorders het erfgoed van hun vaderen te verde digen. „Het gaat hier", zo zeide Hij, „om de redding' van het christelijk gezin. Verdedigt het tot het uiterste, want het is in groot gevaar, verloren te gaan. Daar waar het echter reeds zover is gekomen, drukken wij U op het hart: bouwt het weer op! Gij kunt Uw kinderen geen kostbaarder goed schenken dan een christelijk gezinsleven. Zeer zeker blijft het de bedoeling te komen tot persoonlijke heiliging, maar naar Gods plan der genade, moe tieder afzonderlijk ook medewerken het geloof aan God te verbreiden. Hierin ligt de zending der Katholiek Kerk. Zij moet vol gens de levensbeginselen der men selijke samenleving haar invloed op elk gebied van het menselijke be staan uit te strekken. Hier liggen uitgebreide mogelijkheden voor het werk van de léken in en voor de Kerk. Werkt ook hier in de geest van Uw vaderen en blijft eensgezind, dan zal de Goede God, van Wien alle genade moet komen, en Die U ge roepen heeft door Zijn Zoon Jezus Christus, U allen door de beproevin gen van het ogenblik veilig heen voeren en U de nodige sterktè geven. Een onvergetelijk evenement in de geschiedenis der Duitse Katholie kendagen was zeker de pontificale H. Mis, die Zondagochtend door Mgr. PADVINDERSBANDS IN HÉT OLYMPISCH STADION In het Olympisch Stadion te Amsterdam werd Zaterdagmiddag een natio naal concours voor padvindersbands gehouden waaraan tamboers- en pij perscorpsen uit het gehele land deel namen. De padvinderstamboers in actie in het Olympisch Stadion. Münch, de Apostolisch Visitator, op het feestterrein werd opgedragen. Sinds de vroege ochtend waren door alle straten van het voor driekwart verwoeste Bochum eindeloze men senmassa's naar het feestterrein vertrokken. Tegen tien uur waren naar schatting van de congresleiding circa een half millioen mensen aan wezig. Het terrein was versierd met Pauselijke vlaggen en de vlaggen van provincie en stad. Tegen de achtergrond van vijf hoogovens en drie mijnschachten verhief zich het altaar, dat tussen vier ijzeren masten op een hoge berg sintels was ge plaatst. Op een andere berg sintels hadden de bisschoppen een plaats gevonden met in hun midden Kar dinaal Frings. Vijfhonderd acoly- then en tweeduizend vlaggen van Katholiek organisaties hadden zich rondom het altaar geschaard. De predicatie werd gehouden door Mgr. Lorenz Jaeger, die naar aanleiding van het feest der Engelbewaarders, dat heden In Duitsland wordt ge vierd, sprak over de Kerk als hoed ster van huwelijk en gezin ;van volk en staaten van de grote gemeen schap der volkeren. De Ronde Tafelconferentie Met algemene oriënterende en inleidende besprekingen werden in de afgelopen v/eek goede vorderingen gemaakt, aldus verneemt de speciale correspondent van het A. N. P. in de legatie-kringen. In sommige sec toren is men reeds toegekomen aan behandeling van afzonderlijke pro blemen, in andere kan hiermede deze week worden begonnen, zodat de indruk en de verwachting bestaat, dat de komende week een zeer belangrijke zal zijn. De sfeer der besprekingen wordt nog steeds algemeen goed genoemd. Geen der partijen is nog overgegaan tot indiening van werkschema's. Men is niet van plan hiertoe al te spoedig over te gaan. Als motivering hoorden wij hiervoor noemen, dat het karakter van een Ronde Tafel conferentie een ander is, dan dat van onderhandelingen tussen twee par tijen, zoals in het verleden in Indo nesië hebben plaats gehad. In dit verband wijst men op cTe minder goe de resultaten, die het al te spoedig indienen van „workingpapers", voor dat een probleem voldoende diep gaand is besproken en de legaties een duidelijk beeld hebben van eikaars verlangens en inzichten, hebben op geleverd. Enige ontstemming is ontstaan in kringen van de B. F. O. over het feit, dat de Nederlandse regering reeds vertegenwoordigers van de „waarde volle belangen"' heeft doen overko men. Men wijst erop, dat volgens het memorandum van de R. T. C. van 22 Juni en volgens het reglement van de conferentie deze vertegenwoordi- j gers een verzoek om gehoord te wor- den slechts tot de conferentie kun nen richten. In Nederlandse kringen stelt men hiertegenover, dat aan de vertegenwoordigers door de Neder landse regering is toegestaan zich naar Den Haag te begeven. Het ver zoek om gehoord te worden zal als nog moeten volgen. DE TOESTAND IN ZUID-BORNEO. De vijandelijkheden in Zuid-Borneo moeten uiterlijk binnen veertien dagen worden gestaakt, aldus heeft de republikeinse generaal-amjoor Su- hardjo Vrijdag bevolen aan Hassan Basri, de niet officiële republikeinse militaire gouverneur van Zuid-Bor neo. Hasson Basri heeft geantwoord, dat hij het bevel zal uitvoeren. Het is nog niet bekend of de algemene staking in Bandjermasin nu ook zal eindigen. Wel zijn er tekenen, die er op wijzen, dat de staking verloopt. Volgens sommige berichten wordt de staking Maandag opgeheven. In de nacht van Zaterdag op Zon dag is op 7 plaatsen tegelijk brand uitgebroken op het emplacement van het rubberfonds te Bandjermasin. Het vuur greep snel om zich heen. De schade aan de machineriewerk plaats, gieterij, draaiersinrichting en electrisehe centrale is voorlopig op vijf millioen gulden geschat. Zondagavond is bekend geworden, dat drie Nederlandse planters van de rubberonderneming Danau Salak vermist worden, zij vertrokken Zon dagmorgen zonder bewaking van Danau Salak naar de 10 km. verder gelegen afdeling van de onderneming. Zij zijn daar echter niet aangekomen. België is er bovenop GEEN MARSHALLHULP MEER NODIG Na 1949 zal België geen Ameri kaanse hulp meer nodig hebben heeft Johrf Haynes. de leider van de missie van de Eca, in België en Luxemburg gezegd. Het land zal in 1950 geen le ningen of giften meer ontvangen. Haynes schrijft het welslagen van België's herstel toe aan „het stelsel van vrije onderneming, dat ook in de Verenigde Staten wordt toegepast." „De Belgische zakenlieden en de Belgische regering schijnen van oor deel te zijn, dat overheidsbemoeiing met het bedrijfsleven tot een mini mum beperkt moet blijven," aldus Haynes. Brand eist duizend doden Van Vrijdagavond tot in de loop van Zaterdag heeft een ongekend felle brand in de Chinese stad Tsjoengking de levens van duizend inwoners geëist. Honderdduizend an deren werden dakloos. De brand ontstond in de achter buurten en het vuur vrat zich een weg naar een stadsgedeelte, waar bedrijven en banken gevestigd zijn. Zeven duizend gebouwen zijn ver nietigd en drie duizend andere be schadigd. De vlammen hadden vrij spel in een driehoekig gebied gelegen tussen de rivieren, de Jangtse en de Tsjia- ling. Een felle wind joeg het vuur voor zich uit, dat als een muur de mensen samendreef op de rivier oevers in de punt van de driehoek. In vertwijfeling renden sommigen door de vlammen om het water te bereiken. Weinigen konden zich een plaats bemachtigen in vaartuigen, velen kwamen om in de verzengen de hitte of in de stroomversnellin gen. Wanhopige mannen, vrouwen en kinderen werden vertrapt, toen een ondoordringbare muur van vlammen de radeloze menigte de ri vier in dreef. Volgens een persbu reau uit Kanton heeft de brand acht tien uur gewoed en zijn de stoffe- iij.ke resten van 615 personen ge borgen. Zondag zijn in de streek van Bor deaux wederom bosbranden uitge broken. De bevolking van Saume- jan is voor het naderende vuur op de vlucht gegaan. Het vuur woedt met grote snelheid voort in de rich ting van de kust. De Franse militai ren, die aanwezig waren bij de in ternationale athletiek-kampioen- schapswedstrijden, welke Zondag te Bordeaux werden gehouden, moes ten zich terstond naar het bedreigde gebied begeven om het vuur te be strijden. De Brabazon in de lucht LUCHTKASTEEL VAN 130 TON Het grootste passagiersvliegtuig ter wereld, de Engelse Brabazon I, is gisteren voor het eerst 37 minuten boven Bristol in de lucht geweest. Tien duizend toeschouwers juichten, toen de reus van 130 ton het lucht ruim koos. Het achtmotorige toestel, dat 120 passagiers kan bergen, cir kelde over de stad en maakte een vlotte landing. De piloot verklaarde, dat de lucht reus binnen 500 m los was, tussen 1500 en 1800 m steeg en met een ge middelde uursnelheid van minder dan 300 km had gevlogen. De eerste vlucht had een bevredigend verloop en de bemanning had geen storingen gemeld. Deze machine, die alleen als' proeftype dienst zal doen, heeft net als haar opvolger Brabazon II, een vleugelspanwijdte van 70 meter, een romplengte van 35 m en een maxi mumsnelheid van meer dan 500 km per uur. MGR. N. VAN DER VLIET IN NEDERLAND. Na 48 jaren in Jeruzalem te zijn geweest is mgr. N. van der Vliet (witte pater), archimandriet der Grieks-katholieke Kerk, voorgoed in het vaderland teruggekeerd. Mgr. van der Vliet werd in 1876 in Den Bosch geboren, trad in 1897 in de Congregatie der Witte Paters en werd in 1901 priester. Tijdens de eerste wereldoorlog verkreeg hij de waar digheid van archimendriet. Bekend heid verwierf hij zich door zijn ar cheologische activiteit op bijbels ge bied en de oprichting van een mu seum. Van alleszins bevoegde zijde deelt men ons mede, dat te Frankfort aan Main thans definitief het contingent bloembollen voor Duitsland is vast gesteld op 1 millioen Dollar (vorig jaar 300.000 D.). Beroep tot vastheid in het geloof j^IGR BERAN, de aartsbisschop van Praag, heeft gistermiddag in de ker- ken te Praag, een boodschap doen voorlezen, waarin hij een beroep deed op alle gelovigen „vast in het geloof" te zijn en op het gehele volk, pal te staan voor het christendom en de samenwerking tussen christen dom. „Hij, die geen verrader is tegen over God, kan ook geen verrader zijn van zijn land of volk. De gelovigen moeten bidden dat de staten, waartoe zij behoren, weer tot God terugkeren .zoals de verlo ren zoon ook tot zijn vader is terug gekeerd. Wij zijn allen zo klein en machteloos te midden van het razen de satanische geweld, doch juist door onze machteloosheid zijn wij nog meer bij machte de beledigende ma jesteit Gods te verzoenen en het kwaad van ons volk af te wenden. Ik hoop en vertrouw en in dit ver trouwen vind ik mijn grote troost, terwijl ik hieruit tevens mijn kracht put dat u God en onze heilige kerk getrouw zult blijven." Deze eerste boodschap van mgr. Beran, sinds de regering hem in Juni het zwijgen oplegde, is aan de prie3 ters in het gehele land toegezonden. Twee weken geleden heeft de „ge- interneerde" aartsbisschop zijn stil zwijgen verbroken door in een brief aan de staatsaanklager tegen zijn be handeling te protesteren. Radio-Vaticana meldt, dat Z.H. de Paus in een brief aan de Poolse bis schoppen heeft verklaard, dat de Katholieke godsdienst in Polen wordt aangevallen en aangerand. De brief, die gezonden is bij gelegen heid van de verjaardag van het uit breken van de tweede wereldoorlog, is in de „Osservatore Romano" ge publiceerd. „De Katholieke Kerk in Polen heeft nog niet de vrijheid voor zich kunnen opeisen, die aan ieder een is beloofd", aldus de brief. „Bij na alle katholieke verenigingen zijn opgeheven. Het godsdienstonderwijs op de schoien is verboden, het voort bestaan van instituten onder de zorg van vrouwelijke religieuzen en priesters wordt verhinderd" En ver der: „Aan gevangenen en zieken in de ziekenhuizen wordt geestelijke bijstand geweigerd en corresponden tie tussen de Hielige Stoel en de Poolse bisschoppen en gelovigen is onmogelijk gemaakt." AALMOEZENIERS VAN DRIE LANDEN BIJEEN ÏN ABDIJ VAN TONGERLOO. Samenwerking Nederland, België en Frankrijk bij vorming van Atlantisch leger. De Norbertijnen-abdij te Tonger- loo, die in haar leven de oude majes teit van de Middeleeuwen heeft be waard, was deze week getuige van een wel zeer merkwaardige en mo derne invasie. 54 Nederlandse aal moezeniers van alle strijdkrachten hielden daar retraite te samen met hun chefs de hoofdlegeraalmoezenier Mgr. kolonel H. J. J. M- van Strae- len en de hoofdvlootaalmoezenier Mgr. J. F. M. de Sain. Tijdens hun verblijf ontvingen zij een veertigtal van hun Belgische collega's met hun hoofdaalmoezenier Generaal prelaat Camm'aert en een aantal Franse col lega's met hun Chef des Aumoniers Badré. In de oude abdij, die reeds dikwijls het centrum was tussen Zuid en Noord, werden nu de eerste vruchtbare contacten gelegd tussen de militair-geestelijke verzorgers van de drie landen, opdat bij een tot standkomen van het atlantisch leger onze militairen ook dan in de vreem de beschermd worden. Voorwaar een toe te juichen activiteit en een bewijs van attente waakzaamheid van onze Katholieke leger- en vlootaalmoeze- niers. Volgens kringen, die in nauw con tact staan met het Sowjetrussisch hoofdkwartier, heeft het Sowjetrus sisch militair bestuur in Duitsland bevel gegeven tot het schoeien op militaire leest van zes divisies volks- politie in de Sowjetzone. Deze divi sies, waarvan er twee gemotoriseerd zouden worden, zouden worden uit gerust met automatische wapenen en lichte artillerie en onder comman do komen van voormalige Wehr- macht-generaals, die in Moskou een speciale opleiding hebben genoten. Elke divisie zou vijftienduizend man tellen. In totaal zouden dus een negentigduizend mannen tussen acht tien en 35 jaar in de komende maan den gerecruteerd moeten worden. Training en uitrusting van de zes divisies zouden per April 1950 vol tooid moeten zijn. De divisies zou den geen gewone politiedienst moe ten verrichten doch ter beschikking van een te vormen Oost-Duitse rege ring gesteld worden. De totale sterkte van de volkspoli- tie in de Sowjetzone wordt geschat op 150.000 a 200.000 man, waarvan minstens het halve aantal „Bereit- schaften" zou vormen, namelijk ge wapende reserves die door voorma lige Nazi-officieren zijn opgeleid en uitgerust met wapenen van nieuw Duits Fabrikaat. 12 Schoolmeisjes verdronken IN EEN VIJVER BIJ KEULEN Twaalf schoolmeisjes in de leeftijd van twaalf tot veertien jaar zijn bij het baden in een viiver bij Kaiserau, zestig kilometer ten Oosten van Keulen, verdronken. De kinderen maakten deel uit van een klasse van een meisjesschool die met de onderwijzeres was gaan ba den. De vijver, die is aangelegd voor industriële doeleinden, is ondiep aan de kant doch deze ondiepte gaat zon der verloop over in een diepte van ongeveer vier meter. De bodem is be dekt met waterplanten. Toen de kinderen, hand in hand, het water inliepen, verloren enkelen hun even wicht op de glibberige bodem, gle den af m de diepte en trokken de anderen mee. De onderwijzeres kon nog vier van de zestien kinderen, die in het diepe water waren geraakt, terugtrekken. De andere twaalf verdronken echter. Bij de vijver waren indertijd waar schuwingsborden geplaats, dat het geen geschikte badgelegenheid was. Hij werd evenwel toch geregeld voor dit doel gebruikt en van de waar schuwingsborden was er nog slechts een blijven staan. GRIEKSE GUERILLASTRIJDERS IN BULGARIJE ONTWAPEND. De Bulgaarse autoriteiten hebben 893 Griekse Guerillastrijders, onder wie een aantal gewonden, die op 31 Augustus en 1 September over de grens Bulgarije zijn binnengekomen, doen ontwapenen en verder het land in gezonden, aldus is medegedeeld. Het Bulgaarse ministerie van bui tenlandse zaken heeft de secretaris generaal van de V.N. hiervan op de hoogte gesteld. DOCTORAAT HONORIS CAUSA VOOR PRINSES WILHELMINA. A.F.P. meldt uit Northampton- Massachusetts, dat mevrouw E. Roo sevelt en prinses Wilhelmina voor komen onder de personen, wien de doctorale graad honoris causa zal worden toegekend gedurende de jaarlijkse bijeenkomst van het Smithcollege, welke op 20 December a.s. zal worden gehouden. De Neder landse ambassadeur te "Washington, mr. Van Klef fens, zal uit naam van prinses Wilhelmina de bul in ont vangst nemen. Vbor zover op de postkantoren geen frankeerzegels van 5 en 15 cent in de tegenwoordige uitvoering meer aanwezig zijn, zullen in de loop van de maand September de waarden van 5 en 15 cent in de nieuwe uitvoering worden verkocht. Ze zijn resp. groen en olijf-groen van kleur. Tevens zfjn nieuwe frankeerzegels van 50 cent (bronsgroen), en 60 cent, roodbruin, verschenen. Ook zijn aangemaakt briefkaarten van 6 cent en postbe- wijsformulieren van 6 cent. RIJKSDIENST VOOR HET WEGVERKEER INGESTELD. De minister van verkeer en 'wa terstaat heeft ingesteld een dienst voor de afgifte van kentekenbewij zen voor motorvoertuigen en aan hangwagens, aan welke dienst mede zal worden opgedragen de keuring van autobussen en huurauto's. Deze dienst zal de naam dragen van rijksdienst voor hiet wegver keer. Hij wordt gesteld onder de bevelen van de directeur-generaal van de Rijkswaterstaat. Onder de bevelen van de direc teur-generaal van de rijkswaterstaat wordt een directeur belast met de leiding van de dienst. Bij de dienst zijn ten hoogste werkzaam: in vaste dienst: 1 direc teur, 5 hoofdinspecteurs, 10 inspec teurs, 50 technisch-ambtenaxen en teChnisc'h-hoofdambtenaren, 10 op zichters, 10 technisch-controLeurs, 20 adrr/inist ratio ve ambtenaren en hoofdambtenaren, 30 schrijvers. Een en ander voor zover nodig verdeeld in verschillende klassen, en 10 amb tenaren in andere rangen. In tijdelijke dienst zijn ten hoog ste werkzaam: 20 ambtenaren in verschillende rangen en op arbeids overeenkomst naar burgerlijk recht: 100 personen. Zen koAAelt^e... Dat we waardevolle dingen in het leven vaak pas ten volle waarderen, als we ze niet meer bezitten is tragisch en ondankbaar ten opzichte van de Schenker aller goede dingen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1