Nu de Ronde Tafel
conferentie geopend is
Mislukte
ontvoering
te Wenen
Brand in galop
Overvallen in
Indonesië
Steftjkióe(Eoii^cmt
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 23 AUGUSTUS 1949
40ste JAARGANG No. 11
De Ronde Tafel
Conferentie
vanmiddag aangevangen
Bur. Pagengracht 32, Telei. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn.' 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., f 4.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.:,15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.51
V Meer gelegenheid
voor
ambachtsonderwijs
BEN W van Leiden stellen de ge
meenteraad voor, om te verkla
ren, dat oprichting en instandhou
ding van een R.K. ambachtsschool
nodig wordt geoordeeld.
Wij herinneren er aan, dat op 27
October 1947 de meerderheid van
B en W aan de gemeenteraad advi
seerde, op een verzoek om medewer
king tot oprichting van een R.K
ambachtsschool afwijzend te be
schikken, en de gemeenteraad toen
ook aldus besloot.
De meerderheid van B en W heeft
echter haar standpunt gewijzigd, nu,
aldus de meerderheid, in het land
kan worden geconstateerd^ „een ten
dens tot stijging' van het aantal am
bachtsschoolleerlingen"
Wij komen niet terug op de in
1947 in de Leidse gemeenteraad ge
voerde debatten en op de stemming,
waarbij het verzoek inzake oprich
ting R.K. ambachtsschool werd ver
worpen met alle stemmen van Com
munistische, P. v. d. Arbeid en VVD
en één stem van een Prot. Chr.
Wij komen op dat alles niet terug.
Het heeft geen nut. Liever spreken
wij onze voldoening er over uit, dat
B en W nu wél bereid zijn, om hun
medewerking te verlenen, en de ge
meenteraad ongetwijfeld nu ook
daartoe zal besluiten. Wij verheugen
ons daarover in het belang van de
gemeenschap, in het belang van de
gemeente Leiden.
In het belang der gemeente Lei
den. In het praeadvies van B en W
lezen we:
„Hoogst bedenkelijk achten wij
het, dat onze stad, wat de trek
naar de ambachtsschool betreft,
in vergelijking met andere ge
meenten, een zo pover figuur
slaat. In 1937 bedroeg het totaal
getal leerlingen van alle am
bachtsscholen in den Lande
30.384, de Leidse school telde
512 leerlingen, waarvan 325 uit
Leiden.
In 1948 bedroeg het totaal-ge
tal ambachtsschool-leerlingen
50.000, de Leidse school had 5J4
leerlingen, waarvan nog slechts
2^5 uit Leiden. Gerekend naar
de landelijke norm en naar het
getal inwoners onzer gemeente
zouden in 1948 echter ten min
ste 450 Leidse leerlingen de am
bachtsschool hebben moeten be
zoeken."
Wij verheugen ons over dit voor
stel van B en W, dat nu gelijktij
dig komt met de tentoonstelling „De
Mens en zijn Arbeid", welke de lust
om een ambacht te leren wil ver
breiden en verlevendigen..
V RTC
VANDAAG begint de Ronde Tafel
Conferentie.
Terecht schreef de „Maasbode"
van gisteravond, dat prof. Romme
zich de ^tolk maakte van allen, die in
God geloven, toen hij in de Tweede
Kamer verleden week de woorden
sprak:
„De Allerhoogste neige de vrije
wil, waarmede alle deelnemers zich
aan deze arbeid zetten, naar een ge
meenschappelijk ideaal, dat voor
tientallen millioenen van mensen
tot volle bevrediging van even hoge
en mooie als rechtvaardige aspiraties
kan leiden, en voor de wereld tot
een vruchtdragend en gezegend
voorbeeld moge worden."
Nog eens
de huisvesting
F\R. Adenauer, voorzitter van de
christen-democratische partij in
Duitsland, die bij de jongste verkie
zingen de meeste zetels verwierf,
heeft in een interview verklaard, dat
de eerste taak van de nieuwe West-
Duitse regering zal zijn te zorgen,
dat ieder gezin een eigen woning
krijgt.
Hij verklaarde te hopen, dat een
program uitgewerkt kan worden om
alle verwoeste steden ten Westen
van de Elbe op te bouwen.
„Het bouwen van huizen en de
mogelijkheid voor ieder Duits gezin
weer een eigen woning te krijgen is
de enige weg om Duitsland meer po
litiek en moreel gezond te maken."
Aan een dergelijk program zouden
de Staat en de particuliere industrie
deelnemen, zei hij.
Ieder zal dit streven van dr. Ade
nauer toejuichen.
In hoeverre het in de nabije toe
komst verwezenlijkt kan en zal wor
den wij wagen ons hier niet aan
een voorspelling.
Wat voor Duitsland geldt, is ook
waar voor andere landen.
In ons vaderland is het probleem
van de huisvesting niet zó geweldig
als in Duitsland, maar wij weten
het allen ook hier zijn er vele
toestanden op het gebied van de
volkshuisvesting, die ten hemel
schreiend zijn!
Het bouwen van huizen zo veel
mogelijk huizen is ook in ons land een
uiterst dringende noodzakelijkheid.
Als dr. Adenauer zegt, dat „het bou
wen van huizen en de mogelijkheid
voor ieder gezin weer een eigen wo
ning te krijgen de enige weg is om
Duitsland meer politiek en moreel'
gezond te maken", dan zouden wij
aan deze uitspraak toch wel iets wil
len toevoegen. Zeker, een eigen wo
ning is voor velen een zeer gewenste
voorwaarde, om gezond, om mens
waardig te leven. Maar, zolang velen
nog niet in staat zijn, om een eigen
woning te bekomen, moeten anderen
him het leven zo goed mogelijk trach
ten te maken door hun, zo mogelijk,
een behoorlijke inwoning te ver
schaffen. Als dat zou gebeuren, zou
het al reeds een flinke stap op de
goede weg zijn naar het ideaal: voor
ieder gezin een eigen woning, waar-
in het geheel vrij en zelfstandig, on-
j afhankelijk van anderen zijn eigen
leven kan leiden!
En hier herinneren wij aan een
passage aan het'einde van de jongste
Vastenbrief van het Nederlands
Hoogwaardig Episcopaat:
„Over meerdere andere ver
plichtingen zou gesproken kun
nen worden in verband met dt
sociale rechtvaardigheid. Zo zal
het zonder meer duidelijk ziin,
dat een juiste verdeling van Öe
beschikbare woonruimte tegen
woordig een eis is van sociale
rechtvaardigheid. Iedereen heeft
dan ook de plicht om lofaal mee
te werken met de hiervoor aan
gegeven instanties. Anders zou
hij op de oordeelsdag het verwijt
kunnen horen: „Ik was zonder
verblijf en gij hebt Mij niet op
genomen." (Mt. 25, 43)."
DE IJSEL BIJ DEVENTER Als
een breed zilveren lint kronkelt de
IJsel zich in ,de nabijheid van Deven
ter, de stad, welke door haar uiterst
gunstige ligging, bezig is zich te
ontwikkelen tot een industrieplaats
van betekenis.
Hoog boven het water vormt de
verkeersbrug met zijn strake lijnen
een machtige oeververbinding.
„Keuvelen over volks-stemmingen
tragisch dilettantisme''
1I7ILLIAM R. MATHEWS, redacteur van de Arizona Star, een van de
overlevenden van ae /\merjKa anse journalisten, die Indonesië be
zochten, bespreekt in een brief aan de redactie van de New York Times
de Amerikaanse politiek in het Oosten, die hij „defaitistisch" noemt. Hij
verklaart, dat de tijd is gekomen, dat de Verenigde Staten „een posi
tieve en vaste politiek" moeten aanvaarden".
„Wat betreft Indonesië moeten wij
op behoorlijke wijze en met vastbe
radenheid de Nederlanders steunen,
doch tegelijketijd de hartstochtelij
ke en buitensporige wensen van de
republikeinen van Sukarno matigen.
Ik weet uit persoonlijke gesprekken
rnet republikeinse leiders, dat. wan
neer zij er in slagen de Nederlan
ders te verdrijvenzij er op reke
nen, dat Uncle Sam voor hen Sinter
klaas zal spelen.
Indien wij hen geld verschaffen,
moet dit via de Nederlanders ge
schieden, omdat, volgens mijn schat
ting van de competentie van de In
donesiërs, zij dit geld zullen verspil
len zonder dat dit resultaten ople
vert.
De Indonesiërs zijn gereed tot het
Ieren van zelfbestuur, doch zijn niet
klaar voor onafhankelijkheid. Tenzij
de onafhankelijkheid, die de Neder
landers de Indonesiërs willen ver
schaffen in enige mate worde ver
minderd door verantwoordelijk Ne
derlands toezicht, zullen wij Ameri
kanen binnen enige jareen met het
verlies van het leven van Amerika
nen en honderden millioenen dollars
gedwongen zijn tussenbeide te ko
men om de orde te herstellen.
Slechts het gevaar van communis
me in Indonesië zal ontstaan uit
voortdurende wanorde, die onze hui
dige politiek met het gebruik van
de Verenigde Naties als dekmantel
ontwikkelt.
Indien wij deze taak aan de Ne
derlanders toewijzen, kunnen wij
cns vele kosten en verzwakking van
onze militaire macht besparen. Tege
lijkertijd zulen wij de Indonesiërs
helpen.
Voor ons wordt het keuvelen over
volksstemmingen en democratie in
een land, waar 93 procent analpha-
PARTICULIER SECRETARESSE
Van h.m. de koningin.
In verband met het aan mej. mr.
H. A. Sneller op haar verzoek ver
leend eervol ontslag is met ingang
van 1 October a.s. tot particulier
secretaresse van H.M. de Koningin
benoemd rtievrouw N. Smitt-Avis te
Blaricum.
Mevr. Smit-Avis is tweede secre
taresse van de oecumenische raad
van kerken in Nederland.
Mathews gelooft, dat het „lot van
Indonesië waarschijnlijk beslist zal
worden door hetgeen wij doen in
China". Hij meent, dat de koude oor
log in China niet verloren wordt,
zelfs wanneer het gehele Chinese
vasteland wordt bezet door com:
nisten, mits de Verenigde Staten er
voor zorgen, dat de Chinese regering
Formosa en Hainan behoudt en de
Engelsen Honkong houden.
Betrekkelijk weinig hulp aan de
Chinese nationalistische regering
kan spoedig veel uitwerking hebben,
doch hiervan moet niet de eenheid
van China verwacht worden.
Wel eens een van de belang
rijkste conferenties
De „New York Times" schrijft he
den, dat de Ronde Tafel-Conferentie
in Den Haag wel eens een van de
belangrijkste conferenties in de hui
dige tijdperk zou kunnen blijken te
z.n.
„Deze conferentie heeft een on
gunstige achtergrond", aldus het
blad. „De vrijheid van Azië is thans
in gevaar, niet door Ijet klassieke
en het in grote mate door Labour be-
invloede Westerse imperialisme,
doch door een nieuwe en sterkere
vorm van verovering, het Commu
nisme.
Wat in het vooruitzicht ligt, is een
slavernij, die de donkerste dagen
van koloniale exploitatie bijna onge
looflijk gezegend doet schijnen, al
dus het blad.
„Een dringend koloniaal probleem
kan opgelost worden, indien er ge
lijkwaardig vertrouwen bestaat in
de onderhandelingen De conferentie
kan veel tot stand brengen, niet
slechts voor Indonesië en voor Ne
derland, doch voor de gehele Wes
terse wereld", aldus de „New York
Times"
VINDING VAN EINDHOVENSE
POLITIE De politie-mannen heb
ben een oude autobus herschapen in
een rijdend bureau, dat van alle ge
makken is voorzien.
Boven: de commandant in zijn bu
reau, onder de rijdende politiepost.
DE VERENIGDE STATEN VAN INDONESIË IN WORDING
^S^NIEUW- S-
Daerah grenzen
1Niet federaal gebied IpasoenoanI
Federaal gebied
1=k0ta WARIN&1N
lcARTQ-4920
Gistermiddag hebben ongewapende
manschappen van de Britse militai
re politie te Wenen gewapende Sow-
jet-Russische militairen verhinderd
een Oostenrijker te ontvoeren, door
een cordon om de Sowjet-jeep te vor
men.
Gewapende Britse soldaten werden
later van een in de nabijheid gele
gen kazerne gehaald om de Sowjet-
Russische officieren tegen een menig
te Weners te beschermen.
Volgens het Britse politierapport
stopte een Sowjet-jeep, waarin zich
gewapende geüniformeerde Sowj et-
Russen bevonden op een brug om de
weg te vragen. Een Oostenrijkse
man in burger sprong toen door het
raam van de auto en riep: „Ik word
ontvoerd". Hij trachtte te ontvluch
ten, maar een der Russen sloeg hem
met een revolver op het hoofd.
Het voorval werd gezien door een
Oostenrijkse chauffeur, die zijn
vrachtauto dwars op het rij vlak zet
te teneinde de weg af te snijden.
Twintig ongewapende mannen van
de Britse militaire politie, die van
een mars terugkwamen, vormden,
daarop een cordon om de'jeep, ten
einde de Sowj et-Russische militairen,
onder wie zich een kolonel bevond,
voor de Oostenrijkers te bescher
men. Verschillende Weense auto's
werden door de bestuurders om de
jeep opgesteld. Een chauffeur kroop
onder de auto's door en sneed de
banden van de jeep stuk.
De Britse politiemannen bevrijd
den de Oostenrijker, dr. Karl Son-
dermann, wie de Russen de broek
uitgetrokken hadden om ontvluchten
te voorkomen. Hij werd met ernstige
hoofdwonden naar het ziekenhuis
'overgebracht.
Toen de gewapende Britse soldaten
verschenen trokken de Sowj et-Rus
sen zich terug.
Dr. Sondermann verklaarde latei-
tegenover Britse autoriteiten, dat hij
op de terugtocht van een zakenreis
naar Duitsland door Sowjet-soldaten
te Enns op de grens van de Ameri
kaans en Sowjet-Russische zones van
Oostenrijk uit de trein werd gehaald.
Zij hielden hem te Sankt Vapentin,
juist binnen de Sowjet-zóne, gevan
gen, waar zij hem gedurende een
week ondervroegen en hem dag en
nacht sloegen, aldus dr. Sondermann.
Zij beschuldigden hem van spionnage
voor de Amerikanen. Vandaag werd
hem verteld, dat hij naar het Sowjet-
hoofdkwartier té Baden zou worden
overgebracht. Hij besloot toen te
trachten op de weg door Wenen te
ontsnappen.
KEVELAAR.
De beide laatste Zondagen waren
buiten de Duitse processies uit het
Rijnland zeker tien Nederlandse pro
cessies te Kevelaar aanwezig met ge
middeld 300 tot 400 processiegangers
uit Amsterdam*. Nijmegen, Zeeland en
het Maas en Waalse.
GEEN OOST-DUITSE REGERING
IN NABIJE TOEKOMST?
In welingelichte geallieerde en
Duitse kringen te Berlijn acht men
geen tekenen aanezig, dat er bin
nenkort in de Sowjet-zóne een riva
liserende Duitse regering zal worden
ingeheid.
Ofschoon Oost-Duitse partijlei
ders onlangs in bedekte termen heb
ben geduid op de instelling van een
dergelijke regering als antwoord op
de vorming van een Duitse regering
te Bonn, hebben zij geen datum ge
noemd en niets gezegd, dat .er op
zou kunnen wijzen, dat men reeds
tot de instelling van een Oost-Duit
se regering heeft besloten.
In Duitse kringen, die-in nauw con
tact zeggen te staan met het Sowjet-
Russische militaire bestuur, ver
klaart men, dat de Russen nog geen
besluit hebben genomen.
Meer dan honderd
duizend bunder
bos vernield
Ofschoon de prefect van het depar
tement Gironne gisteren aan Reuter
meedeelde, dat tot dusver ongeveer
230 personen als gevolg van de bos
branden zijn omgekomen, kon de
Franse onderminister van binnen
landse zaken Marcellin geen ander
cijfer noemen dan het officiële, dat
van 78 doden spreekt.
Van officiële zijde is thans meege
deeld, dat men de toestand in de de
partementen des Lands en Gironde
geheel meester is. Ook in de Ooste
lijke Pyreneeën heeft men de groot
ste branden weten te bedwingen.
Gisteren breidde een nieuwe bos
brand bij Cazalis zich nog snel uit;
ook nam de brand bij Saucats ern
stiger vormen aan. Te Cestas aange
komen vluchtelingen spraken van
een brand, die zich verplaatste met
de snelheid van een galopperend
paard.
10.000 militairen zijn bij de be
strijding van de branden ingescha
keld en tien brandweerlieden uit het
Engelse graafschap Kent zijn giste
ren te Duinkerken aangekomen om
de Fransen bij het blussmgswerk te
helpen.
Er zijn nog geen officiële cijfers
over de schade beschikbaar, doch het
Parijse avondblad „France Soir" weet
te melden, dat 130.000 ha. van de
960.000 ha. bosgrond door de recen
te branden zijn vernietigd.
De Franse politie heeft gisteren in
het feironde-departement opnieuw
een brandstichter aangehouden. De
arrestant heeft de bosbrand gesticht,
die ehige dagen geleden in de omge
ving van de plaats Beychac heeft ge
woed.
NIEUWE VIJFLING.
Een Afrikaanse vrouw in Zuid-
Tanganyika heeft het leven ge
schonken aan een vijfling. De beval
ling had drie weken geleden plaats
en moeder en kinderen vijf jon
gens maken het weL
Het te Bandjesmasin verschijnen
de blad „Suara Kalimantan" zegt uit
betrouwbare bron te hebben verno
men, dat Vrijdag j.l. 22 politieman
nen onder wie dé commandant van
het hoofdposthuis te Gambut in het
Bandjesmasinse zijn verdwenen, ter
wijl omstreeks dezelfde tijd 8 poli
tieagenten v^n de post Pesidari ten
Zuid-Oosten van Bandjermasin even
eens gedeserteerd zijn, allen met
medeneming van de bewapening,
waaronder automatische wapens en
handgranaten.
Guerillastrijdkrachten hebben Zon
dagochtend een politiepost, vijf km.
van Bandjermasin, aangevallen.
Hierbij verloren drie burgers het le
ven. Geen van de vechtende partijen
werd hierbij gedood
Voor het eerst hebben de guerilla
strijdkrachten Zaterdag ook overdag
aanvallen uitgevoerd op Kandangan
(Hulu Sungei) De aanval was ge
richt op militaire en politiekampe-
menten buiten de stad, terwijl ook
in de omgeving van de stad ge
vochten werd, waarbij politieposten
werden aangevallen Hierbij sneu
velden twee van de aanvallers
DE STAKING IN FINLAND.
De Finse sociaal-democratische
premier, Fagerholm, heeft de huidi
ge staking in Finland „de grootste en
best georganiseerde communistische
aanval op de Finse gemeenschap"
genoemd. De staking zou echter mis
lukken, omdat het Finse volk wist,
dat succes de onmiddellijke vernie
ling zou betekenen van alles wat op
economisch en politiek gebied be
reikt was. De sociaal-democratische
arbeiders en de leiders van het ver
bond van visverenigingen hadden
zich met vasmoudendheid tegen de
staking verzet, een vasthoudend
heid, die veel belovend voor de toe
komst was: de meerderheid der vak
verenigingen had zich aan de zijde
der regering geschaard en de kleine
meningsverschillen waren ter zijde
gelegd.
Natuurlijk wensten de sociaal-de
mocratische arbeiders ook loons
verhoging, zo vervolgde de premier,
doch zij zagen in dat staken op het
huidige tijdstip niet de juiste metho
de was om zulks te bereiken.
De belangrijkste zaak was werk
loosheid in de komende winter te
voorkomen. Een algemene loonsver
hoging, niet gerechtvaardigd door
een stijging van de kosten van het
levensonderhoud, zou werkloosheid
in de winter ten gevolge hebben.
£m kaAAe.itje.
De hoop is onze vreugde, die nie
mand ons ontnemen kan. Zij is de
ware vrede, die niemand ons kan ont
roven. „Weest blijde in de hoop".
(Rom. 12,12).