S)e Amerikaans Huis halveert militaire hulp Finse communisten ver wekken onrust Directeur: C. AL VAN HAMEKSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMEE. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" VRIJDAG 19 AUGUSTUS 1949 40ste JAARGANG No. 11 Communistische druk op Finland Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f4.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 V De taak van de politie WIJ maakten onlangs op deze plaats enkele opmerkingen over de taak van de politie. In aansluiting daarop willen wij hier iets citeren uit de „ambts instructie voor de ambtenaren van politie der gemeente Leiden'' d.d. 7 Juli 1949: „De ambtenaar tracht zoveel mogelijk strafbare en andere feiten, welke de openbare orde, rust, veiligheid, zedelijkheid of gezondheid zouden verstoren of in gevaar brengen of waardoor lijf, eerbaarheid of goed weder rechtelijk zou worden aange rand, te voorkomen. Is hem dit niet mogelijk geweest, dan be perkt hij de nadelige gevolgen daarvan zoveel mogelijk.'' Wij hebben in het bovenstaande (art. 4 van bedoelde instructie) vet gedrukt de woorden, waarin wordt omschreven de taak de voor naamste o.i. die de politie heeft: verkeerde daden voorkomen. Dus niet: zoveel mogelijk processen-ver baal maken, zoveel mogelijk bekeu ringen doen, maar: zoveel mogelijk die daden voorkomen, welke, als ze gepleegd zouden worden, een pro ces-verbaal of een bekeuring zouden noodzakelijk of mogelijk maken. De politie heeft dus een taak te verrichten voordat er iets verkeerds gebeurt, n-L als er gevaar voor of dreiging van iets verkeerds moet worden geconstateerd. Op het terrein der openbare zede lijkheid b.v. kan, aldus praeventief optredend, de politie heel veel goeds doen. Jammer, dat dit niet altijd wordt ingezien en in practijk ge bracht! Vanzelfsprekend is het, dat juist voor het vervullen van deze prae- ventieve taak vaak vereist is een zekere mate van beschaving, welke desnoods zou kunnen worden ge mist voor het maken van een pro ces-verbaal of het doen van een be keuring. Een ambtenaar van politie, die by. tegen iemand kan te keer gaan, als hij meent, dat deze een verkeersover treding begaat, of die b.v. een dron- ke n-ran kan „opbrengen", is nog niet in staat dat te doen, wat in het boven geciteerde art. 4 van hem wordt gevraagd. Voor dat laatste is een hogere graad van beschaving nodig. In art. 13 van de Leidse instruc tie lezen we o.m.: Het optreden van de ambte naar kenmerkt zich door cor rectheid en onpartijdigheid te genover een ieder, met wie hij in aanraking komt. Hij onthoudt zich van vloeken of het bezigen van ruwe of on zedelijke taal. Bij rustverstoringen treedt hij kalm, doch snel en beslist op, daarbij trachtende 'het verwijt, zelf aanleiding tot rustversto ring te geven, te ontgaan. Er hangt heel veel af voor orde: rust, veiligheid en zedelijkheid var. het culturele peil, waarop een po litiecorps staat. Want dat peil be paalt ten slotte voor een zeer groot deel, of de politionele taak onder alle opzichten vóóral wat het praeventieve deel betreft goed zal worden uitgevoerd. Het spreekt vanzelf, dat, - een goed politiecorps te behouden of te verkrijgen, de materiële ar beidsvoorwaarden de toets der cri tiek moeten kunnen volstaan. Het spreekt ook vanzelf, dat het publiek de politie, als zij goed op treedt, ook, zo nodig, behoort te steunen en zeker niet mag tegen werken. Aansporing tot aaneensluiting JLJET AMERIKAANSE Huis van Afgevaardigden heeft Donderdag met 209 tegen 151 stemmen een amendement aangenomen van de demo craat Richards, volgens hetwelke de credieten voor de militaire hulpver lening aan Europa worden bepaald op 580.495.000 dollar met een loop tijd van slechts één jaar, namelijk tot 30 Juni 1950. Truman had verzocht om een bedrag van 1.160.990.000 dollar voor een periode van twee jaren. Het huis hechtte voorts zijn goed keuring aan het verlenen van een crediet van 211.370.000 dollar voor Griekenland en Turkije en van 27.640.000 dollar voor Perzië, Korea en de Philippijnen. Voordat het Huis deze wijziging goedkeurde waren andere voorstel len tot beknotting van het program verworpen. Bij handopsteken werd een voorstel van een demacratische afgevaardigde afgewezen om het program met een millioen dollar te verminderen. Daarna werd een voor stel van de hand gewezen, van repu blikeinse zijde ingediend, tot verla ging met 234 millioen dollar en stop zetting van het program in Maart De Raad van Europa DAG VERLOREN MET PROCEDURE-KWESTIES. Na de bevredigende vooruitgang die is gemaakt in de voorgaande da gen stuiite de Assemblée gisteren steeds op zo tijdrovende procedure kwesties, dat nog niet aan het debat over de mensenrechten kon worden begonnen. De inzichten verschilden over de interpretatie van het regle ment betreffende van bevoegdheid van plaatsvervangers om deel te ne men aan het werk in de commissies. Deze kwesties was voornamelijk van belang voor de kleine delegaties, die niet voldoende leden hebben om alle commissies te bemannen en daarom op kwamen voor het recht plaatsvervangers te zenden. De Engelse socialistische gedele geerde Morrison wilde aanvankelijk een strikte interpretatie van het re glement zien toegepast, waardoor plaatsvervangers voor commissies «verden uitgeschakeld terwijl de Fraj se socialist Philip in het veld trad voor volledige rechten van deze plaatsvervangers. Na urenlange verwarde discussie verenigde men zich na ingrijpen van voorzitter Spaak op een door de En gelse Labourafgevaardigde voorge steld compromis, dat plaatsvervan gers voorlopige rechten geeft, terwijl morgen een speciale commissie zal worden benoemd, die het reglement in deze zal moeten interpreteren. Verwacht wordt dat vandaag na de afhandeling van meer procedure zaken het debat over de mensenrech ten kan beginnen. 47 leden van alle delgaties hebben reeds een resolu tie ingediend, waarin een conventie, een Eurouese commissie en een Europeees hof voor de mensenrech ten wordt geëist. Deze resolutie werd mede getekend door de Nederlanders Van der Kieft, Serrarens en Kort hals, de laatste als plaatsvervanger voor mr. Schmal. a.s. opdat het Congres er dan nog maals over zou kunnen spreken. Thans moet de Senaat het voorstel van Truman in behandeling nemen. De bedoeling van deze halvering der .wapenleveranties is een waar schuwing voor de Europese landen,, dat de militaire hulp op 30 Juni 1950 ten einde zal zijn, tenzij zy een grote vastbeslotenheid aan de dag leggen om zich aaneen te sluiten voor een gemeenschappelijke defensie. POSTZEGELKWESTIE TE BERLIJN De vier geallieerde commandan ten van Berlijn hebben gistermiddag voor de eerste maal overeenstem ming bereikt op een der punten van bespreking in hun huidige serie bij eenkomsten, die de „normalisering van het leven te Berlijn ten doel hebben. De Russische commandant, gene- raal-majoor Katikof, ging in prin cipe accoord met een Brits voorstel, dat de ene helft van de stad de post zegels van de andere helft zou erken nen. Tot dusver moest op stukken uit West-Berlijn, bestemd voor het Oos telijke deel van de stad, tweemaal porto betaald worden, eenmaal in Oostmarken en eenmaal in Westmar ken. DE VIERDE VERJAARDAG DER INDONESISCHE REPUBLIEK Delegaties van de B.F.O. en de Re publiek hielden gistermiddag in het Palace Hotel een receptie ter gele genheid van het vierjarig bestaan der Indonesische Republiek. Dr H. J. van Royen biedt de heren Mohammed Hatta (midden) en Sul tan Hamid ÏI (rechts) zijn geluk wensen aan. POSTSTEMPEL VAN DE R.T.C. Met ingang van de opening van de R.T.C. zal een speciaal poststempel van de conferentie worden gebruikt. Deze zal bestaan in een cirkel met een afbeelding van de ridderzaal in het midden en daaromheen de woor den: Ronde Tafel Conferentie 's-Gra- venhage. Een stakingsotfensief in het gehele land rvAT FINLAND, hoewel geheel in de Sowjetsfeer gelegen, toch nog geen „volksdemocratie'' is, blijkt uit een groot stakingsoffensief, dat de Finse communisten gisteren geopend hebben om het economisch be stel van het land de volgende week totaal te ontwrichten. De Finse mi nister Varjonen, zonder portefeuille, schrijft de communisten de bedoe ling toe, om „de macht aan zich te tr.ekken en van Finland een volks democratie te maken". In Kemi, een centrum van de pulpindustrie, is het tot een vuurgevecht gekomen. INTERNATIONAAL CONGRES VOOR KERKMUZIEK TE FRANK FORT EN KEULEN. Van 10 tot 14 September wordt in Frankfort een congres gehouden van de internationale vereniging voor vernieuwing van katholieke kerkmuziek. Belangrijke werken van componisten uit verschillende landen zullen worden uitgevoerd. Het koor van de St. Hedwich Ka thedraal in Berlijn onder leiding van haar dirigent Karl Forster heeft een belangrijk gedeelte van de uit voeringen op zich geno/nen. Ook de Franse componist Olivier Messiaen heeft zijn medewerking toegezegd. In aansluiting op het Congres in Frankfort zal dit jaar het jaarlijkse congres van de Allgemeine Cecilien Verein für Deutschland, Oesterreich und die Schweiz worden gehouden in Keulen van 16 tot 19 September. Dr. Basilius Ebel. abt van het klooster Maria-Laach, zal op dit congres spreken over de wezenlijke taak van de huidige kerkmuziek. YN DEINUM STIET IN SIEPEL OP DE TOER Een Fries volks rijmpje zegt: „Yn Deinum stiet in siepel op de toer" (In Denum staal- een ui op de toren). Als Rijksmonu mentenzorg niet tijdig had ingegre pen, was zowel „ui" als toren er bin nenkort niet meer geweest Het kerkje van Deinum met de uivormi ge bekroning op de toren is op een terp gebouwd. Door afgraving van de terp (terpaarde was vroeger zeer gewild voor de vruchtbaarmaking van het land) zijn kerk en toren in verval geraakt. Thans wordt dit ty pische Ffiese bouwwerk gerestau reerd. JUWELEN VAN DE BEGUM IN CASABLANCA De hoofdredacteur van een Maro- kaans avondblad heeft een brief ont vangen waarin iemand, „ergens in Casablanca" verklaart het belang rijkste deel van de gestolen juwelen van de echtgenote (de Begum) van Aga Khan terug te willen geven in ruil voor de uitkering van de belo ning van 20.000 pond sterling, uitge loofd door de Begum en Britse verze keringsmaatschappijen. De brief zegt: „een gedeelte van de juwelen is nu in onze handen en indien de beloning zou worden uit gekeerd, zou ik de. juwelen terug geven. De leider van de bende, Pier re Le Fou, bevindt zich niet meer in Frankrijk. Mogelijk is hij eveneens in Cassablanca." De brief is aan de politie overhandigd. De stakingsactie is onder het mom van looneisen van ongeveer tien procent ingezet door elf door de communisten beheerste vakver enigingen. Verwacht wordt,-dat an dere vakverenigingen nog zullen volgen. Het verbond van vakvereni gingen echter, in het bestuur waar van 7 socialisten en 5 communisten zitten, heeft de stakingen afgekeurd. Een staking van havenarbeiders legde eergisteren reeds alle scheep vaartverkeer in de Finse havens lam. De regering heeft Hangoe tot „open haven" verklaard. Alle sche pen, zullen nu naar deze haven wor den gedirigeerd en indien de arbei ders hier weigeren te werken, zal de regering gebruik makèn van haar volmacht, om troepen te gebruiken. De stakende bonden omvatten 300.000 arbeiders. De meesten hun ner zijn sociaal-democraat en velen zullen het stakingsbevel niet opvol gen. Maar als er 100.000 het werk neerlegden, zou dit reeds funest ziin. Behalve de havenarbeiders zijn gisteren ook de bouwvakarbeiders ei* de bakkers in staking gegaan. In Helsinki was gisteren geen vers brood te krijgen. Er zijn voor de komende dagen voorts stakingen afgekondigd voor de houtbewerkers, de transportar beiders, de leerbewerkers, de tex tielarbeiders en de metselaars. Alle kranten publiceerden gisteren een verklaring van de socialistische partij die deel uitmaakt van de regering, volgens welke het gehele Finse volk pal zal staan tegen de pogingen der communisten. Finland zal niet de weg van Tsjechoslowa- kije opgaan. Minister Varjonen ver- Bosbrand speelde met bommen EEN VOOR EEN DE LUCHT IN Op het vliegveld Bedenac-Bussac, in Zuidwest Frankrijk, zijn 12.000 vliegtuigbommen één voor één be gonnen te ontploffen door een bos brand, die rond het vliegveld woedt. De brand ontstond door de explosie van een doos ontplofbare stof in een bij het vliegveld behoren de munitie- opslagplaats. De warmte was hiervan de oorzaak. Nadat ongeveer 3.000 vliegtuig bommen, elk met een gewicht van 200 kilo, waren ontploft, werd men de brand meester. Persoonlijke on gelukken deden zich niet voor. Naar gemeld wordt bevond zich een hoeveelheid van 7.000 a 8.000 ton ontplofbare stof in de opslag plaats. Alle beschikbare troepen en brandweerlieden in het gebied wa ren opgeroepen en de operaties wer den van een vliegtuig uit, dat bo ven de brand cirkelde gedirigeerd. De bommen, die van Amerikaanse oorsprong waren, bevonden zich sinds het einde van de oorlog bij het vliegveld. Uit voorzorg had men de evacua tie van alle vrouwen en kinderen uit een gebied met een radius van 10 km rond het vliegveld gelast. Alle beschikbare voertuigen werden hier voor gevorderd. De stroom werd af gesneden en alle verkeer, het trein verkeer tussen Bordeaux op La Ro- chelle inbegrepen, was in de ge vaarlijke zone stopgezet. Socialistische actie tegen Leopold BEROEP OP DE ARBEIDERS. De Belgische socialistische partij heeft gisteravond een beroep ge daan op de arbeidersklasse, in het gehele land weerstand te bieden aan elke poging om koning Leopold weer op de troon te brengen. In het beroep, dat de handtekeningen draagt van Max Buset, de partij voorzitter en andere vooraanstaande socialisten en personen uit de vak beweging, worden de arbeiders te vens gewaarschuwd tegen wat ge noemd wordt de reactionnaire nei gingen van de nieuwe coalitierege ring van Katholieken en Liberalen. „Eén ding moet niet gebeuren," aldus de oproep. „De terugkeer van koning Leopold III. Dit zou de over winning van de collaborateurs of de kerkelijke reactie heiligen. Wat er ook gebeure, gij moet bereid zijn door uw optreden te bewijzen voor het te laat is dat gij niet zult toegeven aan Leopoldistische en fascistische manoeuvres." De oproep is gisteravond gepubli ceerd door het officiële orgaan van de socialisten „Le Peuple" en uitge geven door het „nationale comité van gemeenschappelijke actie", dat onlangs is gevormd door de socia listische partij, verwante vakvereni gingen en andere arbeidersorganisa ties. TURKS DORP WEGGEVAAGD BIJ EEN AARDBEVING Bij een hevige aardbeving, die Woensdag in Oost-Turkije plaats vond, is een dorp van de aardbodem weggevaagd. Van regeringszijde werd gemeld, dat minstens 20 perso nen om het leven zijn gekomen. Uit bepaalde geisoleerde streken heeft men nog geen berichten gekre gen. In Erzurum begonnen de gebou wen gevaarlijk te trillen. Angstige personen holden de straat op en ve len brachten de nacht in de open lucht door. Men noemt de aardbe ving de zwaarste sinds 25 jaar. Vol gens de autoriteiten zijn ook schok ken waargenomen in de provincies Kars, Bingol en Siirt. Het aantal slachtoffers van de aardbeving in de streek van Erze- roem is volgens de laatst ontvangen berichten gestegen tot 65 doden en 120 gewonden. Twaalfhonderd per sonen zijn dakloos geworden. Het dorp Agakeoey, in het epicentrum van de aardbeving, is geheel ver woest. klaarde, dat de regering van plan is de communisten een verpletterende nederlaag toe te brengen. BOTSING TE KEMI. Ongeveer 1500 stakers in Kemi, aan de Botnische Golf, verbraken gisteren de politiecordons, om de vrijwilligers te bereiken, die aan het Verk waren bij de houtsorteer- derijen aan de rivier. De politie vuurde in de lucht. De stakers antwoordden met pistool schoten. Zij werden echter uiteen gedreven. Er zijn nu troepen naar Kemi ontboden. Eén arbeider werd gedood, vol gens de politie niet door een schot, maar door een hartverlamming. Er werd ook geworpen met stenen en de politie maakte ten slotte gebruik van traangasbommen. Onder de houtvlotters in het ge bied van Kemi was reeds geruime tijd een staking aan de gang. waar door er een onrustige sfeer heerste. De regering hud gedreigd troepen te zullen gebruiken, indien de arbei ders de rivier niet vrijmaakten van de talrijke boomstammen Enkele honderden vrijwilligers hadden zich toen aangemeld. De leidster der Finse communis ten, mevr. Kuus'nen, bevindt 2^ch in Hongarije. Er gingen onlangs ge ruchten, dat zij „gezuiverd" was. Treinabonnementen oer 1 September duurder De directie van de Nederlandsche Spoorwegen deelt mee: Met ingang van 1 Januari 1948 hebben de abon nementstarieven der N. S. een tijde lijke verlaging ondergaan van 15 pet. Nu met deze maatregel geruime tijd ervaring is opgedaan, wordt het meer en meer duidelijk, dat hierdoor een verstoring, van de samenhang tussen de verschillende tariefvormen is opgetreden, die een herziening wenschelijk maakt. Daarbij komt, dat sinds bovengenoemde datum het dienstbetoon der Nederlandsche spoorwegen aanmerkelijke verbete ringen heeft ondergaan, met name op 15 Mei 1.1. bij de invoering van de geldende zomerdienst, en dat verde re verbeteringen zullen volgen. Daarom hebben de Nederlandsche spoorwegen zich tot de minister van verkeer en waterstaat gewend met het verzoek per 1 September a.s. de oude abonnementstarieven weer te mogen invoeren, welk verzoek is toegestaan. Een uitzondering is daar bij gemaakt voor de toeslag, die voor de eerste maand op algemene abonnementskaarten wordt geheven. Deze wordt nl. niet verhoogd. DR. BEEL TOT BUITENGEWOON HOOGLERAAR BENOEMD. Naar ljet K.N.P. verneemt is dr. L. J. M. Beel benoemd to^ buiten gewoon hoogleraar in het bestuurs recht aan de Kath. Universiteit te Nijmegen, in de faculteit der rechts geleerdheid. Hij zal waarschijnlijk zijn ambt aanvaarden bij het begin van het nieuwe studiejaar. HORECAF BESTAAT 60 JAAR. In 1950 internationale vaktentoonstelling. Het ligt in het voornemen van de i Nederlandse bond van werkgevers in j hotel-, restaurant-, café en aanver- wante bedrijven, de Horecaf, ter ge- legerheid van het 60-jarig bestaan van deze organisatie, in October 1950 in het R. A. I. gebouw te Amsterdam een grote internationale vaktentoon stelling te houden. KOMT ER GOEDKOOP FRUIT De eerste verkopingen van fruit op het hout in Betuwe en in Maas en Waal zijn niet veelbelovend voor de boomgaardbezitters. Er is wel over vloed van hard fruit. Maar de prij zen zijn laag. Sommige boeren hou den de verkoop maar in en gunnen de oogst niet aan bieders, die blijk baar gèen risico's durven te nemen. Wij hoorden van prijzen van 4 tot 6 cent per kilo op het hout, zelfs voor bewaarfruit. ONS FRUIT VOOR HET BUITENLAND De najaarsbeurs te Utrecht werpt haar schaduwen vooraf. Op het Vreeburg wordt het internationaal paviljoen, dat verleden keer zozeer de aandacht trok, herbouwd. Nu vernemen wij, dat het Centraal bureau voer de tuinbouwveilingen daar een grote fruitstand zal inrich ten, teneinde ook de buitenlandse bezoekers te wijzen op de bijzondere kwaliteit van ons Nederlandse pro duct, voornamelijk consumptie-ras sen herfstfruit. VRIJE PRIJZEN VOOR VRUCHTENSAPPEN, TOMATEN SAP EN JAM In verband met het ruime aanbod, waardoor geen vrees behoeft te be staan voor prijsstijging, heeft het bedrijfschap voor groenten en fruit de miximumverkoopprijsregelingen voor rode en zwarte bessensap, fram- bozensap, tomatensap en jam inge trokken. Goochelen en Jazz Internationaal I 's Lands hoofdstad staat dezer da gen in het teken van internationale concoursen op het gebied van goochelen en jazz. De goochelaars uit alle landen zijn alreeds begonnen en hadden ons gisteravond genodigd op een gala voorstelling in de Stadsschouwburg. Daar bleek, dat ook gezagdragers en andere ambtelijke mensen, hun ayondkleding ten spijt, niet onder doen voor de massa en volkomen onderworpen aan de suggestie zich graag bij de neus laten nemen. Het was verblijdend, op te merken hoezeer de goochelkunst in ons klei ne land op hoog peil staat en vaak mysterieuzer aandoet dan de magi sche kunst van de vreemdeling. Mis schien ook daarom had men Amster dam reeds na enkele jaren wederom uitverkoren voor de wereldkam pioenschappen. Oe internationale jury, die in be weging is gezet, richt zich op drie hoofdklasse, die in vaktermen mani pulatie, presentatie en uitvinding heten. Als nieuwigheid wordt nu ook strijd geleverd op het gebied van de zogenaamde micro-magie. Amsterdam's gemeentebestuur zal de goochelaars officieel ontvangen; er komt een congresbal en men gaat varen in de grachten. Mochten er nu bezoekers zijn, die afwisseling behoeven tijdens het vijfdaags verblijf van de wereld-ma- nupulatoren, dan kunnen zij even overwippen naar Bellevue, waar eveneens iop internationaal plan een Jazz-festival wordt gehouden. Het belooft de grootste jazz-mani- festatie van Europa te worden, waar aan niet minder dan dertig orkesten uit ons land en uit België en Enge land zullen deelnemen. Aan moderne klanken zal het stellig niet manke ren, want het programma, dat men ons heeft aangekondigd, vermeldt niet slechts dans en swing, maar ook wat men vakkundig noemt: real jazz en be-bop. Dat zal muziek zijn, waarvoor men tpeciale oren moet hebben, even als men bijzondere ogen nodig heeft, om de goochelaars te kunnen volgen En dan nóg zal het merendeel van de attractie-nummers wel gaan bo ven 's burgermans pet uit. Een loMeftje,,. „Het vraagstuk van de dood is het sleutelprobleem van iedere levens beschouwing". Blandel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1