S)e Cöid6e(Boii4cmt
De Tsjechische bisschoppen
stellen hun eisen
Het overleg in
Indonesië
Verzet in Russische zone
van Duitsland
Atlantisch Pact door Senaat
bekrachtigd
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WIL MER,
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG 22 JULI 1949
40ste JAARGANG
No. 11751
Amerika aanvaardt
Atlantisch Pact
Bur. Papengracht 32, Telei. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mod., 14.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 et."p. m.m. Telefoontjes 11.50
Zegenrijke leer
over het gezag
IN zijn encycliek „Libertas" over
de ware vrijheid geeft Paus
Leo XIII aan, waar de kracht van
iedere ware wet in gelegen is, met
deze scherp-juiste formulering:
„In de menselijke samenleving be
staat de echte vrijheid niet hierin,
dat men doet wat men verkiest.
Daaruit zou de grootste onrust en
verwarring ontstaan en deze zou
uitlopen op de vernietiging van de
staat. Neen, de ware vrijheid be
staat hierin, dat men door de hulp
der menselijke wetten gemakkelij
ker de voorschriften der eeuwige
wet in zijn leven kan opvolgen.
Wat de overheden betreft, voor hen
bestaat de vrijheid niet hierin, dat
zij zo maar onberaden en naar wil
lekeur kunnen bevelen. Ook dat
zou misdadig zijn en de verderfe
lijkste gevolgen hebben voor de
staat. Neen, het moet de kracht der
menselijke wetten zijn, dat men in
ziet, hoe zij uit de eeuwige wet
voortvloeien, en niets bepalen wat
niet in die eeuwige wet als begin
sel van alle recht vervat is".
De menselijke wetten moeten hun
kracht ontlenen aan het feit, dat de
onderdanen inzien, dat deze wetten
uit de eeuwige wet voortvloeien.
Als de onderdanen dat niet kun
nen inzien, dan is het alleszins ver
klaarbaar, dat die wetten voor
hen geen kracht hebben. Hier
mede moet in een gemengde samen
leving een christelijke, een katho
lieke overheid rekening houden.
Natuurlijk is het niet zó, dat die
menselijke wetten open en klaar in
de eeuwige wet omsloten moeten
liggen, maar het beginsel van die
wetten moet in de eeuwige wet zijn
vervat.
Onwettig worden de menselijke
wetten, als zij in strijd komen met
wat als beginsel in de eeuwige
wet is vastgelegd.
Onder zulke wetten hebben wij
moeten leven tijdens de Duitse be
zetting. Onder zulke wetten lijdt
nu een groot deel van het volk in
Oostelijk Europa.
Och konden die machthebbers,
wilden die machthebbers toch be
grijpen, en beleven de leer der
Kerk over het gezag, zo sohitte-
rend-klaar omschreven door Leo
XIII in zijn genoemde wereldbrief.
Wij ontlenen aan die encycliek
nog deze passage:
„De godsdienst gebiedt de over
heden met grote ernst te denken
aan hun plichten, geen enkel on
rechtvaardig of hardvochtig bevel
te geven en het volk met goedheid
en als het ware met vaderlijke
liefde te besturen. Van de andere
kant vordert hij van de burgers
onderdanigheid aan de wettige
overheid als aan de bedienaren van
God. Hij legt tussen onderdanen en
overheden van de staat niet alleen
een band van gehoorzaamheid, maar
ook een band van eerbied en liefde.
Hij verbiedt opstand en alles wat de
orde en rust in de staat kan versto
ren, en wat ten slotte aanleiding
wordt om de vrijheid van het volk
in knellender boeien te slaan. Wij
zwijgen over de invloed van de gods
dienst tot bevordering der zedelijk
heid, en over de bevordering der vrij
heid door de zedelijkheid. Want de
rede bewijst het, en de geschiedenis
bevestigt het: hoe hoger in een staat
het zedelijk peil stond, des te hoger
stond er altijd vrijheid, welvaart en
macht".
Stel tegenover deze klare zegen
rijke wijsheid de afschuwelijke leer
en practijk van 'n nationaal-socialis-?
me, van 'n communisme...,
Christelijke
levenspractijk
GOD heeft de meest godloze
communist lief met een onein
dig-grote liefde van alle eeuwigheid
af," aldus een Frans schrijver.
Men zou het ook anders kunnen
zeggen:
„God heeft de meest godloze ka
pitalist lief met een oneindig-grote
liefde van alle eeuwigheid af."
In deze formuleringen ligt opge
sloten de kern-waarheid voor ons
christelijk leven in de dagelijkse
practijk: dat wij alle mensen moeten
beminnen.
Schrijver dezer had het voorrecht
prof. dr. Titus Brandsma, Carmeliet,
in de bezettingstijd te mogen spre
ken, enkele dagen vóór diens ge
vangenneming door de Duitsers. En
in dat onderhoud zeide deze in zijn
eenvoud waarlijk grote mens o.m.
dit: wat ons ook nog door de Duit
sers zal worden aangedaan, wij moe
ten de christelijke liefde voor hen
onder alle omstandigheden beoefe
nen
En uit wat wij nadien hebben ver
nomen, is deze tot de dood toe door
Duitse beulen gemartelde lichame
lijk uiterst zwakke mens een krach
tige held gebleven in de liefde voor
zijn vijanden.
Defunctus adhuc loquitur; hoewel
gestorven spreekt hij nog tot ons...
De afkeer voor de boosheden en
zonden zal in de christen nooit moge
overslaan in haat tegen de bedrij
vers ervan.
Gezamelijk schrijven aan de
geestelijkheid
r\E TSJECHISCHE bisschoppen zijn er in geslaagd een gezamenlijk
schrijven aan hun priesters te sturen, waarin zij uiteenzetten wel
ke voorwaarde de Tsjechische rege ring moet vervullen, vóórdat het
Episcopaat over een regeling van de betrekkingen tussen Kerk en Staat
kan onderhandelen. De bisschoppen verklaren in hun brief, dat zij deze
voqrwaarden moeten stellen op grond van hun herderlijke verantwoorde
lijkheid. Zonder deze verantwoordelijkheid, aldus de brief, kan de Kerk
niet langer de Kerk van Christus worden genoemd en kan zij haar
geestelijke opdracht om te onderwij zen en te leiden niet volbrengen.
staan. De regeringsmaatregelen be
treffende benoeming van priesters en
vervulling van vacatures moeten
worden ingetrokken, terwijl de ver
ordening van het ministerie van Bin
nenlandse Zaken van 9 Mei, waar
door de vrijheid van vereniging werd
beperkt, herroepen moet worden.
Ten slotte moet de regering de aan
regionale en districtsbureaux van
het nationale veiligheidscorps gege
ven bevelen met betrekking tot de
activiteit van de Kerk annuleren.
De brief besluit met de verklaring,
dat de Kerk door de uitoefening van
haar geestelijke macht géén inbreuk
pleegt op de souvereiniteit van de
staat, maar dat zij moet staan op het
recht van vrijheid van godsdienst,
dat tot de voornaamste rechten van
de mens behoort.
In hun brief eisen de Tsjechische
bisschoppen van de regering, dat deze
alle steun en bescherming aan de
.katholieke actie" ontzegt. Deze
jroep is geëxcommuniceerd en ge
brandmerkt als afvallig. Verder wor
den in de brief deze voorwaarden
gesteld:
1. De Christelijke ideologie behoort
het openbare leven, onderwijs,
woorden en daden geëerbiedigd 2n
erkend te worden.
2. De regering dient de geestelijke
jurisdictie van de Paus als opperste
leider vxan de Kerk in alle religieu
ze en kerkelijke aangelegenheden re
erkennen.
3. Alle maatregelen, die de gods
dienstvrijheid beperken of bedrei
gen, moeten herroepen worden, in
het bijzonder die, welke betrekking
hebben op de opvoeding der Tsje
chische jeugd.
Alle beperkingen betreffende
godsdienstoefeningen en religieuze
functies moeten worden afgeschaft,
aldus de brief.
Tevens eist de katholieke Hiërar
chie, dat de regering onmiddellijk
de publicatie van het bulletin van
het ministerie van Onderwijs voor
de katholieke geestelijkheid stop zet.
Publicatie van alle officiële bulletins
van de Kerk moet worden toege-
H.M. KONINGIN JULIANA,
heeft gistermiddag de nieuwe zender
van de Wereldomroep te Lopik of
ficieel in gebruik gesteld. De vorstin
tijdens het uitspreken van Haar rede
VXn.r. de heer L. Neher, directeur-
geheraal der P.T.T., H.M. Koningin
Juliana, mr Arn. d'Ailly, voorzitter
van de stichting Radio Nederland
Wereldomroep en mr L. A. Kesper
commissaris voor het Radiowezen.
Over schending
Dr. v. ROYEN NAAR SINGAPORE.
De voorzitter van de Nederlandse
delegatie, dr. van Royen, is 'heden
morgen per vliegtuig naar Singa
pore vertrokken, waar hij op uitno
diging van de Britse hoge commis
saris, Malcolm Macdonald, enige da
gen zal logeren. Dit bezoek is niet
officieel.
Naar aanleiding van berichten,
als zou dr. van Royen Zondag naar
Djokja gaan voor besprekingen
over het staken van het vuren, werd
van bevoegde Nederlandse zijde te
Batavia verklaard, dat zulks, mede
in verband met zijn bezoek aan Sin
gapore, zeer onwaarschijnlijk is.
Wel achtte men de waarschijnlijk
heid aanwezig, dat begin volgende
week te Djokja informele bespre
kingen over het staken van het vu
ren zouden kunnen aanvangen,
waartoe dan de destijds voor dit
doel ingestelde tweede subcommis
sie, waarin van Nederlandse zijde
mr. Gieben voorzitter is, Zondag
naar Djokja zou gaan.
Intussen worden weer nieuwe ge
vallen van terreur gemeld. Zo heeft
een zwaargewapende bende Dins
dagnacht een goed georganiseerde
aanval gedaan op de stad Pekalon-
gan. Eerst om vier uur kon de ben
de door politie en militairen wor
den verdreven. Voor zover bekend,
zijn er aan Ned. zijde geen verlie
zen.
En diezelfde nacht werd een over
val gepleegd op de suikerfabriek
Kaliwoengoe Plantaran van de cul
tuurmaatschappij der Vorstenlanden,
nabij Semarang. De aanval werd af
geslagen.
EERSTE RETRAITES NA DE
OORLOG VOOR LEKEN TE
SOERABAJA.
Voor het eerst na de oorlog zijn
te Soerabaja wederom' retraites
houden voor leken. Parallel hier
mede liepen de „Bezinningsdagen'
voor de Nederlandse militairen, die
zeer druk bezocht wérden. Te Bata
via is vorige maand de eerste ver
gadering na de oorlog gehouden van
het St. Melania-werk op Java. Deze
vereniging heeft ten doel de opvoe
ding en de ontwikkeling van de in
landse vrouwen en meisjes te be
vorderen door middel van scholen,
poliklinieken en kraamverpleging.
De belangstelling van zowel Indone
sische, Chinese als van Nederland Ji
zijde was zeer groot.
Oostduitse politie krijgt zware wapens
DE BERLIJNSE correspondent v an het Britse blad „The Times" meldt
dat de „verzetsbeweging" in de Russische zóne van Duitsland in de laat
ste maanden aanzienlijk is toegeno men. Alle berichten wijzen er vol
gens hem op, dat het verzet tegen het communistische bewind sterker
wordt. In verband hiermede is het opmerkelijk, dat de door de Russen
opgeleide Oostduitse volkspolitie in Saksen drie dagenlang oefeningen
heeft gehouden in het dal van de N eisse, waarbij ook gebruik is ge
maakt van licht, snel verplaatsbaar «veldgeschut, aldus het Berlijnse
blad Sozialdemokrat. De volkspoli tie zal meer en meer het karakter
krijgen van een staand leger.
Behalve van lichte artillerie is er
ditmaal ook gebruik gemaakt van
vlammenwerpers en wel tijdens een
stormloop, uitgevoerd onder de lei
ding van een Russische luitenant-ko
lonel. Als waarnemer woonde de
Russische generaal Koebanof de
oefeningen bij.
Na afloop was er een bijeenkomst,
waarop Koebanof meedeelde, dat de
volkspolitie in de Russische zone
zal worden voorzien van zware wa
penen.
Een andere Berlijnse krant, Der
Abend, komt met het sensationele
bericht, dat de Russen zelfs van plan
zijn om in hun zóne van Duitsland
onrust te verwekken, opdat de
volkspolitie realistische oefeningen
kan houden in het onderdrukken
van opstanden.
Gister nacht is de „F" van „Frei-
heit" door onbekenden aangebracht
op openbare gebouwen en muren te
Leipzig, Weimar, Maagdenburg en
Brandenburg en ook in de Sowjet-
Russische sector van Berlijn. Som
mige straten van deze steden waren
bezaaid met uit krantenpapier ge
sneden letters „F". Dit is de eerste
maal, dat iets dergelijks is voorge
vallen.
De „F" is gisteren door een groep
strijders tegen onmenselijkheid tot
symbool uitgeroepen van de wil tot
verzet van de inwoners der Sowjet-
Russische zóne tegen het hen opge
legde bewind.
van
vredesverdragen
SOVJET-ANTWOORD OP
WESTELIJKE NOTA'S
Volgens een hedenochtend vroeg
door radio Moskou omgeroepen Tass-
bericht heeft de Sovjet-Russische re
gering de tweede Engels-Ameri
kaanse nota, waarin wordt verklaard,
dat Bulgarije, Hongarije en Roeme
nië de met 'hen gesloten vredesver
dragen hebben geschonden en waar
in de Sovjet-Unie wordt verzocht
deel te nemen aan de in de vredes
verdragen hiertegen voorziene stap
pen, afgewezen.
De maatregelen, die Hongarije,
Bulgarije en Roemenië tegen kerke
lijke en politieke organisaties heb
ben genomen en die de Westelijke
mogendheden schendingen van de
clausules betreffende de mensen
rechten in de vredesverdragen ach
ten, noemt de Sovjet-nota „maatre
gelen in overeenstemming met de
door de .vredesverdragen aan deze
landen opgelegde verplichting om
organisaties met fascistische inslag
te ontbinden"
De wereld
vleesvoorziening
De F.A.O., de organisatie voor
voedsel en landbouw van de Uno,
heeft gisteren een rapport gepubli
ceerd over de vleesproductie in de
gehele wereld. Als er geen bijzon
dere dingen gebeuren zal de vlees
voorziening van Europa in 1952'53
zeer dicht bij het vooroorlogse peil
liggen.
De zachte winter heeft ten gevol
ge gehad, aldu^ het rapport, dat er
zeer veel veevoeder in Europa is
meer dan ooit sinds het einde van
de oorlog. In Europa ligt de produc
tie van vlees echter nog steeds aan
zienlijk lager dan voor de oorlog,
n.l. 38 pet. Amerika daarentegen le
vert 35 pet. meer dan voor 1939. De
acht landen welke het meeste vlees
uitvoeren Argentinië, Nieuw-Zee-
land, Australië. Canada, Uruguay,
de Verenigde Staten, Denemarken
en Brazilië hebben in 1948 16 pet.
minder geleverd dan in het jaar
daarvoor.
Van die verminderde uitvoer heeft
vooral Groot-Brittannië last gehad,
daar dit land in hoge mate van
vreemde markten afhankelijk is. Uit
alle vlees producerende landen be
trekt het vlees, behalve uit de Ver
enigde Staten, daar Engeland gebrek
heeft aan dollars.
Een wereldprijs voor vlees bestaat
er niet, zegt het rapport. Een groot
deel van de handel in vlees heeft
plaats door middel van handelscön-
tracten tegen overeengekomen prij
zen.
VLIEGTUIG IN ENGELAND
NEERGESTORT.
Een vliegtuig, naar men meent
een Amerikaans „Vliegend Fort", is
gisteravond te Walton Salts, bij Wis
bech (Cambridgeshire), neergestort.
Wrakstukken werden gevonden, die
meer dan een halve mijl van elkaar
lagen.
Het
proces tegen
Abetz
TWINTIG JAAR GEëlST.
De openbare aanklager heeft gis
teren twintig jaardwangarbeid ge
ëist tegen Otto Abetz, gewezen Duits
ambassadeur in Frankrijk, die te Pa
rijs terecht staat voor een militaire
rechtbank van twaalf leden wegens
zijn gedragingen tijdens de oorlog in
bezet Frankrijk.
Het was 'n moeilijke taak, aldus de
aanklager om tegen deze „dwaze
avonturier, die in de politiek ging"
een straf te%isen, doch tenslotte wist
Abetz wat er in Frankrijk gebeurde
en stemde hij hiermede in. Hij was
verantwoordelijk voor het roven van
Joods bezit, massadeportaties van
Joden en Franse arbeiders, de arres
tatie van gijzelaars en het voors'tel
om de vroegere ministers Mandel,
Blum en Reynaud dood te schieten,
De Londense
havenstaking
De mogelijkheid bestaat, dat he
den op de massabijeenkomst van
stakers, die in Victoria Park te
Londen zou worden gehouden, be
sloten wordt de staking in de Lon
dense havens te beëindigen, aldus
de Londense ochtendbladen.
Men verwacht algemene hervat
ting van het werk op Maandag aan
staande.
De graandragers, die voor het los
sen van de graanschepen zorgen,
hebben gisteren reeds besloten om
Maandag aanstaande het werk on
voorwaardelijk te hervatten. Een
woordvoerder van deze arbeiders
verklaarde, dat het omstreden Ca
nadese schip „Beaverbrae" gedeel
telijk met graan geladen is en dat
de graandragers bereid zijn deze
lading te lossen.
MARCONISTEN VAN DE A.O.A.
STAKEN
Tengevolge van een staking van
marconisten zijn Donderdag drie
trans-atlantische vluchten van de
American Overseas Airlines opge
houden. Naar men te New York
meent te weten, worden ook vluch
ten uit Europa naar het Westen uit
gesteld doordat de marconisten ge
weigerd hadden zich aan boord van
de toestellen van de A.O.A. te bege
ven. Volgens een functionaris van
de maatschappij werkt de rest van
het vliegend personeel door. Bijna
70 marconisten zijn in staking. De
reden ervoor is een meningsver
schil over de voorwaarden voor het
eindigen van verbintenissen.
GEEN AUDIëNTIE.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem zal Woensdag 27 Juli geen
audiëntie verlenen.
De geheime
besprekingen
bij Truman
NIETS BIJZONDERS, ZEGT
PRESIDENT.
President Truman heeft gisteren
op zijn persconferentie de pogingen
ontweken van de journalisten om te
weten te komen wat het onderwerp
van bespreking is geweest op de be
sloten bijeenkomst van atoomdes
kundigen, Cpngresleiders en mili
taire en diplomatike autoriteiten met
Truman in Blair House op Donder
dag van de vorige week. Truman
verklaarde, dat die besprekingen
„betrekkelijk onbelangrijk" waren.
Volgens de president was aan deze
bespreking overmatige belangstel
ling gewijd in de pers. De bespre
king had geen verband gehouden
met een of ander „groot, donker ge
heim", aldus zeide Truman. Verder
wilde hij er echter niet op ingaan.
Truman zeide, dat het reeds vier
jaar lang zijn gewoonte was om met
deskundigen op verschillend gebied
conferenties te houden. Dit was de
eerste maal geweest, dat een zeker
iemand er iets over losgelaten had
aan de pers. Truman wees boos de
berichten van de hand over de vrees,
die bij het Senaatsdebat over het At
lantisch Pact tot uitdrukking was
gebracht, dat de president atoomge
heimen zou uitleveren aan andere
mogendheden.
Het schrikbeeld
van Zuid-Afrika
DROOGTE MAAKT VAN HET
LAND EEN WOESTIJN
Het grootste schrikbeeld van de
Unie van Zuid Afrika is: droogte,
het gevaar van in een woestyn te
zullen veranderen.
East London (havenstad in de
Kaapkolonie) dat sedert maanden
aar. een ernstig watertekort lijdt
waar water gerantsoeneerd is op 4
gallon per dag; waar speciale zeep
wordt gebruikt, die in zeewater
schuimt; waar een bad een ongeken
de luxe is, waar moeders met zuige
lingen de stad verlaten, omdat ze
niet voldoende water voor de luier-
was hebben East London heeft een
olietankschip gecharterd, dat per
reis 4.350.00 gallons zoetwater mee
brengt uit Durban. Totale kosten
voor 2 maanden 60.000 pond.
Teneinde gespaard te blijven voor
het lot van East London gaat Kaap
stad een nieuw groot waterreservoir
bouwen. Duur van de bouw zal 5
jaar zijn. De geraamde kosten bedra
gen 5.000.000 pond.
Op het uniale wetenschappelijk
congres te Kimberley verklaarde een
deskundige, dat het verminderen
van de ondergrondse watervoorraad
in de Zuid Afrikaanse Unie onrustba
rend is. Onmiddellijk maatregelen
zijn vereist om toekomstige rampen
te kunnen voorkomen.
Met verweldigende stemmen-
meerderheid
DE AMERIKAANSE SENAAT heeft gisteren met de overweldigende
meerderheid van 82 tegen 13 stemmen het Atlantisch pact goedge
keurd. Onmiddellijk voor de eindstemming verwierp de Senaat drie
van republikeinse zijde geopperde besprekingen van de verplichtingen
van de Ver. Staten jegens de deelnemende landen. Bij de verworpen
beperkingen was het voorbehoud, dat de Verenigde Staten geen militaire
hulp aan West-Europa zouden geven en het voorbehoud, dat de Verenig
de Staten het Noordatlantisch gebied niet zouden kunnen verdedigen
zonder goedkeuring van het Congres.
De parlementen van zeven landen
hebben thans het Atlantisch Pact,
dat door twaalf landen ondertekend
is, geratificeerd. Het zijn Amerika,
Engeland, Canada, België, Noorwe
gen, Luxemburg en IJsland.
In Italië en Nederland hebben de
Tweede Kamers reeds hun goedkeu
ring aan de ratificatie gehecht, doch
moeten de Eerste Kamers nog be
slissen. Naar men verwacht, zal de
Franse Nationale Vergadering het
Pact gedurende komend weekeinde
bekrachtigen. Het Deense parlement
heeft de regering geautoriseerd het
Pact bij de ondertekening te ratifi
ceren, zonder stemming in de Volks
vertegenwoordiging. Toch moet de
formele ratificatieverklaring nog af
gelegd worden. De Portugeese Na
tionale Vergadering zal Maandag
stemmen.
ACHESON IS VOLDAAN.
Acheson, de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, zeide
ten zeerste voldaan te zijn, over de
ratificatie van het Atlantisch Pact
door de Amerikaanse Senaat. De ra
tificatie kwam na maanden van hef
tige discussie van het Amerikaanse
volk en weken van onderzoek en
debat van de Senaat. „Ik ben er ze
ker van, dat niet slechts de Senaat,
doch het gehele Amerikaanse volk
de betekenis van 't Pact en zijn in
vloeden op de wereldvrede begrijpt.
De beslissende aard van de Se
naatsstemming toont de wereld dui
delijk de beslotenheid van het Ame
rikaanse volk zijn volle aandeel bij
te dragen tot de handhaving van
vrede en vrijheid" aldus Acheson.
Door deze historische stemming
beloven de V.S. plechtig zich met
Canada, Groot-Brittannië, Frankrijk
en acht andere Europese landen in
een alliantie van wederzijds verde
diging te verenigen. Het pact, dat
twintig jaar geldig is, legt de onder
tekenaars de verplichting op, ieder
lid te hulp te komen op een wijze
als zij nodig achten, met inbegrip
van het gebruik van gewapende
macht in geval van een aanval op
één van hen.
De meerderheid voor het Pact is
18 stemmen meer dan de 64 stem
men of meerderheid van twee der
den, die volgens de - grondwet voor
de ratificatie van verdragen vereist.
De V.S. hebben nu het Pact defi
nitief bekrachtigd, daar het volgens
de grondwet niet nodig is, dat het
Huis van Afgevaardigden het pact
ratificeert.
Een ko-Vueltje..
„Het is de wil van God, dat gij
door het goede te doen het onver
stand van domme mensen tot zwij
gen brengt".
I Petrus 215.
