SfeCcldóeSoti^atit
Kerkelijke ban voor alle
katholieke communisten
Nog niet alle slachtoffers
gevonden
K.L.M. gaat weer via Karachi
vliegen
Kleine blokkade
opgeheven
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMEK.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIPi OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 14 JULI 1949
40ste JAARGANG
Excommunicatie voor
Katholieken, die
communisme aanhangen
Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p kwart. Franco p. p. f 4,90 - Advert.: 15 ct. pi m.m. Telefoontjes f 1.50
In feite vijandig tegenover God
Z. H. PAUS PIUS XII heeft de excommunicatie „ipso facto" uitge
sproken over de katholieke aanhan g'ers van de „materialistische en an
ti-christelijke doctrine van het communisme''.
De Paus heeft deze uitspraak ge daan op grond van een besluit van
de Congregatie van het Heilig Offi cie, die in deze zaak is geraadpleegd,
De Congregatie heeft verklaard, dat katholieken, die vrijwillig he
communisme steunen, in de ban be horen te worden gedaan. Aan katho
lieken. die het communisme verded igen of die communistische litera
tuur lezen, verspreiden of drukken zullen de Sacramenten moeten v/or
den geweigerd.
i ill lil g
JIJiti i JLil u.
--
■'It V, lil
j Het Koninklijk paar
dankt de Nederlandse
bevolking
i Het secretariaat van H. M. de
I Koningin deelt ons mede:
Zeer getroffen door het harte-
i lijk medeleven met het 12M-jarig
huwelijksfeest betuigen H. M. de
Koningin en Z. K. H. de Prins
1 der Nederlanden hun diepgevoel-
de dank aan allen, die hier te
landen, overzee en elders hebben
bijgedragen tot het nationale ge-
schenk, alsmede aan allen, die
i hebben deelgenomen aan de bei-
de defilé's, die op hen zulk een
onvergetelijke indruk hebben ge-
maakt.
1 Ook hen, die door het zenden
j van brieven of telegrammen met
fpllikwpnspn nf nn anrlprp wiiVp
f i -jJxi 5.
--
Laatste eer aan doden van „Franeker'
E'EN EN VEERTIG doden uit de Franeker zijn nu geborgen: Woensdag
zijn n.l. nog acht lichamen van slachtoffers gevonden. Dit maakt te
zamen met de drie en dertig welke gisteren reeds naar Bombay zijn
overgebracht, een en veertig. Naar de overblijfselen van vier der om
gekomenen wordt nog gezocht door honderden politieagenten.
Dr. v. Royen ontving
uitnodiging
VOOR BEZOEK AAN DJOGJA
De Nederlandse ^delegatie heeft be
kend gemaakt, dat dr. van Royen
een uitnodiging ontving voor een be
zoek aan Djogja op Zondag a.s. Dr.
van Royen heeft de ntnodiging aan
vaard, die hem gelegenheid zal bie
den kennis te maken met Sukarno
en de andere republikeinse leiders,
waarmede hij tot dusver nog niet- in
contact kwam. Het is de bedoeling,
dat enkele leden van de Nederland
se delegatie dr. van Royen op zijn
reis naar Djogja vergezellen, zodat
van de aanwezigheid van dr. van
Royen te Djogja gebruik kan wor
den gemaakt voor een gedachten-
wisseling inzake enkele hangende
vraagstukken. Aneta verneemt, dat
c.m. dr. Koets en mr. Blom hem zul
len vergezellen.
ZITTING REPUBLIKEINS
KABINET
De correspondent van Aneta te
Djogja meldt, dat in de eerste kabi
netszitting sinds de terugkeer van de
republikeinse regering te Djogja de
leider van de noodregering, Sjafrud-
din Prawiranegara, zijn mandaat
heeft teruggegeven. In de zitting, die'
Woensdagavond werd gehouden,
werd verder besloten de sultan van
Djogja te benoemen tot minister van
defensie en coördinator van de open
bare veiligheid. De zitting zou Don
derdagavond worden voortgezet,
teneinde te beslissen over het repu
blikeinse standpunt t.a.v. het ac-
coord van dr. van Royen en Moh.
Rum, waarna de regering een ver
klaring zal afleggen in de plenaire
zitting van het werkcomité van het
K.N.I.P.
DE INTER-INDONESISCHE
CONFERENTIE
Van de zijde van de republikeinse
regering wordt officieel bekend ge
maakt, dat de inter-Indonesische
conferentie tussen 20 en 25 Juli te
Djogja zal worden gehouden.
Verbod door Pakistan opgeheven
/BISTEREN werd te Karachi aangeköndigd, dat het verbod voor het
overvliegen van het territoir van Pakistan door Nederlandse vlieg
tuigen, dat op 24 December door de regering van Pakistan is afgekondigd,
met ingang van heden zou worden opgeheven. In verband hiermede zal
de KLM met ingang van Vrijdag 15 J uli a.s. haar tot dusverre gevolgde
noodroute Amsterdam—Cairo—Aden—Mauritius—Batavia v.v. verlaten,
teneinde Indonesië met Nederland te verbinden over de route: Amster
damCairo—Karachi—Bangkok—Ba tavia v.v. India, dat het vliegverbod
nog niet heeft opgeheven wordt vermeden.
GEEN WEIGERING VAN
AMERIKAANSE JOURNALISTEN
Een woordvoerder van het Paki-
stanse departement van buitenland
se zaken heeft het Indiase persbe
richt, dat Pakistan geweigerd had de
„Franeker" te Karachi te laten lan
den, tegengesproken.
Naar wij van de zijde van de KLM
vernemen is er geen sprake geweest
van een weigering om het landings
verbod voor de „Franeker op te hef
fen, omdat de KLM geen desbetref
fend verzoek aan de regering van
Pakistand had gedaan.
De route over Bombay was geko
zen door de Amerikaanse journalis
ten, die ook het oponthoud te New
Delhi hadden gewenst.
Het antwoord van de Indiase rege
ring, waarbij deze toestond op Indiaas
gebied te landen, was dan ook in
eerste aanleg aan de Amerikaanse
journalisten gericht.
FRANSE BANKEN
VERSTREKKEN CREDIETEN
AAN SPANJE.
Het Spaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft gisteren be
vestigd, dat enige Spaanse en Fran
se banken een overeenkomst heb
ben gesloten, krachtens welke de
laatste credieten zullen openen, die
Spanje in de gelegenheid zullen stel
len industriële machinerieën in
Frankrijk te kopen.
Een woordvoerder van het Spaan
se ministerie van buitenlandse zaken
deelde mede, dat de overeenkomst
op 8 Juli j.l. te Parijs is getekend
door vertegenwoordigers van de
Banque de Paris et des Pays Bas en
door vertegennwoordigers van de
Hispano-Americano- en de Urquijo-
bank.
DE STAKINGEN IN ITALIë.
Zeer getroffen door het harte- i
lijk medeleven met het 1214-jarig
2 huwelijksfeest betuigen H. M, de
Koningin en Z. K. H. de Prins
der Nederlanden hun diepgevoel-
2 de dank aan allen, die hier te
4 landen, overzee en elders hebben
bijgedragen tot het nationale ge- f
2 schenk, alsmede aan allen, die 2
4 hebben deelgenomen aan de bei-
J de defilé's, die op hen zulk een J
2 onvergetelijke indruk hebben ge- 2
1 maakt.
Ook hen, die door het zenden f
2 van brieven of telegrammen met 2
1 gelukwensen of op andere wijze
een blijk van medeleven hebben f
2 gegeven, danken zij langs deze 2
2 weg zeer hartelijk. i
ZONDER VERDERE UITLEG.
Een Britse leidende functionaris
aan de controlepost te' Helmstedt
heeft Reuter telefonisch megedeeld,
dat de Russen de beperkingen „plot
seling zonder nadere uitleg" hebben
opgeheven. Hedenmorgen kwamen
ongeveer 40 vrachtauto's per uur
door de Sowjet-Russische controle
post, zo deelde hij mee. „De Russen
voeren de controle zo snel mogelijk
uit, maar er is nog een achterstand
van 50 vrachtauto's".
De noodtoestand
in Engeland
Het Lagerhuis heeft met 435 te
gen 4 stemmen de proclamatie van
de noodtoestand in Engeland, be
doeld om de Londense havenstaking
te breken, onderschreven. Anthony
Eden steunde de regeringsmaatregel
namens de conservatieven, hoewel
hij verklaarde, dat zijn partij zeker
voorbehoud maakt ten aanzien van
de wijze, waarop de regering de si
tuatie heeft aangepakt.
SPOORWEGPERSONEEL TE
MANCHESTER ZET ACTIE VOORT
Vertegenwoordigers van 3800 spoor
wegarbeiders van 9 goederendepots
in Manchester en Salford hebben na
een geheime vergadering van acht
uur besloten hun langzaam-aan tac
tiek voort te zetten om kracht bij te
zetten aan hun eis tot een loonsver
hoging van tien shilling per week.
Auto te water
Geen leuzen!
ÜR is in het leven en speciaal
in het politieke leven weinig,
wat de denkende mens meer ergernis
geeft, dan: leuzen.
En dan verstaan wij onder „leu
zen" natuurlijk niet een in een slag
zin geformuleerd ideaal, naar welks
verwezenlijking klaarblijkelijk ern
stig en krachtig wordt gestreefd
ook al maken de omstandigheden de
onmiddellijke bereiking ervan on
mogelijk.
Wij verstaan hier onder „leuzen"
schoon schijnende bekoorlijke en
aantrekkelijke phrasen, waarvan de
belofte of voorspiegeling, welke zij
de goe-gemeente voorhouden, niet
verwezenlijkt kan worden of naar
welker verwezenlijking feitelijk het
streven in de naaste toekomst niet
gericht zal zijn.
Zulke „leuzen", zulke holle phra
sen stoten de denkende mens af van
de partij, die er propaganda mee
tracht te maken. En deze soort leuzen'
bedoelen wij, als wij schrijven:
geen leuzen!
De K.V.P. propageert, dat er moet
komen: „bezitsspreiding"; het bezit
moet over meer personen, meer ge
zinnen worden verdeeld.
Nu mag men deze propaganda voor
„bezitsspreiding' niet beschouwen als
een leuze in de hierboven gesigna
leerde slechte zin van het woord,
omdat de K .V. P. er klaarblijkelijk
ernst mee maakt door de bestude
ring van dit vraagstuk in een daar
toe benoemde commissie, v/elke op
haar aandrang is ingesteld en
waarvan wij willen vertrouwen, dat
zij voor haar studie niet al te lange
tijd zal nodig hebben.
Die studie zal natuurlijk speciaal
gaan in verband met de landelijk te
voeren politiek.
Prof. Romme heeft echter het
vraagstuk van de „bezitsspreiding"
ook gebracht op het terrein der ge
meentelijke politiek.
In een brillante rede, gehouden op
20 Juli jl. vóór de gemeenteraads
verkiezing te Leiden, wees hij ook en
met nadruk op de „bezitsspreiding"
en hij- zeide:
Ook in de gemeente-politiek
liggen zij het moeizame
mogelijkheden, om het privaat
eigendom, met name het bezit
van een eigen woning, voor
meerderen mogelijk te maken.
Prof. Romme heeft daardoor
naar het ons voorkomt de Raads
fractie der K.V.P. in de Leidse ge
meenteraad moreel gebonden, de
kwéstie van de bezitsspreiding
met name van het bezit van „een
eigen woning" met voortvarend
heid in studie te nemen, en de con
clusie van deze studie op de een of an
dere wijze bekend te maken. Als zij
dat niet zou doen, dan zou op haar
het odium kunnen worden gelegd, er
een „leuze" van gemaakt te hebben,
en dan in de slechte zin van het
woord.
Als de Raadsfractie tot de overtui
ging zou komen, dat het voorgehou
den schone ideaal niet ook niet
„moeizaam" - kan worden bereikt dan
dele zij deze conclusie te zijner tijd
mede aan de belangstellenden en
dat zijn er velen, want hét ideaal
van een eigen woning moet voor ve
len een grote aantrekkelijkheid heb
ben!
Zonder ons te willen begeven op
het terrein van wat tot de competen
tie der Raadsfractie behoort, menen
wij deze kanttekening bij de be
doelde rede van prof. Romme hier te
mogen maken.
Het besluit van de Congiegatie
werd tijdens een bijeenkomst op 28
Juni genomen. Twee dagen, later
werd dit besluit door de Paus be
krachtigd. De Heilige Vader gaf toe
stemming het besluit te publiceren
in de „Acta Apostolicae Sed-shet
officiële mededelingenblad van het
Vaticaan.
De Congregatie heeft haar besluit
als volgt toegelicht: Katholieken,
die communist zijn, hoewel zij ver
klaren, dat zij hun geloof niet heb
ben verzaakt, staan in. feite door
hun activiteiten vijandig tegenover
God en de ware godsdienst van de
Kerk van Christus.
De canonieke wet van 1939 die
ketterse geschriften verbiedt
maakt het voor katholieken onge
oorloofd boeken, periodieken, kran
ten en pamfletten te lezen, waarin
de communistische leer wordt ge
propageerd of in deze geschriften te
schrijven.
Katholieken, die zich schuldig ma
ken aan genoemde daden, kunnen
niet tot de Sacramenten worden toe
gelaten. omdat het niet geoorloofd is
de Sacramenten uit te reiken aan
hen, die niet de goede geestelijke ge
steldheid bezitten.
Katholieken, die de materialisti
sche en anti-christelijke ,leer van hc-t
communisme aanhangen en vooral
zij, die haar verdedigen en propa
geren, 2ijn afvalligen van het geloof
stellen zich derhalve ipso facto bloot
aan het gevaar van excommunicatie.
Excommunicatie onmiddellijk van
kracht.
Een Vaticaanse dignitaris heeft
verklaard, dat de excommunicatie
van katholieke communisten onmid
dellijk na publicatie van kracht is
geworden. Hij heeft er echter aan
toegevoegd, dat de ban het karakter
van een dreigement heeft voor die
katholieken, die nog niet ten volle
hebben ingezien, dat zij zwaar zon
digen door een materialistische en
anti-christelijke leer aan te hangen.
Hieruit blijkt, dat het voor alle
Katholieken verboden is, lid of be
gunstiger te zijn van een commu
nistische partij en boeken, kranten,
periodieken en pamfletten, waarin
het communisme wordt gepropa
geerd, te schrijven, te lezen of te
verspreiden.
Aan Katholieken, die zich hieraan
schuldig maken, moeten de H.fl. Sa-
NIEUW GEBOUW VOOR WERELD
OMROEP Het gebouw van de
kortegolfzender van 40 kw voor de
Wereldomroep, dat op 21 Juli a.s. te
Lopik in gebruik zal worden geno
men.
cramenten worden geweigerd en
bovenbedoelde Katholieken belopen
ipso facto (dus door het feit zelf) de
excommunicatie als afvalligen van
het Katholieke Geloof, welke ex
communicatie speciali modo (op bij
zondere wijze) is voorbehouden aan
de H Stoel.
In verband met de verwachte aan
komst van een aantal deskundigen
uit Amsterdam en New Delhi ter
identificatie van de slachtoffers,
heeft de lijkschouwer er in toege
stemd het vervoer van de stoffelijke
resten der Nederlandse slachtoffers
uit het ziekenhuis te Bombay uit te
stellen.
De Amerikaanse slachtoffers zijn
intussen deels gecremeerd en deels
begraven.
Geestelijken van de Rooms-Ka-
tholieke Methodistische en Presby
teriaanse kerken verrichtten de
rouwdiensten, omdat het niet moge
lijk was de godsdienst van elk der
verongelukten vast te stellen.
De stoffelijke overschotten van
Knickerbocker en Colving werden
op een begraafplaats te Bombay be
graven. Aan de vijf overige Ameri
kanen is de laatste eer nog niet be
wezen, omdat men over hen nog
geen instructies uit de Verenigde
Staten heeft ontvangen.
Op verzoek van Dean Acheson, de
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, zal de as van de ge-
cremeerden naar Amerika worden
overgebracht.
ROUWTELEGRAM
KONINGIN JULIANA.
Koningin Juliana heeft het vol
gende telegram gezonden aan de
familieleden van de Amerikaanse
journalisten, die bij de vliegramp
met de „Franeker" zijn omgekomen:
„Ik zend u dit blijk van mijn
diepstgevoeld medeleven met uw
groot verlies.
Uw echtgenoot en zijn kameraden
zijn gestorven bij de uitvoering van
de nobele taak om voorlichting te
geven aan een verwarde wereld;
Zijn en hun heengaan betekent een
ernstig verlies voor hun beroep en
voor de gehele wereld".
REPUBLIKEINEN
ONTKENNEN SABOTAGE.
De Republikeinse delegatie in
Amerika zegt in een verklaring
over het verongelukken van de
„Franeker", dat het absurd is- te
veronderstellen, dat iemand, die in
contact staat met de Republiek sa
botage zou hebben gepleegd.
Het is begrijpelijk dat, zoals ge-
meld is, een lid van het gezelschap
sabotage door de Republiek vreesde,
daar de gehele rondreis onder aus
piciën van de Nederlanders, en on
der Nederlandse leiding is gemaakt
en de Nederlanders steeds een ver
keerde voorstelling hebben gegeven1
van de politiek en handelingen van
de Republiek. Zij hebben getracht,
de Republiek aan het Westen als
een boeman voor te Stellen.
De delegatie betuigt tenslotte haar
diepgevoelde deelneming aan de
familieleden en collega's van de
slachtoffers.
AMERIKAANS
PERSCOMMENTAAR
Volgens de „New York Times"
wordt de oorzaak van het ongeval
met de „Franeker" toegeschreven
aan onbekendheid van de Neder
landse gezagvoerder met de streek
om Bombay.
Veel Amerikaanse bladen wijdden
Woensdag een hoofdartikel aan de
ramp te Bombay. De meeste legden
de nadruk op de schitterende car
rière en staat van dienst dezer voor
aanstaande journalisten, die aan hun
beroep ten offer vielen.
DE KONINKLIJKE MILITAIRE
ACADEMIE TE BREDA GERES
TAUREERD De gerestaureerde
gebouwen van de Koninklijke Mili
taire Academie te Breda zijn van
daag door Z. K.H. Prins Bernhard
officieel heropend.
MRS BRANDON ONTKENT
SABOTAGEVREES
Mrs Brandon van de „New York
Herald Tribune" heeft zelf een eind
gemaakt aan de geruchten, dat zij
geweigerd zou 'hebben verder dan
Singapore te vliegen, omdat zij het
voorgevoel had, dat er iets zou ge
beuren, door te Hongkong te ver
klaren dat zij geen sabotage ver
moed had en niet het plan had de
-gehele terugreis met het gezelschap
te maken, daar zij gebonden was
door een te voren vastgelegd ver
blijf van drie maanden in het Verre
Oosten.
HIJ GING LIEVER TERUG
Een Lancaster van de Boac, die op
het vliegveld Santa Cruz te Bombay
moest landen, is in verband met de
zware moessonregens en het slechte
zicht na even boven het vliegveld
gecirkeld te hebben, naar Karachi
teruggekeerd. Het toestel was met
13 passagiers van Londen over Bom
bay" en Colombo op weg naar Singa
pore. Reden en bericht van zijn te
rugkeer gaf de gezagvoerder radio-
telegrafisch aan het controlestation.
OOK EEN WICHELROEDELOPER
NAAR BARI
Aan de ploeg luchtvaartdeskundi
gen, welke gisteren naar Bari is
vertrokken, is toegevoegd de wichel
roedeloper Hulsegge uit Deventer en
een vertegenwoordiger van „Radio-
Holland". De Nederlandse duikers
behoren tot de Mijnendienst der Ko
ninklijke Marine en staan onder lei
ding van de luitenant-ter-Zee van
speciale diensten 2e klasse, J. P. H.
Huijskens.
De staking der bouwvakarbeiders
in Italië breidt lich uit. Naar ver
wachting zullen er uiteindelijk bij
na een millioen arbeiders bij betrok
ken zijn. Ook de christendemocra
tische bonden, van bouwvakarbei
ders gaan aan de staking meedoen.
Door het gehele land ^ijn 70.000 le
den van deze bonden tot staking op
geroepen. De looneisen van deze
bonden zijn minder hoog dan die
van het door de communisten ge
leide algemene vakverbond.
Ouders omgekomen,
dochtertje gered
Bij sluis 0 in Den Bosch Is heden
morgen 'om acht uur een bestuurder
van een personenauto door de af
sluiting gereden bij de brug aan de
Zuid-Willemsvaart, terwijl deze
brug omhoog stond.
De gevolgen waren verschrikke
lijk. Op zijn kop stortte de wagen in
het water. Men slaagde er in een
elfjarig meisje te redden. De andere
inzittenden, dt ouders van het kind,
nl. het echtpaar Vrij uit Waalwijk,
bleken helaas verdronken, nadat
men de wagen na veel moeite naar
boven had gehaald. De oorzaak moet
vermoedelijk hierin gezocht worden,
dat de bestuurder met de verkeers
situatie ter plaats onbekend was.
AUTO REED ACHTERUIT EN
OVERREED EEN 17-JARIGE
JONGEMAN.
In Spaarndam is een ernstig onge
luk gebeurd, waarvan de 17-jarige
zandrijder H. Rutte uit de Haarlem
mermeer het slachtoffer is geworden.
Omstreeks negen uur 'was men in een
opslagplaats van bouwmaerialen bij
de Westklok met behulp van een
vracthauto bezig met het storten van
rivierzand. Nadat de chauffeur, toen
hij achteruit van het terrein reed, er
zich van vergewist had, dat hij ruim
te genoeg had, voelde hij filotseling
een schok. R. scheen gebukt achter
de wagen te hebben gestaan. Hij
werd door de achterwielen geraakt.
Hij boledde hevig uit mond en oor en
stierf enkele ogenblikken later.
Z.H. Exc. de Bisschop van
Haarlem zal Dinsdag 19 Juli geen
audiëntie verlenen.
Sen. koJiAeitje...
Dikwijls als ik uit de verte de to
ren-spits van een dorp zag, dacht ik:
„Het is goed, dat men van ieder dorp
de'kerk het eerst ziet; dan weet men
meteen, dat er Christenmensen sa
men-wonen en hun mooiste en beste
huis God behoort."
(Auerblach „Schwarzwalder
Dorf geschichten"
