„Staking van het vuren"
nog niet gepreciseerd
Verdraaide rapporten der
UNCI
A VRIJDAG 8 JULI 1949
vertrouwt
Directe ar: C. M. VAN HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN republikeinse leiders
Hoofdredacteur: Ta WILMEB. WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Tele!. 20015, A dm. en Advert. 20826, Aboun. 20935 - Abonnementsprijs 0.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 cOp. m.m. Telefoontjes 1.50
Een verklaring van dr. van Royen
1"\R VAN ROYEN heeft gisteren in een radio-interview te Batavia
verklaard, dat de voorbereidende besprekingen voor de beëindiging
van de vijandelijkheden op Java nog niet zijn afgelopen. De wijze, waar
op het staken van het vuren ten uitvoer moet worden gelegd, moet nog
worden gepreciseerd, doch ik ben niet ontevreden over de resultaten,
die tot dusver zijn bereikt, zo zeide dr van Royen. De ontwikkelings
mogelijkheden van Groot-Indonesië achtte van Royen bijna onbegrensd
mits het mogelijk is een ernstige samenwerking tot stand te brengen
tussen de constructieve krachten in de federalistische republiek en Ne
derland.
WANTROUWEN LATEN VAREN
Dr \tan Royen acchtte de grootste
concessie van Nederlandse en repu
blikeinse zijde bij de onderhande
lingen het laten varen van het aan
beide zijden bestaande wantrouwen.
„De Nederlandse delegatie heeft van
het begin der conferentie af zich op
het standpunt gesteld, dat zij ver
trouwen moest hebben in de weder
partij. Dit was gezien het verleden
een belangrijke concessie onzerzijds"
Aan de andere kant hebben de lei
dende figuren der Republiek een
van hun standpunt uit uiterst belang
rijke. concessie gedaan door, ver
trouwende op de oprechte bedoeling
van Nederlandse zijde om tot een
spoedigte souveremiteitsoverdracht te
komen, zich te verplichten de in de
statements van 7 Mei neergelegde
politiek te volgen .De republikeinse
leiders hebben hiermee geriskeerd
de steun van hun volgelingen te
verliezen Hij zeide dat de beste waar
borg, dat overeenstemming over de
gehele linie verwezenlijkt zal wor
den, is, de overtuiging, dat alleen
door samenwerking de orde en vrij
heid hersteld en gehandhaafd zullen
kunnen worden en alleen door sa
menwerking Indonesië van chaos zal
kunnen worden gevrijwaard. Dr van
Royen zeide met het tot dusver be
reikte resultaat niet ontevreden te
zijn. Op de vraag of hij het eindre
sultaat ovéreenkomstig de oorspron
kelijke instructies acht of'dat hij
•tussentijds wijzigingen heeft moeten,
vragen, zeide hij: Men kan, aange
zien de voor-conferentie haar werk
nog niet heeft voltooid, niet van een
eindresultaat spreken. Het voorlopi
ge resultaat is naar mijn overtuiging
in overeenstemming met de oor
spronkelijke instructies van de dele
gatie. Deze heeft dan ook in de tus
sentijd geen wijziging daarvan be
hoeven te vragen. Gevraagd naar de
reactie van de delegatie op de uitla
tingen van de republikeinse leiders,
.i.e. van de sultan na het terugtrek
ken van de Nederlandse troepen uit
de residentie Djogjakarta, zeide dr
van Royen: „Ik kan u zeggen, dat de
Nederlandse delegatie het zeer ern
stig betreurt, dat de republikeinse
leiders, met name de sultan van
Djogja, geen mogelijkheid hebben ge
zien om hun volgelingen te wijzen op
de ernstige wil tot samenwerking, die
aan Nederlandse zijde bestaat, en de
ze volgelingen aan te sporen ook
hunnerzijds de thans toegestoken
hand te grijpen. Wij hopen en ver
wachten intussen, dat de republikein
se regering na haar terugkeer in
Djogja bereid zal zijn de openbare
mening in construtieve zin te leiden"
VERKLARING VAN DR RUM
Op een persconferentie heeft dr
Mohammed Rum gisteren te Djogja
verklaard, dat de republikeinse troe-
P« «m geen geval de posities, die
zij thans op Java en Sumatra bezet
houden zullen ontruimen."
Dr Rum zeide dit in een com
mentaar op de besprekingen over
een algemeen geldend bevel tot sta
king van het vuren. Hij verwachtte
dat deze besprekingen nog twee we
ken zouden duren.
Rum zeide te hopen, dat de kwes
tie van het terugtrekken der Neder
landse troepen zal worden bespro
ken vóór de Haagse Ronde-Tafel
conferentie.
Hij sprak de geruchten tegen, dat
een voorlopig accoord over het sta
ken van het vuren reeds tussen de
Nederlandse en republikeinse dele
gatie was bereikt.
De terugkeer van president Sukar-
noe en andere republikeinse leiders
noemde Rum een eerste stap naar de
toepassing van het accoord van 7 Mei
Straks weer oude
K.L.M.-route
ONDERHANDELINGEN MET
INDIA EN PAKISTAN
De Nederlandse regering voert on
derhandelingen met de gezanten van
India en Pakistan over het open
stellen van vliegvelden in deze lan
den voor Nederlandse toestellen.
Naar wij vernemen, hebben deze on
derhandelingen een gunstig verloop.
Het is te verwachten, dat de lucht-
verbinding Amsterdam—Batavia
door de K.L.M. binnen zeer korte tijd
weer zal worden gevlogen via de
oude route. Overwogen wordt om na
verkregen toestemming de exploita
tie van de luchtlijn onmiddellijk te
hervatten met vijf vluchten per
week. De K.L.M. verklaarde ons,
desgevraagd, over het verloop dezer
onderhandelingen geen mededelin
gen te kunnen doen.
DE HEREN-IN-HET-WIT.
Voor het eerst na de oorlog dra
gen de Romeinse verkeerspolitie-
agenten thans weer de bekende, keu
rige witte uniformen met tropenhelm
In tal van humoristische publicaties
worden deze elegante en druk-geba-
rende heren het onderwerp van
goedmoedige grapjes. Werden zij
aanvankelijk met balletdansers ver
geleken (op grond van de wijze,
waarop zij hun armen bewegen ter
regeling van het verkeer) thans komt
het bekende weekblad „Travaso" met
de mededeling, dat het gemeentebe
stuur van Rome, na enige weken van
ingespannen studie, tot de slotsom
is gekomen, dat de gebarende heren-
in-het-wit veel meer aan orkest-di
rigenten doen denken. Ei* zou thans
een voorstel van de burgemeester in
behandeling zijn. om (ais fijnzinnige
attentie voor de vreemdelingen) het
H. Jaar op te luisteren door enkele
van de beroemdste dirigenten uit te
nodigen op Rome's drukste punten
het verkeer te komen regelen. Het
blad voegt er aan toe, dat Toscanini
(die tot ergernis der Romeinen al
meer dan dertig jaren niet meer in
Rome is geweest!) reeds thans heeft
laten weten, dat hij bereid -is zijn
afkeer van de Eeuwige Stad te over
winnen omwille van het fraaie witte
uniform.
£en
Mijn Jesu, die Uw diepste beden
hebt toevertrouwd aan de eenzaam
heden van stille nachten.
(Maurits van Hoeck)
Wat een Amerikaans journalist schreef
TEN DER AMERIKAANSE JOURNALISTEN, die een tournée door
Indonesië hebben gemaakt, William H. Newton van het Scripps-
Howarddconcern, beschuldigt in een artikel in de New York World Tele
gram hooggeplaatste Amerikanen te Batavia, dat zij de rapporten der
militaire waarnemers verdraaien ten gunste van de Republiek. Newton
zegt dit vernomen te hebben uit de mond der militaire waarnemers zelf.
nosari in werkelijkheid hebben af
gespeeld anderzijds. Noch kolonel
Carlock, noch de brigade-generaal
Prior was te Wonosari aanwezig,
maar zij hadden nauwkeurige rap
porten kunnen verkrijgen van Ame
rikaanse en Australische militaire
waarnemers, die er wel waren. Ge
ïrriteerd door de weigering van een
correspondent om zijn lezing van de
gebeurtenissen te Wonosari te aan
vaarden, stelde kolonel Carlock la
ter sarcastisch de vraag, of de vijf
tien Amerikaanse journalisten, die
een bezoek brengen aan Indonesië,
door de Nederlanders wellicht zorg
vuldig zijn uitgezocht."
HET KONINKLIJK GEZIN Een
foto van het Koninklijk gezin, welke
vervaardigd werd ter gelegenheid
van het koperen huwelijksfeest van
HM. Koningin Juliana en Z.K.H.
Prins Bernhard.
Kard. Mindszenty
in ziekenhuis voor
zwakzinnigen
TENGEVOLGE VAN
MISHANDELINGEN.
RAPPORTEN WERDEN
„HERZIEN'.
Newton schrijft: „Amerikaanse
waarnemers, die hier de Ver. Naties
vertegenwoordigen, zeggen, dat zij
niet in staat zijn, objectieve rappor
ten te doen toekomen, hetzij aan de
Ver. Naties, hetzij aan de Ameri
kaanse regering, over de toestand in
Indonesië. In plaats daarvan worden
hun rapporten zodanig „herzien" of
verdraaid, dat de Republikeinse zaak
in een gunstig licht komt te sfaan,
zeggen zij. Deze „herziening" ge-
scheidt door hooggeplaatste Ameri
kanen te Batavia, waar de rapporten
van de waarnemers te velde wor
den geschift, samengevoegd en om
gewerkt, alvorens te worden verzon
den. De bedoeling hiervan is blijk
baar, de feiten zodanig te verwrin
gen, dgt ze passen in het kader van
wat op dat ogenblik de politiek van
het Amerikaanse State-Departement
of van de Veiligheidsraad is."
Newton verklaart, dat zowel de
Amerikaanse als de Australische mi
litaire waarnemers zich ernstig be
zorgd maken over het feit, dat hun
rapporten in feite worden gecensu
reerd en verdraaid, alvorens zij ter
kennis komen van de hoogste instan
ties in de Ver. Naties en hun rege
ringen.
Om voor de hand liggende rede
nen is het duidelijk, zegt Newton, dat
deze waarnemers hun namen niet ge
publiceerd wensen te zien, maar het
gevoelen, dat zij weergeven is onder
hen algemeen en er heerst bij bijna
alle officieren ter plaatse een ernsti
ge bezorgdheid voor de toekomst.
EEN VOORBEELD.
ONMACHT EN
ONBEKWAAMHEID.
In het te Batavia verschijnende
„Dagblad" verscheen het artikel van
Newton eveneens, zij het in meer
uitgebreide vorm. Hierin zegt hij:
De beslissingen die gebaseerd zijn
op onjuiste of bevooroordeelde be
richtgeving, aldus Newton, zullen
kennelijk leiden tot het vormen van
een regiem in Indonesië, dat nóch
de macht, nóch de bekwaamheid
heeft om de communistische opmars
in Azië te weerstaan.
Het ongevallencijfer onder de mi
litaire waarnemers bedraagt tien
procent, hetgeen uitermate hoog is,
zelfs voor een leger in oorlogstijd.
Newton verwijst dan naar een rap
port van de Australische officier ka
pitein C. G. Williams, die in Indone
sië als militair waarnemer voor de
Verenigde Naties dienst deed van
Juli 1948 tot Maart 1949. Nadat hij
zijn missie had volbracht, publiceer
de hij in een rapport aan zijn land
genoten feiten, die hij niet eerder
had kunnen openbaren.
„Het is ongelukkig, dat de wereld
de Indonesische sprekers en propa
gandisten gelooft, die blijven bewe
ren, dat iedere'Indonesiër in Indone
sië tot hun partij behoort," aldus
schreef Williams.
„Alvorens een gecontroleerde ver
kiezing gehouden is, zal niemand we
ten, wie elkaar steunen, maar naar
hetgeen ik er persoonlijk van gezien
heb, zou ik niet zeggen, dat Soekar-
no op meer dan tien procent van de
bevolking zal kunnen rekenen, wel
ke dan nog door Japan gedrilde ele
menten zouden zijn."
CONTACT MET DE REPUBLI
KEINSE NOODREGERING.
De missie onder dr. Leimena, die
zich naar Sumatra heeft begeven
voor een tweede poging om contact
te krijgen met de noodregering van
Sjafrudin Prawiranegara, heeft op 6
Juli de leden van de noodregering
ontmoet op de vooraf overeengeko-
menplaats, aldus een mededeling
van de republikeinse delegatie te Ba
tavia.
GLASSERVIES VOOR KONINK
LIJK ECHTPAAR De Kon. Ne
derlandse Marine zal het Koninklijk
echtpaar t.g.v. hun 12 jarig huwe
lijk een glasservies aanbieden. Dit
servies bestaat uit 340 delen en is
uit eerste kwaliteit volloodkristal
vervaardigd door de Maastrichtse
Kristalunie. Omdat het is bestemd
voor de „Piet Hein" is op de bekers
een embleem aangebracht, dat twee
reddingsboeien met een anker voor
stelt. De boeien zijn mat uitgevoerd,
en daarop zijn de woorden „Piet
Hein" uitgespaard. Leden van de
Koninklijke Marine van hoog tot
laag hebben hun steentje tot dit ge
schenk bijgedragen.
De Amerikaanse inlichtingendienst
in Duitsland heeft een rapport ont
vangen, waarin gezegd wordt, dat
kardinaal Mindszenty in de gevan
genis zo zwaar mishandeld is, dat hij
zijn geestvermogens verloren heeft,
In het rapport wordt gemeld, dat de
kardinaal uit de gevangenis naar een
ziekenhuis voor zwakzinnigen in Ti-
pometzo overgebracht is.
Een hoge Amerikaanse officier zei,
dat het rapport waarschijnlijk waar
is. Het is een verzameling van be
richten, die afkomstig zijn van zegs
lieden in de gehele Balkan. Geen
van de inlichtingengevers staat in
dienst van de Amerikaanse inlichtin
gendienst.
Zaterdagmiddag om twaalf uur
wordt uitspraak in hoger beroep ge
daan tegen kardinaal Mindszenty en
zijn medebeklaagden. Achteraf is ge
bleken, dat de aanklager bij het Hon
gaarse hof van beroep der volks
rechtbanken Woensdag toch om
zwaardere straffen heeft gevraagd.
In gevolge de Hongaarse wet ver
schenen de beklaagden niet zelf voor
het hof van beroep. Het hof bestu
deert slecht de documenten en het
getuigenmateriaal van het oorspron
kelijke proces. Alleen de aanklager
en de verdediger worden gehoord.
Er worden geen getuigen onder
vraagd.
JUBILERENDE GARDEREGI
MENTEN DEFILEREN VOOR KO
NINKLIJK PAAR Ter gelegen
heid van de herdenking van het feit,
dat 110 jaar geleden de Garderegi
menten Grenadiers en Jagers wer
den opgericht, werd Donderdag een
défilé gehouden voor HM. Koninging
Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard
voor het Paleis te Soestdijk. H.M. de
Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard
inspecteren de jubilerende Regimen
ten.
Na te hebben uiteengezet, dat alle
rapporten van de Amerikaanse mi
litaire waarnemers door de handen
moeten gaan van kolonel Williard
B. Carlock en die van de Australi
sche waarnemers lopen via de bri
gade-generaal Claude E. Prior, geeft
Newton „een voorbeeld uit de eerste
hand van de mate van partijdigheid
van deze beide mannen", door een
relaas te geven van wat zich' heeft
voorgedaan bij de ontruiming van
Wonosari.
Zoals men zich zal herinneren ver
schenen de Republikeinse troepen,
nadat de Nederlanders zich te Wo
nosari volgens het opgestelde sche
ma hadden teruggetrokken, niet ter
plaatse om het bestur over te nemen.
Newton schrijft, dat binnen enkele
uren na de ontruiming door de Ne
derlanders, waarvan hij getuige was
geweest, de heren Carlock en Prior,
hetzij op eigen gelegenheid, hetzij
gezamenlijk, die verschillende ver
klaringen hebben afgelegd. Daarin
werd de Nederlanders aangewreven,
ten eèrste, dat zij niet hadden ge
zorgd voor een gewapend geleide van
de militaire waarnemers, ten twee
de, dat zij het vliegveld bij Wonosari
een uur voor de vastgestelde tijd
hadden ontruimd en daardoor de
maatregelen voor de overgave in de
war hadden laten lopen, en ten der
de, dat de Nederlanders met voorbe
dachten rade de overgave van Wo
nosari in de war hadden laten lopen,
door de avond tevoren alle Republi
keinse strijdkrachten zo ver van de
plaats af te jagen, dat zij de volgen
de dag niet op tijd terug konden zijn
voor de bezeting.
Newton wraakt deze drie verkla
ringen alle en voegt daaraan toe:
„Er bestond slechts weinig verband
tussen de rapporten van de heren
Carlock en Prior enerzijds en de ge
beurtenissen, zoals deze zich te Wo-
GOUVERNEUR HUENDER
GAAT HEEN
De gouverneur van Suriname, mr.
Huender, heeft bekend gemaakt, dat
hij om gezondheidsredenen in Augus
tus a.s. zal aftreden.
1
STAKING BIJ GAS EN
ELECTRICITEIT IN FRANKRIJK
In Parijs is de electrische stroom
afgesneden en de druk van het gas
verminderd ten gevolge van spora
dische stakingen bij de gasbedrijven
en de electrische centrales. De be
trokken arbeiders eisen hoger loon
en de besprekingen, welke de ge
hele nacht werden gevoerd, zyn op
niets uitgelopen.
Een woordvoerder van de „Electri-
cité de France" verklaarde, dat de
helft van Frankrijk en geheel Parijs
bij de staking betrokken waren.
DE PLAATSVERVANGERS VOOR
OOSTENRIJK
De plaatsvervangers van de mi
nisters van buitenlandse zaken, die
te Londen het Oostenrijkse vredes
verdrag voorbereiden, zijn overeen
gekomen, dat Oostenrijk geen her
stelbetalingen behoeft te doen. Zij
aanvaarden het Sovjet-voorstel, dat
aan Joego-Slavië, bij het van kracht
worden van het vredesverdrag, de
rechten en bezittingen van Oosten
rijk binnen de Joegoslavische gren
zen zouden toekomen.
Scheuring in de
Gaulle's R.P.F.
Een conflict in generaal de Gaul
le's Rassemblemen t du Peuple Fran
cais is aan het licht gekomen, door
dat Paul Giacobbi, lid van de be
stuursraad der R.P.F. en voorzitter
van haar parlementsfractie, ontslag
uit deze beide functies .heeft geno
men.
Giacobbi verklaarde bezwaar te
hebben tegen een besluit van de be
stuursraad een afgevaardigde en
drie senatoren buiten dc partij te
zetten omdat zij een onofficiële can-
didaat bij een plaatselijke verkiezing
hadden gesteund.
Vijftig andere afgevaardigden in
de Nationale Vergadering hebben
gisteren verklaard, dat zij Giacobbi
steiinen. Op een persconferentie zei
den zij nog steeds aanhangei's van
de Gaulle te zijn. Zij hebben echter
bezwaar tegen de disciplinaire actie
van de bestuursraad.
Deze raad, die oen tweetal weken
geleden is gevormd, bestaat uit de
12 leden van het oude partijbestuur
plus 7 parlementsleden, die door de
Gaulle zijn benoemd.
Sommige waarnemers geloven, dat
het geschil kan leiden tot een split
sing tussen de R.P.F. en haar aanhan
gers in het parlement.
