©eCckióeSou^ant Acheson komt met een nieuw voorstel Enorme pakhuisbrand aan de Oude Schans te Amsterdam Benelux-vergadering te Brussel De toestand in Indonesië Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WlLMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" VRIJDAG 3 JUNI 1949 40ste JAARGANG No. 11710 Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 et. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Vandaag geheime zitting te Parijs pvE AMERIKAANSE minister van buitenlandse zaken Dean Acheson heeft gisteren de conferentie der Grote Vier te Parijs verrast met een nieuw voorstel omtrent het bestuur van Berlijn. Na anderhalf uur werd de vergadering verdaagd, teneinde de anderen in de gelegenheid te stel len, dit voorstel te bestuderen. Vandaag komt men weer bijeen, maar dan is een geheime zitting, volgens het voorstel van Bevin. HET AMERIKAANSE PLAN. Naar vernomen wordt voorziet het Amerikaanse voorstel in het vormen van een nieuwe geallieerde Kom- mandantura, het houden van vrije verkiezingen voor een voorlopig ge meentebestuur voor Berlijn, dat een permanente bestuurswetgeving voor Groot-Berlijn zou opstellen, het tref fen van voorzieningen betreffende het munt- en goederenverkeer tussen de Westelijke en Oostelijke sectoren van Berlijn en de wijze, waarop de geallieerden toegang zullen hebben tot Berlijn. De voorstellen voor de wijze van stemmen in de voorgestelde nieuwe geallieerde Kommandantura zijn tweeledig. Zij betreffen onderwerpen, waarover besluiten kunnen worden genomen bij meerderheid van stem men en aangelegenheden, welke slechts door eenstemmigheid der vier geallieerde vertegenwoordigers kun nen worden opgelost. Wisjinski maakte melding van een boodschap, welke door de vier chefs der geallieerde staven op 17 Decem ber 1945 aan de geallieerde bestuurs raad werd gezonden en waarin is vastgelegd, dat alle besluiten van de Kommandantura met algemene stem men moeten worden genomen. Hij bracht daarop in herinnering, dat Acheson had beweerd, dat de re gel van eenstemmigheid het voor één mogendheid mogelijk had gemaakt controle over de drie andere uit te oefenen. Juist was echter, dat het bestaan van dit artikel het onmoge lijk maakt,-dat de meerderheid zijn wil aan de minderheid kan opleggen, terwijl de minderheid haar wil nim mer aan de meerderheid kan opleg gen, daar geen voorstel ten uitvoer wordt gelegd, indien één der leden hiertegen bezwaar heeft. „Het is niet het beginsel van eenstemmighed, dat het werk van de Kommandantura heeft belemmerd. Het werd belem merd, doordat de Amerikaanse com mandant van Berlijn midden in een zitting plotseling verklaarde, dat hij naar huis ging om te slapen, daar hij de volgende dag een heleboel werk had te doen. Deze grofheid had zijn weerslag op de Sowj et-Russische commandant en de andere geallieer de bevelhebbers van Berlijn. Eerst genoemde besloot, dat hij niet meer aan het werk van een dergelijke Kommandantura kon deelnemen", zo zei Wisjinsky. De vergadering van gisteren ein digde in een ongewoon goede stem ming, waarbij de ministers vrij met elkaar schertsten. Berlijnse stakers staken door De stakende spoorweglieden in Eerlijn hebben het compromis zes tig procent van het loon in Westelij ke marken gisteren met grote meerderheid van stemmen verwor pen. 98 procent van de stemmers was voor voortzetting van de staking. Men weet, dat de spoorwegen had den voorgesteld om zestig procent van de lonen in Westelijke marken uit te betalen. Als lokaas voor de arbei ders werd aan het aanbod toege voegd, dat het percentage later wel licht verhoogd kon worden. De sta kers hebben echter niet gebeten. Van de 14.273 geldige stemmen waren er maar 398 tegen voortzetting van de staking. VIER BERLIJNSE COMMANDANTEN HEDEN BIJEEN. Een officiële Britse woordvoerder heeft hedenmorgen aan Reuter me degedeeld, dat de vier commandan ten van Berlijn in de loop van heden bijeen zouden komen. Over het on derwerp van bespreking wilde de woordvoerder niets mededelen doch hij verklaarde met nadruk, dat deze bijeenkomst niet beschouwd moest worden als herleving van de vier- mogendhedenkommandantura. URANIUM LIGT IN DUITSE RIVIEREN. De Amerikaanse procureur-gene raal heeft bij gelegenheid van een proces tegen negen Duitsers, die be schuldigd zijn van onwettig bezit verkoop van oorlogsmateriaal, ver klaard, dat Duitslands oorlogsvoor- raad uranium voor atoom-experimen ten in rivieren is geworpen. Het proces is namelijk begonnen naar aanleiding van de vondst van een brok uranium van ruim twee kilogram door kinderen in de rivier de Loisach bij Garmisch in Beieren. Een van de Duitsers zou het gevon dene als uranium herkend hebben. De Duitse grens weer open NA 21 JUNI A.S. Het hoofdkwartier van het le Ame rikaanse leger in Duitsland heeft zoals gemeld gisteren bekend ge maakt, dat met ingang van 21 Juni, de drie Westelijke zones voor bezoe kers en zakenlieden zullen worden opengesteld. De buitenlandse reizi gers zullen hun valuta aan de grens moeten omwisselen tegen Duitse marken; de Duitse douane zal alle formaliteiten op dat gebied regelen. Bezoekers zullen een distributie kaart voor drie dagen ontvangen, wanneer zij Trizonië binnenkomen. Rantsoenkaarten met een looptijd van zeven dagen zullen aan de distribu- tiebureaux verkrijgbaar zijn. Het dagelijkse rantsoen voor buitenlan ders zal 3055 calorieën bedragen, ter wijl volwassen Duitsers op het ogen- balik nog maar 1095 calorieën ont vangen. De reizigers kunnen in Duit se restaurants eten, in Duitse treinen rijden en in Duitse hotels logeren. De voorrechten, die zij vroeger in de cantines van het leger hadden si garetten, drank en andere zaken zullen vervallen. Men verwacht in de loop van dit jaar ongeveer een half millioen toe risten. TC" Jhf MFM/V DE „BATAVIA" WEER THUIS De K.L.M.-Constellation PH-T.D.B. „Batavia", die Zondag 29 Mei j.l. van Schiphol vertrok voor de openings- vlucht van de nieuwe Trans-atlanti- sche K.L.M.-lijn naar Curasao via Montreal en Havanna, is gistermor gen op Schiphol teruggekeerd. Aan boord bevonden zich behalve Z.K.H. prins Bernhard en de overige gasten die deze eerste vlucht naar Canada meemaakten, ook de Canadese ge neraal Moiton en echtgenote, de wet houder van Montreal, de heer Asselin die de burgemeester van Montreal vertegenwoordigt en mevrouw As selin, die een geschenk van de bur gemeester van Montreal voor de burgemeester van Amsterdam mede bracht. Bovendien kwamen zes vooraanstaande Cubanen als gasten van de K.L.M.-mede. ARABIEREN NEMEN GEEN ONAFHANKELIJK CYRENAICA. Azzam Pasja, de secretaris-generaal van de Arabische Liga heeft gisteren te Cairo verklaard, dat de procla matie van Cyrenaica's onafhankelijk heid een nieuw voorbeeld is, dat En geland slechts zijn eigen belangen in het oog houdt en niet die van de Arabische landen. De houding der Arabieren zal de zelfde blijven, zo zeide Azzam. Zij willen de onafhankelijkhed en een heid van Libye overeenkomstig de resoluties van de raad der Arabische Liga. „De Arabieren kunnen zich niet neerleggen bij de nieuwe status van Cyrenaica, die de imperialisten heb ben geschapen om hun oogmerken te bevorderen." Over coördinatie van buitenlandse handelspolitiek ^E NEDERLANDSE, Belgische en Luxemburgse ministers van Buiten landse Zaken, Buitenlandse Handel, Financiën en Economische Zaken hebben gisteren in Brussel financiële en economische Benelux-vraagstuk- ken besproken. Hoofdonderwerpen van de conferentie waren de eenma king van de buitenlandse handelspolitiek en het afsluiten van gemeen schappelijke Benelux-handelsaccoorden. Waarnemers waren van mening dat dit doel slechts bereikt kan worden indien vooraf een oplossing ge vonden wordt voor de vraagstukken van de betalingsbalans, de Neder landse deviezen-schaarste en de onderlinge vrye geld-uitwisseling. De conferentie, die gistermorgen om 11 uur begon, nadat zij in een vöt- gadering van dertig experts geduren de een uur was voorbereid, heeft met korte onderbrekingen tot gisteravond kwart voor negen geduurd. Voor Ne derland waren aanwezig de ministers Stikker, Lieftinck en Van den Brink. Na afloop van de besprekingen werd bekendgemaakt dat de ministeriële commissie tot coördinatie van eco nomische en financiële Benelux-pro- blemen voortaan om de twee maan den zal samen komen. De volgende keer zal in Den Haag worden vergaderd en daarna in Luxemburg. De commissie bestaat eigenlijk alleen uit de ministers van Buitenlandse Handel en Economische Zaken. Gisteren is langdurig van gedach ten gewisseld over de moeilijkheden in het geldverkeer. Besloten werd de oplossing hiervan te zoeken in het kader der organisatie tot Europese economische samenwerking. Verder waren de besprekingen gewijd aan de voorbereiding van de Voor-Unie, die in Juli in werking treedt en die ge kenmerkt zal worden door de vrijla ting van een reeks producten in het onderling handelsverkeer. De deskundigen hebben opdracht gekregen binnen twee weken een de- CHINA HEEFT WEER EEN PREMIER. Maarschalk Yen Hsi-Sjan, voorma lig gouverneur van de provincie Sjansi en plaatsvervangend comman dant in Noord-China, heeft thans de benoeming tot minister-president in de nationalistische regering aanvaard als opvolger van Ho Ying Tsjin, die Maandag j.l. met zijn kabinet ontslag heeft ingediend. De benoeming is reeds goedgekeurd door de centrale politieke raad, het hoogste politiek orgaan van de Kwo- mintang. De wetgevende Joean zal er vandaag over beraadslagen. Men verwacht de vorming van een rechts- gezind kabinet. finitieve lijst van deze producten op te stellen. Besloten is ook tot coödi- natie van de geldbelegging, eveneens in het kader der Parijse organisatie tot Europese economische samenwer king. Ten slotte is de laatste hand gelegd aan het Benelux-Witboek, dat zeer binnenkort gedrukt zal worden en aan de parlementsleden der drie landen en aan de pers verstrekt zal worden. BOLLENEXPORT NAAR ENGELAND OP ALGEMENE VERGUNNING. Voor de invoer in Engeland van Nederlandse bloembollen verstrekt het Britse ministerie van Handel van 1 Juli 1949 tot 30 April 1950 een open algemene vergunning. Af zonderlijke vergunning is in ge noemde periode derhalve niet meer nodig. Wel moet worden aangetoond dat de bollen krachtens besluit van de vereniging van Nederlandse bol- lenexporteurs geconsigneerd zijn voor levering aan het Verenigd Koninkrijk. BESTUUR ST. RADBOUD- STICHTING Met ingang van 1 Juli 1949 is aan de St. Radboud-Stichting verbonden dr. Aemilius van der Werf, arts te Bergen op Zoom, teneinde het be stuur bij te staan bij de voorberei ding van de stichting van de medi sche faculteit aan de R.K. Universi teit te Nijmegen. Dr. F. TH VISSER HOOGLERAAR AAN R.K. UNIVERSITEIT Het bestuur der St. Radboudstich- ting heeft de heer dr. F. Th. Visser benoemd tot gewoon hoogleraar bij de R.K. Universiteit te Nijmegen en de leeropdracht, die hij aan genoem de universiteit had, gewijzigd in En gelse Taalkunde. In het officiële overzicht van de toestand in Indonesië wordt gezegd: De verklaringen van dr van Royen en Moh. Rum worden blijkens rap porten van bestuurszijde in sommige gedeelten van Oost-Java door sub versieve elementen misbruikt om de bevolking wijs te maken, dat zij v onder republikeins bewind zullen worden gebracht. Zij pogen daarbij de fictie te scheppen, dat deze gebie den door republikeinse strijdgroepen zouden kunnen worden „bezet." Daartegen wordt voor zover nodig en mogelijk opgetreden. Het verzet van de bevolking tegen uitbarstingen van terreur in Oost-Java blijft krachtig. De evacuatie uit Djogja vordert be vredigend. De toestand op Sumatra blijft zich in gunstige richting ont wikkelen. Over Midden-Java wordt meege deeld, dat in Solo en omgeving de toestand, bezien uit het oogpunt van veiligheid slechter werd. De terreur in de stad zelf en daarbuiten richt zich in de eerste plaats tegen de mét de Nederlanders samenwerkende In donesiërs en Chinezen. De voedsel toestand is echter bevredigend en de rijstprijs blijft laag. Krachtige maatregelen, hebben er toe geleid, dat tot dusver onder de evacuees geen slachtoffers te betreu ren zijn. In sommige gebieden nam de ter reur, meestal gericht tegen het be stuur, mede o.m. ook tegen de onder wijzers, toe. Deze campagne vertoont een zeker systeem, dat aanleiding geeft te veronderstellen, dat zij van een centraal punt uit geleid wordt. Opvallend is de activiteit van de vol gelingen van Tan Malakka, die in pamfletten optreden als „vertegen woordigers van de Republiek". De bezorgdheid van de bevolking over een mogelijke terugkeer van het Westelijk gebied van Oost-Java naar de Republiek is nog niet verdwenen. Het te Madiun verspreide gerucht dat het republikeinse bestuur daar spoe dig weer gevestigd zou worden, heeft er o.m. toe geleid, dat van bepaalde zijde bezwaar werd gemaakt tegen het vertrek van de locomotieven van de S.S., die spoedig gebruikt zullen worden voor heropening van het spoorwegverkeer MadiunSurabaja Kediri. De toestand in Kraksaan en Lumadjang verbetert. In Proboling- go en Pasuruan wordt zij daarente gen slechter. Rond Malang is de toe stand nog onbevredigend, maar de criminaliteit in de stad is belangrijk afgenomen. Over West-Java wordt o.m. gezegd, dat in grote delen van de negara Padundan de rust gehandhaafd bleef. AVONTUUR VAN EEN ONTVOERDE PASTOOR. Een pastoor uit Surabaja (zijn naam kwam verminkt over Red.) reisde enkele dagen geleden per auto bus naar Lawang. Even voor Bedali werd de bus aangehouden door vier gewapende Indonesiërs, die alle in zittenden deden uitstappen en het voertuig doorzochten. Daarna kon de bus wegrijden, doch de pastoor moest met de bende mee gaan. Enige aan hem toebehorende goederen werden in beslag genomen. Men bracht de pastoor naar een ver van de weg gelegen dessa, waar hij zich eindelijk na veel moeite kon legitimeren. Toen de commandant van de ben de tenslotte begreep, met wie hij te doen had, bood hij zijn excuses aan en liet de pastoor van behoorlijk voedsel en een bed voorzien. De vol gende morgen bracht men hem naar de grote weg, waar een auto werd aangehouden welke hem naar La- wang moest brengen. De pastoor, die zijn goedren volle dig terug kreeg, verklaarde „cou lant te zijn behandeld". Brandweerman door instortende muur gedood Hedennacht omstreeks 1.15 uur is in de drie pakhuizen „De drie kooren dragers" aan de Oude Schans te Am sterdam door nog onbekende oorzaak een enorme brand uitgebroken. De pakhuisruimten, die onderverhuurd zijn aan verschillende bedrijven en waar o.a. meubels, huiden en lom pen waren opgeslagen, stonden in een imum van tijd in vlammen. De vuurgloed was in alle delen van de stad duidelijk zichtbaar en tot ver in de omgeving hing een verstikken de rook. Alle beschikbare brandweermate riaal werd ter plaatse geconcentreerd en desalniettemin breidde het vuur zich nog uit. Geweldige hoeveelheden vodden, leer, meubelen en lompen werden een prooi van het vuur en daarbij tevens de prachtige oude pakhuizen, waaronder „De Kooren drager" welke dit hoekje van de hoofdstad beroemd hebben gemaakt. Om tien minuten voor half drie stortte met donderend geweld een stuk van de linker voorgevel van een der pakhuizen op straat. Dit gebeurde zeer onverwachts en een der brandweerlieden, de brand meester de Boer, kon niet meer tij dig wegkomen. Hij werd geraakt door een stuk gevelsteen en kwam in het water terecht. Gelukkig werd aan de overzijde van de gracht het ongeluk gemerkt. Van alle kanten sprongen mensen in het water, brandweerlieden en bur gers, en zij slaagden er in, de zeer zwaar gewonde en bewusteloos ge raakte brandmeester op de wal te brengen. Hij is onmiddellijk naar het Binnengasthuis vervoerd, waar hij later is overleden. Het was precies 03.43 uur Vrijdag morgen, toen de commandant van de Amsterdamse brandweer, de heer J. B. Schuitemaker, de centralesein- zaal aan de Achtergracht kon doen melden: „Wij zijn de brand mees ter", en daarmede zijn zoveelste overwinning boekte op de rode haan Tramlijn Leiden-Haarlem wordt opgebroken De minister van Verkeer en Water staat heeft goedgekeurd, dat de N.Z. H.V.M. de tramrails tussen Leiden en Haarlem opbreekt. De N.Z.H.V.M. is voornemens in deze maand besprekingen te voeren met de betrokken gemeentebesturen ter uitwerking van deze weg-veran- dering. VOORTVLUCHTIGE SS-ERS GEPAKT Zij waren 4 jaar lang ondergedoken Recherccheurs van de Rijkspolitie, gewest Amsterdam, hebben vannacht enkele huiszoekingen gedaan in de omgeving van het Oudekersplein te Amsterdam. Het was hun bekend, dat enkele voortvluchtige ex-SS-ers en een ex-lid van de Feldgendarme- rie, zich hier moesten ophouden. Het is hun inderdaad gelukt, deze drie mannen te vinden en aan te houden. Zij waren direct na het ein de van de oorloog ondergedoken en hadden dus kans gezien vier jaar ondergedoken te blijven. Een van hen was in België bij verstek ter dood veroordeeld, omdat hij deel had uitgemaakt van een commando 502 (te vergelijken met een jagdkommando). Het ernstige vermoeden bestaat, dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan het ver moorden van arrestanten. Hij zal niet aan België worden uitgeleverd zo deelde men aan het ANP mede doch het Belgische dossier zal naar Nederland worden opgezonden, zodat in Nederland bij de berechting rekening kan worden gehouden, met hetgeen hij in Begié heeft gedaan. De drie arrestanten hebben de Ne derlandse nationaliteit. RAAD VAN LERAREN ADRES SEERT OVER SALARISKWESTIE. De Raad van Leraren bij het voor bereidend Hoger en Middelbaar On derwijs heeft de Raad van Ministers een brief doen toekomen over de belangrijke verschillen, die de sala riëring van leraren bij het Middel baar Nijverheidsonderwijs thans, in tegenstelling tot vroeger, vertoont met de salariëring van leraren bij het V.H.M.O. De Raad ziet daarin achterstelling van het algemeen culturele bij het technische vakonderwijs en dringt er op aan de leraren bij het V.H.M. O. in materieel opzicht recht te doen wedervaren. De brandweer was toen om 01.43 uur het alarm „grote brand" was ge geven in enkele ogenblikken met een overstelpende hoeveelmateriaal op de plaats des onheils. zes motorspui ten, drie ladderwagens, de stafwagen een personeelswagen, een gereed schapswagen en de drijvende motor spuit „Jan van der Heijden" bonden met drie waterkanons en 22 stralen onder leiding van de commandant Schuitemaker de strijd aan. Niet minder dan 75 brandweermannen waren in touw. Drie van hen zijn hierbij gewond geraakt, van wie één, zoals reeds gezegd, dodelijk. Een grote handicap voor de brand weer, die graag bij de brand het vuur van alle zijden aantast, was dat zij hier geen bewegingsvrijheid had. Er boden zich slechts blussingsmoge- lijkheden aan de voorzijde, waar de gracht echter smal en gevaarlijk was, door het vallende puin, en aan de achterzijde waar een kleine binnen plaats in gebruik bij de stadsreini ging evenmin veel ruimte bood. Aan de voorzijde lag de „Jan van der Heijde" met machtige waterkanon. Aan de achterzijde waren twee straatkanons opgesteld. De verschil lende stralen moesten door en over de moliggende panden worden ge leid en werden grotendeels gebruikt om het vuur te beperken. De pak huizen hadden een diepte van ruim 30 meter, welk cijfer een beeld geeft van de moeilijkheden welke de brandweer moest overwinnen, dat men er desalniettemin in geslaagd is drie uur na het uitbreken van de brand het vuur meester te zijn en de brand tot vier panden te beperken de gevel van het pand 75 instortte Toen omstreeks kwart over twee zag het er aanvankelijk na uit, dat het aantal slachtoffers veel groter zou zijn. De geneeskundige dienst rukte dan ook met alle in de stad beschikbare ziekenauto's uit en ex tra personeel werd met taxi's van huis gehaald. Ook de grote zieken auto met aanhangwagen, welke bij grote ongelukken wordt gébruikt, verscheen op de smalle gracht. Spoe dig echter, toen bleek, dat er geluk kig weinig gewonden waren rukte een gedeelte van het materiaal weer in. Enkele wagens bleven uit voor zorg ter plaatse. Het moedig optreden van een aantal brandweerlieden, dat met rookmaskers gewapend de branden de pakhuizen is binnengedrongen, heeft er veel toe bijgedragen, dat men spoedig de kern van de brand wist te localiseren. Omtrent de oorzaak tast men op dit ogenblik nog volkomen in het duister VILLA TE BENTVELD UITGEBRAND Gistermiddag omstreeks half vier is de villa van de KLM-piloot Over- einde, die met een tweede villa on der één rieten dak stond op de hoek van de Grenslaan en Zandvoortse laan te Bentveld, een prooi der vlam men geworden. Ook de tweede villa, bewoond door de familie Edema van der Puk, werd zwaar door het vuur geteisterd. Tien minuten nadat brand ontstond waren de Bloemendaalse en Zandvoortse brandweer ter plaat se, doch toen sloegen de vlammen reeds door het dak. Met tien stralen werd het vuur van alle zijden be streken en na ongeveer twintig mi nuten had de brandweer het vuur onder de knie en kon met het na blussen worden begonnen. Het huisraad van beide gezinnen kon door toegeschoten buren en een twintigtal soldaten, die juist in een auto passeerden grotendeels in vei ligheid worden gebracht. De Haar lemse brandweer die ook ter assis- entie was uitgerukt, behoefde nie*. in actie te komen. Een dikke rook hing over een groot deel van de Zandvoortse laan. AUDIËNTIE BISSCHOP VAN HAARLEM. Z. H. Exc. de Bisschop van Haar lem zal Dinsdag 7 Juni geen audiën tie verlenen. SINT GREGORIUS-DAG TE HAARLEM. Op Zondag 26 Juni a.s., wordt te Haarlem de Gregoriusdag voor kerk zangers, de eerste na de oorlog, ge opend met een Plechtig H. Misoffer te half 12 in de kathedrale kerk. Om zoveel mogelijk zangers de gelegen heid te geven deze Plechtigheid mee te vieren, zien Wij gaarne, dat de Zeereerw. Heren Pastoors voor dien Zondag het uur van hun Hoogmis vervroegen, of zich met een klein koor tevreden stellen. t JOANNES PETRUS, Bisschop van Haarlem. Haarlem, 16 Mei 1949. „St. Bavo". £en kawieltje.... Gedeelde smart is halve smart, maar „meegedeelde" smart, die niet gedeeld wordt, is vaak verdubbelde smart.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1