S)e ft2idóeSoii/tci/nt
VANNACHT
OM 12 UUR
Waarom wil Dr. Beel heengaan
Berlijn in feeststemming
WOENSDAG 11 MEI 1949
40ste JAARGANG No. 11691
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. YVILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEIN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs i 0.32 p. w., 11.40 'p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 11.50
Een Pauselijke
toesprai k
IN de christelijke beschouwing over
de waarde van de mens staat vóór
op als het voornaamste, de vrije per
soonlijkheid. De vrijheid van de mens
is zijn hoogste goed.
En daarom kan het geenszins ver
wonderen, dat Z. H. Paus Pius XII de
zer dagen in een toespraak tot de le
den van het Intern, congres van Ka
tholieke werkgevers te Rome critiek
uitoefende op „overmatige bemoeie
nis" door de Staat met het particu
liere bedrijfsleven.
Daardoor, aldus de Paus, wordt de
natuurlijke gang vdn zaken omverge
worpen.
Die natuurlijke gang eist vrijheid,
zolang het bezit en gebruik van die
vrijheid niet indruist -tegen het alge
meen belang.
Die natuurlijke gang eist, dat de
stoffelijke goederen in privaat bezit
zijn, zolang dat bezit en gebruik
van die goederen niet in botsing komt
met het belang van de gemeenschap.
Wij hebben de letterlijke tekst van
de toespraak van de Paus niet voor
ons; volgens een persverslag zeide de
Heilige Vader nog:
„De eigenaar (bedoeld schijnt te
zijn: de eigenaar óf beheerder. Red.)
van de productie-middelen onver
schillig of deze in particulier bezit,
dan wel het eigendom van een coö
peratie van werknemers zijn moet
zelfstandig zijn economische beslis
singen kunnen nemen. Vanzelfspre
kend is zijn beloning hoger dan die
van zijn medewerkers. Hij heeft ech
ter ook de verplichting het nationale
kapitaal te doen toenemen. Het is
eveneens zeer gewenst, dat arbeiders
deel kunnen nemen aan de vorming
van het nationale kapitaal".
De Paus pleit voor de zelfstandig
heid van de ondernemer in economi
sche- zaken. Om een eventueel mis
verstand te voorkomen, zij er op ge
wezen, dat „een zekere medezeggen
schap" geenszins hiermede in strijd
behoeft te zijn. Verder houdt
de Paus voor, dat de onderne
mers een deel van het Qoor hen ver
diende geld in nationaal bezit moe
ten steken, terwijl het gewenst is,
dat ook de arbeiders daartoe in staat
zijn.
Wat de Paus- nu weer aan de we
reld voorhoudt, is ten slotte niets an
ders dan een consequentie, getrokken
uit de kennis, de ware en juiste ken
nis van de menselijke natuur en van
de daaruit voortvloeiende verlangens
en behoeften.
Die ware en juist kennis ontbreekt]
velen maar al te vaak.
Bezorgdheid om de toekomst van Indonesië
pjOEWEL men zich te Batavia terughoudend betoont in het geven van
commentaar op de ontslagaanvraag van dr. Beel in verband met-
de Zaterdag bereikte overeenstemming, gaf men in Nederlandse kringen
algemeen te verstaan, het te betreuren, dat dr. Beel zich genoodzaakt J
heeft gezien, deze consequentie te trekken, aldus meldt de politieke
correspondent van Aneta. Ook in gezaghebbende federale kringen ont
hield men zich van commentaar.
BEWIJS VAN DE GROOTTE
DER CONCESSIES
In de lot de delegatie behorende
republikeinse kringen verklaarde
men aan Aneta, dat de ontslag-aan
vraag, in het licht van de geruchten
der laatste dagen, niet geheel onver
wacht is gekomen en dat zij in repu
blikeinse kringen de vraag deed stel
len, wie de plaats van dr. Beel zal
innemen. In andere republikeinse
krir.gen- gaf men als zijn persoonlij
ke mening weer, dat in het buiten
land de ontslagaanvraag zal worden
uitgelegd als een bewijs van de om
vang der concessies, van Nederland
se zijde gedaan. Uit deze zelfde bron
zeide men aan Aneta, er van over
tuigd te zijn dat. indien thans de In
donesische kwestie in de Assemblee
zou zijn behandeld, er daar slechts
vriendelijke woorden zouden zijn ge
uit aan het adres van Nederland
Ook in neutrale kringen werd aan
Aneta te verstaan gegeven, dat de
ontslagaanvraag zou kunnen worden
uitgelegd als een bewijs van de om
vang der concessies van Nederland
se zijde, die de Hoge Vertegenwoor
diger der Kroon immers tot deze stap
hebben genoopt.
WAAROM DIE VOORBARIGE
PUBLICATIE?
Voor de Nederlandse regering noch
voor de leidende figuren in het par
lement schijnt de ontslagaanvrage
een verrassing te zijn geweest, daar
men wist, dat dr. Beel een afwijzend
standpunt innam tegenover de be
kende verklaring van dr. v. Royen.
Wel is het eigenaardig, dat men in
Batavia tot publicatie is overgegaan,
terwijl men in Den Haag officieel
nog niet op de hoogte is gesteld.
Wellicht staat dit weer in verband
met de ontevredenheid in Nederland-
se kringen te Batavia en vooral in
het leger. Het verluidde reeds, dat j
generaal Spoor wilde aftreden, het-
geen evenwel niet bevestigd is. Wel
heeft generaal Spoor geweigerd op
30 April een radio-rede te houden,
welke weigering thans blijkt verband
te hebben gehouden met de rege-
ringspolitiek.
Hoe onzeker de toestand is, blijkt
wel uit een correspondentie uit Java
in „Trouw".
„Bij de uitvoering van het accoord
zullen vele moeilijke kwesties rijzen
en vaagheden aan het licht komen.
Allerlei details zoals het geldwezen,
de posterijen, het spoorwegverkeer,
de terugtrekking van de Nederlandse
troepen e.d. moeten nog worden ge
regeld. Het is mogelijk, dat men in
de komende weken over een of meer
van deze hinderpalen nog wel eens
zal struikelen.
Geen duizend sultans kunnen
voorts de rust en orde in het Repu
blikeinse gebied waarborgen. Ver
wacht wordt, dat vele duizenden
zullen evacueren, waartoe de gele
genheid zal worden geboden. De be
lofte van de Republikeinen, dat geen
represailles zullen worden toegepast,
wordt met een korreltje zout geno
men. Hoe zouden de Republikeinse
leiders represaillemaatregelen door
de communistisch geïnfecteerde ben
den kunnen verhinderen? In het al
gemeen ziet men in Indonesië de ko
mende weken met zorg tegemoet".
PRINSES MARGARET BIJ DE
PAUS.
Alles wacht op de hervatting
van het verkeer
ANN ACHT om één minuut over
lijn opgeheven. De stad bereidt
De in de Britse zóne liggende grens
met alle maatregelen, die nodig zijn
hoofd te kunnen bieden. Daar een
omdat ieder, die de beschikking over
wilde zijn, die Berlijn binnen reed,
sloten, een officiële auto voorop tela
worden.
ALS HET LICHT IS GEWORDEN.
De grote colonnes van het Britse
leger met voedsel, brandstof en sol
daten zullen pas gaan rijden, wan
neer het licht is geworden. Dan pas
zullen ook Engelse genisten een on
derzoek gaan instellen naar de toe
stand van de wegen en de bruggen.
De eerste trein zal om een uur ver
trekken en om 6 uur in Berlijn aan
komen. In de volgende 24 uur zullen
er verscheidene passagierstreinen rij
den, waaronder de Paris Nord-ex-
press. Gisteren hebben Russische of
ficieren de zóne-grens overschreden
om voorbereidingen voor de hervat
ting van het verkeer te bespreken.
Op het station te Helmstedt zijn
radio-installaties geplaatst, die in
contact zullen staan met de treinen,
om het verloop van de eerste ritten te
kunnen controleren.
Te Berlijn zal het hoogtepunt van
de viering der blokkade zijn een bij
eenkomst van de magistraat van de
Westelijke sectoren, die door gene
raal Clay en de Westelijke stadscom-
mandanten zal worden bijgewoond.
In de stad zullen demonstraties wor
den gehouden, echter niet bij de
Brandenburger Tor, aan de grens
van de Sow jet-sector, waar reeds eer
der incidenten zijn voorgevallen.
Gisteren zijn met een K.L.M.-
vrachtvliegtuig, die eerste goederen
schrijfmachines sinds de blok
kade uit de Sowjetzóne op Schiphol
aangekomen.
OOST- EN WEST-BERLIJN.
Dr. Suhr, de voorzitter van de
West-Berlijnse gemeenteraad, heeft
op een persconferentie verklaard, dat
de West-Berlijnse autoriteiten over
geen enkel onderwerp met de Oost-
Berlijnse magistratuur zullen onder
handelen, daar dit erkenning van „een
onwettig lichaam" zou betekenen.
Berlijn kon alleen herenigd wor-
'en indien de „stadssowjet" zoals
Suhr de Oostelijke gemeenteraad
noemde, onvoorwaardelijk aftreedt.
twaalf wordt de blokkade van Ber-
zich voor op een feestelijke viering,
stad Helmstedt is druk in de weer
om de te verwachten drukte het
run op de hoofdstad te vrezen was,
een snelle wagen heeft, de eerste
hebben#de militaire bevelhebbers be
ten rijden, die niet gepasseerd mag
Z.H. de Paus heeft gistermiddag
de Engelse prinses Margaret in een
officieuze audiëntie ontvangen.
Vaticaanse autoriteiten verklaar
den, dat op wens van de prinses tij
dens haar bezoek geen journalisten
tot het Vaticaan werden toegelaten.
De audiëntie, die gehouden werd
in de particuliere bibliotheek van de
Paus, duurde 20 minuten. De prinseg
werd ontvangen met het ceremo
nieel, dat aan koninklijke bezoekers
wordt betoond. Zo waren in de 11
ruime vertrekken, die de Prinses
doorliep, alvorens de bibliotheek te
bereiken, detachementen van de
Zwitserse en Palatijnse garde opge
steld, die haar groetten.
Na de audiëntie werd de prinses
door monseigneur Callari di Vignale,
die als pauselijk kamerheer optrad,
rondgeleid door de Sixtijnse kapel.
DE OPHEFFING VAN DE BLOKKADE VAN BERLIJN
IrS.TEN DE
MITTELLANO
BRITSE £L°y>
Hi
ZONE j**
C
is
BERLIJN IN HET TEKEN VAN
DE OPHEFFING DER BLOKKADE
Woensdagavond te middernacht
zal de blokkade van Berlijn worden
opgeheven. Op het station Grune-
wald worden de goederentreinen
gereed gemaakt.
Bonn hoofdstad
/an West-Duitsland
Bonn, de Westduitse universiteits
stad, waar Beethoven geboren werd,
is gisteravond gekozen tot hoofdstad
van West-Duitsland. De stemming
in de Westduitse parlementaire raad
leverde 33 stemmen op voor Bonn
en 29 voor Frankfort.
DE NIEUWE GRONDWET
Vandaag komen de drie militaire
gouverneurs jn West-Duitsland, Clay
(V. S.), Robertson (Engeland) en
Koenig (Frankrijk) te Frankfort bij
een, om de goedkeuring van de grond
wet voor West-Duitsland te overwe
gen, aldus een woordvoerder van het
Engelse militaire bestuur
De regering van Beieren een
staat die vanouds bekend is om zijn
onafhankelijke neigingen zal het
Westduitse parlement verzoeken een
volksstemming uit te schrijven over
de grondwet. De voorzitter van de
openlijk separatistische Beierse par
tij, die weigert de grondwet als bin
dend te erkennen, wekt de leden op,
de strijd voor de vrijheid van Beieren
aan te binden. De regering wil de
grondwet alleen erkennen, als twee
derde van de Duitse staten haar
aanvaardt.
Indonesië-debat
verdaagd
Tot herfstzitting van
Assemblée
Dc kleine politieke commissie van
de Algemene Vergadering der Ver
enigde Naties heeft gisteren besloten
het debat over Indonesië op voorstel
van Australië en India uit te stellen
tot de herfstzitting van de Algeme
ne Vergadering. Het voorstel werd
met een overweldigende meerder
heid van stemmen aangenomen. Het
Sowjet-blok stemde tegen.
Malik (Sowjet-Unie) eiste, dat
men de Indonesische en republikein
se leiders zou horen. Hij sprak van
een duidelijk te herkennen manoeu
vre van de Nederlandse regering.
Romoelo (Philippijnen) verklaarde,
dat de afgevaardigde van de repu
bliek. Palar, hen? had laten weten,
aat hij thans geen verklaring wens
te af te leggen. Malik beweerde, dat
Palar beroofd werd van de kans om
te spaken, omdat de republikeinse
leiders in ballingschap op Banka
verkeren. Palar zou hem Maandag
gezegd hebben, dat hij geen bericht
van zijn leiders had.
ENGELAND ZWAAIT POLITIEK
NAAR RECHTS.
De zwaai naar rechts, welke aan
de dag is getreden tijdens de ver
kiezingen voor de graafschapsraden
in Groot-Brittannië, welke in de af
gelopen maand zijn gehouden, werd
bevestigd door de gisteren binnen
gekomen resultaten van de verkie
zingen voor de stedelijke districts
raden.
Door het verkiezingshoofdkwar
tier van de conservatieve partij
wordt gemeld, dat de conservatieven
tot dusverre 92 zetels hebben ge
wonnen; 45 hiervan werden op de
socialisten veroverd. Zes conserva
tieve zetels gingen verloren.
De socialistische partij won 32 ze
tels, tegen een verlies van 84. De
liberale partij won vier zetels en
verloor er negen. De communisten
wonnen niets en verloren twee ze
tels. Onafhankelijke candidaten, die
van conservatieve zijde werden ge
steund, wonnen 23 zetels en verlo
ren er 13. Onafhankelijke candida
ten, die niet door de conservatieven
werden gesteund, wonnen 20 zetels
•en verloren er 57.
VRUCHTELOZE BESPREKINGEN
OVER VREDESVERDRAG MET
OOSTENRIJK.
Volgens Reuters diplomatieke
medewerker zijn alle fundamentele
problemen, welke verband houden
met het opstellen van een vredes
verdrag met Oostenrijk, na drie
maanden van beraadslagingen te
Londen tussen de vertegenwoordi
gers der vier grote mogendheden,
onopgelost gebleven. Gisteravond
werd besloten, de besprekingen op
te schorten.
Volgens diplomatieke waarnemers
was de afgelopen zitting der plaats
vervangende ministers van Buiten
landse Zaken van de „grote vier"
de meest vruchtbare, die tot nu toe
is gehouden. Er vonden 50 bijeen
komsten plaats, welke geen enkel
tastbaar resultaat hebben opgelevrd.
De vier „plaatsvervangers" zu,llen
ieder een afzonderlijk rapport over
het verloop der besprekingen bij de
ministers van Buitenlandse Zaken
indienen.
In England staken de mijnwer
kers. De staking begon in een kleine
mijn in Lancashire, nadat de directie
geweigerd had, de arbeiders in het
vervolg gratis steenkool voor per
soonlijk gebruik mee te geven, zoals
gebruikelijk was.
Gisteren zijn de mijnwerkers van
de laatste nog werkende mijn in
Lancashire in staking gegaan. Alle
65 mijnen in dit steenkoolgebied lig
gen stil en in het hele land staken
nu 50.000 mijnwerkers.
Het arbeidsgeschil heeft het land
reeds 72.260 ton steenkool gekost,
aldus heeft het Britse ministerie van
brandstof en energie gisteren mee
gedeeld.
VELDMAARSCHALK MONTGO
MERY IN NEDERLAND Veld
maarschalk Lord Montgomery van
El Alamin die korte tijd in Neder
land verblijf- houdt, bracht heden
morgen een bezoek aan de Britse
ambassade in Den Haag. De beroem
de en populaire veldmaarschalk en
de Britse ambassadeur in Nederland
Sir Philip Nichols, in een geani
meerd gesprek, dat klaarblijkelijk de
hond van de ambassadeur betreft.
Concordaat met
Joegoslavië?
De „Daily Herald" meldt, dat een
afgezant van het Vaticaan naar Joe-
go-Slavië is vertrokken om te onder
handelen over een Concordaat tus
sen maarschalk Tito en de Rooms-
Katholieke Kerk. Volgens het blad
zou mgr. Stepinac, de aartsbisschop
van Agram, die in October 1946 ge
vangen gezet werd wegens „misda
den tegen de staat", misschien spoe
dig in vrijheid gesteld worden.
Wij maken melding van dit bericht,
vanzelfsprekend onder voorbehoud!
De rode opmars
in China
DE PROVINCIE FOEKIEN
BINNENGERUKT
Het garnizoen te Sjanghai heeft
heden medegedeeld, dat het geen con
tact meer heeft met de regeringstroe
pen, die Kasjan, 65 kilometer Zuid-
westelijker, verdedigen.
Kasjan néémt een sleutelpositie in
de buitenste verdedigingslinie van
Sjanghai in.
De nationalistische troepen bewe
ren een „beslissende overwinning"
te hebben behaald te Lioeho, 30 Ion
ten N.W. van Sjanghai, maar op de
andere fronten winnen de commu
nisten terrein.
Naar gemeld wordt, zijn de com
munistische troepen de provincie
Foekien binnengerukt bij hun op
mars naar het Zuiden.
Buitenlanders te Foetsjou, tegen
over Formosa, en te Hankou, de be
langrijkste stad in Centraal-China,
zijn begonnen te evacueren.
Communistische strijdkrachten ter
sterkte van ongeveer 10.000 man
hebben een nieuwe aanval ingezet
op de havenstad Tsingtao, waar de
Amerikanen een marinebasis geves
tigd hebben.
In Noord-Kiangsi naderen de com
munisten Nantsjang en Kioekiang.
De provinciale regering van Kiangsi
is van Nantsjang naar Kansjien,
meer naar het Zuiden, uitgeweken.
NED. VERLIEZEN
IN INDONESIË
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen de vol
gende verliezen in Indonesië
zijn gerapporteerd:
KONINKLIJKE MARINE
Gesneuveld 8 Mei:
Mar 1 Z. M. H. F. van der
Horst, afkomstig uit Nijmegen.
Ie lt. der mar. G. H. W. Wou
ters afkomstig uit Hilversum.
KON. NED.-IND. LEGER
Gesneuveld 17 April:
Jav. sold. 2e kl. inf. Soedjono,
afkomstig uit Indonesië
Gesneuveld 19 April:
Soend. sold. 2e kl. inf. Paat
afk. uit Indon.
Gesneuveld 20 April 1949:
Jav. sold. Ie kl. inf. Disank
afkomstig uit Indonesië.
Jav. sold. Ie kl. inf. Kawan
afkomstig uit Indonesië.
Jav. sold. Ie kl. inf. Partopa-
wiro, afkomstig uit Indonesië
Jav. sold. 2e kl. inf. Goetoei
afkomstig uit Indonesië.
Jav. sold. 2e kl. inf. Kadar
afkomstig uit Indonesië.
Jav. sold. 2e kl. inf. Legiman
afkomstig uit Indonesië.
Jav. sold. 2e kl. inf. Masiman
afkomstig uit Indonesië.
Jav. sold. 2e kl. inf. Nakim
afkomstig uit Indonesië.
Jav. sold. 2e kl. inf. Soetomo
afkomstig uit Indonesië.
Jav. sold. 2e kl. inf. Soenoes
afkomstig uit Indonesië.
Jav. sold. 2e kl. inf. Sidjas
afkomstig uit Indonesië.
Bat. korp. inf. Soetagaloeng
afkomstig uit Indonesië.
Bat. sold. 2e kl. inf. Sitanggan
afkomstig uit Indonesië.
Amb. sold. Ie. kl. inf. Leatemia
afkomstig uit Indonesië.
Gesneuveld 21 April:
Jav. sold. Ie kl. Amatsardi
afkomstig uit Indonesië.
Chin. mil. sold. Tan Tjiaw Ong
afkomstig uit Indonesië.
Tim. sold. 2e kl. inf. Wimpie
afkomstig uit Indonesië.
Gesneuveld 23 April:
Amb. sold. 2 kl. inf. L. Lalu-
rumele, afkomstig uit Indonesië
Overleden t.g.v. oorlogsver
wondingen op 23 April:
Soend. sold. 2e kl. inf. Emen
afkomstig hit Indonesië.
DE RADIO-OORLOG.
Officieel is medegedeeld, dat de
B.B.C. een Oostenrijkse zender zal
gebruiken voor het relayeren van
haar program voor Zuidoost-Europa.
Het betreft hier de Doblsender,
die speciaal door de Duitsers ge
bouwd is voor uitzendingen naar
Zuidoost-Europa en de landen om
de Middellandse Zee. Uitzendingen,
onder meer in het Hongaars, Ser
visch, Tsjechisch en Italiaans, zullen
worden verzorgd.
ONGEVAL IN CIRCUS.
Friedrich Hermsen, de 35-jarige
Nederlandse trapezewerker, bekend
onder de naam „de grote Trisco", is
Vrijdag tijdens een circusvoorstel
ling te New York van 12 meter
hoogte naar beneden gestort. Zijn
toestand is thans bevredigend. Aan
vankelijk d^cht men, dat de artist
zijn rug gebroken had, doch de ver
wondingen beperken zich tot een
gebroken linker arm en twee ge
broken ribben.
De val werd veroorzaakt doordat
tegen het eind van de toer de stand
van de trapeze brak. Hermsen is
onder meer verbonden geweest aan
het circus van Barnum en Bailey.
PRINS CHARLES VIJF MAAN
DEN De vijf maanden oude prins
Charles met zijn ouders in Buckin-
ham Palace.
£en fcoAAeltye...
De ondeugd vertoont zich vaak als
de aap van de deugd.