3)e ftzidóeSoti/ta/nt
Kardinaal von Preysing over de
toestanden in Duitsland
Het Indonesië-debat in
Lake Success
De weg terug naar Djokja
Om één minuut na middernacht
Directeur: C. AL VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 10 MEI 1949
40ste JAARGANG No. 11690
DR. BEEL NIET-
ACCOORD MET HET
ACCOORD?
Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 1032 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Waarom een
Katholieke
Universiteit?
1"\E officiële viering van het vijfde
lustrum der Katholieke Universi
teit te Nijmegen heeft plaats gevon
den op een wijze, welke demonstreer
de, dat het een feest was van héél ka
tholiek Nederland en een nationaal
feest. Het gehele Nederlandse Episco
paat, de Pauselijke Internuntius, de
Kardiaal-Primaat van België, minis
ter-president, dr. W. Drees, alle ka-
thoieke ministers met uitzondering
van minister mr. J. H. v. Maarseveen
en vertegenwoordigers van alle be
langrijke Nederlandse katholieke we
tenschappelijke en culturele instel
lingen waren naar Nijmegen geko
men.
Groot was het enthousiasme niet
alleen in de universitaire gemeen
schap, maar ook in de stad Nijme
gen, die met de Universiteit mee
leeft.
Dat ook héél het katholieke volk,
in al zijn geledingen, moge meeleven
bij voortduring met zijn univer
siteit.
Zijn universiteit, omdat de katho
lieke universiteit in deze tijd onmis
baar is voor de volledige ontplooiing
van de katholieke gedachte, van de
katholieke cultuur.
Z.E. Kardinaal de Jong heeft kort
en kernachtig de betekenis van de
katholieke universiteit aangewezen
in deze woorden, die wij hier nog
eens afdrukken, omdat allen zé moe
ten kennen en onthouden:
„Door het werk van de Nijmeegse
universiteit zijn wij katholieken als
geheel cultureel gestegen. Onze stem
wordt beter gehoord en dat is de ge
hele Nederlandse samenleving1 ten
goede gekomen. De wetenschap is
een van de voornaamste pijlers van
onze kracht en daarom mag men Nij
megen een burcht noemen van ka
tholieke cultuur. Het studentenleven,
dat wij met enige bezorgdheid tege
moet hebben gezien, heeft zich zo
zeer in apostolische geest ontwik
keld, dat daardoor voor beduchtheid
onzerzijds geen plaats meer is.
Al is tot dusver onze wens, dat ka
tholieken uit alle streken en uit alle
lagen der bevolking deze universiteit
zouden bezoeken, niet geheel in ver
vulling gegaan, de verhouding op dit
terrein tot andere universiteiten is
goed en dank zij de voortdurende
steun van de stad Nijmegen kunnen
wij de toekomst met optimisme te
gemoet zien. Moge de Heilige Geest
u allen bezielen."
De Katholieke Universiteit is ons
aller belang!
Processies
HET contact in overheidszaken van
de oecumenische raad, omvat
tende een tiental protestantse ker
ken, heeft zich tot de raad van mi
nisters gewend met een adres, waar
in het contact ernstige bezwaren uit
tegen de ontkrachting van het pro
cessieverbod, zoals die, volgens het
adres, in Rooms-katholieke kring
wordt begaan, en tegen het streven
onder de Rooms-katholieken, om op
steeds ruimere schaal processies te
mogen houden.
Betoogd wordt in dit adres, dat het
heel iets anders is, optochten enz. te
houden met een bepaalde politieke,
sociale, maatschappelijke tendenz,
dan processies, die een godsdienstig
karakter hebben; dat men het eerste
kan goedkeuren, terwijl men het
tweede veroordeelt.
Wij begrijpen dat niet.
En de katholieken over het alge
meen begrijpen dat niet.
En daarom het verlangen onder
de katholieken naar de vrijheid voor
en het recht op het houden van pro
cessies
Maar het verlangen, om van die
vrijheid en dat recht gebruik te ma
ken. teneinde overal en op ruime
schaal processies te houden, is er
onder de katholieken niet.
Het schijnt ons toe, dat de vrees,
en angst, welke uit bedoeld adres
spreken, aan alle kanten en onder
elk opzicht ongemotiveerd zijn.
Een mooie film
HET gebeurt wel eens, dat toneel
en film worden aanbevolen en-
kei en alleen om de goede bedoeling
van spel en vertoning. Dat is fout.
Een goede bedoeling zonder meer
maakt een spel of film nog niet
waard, om gezien te worden!
Wij wilden dit even voorop zetten,
om nu aan te bevelen de film „Mon
sieur Vincent", die deze week wordt
gegeven in „Casino", Hogejvoerd,
Leiden.
Niet enkel en alleen om de bedoe
ling, niet enkel en alleen om de
voorname, de nobele strekking, maar
om de grote waarde, uit aesthetisch
oogpunt en als film beschouwd, die
de film „Monsieur Vincent" heeft, is
een bezoek aan „Casino" alleszins
aanbevelenswaard.
Hier wordt het leven van de H.
Vincentius a Paolo gegeven: histo-
risch verantwoord, waardig en
schoon en boeiend. En het spel als
spel is in verschillende taferelen
werkelijk subliem.
Ter wille van onze lezers, die graag
een goede, mooie film willen zien,
ménen wij nog even de aandacht op
„Monsieur Vincent" te moeten ves
tigen.
Concentratiekampen en
spoorloze verdwijningen
In de tot de uiterste hoeken ge
vulde St. Josephskerk van Wedding,
de Berlijnse arbeiderswijk gelegen in
de Franse sector, heeft Kardinaal
von Preysing zijn eerste preek na
zijn herstel van een zware ziekte ge
houden. Daarin deed de Kardinaal
een beroep op de openbare mening
der wereld en legde hij de nadruk op
vrede onder het eigen volk als onmis
bare voorwaarde voor de vrede tus
sen de vo.keren. De ontwikkeling der
gebeurtenissen sinds 1864 heeft aan
getoond, dat de leerstellingen van
het Liberalisme en Marxixsme vals
zijn.
„Wanneer wij voor het leven der
volkeren morele beginselen als bin
dend erkennen", zo verklaarde Kar-
diaal von Preysing, „dan mogen wij
ze evenmin in het leven van het
eigen volk miskennen of verachten.
Een ieder, vooral in Duitsland, wenst
de vrede. Maar opdat wij de vrede
waard zijn moeten wij ook de bereid
heid tot vrede bezitten. Een wereld
vrede met volkeren, die zelf geen
vrede bezitten en onder welke «echt
noch wet heersen, leidt tot een sys
teem, dat noodzakelijk ineen moet
storten. Met schrik moeten wij thans
opnieuw weer vaststelen, dat men
sen zonder enige tenlastelegging en
zonder middelen om zich te verdedi
gen, „spoorloos verdwijnen". Het
vertrouwen, dat na 1945 de verhou
dingen wezenlijk zouden veranderen,
is ij del gebleken."
En met een duidelijke toespeling
op de toestanden in de Sovjet-Russi
sche bezettingszone verklaarde de
Kardinaal:
„Ook nu nog bestaan er overvolle
concentratiekampen, waar de gevan
genen onmenselijk lijden moeten
verduren. Hun aantal is zelfs groter
Afkondiging van het
H. Jaar
OP A.S. HEMELVAARTSDAG.
Naar eeuwenoud gebruik zal op 26
Mei a.s., Hemelsvaartsdag plechtig
het H. Jaar worden afgekondigd, dat
met de opening van de H. Deur van
de St. Pieter, door Z.H. de Paus per
soonlijk te verrichten op de Vigilie
van het aanstaande Kerstfeest, een
aanvang zal nemen. -
De Pauselijke Bulle, die deze dagen
in de Pauselijke Kanselarij in voor
bereiding is en de afkondiging van
het H. Jaar bevat, zal na een plech
tige H. Mis in de St. Pieter door een
Apostolische Protonotarius voor de
hoofdingang van de basiliek in het
bijzijn van het Kapittel voorgelezen
worden. Op hetzelfde tijdstip zullen
drie andere Apostolische Protonota-
rissen een afschrift van de Bulle
voorlezen aan de ingang van de ove
rige drie hoofdbasilieken, nl. van St.
Jan van Lateranen, van St. Paulus en
van de H. Maria de Meerdere. De
Pauselijke documenten zullen daarna
gedurende enige dagen aan de in
gangen van deze vier basilieken wor
den aangeplakt.
TWEE MILLIOEN PLAATSEN
BESPROKEN BIJ AMERIKAANSE
LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJEN
VOOR HET H. JAAR.
Daar er bij de Amerikaanse lucht
vaartmaatschappijen reeds ongeveer
twee millioen plaatsen besproken
zijn voor de bedevaarten tijdens het
H. Jaar, zullen nieuwe reuzevlieg-
tuigen voor het vervoer der pelgrims -
worden ingeschakeld. Het grootste
hiervan, de „Hughes Hercules", weegt
met lading 220 ton en kan met zijn
acht motoren van samen 24.000 pk.
400 passagiers vervoeren met een
snelheid van 350 km. per uur.
BEZOEK VAN ENGELSE LUCHT-
AFWEERDETACHEMENTEN AAN
NEDERLAND In het kader der
nauwe samenwerking tussen de ge
wapende machten van de bij'de West
Europese Unie aangesloten landen
brengt een compagnie zwaar lucht
doelgeschut van het Engelse „Royal
Regiment of Artillery" een bezoek
aan ons land.
dan vroeger, de sterftecijfers zijn
schrikbarend en worden voorname
lijk veroorzaakt door gebrek aan
voedsel. Sedert jaren hebben ouders
en familieleden van een groot aan
tal van hen, die in 1945 en begin
1946 gevangen genomen zijn, geen
enkel bericht meer van hun verwan
ten ontvangen. Weliswaar is een
klein aantal van hen teruggekeerd,
maar het getal van hen, die nog in
gevangenschap verkeren, is groot.
Zij die ernstig willen willen arbei
den voor de vrede zien met ontzet
ting, dat men voorgeeft te willen
streven naar een vrede tussen de
volkeren, maar dat men geen vredp
wil schepen in de boezem van het
eigen valk. Men moet waarnemen,
dat men weliswaar het standpunt
huldigt, dat in het internationale le
ven recht dient te gaan voor macht,
maar dat in het leven van het eigen
volk nog steeds macht wordt uitge
oefend zonder recht, ja tegen het
recht in. Bij de wil tot vrede behoort
ook, dat aan niemand de vrije uit
oefening van de godsdienst en de
vrijheid van godsdienstige opvoeding
van de kinderen wordt verhinderd."
Ingaande op het verbod van het
„Petrusblatt" in de Russische zóne,
stelde de Kardinaal vast:
„De verbreiding4 van de godsdienst
door middel van het gedrukte woord
te verhinderen is een teken van ge
brek aan bereidheid tot vrede".
De Kardinaal spoorde vervolgens
zijn gelovigen aan in het bijzonder in
de maand Mei te willen bidden en ar
beiden voor de vrede. „Moge de Moe
der Gods aan allen een vredelievend
hart schenken, opdat de wereld op
nieuw de hoop en het uitzicht op een
duurzame volkerenvrede zal ver
krijgen."
Voorstel tot uitstel wordt wel
aangenomen
AUSTRALIë EN INDIA hebben gisteren in de Jrieine politieke com
missie der V.N. voorgesteld, het debat over Indonesië uit te stellen
tot dë volgende zitting der algemene vergadering. De discussie dezer com
missie over dit voorstel, dat gedaan, werd uit hoofde van de voorlopige
overeenkomst tussen Nederland, en de Republiek Indonesië, is tot van
daag uitgesteld.
Toen deze resolutie door James
Plimsol (Australië) werd ingediend,
zei de voorzitter, generaal Romulo,
dit als een motie te beschouwen
voor uitstel van alle debat over lm
donesië tot de volgende zitting en
stelde hij voor, deze resolutie in stem
ming te brengen. Onmiddellijk pro
testeerden Drohojowski (Polen) er
Malik (Sowjet-Unie), die verklaar
den, dat de tekst van de resolutie pas
op ditzelfde ogenblik was uitgedeeld
en dat de afgevaardigden geen tijd
hadden gehad haar te bestuderen.
Volgens Plimsol was het niet de be
doeling de discussie in de war te
sturen. Australië en, naar zijn me
ning, ook India waren volkomen be
reid deze zaak in de volgende zitting
der commissie te bespreken. De zit
ting werd vervolgens tot Dinsdag
15.30 uur verdaagd. Volgens de diplo
matieke correspondent van A.N.P.-
Aneta te Lake Success hebben Aus
tralië en India, die gistermorgen nog
vasthielden aan hun plan tot een
discussie vóór beëindiging van de
huidige zitting, hun mening vermoe
delijk in overieg met Pajar gewij
zigd, wiens voorkeur voor een spoe
dige discussie reeds gisterochtend
verdwenen was. Romulo zou volgens
mededelingen van welinglichte bron
voornemens zijn geweest, de commis-
REPUBLIKEINS
GEZAG OVER DJOKJAKARTA
TWEE MARINE OFFICIEREN DOOR
DE T.N.I. ONTVOERD.
Naar „Het Dagblad" te Batavia
verneemt, zijn enige dagen geleden
twee marine-officieren door de T.N.I.
ontvoerd, terwijl zij hun verlof door
brachten in het verlofscentrum te
Prapat aan het Tobameer. Het zijn de
luitenant ter zee 2e klasse mr. A. E.
L. Roskott en de luitenant ter zee
3e klasse P. J. Oosterbaan. Sinds de
gevangenneming is van beide officie
ren niets meer vernomen.
"7" '■wy/rri
RECTIFICATIE
In ons artikeltje van gisteren over
de Gregoriusdag op 26 Juni is één
keer abusievelijk geschreven: Gre
goriaanse dag.
sie onmiddellijk na de beëindiging
van het debat over Israël zelf voor te
stellen, de Algemene Vergadering te
adviseren de Indonesische kwestie
op de agenda te laten staan tot de
volgende zitting.
„Ongetwijfeld vertegenwoordigen
Australië en India met dit plan de
gehele groep van New Delhi en daar
de kans zeer groot is, dat tal van
andere landen zich onder leiding van
Engeland en Frankrijk met het voor
stel zullen verenigen, is de mogelijk
heid van een uitvoerig debat over de
Indonesische kwestie thans tot een
minimum gereduceerd", aldus de di
plomatieke correspondent van A.N.P.-
Anet.
Dr. Beel treedt af
In verband met de
overeenkomst
Er deden reeds gisteren geruchten
de ronde, dat de Hoge Vertegen
woordiger der Kroon te Batavia, dr.
Beel, zijn ontslag zou indienen in ver
band met de recente overeenkomst
te Batavia.
Hoewel deze geruchten zijn tegen
gesproken, heeft vandaag een bevoeg
de Nederlandse autoriteit te Batavia
aan Aneta bevestigd, dat dr. Beel
derdaad zijn ontslag heeft ingediend
en dat deze ontslagaanvrage verband
houdt met de overeenkomst van j.l.
Zaterdag. 9
Het verzoek om ontslag is Maan
dagavond per luchtpost aan H. M. de
Koningin afgezonden en kan dus
eerst over enige dagen in Nederland
worden ontvangen
De eerst verschijnende Bataviase
bladen na het bekend worden van
ontslagaanvrage publiceren het be
richt zonder commentaar. Ook in re
publikeinse kringen onthield men zich
voorlopig van commentaar.
Twee commissies van voorbereiding
WOLGENS EEN COMMUNIQUé van de U.N.C.I. zijn gisteren te Batavia
twee commissies ingesteld. De eerste commissie zal zich bezighouden
met de terugkeer van de republikeinse regering naar Djokja en zal daar
toe de nodige onderzoekingen doen en voorbereidingen treffen. De twee
de commissie is bestemd ter bestudering van maatregelen, die moeten ge
nomen worden ter uitvoering van het staken van de guerilla en de samen
AMERIKAANSE REGERINGS
VERKLARING.
De Amerikaanse regering heeft gis
teren in een verklaring aan de pers
uitdrukking gegeven aan haar
tense en oprechte goedkeuring van
de voorlopige overeenkomst tussen
de Nederlandse regering en de Repu
bliek Indonesië, die 7 Mei 1949 te
Batavia werd bereikt". „Het staats
manschap, dat door beide partijen
aan de dag is gelegd bij het bereiken
van deze voorlopige overeenstem
ming, is een goed voorteken voor het
succes van de Haagse conferentie",
aldus deze verklaring van het mi-
nisterie van buitenlandse zaken. „De
J Amerikaanse regering zal door mid
del van haar vertegenwoordiger in
de Unci, onder welks leiding de voor
lopige overeenkomst werd gesloten,
haar volledige steun blijven geven
aan het verkrijgen van een politeke
regeling tot wederzijds voordeel van
Indonesiërs en Nederlanders en in
overeenstemming met de beginselen,
waar men het over eens is gewor
den".
LUCHTVERKEER TUSSEN
GRIEKENLAND EN TSJECHO-
SLOWAKIJE OPGESCHORT.
In gewoonlijk welingelichte, met
luchtvaartautoriteiten in verbinding
staande kringen te Rome werd heden
vernomen, dat de Griekse regering,
met ingang van heden het stop zetten
van het luchtverkeer tussen Tsjecho-
Slowakije en Griekenland heeft ge
last. Het motief voor deze* stap is on
bekend
Een passagiersvliegtuig, dat uit
Praag, met bestemming Athene en
Istanboel, was vertrokken, heeft gis
teravond zijn vlucht te Rome beëin
digd.
PRINSES MARGARET
NAAR DE PAUS
Naar men uit gezaghebbende bron
nen van het Vaticaan heeft verno
men, zou Prinses Margarèt, die een
bezoek aan Italië brengt, vandaag
door Z. H. de Paus in audiëntie wor
den ontvangen. Hoewel niet bekend
Is, of dit bezoek een officieel dan wel
een particulier karakter zou dragen,
nam men wel aan, dat de ontvangst
zou worden opgeluisterd door de ce
remoniën, waarmee men op het Va
ticaan vorstelijke personen ontvangt.
De Britse protestantse „Truth So
ciety", die in Engeland bekend is om
haar onverzoenlijke houding tegen
over het Rooms-Katholicisme en de
Anglicaanse „High Church", heeft in
een telegram aan koning George VI
opnieuw verzocht, dat deze zijn
dochter zal doen afzien van een be
zoek aan de Paus.
WASSENAAR
Pastoor
J. B. Th. van Woesik f
Om kwart voor 6 uur hedenmorgen
is jn het ziekenhuis St. Johannes de
Deo te Den Haag overladen de zeer-
eerw. heer J. B. Th. van Woesik, pas
toor der St. Jozef-parochie te Wasse
naar.
Pastoor Van Woesik. geboren 21 Mei
1896, bereikte de leeftijd van 53 jaar.
De gezondheidstoestand van pas
toor was de laatste tijd reeds minder
geworden. Zondagavond onder het
Lof voelde hij zich niet wel worden.
Zelf menend, dat het oververmoeid
heid v/as, legde hij zich te ruste, doch
vermoedelijk is het in slaap vallen
het intreden van een ziekelijke be
wusteloosheid geweest, waaruit de
pastoor niet meer is ontwaakt. Gis
teren naar het Westeinde-Ziekenhuis
te Den Haag overgebracht, is hij daar
zonder tot bewustzijn te zijn geko
men, overleden.
Waarschijnlijk is de dood door een
beroerte veroorzaakt, althans ver
haast.
Pastoor Van Woesik, die, na in Rijp
wetering, Vlaardingen, Haarlem, Den
Haag, Rotterdam en Amsterdam ka
pelaan te zijn geweest, op 3 Mei 1940
benoemd werd tot herder van de St.
Jozef-parochie, is gestorven één dag
vóór het ideaal, waarvoor de laat
ste jaren had gewerkt, in vervul
ling ging. Morgen zou de overdracht
plaats hebben van een schoolgebouw,
waardoor de parochiale verbonden
heid zou v/orden verstevigd.
Begiftigd met een opgeruimde' na
tuur zijn laatste woorden waren
ondanks het onwel-zijn vrolijk en op
gewekt begenadigd met een kin
derlijk geloof in Gods Voorzienigheid,
heeft hij de zwarefinanciële moei
lijkheden van de parochie gedragen
en met alle kracht zich ingespannen
tot aflossing van de schuld. Impul
sief en spontaan van aard, zat hij
wel eens diep in de put, maar er
was slechts geringe aanleiding nodig
om hem zijn opgeruimde veerkracht
en enthousiasme te hergeven. De pa
rochie en de parochianen waren zijn
leven, en de parochianen hebben
hem gewaardeerd als een vurig her
der, die. ofschoon zijn kansel-wel
sprekendheid gering was, hen wist
mee te voeren en te begeesteren floor
het eigen voorbeeld.
Jarenlang is hij hoofdaalmoezenier
geweest van de Kath. Verkennersbe-
v/ctfing in Nederland, een functie,
welke hem, die de jeugd begreep en
aanvoelde, uitstekend lag.
De uitvaart van deze goede herder
zal vermoedelijk Vrijdagmorgen
plaats vinden.
Donderdag is de blokkade voorbij
^|AARSCHALK TSJOEIKOW, de Sowjet-militaire bevelhebber te Ber-
lijj| heeft gisteren een order ondertekénd tot opheffing van de blok
kade Donderdag, één minuut over middernacht, overeenkomstig de
voorbereidingen, die de Westelijke mogendheden getroffen hadden. Radio-
Moskou heeft dit bevestigd. Om zes uur des morgens zal sinds dertien
maanden de eerste officiële Engelse passagierstrein Berlijn binnensto
men, met functionarissen van de controlecommissie en journalisten. Al
het ver' r met de Sowjetzone zal onmiddellijk na midernacht vrije loop
hebben.
AUTOWEG MOET EERST
GEÏNSPECTEERD WORDEN.
Op de autoweg naar Berlijn zullen
geen legervoertuigen worden toege
laten, vóór deze door Genietroepen
veilig bevonden zal zijn. Speciale af
delingen zijn daartoe per vliegtuig
te Berlijn gearriveerd.
De „Nachlexpress", die onder Sow-
jet toezicht verschijnt, noemt twee
toetsstenen voor de oprechte bedoe
lingen van he'. Westen: 1. Opheffing
van de beperking, opgelegd tussen de
Sowjetzone en de Westelijke zones en
opgelegd aan tie binnenscheepvaart
van de Sowjetzone op de Westduitse
waterwegen. 2. Onmiddellijk overge
ven van alle goederen, die in West-
Berlijn en West-Duitsland zijn ge
blokkeerd, aan de autoriteiten vën
de Sowjetzone.
LAGERHUIS AANVAART IJZER
EN STAALNATIONALISATIE.
Het Engelse Lagerhuis heeft gis
teravond het wetsontwerp tot natio
nalisering van de Engelse ijzer- en
staalindustrie goedgekeurd door met
333 tegen 203 stemmen een motie
van de oppositie te verwerpen, die
intrekking van het ontwerp beoogde..
Zen &üAAe.(.tj,e...
Ieder mens ondergaat de invloed
van zijn omgeving. Daardoor kan veel
worden verklaard en ook veel wor
den vergeven.
