S)e £eid6e(Soi4/tcmt WENDING De opheffing der Berlijnse blokkade ZATERDAG 30 APRIL 1949 40ste JAARGANG No. 11682 Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" „Onverbrekelijk verbonden met haar volk". Radio-rede dr. Dreec Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 OPLOSBARE problemen be- staan niet. Er is geen probleem op deze we reld en wij hebben nu vooral het oog op politieke problemen dat niet op de een ot andere manier wordt opgelost of zichzelf oplost. Wel zijn er politieke puzzles, waar op de wereld geen oplossing weet, waarvan men het einde niet zien kan, maar een oplossing niet zien betekent niet, dat die oplossing er niet is of nooit komen zal. Zulk een puzzle was de Berlijnse kwestie. Men sukkelde er vanzelf in en toen men er eenmaal in zat kon men er niet meer uit. Het begon met de Russische tegen werking om een behoorlijke regeling van de Duitse kwestie te krijgen. Toen zeiden de Westerse gealieerden ten einde raad: Dan doen wij het zelf, zonder de Russen. En zij begon nen West-Duitsland te organiseren alsof het een aparte staat was. Als tegenzet verbraken de Sovjets daarop de samenwerking tussen de vier mi litaire bevelhebbers in Berlijn, en verlieten de z.g. Kommandantura. Waaruit het Westen weer de conse quentie trok en West-Berlijn afzon derlijk ging besturen, o.a. door het invoeren van een eigen geldmiddel. De Russen sloegen terug en sloten Berlijn, dat in de Russische zone ligt, van het Westen af, in de verwach ting, op die manier de Westerse ge allieerden uit Berlijn te kunnen weg werken. Maar deze lieten zich onder geen beding wegwerken en richtten de befaamde luchtbrug op, die het tegen de verwachting der Russen in zelfs in de afgelopen winter uithield. Zolang beide partijen van geen toe geven wilden weten, zat de situatie hopeloos vast. Een volgende stap zou oorlog betekenen. Maar het was dui delijk, wie de krachtpatserij gewon nen had en Moskou heeft daaruit blijkbaar de consequenties getrok ken. Reeds weken geleden hebben wij er op gewezen, dat er een verzachting van de Russische politiek tegenover het Westen merkbaar was. Het zat in de lucht, je kon het ruiken, maar tastbaar was het nog niet. Thans is het uitgekomen, dat sinds half Fe bruari geheime verkenningen over en weer gehouden zijn tussen Moskou en Washington en wij zijn nu zover, dat Moskou bereid is, de Berlijnse blokkade op te heffen, mits het Wes ten zich verplicht om op een be paalde datum een conferentie te be leggen van de vier ministers van buitenlandse zaken, om het gehele Duitse probleem nog eens onder het oog te zien. Zo zijn wij dus weer aan het uit gangspunt teruggekeerd: praten over de regeling van de kwestie-Duits- land. INMIDDELS is de situatie aanmer- kelijk gewijzigd, zodat wij niet kunnen zeggen, dat de draad der ont wikkeling weer wordt opgevat, waar men haar ruim een jaar geleden heeft verbroken. De staat West-Duitsland is zowat in kannen en kruiken en zal weldra gesticht zijn. Waarschijn lijk zullen de Russen dan ook een Oost-Duitse staat oprichten, zodat Duitsland dan practisch in twee sta ten is verdeeld. Zal men in zulke omstandigheden nog veel kunnen onderhandelen over de eventuele stuatie van Duitsland in z'n geheel? Wanneer de Russen soms mochten verwachten, dat zij met hun aanbod de oprichting van de West-Duitse staat zouden kunnen verhinderen, dan moet de klare taal van de Ame rikaan Acheson hun wel uit de droom helpen. Deze heeft zich ge haast de verzekering te geven, dat nóch de opheffing van de Berlijnse blokkade, nóch de eventuele her vatting van de beraadslagingen van de vier ministers van Buitenlandse Zaken van invloed zullen zijn op de stichting van de West-Duitse staat. Dat wil nog niet zeggen, dat de Wes telijke geallieerden in de toekomst onder alle omstandigheden en tot el ke prijs zouden blijven vasthouden aan deze West-Duitse staat en dat zij zich altijd zouden blijven verzetten tegen het herstel der Duitse politieke eenheid. Maar de omstandigheden zijn van dien aard, dat er voorlopig geen wijziging in hun gedragslijn te verwachten is. De West-Duitse staat en de West-Duitse economie zijn zulke machtige troeven in het spel, dat men er zeker van kan zijn, dat de Westelijke mogendheden die niet uit handen zullen geven. Wat men met praten nog zou kun nen bereiken, is voorshands nog niet bepaald duidelijk. Maar ook dat is een probleem, dat zichzelf wel op lossen zal. In elk geval zou een spoedige op heffing der blokkade reeds een hele stap in de goede richting zijn. Deze affaire heeft de toestand in Europa geruime tijd gespannen gehouden en hoe eerder al die stenen des aan stoots uit het leven verwijderd wor den, des te beter. Als men aan de andere kant maar niet vergeet, dat de achtergrond der dingen geenszins gewijzigd is. De fundamentele tegenstelling tussen Oost en West blijft nog altijd be staan en ondanks alle verzekeringen van Truman, dat hij gelooft aan de oDrechtheid van de Sovjets (of hii 't werkelijk gelooft is een andere kwes tie), doet men goed zich ervan over tuigd te houden, dat Moskou het idee van de wereld-revolutie niet heeft opgegeven. Jessup kreeg antwoord van Moskou JAKOB MALIK, de Sowjet-gedele geerde bij de Verenigde Naties, heeft gistermiddag het officiële antwoord van Moskou op de jongste onder handelingen over Berlijn aan Jessup, de Amerikaanse reizende ambassa deur overhandigd- Naar men meent te weten, bevestigde Malik officieel de door Moskou gestelde voorwaarden voor de opheffing der blokkade. Deze voorwaarden zijn: 1. Do gelijktijdige opheffing van de Oostelijke en Westel. beperkingen en 2. het vaststellen van een datum voor een bijeenkomst van de raad van ministers van buitenlandse zaken. Malik zou vervolgens het opstellen van een tijdschema hebben voor gesteld. met twee burgemeesters, twee ge meenteraden, twee politie-apparaten, twee geldsoorten en twee distributie stelsel? Berlijn blijft achterdochtig en vermoedt achter de diplomatieke manoeuvres ee" vooropgezet doel van Moskou. De communistische formaties van Oost-Duitsland, die daar practisch al les te vertellen hebben, boezemen Berlijn en West-DuitSland geen ver trouwen in op een vredige toekomst. Men vraagt zich af of de Russen wel licht hun plan tot terugtrekking van de bezettingstroepen zullen gaan uit- J voeren. GROTE VIER EIND MEI BIJEEN? Een officiële Amerikaanse woord voerder verklaarde, dat de bespre kingen tussen Jessiip en Malik be vredigend, maar niet beslissend ge weest waren. Er werd geen datum voor de volgende bijeenkomst vastge steld, doch men gelooft, dat dit zal geschieden in het begin van de vol gende week, nadat de 'drie Westelij ke gedelegeerden de gelegenheid heb ben gehad overleg te plegen met hun regeringen. Overigens vermoedt men, dat de Grote Vier spoedig waarschijnlijk eind Mei bijeen zullen kunnen ko men. Dit vermoeden werd versterkt door Malik, d.e gisteren tijdens een zitting van de procedure-commissie plotseling opstond en de vergadering verzocht als uiierste termijn van haar werkzaamheden 18 Mei vast te stel len. Volgens een voorzichtige bereke ning zou de bijeenkomst van de Gro te Vier een week later kunnen aan vangen. De stad, die hiervoor het meeste in aanmerking komt, is Parijs. Wanneer de blokkade van Berlijn ter stond wordt opgeheven, dan zou de conferentie de: Grote Vier dus vóór einde Mei kunnen beginnen. ALS DE BLOKKADE IS OPGEHEVEN. De bevolking van Berlijn legt nog steeds geen buitenmatig optimisme aan de dag, ondanks de vooruitgang» die reeds bij de besprekingen tussen Washington en Moskou is gemaakt. De Berlijners willen zich wel de mo gelijkheid voorstellen van het ver dwijnen van de blokkade, maar zij vragen zich af: wat zal er daarna ge beuren? Wat moet er gedaan worden De Berlijnse waterblokkade EEN WAPENSTILSTAND VAN 24 UUR In de strijd om de binnenscheep vaart te Berlijn is tussen de Russen en de Engelsen gisteren een voor lopige wapenstilstand voor 24 uur tot stand gekomen. Het Engelse mi litaire bsstuur heeft een uitnodiging van de Sow jets aanvaard, om een bespreking te houden over de kwes tie van de sluizen. Het Sowjet- hoofdkwartier deelde mede, dat de Russische militairen zonder machti ging gehandeld hadden. Gisteren verschenen er opnieuw Sowjet-officieren aan de drie slui zen in de Engelse sector. Zij bleken opdracht te hebben het Britse scheepvaartverkeer niet te bemoei lijken. De Engelsen zijn bereid de technische controle volgens afspraak aan de Russen over te laten, doóh een inmenging in het vervoer te water, zoals deze week is geschied, beschouwen zij als ongerechtvaar digde willekeur. INLANDERS KRIJGEN GUERIL LA OPLEIDING In het diep ge heim worden op verborgen plaatsen in de bosen van Java-inlanders inge wijd in de guerilla-tactiek door sol daten van de T.N.I. Een exclusieve opname van deze guerilla-school in Midden-Java. Z.H. DE PAUS SPREEKT TOT PRIESTERS Z.H. Paus Pius XII heeft voor een groep van 500 priesters een rede ge houden, waarin hij er op wees, dat de Kerk geen werkeloze toeschouw ster kan zijn, waar de mensheid thans op een beslissend punt in haar ge schiedenis is gekomen. Het bedrog, dat de wereld regeert, moeten wij bevechten met waarheid, egoïsme met christelijke broeder schap en de geest van corruptie met reinheid, zo zeide de Paus. „Deze tijd verlangt van de pries ters krachtiger deugd, vuriger ijver en moediger vastbeslotenheid. De priesters moeten offeren en werken" HERSTEL J. W. FRISOKAZERNE De J. W. Frisokazerne te Ede, die in de oorlog grotendeels werd ver woest, wordt thans hersteld. De ar beiders zijn met man en macht aan het werk om het gebouw weer zo spoedig mogelijk voor het gebruik gereed te maken. Koninginnedag i nlndonesië DAGORDER Dr. BEEL. Dr. Beel heeft zich als opperbevel hebber van zee-, land- en lucht macht in Indonesië heden in een dagorder tot de troepen gericht, waarin hij hen uitnodigde hun be loften van trouw en aanhankelijk heid aan de Koningin en haar Huis te hernieuwen. Na te hebben herin nerd aan de inhuldiging en aan het koningschap van prinses Wilhelmi- na vervolgt de dagorder: „Zij, die getuigen mochten zijn op welke wij ze koningin Juliana de eed van trouw bij de inhuldiging aflegde, ervoeren, dat ook zij zidh ten volste bewust is, dat slechts met Godes hulp het koningschap zegenrijk kan zijn.'' RADIOREDE VICE-ADMIRAAL PINKE. Vice-admiraal A. S. Pinke hield een radiorede tot het marineperso neel, waarin hij de gelukwensen aan de Koningin aanbood en de bij zondere band tussen het Oranjehuis en de Koninklijke Marine naging. Hij zeide: „Behalve de kritiek van het buitenland op de Nederlandse politiek ten aanzien van Indonesië, zijn er ook in Nederland tal van aanvallen on onze politiek en voor al aanvallen op de Nederlandse strijdkrachten in Indonesië, die het beste geven wat zij bezitten, maar die beschuldigd worden van de laagste wreedheden. Deze acties te gen ons maken het soms moeilijk om te verstaan wat de politiek van onze regering is, zij kunnen het ver vullen van onze taak moeilijk voor ons maken/' In dit verband zeide vice-admiraal Pinke: „Wij militai ren zijn dienaren van onze staat en vertrouwen, dat onze regering een politiek voert, die het beste strookt met de belangen van de volkeren, waarover zij regeert". De radiorede van luitenant-gene raal Spoor, die voor vandaag was aangekondigd, is op het laatste ogenblik vervallen. De guerilla op Java TOENEMENDE ACTIVITEIT Het hoofdkwartier van het Neder landse leger heeft bekendgemaakt, dat in do afgelopen week 170 republi keinse guerilla's gedood en twee guerilla-eenheden nabij Batavia ver nietigd zijn. Hier werd aan toegevoegd, aldus Wm< v.- SBH United Press, dat in de week, die 10 April eindigde, 50 Nederlandse sol daten gedooi. of vermist werden. Zeventig guerilla's werden gedood in het gebied van Tjikampek, 50 km. ten Oosten van Batavia. Ten Westen van Buitenzorg verrasten Nederland se patrouilles een guerilla-hoofd- kwartier/ Een woordvoerder der Nederlandse regering zeide, dat de guerilla-activi- teit rondom Djokja is toegenóhren als gevolg van de berichten, dat de republiek zou terugkeren naar haar vroegere hoofdstad. Hij zeide, dat de guerilla's hun campagne aan de Wes telijke toegangen van Centraal Java hebben opgevoerd en dat het repu blikeinse leger „zeer actief' was aan het front van Midden-Java. COCHRAN OP ZOEK NAAR COMPROMIS. De Nederlanders en republikeinen hebben er beiden in toegestemd, dat Merle Cochrar., voorzitter van de U.N. C.I., een overeenkomst ontwerpt voor de terugkeer van de republikeinse re gering naar Djokjakarta, alsmede voor de voortzetting van de onderhan delingen, zo meldt Ass. Press. Geen der partijen heeft echter bij voorbaat haar goedkeuring aan de door Co chran op te stellen formule gehecht. Indonesische kwestie wordt niet overgeheveld In de agendacommissie van de Al gemene Vergadering der UNO had Chili, zoals men weet, een voorstel ingediend om de Indonesische kwes tie te verwijzen naar de commissie ad hoe (tweede politieke commissie). Het Chileense voorstel beoogde, de bespreking van het Indonesische vraagstuk te bespoedigen door het van de agenda van de eerste politie ke commissie, die nog vrij veel te be handelen heeft, af te voeren. John Foster Dulles van Amerika, verzette zich gisteren evenwel tegen overheveling van de Indonesische kwestie op een ogenblik, dat er on derhandelingen gaande waren in Ba tavia, die de mogelijkheid inhielden, goede resultaten op te leveren. Ook de Russische gedelegeerde Malik sprak zich er tegen uit, echter niet met het oog op de onderhandelingen in Batavia, doch in verband met het feit, dat de Algemene Vergadering deze kwestie voor de eerste keer zou behandelen. Malik was van mening, dat er geen reden was voor optimis me t.a.v. de resultaten van de onder handelingen in Batavia. Chili trok daarop zijn voorstel in. Poolse geestelijkheid gewaarschuwd De Rooms-katholieke geestelijk heid in Polen is opnieuw gewaar schuwd, dat zij haar „vijandige en staatsgevaarlijke activiteiten" tegen de regering van Warschau moet sta ken, of anders de gevolgen er van moet dragen. Jerzy Albrecht, lid van het cen trale comité van de communistische partij, zei, dat de regering sterk ge noeg in haar schoenen staat om „alle opstandige reactie" de kop in te druk ken. „De regering erkent en beschermt de vrijheid van geloof en van de uit oefening van de godsdienst, doch zal niet toestaan dat het geloof en de kansel nog langer worden gebruikt voor staatsgevaarlijke activiteit van de geestelijkheid. De regering wenst de betrekkingen met de kerk in een geest van loyaliteit geregeld te zien", zei Albrecht. De strijd in China In Sjanghai, waaraan de commu nistische leger voorbij trekken, ver wacht men een nieuwe aanval op de 500 mijl lange nationalistische verde digingslinie in het Zuiden. Naar gemeld wordt hebben de na tionalistische troepen sterke stellin gen in Woekang ingenomen, dat ten Zuid-Westen van Sjanghai, een sleu telpositie in de linie van Tsjekiang naar Nantsjang, in het Noorden van Kiangsi, inneemt. Naar verder ge meld wordt, bevindt zich een com munistische kolonne op slechts 25 mijl ten Noorden van Hangkou. Ten Oosten van het Tai-meer rukt een andere communistische kolonne op naar het strategische punt Kasjing. Naar gemeld zou deze zich op een af stand van 35 mijl van de stad bevin den. Op grond van de nieuwe mili taire maatregelen zijn te Sjanghai meer dan 1.000 „ongewenste perso nen" gearresteerd, die gedeporteerd zullen worden. Volgens plaatselijke berichten bevindt de nationalistische vredesdelegatie zich te Peiping in hechtenis. In Hongkong melden zich vele vrijwilligers. Men vreest, dat zich op initiatief van communisten stakingen in vitale bedrijven zullen voordoen. VOLKSVERHUIZING GING NIET DOOR Zes a zevenhonderd Sudetenduit- sers, die na uit Tsjecho-Slowakije te zijn gewezen in kampen in Oosten rijk woonden, zijn aan de Beierse grens afgehouden, toen zij trachtten door Beieren naar de Franse zóne van Duitsland te trekken. Zij hadden blijkbaar de berichten, dat de Franse zóne bereid was 120.000 vluchtelingen op te nemen, verkeerd begrepen. De vluchtelingen zeiden, dat de Oostenrijkse autoriteiten, na de uitvaardiging van een wet op niet- Oostenrijkse arbeiders, verklaard hadden, dat zij in de Franse zóne welkom zouden zijn. Zij waren daar op in bussen naar de grens gebracht. Naar de A.F.N. Verklaart zullen de Amerikaanse autoriteiten te Berlijn de zaak met Oostenrijkse vertegen woordigers opnemen. OOSTDUITSE POLITIE DOET OVERVAL OP BOERDERIJ De onder Sovjet-Russische controle staande Oostduitse politie heeft gis teravond een overval gedaan op een boerderij, die juist binnen de Britse sector van Berlijn ligt Zij dreef al het vee over de grens naar de Rus- siche zóne. Veertig man politie kwa men zonder waarschuwing en sloten de bewoners in het woonhuis op. De boerdery ligt in de Britse sec tor, doch het meeste grasland er van valt onder de Sovjet-zóne en is door de Sovjet-autoriteiten aan het Wes telijke stadsbestuur verpacht. De boer waarschuwde na het inci dent de West-Berlijnse politie en terwijl hij opbelde kwamen 10 van de 34 meegenomen paarden terugge lopen. De Britse autoriteiten zullen een onderzdek instellen. GROOT GEHEIM WAPEN ARSENAAL IN CAIRO ONTDEKT De politie van Cairo heeft in een arbeiderswijk een groot geheim wa penarsenaal opgegraven. De hoofd commissaris van politie deelde ver slaggevers mede, dat de vangst 25 stuks veldgeschut, waaronder Vic- kers Armstrong-kanonnen en Duitse 25 ponders, massa's geweren en re volvers van Duits en Italiaans fabri kaat, 500 handgranaten, 2 millioen munitiegordels, een ton dynamiet, een grote hoeveelheid schietkatoen, 10 grote vaten zwavelzuur en 5 tijdbom men omvatte. De politie ontdekte te vens „een fabriek voor de vervaar diging van draagbare wapens", als mede een werkplaats, radiozender, kaarten van Cairo, politie- en leger uniformen en handboeken over guerilla-methoden. Volgens de poli tie behoorden de 12 gearresteerden tot de verboden Mohammedaanse broederschap. NED. VERLIEZEN IN INDONESIË De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen de volgen de verliezen in Indonesië zijn gerapporteerd: Koninklijke Landmacht: Gesneuveld 24 Februari: sold. Ie kl. C. Rietveld, afkomstig uit Rijswijk. Gesneuveld 4 April. sold. J. A. Vermaas, afkomstig uit Oud- Beyerland. Gesneuveld 11 April: korp. A. F. Hilgerink, afkomstig uit Al melo. Gesneuveld 12 April: Huzaar J. F. A. M. de Beer, af komstig uit Nistelrode (N.-Br.). 2e It. J. M. Bloemen, afkomstig uit Venlo. Sold. Ie kl. N. J. D. Theuns, af komstig uit Hilversum. Gesneuveld 13 April: Sold. J. C. van Erp, afkomstig uit Waspik. Sold. C. F. M. van Kleef, af komstig uit Boxtel. Gesneuveld 16 April: Sold. J. H. M. Nederveen, af komstig uit Helmond. Gesneuveld 17 April: Sold. P J. Lennertz, afkomstig uit Maastricht. Sold. D. Meijerhof .afkomstig uit Groningen. Gesneuveld 19 April: Sold. J. H. W. Dekker, afkom stig uit Kampen. Gesneuveld 20 April: Serg.-majoor H. W. Bos, af komstig uit Wassenaar. Huzaar le kl. A. Bosman, af komstig uit Aalsmeer. Sold. J. H. Dolman, afkomstig uit Apeldoorn. Gesneuveld 21 April: Sold, le kl. F. Jonkers, afkom stig uit Zutphen. Gesneuveld 22 April: Sold, le kl. J. M. van der Erve, afkomstig uit Amsterdam. Gesneuveld, datum onbekend (na vermissing): Sold. J. J. Tegelaar, afkom stig uit Leiden. Proces-Mindszenty in de V.N. De Verenigde Staten hebben bij monde van hun gedelegeerde Cohen in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties verklaard, dat zij alles wat in hun macht ligt zullen doer, om de feiten van de processen tegen kardinaal Mindszenty en de Bulgaarse predikanten vast te stel len. De Verenigde Staten zullen het als hun plicht beschouwen de in de vredesverdragen vastgelegde proce dure uit te voeren. De Algemene Vergadering be sprak een door de politieke commis sie ad hoe (de kleine politieke com missie) goedgekeurde resolutie, waarin uitdrukking wordt gegeven aan „ernstige bezorgdheid over de tegen Bulgarije en Hongarije uitge brachte beschuldigingen". In de re solutie wordt eveneens nota geno men van de stappen, welke reeds door verschillende ondertekenaars de vredesverdragen mee deze landen zijn gedaan. De hoop wordt uitgesproken, dat de voorzieningen betreffende cte eer biediging van de menselijke rechten en het handhaven der fundamentele vrijheden van de verdragen zullen worden toegepast. Een voorstel óm een commissie I der V.N. te vormen om een onder- 'zoek naar deze zaken in te stellen werd verworpen en de kwestie werd verwezen naar de bijeenkomst der Algemene Vergadering in September. DENK OM UW GAVE VOOR: RADIO ANNO SANTO, AMSTER DAM (GIRO 533.000). £en kcPiAeitfe... In Gods schepping is heel veel schoons, maar niets schoner, dan een mens, die God bemint boven alles en zijn medemens als zichzelf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1