3)e fozidóeScm/ta/nt
Sjanghai reeds door roden
bezet
Bezetting wordt in elk geval spoedig
verwacht
„De nacht der
lange messen"
w
Ik ff
Tass erkent besprekingen
over Berlijn
Er was reeds contact in Februari
Koning Leopold
wil terug
Accoord bereikt te Bonn
Over de Grondwet van
West-Duitsland
DINSDAG 26 APRIL 1949
40ste JAARGANG No. 11678
Directeur: C. M. VAN HAMER8VELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. w-, 11.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Teleioontjes 11.50
WOLGENS uit gewoonlijk betrouwbare bron te Hongkong ontvangen be
richten bevindt Sjanghai zich reeds in handen der Chinese com
munisten. De Nederlandse consul-generaal te Sjanghai rapporteerde gis
teren, dat sedert Zaterdag 23 April geen verbinding met Nanking meer
mogelijk was. Op dat -tijdstip waren alle daar gevestigde Nederlanders
ongedeerd en hun eigendommen onbeschadigd. De plannen tot eventuele
evacuatie van Nederlandse vrouwen en kinderen uit Sjanghai, in samen
werking met de Britse autoriteiten, waren gisteren geheel voltooid. Het
is evenwel thans de vraag, of zijdoorgang kunnen vinden, indien het
juist is, dat Sjanghai reeds bezet is.
In verband met de huidige onzekerë
toestand in China heeft de K.L.M. be
sloten de lijnverbinding van Batavia
naar Sjanghai tot nader order stop te
zetten. De eenmaal wekelijkse ver
binding van Batavia met de beide
tussenstations op de Sjanghai-rou-te,
Singapore en Bangkok, blijft echter
bestaan.
SJANGHAI VOL VLUCHTELINGEN
Duizenden vóór de oprukkende
communistische legers uit vluchten
de Chinezen stroomden gisteren de
millioenenstad Sjanghai binnen, hand
karren en kruiwagens voortduwend,
waarop kleren, kookgerei en meubi
lair hoog opgestapeld lagen. Aldus
meldt Reuter.
De passage-kantoren van scheeps-
en luchtvaartmaatschappijen werden
bestormd door duizenden personen,
die trach-ten passage naar het bui
tenland te krijgen. In het Noordelijke
stationsgebouw van Sjanghai verdron
gen met bagage beladen passagiers
elkaar om kaartjes te krijgen naar
Hangtsjou, de enige spoorwegroute,
die nog niet door de communistische
legers was afgesneden.
Aangezien men van mening is, dat
de zilveren Chinese dollar de munt
is, die het meest gangbaar zal zijn,
indien de communisten Sjanghai be
zetten, bestond er grote vraag naar
deze munteenheid. Door de vluchte
lingen meegebrachte voorraden rijst
werden door hen voor zilveren Chi
nese dollars van de hand gedaan. Als
gevolg hiervan daalden de rijstprij
zen, doch de prijzen van de meeste
andere producten vlogen omhoog,
daar het publiek bleef kopen, met het
oog op voorraadvorming in geval van
nood.
Bioscopen, restaurants en dansgele
genheden trokken zeer veel bezoek,
hoofdzakelijk van jonge mensen, die
vrezen dat er onder een communis
tisch bewind beperkingen aan het
uitgaansleven zullen worden opge
legd. Velen zijn van mening, dat men
thans voor het laatst in de gelegen
heid is buitenlandse films te zien;
ook acht men het mogelijk, dat de
communisten het dansen zullen ver
bieden.
WEER EEN AARDBEVING IN
NOORD-CHILI.
Gistermiddag omstreeks 15 uur is
in Noord-Chili een aardbeving waar
genomen.
Dit de tweede aardbeving binnen
korte tijd in Chili, want in de nacht
van Dinsdag op Woensdag werd ver
leden week een groot gebied van
Centraal Chili door een aardbeving
getroffen, waarbij 50 personen ge
dood en meer dan 100 gewond wor
den.
Ditmaal zijn er echter geen slacht
offers te betreuren en werd slechts
lichte schade aangericht op die plaat
sen, waar de aardbeving het sterkst
was.
GELDSANERING IN DE „ZELF
KANT" 18 «bankemployé's van de
Nederlandse bank in Sittard hebben
Maandag in zaal H®£hstenbach in
Tüddern het in omloop zijnde Duit
se geld van de bevolking in ont
vangst genomen en in beperkte ma
te Nederlands geld uitgereikt. Tege
lijkertijd werden de nieuwe inwo
ners van Nederland voorzien van
dostributiebescheiden. Een overzicht
van de zaal tijdens de uitreiking.
Naar aanleiding van het bericht,
dat een SS-officier, Lippert genaamd,
die betrokken is geweest bij de z.g.
„nacht der lange messer" te Mün-
chen. in Nederland zou vertoeven,
verneemt het A.N.P., dat deze Lippert
zich inderdaad in een Nederlandse
gevangenis bevindt. Hij heeft zich
schuldig gemaakt aan verschillende
oorlogsmisdaden en zal daarvoor bin
nenkort voor het Arnhemse Bijzon
der Gerechtshof terecht staan. Op het
ministerie van justitie is echter niets
bekend van een Duits verzoek tot uit
levering. Indien een dergelijk verzoek
zou binnenkomen dan zal, zo werd
gezegd, daaraan geen gevolg worden
gegeven. Eerst moet Lippert in Ne
derland gevonnist worden. Pas wan
neer hij zijn straf heeft ondergaan,
zal hij worden uitgeleverd, tenzij na
tuurlijk deze straf de doodstraf zou
zijn.
DE GUERILLA OP JAVA Een
der eerste foto's gemaakt van de
Republikeinse guerilla's op Java, die
steeds opnieuw pogen de rust en or
de in Indonesië te verstoren. Het
zijn over het algemeen slecht
klede lang-harige Indonesiërs, die
leven van plundering ten koste van
de inheemse- bevolking en daaren
boven trafchten het Nederlandse en
koninklijk Nederlands Indonesisch
leger zoveel mogelijk afbreuk te
doen. De foto toont een van de gue-
rilla-benden. De langharige leden
van de benden hebben gezworen
hun haren niet te zullen afknippen
voordat de Nederlanders van Java
zijn verdreven.
J^E SOWJET-UNIE heeft vandaag bekend gemaakt, dat de voorwaar-
den, waarop zij de blokkade van Berlijn zou opheffen, sinds Febrauri
het onderwerp vormden van bespre kingen met de V.S. Tass, het officiële
Sow jet-Russische Nieuwsbureau heeft een verklaring gepubliceerd, die
in Londen even na 4 uur hedenmoi gen werd ontvangen, waarin om te
beginnen gezegd wordt, dat buitenlandse persberichten over een even
tuele opheffing van de blokkade „n iet met de werkelijkheid overeen
stemmen'1.
De verklaring zegt verder, dat de
Amerikaanse afggevaardigde i. d. Vei
ligheidsraad Pessup op 15 Febrauri
met de Sovjet-gedelegeerde, Malik
contact opnam over deze kwestie.
Volgens Tass gebeurde dit er
werd niet bij gezegd, am het contact
mondeling of schriftelijk was naar
aanleiding vap het antwoord van
maarschalk Staling op een vraag in
zijn interview met Kingsbury, direc
tum voor Europa van de Interna
tional News Service op 27 Januari.
Jessup, aldus Tass, vroeg Malik om
uitleg, waarom maarschalk Stalins
antwoord op de derde vraag betref
fende de blokftade van Ber.jjn .een
verwijzing be/at'.e naar een enkele
\aluta voor Berlijn. (Kingsbury
Smith vroeg, of de Sowjet-Unie de
blokkade zou opheffen, indien de
Westelijke mogendheden de oprich
ting van een aparte West-Duitse
staat wilden uitstellen, waarop Sta
lin antwoordde, dat hij „hiertegen
geen bezwaar zag", indien de Weste
lijke beperkingen van de handel en
het verkeer ook werden opgeheven).
Malik zeide Jessup, dat indien een
datum voor een bijeenkomst van de
Raad van Ministers van buitenland
se zaken zou kunnen worden vastge
steld, de blokkade alvast zou kunnen
worden opgeheven, aldus Tass.
GEEN AMERIKAANSE
COMMENTAAR.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft verklaard,
dat het op het ogenblik geen com
mentaar zal leveren op de bekend
making van Sowjet-Russische zijde
over de bokkade van Berlijn.
De besprekingen te Bern
Koning Leopold heeft, gisteren de
gehele dag te Bern besteed aan po
gingen om zijn broer, de Belgische
regent, en premier Henri Spaak er
van te overtuigen, dat er geen reden
is waarom hij niet naar zijn land en
zijn troon zou terugkeren.
Spaak zei hem openhartig dat de
meerderheid der Belgen geen voor
stander is van zijn terugkeer ten
minste op dit ogenblik niet. Hij
drong er bij de koning op aan, niet
plotseling naar Brussel terug te ke
ren en een eind te maken aan zijn
na-oorlogse ballingschap.
Leopold stelde voor terug te keren
en te beloven dat hij zou aftreden
als zijn zoon prins Boude wijn oud
genoeg is om gekroond te worden.
Men gaf hem een wenk dat het
het beste zou zijn als hij nu onmid
dellijk afstand deed ten gunste van
de 18-jarige Boudewijn. Maar Leo
pold is nooit erg toegankelijk, ge
weest voor wenken.
Hij is ervan overtuigd, dat de
hartelijke ontvangst, die men zijn
dochter heeft bereid toen zij verle
den week in België was, bedoeld
was als een boodschap voor hem.
De besprekingen zijn gehouden in
de villa van de Belgische ambassa
deur. Men neenvt aan dat er Woens
dag te Brussel een communiqué zal
worden gepubliceerd over de be
sprekingen te Bern.
POST VOOR DE WATERMAN
Het s.s. „Waterman" zal op 27
dezer naar Indonesië vertrekken.
De opvarenden kunnen in Port Said
post uitgereikt krijgen, mits deze,
uiterlijk 28 April a.s. in de bus is
gedaan. Voor Batavia is de laatste
buslichting op 11 Mei a.s.
^A ACHT MAANDEN van besprekingen is de constituerende vergade
ring, welke te Bonn een grondwet voor de republiek West-Duits
land moet opstellen, met haar taak gereed gekomen. Te Frankfort heb
ben de gouverneurs van West-Duitsland en de Duitsers volkomen over
eenstemming bereikt over de grondwet.
Generaal Clay zei: „Wij hebben
alle meningsverschillen tussen de
bezettende mogendheden en de Duit
sers over de grondwet voor West-
Duitsland geslecht. Men mag ver
wachten dat de grondwet, zoals aan
genomen door de parlementaire as-
semblée, tegen 15 Mei gereed zal
zijn. De Duitsers moeten tegen mid
den Juli een regering hebben. De
tekst van de grondwet zal binnen
twee of drie dagen gelijktijdig door
de vertegenwoordigers te Bonn en
door de militaire gouverneurs wor
den gepubliceerd."
Men kan dus nu overgaan tot de
vorming van de Westduitse staat. De
vraag is, wat er moet gebeuren met
de Westelijke sectoren van Berlijn,
die logischerwijs behoren tot West-
Duitsland. Voorlopig zal- Berlijn niet
in de republiek worden opgenpmen,
heeft generaal Clay gezegd. De mo
gelijkheid ertoe blijft echter bestaan.
ONTWERP-BEZETTINGS-
STATUUT VOOR WEST-BERLIJN.
De drie Westelijke geallieerden
hebben gisteravond een ontwerp-
bezettingsstatuut voor de Westelijke
sectoren van Berlijn opgesteld, dat
een parallel zal zijn van het bezet
tingsstatuut voor West-Duitsland.
Alle wetgevende rechten, die aan
de Westduitse deelstaten (Lander)
zijn toegekend, zullen te Berlijn aan
het stadsbestuur komen. Geldzaken,
in- en uitvoer en de distributie van
door de luchtbrug aangevoerde goe
deren zullen onder geallieerde con
trole blijven.
HET BRITSE GEMENEBEST.
Volgens kringen, die in nauw con
tact staan met verschillende delega
ties naar de conferentie van landen
van het Gemenebest te Londen, heb
ben de aan de conferentie deelnemen
de eerste ministers van deze landen
overeenstemming bereikt op de
meeste punten van een plan om de
republiek India binnen het Gemene
best te houden. Er werd evenwel aan
toegevoegd, dat enkele belangrijke
kwesties nog moesten worden opge
lost. Men gelooft, dat de staatslie
den van het Gemenebest zich bezig
houden met een voorstel t.a.v. een
gemeenschappelijke verklaring om
trent de basis van de verhouding tus
sen de verschillende landen van het
Gemenebest. Volgens deze verklaring
zou India met de ander landen de
speciale status van de koning als
het symbool van vrijwillig deelge
nootschap in het Gemenebest blijven
erkennen, doch in tegenstelling tot
de andere landen zou india geen
trouw aan de Kroon verschuldigd
zijn.
De eerste ministers hielden Maan
dag twee geheime vergaderingen ter
bespreking van het plan. Vandaag
(Dinsdag) zal weer vergaderd wor
den.
Herald Tribune" Zondag uit Wash
ington.
De Pan American zou daarvoor
voornamelijk haar nieuwe Boeing
stratocruisers, die plaats bieden aan
75 passagiers, gebruiken.
De Pan American stelt een trans-
alantisch touristentarief voor van
225 dollars enkele reis; het huidige
eprste klas tarief bedraagt 350 dir.
Evenals voor dat laatste tarief zou
ook bij het nieuwe tarief de gebrui
kelijke 10 pet reductie van kracht
zijn voor retourvluchten, waardoor
de kosten voor een niet-luxueuze
luchtreis heen en terug naar Europa
zouden worden gebracht op 405 dol
lars.
GOEDKOPE LUCHTVERBINDING
OVER DE ATLANTISCHE OCEAAN
Zowel de ECA als het Amerikaan
se département van buitenlandse zar
ken hebben grote belangstelling voor
een door de Pan American Airways
voorgesteld plan om een permanen
te luchtdienst, genaamd de „Air-
coach" in te stellen welke bijna 40
pet beneden de bestaande tarieven
liggen, aldus meldde de „New York 1
Landdrosten voor de
toegewezen gebieden
Zoals bekend, zijn dr A. Blauw-
boer en de heer H. M. J. Dassen aan
H.M. de Koningin voorgedragen ter
benoeming tot landdrosten voor de
aan Nederland voorlopig toegevoeg
de gebieden. Hier volgen enige bij
zonderheden over de loopbaan dier
beide heren:
Dr A. Blauwbocr is te Gorinchem
geboren en was in het begin van zijn
loopbaan verbonden aan de secreta
rie der gemeente Rotterdam. Toen in
1937 het openbaar lichaam de Wie-
ringermeer werd ingesteld, aan
vaardde dr Blauwboer de functie van
secretaris. In 1940 werd hij secreta
ris van de toen gestichte gemeente
Wieringermeer. Daarna heeft hij he',
seci-etariaat waargenomen van het
openbaar lichaam de Noord-Oost
polder, waarbij hij tevens als plaats
vervangend landdrost optrad.
De heer H. M. J. Dassen woont in
Heerlen en is sedert 1946 lid der
Tweede Kamer voor de KVP. Hij is
in 1909 geboren en behaalde diplo
ma's op het gebied van gemeente-ad
ministratie en maatschappelijk werk
en de acte M.O. staatsinrichting. In
1935 werd hij ambtenaar ter secreta
rie te Heerlen, in 1938 plaatsvervan
gend directeur van de dictrictsar-
beidsbeurs te Heerlen en in 1941
chef Arbeidsbemiddeling en plaats
vervangend directeur van het Ge
westelijk arbeidsbureau te Heerlen.
Een der voornaamste redenen,
waarom men ovr de nieuw verwor
ven gebieden een drost heeft aange
steld en er een drostambt van ge
maakt heeft, zal wel zijn geweest,
dat de Noord-Oostpolder practisch
een drostambt is, als niet behorend
tot een of andere gemeente en deze
figuur dus reeds bestaat, de '„Maas
bode".
Het drostambt is een heel oude in
stelling. Men kende het in ons land
reds gedurende de Middeleeuwen. De
drost werd kasteelbewaarder en trad
aldus op als plaatsvervanger van de
heer, werd leider en bestuurder van
het opperste gerecht in een streek.
Er waren tot 1795 drosten in vele
streken langs de grote rivieren, in
Brabant, op de Veluwe, in Salland,
Twente etc., alsmede in de ambten
van de Groninger Ommelanden.
De bekendste drosten werden, ter
onderscheiding van die der lagere
rechtsmacht, landdrosten genoemd.
Een der bekendste drosten was de
op het kasteel van Muiden zetelen
de dichter P. C. Hooft.
Een gedachtenis-kapel
voor hen die vielen
In de dekenale kerk van Sint Vi
tus te Hilversum zal, onder bescher
ming van Maria, hulp van de Chris
tenheid, een gedachteniskapel wor
den ingericht met inter-parochieel
karakter. De kunstenaar Mari An-
driessen zal een devotie-altaar bou
wen met reliëfs in zandsteen. Aan
beide zijden worden marmeren pla
ten aangebracht met de namen van
alle katholieken uit Hilversum, die in
oorlogstijd of daarna, in eigen land
of in den vreemde, in Indonesië of in
de concentratiekampen, om het leven
zijn gekomen. Onder leiding van ar
chitect van Moorsel zullen vaklieden
uit de verschillende parochies in
vrije tijd het meubiair voor de ge
dachteniskapel vervaardigen, als bij
voorbeeld bidstoelen, luchters, hek
werk en tapijten. Een staaltje dus
van saamhorigheidsgevoel, dat herin
nert aan de gildetijd.
Thuisfrontwerk is
apostolaatswerk
Aalmiezeniers spreken op de eerste
kaderdagen.
In het Studiecentrum van de pa
ters Augustijnen heeft Katholiek
Thuisfront zijn eerste landelijke ka
derdagen gehouden. Dit goed be
zochte samenzijn was minder bedoeld
voor de leden van het hoofdbestuur
of voor de Raad van Toezicht, dan
voor de leden van de diocesane be
sturen. Ir. L. J. P. Smulders uit Was
senaar was gastheer en leidde de
verschillende aalmoezerniers bij hun
gehoor in, evenals de directeur van
het hoofdbureau vice-admii'aal
Doorman. Van gedachten werd ge
wisseld, zowel over het Thuisfront-
werk in Indonesië, ingeleid door dc
vorige aalmoezenier M. Lam, als over
het Thuisfrontwerk in de parochies.
Wel zeer duidelijk was de verkla
ring, die majoor-aalmozenier J. B. v.
Croonenbrug, gaf over de betekenis
van het Katholieke Thuisfrontwerk.
Dit. hulpapparaat van de godsdiensti
ge verzorging van de R.K. militairen
noemde hij geen materiële- verzor
ging zonder meer, dus geen katholie
ke Nivin. Alle werk in Katholiek
Thuisfront wordt regelrecht geleid
naar hel ene doel: apostolaat.
Zonder dit doel heeft Katoliek
Thuisfront geen reden van bestaan.
Want er is geen enkele reden, de ka
tholieke soldaat als soldaat bijzon
der te bevooi-raden, want als katho
liek soldaat doet hij geen enkel uit
zonderlijk werk. Alle werkzaamhe
den van Katholiek Thuisfront moe
ten dus worden beoordeeld naar hun
apostolische waarde en niet naar hun
materiele waardering.
Kolonel Mgr. H. J. J. M. van Strae-
len heeft deze dagen, die werden op
geluisterd door film en door zang
van 't Oekrainse studentenkoor, met
een krachtige opwekking gesloten.
TWINTIG MILLE VOOR
RETRAITE WERK
Door een royale toezegging van een
bedrag van f 20.000 door het Hoofd
bureau van het Katholiek Thuis
front kan thans met het retraitewerk
voor de katholieke militairen in In
donesië begonnen worden. De
Hoofdaalmoezenier in Indonesië is
reeds met het huren van een ge
bouw en verdere organisatie van het
retraitewerk bezig.
DE ACHELSE KLUIS
In de Belgische Kempen ten zui
den van Valkenswaard, is een nieu
we abdij van de paters Trappisten
verrezen, de bei-oemde Achelse Kluis.
De Apostolische Nuntius van Brus
sel mgr. Cento heeft Zaterdag de ge
bouwen gewijd.
Mede aanwezig waren mgi\ Kcrk-
hofs, bisschop van Luik, en mgi\
Mutsaers, bisschop van 's-Hei'togon-
bosch en de Belgische minister De
Man.
HENRI DE GREEVE TE
CASTRICUM GEHULDIGD
Zondagmiddag heeft, zo lezen we
in de „Tijd", Henri de Greeve ter
gelegenheid van het elfjarig be
staan van de Bond Zonder Naam een
bezoek gebracht aan Castricum.
Zonder dat hij er op voorbereid was,
is hem daar een grootse huldiging
ten deel gevallen. Hij is ingehaald
met ruiters en muziek, ontvangen
door de burgemeester en toegezon
gen door een koor. Op het kermis
terrein, waar een grote menigte was
samengestroomd, werden liederen
gezongen, volksdansen en turnde-
monstraties uitgevoerd en postdui
ven losgelaten. Henri de Greeve
dankte allen in een warme toespraak
hartelijk voor de spontane hulde.
's Morgens had de leider van de
Bond in de Tichelkerk te Amsterdam
reeds een plechtige H. Mis opgedra
gen tot intenie van het heilzame
werk der naastenliefde, waaronder
hij tevens de predikatie hield.
Een koAAeltje...
Kwaad met goed vergelden kan
zwakheid schijnen, maar het moet
zijn een wezenlijke karaktertrek van
de Christen, getuigend van krachtige
zelfbeheersing.
