HEI NEDERLANDS NATUURSCHOON IS ERG GESCHONDEN
DOEN
en
Q*ete
UITTOCHT
ZATERDAG 23 APRIL 1949
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 2
GEEN HONGAARSE KINDEREN
MEER NAAR NEDERLAND.
Terwijl reeds duizenden kinderen
uit Oostenrijk. Frankrijk, Duits
land en tot voor kort ook uit Hon
garije naar Nederland waren gezon
den om hier bij pleegouders herstel
van krachten te vinden, is kort gele
den uit Hongarije bericht ontvangen
dat de kindertransporten uit dit land
zijn stopgezet. Hoewel de ervaring
heeft geleerd, dat de kinderen, die
uit Hongarije naar Nederland kwa
men, er slecht uitzagen en evenals
de kinderen uit andere landen drin
gend voor enige tijd een goede ver
zorging nodig hadden, heeft het mi
nisterie van Volkswelvaart in Hon-
garije Nederland doen weten dat,
aangezien de economische toestand
in Nederland volgens het ministerie
niet beter is dan in Hongarije
men van de gastvrijheid der Neder
landse pleegouders niet langer ge
bruik wilde maken. In de kringen
der comité's, die in Nederland dit
werk verzorgen, heeft deze medede
ling uiteraard teleursteling gewekt.
Hier speelt de politiek een rol,
waarvan de kinderen de dupe wor
den.
HEILIGE LANDSTICHTING.
In oorlogstijd werd de Heilige
Landstichting bij Nijmegen als cul
tureel centrum door vriend en vij
and gespaard, zodat het bijbels
openluchtmuseum betrekkelijk wei
nig geleden heeft. De Palestinaken-
ner en kunstenaar Piet Gerrits is
bezig bijbelse voorstellingen te ver
fraaien. Het 50 ha grote bosrijke
terrein wordt als natuurreservaat
onderhouden. Na de oorlog zijn dan
ook duizenden guldens besteed om
het natuurschoon in zijn oorspron
kelijke staat te herstellen. Wat hier
door de oorlog verloren ging, werd
teruggewonnen door beplantingen.
Dit jaar bezochten reeds duizenden
de heilige landstichting. Op 30 April
a.s., Koninginnendag, zullen 1500
kinderen uit de Nederlandse mijn
streek komen.
In de loop van voorjaar en zomer
zullen uit Holland 16 extra treinen
komen met personen, die de Heilige
Landstichting en Nijmegen gafan be
zoeken.
£ti
Men neme een briefkaart.
Schrijve het adres: Radio Anno
Santo. Amsterdam.Plakke op de
adreszijde enige geldige postze
gels (niet meer dan de waarde
van één gulden; minder mag na
tuurlijk wél) en verzend deze
briefkaart dan. De Stichting Ra
dio Anno Santo krijgt bij de pos
terijen onmiddellijk het geld dat
die (boven de normale port) op
geplakte postzegels waard zijn.
Zó kan en WIL toch ieder on
zer nog wel een steentje bijdra
gen voor de radio van de Paus!
Zoals bekend kan men ook een
gift storten door:
L Door overmaking op Theo-
door Gillisen's Bank. Nieuwe
Doelenstraat, Amsterdam.
2. Door overmaking op giro
533.000 Radio Anno Santo, Am
sterdam.
3. Per postwissel, met vermel
ding Radio Anno Santo, Amster-
C.H.U. EN INDONESIë.
Op voorstel van prof. dr. F. G
Gerretson is op Ihet te Amsterdam
gehouden congres der C.H.U. beslo
ten binnenkort een buitengewone
algemene leden/vergadering bijeen
te roepen. Op deze vergadering zal
oun. het Indonesische vraagstuk in
bespreking komen.
In zijn slotwoord ging de heer Ti-
lanus nog even op het Indonesische
vraagstuk in. Hij zei o.a.: „Dat wij
nu mat Sukarno c.s. moeten onder
handelen is de schuld van het eer
ste kabinet-Schermerhorn, dat in
1945 niet voldoende in Indonesië
heeft ingegrepen. Hc geloof, dat de
tijd met ons meewerkt. Hoe langer
deze verwarde toestand in Indone
sië duurt, hoe meer de Indonesiërs
gaan verlangen naar orde en rust,
die slechts de Nederlanders daar
kunnen brengen.-''
A etherklanken
RADIO VOOR ZONDAG.
HILVERUM I: 8.00 Nieuws; 8.18
Antonin Dvorak gr.pl.; 8.30 Voor de
tuin; 8.40 Barcarole; 9.10 Dat strale
het licht!; 9.15 Men vraagt... en
wij draaien; 9.45 Geestelijk Leven;
10.00 Een speciale kinderdienst; 10.30
(IKOR) Kerkdienst; 11.45 „Tussen
Kerk en Wereld"; 12.00 Aan boord
van het s.s. Bonavenfura; 12.30 De
Zondagclub; 12.40 Het Amsterdams
Vrouwenensemble; 13.00 Nieuws;
13.15 Mededelingen; 13.20 „Les Gars
de Paris"; 13.50 De Spoorwegen spre
ken; 14.00 Lieder ohne Worte; 14.05
Boekenhalfuur; 14.30 „Melodie en
Rhythme"; 15.15 Filmpraatje; 15.30
Het Radio Philh. Orkest; 16.30 Weke
lijkse Sportrevue; 17.00 Provinciale
dag; 17.30 De avonturen van Ome
Keesje; 17.50 Sport: 18.00 Nieuws;
18.15 Piano-Duo; 18.30 Voor de
Strijdkrachten;19.00 Radiolympus;
19.30 Godwin en Silberman; 20.00
Nieuws in het kort; 20.05 Reportage-
dienst; 20.15 Het Omroep Orkest;
21.00 „Radio raadt maar raak"; 21.20
„Uit het bergland van Bohemen";
22.00 „Even afrekenen, heren!"; 22.10
„De Speeldoos; 22.30 Andor Földes;
23.00 Nieuws; 23.15 „The Skymastere";
23.45 Jarmila Novotna en Richard
Tauber (gr.pl.).
HILVERSUM II. 800 Nieuws; 8.15
Werken van Vivaldi en Corelli (gr.);
9.00 Nieuws; 10.00 Plechtige Hoogmis
11.30 Adagio voor strijkorkest; 11.40
De pianoconcerten van Mozart; 12.15
Apologie; 12.35 Le Cygne; 12.40
Amusements Ork.; 12.55 Zonnewijzer;
13.00 Nieuws, aansl. Kath. Nieuws en
Boekbespreking. 13.30 Amusements
Orkest; 13.45 Uit het boek der Boe
ken; 14.00 De Mastreechter Staar;
14.30 Concertgeb. Ork.; 15.30 Ge
sprekken met kunstenaars; 15.40 Ver
splintering of eenheid; 15.50 Taliesin;
16.10 Sportreportage; 16.25 Vespers.
17.00 Kerkdienst; 18.30 Geestelijke
liederen; 18.45 Orgelwerken; 19.00
Frag. uit „Die Schöpfung"; 19.00
„Kent gij uw Bijbel?"; 19.30 Nieuws
berichten. K.R.O.: 19.45 Jo Vincent;
19.50 „In 't Boeckhuys"; 20.05 De ge
wone man. 20.12 „Uit en thuis"; 10.35
Actualiteiten; 10.45 Avondgebed;
11.00 Nieuwsberichten; 11.45 Utrechts
Stedelijk Orkest.
Is Uw Radio defect?
BEL 24244
Da Radio-Technische Dienst
I.I.M.C.O. N.V.. Nieuwe Rijn 32
repareert vlug. betrouwbaar en vak
kundig
RADIO VOOR MAANDAG.
HILVERSUM H, 415 meter.
7.00 Nieuwsber; 7.15 Te Deum Lau-
damus; 7.45 Een woord voor de dag;
8.00 Nieuwsber. en weerrapporten
8.15 Gramofoonmuz.8.45 Bekende
melodieën. 9.15 Ochtendbezoek bij
onze jonge zieken; 9.30 Waterstan
den; 9.35 Muziek bij het werk; 10.05
Symphonie, Jos. Haydn; 10.30 Mor
gendienst; 11.00 Pianotrio Joh.
Brahms; 11.20 „Van oude en nieuwe
schrijvers"; 11.40 Pianorecital; 12.10
Musette orkest. 13.00 Nieuws; 13.15
Orgelconcert; 14.35 Balaika muziek;
17.00 Kleuterklokje; 17.25 Sonates
van Bach; 17.45 Promenade orkest;
18.15 Voorbeschouwing Tulpen ral-
lye; 18.30 Met band en plaat: 19.00
Nieuws; 19.15 Boekbespreking; 20.00
Nieuws; 20.15 Bursch Strijkorkest;
21.15 Pianorecital; 22.00 Sangh en
spel; 23.00 Nieuws; 23.15 Kwintetten
van Mozart.
HILVERSUM II. 301 meter.
7.00 Nieuwsber.; 7.15 Ochtendgymn.;
7.30 Zanggroet; 8.00 Nieuwsberichten
en weerrapporten; 8.15 Ochtend varia;
8.55 Korte gesprekken vanvrouw tot
vrouw: 9.00 Gramofoonmuziek; 9.30
„Een dansliedje deint"; 10.00 Morgen
wijding; 10.15 Arbeidsvitaminen: 19.50
The Milis Brothers; 11.00 „Op de uit
kijk"; 11.15 Orgelconcert; 12.00 Pa
pavers; 12.30 Med. landbouw; 12.38
Damenskoor; 13.00 Nieuws; 13.20 Sky-
masters; 14.00 Wat gaat er om in de
wereld; 14.20 Operette concert; 15.00
Bonbonnière; 16.00 Solisten-program
ma; 16.45 Musicalender; 17.30 Hoort
zegt het voort; 18.00 Nieuws; 19.00
Radio filmkrant; 20.05 Radioscoop;
22.30 Zang en samenspel; 23.00
Nieuws.
Wie zich veilig voelt door
signaleren,
Is niet volleerd in het chaufferen.
BEURS: AFBROKKELENDE
KOERSEN.
Met uitzondering van de scheep-
vaarthoek, waar een vastere stem
ming heerste, waren de koersen
over de gehele effectenbeurs Vrij
dag eerder afbrokkelend. In een
markt zonder affaire plegen de
prijzen zich niet te kunnen hand
haven. Gebrek aan affaire, vooral
door de afwezigheid van het pu
bliek, doet zich wel bijzonder ste'rk
gevoelen. Groot waren de koersver
liezen niet, maar de transacties wa
ren zeer dun gezaaid, zodat de
markt een ongeanimeerd verloop
had. Nederlandse Staatsfondsen la
gen eveneens een fractie luier, spe
ciaal'voor Grootboek 1946 op 97. Op
de aandelenmarkt waren scbeep-
vaartpapieren aan de vaste kant,
gestimuleerd door het fraaie divi
dend van 9 der Stoomvaart Mij
„Nederland", waardoor de koers 3J4
procent opliep. Cultuurfondsen la
gen vrij zwak voor .de rubberwaar
den. Suikerfondsen waren weinig
veranderd en de tabakken wisten
zich vrij goed te handhaven. In de
aandelen van Vollenhoven's bier
brouwerij k\vam geen notering tot
stand, in verband met de gemelde
stopzetting van het bedrijf. Kon.
Olie ondervond enig aanbod en
werd vernomen op een koerspeil
dat 2 beneden het vorig slot lag.
Holland Bank werd vernomen on
veranderd op 160. De belangstelling
naar dit fonds vond haar oorzaak in
de vermelde inkoop van pandbrie
ven. De markt had verder een zeer
rustig verloop, zonder dat het koers
peil enige neiging tot herstel aan de
dag legde.
HONDERD VIJFTIG JAAR
GELEDEN WERD HET EERSTE
CONSERVENBLIKJE
AFGELEVERD.
Het conservenblik, onontbeerlijke
vriend van iedere huisvrouw, sol
daat, vlieger, schipper en Ameri
kaan is 150 jaar oud. Zeker is dat
aanleiding dit feit te herdenken,
want hoe zou onze hedendaagse we
reld er uit zien zonder het gemak
van de ingeblikte waren; hoeveel
soWaten zouden er niet omgekomen
zijn, wanneer ze niet de beschik
king hadden gehad over de nood
rantsoenen in blik.
't Begon met een premie.
Vandaag aan de dag is het conser
venblik een dagelijkse behoefte ge
worden, een gemak in de wereld van
haastige, gemakzuchtige en op lek
kernijen beluste mensen. Honderd
vijftig jaar geleden was dat niet het
geval. In 1799 werd in Frankrijk
een premie uitgeloofd voor het vin
den van een methode om levensmid
delen duurzaam houdbaar te ma
ken.
Een zekere d'Orlier uit Nantes was
de gelukkige, die op het eenvoudige
maar toch vindingrijke idee kwam
levensmiddelen te verduurzamen door
ze luchtdicht te bewaren in „ijzeren
busjes". Toch kreeg hij het geld niet,
omdat in dezelfde tijd in Parijs een
man leefde, die zoals het vaak
gaat met uitvindingen het procé
dé overnam, in de practijk uitvoerde
en er ruchtbaarheid aan gaf. Dat was
Frangois Appert, die in 1804 aan het
„Gezelschap tot verkrijging van We
tenschap en Kunst" zijn vinding
voorlegde en de commissie liet be
proeven of de in glas geconserveer
de abrikozen, bessen en het vlees na
acht maanden bewaren nog goed wa
ren.
De Franse regering gaf Appert de
12000 francs en zijn methode werd
openbaar gemaakt in een boekje on
der de titel: het conserveren van
groente en vlees voor vele jaren
houdbaarheid.
Eerst glas, toen blik.
Na het bekend worden van deze
vinding, van wat later het „wecken"
zou worden genoemd, werd de En
gelse industrie wakker. Vooral een
zekere Bryan Donkin, een van de di
recteuren van de Datford staafwer
ken werd waakzaam en voor de
spotkoop van 1000 pond sterling
kocht hij Appert's patent op. Hij wil
de het breekbare glas door blik ver
vangen en na veel experimenteren
lukte het hem een bliksoort samen
te stellen dat geen oxyderende in
vloed had op de levensmiddelen.
Toch dat de ondernemende indus
trieel er nog niet aan de conserven
blik j es voor de keuken te bestem
men. Hij „sleet" zijn waren aan ont
dekkingsreizigers en reders die daar
mede hun bemanning opknapten. Zo
Nü het weer voorjaar is
en wij allerwegen aan va-
cantie gaan denken en ons
toch eens zien hoe het
bosrijke plekjes zoeken om
uit te rusten, moeten we
met onze bossen is gesteld.
Veelal wordt er alleen ge
sproken over de schade,
die tengevolge van de be
zetting in steden en dor
pen is aangericht, doch
men zwijgt gewoonlijk
over de verwoestingen in
ons landschapsschoon. Toch
verdient deze wel dege
lijk alle aandacht, omdat
in het zomerse leven de
ontspanning in bosrijke
streken een niet te onder
schatten onderdeel van ons
bestaan vormt.
Duitsers niet zuinig.
Het is bekend, dat de
Duitsers ons natuurschoon
niet hebben gespaard, ja,
zelfs moedwillig hebben
vernield, zoals bijv. de
prachtige Middachter Al
lee met bomen uit de 18e
eeuw.Er moest hout gekapt
worden voor oorlogvoe
ring. rommelasperges. stel
lingen, terwijl ook de meu
bel- en mijnindustrie, die
moesten meewerken aan
de herbevoorrading van
de Duitse getroffen gebie
den, het nodige hout op
eisten. Daarnaast werd
hout het vervangmiddel
voor vele producten als
keukengerei, speelgoed en
andere producten, terwijl
benzinetekort het ver
keerswezen noodzaakte ge
nerator-blokjes te stoken.
Als we dan nog aannemen,
dat tijdens de hongerwin
ter de Nederlanders zelf
een handje hebben gehol
pen bij het slopen van ons
bosbezit, dan kan men
aannemen, dat ons natuur
schoon een gevoelige klap
heeft gehad. En dan zwij
gen we nog maar over de
natuur zelf, die „moede
loos" werd en meehielp
de bossen uitdunnen. Im
mers. waar gedeeltelijk
lucifers, meubel- en speel
goedindustrie alsmede voor
de beschoeiingswerken.
Voor de oorlog voerde Ne
derland ca 5K millioen
M.3 per jaar in, een kwan
tum. dat thans wel drie
maal zo groot moet zijn.
Het is dus nodig, dat we
onze bossen weer uitbrei
den. niet alleen voor nu,
maar vooral voor later. We
houden daarmee deviezen
in de zak, terwijl er bo
vendien buitenlandse be
langstelling is voor Neder-
HeAfeèoAiing gaat Uaag,
gerooide bossen zijn, krijgt
de wind meer vat op de
overgebleven bossen, ter
wijl zandverstuivingen ge
makkelijker ontstaan. Ten
slotte beinvloedt dunne
bebossing de vogelstand,
waardoor insecten meer
„bewegingsvrijheid" krij
gen en zich meester maken
van blad en stam.
Zo is alles bijeen 30 pet.
van ons 184.000 HA. grote
bosbezit verloren gegaan
en het is onze erfenis deze
wonde plek in ons land
weer te genezen.
Hout nodig.
Ons land zit te springen
om hout: mijnhout, hout
voor de wederopbouw, voor
landse lucifers, houten
halffabrikaten, boomzaden
en zelfs dennen (Kerstbo
men voor Engeland)
Herbebossing is dus
van vitaal belang en di
rect na de bevrijding is
deze met kracht aangevat.
Men overweegt daarbij het
bos-areaal van 8 pet. van
onze bodem te vergroten
tot 10 a 12 pet. In de nieu
we LJsselmeerpolders zal
aan de beplanting speciale
aandacht worden besteed,
terwijl men vele woeste
gronden, op deze wijzg ren
dabel wil maken.
Daarbij doet zich nog de
merkwaardige bijzonder
heid voor. dat ook de
landbouw profijt zal trek
ken van sterkere bos-aan-
plant, omdat bomen regen
aantrekken en humus ge
ven.
Geen dennen.
Bij de aanplanting wil t
men afwijken van vroege
re methoden, bomen van
één soort in één bos onder
te brengen. Men kreeg dan
vaak doodse dennentuinen.
Nu wil men gemengde
bossen scheppen met loof
hout als hoofd- en dennen
en sparren als onderbe
planting. Daardoor wint
men niet glleen aan schoon
heid, doch ook aan rende
ment, terwijl het hout zelf
krachtiger wordt, omdat
van het loofhout dat is
onderbeplant de zijlo
ten afsterven, zodat de
stam krachtiger wordt.
Geen schillen en dozen
Wel is het streven van
de bosbezitters er op ge
richt om het volk meer
eerbied voor de bossen bij
te brengen, zodat het ten
slotte mogelijk zal zijn de
hatelijke bordjes „Verbo
den Toegang" en „Eigen
Weg" op te ruimen. Maar
dan zal het publiek er op
moeten letten geen hout te
vernielen, geen vuilnis
achter te laten of niet te
roken.
Het is hun opdracht dit
bij de iladering van de zo
mer aan alle liefhebbers
van bos en hei nog eens
extra mede te delen.
Tot behoud van hei wei
nige, wat nog gebleven is.
De stand van zaken van
de woningbouw in de
Bollen- en Rijnstreek.
Betreffende de stand van zaken en
de perspectieven van de woningbouw
in de bollen- en Rijnstreek zijn wij
in de gelegenheid de volgende cijfers
te publiceren. Onder de cijfers van
gebouwde woningen vallen te ver
staan de sedert de bevrijding gebouw
de woningen en die welke per voor
noemde datum in aanbouw waren.
Aan het eind van het hierna, per ge
meente afzonderlijk, te puoliceren
overzicht, geven we tussen haakjes
het aantal woningen dat, naar wordt
aangenomen gebouwd zal moeten
worden om het woningtekort per 1
Januari 1954 tot 10 of minder te
reduceren.
Alphen aan den Rijn: Verloren ge
gaan door oorlogsgeweld 57 wonin-
fen. Sedert do bevrijding werden er
48 woningen gebouwd. Het toegewe
zen contingent voor 1949 bedraagt 50
montagewoningen van systeem „Duin-
ker en Verruijt", alsmede 6 industrie
woningen. Er zijn door deze gemeen
te voldoende plannen ingediend en
goedgekeurd voor het contingent. De
grondkosten per woning zijn zeer
hoog, als gevolg van de thans hoge
kosten van straataanleg e.d. In ver
band hiermede zal men in deze ge-
heeft de bekende kapitein Parry zijn
leven aan conserven te danken toen
hij in 1824 de Noordwestelijke door
vaart in het eeuwige ijs ontdekte. In
't koninklijk museum te Londen zijn
er nog steeds een aantal blikjes ten
toon gevuld met vleesconserven, dat
Parry op zijn avontuuurlijke tocht
heeft meegehad. Onlangs werden van
die blikjes geopend en het bleek, dat
na 125 jaar de inhoud nog onbedor
ven was. Een twaalftal ratten dat er
zich tenminste te goed aan deed werd
vet en dik en weigerde dood te gaan.
De eerste fabriek.
Omstreeks 1837 begonnen Donkin
en enige andere fabrieken aan het
gemak van de huisvrouw te denken.
Ze blikten vele waren in; alleen zag
men hetzelfde als nu bij de diep
vries ze waren aanvankelijk pe
perduur en dus niet voor de burger
man geschikt.
Later veranderde dat en ook de
sortering van de conserven werd
groter: vis, vlees, groente, soep ja
wat is er tegenwoordig niet ingeblikt
te krijgen.
Wij die 150 jaar later leven en
nauwelijks meer nadenken bij het
feit van de uitvinding moeten^ toch
toegeven dat er een klein gemis is
aan onze beschaving. We hebben
standbeelden voor kleine en grote
helden. Maar nergens vindt men er
een van Orlier, Appert of Donkin.
meente in de naaste toekomst van
eensgezinswoningen dienen over te
schakelen op meergezinswoningen,
etagewoningen, duplexwoningen e.d.,
mede ook ten behoeve van het spa
ren van grond voor de agrarische be
drijven. (504) woningen zullen hier
van node zijn om het woningtekort
per 1 Januari 1954 tot 10 of min
der terug te brengen). Tej* Aar: Ge
bouwd 21, verwoest 8 woningen;
thans voldoende plannen voor het
contingent 1949, Alkemade: Gebouwd
82, verwoest 0 woningen; voldoende
plannen. Bodegraven: Gebouwd 18,
verwoest 8 woningen; voldoende
plannen voor het contingent ad 3 wo
ningen voor 1949. (101). Boskoop:
Door gebrek aan bouwterrein heeft de
woningbouw sedert 1945 gestagneerd.
Er zijn ook geen woningen verwoest
en niets gebouwd. (124) Het contin
gent bedraagt 30, waarvoor thans vol
doende plannen aanwezig zijn. Ha-
zerswoude: Gebouwd 23. verwoest 15
woningen; het conipgent bedraagt 4
woningen, waarvoor voldoende plan
nen aanwezig zijn. (7). Hillegom: Ge
bouwd 41, verwoest 20 woningen, con
tingent 1949 bedraagt 3 woningen,
waarvoor voldoende plannen zijn.
(92). Katwijk: Gebouwd 206- ver
woest 689 woningen. Contingent 1949
bedraagt 130 woningen, waarvoor vol
doende plannen zijn. Er zullen hier
o.a. 120 montagewoningen verrijzen
volgens het systeem „Pont". (598).
Koudekerk aan den Rijn: Gebouwd
17, verwoest 8 woningen; woning
bouw heeft gestagneerd, doordat een
reeds in 1943 opgezet plan vanwege
de hoge®Douwkosten niet tot uitvoe
ring kon worden gebracht. Leiden:
Gebouwd 194, verwoest 163 woningen.
Contingent 1949 is 295 woningen,
waarvoor voldoende plannen zijn. In
1949 zullen hier o.a. 130 montagewo
ningen systeem „Pont" worden ge
bouwd. De grondkosten zijn in deze
gemeene zeer hoog, weshalve tot het
bouwen van meergezinshuizen zal
moeten worden overgegaan. (2055).
Leiderdorp: Gebouwd 27, verwoest 7
woningen; contingent 15, voldoende
plannen- (50). Leidschendara: Ge
bouwd 27, verwoest 3 woningen; con
tingent 1949 aangehouden; voldoende
plannen. Dit jaar zullen 24 woningen
worden gebouwd in het sanerings
plan ten Oosten van de Vliet. In deze
gemeente bestaat veel belangstelling
voor het bouwen van woningen voor
zelfbewoning door inwonen van de
Haagse agglomeratie. Voorts zijn 18
woningen gebouwd speciaal t-b.v. ge-
repatrieerden uit Indonesië door de
Stichting „Pelita". (181). Leimuiden:
Gebouwd 1. verwoest 1, contingent 6,
voldoende plannen. Woningbouw ge
stagneerd door ontbreken van een
uitbreidingsplan. Lisse: Gebouwd 93,
verwoest 6. contingent 4 woningen,
waarvoor voldoende plannen. (154).
Nieuwkoop: Gebouwd 11, verwoest 0
woningen; nieuwe plannen in voorbe
reiding. Nieuwveen: Pas thans plan
in voorbereiding. (9). Noordwijk: Ge
bouwd 61, verwoest 45. contingent 7
woningen; voldoende plannen om
contingent te realiseren (233). Noord-
wijkerhout: Gebouwd 37, verwoest 15,
contingent 6 woningen; voldoende
plannen- (197). Oegstgeest: Gebouwd
49, verwoest 6, cont. 14 woningen;
volodonede plannen om cont. te reali
seren. In deze gemeente bestaat veel
belangstelling voor bouw door parti
culieren voor- zelfbewoning Voorts
zal hier een aantal woningen worden
gebouwd voor marine-personeel,
waarvoor een speciaal contingent is
toegewezen. (491). Rijnsaterwoude:
Gebouwd 4, verwoest 0 woningen; al
leen enkele plannen voor particuliere
woningen voor zelfbewoning. Rijns-
burg: Gebouwd 7, verwoest 0, con
tingent 20 woningen. Woningbouw
gestagneerd door ontbreken van
bouwterrein. (136). Sassenheim: Ge
bouwd 102, verwoest 6, cont 33 wo
ningen; voldoende planneh. Particu
lier^ woningen gebouwd, bestemd
voor woningbehoevenden uit het ge
hele land, o.a. gerepatrieerden uit In
donesië, alsmede t.b.v. industriële
ontwikkeling. (47). Valkenburg: Ge
bouwd 39, verwoest 51, woningen;
voldoende plar nen. In deze gemeente
bestaat grote behoefte aan woningen
t.b.v. het personeel van het vliegveld.
In 1947 zijn hier 2 montagewoningen
gebouwd systeem „R.B-M." (9). Voor
hout: Gebouwd 37, verwoest 2 wo
ningen. Tot deze 37 woningen behoor
den 34 kleine woningen voor kleine
of onvolledige gezinnen, alsmede een
ambtswoning voor de burgemeester.
(1). Voorschoten: Gebouwd 81, ver
woest 15, cont. 9 woningen; voldoen
de plannen (312). Warmond: Ge
bouwd 22, /erwoest 0 -woningen; vol
doende plannen (43). Wassenaar: Ge
bouwd 63, verwoest 23 woningen.
Contingent 194Ó aangehouden; vol
doende planner. Veel animo voor wo
ningbouw voor zelfbewoning door
particulieren, afkomstig uit de ge
meenten 's-Gravenhage en Rotterdam
(1323). Woubrugge: Gebouwd 8, ver
woest 9, cont. 7 won.; voldoende plan
nen. Zevenhoven: Gebouwd 7, ver
woest 0 woningen; voldoende plan
nen. Zoetcrmeer: Gebouwd 26, ver
woest 1 woning; voldoende plannen
(35)- Zoeterwoude: Gebouwd 17, ver
woest 10, thans voldoende plannen.
Woningbouw gestagneerd doordat
o.a. in het ontworpen uitbreidingsplan
langs Hoge Rijndijk de grondkosten
voor de woningen te hoog waren (38).
Zwammerdam: Gebouwd 0, verwoest
0 woningen; geen plannen. (4).
De cijfers tussen haakjes geven het
aantal woningen aan, van node om
het woning-tekort per 1 Jan. 1954 tot
10 of minder terug te brengen.
HAAGSE BIJZ. GERECHTSHOF.
Nader onderzoek. Voor het B.
G. heeft terecht gestaan de boekhou-
der A. J. V. uit Leiden, die een acJ
tief lid der N. S. B. is geweest en hulp
aan de vijand zou hebben verleend.
Bij de relletjes, door de W. A. uit
gelokt, zou V. zijn aandeel hebben
bijgedragen. Tegen hem werd acht
jaar gevangenisstraf met aftrek pre
ventief geëist. Het Hof heeft echter
in deze zaak een nader onderzoek
bevolen.
DE
DOOR ETHEL SMITH DORRANCE
SNEEUW EN GOUD
L
Waar het over ging
De laatste boot van dat jaar uit
Dawson kondigde door schril ge
fluit haar komst aan. Bijna geheel
Stampede was uitgelopen, om haar
aan de oever der Stewart Rivier te
begroeten. Opgetogen uitroepen van
blijdschap, voorzichtige opmerkin
gen van hoop of twijfel, gretige of
ernstige blikken gaven uitdrukking
aan de belangrijkheid voor het jon
ge mijnwerkerskamp van deze laat
ste zending uit de hoofdstad van het
Yukon-district.
Op het geluid van de stoomfluit
hieven twee schepselen vóór de po
litiepost, een kwart mijl van de lan
dingsplaats verwijderd, het hoofd op.
Sergeant Alfred Rawson koesterde
levendige belangstelling in de moge
lijke passagiers van de kleine stoom
boot. Zijn bevoorrechte metgezel, de
prachtige, grijze poolhond, die de
leider was van zijn in wijden om
trek beroemd hondenspan. stelde in
alle gebeurtenissen hevig belang,
vooral in die, welke zijn «meester in
actie brachten..
„Kom, King Sunday," riep de man
tegen het dier. „Laten we eens gaan
kijken, wat en wie er al zo meeko
men."
Met gelijke snelheid begaven ze
zich naar het toneel van de voor al
len die genoodzaakt zijn, het hele
jaar in het Noorden door te brengen
zo belangrijke gebeurtenis. De ma
nier van lopen van de sergeant en
zijn hond' toonde duidelijk, in hoe
veel opzichten hun karakter en ge
woonten op elkaar geleken. Gemak
kelijk, lang en gelijkmatig waren de
passen, waarmee hun geoefende
spieren het dagenlang konden vol
houden. Hoewel Rawson behoorde
tot de Koninklijke Bereden Politie
van het Noordwesten, ging hij toch
bij voorkeur te voet. Behalve zijn
oefentijd in de kazerne te Regina had
hij al zijn dienstjaren doorgebracht
op posten binnen de Poolcirkel en
hij stond bekend als een onovertrof
fen hondenleider, die beter dan wie
anders ook met die trekdieren wist
om te springen. Onder het lopen
zwaaide hij met zijn rechterarm en
streelde daarbij telkens over de kop
van zijn hond, die deze liefkozing tel
kens weer met' een likje beant
woordde.
Ze hadden, zoals het uiterlijk wel
te zien was. schik in elkaar en om
de waarheid te zeggen, ze hadden
daarvoor alle reden.
„King Sunday" zoals velen hem
noemden, verdiende zijn vermaard
heid wegens zijn uithoudingsver
mogen, zijn trouw, zijn slimheid en
zfjn moed ten volle. Zijn vacht was
kort, maar dicht en van een prachti
ge zilvergrijze kleur, zijn oren ston
den altijd omhoog, zijn neus was een
enkel zwart punt hij droeg zijn rui
ge staart in de hoogte en zijn ogen
waren scherp en klein. Hij kon het
best uithouden op talk en gedroogde
vis als dat nodig was; hij ging in
een gevecht voor geen andere hond
opzij, al wist hij zijn ingeboren ja
loersheid goed te beheersen.
Wat zijn meester betreft had de
hond moeilijk in die uitgestrekte
barre wereld van sneeuw en ijs een
voorwerp kunnen vinden, dat zijn
toewijding meer waard was. Rawson
was lang en lenig, zo hard als het
staal van een berenval. Hij had zwart
haar en een door weer en wind ge
bruind gezicht, zo als in die streek
hoorde; zijn ogen waren opvallend
blauw en keken meestal guitig uit
zijn gladgeschoren gezicht, dat een
strenge trek vertoonde.
En zijn stemmingen, die van voort
varende beslistheid tot vriendelijke
kameraadschappelij kheid wisselden,
waren voor een echte hond iets heer
lijks.
Sergeant „Vijftig onder nul" en
Sunday de „Eskimo Koning" waren
werkelijk een prachtig stel.
Ze begaven zich tussen de aan de
steiger verzamelde menigte, werden
van alle kanten begroet en de ser
geant, maakte hier en daar een
praatje. Van de ruim twintig men
sen, die er bijeenstonden, scheen er
slechts één hun komst niet te waar
deren. Die ene man zat op een ruig
paardje en keek strak naar de wie
lende golven der rivier. Velen ke
ken met belangstelling naar de nor
se trek op zijn baardige gezicht, om
dat algemeen bekend was dat hij van
de plaat.seli.jke politie een heftige af
keer koesterde en men een uitbar
sting van z'n ontstemdheid verwacht
te.
„Ik wed om twintig dollars, dat
Toby Osborne zich niet langer dan
vijf minuten bedaard kan houden",
zei Grumpy Mullen, een leegloper,
die de leiding had bij het „faro"-
spelen in het „Huis der Lords"
„Jij wedt natuurlijk alleen als je
zeker van je zaak bent, Grump, zei
een goudzoeker, die daarmee de al
gemene mening vertolkte.
Maar ondanks dat er om hem ge
lachen werd, kon de speler toch de
aandacht der menigte niet trekken.
Aller ogen richtten zich weer op het
gelaat van de handelaar uit Old Gold
een kamp waartoe bijna iedereen
uit Stampede behoord had, tot voor
enkele weken, toen een vergeefse
jacht naar een nieuw ontdekte goud'
mijn hen naar de plek had gelokt,
waar ze nu hun winterkwartieren
hadden opgeslagen.
Door zijn borstelige baard heen
waren de strakke lippen van de han
delaar zichtbaar; zijn. wenkbrauwen
trokken zich somber samen; de ade
ren van de hand, die hij om zijn
zadelknop hield, waren gezwollen
en blauw. Nog slechts een ogenblik
geleden had hij lachend en goedge
humeurd met x de omstaanders ge
praat. Het was duidelijk, dat alleen
reeds het zien van het uniform in
khaki en blauw zijn "woede had ge
wekt.
Als sergeant Rawson al zag, dat
het signaal op onveilig stond, dan
liet hij dat toch niet merken. Heel
zijn aandacht scheen voorlopig ge
vestigd op de steiger, waaraan de
„Getaway" zou landen, als ze een
maal de lastige bocht even verderop
gemaakt had. Hij inspecteerde de
touwen, waarmee de vlottende
steiger aan de oever bevestigd was
en bemerkte tot zijn tevredenheid,
dat de in de oever ingeslagen meer
palen niet door de stroom onder
mijnd waren. Het duurde verschei
dene minuten, voor dat hij weer op
de wal terugkwam met zijn hond op
de hielen.
Het grommen van de hond, meer
dan de doordringende blikken van
Osborne, trok eindelijk zijn aandacht
want het grommen was blijkbaar
niet tegen het paard, de natuurlijke
vijand van de sledehond, gericht,
doch tegen de ruiter. Tochvond
Rawson het beter, er een andere uit
leg aan te geven.
„Wat mankeert jou och, Sunday?
Weet je dan niet eens, wat een
paard is?"
„Dat is me nou een lid van de Be
reden Politie met zijn honden
ze hebben geen verstand van paar
den!"
vDe spottende bemerking van Os
borne klonk luid boven het geroeze
moes der menigte uit.
(Wordt vervolgd).
